پیام آیت الله هاشمی رفسنجانی درباره موزه و میراث فرهنگی

بسم الله الرحمن الرحیم

فرهنگ، عصاره گفتاری، نوشتاری و رفتاری هر ملتی است که اگر بر مبنای خوبی‌های متعارف انسانی و اسلامی بنا شود، میراثی گرانبها از نسل‌های گذشته برای نسل امروز و نسل‌های آینده است.

مجموعه آثاری که از گذشته‌های دور و نزدیک یک ملت، به عنوان میراث فرهنگی به یادگار مانده، سرمایه ارزشمندی است که اگر از آن حفاظت نشود، همان بلایی بر سر ملت‌ها می‌رود که در دوره‌ای بر سر مسلمانان رفت. یعنی دوره‌ای که اروپای قرون وسطی با تیزهوشی بعضی از دانشمندان خویش، پایه‌های علم و دانش مسلمانان را بردند و در دوره‌های بعد که مسلمانان با نهضت ترجمه سعی در بازپس‌گیری آنها داشتند هم نتوانستند همه سرمایه‌های خویش را به دست آورند.

شاید از همان زمان‌ها بود که موزه‌ها به عنوان صندوقچه امانات میراث فرهنگی ملت‌ها بنا شده‌اند و به خاطر اهمیت آن، اندیشمندان یک روز جهانی را در تقویم سالانه به آن اختصاص داده‌اند.

در میان همه ملت‌های دارای تمدن و فرهنگ، ملت ایران از گذشته‌های بسیار دور چنان تاریخ درخشانی دارد که هنوز هم تلألوی کامل آن به خاطر بعضی از تنگ‌نظری‌ها و غفلت‌ها به چشم نمی‌آید، اما آنچه به دست آمده، سرمایه‌ای بسیار گرانبهاست که حفظ آنها وظیفه همه کسانی است که ملیت ایرانی دارند.

از تاریخ کهن می‌گذرم و به تاریخ دفاع مقدس می‌پردازم که سرتاسر آن سرشار از افتخارات تاریخی برای ملتی است که براساس آموزه‌های متعالی مذهب شیعه، از کیان ملی خویش دفاع کرده است. نباید بگذاریم رزمندگان و سرداران 8 سال دفاع مقدس را به جای اینکه چون رود در جامعه جاری باشند، گروهی با اهداف سیاسی و باندی کنار بزنند.

اگرچه این روزها در قالب برگزاری یادواره‌های شهدا، در کنار بازگویی خاطرات افتخارآفرینان، اقدام به جمع‌آوری همه آثار شهدا می‌شود، اما چه خوب است که برای این میراث فرهنگی موزه‌هایی مانند موزه شهدا در تهران و موزه دفاع مقدس در کرمان ساخته شود تا این سرمایه بی‌بدیل برای نسل‌های متمادی ایران بماند.

یکی از اشتباهاتی که این روزها بعضاً در کلام بعضی‌ها جاری می‌شود، تشریفاتی بودن ساخت موزه‌هاست، حال آنکه با هر دیدی که به آثار حجمی، نوشتاری و یادگارهای به‌جا مانده نگاه می‌شود، ملیت و اسلامیت در آن موج می‌زند. نباید بگذاریم بعضی از بناها مانند منزل مسکونی پروفسور حسابی یا منزل مسکونی شهید رجایی و بالاتر از همه منزل مسکونی امام راحل در خمین دچار فرسودگی تدریجی و طبیعی ابنیه شوند و باید با تمام توان همه آنچه را که مربوط به تاریخ مردم این سرزمین می‌شود، حفظ کنیم.

اکبر هاشمی‌ رفسنجانی

رئیس‌ مجلس‌ خبرگان‌ رهبری

رئیس ‌مجمع تشخیص‌ مصلحت ‌نظام

*************************************************************

* به مناسبت: 28 اردیبهشت، روز جهانی موزه و میراث فرهنگی