بسم‌الله الرحمن الرحیم

هفت سال پیش در همین جا همایش مهم و کارسازی داشتیم و امروز با استفاده از نظرات آن همایش و حوادث مهم و اقدامات جدید، بار دیگر به بررسی و چاره‌جویی نشسته‌ایم. چشم‌انداز همکاری‌های سیاسی اقتصادی جهان در زمینه انرژی تصویری امیدوار کننده و اطمینان بخش را نوید می‌دهد و تحولات پردامنه دهه 90، لزوم برخورد فعال و همه جانبه ملت‌های درگیر در فرایند را می‌طلبد.

متأسفانه رهیافت‌ها و سیاست‌هایی که برای پاسخگویی و رفع مشکلات حاد سال‌های اخیر طراحی و اعمال می‌شد، با سیاست‌های خود محورانه و مقطعی کشورهای مدعی رهبری تحولات جهانی خدشه‌دار گردیده است.

نمونه بارز این روند را می‌توان در صحنه انرژی، به ویژه نفت و گاز مشاهده کرد. برقراری نظم نفتی تحمیلی در منطقه خاورمیانه و دخل و تصرف در نظام قیمت‌گذاری، معاملات وسرمایه‌گذاری در مسیر خط لوله‌ها در بخش نفت و گاز از پیامدهای اعمال نظرهای یک جانبه و یکسونگر در دوران کنونی می‌باشد.

با سیاسی شدن صنعت و تجارت بین‌المللی نفت و تعارض آشکار این مسئله با روند عمومی تجارت آزاد در جهان، آینده تأمین نفت و گاز مورد نیاز جهان در هاله‌ای از ابهام فرو رفته و نگرانی‌های فراوانی را برای تمامی نقش آفرینان بخش انرژی اعم از مصرف کننده و تولید کننده ایجاد کرده است.

با توجه به اهمیت و جایگاه خاورمیانه، به ویژه خلیج فارس به‌عنوان امید آینده تأمین انرژی جهان، امنیت عرضه آتی نفت و گاز مورد نیاز جهان از امنیت خاورمیانه تفکیک ناپذیر است.

جمهوری اسلامی ایران بر این اعتقاد است که برقراری امنیت پایدار و در برگیرنده منافع همه طرف‌های ذی‌نفع در این است که با توجه به سوابق تاریخی در ترتیبات سیاسی امنیتی منطقه، کشورهای منطقه در فضای همکاری و تفاهم نسبت به دستیابی به منافع مشترک جمعی، منطقه‌ای و بین‌المللی به طراحی و اعمال ترتیبات امنیتی مناسبی همت گمارند.

جمهوری اسلامی ایران به سهم خود طی سال‌های اخیر همواره استراتژی منطقه‌ای خود را بر این اساس استوار نموده است، اما علی‌رغم دستیابی به موفقیت‌های قابل توجه، تا رسیدن به وضعیت مطلوب تلاش بیشتر همه کشورهای منطقه را می‌طلبد.

ساختار مبحث انرژی در خاورمیانه و خلیج فارس به‌عنوان مرکز ثقل آن، مستقل از وضعیت سیاسی و اقتصادی آن قابل تصور نیست. با توجه به غنای رقابت ناپذیر منابع انرژی این منطقه نسبت به سایر مناطق جهان، این ناحیه به طور طبیعی مورد توجه کشورهای مصرف کننده، شرکت‌های بین‌المللی فعال در زمینه انرژی و مؤسسات مالی و اعتباری قرار دارد و فرصت‌های مناسبی برای کشورهای تولید کننده و مصرف کننده انرژی فراهم می‌کند.

امیدوارم این نشست با بحث و تبادل نظر کارشناسانه از عهده تجزیه و تحلیل شرایط عمومی و دورنمای وضعیت صنعت نفت و گاز خاورمیانه و جهان برآمده و مبانی دقیق و واقع بینانه‌تری را برای تعیین سیاست‌های انرژی که پاسخگوی حل و فصل معضلات مبتلابه آن است، ارائه نماید.

اکبر هاشمی رفسنجانی

رئیس‌جمهوری اسلامی ایران