پیام نوروزی آیت الله هاشمی رفسنجانی به مردم ایران
بسم الله الرحمن الرحیم
عید فرخنده نوروز باستانی را به ملت عزیزمان و خدمت رهبر بزرگوار و عزیز تبریک عرض می‌کنم. جای امام راحل (ره) و شهدای گرانقدرمان را واقعاً در این بهار خوب خالی می‌بینم. این هشتمین و آخرین پیام نوروزی من، در دوران مسئولیت اجرایی‌ام است. امیدوارم بتوانم در این پیام ـ که مردم طبعاً انتظار دارند هم گزارش گونه دوران مسئولیت و هم تحلیل گونه برای افق آینده باشد ـ مطالب لازم را با مردم عزیزمان درمیان بگذارم.
بیشترین بخش پیام، مقایسه‌ای بین وضع گذشته و امروز و همچنین اشاره‌ای است به فردای بهتر که در انتظارش هستیم.
در یک کلمه، همه باید خداوند را به خاطر این همه توفیقی که به ما در این کشور عزیز بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عطا فرموده است، تشکر کنیم. عوامل این پیروزی‌ها در درجة اول حضور مردم در صحنه‌ها و حمایت‌های مردمی است که ما در سال گذشته نیز شاهد اوج این حماسه آفرینی‌ها که باعث تقویت روحیه خدمتگزاران و همچنین دلسردی دشمنان و معاندان است، بودیم. تلاش مدیران و نیروهای کاری را نباید از نظر دور داشت که خالصانه خدمت کردند و در کنار لطف خداوند که پایة همه موجودی ماست، ما امروز می‌توانیم گزارشی افتخارآمیز و آینده‌ای بهتر را خدمت مردم عزیزمان مطرح کنیم. فراموش نمی‌کنیم بعد از دوران دفاع مقدس، زمانی که کار اجرایی را به عهده گرفتیم، وضع کشور چگونه بود! و مقایسه وضعیت آن زمان با امروز، همه ما را وادار می‌کند که ابراز رضایت نموده و خدا را شکر کنیم.
شاخص‌های زندگی، هم در ابعاد فرهنگی، سیاسی و هم اقتصادی کاملاً مثبت و روبه بهبود است. از لحاظ سیاسی شما شاهد هستید که بحمدلله در داخل کشور و در سایه رهبری چگونه وحدت کامل بین ملت و مسئولان وجود دارد. اقلیت‌های مذهبی مثل برادران و خواهران اسلامی، دلگرم و صمیمی با ما همکاری دارند. از لحاظ سیاست خارجی کاملاً روشن است که جمهوری اسلامی ایران بحمدلله امروز موقعیت بسیار خوبی دارد و دشمنان ما نیز به توفیقات قابل توجه ما در همه ابعاد اعتراف می‌کنند. ایران موفق شد یک نمونه موفق انقلاب، دفاع خوب و سازندگی و توسعه را در سال‌های گذشته به دنیا عرضه کند.
شاخص‌های اقتصادی، فرهنگی واقعاً افتخارآمیز است. حضور قریب به یک میلیون و چهارصد هزار دانشجو در دانشگاه‌ها و نزدیک به بیست میلیون دانش آموز در شهرها و روستاها، نشانگر سطح مطلوب پوشش آموزش، همراه با تحقیقات بسیار خوب و پیشرفته است و با این روند، رو به پیش است. از بعد فرهنگی، حقیقتاً ما باید سرافراز باشیم. مردم ما با اصالت و فرهنگ ملی‌شان و استعانت از معارف اسلامی و توجه به قرآن، امروز یکی از سالم‌ترین ملت‌های دنیا هستند و واقعاً جامعه و خانواده امروز ایران، زندگی مناسب و با اخلاقی دارند و این یکی از مهمترین دستاوردها در انقلاب اسلامی است.
در ابعاد اقتصادی اگر شاخص‌ها را در آغاز برنامه ملاحظه کنیم، می‌بینیم که ۵۰ درصد کسری بودجه داشتیم، ولی در ۲ سال اخیر مازاد قابل توجهی در بودجه ریالی و ارزی داشتیم که با دهها میلیارد تومان اضافه به سال بعد وارد می‌شویم. در سال ۷۵ بیش از ۵/۲ میلیارد دلار مازاد تجارت خارجی داشتیم و ذخایر ارزی کشور که زمانی صفر بود، امروز به بیش از ۱۰ میلیارد دلار رسیده است و بحمدلله خزانه‌ای مملو از منابع ریالی و ارزی در اختیار داریم.
در بعد تولید در تمام دوران برنامه شاهد رشد قابل توجهی بودیم و این رشد تا پایان سال ۷۵، ۵ درصد بود. گرچه در طول برنامه تقریباً رشدی بین ۶ تا ۷ درصد را با فراز و نشیب‌هایی که داشتیم، شاهد بودیم. امیدواریم که این رشد برای سال‌های طولانی همچنان ادامه داشته است. سرمایه‌گذاری در کشور نیز به ۱۸ درصد رسیده که رقم بسیار جالبی است و آیندة نویدبخشی را ارائه می‌دهد.
از لحاظ شاخص جمعیت با مهار کامل رشد جمعیت، هم اکنون یک حرکت متعالی ایجاد شده و مشکل انفجار جمعیت در کشور ما حل شده است. از لحاظ شاخص‌های بهداشتی به اعتراف مراکز جهانی بهداشت، امروز جمهوری اسلامی ایران جلوتر از اهداف بهداشتی است. همچنین در پیشگیری‌ها، سالم سازی محیط و واکسینه کردن اطفال قدم بر می‌دارد. از لحاظ درمان و توسعه بیمارستان‌ها و آموزش صحیح نیروهای پزشکی، در همه سطوح علوم پزشکی به یک شاخص بسیار مطلوب رسیده‌ایم که مردم خود شاهد هستند. در بعد تأمین عدالت اجتماعی، جمهوری اسلامی ایران در این سال‌ها یکی از شاخص‌های خوب دنیا را ترسیم کرده است. زندگی در روستاها واقعاً شکل خوبی پیدا کرده است و تفاوت چندانی با شهر ندارد. نقاط محروم به سرعت به نقاط برخوردار تبدیل می‌شوند و بازسازی مناطق مخروبه جنگ تقریباً تمام شده است. توزیع امکانات در سراسر کشور تا نقاط دور دست و کوهستان‌ها و مناطق مرزی مصداق کامل عدالت است. توسعة شرکت‌های تعاونی به عنوان یکی از نمونه‌های خوب عدالت اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی برای همه ملت ما مشهود است. در دیگر شاخص‌ها مثل تجارت خارجی و داخلی، بورس تجاری کشور و توسعه‌ای که در زمینه‌های مختلف بوجود آمده است، شاخص‌ها خیلی خوب و رضایت بخش است.
