در خصوص آقای رفسنجانی این معنا به طور کامل صادق است. من گرچه از نزدیک در جریان ریزبرنامههای ایشان نبودهام، ولی با عنایت به رفتوآمدها و گفتوگوهای آقای رفسنجانی، میتوان فهمید که حضرت امام در وجود ایشان حاکمیت داشتهاست. و در خلال مسائلی که برای نهضت رخ داد. و با بهره از هدایتها و ارشادات حضرت امام، این بزرگواران به اعتدال لازم رسیدند. برای مثال ظاهراً در برخی موارد آقای هاشمی تند میشدند و میخواستند امام را هم وادار به موضعگیری تند کنند، ولی حضرت امام، توصیه به اعتدال میکردند . در مورد جناب آقای خامنهای هم این مساله صادق بود .
امام «هاشمی» را برای خدمت سربازی تشویق هم میکردند ...... به یاد دارم که یک روز با حضرت امام در مورد اینکه آقای رفسنجانی را به سربازی بردهاند، صحبت شد. امام ابداً تغییری در حالتشان ایجاد نشد و با خونسردی فرمودند: «بسیار خوب شد! ایشان میتواند در آنجا کار کند !» امام براین باور بود که هر فرد انقلابی و مصلح، میتواند در هر محیطی که باشد، برنامههایش را ادامه دهد. حتی اگر خطا نکنم، حضرت امام برای رفتن افرادی همچون آقای هاشمی به سربازی تشویق هم میکردند! چون فردی مانند آقای رفسنجانی میتوانست در سطح پادگان و در فرصتهایی که به دست میآورد، به تنویر افکار کمک کند و دیگر سربازان را با مفاهیمی همچون انقلاب و امام، آشنا سازد . بنده آقای هاشمی را در لباس سربازی هم دیدهام و خود ایشان هم احتمالاً عکسی از آن ایام در اختیار دارند. البته از قرار معلوم، سربازی ایشان در کل، دو ماه نکشید؛ ولی در همین مدت شنیدم که در خوابگاهی که اسکان داشته، افراد را تحت تاثیر اخلاق و گفتار خویش قرار میدادهاست . ایشان حتی در آن محیط بسته، برنامه سخنرانی میگذارد و رژیم بعد از مدتی پی میبرد که این کار هم ته تنها روحانیت را منزوی و مطرود نکرد، بلکه آنان به برنامههای تبلیغی خود در شکل و قالبی تازه ادامه میدهند؛ فیالمثل در برنامه صبحگاه سربازخانهها قرآن خوانده میشود و صحبتهای دینی مطرح میشود. لذا از این نقشه هم سودی عاید رژیم نشد .
جلسات سری و مخفیانه به نام «اصلاح حوزه»
ظاهراً دلیل عدم توفیق در اصلاح حوزه در زمان آقای بروجردی این بود که ایشان چندان از این امر استقبال نکردند. دیگر آقایان نیز به ایشان به لحاظ اینکه مرجع تام و شخصیت ممتاز بودند، تاسی کردند. البته جسته و گریخته جلساتی داشتند که نام « اصلاح حوزه» را یدک میکشید. جلسات مزبور ادامه داشت تا اینکه ماجرای انجمنهای ایالتی و ولایتی به وجودآمد و این تحولات جدید باعث شد که مساله اصلاح حوزه به صورت قبل دنبال نشود. برخی از بزرگان همچون آقایان : خامنهای، رفسنجانی، آذری قمی، منتظری، ربانی شیرازی، مصباح یزدی، جلساتی سری تشکیل دادند که به کار فرهنگی – سیاسی انتشار نشریات بعثت و انتقام انجامید .
منبع: خاطرات آیتالله مسعودی خمینی/ مرکز اسناد انقلاب اسلامی / سال ۱۳۸۱