مصاحبه تلویزیونی (4)آیت ا... هاشمی رفسنجانی از پایان دوره 8 ساله ریاست جمهوری

ولی هر سال این یک کتاب است که تا بحال تهیه شده است حالا با هم ادغام می‌شود البته در کامپیوتر می‌بریم برای اینکه یک وقت کم نشود نسخه هایی وجود داشته باشد . و آن هم اگر یک روزی لازم باشد که فکر کنیم مفید است ممکن است پخش بکنیم ولی فعلا هنوز فکر پخشش بصورت کلی ممکن است مقطعی بعضی از جاهایش بکنیم منتهی خاطرات در هشت سال شما همینطور کلی می‌گویید چه خاطره‌ای .

سئوال : شیرین ترین و تلخ ترین خاطره اشاره کنید ؟

جواب : انتخاب شیرین ترین و تلخ ترین باز آسان نیست ما یک مواردی برای من شیرین است که ممکن است باز چیزهایی دیگر هم باشد شیرین تر بوده به نظرم من یکی از چیزهایی که برای من خیلی شیرین است در این جریان یک مسئله آزادی اسرا بعنوان یک نقطه پایانی بر اندوه بسیار جدی که داشتیم از زمان جنگ ... واقعآ اصلا قلب من می‌فشرد من وقتی فکر می‌کردم اینهمه آدم آدمهایی خوب اینجور گرفتارند و پیدا نیست آینده شان هم فکر می‌کردم و با آن صدامی که می شناختم مثلا اصلا حل می‌شود یا نه بعدش دوباره شصت تا شصت و چند نفر از بچه هایمان اسیر شدند در عراق این هفت ، هشت سال نتوانسته اینها را بیاوریم با اینکه حاضریم در مقابل شان چند هزار اسیر بدهیم ما با یک چنین کسی مواجه بودیم وقتیکه این طلسم شکست و اینها آمدند شیرین ترین حادثه برای من بود قبل آن هم دوسه تا چیز هم دارد اولین نقطه‌ای که برای من خیلی جالب بودشروع نامه صدام که اصلا من باور نمی‌کردم آن شخصیتی که از ایشان داشتم نامه بنویسند و از ما در خواست اقدام برای حل مسائل بکند اولین نامه صدام یک خاطره مهم باور نکردنی بود ما مدتی هم تحقیق کردیم که این نامه جعلی نباشد . تا رسیدیم که درست است . بعدآخرین نامه‌اش هم خاطره بسیار زیبایی است چند تا نامه رد و بدل کردیم که خودش یک قطعه تاریخ شده و شما هم حتمآ دیدید . آخرین نامه‌اش را وقتیکه نوشت ما همه خواسته های شما را قبول داریم اصلا یک هدیه آسانی بود که یک دفعه یک آدمی مثل او بپذیرد که هرچه که ما گفتیم قبول کرد گرچه بعضی هایش را عمل نکرد . این هم یک دلیل داشت که این اتفاق افتاد این بود که به قصد حمله به کویت بود می‌خواست کویت را بگیرد و جزو عراق بکند ناچار بودند که از این خیال خودش را راحت بکند خیلی مقاومت نکرد در مقابل خواسته های ما و اعلان کرد . چیزهای بیرونی مثلا یکدفعه فرو پاشی شوروی ، آزاد شدن هفت ، هشت کشور مسلمان را برای من بسیار شیرین است .

سئوال : جناب آقای هاشمی حالا شما در مسیر این خاطراتی که دارید من یک شایعه‌ای را شنیدم تلخ ترین آن من واقعآ راضی‌ام که نگویم چون در شیرین ترین آن اشک دیدگان آقای هاشمی جمع شد تلخ ترین آن هم نگفتند عیبی ندارد .

جواب : لطف خداوند را بیاد می‌آورم می‌بینم که خدا اینها را می‌دهد اینها را ما درست نکردیم خداوند درست کرد.

سئوال : ماجرای همین اسرا جناب آقای هاشمی می‌گفتند که تعدادی از اسرای ما اعدام کرده بودند بنده شنیدم که در یک جلسه‌ای که گویا نماینده عراق ، طارق عزیز خدمت جنابعالی رسیده بودند شما یکی از تندترین عکس العمل ها را نشان داده بودید آیا این صحت دارد یعنی بقدری ناراحت شده بودید که جلسه را ترک کردید و حتی آن لیستی را که می‌گفتند شنیدید یعنی در مورد اعدام شدن اسرا تا این اندازه ناراحت شده بودید ؟

جواب : من می‌دانم که در جریان این رفت و آمدها ، مذاکرات ، نماینده‌هایی که عراق می‌آمدند و صحبت می‌کردیم مسائل هیجانی خیلی اتفاق افتاد اما این خصوصی هم که شما می‌گوئید الان یادم نیست .