یکی از کارهای عمده‌ای که در گذشته شروع شد و در سال ۷۵ رشد کرده، مسئله توسعه زیربناهاست. توسعه زیربناها یکی از امتیازات دوران سازندگی است. ما امروز در همه مسائل زیربنایی کشور در سطح مطلوبی قرار داریم که این نوید آینده خوبی را می‌دهد، چون کارهای زیربنایی معمولاً هزینه‌های سنگینی دارد و دوره‌اش طولانی و همراه با تورم است که خوشبختانه از این مرحله عبور کرده‌ایم. لذا ما در کارهای زیربنایی از آب، برق و فاضلاب گرفته تا بسیاری از عوامل دیگر که در عمران شهری نقش مهم دارند و همچنین در سایر منابع از جمله پتروشیمی، گاز، نفت و معادن و سازه‌های دریایی به خاطر حجم عظیم ثروت موجود در دریاها موقعیت‌های بزرگی کسب کرده‌ایم.
در زمینه تأمین مصالح برای مسکن همان‌گونه که مردم ما امسال شاهد نزول قیمت مسکن بوده‌اند، این روند در سال آینده نیز به خاطر توسعه امکانات مسکن ادامه خواهد داشت. در بخش کشاورزی پایه‌گذاری‌ها و اقدام‌های اساسی صورت گرفته است. ما امروز به دلیل استفاده از آبیاری تحت فشار و تأمین بذر، کود، سم و ابزار ماشین‌آلات در داخل کشور، در همه زمینه‌های کشاورزی مستقل هستیم. از جمله اقدام‌های موفقیت‌آمیز بخش کشاورزی، در دستور کار قرار گرفتن مهار آب‌ها، آبخیزداری، آبخوانداری و حفظ آب‌های زیرزمینی بود که تاکنون هم توفیقات فوق‌العاده‌ای داشته‌ایم. در تاریخ ایران، در استفاده از معادن کشور همواره بخاطر تحمیل سیاستهای استکباری، محروم بوده‌ایم و برای اولین بار مردم شاهد هستند که در بخش معادن کشور جهش ایجاد شده است. در بخش حمل‌ونقل شامل راه‌ها، راه‌آهن، فرودگاه‌ها و بنادر در سطح بسیار خوب و روبه رشدی قرار داریم. در بخش صنایع، امروز بازار و فروشگاه‌ها را مملو از صنایع خوب داخلی می‌بینید. با توسعه صنایع زیربنایی و مادر مانند فولاد، مس، آلومینیم، ساخت نیروگاه، پالایشگاه، صنایع بزرگ پتروشیمی، لاستیک، سیمان و کاغذ، صنایع کشور در موقعیت بسیار خوب و مطرح در سطح بین‌المللی قرار دارد. مشکل عدم وجود صنایع تبدیلی مرتفع شده و برای صنایع روستایی و دستی نیز موقعیت خوبی درست شده است.
در صنایع دفاعی حرف‌های زیادی برای گفتن داریم که امیدواریم هیچ‌وقت مجبور به گفتن آن نشویم، لیکن اگر خدای ناکرده نزاعی پیش بیاید، مردم و دنیا متوجه امکانات خوب دفاعی تهیه شده در کشور خواهند شد.
در زمینه جنگل، مرتع، دام، طیور و شیلات جهش صورت گرفته و به طور کلی دارای رشد چشمگیری هستیم. در بخش مخابرات با پیشرفت حاصله، از جمله کشورهای پیشرفته در صنعت مخابرات هستیم و امروز در نقاط دور دست و روستاها، مخابرات و پست خدمات خود را به مردم ارائه می‌کنند. در زمینه بازرگانی، صادرات کشور که زمانی صفر بود، امسال به حدود ۴ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی خواهد رسید، صادراتی که ارز حاصل از آن به داخل کشور منتقل خواهد شد. در بازرگانی داخلی نیز مشکل و کمبود همیشگی کشور با توسعه فروشگاه‌ها حل شده است.
در صنایع مربوط به انرژی هسته‌ای و انرژی‌های نو و همچنین گرفتن انرژی از آب، باد و خورشید اقدامات وسیعی صورت گرفته که آثارش را در آینده نزدیک خواهید دید. گام‌های اساسی برای اصلاح ساختار اداری و مالی برداشته شده که از آن جمله اصلاح حقوق کارمندان و کارگران در سال گذشته و امسال است که تا رسیدن به یک زندگی متعادل برای همه کارکنان دولتی و غیردولتی ادامه خواهد داشت.
در مجموع تا پایان برنامه دوم افق آینده را بسیار درخشان‌تر از گذشته می‌بینیم. بحمدلله سرمایه‌گذاری‌ها نتایج خودش را به سرعت دارد نشان می‌دهد. از سال ۷۶ تا آخر برنامه یعنی ۳ سال آینده، مردم ایران در هر زمان شاهد به ثمر رسیدن طرح‌های بسیار بزرگی در زمینه‌های سیمان، کاغذ، سدها، نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌های بزرگ، کارخانه عظیم پتروشیمی و معادن بزرگی که به بهره‌برداری می‌رسند، بنادر بسیار کارساز، سازه‌های عظیم دریایی، اکتشاف و بهره‌برداری از گاز، پالایشگاه‌های گازی، خطوط انتقال و بسیاری موارد دیگر خواهند بود که خبرهای آن را شما از این به بعد مستمر از طریق رسانه‌های همگانی خواهید شنید.
در عمران شهری، گام بسیار مؤثری برداشته‌ایم. در تهران ـ ان‌شاءالله ـ شما بزودی شاهد افتتاح مترو (۱) خواهید بود که یک تحول عمده در حمل‌ونقل شهری محسوب می‌شود. برای عمران همه شهرها برنامه‌های بسیار خوبی داریم. سرمایه‌گذاری‌های زیادی برای ساخت فرهنگسرا، پارک‌ها، محیط‌های ورزشی و تفریحی برای جهانگردی و ایرانگردی شده است و امسال شما شاهد به ثمر رسیدن آنها خواهید بود. هم به مسائل روبنایی و هم به مسائل زیربنایی توجه شده است.
طرح‌های بسیار بزرگی در حال حاضر در دست تدوین است، مانند طرح فقرزدایی که بقایای ظلم ستم شاهی را ـ ان‌شاءالله ـ از بین خواهد برد و برای همه جامعه یک زندگی در حد قابل قبول و در سطح متعارف زندگی به ارمغان خواهد آورد. لایحه این طرح در مجلس و در حال بررسی است.
