مصاحبه مطبوعاتی (1) آیت ا... هاشمی رفسنجانی در خصوص انتخاب آقای خاتمی

خبرنگار : جناب آقای رییس جمهور بعد از انتخاب آقای خاتمی آینده کشور را چگونه می بینید ؟

رییس جمهور : بسم الله الرحمن الرحیم . با این آراء بسیار خوبی که مردم به رییس جمهور جدید دادند من امیدوارم که ایشان با پشتوانه نیرومند مردمی و همدلی که با سایر بخشهای کشور به وجود خواهد آمد بتوانند که راه سازندگی و تحقق اهداف را همچنان ادامه بدهند .

خبرنگار : به نظر شما این انتخابات چه معنایی را در برداشته است ؟

آقای هاشمی رفسنجانی : معنایش این بوده که مردم کاملا" در صحنه و رییس جمهورشان را انتخاب کردند با مطالعه برنامه هایی که نامزدها انتخاب کرده بودند برای خودشان مردم به برنامه های جناب آقای خاتمی بیشتر علاقمند شدند و به ایشان رای دادند .

خبرنگار : من می خواستم نظر شما را در خصوص شرکت جوانان در انتخابات و رای آنها به نفع آقای خاتمی سوال بکنم آیا یک نیروی جدیدی آنها تشکیل می دهند نیروی جدید سیاسی ؟

آیت الله هاشمی رفسنجانی : تعبیر نیروی جدید شاید درست نباشد ولی بهر حال جوانها خیلی موثر بودند در پیروزی آقای خاتمی چون در برنامه های ایشان توجهی به مطالبی بود که برای جوانان جاذبه بیشتری داشت .

خبرنگار : جناب آقای رییس جمهور من از منابع مختلف بخش خصوصی و دست اندرکاران امور مالی اینگونه می شنوم که 80 تا 90% امور مالی و فعالیتهای اقتصادی در اختیار دولت می باشد چه برنامه هایی در مجلس و در قوه مجریه برای ایجاد تغییر در این زمینه تدبیر گردیده است ؟

آیت الله هاشمی رفسنجانی : البته آماری که ایشان گفتند اشتباه است در ایران این جوری نیست در ایران بخش کشاورزی تقریبا" تمامش مال بخش خصوصی است دامداری و شیلات و همه آنچه که در این بخش است باز هم به دست مردم است صنعت عمده اش در دست مردم است ما اگر مثلا" حدود 220 شهر صنعتی داریم شما اگر آنجا بروید می بینید در آنجا صنایع دولتی خیلی کم است یا نیست . بخش تجارت مطلقا" در دست مردم است دولت خیلی کم آنجا حضور دارد جز سیاستها . و در بخش مسکن باز دولت سهم بسیار کمی دارد عمده را تقریبا" همه را خود مردم می سازند . اصولا" مالکیت زمین دولتی درایران کم است حتی دردانشگاهها الان نیمی ازدانشگاههای ما دولتی نیستندبرای مردم درآموزش و پرورش هم الان بخش قابل توجهی مدارس مردمی است ودراکثربخشها من الان آمار  80و90 % که به شماگفتیم نمی دانم آن کسی که گفته چه هدفی داشته است ؟

خبرنگار: جناب آقای هاشمی خود شما نیز در دور اول انتخابتان با رای بسیار اکثریت بر بالایی را به انتخاب شدید و علی رغم این اکثریت حامی نتوانسته اید برخی ازبرنامه ها و اصلاحاتی که علاقمند بودید به اجرا دربیاورید به عمل برسانید آیا فکر می کنید آقای خاتمی هم علی رغم این رای بسیار بالا و اکثریتی که در این انتخابات بدست آورده اند در دستیابی به برخی از تغییرات و اصلاحاتی که علاقمند به انجام آن باشند موفق نخواهند بود ؟

رییس جمهور : البته من در دوران مسئولیتم عمده اهدافی را که اوائل کار اعلام کردم انجام دادم ولی حرف شما را می پذیرم که مواردی هم بود که نشد انجام بشود هیچ دولتی در هیچ جای دنیا نیست که بتواند همه آرزهایش را محقق بکند البته در مقابل هم درمواردی جلو می افتیم می توانیم جلو بیفتم از برنامه ها که ما هم چنین بود امیدوارم که آقای خاتمی هم موفق بشوند در اجرای اهداف و برنامه هایشان .

