هاشمی، سیاست، علما

نشستن هاشمی رفسنجانی بر کرسی ریاست خبرگان رهبری، نه شگفت انگیز بود و نه غیرمترقبه، زیرا طبیعی ترین انتخاب فضلاو علمای خبرگان همین بود. اما آنچه این گزینش را از نمونه های پیشین متمایز می کند، اتفاقات پیش از آن و تحولات درون صحن علنی بود. در هفته های اخیر جریانی پرهیاهو، برای تخریب هاشمی رفسنجانی شکل گرفت که برای جلوگیری از ریاست وی بر خبرگان از هیچ بی تقوایی و شقاوتی ابا نکرد. این جریان که متاسفانه بخشی از آن خود را نزدیک به دولت معرفی می کند، با خارج کردن مذاکرات و رایزنی های غیررسمی پیش از جلسه خبرگان از روال و سنت پیشین، فرستادگانی به خانه های برخی علمای معزز و نمایندگان محترم خبرگان گسیل کرد تا آنان را از رای دادن به هاشمی رفسنجانی بر حذر دارد، اما در نهایت فقیهان و علمای خبرگان، مصلحت ملک و ملت را در این دیدند که از میان نامزدهای محترم انتخابات، آیت الله هاشمی رفسنجانی را به عنوان سیاستمداری فقیه به ریاست برگزینند تا خط اعتدالی خبرگان ادامه یابد و بلکه تقویت شود.افزون بر این...این نگرانی ایجاد شده بود که کسانی در این مجلس دست برتر را پیدا کنند که چندان ملتزم به حفظ شئون حوزه ها و احترام به استقلال این دیرپاترین نهاد مدنی در ایران نباشند. انتخاب هاشمی رفسنجانی که از دیرباز حلقه وصل حوزه های علمیه و عالمان و فقیهان با سیاستمداران و روشنفکران و کارورزان ایرانی بوده است، به این نگرانی پایان داد زیرا هاشمی علاوه بر آنکه سیاستمداری ورزیده و با تجربه است با همه مشغله های کاری، هرگز از درس و فحص و تتبعات فقهی و دینی غافل نمانده و اکنون در جایی نشسته است که می تواند علاوه بر انجام وظایف حقوقی خود در خبرگان، به عنوان حلقه وصل علما و حوزه ها با سیاست و قدرت عمل کند و این اطمینان را ایجاد کند که هیچ نیرویی نمی تواند و نباید استقلال حوزه ها و عالمان دینی را محدود کند.

آفتاب یزد

تیتر اول: رای پرمعنای خبرگان به هاشمی رفسنجانی

اکثریت اعضای خبرگان نیز همانند موکلان خود، هنوز هاشمی رفسنجانی را بر سایر افرادی که خود را لایق ریاست مجلس خبرگان می دانند، ترجیح می دهند. دیروز درجلسه مجلس خبرگان، کسی به رقابت با رفسنجانی برخاست که نخستین مدعی وجود مافیای نفتی در کشور بود و اظهارات بی نظیر او در وصف رئیس جمهور نهم، اعتراضات فراوانی را در رسانه ها و درمیان گروهی از فعالان سیاسی برانگیخت. شاید رای عده ای از اعضای خبرگان به رفسنجانی نیز اعلام مخالفت با نظریه کسی بود که ادعا داشت خواست خدا و مردم در سوم تیرماه ۸۴ آن بود که درها برپاشنه غلط نچرخد»؛ همان کسی که نامه رئیس جمهور نهم به جورج بوش را «الهام الهی» می داند و معتقد است، این نامه باید در کتاب های درسی گنجانده شود.