سئوال : جناب آقای هاشمی می‌خواهیم که چند دقیقه دیگر زحمت را کم بکنیم و واقعآ خیلی مصدع اوقات شدیم شما مطرح فرمودید عبور از تنگنای فرهنگی در هر انقلابی شاید بتوانیم بگوئیم مشکل ترین مرحله عبوری آن انقلاب باشد ما از تنگنای نظامی عبور کردیم ، از تنگنای اقتصادی اگر صد در صد عبور نکردیم ولی با روشن بینی و امیدواری در حال عبور هستیم اما روی مسئله فرهنگی که می‌رسیم می‌بینیم که خیلی ظرافت دارد حالا نه اینکه واقعآ در این جمع نخواهیم از جنابعالی تأییدی برای صدا و سیما بگیریم هشت سال دفاع مقدس را داشتیم دوران سازندگی را داشتیم دوران شکل گیری مجلس و دولت و انتخابات ریاست جمهوری داشتیم و یک حالا اینجا نقش که این رسانه تغذیه کننده فرهنگی جامعه هست مطرح هست خود جنابعالی تا چه اندازه ارزیابی کردید اینکار را بعدش هم انشاءالله می‌خواهیم ببینیم در مورد شعر ، موسیقی نظر شما در مورد هنر و سینما وقت می‌کردید هیچ فیلم ایرانی را ببینید از ساخته های جدید را در این سالهای اخیر را یا خیر ؟

جواب : من خیلی اهمیت می‌دهم به صدا و سیما و معتقدم که نقش صدا و سیما در آگاهی مردم ، امنیت کشور و حضور مردم در صحنه و این شرایطی که الان جامعه ما دارد هیجده سال ، نوزده سال بعد از انقلاب هنوز یک جامعه‌ای هوشیار انقلابی در صحنه‌ای است سهم بسیار زیادی مال صدا و سیماست و خیلی هم زحمت کشیدند بچه های صدا و سیما نیروهای مخلص آنجا خیلی فراوان هستند . کارهای با ارزش زیادی شده نمی‌شود بگوییم بی عیب مثل بقیه کارها مثل کار خودم هم سالها مسئول آن جا بودیم بعنوان رئیس شورای سرپرستی من باید جوابگو باشم نواقصی دارد حتمآ هم داشتیم ما در همان دوره بعد ولی مجموعآ باید سهم بسیار زیادی را به این رسانه بدهیم باید این را تقویت بکنیم همیشه .

سئوال : آنوقت جایگاه هنر را شما در کل کشورمان و برای پیشبرد اهداف توسعه و آرمانهای انقلاب چگونه ارزیابی می‌فرمائید ؟

جواب : هنر ، هم یک مسئله انسانی است که تبلور ظریف ترین و عزیزترین ذخیره‌های الهی در وجود انسان است و هر نوعی از هنر از انواع هنرها از ودایع الهی است در انسان بعنوان بهترترین وسیله برای انتقال پیام برای تعلیم ، برای هوشیار کردن مردم همان اهدافی که صدا و سیما پیگیری می‌کند و همه ما دنبالش هستیم از طریق هنر خیلی می‌توانیم کار بکنیم فکر می‌کنم در ایران به اندازه کافی از هنر استفاده نشده و ما باید از هنر بیش از اینها استفاده بکنیم و اخیرآ توجه ما به هنر یک مقدار بیشتر شده بخاطر اشکلاتی که در بخشی از محیطهای هنری بود این قضاوت نادرست وجود دارد که باید این را اصلاح بکنیم فرهنگ عمومی .

سئوال : آقای هاشمی با اینهمه مشغله کاری فرصتی که در اختیارتان قرار می‌گیرد کدامیک از برنامه های رادیو و یا تلویزیون مد نظرتان بوده و فرصت می‌کردید ملاحظه کنید ؟

جواب : من الان خیلی اختیاری نیست برایم که انتخاب کنم و آن ساعاتی که می‌توانم حالا مثلا صبح که می‌آیم دفتر دیگر تا ظهر و یا تا شب کار می‌کنم و یا در جلسات هستم طبعآ محروم هستم از برنامه هایی که هست ولی مجموعآ همه برنامه ها به یک نحوی برایم جاذبه دارد اخبار یک جور ، کارهای علمی شان یکجور ، کارهای ادبی ، هنری یکجور ، ورزشی شان یکجور دیگر فیلم اگر سریالی باشد که اواخر شب که آدم فرصت دارد گوش می‌دهم یا استفاده می‌کنم از .... فیلم سینمایی را گاهی فیلمیهایی که می‌خواهند نظر بگیرند از من می‌آوردند این جا ما همین جوری بالاجایی داریم که فیلم را نمایش می‌دهند یا در زیر زمین هم جایی داریم می‌بینیم گاهی خود علاقمندم خبر یک فیلمی را می‌شنوم می‌گویم بیاورند .

سئوال : نقد سینمایی هم می‌نویسید یا نقدسینمایی را گفتاری می‌گویید دیگر نهایتآ نظر بخواهند .

جواب : خیلی سرم نمی‌شود . اگر این چیزها را بگوئیم خیلی چیز عوامانه می‌شود . معمولا آن ابعاد سیاسی اش را فرهنگی‌اش را چیزهایی را که فکر می‌کنم من باید مثلا بگویم خوب است این فیلم منتشر بشود اخیرآ یک فیلمهایی آوردند از این جهت که آیا من موافقم منتشر بشود یا نه .