خبرنگار : گفته می شود که این انتخابات هفتمین دوره ریاست جمهوری یک نوع رفراندوم و سیاستهای سازندگی که شما شروع کرده اید سئوال بنده اینست که آینده تصمیم گیری در این مملکت باز گفته می شود که یک نوع مثلث قدرت در رأس هر چه که شما در دستان قرار بدهید و بفرمایید توضیح بدهی که نوع رابطه شما با رهبری و رییس جمهور جدید ؟

رییس جمهور : تقریبا" در برنامه های همه نامزدها تکیه روی سازندگی بود که جزء شاخص ترین برنامه های مورد نظر من است .

ولی در مورد آقای خاتمی چون کارگزاری سازندگی از ایشان حمایت کردند این برنامه  این هدف مشخص تر شد و مردم بیشتر به آن توجه کردند در آینده هم البته محور کار ما رهبری هستند من هم در مجمع تشخیص مصلحت کمک خواهم کرد به صحت جریان کار در کشور .

خبرنگار : دوستان دیگر من همکاران من این سوال را در خصوص رفراندوم خوانده شدن انتخابات اخیر را مطرح نمودند که بسیاری با شرکت در این انتخابات تلاش کرده بودند به بسیاری از محدودیتها و سخت گیریها نه بگویند و در حقیقت خواهان راه متعادل تری در مسیر باشند آیا فکر می کنید که برای رهبریت پاسخ خاصی جهت این مسئله وجود داشته باشد از سوی رهبری ؟

رییس جمهور : من فکر می کنم که آراء مردم در ایران مورد توجه همه ما باشد و چیزی که خواسته مردم باشد در چهارچوب اصول قانون اساسی و اسلام ما حتما" به آن توجه می کنیم شما می دانید که در ایران تکیه عمده هم رهبری و هم همه ما روی حضور مردم در صحنه و توجه به افکار مردم است ما با همین سرمایه انقلابمان را پیروز کردیم و با همین سرمایه در جنگ پیروز شدیم و با همین سرمایه کشورمان را ساختیم .

خبرنگار : یک سوال مشتمل بر 10 سوال که پس از کناره گیری حضرت عالی نگرانی در مردم وجود داشت که ممکن است آن خطی را که شما دنبال کرده اید قدری دچار خدشه شود و در حقیقت با نامزدی آقای خاتمی در اینکه ایشان به عنوان یک شخصیت معتدل و شناخته شده هستندئ امید به ادامه سیاستهای اعتدال در کشور افزایش یافته است با توجه به حضور خطوط سخت تر یا تندروتری که در کشور وجود دارد آینده سیاست گزاری و حرکت های کشور چگونه خواهد بود ؟ و در پایان نظر حضرت عالی در خصوص بحران موجود در روابط ایران و اروپا و روابط ایران و آمریکا جویا هستند ؟

رییس جمهور : در مورد ادامه سیاست هایی که من روی آن تکیه داشتم من امیدوارم که همین طور باشد من طبعا" با رضایت رهبر انقلاب کار می کنم این طوری نبود که من تنهایی این کارها را انجام بدهم رهبری حضور دارند و انشاء الله همان حمایت کارها ادامه پیدا می کند . اگر من مشکلی داشتم طبعا" برای آقای خاتمی هم خواهد بود ولی اینرا عرض بکنم که مشکل رهبری نداشتم در مورد اروپا و آمریکا ما روابط مان مایلیم طبیعی و گرم و سالم باشد و در مورد آمریکا همان مشکلات قبلی باقی است .

خبرنگار : جناب آقای رییس جمهور تحرکات آمریکا در اطراف مرزهای جمهوری اسلامی ایران هر روز بیشتر می شود از یک طرف ما شاهد بستن قراردادهای نظامی و امنیتی بین ترکیه و رژیم صهیونیستی هستیم که امنیت منطقه را با خطرات جدی مواجه ساخته است از طرف دیگر آمریکا با حمایت از طالبان در صدد ایجاد ناامنی در مرزهای شرقی کشور ماست لطفا" بفرماید جمهوری اسلامی ایران برای برخورد با این تحرکات چه اقداماتی را انجام داده است ؟

رییس جمهور : البته اینها چیزهای تازه ایی نیست معمولا" آمریکا اطراف ما حضور داشته و فعال بوده تا به حال هم موفق نبوده ولی همینهایی که شما گفتید باعث می شود که ما هوشیاری مان را باید حفظ بکنیم و آمادگی داشته باشیم . در مورد ترکیه باید گفت که چیز جدیدی است این همکاری ترکیه و اسرائیل و مخصوصا" حضور وسیع تر ترکیه در شمال عراق یک مسئله تازه ایی است در این خصوص ما با کشورهای عربی و اسلامی مشغول همکاری هستیم که از این جهت مشکلی در منطقه پیش نیاید .