در صورتی که موفق شویم برنامه ایران ۱۴۰۰ (۲) را آن‌گونه که طراحی شده است و آن چیزی که تا به حال توانستیم در ایده‌ها با مقام معظم رهبری و ولایت که توجه خاصی به این برنامه دارند، پیاده کنیم، بسیار عالی خواهد بود و شرایط جدیدی را برای آینده بوجود می‌آورد. طرح عظیم زاگرس در دست تدوین است و خبرهایی که کلی آن را نیز شنیده‌اید. تکمیل بیمه درمانی در سال ۷۶ که ان‌شاءالله تمام ملت ما زیر پوشش بیمه مطمئن خواهند بود، از دیگر مسائل مهم کشور محسوب می‌شود.
امسال برنامه انتخابات ریاست جمهوری را پیش رو داریم و انتظار ما این است که مانند گذشته مردم برای دخالت در سرنوشت کشورشان با حضور چشمگیر، انتخابات نمونه‌ای را برگزار کنند. از مسئولان هم انتظار داریم که همه شرایط را برای اینکه انتخابات واقعاً آئینه افکار عمومی و نتیجه خواست مردم شود، فراهم کنند. علاوه بر این، انتخابات شوراهای شهری و روستایی را هم خواهیم داشت که فصل جدیدی برای حضور مردم در صحنه و دخالت در سرنوشت کشور محسوب می‌شود. با مقدماتی که فراهم شده و منشوری که در شورای عالی جوانان (۳) تهیه شده است، در سال جدید شاهد تحول و رسیدگی به امور جوانان خواهیم بود. برنامه‌های ایجاد اشتغال که از نیازهای جدی جوانان ماست، در اولویت هستند و امیدواریم در پایان امسال بتوانیم گزارش‌های خوبی به مردم در این زمینه بدهیم.
یکی از نکات مورد رضایت ما در حال حاضر، حضور خانم‌ها در مسائل اجتماعی است. حضور مناسب خانم‌ها به یک نمونه قابل توجه جامعه بین‌المللی تبدیل شده است. خانم‌ها با شرایط مناسب اخلاقی و اجتماعی امروز سهم خود را در امور کشوری ایفا می‌کنند و با وسعت حضوری که در مراکز آموزشی دارند، امیدواریم که این نیروهای مخلص و تازه نفس در آینده اثر خودشان را در ساخت و اصلاح جامعه مؤثرتر کنند.
امسال ما از یک امتیاز دیگر برخورداریم و آن فعالتر شدن مجمع تشخیص مصلحت نظام است که با حکم جدید رهبر معظم انقلاب و ترکیب مناسبی که برای اعضا در نظر گرفته شده است، محقق خواهد شد*(۴) امیدواریم که بتوانیم منشأ خوب مشورتی برای تعیین سیاستهای کلی و عمومی کشور باشیم که با برنامه ریزی‌های مرتب بر این سیاست‌ها و با استفاده از تجربه‌هایی که اعضای این شورا از گذشته خود دارند و از جمله خود بنده، با استفاده از تجربه قانون‌گذاری و اجرایی در این شورا، فعال خواهیم بود. امیدواریم که مردم ما شاهد پیشرفت کلی در نظام اسلامی کشورمان باشند.
اکبر هاشمی رفسنجانی
رئیس جمهوری اسلامی ایران
۱- متروی تهران؛ به منظور حل مشکل ترافیک شهر تهران و ترغیب شهرنشینان به عدم استفاده از وسایل نقلیه شخصی، در سال ۱۳۵۰ شهرداری تهران بررسی وضع حمل‌ونقل شهری وتهیه طرح متروی تهران را به موسسه فرانسوی سوفرتو که وابسته به موسسه دولتی ترابری‌های پاریس می‌باشد، واگذار نمود. این موسسه برمبنای اطلاعات و آمار جمع‌آوری شده و پیش‌بینی‌های مربوط به توسعه و رشد تهران در مهرماه سال ۱۳۵۳ گزارشی تحت عنوان «طرح ترافیک و حمل‌ونقل تهران» عرضه نمود. در این گزارش جهت برنامه درازمدت (تا سال ۱۳۷۰) و تأمین اهداف تشکیلاتی حمل‌ونقل در یک شهر ۸ میلیون نفری، استفاده از سیستم مختلط «خیابان ـ مترو» که در آن یک شبکه مترو به ناحیه مرکزی شهر سرویس می‌دهد و به وسیله شبکه روزمینی مناسب تکمیل می‌گردد، پیشنهاد گردید که شامل شبکه‌های زیر بود:
- یک شبکه خیابانی شامل بزرگراه به صورت کمربندی در پیرامون منطقه مرکزی و دو بزرگراه که سرویس حمل‌ونقل نواحی جدیدالتاسیس شهری را تأمین خواهد کرد.
- یک شبکه مرکب از ۷ خط مترو که جمع آن بالغ بر ۱۴۶ کیلومتر خواهد گردید.
- شبکه اتوبوس‌رانی جهت سرویس‌دهی به شبکه مترو.
در مورد مترو ۲ راه حل مختلف پیش‌بینی شد:
الف – در پیشنهاد اول شبکه مترو شامل ۴ خط به طول ۶۳ کیلومتر که فقط نواحی مرکزی شهر را در برمی‌گرفت.
ب – راه حل پیشنهادی دوم احداث ۳ خط مترو به طول ۶۰ کیلومتر بود که خطوط آن تا حومه شهر ادامه می‌یافت.
پس از ارائه گزارش فوق، احداث ۴ خط مترو به طول ۶۳ کیلومتر به ترتیب از تصویب شهرداری، سازمان برنامه، شورای عالی شهرسازی و انجمن شهر گذشت و اجرای آن مورد تأیید دولت وقت قرار گرفت و براساس گزارش مذکور، در اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۴ لایحه قانونی تأسیس شرکت راه آهن شهری تهران و حومه از سوی دولت وقت به مجلس تقدیم شد و توسط مجلسین شورای ملی و سنا به تصویب رسانده شد. در سال ۱۳۵۶، عملیات اجرایی ساخت مترو در تهران آغاز شد؛ اما پس از بعد از انقلاب اسلامی در تاریخ ۲۹/۹/۵۸ جلسه‌ای در حضور نخست‌وزیر دولت موقت و با شرکت وزیر راه و ترابری، وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه، شهردار تهران، رئیس کل راه‌آهن دولتی و مدیرعامل شرکت متروی تهران تشکیل و موضوع طرح احداث راه‌آهن شهری تهران و حومه مورد بررسی قرار گرفت و تصمیمات زیر اتخاذ گردید:
- با توجه به میزان هزینه و مشکلات اجرایی، در مرحله اول خطوط ۱ و ۲ ساخته شود.
- مفاد قرارداد با شرکت سوفرتو مجدداً مورد ارزیابی قرار گیرد.