اعتماد

یادداشت: «انتخاب معنادار»، ایرج جمشیدی

انتخاب هاشمی رفسنجانی در مقابل احمد جنتی به عنوان تنها رقیب او برای کسب ریاست خبرگان رهبری نشان از وزنه سنگین تر اعتدال گرایان و مصحلت اندیشان در عالی ترین نهاد اختصاصی نظام جمهوری اسلامی دارد... مجلس خبرگان از دو فراکسیون مصلحت گرایان معتقد به روش های اعتدال گرایی و رادیکال تشکیل شده است. هاشمی رفسنجانی در کنار نمایندگانی چون هاشمی شاهرودی روسای فراکسیون اول را تشکیل می دهند و محمدتقی مصباح یزدی در کنار روحانیونی چون احمد جنتی از روسای فراکسیون دوم به شمار می آیند. در واقع در رقابت روز گذشته هاشمی رفسنجانی نماینده طیف مصلحت گرایان معتقد به روش های اعتدال گرایی بود و احمد جنتی هم به نمایندگی از طیف تندروها به میدان رقابت آمد.بنابراین کسب ۴۱ رای برای نماینده طیف اعتدال گرایان حاکی از آن است که مخالفت با روش های رادیکال تا عمق اصلی ترین ارکان اختصاصی نظام جمهوری اسلامی یعنی مجلس خبرگان رهبری هم رخنه کرده و در واقع بازتابی از نگرانی ها درباره شیوع روش های رادیکالی در کشور طی دو، سه سال اخیر است. از طرفی آرای هاشمی نشان از افقی در آینده برای نیروهای موسوم به اعتدال گرا و اصلاح طلب دارد که شاید پایانی بر شکست هایی متوالی آنان طی چهار سال گذشته باشد شکست هایی که از انتخابات شورای شهر دوم آغاز، با انتخابات مجلس هفتم تداوم و در انتخابات ریاست جمهوری نهم به پایان رسید ولی در گام چهارم یعنی انتخابات شورای شهر سوم و خبرگان رهبری تکرار نشد.هاشمی رفسنجانی در انتخابات ۲۴ آذر ۱۳۸۵ دو برابر اصلی ترین رقیب خود رای آورد و اینک در کسب ریاست مجلس خبرگان هم رقیب خود را شکست داده است. به این ترتیب می توان امیدوار بود پس از این که کشور یک دوره از سیاست های رادیکالی را تجربه کرده است اینک به دستان نیروهای اعتدال گرا و اصلاح طلب بیفتد تا دست کم برخی از فشارهای داخلی و خارجی ناشی از سیاست های تندروانه چند سال اخیر کاهش یابد. اعتدال گرایان اینک فرصت طلایی به دست آورده اند و می توانند در کنار اصلاح طلبان ائتلاف علیه تندروی را به پیش ببرند.

انصراف حداد

گفته می شود در پی برخی پافشاری ها برای گنجاندن نام علی اکبر ولایتی در سرلیست اصولگرایان حداد عادل انصراف خود را از نامزدی در جلسه اخیر شورای ۶ نفره اعلام کرده است.شنیده ها حاکی است صادق محصولی مشاور احمدی نژاد بیشترین پافشاری را در این تغییر و تحول برعهده دارد و مایل است محوریت اصولگرایان حول شخصی به غیر از حداد عادل، باهنر و علی لاریجانی شکل بگیرد.

اعتماد ملی

یادداشت: «رقابت عرفی در مجلس قدسی»، محمد قوچانی

اگر هاشمی رفسنجانی در انتخاباتی شرکت کرده بود که فردی دیگر (همچون احمد جنتی) براساس اجماع اصولگرایان به پیروزی رسیده بود اتفاق بزرگی در جمهوری اسلامی رخ داده بود و آن پیروزی پروژه حذف هاشمی بود.وداع او با نظامی که خود از موسسان آن بود اما اکنون نه آن شده و نه این بلکه در رقابتی شفاف و علنی یکی از آخرین نهادهای سنت گرا نیز در معرض توسعه سیاسی قرار گرفته و برای اولین بار در طول تاریخ جمهوری اسلامی آیت الله احمد جنتی (این رجل همیشه منصوبی که بر انتخاب دیگران نظارت می کند) خود در معرض انتخاب قرار گرفته است؛ در دهه ۸۰ زندگی و در برابر هاشمی رفسنجانی. سیزدهم شهریورماه ۱۳۸۶ روزی بود که دیگران انتخاب نهایی خود را درباره هاشمی انجام دادند.او دیروز نمی خواست رئیس جمهور شود تا اصولگرایان بگویند که به جوانان اعتماد بیشتری دارند که دیروز رقیب هاشمی از او پیرتر بود. او دیروز نمی خواست مرجع تقلید شود که اصولگرایان بگویند که رقیب او از هاشمی فقیه تر بود، ۳۴ رای «نه» هاشمی بیش از ۴۱ رای «آری» به او معنادارتر بود و معنای آن چیزی نبود جز انتخاب نهایی دیگران درباره هاشمی، آنان قصد داشتند این پیام را به هاشمی ابلاغ کنند که اگرچه به ریاست مجلس خبرگان رهبری رسید اما همواره در کنار او نوابی حضور دارند که می توانند آرای شکننده ریاست را به سود خود جلب کنند.رقیبانی که دوستانشان در صحن خبرگان در فقاهت هاشمی تردید کردند و این نکته را به رخ او کشیدند که مدرسین حوزه علمیه قم چه دیدگاهی درباره هاشمی رفسنجانی دارد و جنس ریاست او چه تفاوتی با ریاست آیت الله مشکینی دارد. آنان این پیام را به هاشمی ابلاغ کردند که مبادا ریاست خود بر خبرگان[را] طبیعی و بدیهی قلمداد کند و به آن غره شود. پاسخ هاشمی اما در عمل روشن خواهد شد جایی که او هم انتخاب نهایی خود را انجام دهد. همچنان که دیروز در اولین نطق خود به عنوان رئیس مجلس خبرگان رهبری گفت: این مجلس باید وظایف مهم و عملی را در دست گیرد.