بسم الله الرحمن الرحیم

بیت معزّز آیت‌الله حائری یزدی

رحلت فقیه و حکیم بزرگوار آیت‌الله حاج شیخ مهدی حائری یزدی (1) فرزند مرحوم آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (ره) مؤسس حوزه علمیه قم را به آن خاندان جلیل القدر و به خصوص آیت‌الله سیدعلی محقق داماد و دکتر سید مصطفی محقق داماد تسلیت می‌گویم و برای روح آن عالم از درگاه خداوند رحمت واسعه مسألت دارم.

اکبر هاشمی رفسنجانی

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام

**********************************************************8

1- آیت‌الله دکتر شیخ مهدی حائری یزدی درسال 1301 ش (1341 ق) در بیت علم و تقوا و فضیلت، از صُلب آیت‌الله‌العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس عالی قدر حوزه علمیه قم، به دنیا آمد.

وی پس از گذراندن مقدمات و سطوح عالیه در این شهر نزد برادر بزرگوارش، آیت‌الله مرتضی حائری و آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی، در محضر حضرت امام خمینی (ره)، به آموختن متون کلامی و فلسفی و نزد آیات عظام: سیدمحمد حجت کوه‌کمره‌ای، سیدمحمدتقی خوانساری و سید حسین بروجردی به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت. پس از دریافت درجهٔ اجتهاد در سال 1339 ش، به نمایندگی آیت‌الله بروجردی، رهسپار آمریکا شد و رسیدگی به امور شیعیان آنجا را برعهده گرفت و مدارج تحصیل در فلسفهٔ غرب را تا سطوح بسیار عالی طی نمود.

دکتر حائری یزدی، دورهٔ لیسانس را در دانشگاه جورج تاون، فوق لیسانس را در هاروارد و دکتری را در دانشگاه میشیگان و تورنتو با درجهٔ ممتاز به اتمام رساند. رسالهٔ دکتری ایشان با عنوان «علم حضوری» اصول معرفت‌شناسی در فلسفهٔ اسلامی
‌ (the Principles of epistemology in islamic philosophy, knowledge by presence) یکی از کتب برجسته و عالی در موضوع خود است که طی 9 سال و با نظارت چند تن از بزرگ‌ترین استادان فلسفه در غرب نگاشته شد و با این رساله به اخذ درجهٔ دکترا در رشتهٔ «فلسفهٔ آنالتیک» نائل شد.

دکتر حائری یزدی، در طول عمر پربرکت خود در دانشگاهها و مؤسسه‌های علمی مختلف به تدریس پرداختند؛ از جمله: تدریس الهیات و فلسفه در دانشکدهٔ الهیات دانشگاه تهران، تدریس فلسفهٔ اسلامی در مدرسهٔ سپهسالار (شهید مطهری)، تدریس در «مرکز تحقیقات ادیان جهانی» وابسته به دانشگاه هاروارد، تدریس فلسفه اسلامی و ادبیات فارسی در دانشگاه مک گیل، تدریس فلسفه و فقه اسلامی در دانشگاه میشیگان،‌ دریس ادبیات فارسی (تاریخ بیهقی) در دورهٔ فوق لیسانس دانشگاه تورنتو، تدریس در مؤسسه تحقیقات قرون وسطی وابسته به دانشگاه تورنتو با عنوان «تعلیمات بنیادین فلسفهٔ بوعلی سینا»، تدریس در دانشگاه جورج تاون با عنوان «مبادی عناصر الهی در جوامع اسلامی»، تدریس در دانشگاه تورنتو در زمینه فلسفه اخلاق و تدریس فلسفه و توابع این علم در دانشگاه‌های دولتی نیویورک، دانشگاه آکسفورد، دانشگاه مونترال کانادا و انجمن حکمت و فلسفه ایران.

ایشان در سال 1358 به ایران بازگشت و به کارهای علمی خود ادامه داد. کاوش‌های عقل نظری، علوم قرآن، متافیزیک و حکمت و حکومت، هرم هستی، آگاهی و گواهی، کاوش‌های عقل نظری، کاوش‌های عقل عملی، علم کلی، متافیزیک، حکمت و حکومت، رساله‌ای در علم حضوری و الحجه فی الفقه، برخی از آثار این استاد فرهیخته به شمار می‌روند. سرانجام آن فیلسوف بزرگ در 17 تیرماه 1378 برابر با 14 ربیع الاول 1420 ق در 77 سالگی بدرود حیات گفت و در حرم مطهر حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.