در تاریخ ۶/۱۰/۵۸ جلسه‌ای در مورد مفاد قرارداد با سوفرتو در سازمان برنامه تشکیل و نکات اصولی و هدف‌های کلی قرارداد، مغایر با اهداف جمهوری اسلامی تشخیص داده شد و پروتکل مورخ ۲/۱۰/۵۳ (که شامل سلب حق برگزاری مناقصات بین‌المللی از طرف شرکت متروی تهران بود) لغو گردید. در اوایل سال ۵۹ به دلیل جنگ تحمیلی کلیه مذاکرات با شرکت سوفرتو متوقف شد. سرانجام در تاریخ ۱۵/۴/۵۹ لایحه قانونی اصلاح قانون تأسیس شرکت راه‌آهن تهران و حومه به تصویب شورای انقلاب اسلامی رسید.
در تاریخ ۱۲/۱۲/۶۰ هیات وزیران در جلسه‌ای به پیشنهاد وزیر مشاور در امور اجرایی، کلیه عملیات ساخت متروی تهران را متوقف نمود و مقرر گردید که قراردادهای شرکت سوفرتو با توجه به مصالح جمهوری اسلامی ایران توسط وزارت کشور مورد تجدید نظر قرار گیرد.
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی (ریاست وقت مجلس شورای اسلامی) ضرورت احداث متروی تهران را در خطبه‌های نماز جمعه مورخ ۱۵/۱۱/۶۳ مطرح نمودند و به دنبال آن در تاریخ ۱۰/۱/۶۴ هیات وزیران اجرای طرح متروی تهران را تصویب نمود و سرانجام در تاریخ ۱/۴/۶۵ فعالیت مجدد پروژه زیرنظر کارشناسان ایرانی و با الویت ساخت خط ۱ (از بلوار شهید آیت ا... حقانی تا شهرری) و توسعه آن به سمت بهشت زهرا و خط ۲ (از دردشت تا فلکه دوم صادقیه) و احداث یک خط برون شهری به شهر کرج (خارج از شبکه پیشنهادی) با توجه به مصوبه دولت مبنی بر ایجاد مترو اتصال به شهرهای اقماری جمعاً به طول ۹۰ کیلومتر با ۵۲ ایستگاه آغاز گردید.
پس از این سال و با پیگیری‌های انجام شده از سوی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی عملیات ساخت مترو بدون تخصیص ردیف بودجه و با استفاده از درآمد ناشی از صادرات مازاد نفت کوره پالایشگاه اصفهان و نیز صادرات سنگ‌های تزیینی آغاز گردید. پس از آن و در سال ۱۳۷۴ با توجه به اتمام بخش‌هایی از کارهای ساختمانی قراردادی برای تأمین تجهیزات مترو به امضا رسید.
روز ۱۶ اسفند ماه سال ۱۳۷۷ روزی تاریخی در فعالیت‌های مترو تهران و در واقع نخستین روز ثمردهی نهال متروی تهران است در روز شانزده اسفند ماه سال ۱۳۷۷ نخستین خط متروی تهران که بخش حومه‌ای خطوط متروی فعلی می‌باشد، با مدیریت فرزند ایشان مهندس محسن هاشمی افتتاح شد که تهران را به کرج متصل می‌کرد. این خط در حال حاضر خط پنج نامیده شده و در طراحی‌های آتی مترو از آن به عنوان خط اکسپرس اول یاد می‌شود. یک سال بعد، نیمه غربی خط دو (حد فاصل ایستگاه صادقیه در میدان صادقیه تا ایستگاه امام خمینی در میدان امام خمینی نیز بهره‌برداری شد. بخشی از خط یک متروی تهران نیز که ایستگاه میرداماد را به ایستگاه علی‌آباد متصل می‌کرد، در سال ۱۳۸۰ به بهره‌برداری رسید. این خط بعداً در سال ۱۳۸۱ تا ایستگاه حرم مطهر در بهشت زهرا ادامه یافت. همچنین بخش شرقی خط دو متروی تهران به‌تدریج در سال‌های ۱۳۸۲، ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ به بهره‌برداری رسید. با بهره‌برداری از این ایستگاه‌ها، خط دوی مترو از میدان صادقیه تا دانشگاه علم و صنعت امتداد یافت. در سال ۱۳۸۷ بخشی از خط چهار متروی تهران حد فاصل ایستگاه دروازه شمیران تا ایستگاه میدان فردوسی افتتاح گردید. شایان ذکر آن است که در این قسمت از خط ۳ ایستگاه دروازه شمیران، دروازه دولت و میدان فردوسی بهره‌برداری شد که ۲ ایستگاه نخست ایستگاههای تقاطعی و دو طبقه با خطوط یک و دو می‌باشند که به این ترتیب تعداد ایستگاههای تقاطعی دو طبقه در متروی تهران در این مقطع به ۳ دستگاه افزایش یافت. در بهمن ماه ۱۳۸۷ نیز ایستگاههای باقری و تهرانپارس در امتداد شرقی خط دو به بهره برداری رسید و در اسفند ماه همین سال ایستگاه میدان شهدا در امتداد شرقی خط چهار نیز بهره برداری شد. در بهار سال ۱۳۸۸ نیز ضمن افتتاح فاز اول توسعه شمالی خط یک حد فاصل ایستگاه حقانی تا ایستگاه قلهک، ایستگاه میدان انقلاب در امتداد غربی خط چهار نیز به بهره برداری رسید. تا پایان این سال فاز دوم توسعه شمالی خط یک از ایستگاه قلهک تا ایستگاه قیطریه به بهره برداری رسید. در بهار سال ۱۳۸۹ ایستگاه مترو کلاهدوز واقع در انتهای شرقی خط ۴ مترو به بهره برداری رسید. همچنین تا پایان سال ۱۳۸۹ این موارد در متروی تهران بهره برداری گردید:
- ایستگاه میان راهی صدر در توسعه شمالی خط یک
- امتداد توسعه شرقی خط ۲ از ایستگاه تهرانپارس تا ایستگاه فرهنگسرا
- ایستگاه میان راهی محمد شهر در خط ۵ (خط متروی تهران-کرج)
- ایستگاههای میان راهی ولی عصر و نبرد در خط ۴
- امتداد توسعه غربی خط ۴ از ایستگاه میدان انقلاب تا ایستگاه میدان آزادی و گشایش ایستگاههای توحید و میدان آزادی
در بهار سال ۱۳۹۰ ایستگاه میان راهی دکتر حبیب الله در بخش غربی خط ۴ و در مرداد ماه همین سال امتداد خط ۱ از ایستگاه حرم مطهر تا کهریزک و همچنین ایستگاه کهریزک به بهره برداری رسید در شهریور ۹۰ ایستگاه شیخ الرئیس از خط ۴ نیز افتتاح گردید. گفتنی است در تاریخ ۱۸ دی ۹۰ نیز ایستگاه پیروزی واقع در خط ۴ افتتاح شد. و در اسفند ۹۰ نیز ایستگاه تجریش مورد بهره برداری قرار گرفت که با ساخت آن خط یک متروی تهران کامل گردید. با این افتتاح پرونده طرح‌های توسعه متروی تهران در سال ۱۳۹۰ بسته شد.