خبرنگار : ما شاهد تحریم آمریکا بر علیه شرکتهای به اصطلاح متهم به فروش مواد شیمیایی به ایران بوده ایم مایل بودم که نظر شما را در این خصوص جویا باشم ؟ و آیا این که ایران هیچگونه سلاح شیمیایی خریداری نموده است ؟

رییس جمهور : معمولا" آمریکا از اینگونه اخبار استفاده می کند برای القاء اینکه ایران دنبال ساخت سلاح شیمیایی است . و این یک تهمت به ایران است ما واقعا" دنبال این سلاح نیستم و ما متنفریم از این سلاح ما در جنگ عراق آن چنان آثار شوم این سلاح را لمس کردیم که فکر می کنم هیچوقت به فکر استفاده از چنین سلاحی نخواهیم افتاد . من خودم آن موقع فرمانده جنگ بودم وقتی که ما منطقه حلبچه را تصرف کردیم من یک منظره هولناکی آنجا دیدم که هیچوقت فراموش نمی کنم مردم حلبچه وقتی که ما پیروز شدیم با ما همکاری کردند ما هم نیروهای نظامی وارد حلبچه نکردیم صدام عصبانی شد از مردمش سلاح پیشرفته شیمیایی که از آلمانیها گرفته بود به کار گرفت مواد شیمیایی به گونه ایی بود که تا فاصله دور مردم را مثل یک مزرعه رسیده درو می کرد و می ریخت روی زمین هر جا بوی این ماده می رسید کسی زنده نمی ماند خیلی وحشتناک بود منظره ای که من رفتم خودم آنجا دیدم امیدوارم هیچوقت این منظره برای هیچ کشوری پیش نیاید .

خبرنگار : سلام علیکم جناب آقای رییس جمهور ما جایگاه جناب آقای هاشمی رفسنجانی در دولت آقای خاتمی چه در سطح سیاست داخلی و چه در سطح سیاست خارجی در کجا می بینید ؟

رییس جمهور : در سطح سیاستهای کلی کشور ما در مجمع تشخیص مصلحت بحث می کنیم و نظر می دهیم که خود آقای خاتمی هم آنجا خواهند بود این مصوبات ما با تأیید رهبر انقلاب اعلام می شود و رسمیت پیدا می کند و در مسائل دیگر هم من کمک خواهم کرد به کابینه آقای خاتمی .

خبرنگار : آیا رأی عمده جوانان را در انتخابات جمعه گذشته به عنوان رایی یا درخواستی برای آزادی تفسیر می کنید و آیا تعبیر خود شما از این حرکت چگونه است ؟

رییس جمهور : بهر حال یک حرکت نسبتا" تازه ایی است این حضور جوانها که نمی شود به آن بی توجه بود .

خبرنگار : حضرتعالی به واسطه صبر در سراسر دنیا البته شناخته شده هستید و مایل بودم که سوال خودم را در این زمینه طرح بکنم که این انتخابات و رأیی که بطور عمده ارائه گردیده که در حقیقت مبین درخواست نوعی تغییرات در سیستم می باشد در این تغییرات که ملحوظ می باشد با توجه البته در چهارچوب اسلام قرار داشتن آن چه زمینه هایی را می تواند برای بررسی سریعتر و اقدام سریعتر جهت از دست ندادن اعتماد و اعتقادی که در حقیقت رأی دهندگان در این انتخابات از خود ارائه داشته باشند را می توانیم داشته باشیم ؟

رییس جمهور : سوالاتی در این موضوع به نظرم تکراری است اکثر خانمها یا آقایانی که سوال می کنند همین مضمون را می پرسند و جواب هم همین است که یک مفهوم جدیدی به نظر می رسد در آراء انبوه مردم در این دوره که حتما" مورد توجه نظام خواهد بود ولی آنچه که در ذهن بعضی از خبرنگاران شاید باشد که یک مقدار خیال می کنند که مثلا" یک نوع اعتراضی باشد به سیاستهاسی جاری ما چنین چیزی از این نمی فهمیم شما در اظهارات نامزدها نگاه بکنید همه شان تکیه اصلی شان روی حفظ اصول و چهارچوبهای موجود نظام است آنهایی که رأی دادند اینها رامی دانند .

