مصاحبه مطبوعاتی آیت ا... هاشمی رفسنجانی در ژوهانسبورگ (آفریقای جنوبی)
آیا ایران قصد ندارد در مخازن آفریقای جنوبی ، نفت ذخیره کند ؟ جزئیات زیادی در این خصوص اعلام نشده است ؟ ما قبلاً قراردادی منعقد نکرده بودیم و در حال حاضر ، ما نفت را برای چند ماه آینده به فروش رساندهایم و نفت برای ذخیره کردن نداریم . اگر بطور جدی آفریقائیها چنین چیزی را بخواهند ، برای 5 تا 6 ماه آینده (بعد از زمستان ) شاید این امر ممکن باشد . سهم ما در اوپک ، مشخص است و مقدار مشخص را می توانیم تولید کنیم واین طور نیست که هر مقدار بخواهیم ، از چاههای نفت استخراج کنیم . ما در روز کمتر از 4 میلیون بشکه نفت ، استخراج میکنیم . آیا هیچ امکانی برای همکاری مشترک بین ایران و آفریقای جنوبی در خصوص گاز طبیعی وجود دارد؟یکی از مواردی که من علاقه مند بودم بیشتر بدانم ، همین بود چون آفریقای جنوبی در تبدیل گاز به بنزین و نفت سفید و گازوئیل تکنولوژی دارد. ما گاز خیلی زیاد داریم و اگر به همین مقدار که الان مصرف میکنیم ، مصرف کنیم برای 300 تا 500 سال آینده گاز داریم . لذا تکنولوژی که در اینجا موجود می باشد برای ما بسیار پراهمیت است و ممکن است در این زمینه همکاری کنیم . ممکن است راجع به برنامههای فردا ، کمی صحبت کنید.یکی بازدید از معدن طلاست که آفریقای جنوبی تکنیک بسیار بالائی در زمینه استخراج از معادن عمیق دارد . در کشور ما هم معادن طلای زیادی کشف شده است و در این صنعت هنوز جوان هستیم . می خواهم با دیدن از آن معادن دید روشنی پیدا کنم . شایعاتی در کشور ما وجود دارد که شما ممکن است گروههای خاصی را در آفریقای جنوبی مثل دو گروهی که نام بردند حمایت کنید ، آیا شما آنها را حمایت میکنید ؟ آقای ماندلا امروز صبح در مصاحبه شان به این مسئله جواب دادند . این هم مثل شایعاتی است که می گویند ایران می خواهد بمب اتم بسازد. نظر شما درخصوص دیدگاه آمریکا که می خواهد پلیس دنیا باشد ، چیست؟ ما با این ایده آمریکا بشدت مخالف هستیم . شاید در زیر آسمان کشوری را پیدا نکنند که بهاندازه ایران ، مخالف انحصار طلبی آمریکا باشد . زندگی ما در مبارزه با متجاوزین و انحصارگران خلاصه میشود و در این میدان ، خیلی خسارت دیدهایم ولی فکر میکنیم این حرکت انسانی است و باید این مخالفت را ادامه دهیم . آمریکا به خاطر همین کارها ، از ما ضربه زیادی دیده است . اتهامات زیادی اخیرآ از طرف آمریکا بر علیه شما مطرح شده است از آن جمله حمایت شما از گروههای بنیادگرایی اسلامی ، آیا شما حمایت میکنید؟ بنیادگرایان اسلامی اگر حرف حسابی بزنند، ما از آنها حمایت میکنیم و هرکس حرف حساب بزند ، از او حمایت میکنیم ؛ مثلاً حمایت از حق مردم فلسطین را آمریکا از بنیادگرائی اسلامی میداند، مثلاً مردم لبنان که برای بیرون کردن اسرائیل از کشور خودشان مبارزه میکنند ، آمریکا این را بنیادگرائی می داند . اگر منظور اینها این باشد بله ، ولی اینها بنیادگرائی نیست ، اینها مبارزه برای گرفتن حق است . نظر حضرتعالی درخصوص روند صلح خاورمیانه ، باتوجه به روی کارآمدن دولت جدید نتانیاهو چیست و آینده این روابط را چگونه میبینید ؟ اگر صلح واقعی می بود ،موافقت می کردیم و لی آنرا صلح نمی دانیم . از اول هم گفتهایم که اسرائیل حاضر نیست همین اصل زمین در مقابل صلح را رعایت کند و امروز این امر روشن شده است . آن موقع آمریکا فشار روی ما میآورد ، حالا روی نتانیاهو فشار نمی آورد . ثانیآ اگر مسئله آواره های فلسطین حل نشود ،اصلاً محال است صلحی انجام گیرد. 4 میلیون آواره فلسطینی اگر به وطنشان برنگردند ، نمی توانند صلحی را قبول کنند. اخیرآ روزنامههای اینجا ایران را به عنوان دروازه دستیابی آفریقا به کشورهای منطقه از جمله آسیای میانه ذکر میکنند. آیا در مذاکرات شما ، چنین مسئله ای مطرح شده است ؟ نظر شما چیست ؟ بله ، مطرح کردیم . ما اجازه ترانزیت به آفریقای جنوبی دادهایم که بتوانند از بنادر ، راه آهن، راهها و خطوط هوائی استفاده کنند و ما در کنار آسیای میانه مناطق آزاد راداریم که سرمایهداران آفریقای جنوبی میتوانند امکانات خود را بدون هیچگونه مالیات و به آسانی به کشورهای آسیای میانه ببرند. درخصوص سفرتان به 6 کشور آفریقائی و دیدارهائی که داشتید و به توافقاتی که دست یافتید، ممکن است توضیحات بیشتری بفرمائید . این موارد خیلی زیاد است . مادر هر کشور ،7 تا 8 قرارداد قابل توجه امضاء کردیم ؛ مثلاً ساخت دو دستگاه سد در زیمبابوه ، ساخت 60 هزار واحد مسکونی ارزان قیمت در زیمبابوه ، ساخت پالایشگاه نفت برای حراره ، همکاری در صنعت نفت با اوگاندا ، در زمینه اکتشاف ، تصفیه و پالایش ، سهیم شدن در کارخانجات تانزانیا برای اینکه آنها را فعال کنیم ، ساخت دانشگاه در تانزانیا ، تقویت ماهیگیران زنگبار و مهمترین آنها برقراری صلح بین سودان و اوگاندا. از جمله مواردی که به توافق رسیدهایم در زمینه کشاورزی و آموزش است که قراردادهای آنان به تدریج منتشر میشود و شما خبرنگاران می توانید آنان را ملاحظه کنید. مطلع شدیم که ایران متعهد گردیده است که توازن بین دو کشور را برقرار نماید.چه راههائی را برای گسترش روابط تجاری در این سفر مد نظردارید ؟ در همین سفر پذیرفتیم که مقادیر زیادی از کالاهای آفریقا را بخریم . خرید 5 هزار تن الیاف ، مقدار زیادی ذرت و همکاری وسیع کشورهای آفریقائی با ما در زمینه استخراج مس از معادن ایران از جمله این اقدامات است . درخصوص حمایتی که در مورد حزبالله و حماس مطرح گردیده است ، سوال این است که آیا حمایتی وجود دارد و آیا این حمایت اخلاقی است یاجنبههای دیگری را هم شامل میشود؟ در مورد حمایت ، عمدتآ حمایت سیاسی و اخلاقی است. برای امور انسانی در لبنان ما کمک مالی میکنیم . آیا شما خواستار خریداری تجهیزات نظامی ، علی الخصوص ch-6 که یک نوع سلاح سنگین است ، هستید؟ خیر ، ما خودمان تولید کننده عمده سلاح هستیم و در همه زمینه ها بهاندازه نیاز خودمان ، سلاح تولید میکنیم . ما در جنگ فهمیدیم که به چه تسلیحاتی نیاز داریم و همانها را تولید میکنیم . آیا جهت توسعه پالایشگاه نفت در آفریقای جنوبی ، کمک خواهید کرد؟ در بین هیأت ما ،کارشناسان نفت هم وجود دارند ولی نمی دانم که مذاکرات آنها چگونه بوده و آیا آنها به ما احتیاجی دارند . من این را نمی دانم . تبلیغات خیلی زیادی علیه سفر حضرتعالی به این کشور و همین طور تبلیغات زیادی برای اعمال تحریم آمریکا انجام گرفته است. با وجودی که ایران یکی از دموکراتیک ترین کشورهای خاورمیانه است ، چرا تا این حد آمریکا سعی در معرفی نقش منفی ایران دارد؟ آمریکا از ما خیلی ضربه خورده است و بعنوان یک دشمن هر تلاشی که بتواند ، میکند. قبل از انقلاب ایران با اهمیتی که داشت در اختیار امریکا بود . ایران از لحاظ منابع طبیعی کشور ثروتمندی است و از نظر جغرافیائی و سوق الجیشی منطقه بسیار مهمی است و آمریکا آنجا را متعلق به خودش می دانست. ما آمریکا را از اینجا بیرون کردیم و بخاطر انحصارطلبیاش تحقیر کردیم ، او باید همین حرفهای دروغ را مطرح کند. دیدار شما بسیار کوتاه بودهاست . چه پیغامی برای مردم این کشور دارید؟ حرف مهم من در آفریقا با همه کس ، همین است که اکثر کشورهای آفریقائی منابع خوبی دارند ، باید به فکر باشند که با امکانات خودشان ، روی پای خودشان کشورشان را آباد کنند . من در این سفر آفریقا را ، خیلی مظلوم یافتم . این عقبماندگی که مردم آفریقا دارند ، ظلمی است که غربیها به اینها کردهاند. رئیس جمهور تانزانیا به من گفت که انگلیسیها بعد از دهها سال اشغال تانزانیا وقتی که از آن کشور رفتند ، فقط 14 نفر تحصیل کرده دانشگاهی در آن کشور وجود داشت . شما ببینید اگر یک کشوری با 14 نفر تحصیل کرده بخواهد کشورش را آباد کند ، چطور می تواند این کار را انجام دهد. تانزانیا یک نمونه منحصر به فرد در این زمینه نیست ، اکثر کشورهای آفریقائی ،این وضع را داشتند . در اکثر کشورهائی که ما رفتیم میلیونها هکتار زمین بایر است و چیزی در آنجا کاشته نمی شود، در حالی که در کنار آنها رودخانههای بزرگ وجود دارد که آب آنها به دریا می ریزد و مردم بیکارند. این نمونه ها نشان می دهد که آفریقا باید در شیوه اداره امور خود تجدید نظر کند و راهی را که ما رفتیم ، بپیماید.مادرقبل از انقلاب، وابسته به غرب بودیمو امروز هیچگونه وابستگیبه آنها نداریم. هرکشوریبه نسبتامکاناتوتوانائی خودش میتوانداین راه را برود . من از خانمها و آقایان خبرنگار تشکر میکنم ، فرصت ماتمام شده است و ما باید به برنامههای بعدی برسیم . خداحافظ