اما با آغاز سال ۱۳۹۱ طرح‌هایی به شرح ذیل مورد بهره برداری قرار گرفتند: در تاریخ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ ایستگاه نیروی هوایی در خط ۴ مورد بهره برداری قرار گرفت. در تاریخ اول مرداد ماه ۱۳۹۱ ایستگاههای شهرک اکباتان و بخش مربوط به خط ۴ ایستگاه ارم سبز به همراه ۴ کیلومتر تونل از ایستگاه میدان آزادی تا ایستگاه ارم سبز مورد بهره برداری قرار گرفتند که با افتتاح این قسمت تعداد ایستگاههای تقاطعی ۲ طبقه متروی تهران به ۴ ایستگاه افزایش یافت.
در تاریخ ۲۷ آذرماه ۱۳۹۱ پنجمین خط متروی تهران که در واقع خط ۴ درون شهر است متولد شد. در این تاریخ بخش میانی خط ۳ به طول ۷ کیلومتر به همراه ایستگاههای شهید بهشتی و ولیعصر مورد بهره برداری قرار گرفتند که با توجه به تقاطعی بودن هر ۲ ایستگاه (شهید بهشتی در تقاطع با خط ۱ و ۳ و ولیعصر در تقاطع با خط ۴ و ۳) تعداد ایستگاههای تقاطعی ۲ طبقه متروی تهران به ۶ ایستگاه افزایش یافت.
در سال ۱۳۹۲ به علت پاره‌ای از مشکلات از جمله عدم تخصیص به موقع و کافی بودجه به مترو تقریباً هیچگونه افتتاحی در آن صورت نپذیرفت و تنها بخش جنوبی خط ۳ به طول ۱۲ کلیومتر مورد تست سرد (بهره برداری آزمایشی) قرار گرفت.
در ۲ اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ نیمه جنوبی خط ۳ متروی تهران به عنوان طولانی‌ترین خط متروی خاورمیانه تا این تاریخ از کمربندی آزادگان (ایستگاه آزادگان) واقع در جنوب غرب شهر تهران تا چهارراه ولیعصر به طول ۱۲ کیلومتر مورد افتتاح رسمی قرار گرفته و به بخش میانی این خط که قبلاً ًدر سال ۱۳۹۱ افتتاح شده بود، متصل گردید و به این صورت طول این خط تا اردیبشهت ماه ۱۳۹۳ به ۱۹ کیلومتر افزایش یافت.
تا پایان اردیبشهت ماه ۱۳۹۳ متروی تهران با ۴ خط درون شهری و یک خط برون شهری به شرح ذیل در حال سرویس دهی می‌باشد:
- خط ۱ به طول ۳۹ کیلومتر با ۲۹ ایستگاه از ایستگاه تجریش واقع در ابتدای خیابان شریعتی تا ایستگاه کهریزک واقع در ضلع جنوب شرقی بهشت زهرا این خط در شهید بهشتی با خط ۳، در ایستگاه هفت تیر با خط در حال احداث شش، در ایستگاه دروازه دولت با خط چهار، در ایستگاه امام خمینی با خط دو و در ایستگاه مولوی با خط در حال احداث هفت تقاطع دارد.
- خط ۲ به طول ۲۴ کیلومتر با ۲۲ ایستگاه از ایستگاه فرهنگسرا واقع در خیابان جشنواره جنب فرهنگسرای اشراق تا ایستگاه تهران (صادقیه) واقع در ضلع جنوب غربی فلکه دوم صادقیه این خط در ایستگاه شهید باقری با توسعه شرقی خط ۴، در ایستگاه امام حسین(ع) با خط در حال احداث ۶، در ایستگاه دروازه شمیران با خط ۴، در ایستگاه امام خمینی با خط ۱، در ایستگاه دانشگاه امام علی با بخش در حال احداث خط ۳، در ایستگاه شهید نواب صفوی با خط در حال احداث ۷، در ایستگاه آزادی (در دست ساختمان) با خط ۴ تقاطع داشته و در نهایت در انتهای خط و در ایستگاه تهران (صادقیه) به صورت تبادلی به خط ۵ متصل می‌شود.
- بخش میانی و جنوبی خط ۳ به طول ۱۹ کیلومتر با ۶ ایستگاه از ایستگاه شهید بهشتی تا ایستگاه آزادگان. این خط در حال حاضر در ایستگاه شهید بهشتی با خط ۱ و در ایستگاه ولیعصر با خط ۴ تقاطع دارد.
- خط ۴ به طول ۲۱ کیلومتر با ۱۷ ایستگاه از ایستگاه شهید کلاهدوز واقع در انتهای خیابان پیروزی بزرگراه اسبدوانی تا ایستگاه اکباتان (ارم سبز) واقع در بلوار فردوس انتهای خیابان شقایق جنوبی این خط در میدان شهدا (میدان ژاله سابق) با خط در حال احداث ۶، در ایستگاه دروازه شمیران با خط ۲، در ایستگاه دروازه دولت با خط ۱، در ایستگاه ولیعصر با خط ۳، در ایستگاه توحید با خط در حال احداث ۷ و مجدداً در ایستگاه آزادی (در دست ساختمان) با خط ۲ تقاطع دارد و بخش عمده‌ای از آن از زیر خیابان انقلاب می‌گذرد.
- خط ۵ (خط برون شهری) به طول ۴۲ کیلومتر با ۱۱ ایستگاه از ایستگاه تهران (صادقیه) واقع در ضلع جنوب غربی فلکه دوم صادقیه تا ایستگاه گلشهر واقع در مهرشهر کرج
برنامه‌های توسعه
طبق آخرین مطالعات ترافیکی انجام شده، خطوط متروی عادی شهر تهران شامل ۸ خط با شماره‌های ۱ الی ۹ می‌باشد. (خط ۵ یکی از خطوط برون شهری و به عنوان خط سریع‌السیر ۱ شناخته می‌شود) مطالعه توسعه امتداد خط ۲ از ایستگاه فرهنگسرا تا پایانه جدید شرق و نیز توسعه آن تا شهر جدید پردیس در جریان است.