خبرنگار : جناب آقای رییس جمهور 8 سال از تصدی پست ریاست جمهوری در دست حضرتعالی می گذرد و شاهد فراز و نشیب های فراوانی بودیم به اعتقاد حضرت عالی تلخ ترین رویداد سیاسی در چهارچوب سیاستهای نظام جمهوری اسلامی ایران و همچنین شیرین ترین سیاست در ابعاد داخلی و خارجی از دیدگاه حضرت عالی در طول این 8 سال چه بود ؟

رییس جمهور : شیرین ترین اش را آسان است بگویم تلخ ترینش سخت است پیدا کنیم به نظر من توفیقی که پیدا کردیم در این 8 سال که کشورمان را بسازیم و وابستگی هایی که به خارج داشتیم خیلی کم بکنیم این یک قطعه شیرینی از تاریخ ایران است در همه دوره های تاریخ ایران بعضی از چیزهای تلخ مثلا" مسائلی که در رابطه با افغانستان داشتیم حوادث افغانستان یا اینکه پیشرفت خیلی مطلوبی در همکاری نیرومند با کشورهای عربی منطقه خلیج فارس پیش نیامد یا آنچه که در منطقه فلسطین می گذرد . یا حوادث زلزله و بسیار تلخی که ما هم موقع شروع کارمان و هم در آستانه ختم کارمان در ایران داشتیم .

خبرنگار : سلام علیکم خسته نباشید سوال من در مورد سفرهای اخیر وزیر امور خارجه به کشورهای عموما" عربی و دعوت از سران کشورها برای نشست کنفرانس سازمان اسلامی در آذرماه امسال است شما فکر می کنید تا چه مقدار این بهبود نسبی روابط با کشورهای عربی به خصوص می تواند ادامه پیدا کند یا تقویت پیدا کند به خصوص در دوران آقای خاتمی ؟

رییس جمهور : ما روی این کنفرانس اسلامی که بناست در تهران امسال برگزار بشود خیلی حساب کردیم که بتواند کمک بکند به تحسین و تعمیق همکاری کشورهای اسلامی هم عربی هم غیر عربی در آسیا و هم در آفریقا و در جاهای دیگر هم در اجلاس و هم بعد از اجلاس چون ما چند سال رییس کنفرانس خواهیم بود و این وسیله می توانیم کمک بگیریم .

خبرنگار : سلام علیکم اینکه از .... بیش از 20 خبرنگار از کشورهای مختلف عرب سوریه و مصر و کویت در این جلسه شرکت دارند ولی ترجمه عربی برای آنها انجام نمی شود بهر حال سؤال من اینست که یک نوع سوء تفاهمی در خلیج فارس وجود دارد پیرامون جزایر سه گانه ایی که در دهانه خلیج فارس قرار دارد راه حل این مسئله چیست ؟ به نظر شما چه راه حل مناسبی می تواند برای این مسله باشد ؟ ما نمی گوئیم که یک نوع کشمکش و درگیری در این خصوص است ولی می گویم که سوء تفاهمی است بهر حال این مشکل چگونه حل می شود ؟

رییس جمهور : در مورد جزایر مورد اختلاف شما می دانید که این مسله مربوط به گذشته است و آخرین اتفاقی که افتاد در سال 71 است که موقعی که ایران بر سر بحرین اختلاف داشت با حاکمیت بحرین و آنها هم ادعا داشتند بر این جزایر انگلستان که آن موقع حاکم بوده در این مناطق و زورگو او عامل این اختلافات بوده آنها واسطه شدند و این وضع موجود بوجود آمده ما مصلحت نمی دانیم آن اختلافات قبل از انقلاب دوباره زنده بشود چون خیلی بی ثباتی درست می کند در منطقه . در عین حال آماده مذاکره هستیم هر وقت آنها مایل باشند می توانند مذاکره را ادامه بدهند من فکر می کنم تعصب ها و همچنین تحریکات آمریکا و انگلیس مانع این تفاهم و مذاکرات است نمونه ایی از آن تعصب را در همین سوال می توانید ببینید برادرمان که صحبت می کردند اسم خلیج را حاضر نیستند اسم واقعی اش را ببرند خلیج فارس که در همه اسناد بین المللی خلیج فارس است ایشان می گویند خلیج ولی اینجا به ما احترام کردند اگر در کویت بودند می گفتند خلیج عربی حتما" . حرفی زدند ولی آمریکا در امارات و کویت و در عربستان و نظر و اینجاها که نیست من گفتم که این حرف خوبی زدند ایشان آمریکا الان آنجا حضور جدی دارد ولی آمریکا در ایران نیست در کشورهای جنوب خلیج فارس است .