عملیات احداث خط ۳ متروی تهران از سال ۱۳۸۶ در جنوب غرب تهران آغاز شده است. که بخش اول آن در قسمت مرکزی و حد فاصل ایستگاه شهید بهشتی و ایستگاه ولیعصر در آذرماه ۱۳۹۱ به بهره برداری رسید. توسعه این خط به سمت شمال شرقی و جنوب غربی تهران در حال انجام است. در بخش توسعه شمال شرقی، این خط از ایستگاه شهید بهشتی به سمت شرق خیابان شهید بهشتی امتداد مسیر داده و در محل میدان گلبرگ به سمت شمال متمال می‌شود و با عبور از زیر بزرگراه صیاد شیرازی به میدان نوبنیاد می‌رسد و پس از آن به دو شاخه تقسیم می‌شود. شاخه اول به سمت اقدسیه و شهر قائم ادامه یافته و در نهایت به میدان قائم می‌رسد و شاخه دوم در طول خیابان نیاوران ادامه یافته و پس از عبور از جنوب پارک نیاوران به ابتدای خیابان شهید باهنر می‌رسد. در بخش توسعه جنوب و جنوب غربی این خط در طول خیابان ولعیصر (پهلوی سابق) و از سمت جنوب ایستگاه ولیعصر تا میدان راه‌آهن ادامه مسیر داده و سپس به سمت فرودگاه قلعه‌مرغی و بزرگراه آزادگان در جنوب غربی تهران متمایل می‌شود و در نهایت به اسلامشهر و شهر جدید پرند می‌رسد. خط ۳ مترو در ایستگاه شهید بهشتی با خط ۱، در ایستگاه میدان ولیعصر(در دست ساختمان) با خط در حال احداث ۶، در ایستگاه ولیعصر با خط ۴ و در ایستگاه دانشگاه امام علی با خط ۲ تقاطع خواهد داشت. لازم به ذکر است که طبق طراحی اولیه، خط ۳ در ابتدا قرار بود در امتداد خیابان مجیدیه احداث شود و با بازنگری در طراحی‌ها مسیر این خط از خیابان مجیدیه به بزرگراه نیاوران (صیاد شیرازی) تغییر یافت.
بخشی اصلی خط ۴ متروی تهران در حال بهره برداری و بخش توسعه آن نیز در حال مطالعه و احداث می‌باشد. طبق طرح جامع از ایستگاه بیمه (در دست ساختمان)، انشعابی به طول ۲/۵ کیلومتر از خط ۴ گرفته شده و به سمت فرودگاه مهرآباد می‌رود و از سمت غرب نیز از ایستگاه ارم سبز تا محدوده خیابان جنت آباد در شمال بزرگراه همت و از سمت شرق تا محدوده قنات کوثر تهرانپارس گسترش خواهد یافت.
- خط ۶ متروی تهران از محدوده حرم حضرت عبدالعظیم آغاز شده و پس از طی یک مسیر جنوب به شمال در ایستگاه میدان شهدا با خط ۴، در ایستگاه امام حسین با خط ۲، در ایستگاه ۷ تیر با خط ۱ و در ایستگاه میدان ولیعصر با خط در حال احداث سه، تقاطع خواهد داشت و سپس به سمت غرب امتداد مسیر داده و به محدوده شمال غربی تهران خواهد رسید.
- خط ۷ متروی تهران نیز از شهرک امیرالمؤمنین (قصر فیروزه) و در کنار ورزشگاه تختی در جنوب شرقی تهران آغاز شده و پس از طی مسیر شرقی- غربی و تقاطع با خط یک در ایستگاه مولوی، به سمت شمال متمایل می‌شود و در ایستگاه نواب با خط ۲ و در ایستگاه توحید با خط ۴ تقاطع خواهد داشت و سپس در امتداد بزرگراه چمران امتداد مسیر داده و پس از عبور از کنار برج میلاد، وارد میدان صنعت شهرک غرب گردیده و در انتها به میدان بوستان در سعادت آباد می‌رسد.
- خط ۸ متروی تهران از شمال بزرگراه اشرفی اصفهانی بالاتر از میدان پونک آغاز شده و پس از طی مسیر شمالی جنوبی به سمت شرق متمایل شده و نهایتاً به میدان بسیج می‌رسد.
- خط ۹ متروی تهران از میدان پونک آغاز شده و پس از طی مسیر شرقی غربی به سمت جنوب متمایل شده و نهایتاً به میدان بسیج می‌رسد.
۲- سند طرح تمدن اسلامی ۱۴۰۰(موسوم به برنامه ایران ۱۴۰۰)؛ در جلسه مورخ ۳/۵/۱۳۷۵ هیئت وزیران به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی مصوب نمود: به منظور تحقق تمدن اسلامی، سازمان برنامه و بودجه با استفاده از امکانات کارشناسی خود و سایر دستگاههای اجرایی کشور، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و تجارب کشورها، افق توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور شاکل خط مشی‌ها، استراتژی‌ها، اهداف کیفی و کمی را تا سال ۱۴۰۰ ه.ش در چهارچوب سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی ایران که توسط مقام معظم رهبری اعلام شده یا می‌شود تعیین نماید تا بر اساس آن برنامه‌های کلان کشور تهیه و به تصویب مراجع صالح برسد.
بر اساس این مصوبه که با شماره ۱۶۹۷۴/۲۷۵۵۸ توسط دکتر حبیبی معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شد دبیر خانه طرح تدوین برنامه ایران ۱۴۰۰ ه.ش در سازمان برنامه با صرف ۵۰ هزار ساعت نفر کار فشرده نهایتاً این سند را تهیه و متشر کرد. این سند علی رغم تلاش چشمگیر دست اندر کاران آن هیچگاه وارد فاز اجرایی جدی نشد ولی دیدگاهها و ایده‌های مطرح شده در آن را باید پایه گذار توجه نظام جمهوری اسلامی ایران به تهیه یک سند بالادستی مهمتر یعنی سند چشم انداز ۱۴۰۴ دانست. به عبارت دیگر باید سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ یکی از فرزندان سند طرح تمدن اسلامی ۱۴۰۰ دانست.
۳- شورای عالی جوانان، در اوایل ۱۳۷۱ ش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی پیشنهادی به شورای عالی انقلاب فرهنگی، خواستار تشکیل سازمانی با عنوان سازمان ملی جوانان، جهت برنامه‌ریزی و رسیدگی به امور جوانان شد. شورای عالی انقلاب فرهنگی، پس از بررسی پیشنهاد، مقرر نمود به جای سازمان ملی جوانان، شورای عالی جوانان زیر نظر رئیس‌جمهور تشکیل شود؛ بنابراین شورایی تحت عنوان شورای عالی جوانان را در مورخه ۱۲/۳/۱۳۷۱ تصویب کرد. سپس در جلسه ۶/۵/۱۳۷۱ اساسنامه آن تهیه و به تصویب رسید. در اساسنامه درباره لزوم تشکیل چنین شورایی ذکر شده بود که نظر به اهمیت و ضرورت اهتمام به جوانان و نیز نقش فعال، خلاق و مبتکر جوانان و نیز ویژگی‌ها و مقتضیات جوانان، شورایی جهت تحقق اهداف نظام اسلامی در قبال جوانان تشکیل می‌شود.
طبق آن اساسنامه، اهداف این شورا عبارت بود از: ۱ ـ رشد متعادل و همه‌جانبه شخصیت جوانان بر اساس اصول، اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی؛ ۲ ـ تأمین نیازهای فکری، اجتماعی، جسمی، روحی و تلطیف و هدایت عواطف و احساسات جوانان؛ ۳ ـ فراهم کردن زمینه‌های مشارکت جوانان در حیات اجتماعی و پیشبرد جامعه و دفاع از وطن جمهوری اسلامی ایران؛ ۴ ـ حفظ و تقویت نشاط و شادابی جوانان در جهت عظمت و سربلندی ایران اسلامی.
وظایف شورا نیز این‌گونه ذکر شده بود: ۱ ـ بررسی نقش و عملکرد نهادها و سازمان‌هایی که در امور جوانان، مسئولیت دارند و نیز ایجاد هماهنگی در دستگاه‌هایی که وظایف آنها به نحوی با مسائل جوانان مربوط می‌شود؛ ۲ ـ مطالعه و تدوین شیوه‌های بهتر آشنا کردن جوانان با حقایق و معارف و تاریخ و تمدن اسلامی با همکاری دستگاه‌ها و افراد ذی‌صلاح؛ ۳ ـ کمک به فراهم آوردن زمینه داوری صحیح و منطقی نسل جوان نسبت به تمدن و فرهنگ غرب و تفکیک جنبه مثبت و منفی آن از یکدیگر و شناخت روحیه انحصارطلبی و ماهیت استکبار؛ ۴ ـ پشتیبانی تحقیقاتی در مورد خصوصیات روحی، اخلاقی، فکری و عاطفی جوانان و اهتمام در بهره‌گیری از آنها در برنامه‌های جوانان و کمک به ترتیب نیروهای متخصص برای این منظور؛ ۵ ـ معرفی شخصیت‌های متعالی برای زندگی انسان و به خصوص نسل جوان؛ ۶ ـ زمینه‌سازی مناسب برای ابراز شخصیت جوانان و مطالعه راه‌های مبارزه با سنت‌های ناروا و عوامل برخوردی تحقیرکننده جوانان؛ ۷ ـ مساعدت در جهت ایجاد و توسعه کانون‌های مراکز اجتماعی و فعالیت خلاق جوانان و حمایت از خلاقیت‌های فرهنگی ـ هنری ـ علمی و ورزشی برای جوانان؛ ۸ ـ مطالعه و بررسی زمینه‌های مناسب برای اشتغال و ازدواج جوانان و حمایت از ایجاد و توسعه واحدهای مشاوره‌ای؛ ۹ ـ تصویب آیین‌نامه‌های شورای عالی جوانان، تعیین نوع و وظایف کمیسیون‌ها و تعیین وظایف دبیر و دبیرخانه.
شورای عالی جوانان دارای اعضای حقیقی و حقوقی است که اعضای حقوقی آن عبارتند از: ۱ ـ رئیس‌جمهور یا معاون اول ایشان به عنوان رئیس شورا؛ ۲ ـ وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی، علوم، تحقیقات و فناوری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، کار و امور اجتماعی، بهداشت و درمان و آموزش پزشکی کشور؛ ۳ ـ رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران؛ ۴ ـ رئیس سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران؛ ۵ ـ مشاور رئیس‌جمهور در امور زنان؛ ۶ ـ دبیر شورا که توسط رئیس‌جمهور انتخاب می‌شود.
اعضای حقیقی هم چهار نفرند که با انتخاب شورای عالی انقلاب فرهنگی و به مدت سه سال به عضویت شورا در می‌آیند. دبیر شورای عالی جوانان که توسط رئیس‌جمهور انتخاب می‌شود، مشاورش نیز هست و در جلسات هیئت دولت شرکت می‌کند. در کنار دبیر شورا که اداره شورا و اجرای مصوبات آن را برعهده دارد، کمیسیون‌هایی نیز وجود دارند که به منظور طراحی و برنامه‌ریزی و به تناسب ضرورت‌ها و اولویت‌ها تأسیس و زیر نظر دبیرخانه شورا فعالیت می‌نمایند.
در ۲۴/۹/۱۳۷۱ ترکیب شورای عالی جوانان دچار تغییر شد؛ به این صورت که رؤسای سازمان تبلیغات اسلامی و نیز فرمانده نیروهای مقاومت بسیج نیز به عضویت شورای عالی درآمدند (همان، ۲۶۲). یک‌سال بعد در جلسه ۲۳/۹/۱۳۷۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی، با عضویت ریاست دانشگاه آزاد اسلامی در شورای عالی جوانان موافقت کرد. این شورا، جهت وظایف تعیین شده، دست به اقدامات ذیل زده است: ۱ ـ تشکیل کمیسیون‌های تخصصی تعلیم و تربیت، اوقات فراغت، ازدواج، امور اجتماعی، سیاسی و اشتغال؛ ۲ ـ طرح و تدوین منشور تربیتی نسل جوان و اهداف تفصیلی و خط‌مشی‌های اجرایی و اقدامات اجرایی سایر دستگاه‌ها در رابطه با منشور؛ ۳ ـ انجام مطالعات و تحقیقات (تألیف و ترجمه) و حمایت از پایان‌نامه‌های دانشجویی؛ ۴ ـ برگزاری اجلاس و نشست‌ها؛ ۵ ـ فعال‌سازی شورای جوانان استان‌ها؛ ۶ ـ انجام فعالیت‌های بین‌المللی؛ ۷ ـ انجام فعالیت‌های تبلیغی و انتشاراتی؛ ۸ ـ راه‌اندازی مرکز کامپیوتری؛ ۹ ـ اجرای طرح مشارکت جوانان در سازندگی (همیاران سازندگی)؛ ۱۰ ـ اجرای طرح مشارکت جوانان از طریق سازمان‌های غیردولتی جوانان؛ ۱۱ ـ اجرای طرح حمایت و توسعه مراکز خدمات مشاوره‌ای؛ ۱۲ ـ ایجاد و توسعه مراکز اطلاع‌رسانی جوانان؛ ۱۳ ـ اجرای طرح گفتگو و مشاور ملی جوانان؛ ۱۴ ـ اجرای طرح ساماندهی امور اجتماعی جوانان؛ ۱۵ ـ طرح حمایت از فعالیت‌های فراغتی جوانان و دستگاههای اجرایی در زمینه مسائل جوانان؛ ۱۶ ـ طرح شناسایی و ساماندهی نخبگان جوان. اولین دبیر شورای عالی جوانان دکتر میرباقری بود که در ۱۳۷۱ ش توسط اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور وقت به آن سمت منصوب شد.