خبرنگار : بله ایشان فرموده اند که متاسفانه که الان خلیج فارس که همان خلیج فارس نه عربی است نه ایرانی است در واقع خلیج آمریکایی است ( به خاطر حضور آمریکا   رییس جمهور )

خبرنگار : جناب آقای رییس جمهور قبل از انتخابات جمعه آیا حدس می زدید که آقای خاتمی به پیروزی برسند و آیا شما به نفع چه کسی رای دادید رای خود را به آقای خاتمی دادید ؟

رییس جمهور : در مورد حدس ما افکار سنجی داشتیم اکثر افکار سنجی ها نشان می داد که آقای خاتمی جلو هستند . خود کارگزاران که افکار سنجی کرده بودند همین 65 تا 70% پیش بینی کرده بودند . خبرگزای هم خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین برداشتی داشت اما رأی من گفتم رأیم مخفی است و بنا ندارم بگویم به چه کسی رای دادم من . چون اعلام بی طرفی کرده بودم در این انتخابات .

خبرنگار : با انتخابات جناب آقای خاتمی فکر می کنید چه تغییری در کابینه فعلی روی دهد و آیا در سیاستهای فرهنگی کشور تغییراتی حاصل خواهد شد یا نه ؟

رییس جمهور : من نمی دانم کابینه را باید ایشان تشکیل بدهند و مجلس باید تصویب بکند باید منتظر بمانیم تغییرات هم باید از ایشان بپرسید من از طرف ایشان وکیل نیستم که صحبت بکنم .

خبرنگار : حمایت عمده رأی و انبوهی که جوانان به حمایت از آقای خاتمی داده اند در حقیقت مبین خواستار ایجاد تغییرات و اصلاحات در سیستم هستند جوانانی که حتی انقلاب را ندیدند و شاید در بعضی از موارد بتوانند به عنوان آن صوری که البته من فهمیدم شاید به عنوان ضد انقلاب مطرح کردند در حالیکه در این انقلاب حضور نداشته چگونه آشتی ملی بین این جناحهای مختلف و اقشار مختلف را ارزیابی می کنید امکان آن را ؟

رییس جمهور : آشتی دیگر در ایران خیلی روشن است همه چیز آرام و منسجم است احتیاج به آشتی جدید نیست ما اگر صحنه های انتخاب را منصفانه نگاه بکنید می بینید که در ایران چه تفاهمی وجود دارد . اختلاف سلیقه و نظر هم هست البته .

خبرنگار : جناب آقای هاشمی رفسنجانی شما نامه های دعوت برای حضور رهبران کشورهای عربی برای کنفرانس اسلامی آینده در تهران ، ولی هنوز نامه ایی به صدام حسین نفرستادید علت آن چه است ؟ و عکس العمل مردم ایران در مقابل شخصی مثل صدام حسین که مردم و بچه ها و زندگی عراقی را یعنی مردم عراق را بهم ریخته چه خواهد بود . مردم ایران چه خواهد بود که جنگ علیه ایران راه انداخته بود ؟

رییس جمهور : من نامه ای برای آقای صدام حسین هم نوشتم وقت تنظیم نشده که ببرند من باید تمام سران اسلامی و کشورهای اسلامی را دعوت کنم به این کنفرانس چند مورد هنوز تمام نشده . در مورد مسائل عراق و صدام و اینها ناراحتیم هم به عراقیها الان دارد بد می گذرد و هم در گذشته به مردم ایران ظلم شده است امیدواریم که بشود شر آمریکا از منطقه کوتاه بشود و مردم عراق و ایران با رفاقت زندگی بکنند .

خبرنگار : جناب آقای رییس جمهور نظر شما راجع به آینده آقای ناطق نوری چیست ؟ آیا کار سیاسی ایشان به پایان رسیده ؟

رییس جمهور : آقای ناطق در این انتخابات بیش از 7 میلیون رأی داشتند و الان رییس مجلس هستند و سوابق فراوان انقلابی و اسلامی در ایران دارند و فکر می کنم در آینده ایشان حضور جدی همچنان در مسائل ایران خواهند داشت .

خبرنگار : جناب آقای هاشمی با توجه به اینکه یکی از موانع اصلی عادی سازی روابط حداقل دیپلماتیک بین ایران و اتحادیه اروپا و ممنوعیت بازگشت سفیر آلمان به تهران است سوال من اینست که این ممنوعیت در واقع موقت هنوز پا برجاست یا اینکه تجدید نظر شده ؟

رییس جمهور : بله اینرا رهبر انقلاب فرمودند که سفیر آلمان فعلا" نیاید و فکر می کنم یک مقداری آلمانیها باید بیشتر صبر بکنند آنها بد کردند در این جریان برای ما خیلی تلخ بود که خواست اسرائیل و آمریکا را توسط یک کشور دوستی مثل آلمان ببینیم . اجراء بشود ولی بالاخره این ممنوعیت انشاء الله لغو خواهد شد صبر بهر حال سازنده است برای انسان .