۴- حکم مقام معظم رهبری برای اعضای جدید مجمع در تاریخ ۲۷/۱۲/۱۳۷۵ صادر شد که نوشتند:
بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحیم
مجمع تشخیص مصلحت که در آغاز با ابتکار امام راحل (رضوان‌اللَّه‌علیه) پدید آمد و سپس با روشن‌بینی بازنگرندگان قانون اساسی در متن این سند گرانبهای ملی جای گرفت، یکی از مبارک‌ترین نهادهای قانونی جمهوری اسلامی است. این حسنه ماندگاری است که هوشمندی و همه‌سونگری رهبر بزرگ ما آن را در هنگامی که نیاز کشور به آن آشکار گشت، پدید آورد و امکان مدیریت عالی کشور را با آن به نصاب لازم رسانید.
برابر رهنمود قانون اساسی، این مجمع در تعیین سیاستهای کلی نظام و نیز حل معضلات عمده کشور و رسیدگی به امور مهمی که رهبری به آن ارجاع می‌کند، نقش مشاورِ کارآمد و مورد اعتماد رهبر را ایفاء می‌کند، همچنان که در تشخیص مصلحت در موارد تعارض میان مصوبه مجلس و نظر شورای نگهبان، عملاً یکی از معضلات نظام را برطرف می‌سازد. و لذا با توجه به مجموع وظایف مقرر در قانون اساسی، این مجمع در جایگاه هیأت مستشاری عالی رهبری در نظام جمهوری اسلامی قرار می‌گیرد.
در سال‌های گذشته، مجمع تشخیص مصلحت در زمینه تعیین مصلحت در موارد تعارض میان مصوبه مجلس شورای اسلامی و شورای محترم نگهبان خدمات گرانبهایی تقدیم داشته و در موضوعات معدودی که از سوی این‌جانب برای بررسی به آن ارجاع شده به قدر توان، بحث و فحص کرده است.
اکنون که بحمداللَّه با حضور پرحماسه ملت عظیم‌الشأن در همه میدانهای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و با همت بلند مسؤولان کشور در قوای سه‌گانه، نظام مقدس جمهوری اسلامی از استقرار و موفقیت و عزتی که شایسته آن است برخوردار گردیده است، مقتضی است که مجمع بلندپایه مزبور نیز وظایف قانونی خود را به طور کامل برعهده گرفته و ظرفیتهای لازم را برای ایفای نقش برجسته خود در مشاورت رهبری کسب کند. بدین منظور لازم می‌دانم علاوه بر اعضای کنونی آن اشخاص دیگری نیز از مسؤولان و سیاستمداران و علمای برجسته را در آن به عضویت منصوب و وظایف مهم مشاورت در سیاستگذاری کلی نظام و بررسی مسائل مهمی را که به طور معمول بر سر راه حرکت کشور قرار می‌گیرد، از آنان مطالبه نمایم.
لذا ترکیب تازه مجمع تشخیص مصلحت نظام بدین صورت اعلام می‌گردد:
۱- شخصیت‌های حقوقی عضو، عبارتند از:
الف: رؤسای محترم سه قوه
ب: فقهای عالی‌مقام شورای محترم نگهبان
ج: وزیر یا رئیس دستگاهی که موضوع مورد بحث در مجمع، مربوط به آن دستگاه است.
د: رئیس کمیسیون مناسب با موضع مورد بحث از مجلس شورای اسلامی
۲- شخصیت‌های حقیقی عضو عبارتند از حجج اسلام و آیات و حضرات:
آقای هاشمی رفسنجانی، آقای مهدوی کنی، آقای امینی نجف‌آبادی، آقا واعظ طبسی، آقا جنتی، آقای امام کاشانی، آقای موحدی کرمانی، آقای حسن حبیبی، آقای میرحسین موسوی، آقای دکتر ولایتی، آقای محمدی ری‌شهری، آقای حاج شیخ حسن صانعی، آقا حسن روحانی، آقای موسوی خوئینی‌ها، آقای عسگراولادی، آقای دری نجف‌آبادی، آقای علی لاریجانی، آقای مصطفی میرسلیم، آقای توسلی محلاتی، آقای عبداللَّه نوری، آقای مرتضی نبوی، آقای دکتر فیروزآبادی، آقای غلامرضا آقازاده، آقای بیژن نامدار زنگنه، آقای محمد هاشمی، آقای محسن نوربخش.
همه اعضاء نامبرده برای یک دوره پنجساله انتخاب شده‌اند و رئیس مجمع در این دوره جناب حجةالاسلام والمسلمین آقای هاشمی رفسنجانی می‌باشند.
جلسات مجمع در هنگام بحث در مصوبات مورد تعارض مجلس و شورای نگهبان متشکل خواهد بود از همه اعضای نامبرده و دیگر جلسات، متشکل خواهد بود از اعضای حقیقی به اضافه ردیف الف و ج و د از بند ۱. مجمع باید دبیرخانه فعال و پُرمحتوایی برای آماده‌سازی مواد قابل طرح در جلسات و ترتیب امور، تشکیل دهد و رئیس آن از اعضای مجمع و رابط آن با این‌جانب در موارد ضروری باشد.
مجمع محترم موظف است در اولین جلسات خود آئین‌نامه جامعی که مشتمل بر چگونگی تشکیل جلسات و طرح و تصویب موضوعات و دیگر جزئیات باشد، تدوین و برای تأیید این‌جانب ارائه نماید.
این نهاد برجسته برای اینکه بتواند وظایف مهم خود بخصوص در زمینه سیاستگذاری کلان کشور را به انجام رساند لازم است که از آخرین فرآورده‌های کارشناسی دستگاههای مسؤول دولتی بهره‌مند گردد و درعین‌حال از ایجاد دستگاههای موازی و کارشناسی پرهیز کند.
از خداوند تعالی و تقدّس، دوام توفیق و هدایت آقایان محترم را در انجام نیکوبخشیدن به این وظایف مهم، مسألت می‌کنم و امیدوارم خدمات ایشان منظور نظر حضرت ولی‌اللَّه‌الاعظم روحی‌فداه قرار گیرد.
سید علی خامنه‌ای
۲۷/۱۲/۱۳۷۵
(متن حکم رهبر معظم انقلاب در بند (۴) بخش ضمائم آمده است.