سئوال : البته ما یک نتیجه گرفتیم ببخشید اینکه برنامه هایی که آقای نظام اسلامی و یا بنده و خانم پوریان باشند جنابعالی نمی‌بینید . ممکن است برنامه آقای نوباوه را ببینید چون شبها نگاهی به مطبوعات را دارند .

جواب : برنامه شما را که خانواده است که آنجا من می‌بینم چون بعد از اخبار است چون من معمولا دیگر آن موقع بیدار می‌شوم چون نیم ساعتی می‌خوابم جلویم هست می‌بینم برنامه های ایشان را هم خیلی‌هایش را می‌بینم .

سئوال : الان بحثی که مطرح است فکر می‌کنم اواخر مصاحبه‌مان هست حالا نمی‌خواهم حسن ختام شاید شما دوست نداشته باشید جواب بدهید به این سئوال اما یک مسئله مطرح و از حضرت عالی بعنوان یک صاحب نظر ، این توقع هست با توجه به کم کم معرفی کابینه هم نزدیک می‌شود نه بعنوان عرض کردم نه بعنوان سئوال اجرایی کشور بلکه بعنوان صاحب نظر بعضیها اعتقاد دارند که نوگرایی بشود کلا افرادی که طی این هفت ، هشت سال کار می‌کردند کنار بروند افراد تازه تر و انرژی تازه تر بکار گرفته بشود و نقطه متقابل این هم وجود دارد بعضیها می‌گویند از همین کابینه فعلی تا حد امکان باید استفاده بشود این را خواستم جویا بشوم نظر حضرتعالی در این قضیه چه هست ؟ در آینده چگونه نگاه می‌کنید چه توصیه‌ای دارید ؟

جواب : من هم خودم آنجوری که عمل کردم هم فکر می‌کنم این دوره هم همین جور خواهد شد بالاخره بحث است سر این که کشور خوب اداره بشود افراد کار دان و لایق باید بیایند کار بکنند حالا یا یک جوان یا پیر ، پیر است تا توان داشته باشد اینها مطرح نیست الان هم در انتخاب اینجور نخواهد بود که حساب کنند روی جوانی یا نو گرایی ایشان افرادی که می‌شناسد که اینها لایق ترند و بهتر می‌توانند کار بکنند و با دیگران هم مشورت می‌کنند آن را پیدا می‌کند و می‌آورد حالا یا اینهایی که هستند و بعضی هایشان می‌توانند باشند بعضیها می‌توانند جدید باشند بعضیها می‌توانند جوانتر باشند بعضی ها می‌توانند پیر تر باشند بحث را روی لیاقت باید ببریم و کاردانی ، محورها این بود در انتخاب این بار هم من تا آنجا که مطلع‌ام همین است محورش البته خوب ارتباطات سیاسی و رفاقتی وآشنایی اینها هم بی اثر نیست در حدی که تأثیر نگذارد روی برنامه های کاری و آدم اعتماد بکند کار هم انجام بشود .

سئوال : جناب آقای هاشمی آرزوی قلبی خود من این است که سالها با مردم صمیمی ، مهربان و همیشه در صحنه مان شما صحبت بکنید اما فردا مراسم تنفیذ دوره ریاست جمهوری جناب آقای خاتمی در خدمت رهبر معظم انقلاب خواهد  بود . نمی‌خواهم بگویم آخرین جمله ولی اگر قرار باشد آخرین جملات را به عنوان رئیس جمهور خطاب به مردم بگویید چه چیزی را بیان می‌کنید . ضمن اینکه باز هم آرزو می‌کنم سالها با مردم ما سخن بگویید شما البته باز هم بعدش خانم پوریان یک سئوال دیگر هم داشته باشند .

جواب : من فکر می‌کنم آخرین حرفم این باشد که از مردم تشکر بکنم که هم به ما خیلی کمک کردند و روحیه دادند و هم ما را تحمل کردند در این مدت .

خبرنگار : جناب آقای هاشمی سپاسگزاریم از اینکه واقعآ این وقت طولانی را در اختیار ما گذاشتید البته از نظر ما ممکن است طولانی نباشد ولی برای رئیس جمهور کشور این مقدار وقت اختصاص دادن بسیار اهمیت دارد و لحظه هایش هم قابل حساب هست . بهر حال ما این محبت حضرتعالی را فراموش نمی‌کنیم متشکریم و امیدوار هستیم که در سنگرهای جدیدی که خدمت می‌فرمائید خود حضرت عالی و همه همکاران باز هم مؤفق و مؤید باشید اگر فرمایشی نداشته باشید بعد به اتفاق همکارانمان خداحافظی کنیم با بینندگان عزیز؟

جواب : من چون سرما خوردگی داشتم حتمآ در جریان صحبتها صدایم برای مخاطبین حتمآ ناراحت کننده خواهد بود لذا می‌بخشند این مشکل را .

بسیار متشکر جناب آقای هاشمی برایتان آرزوی مؤفقیت می‌کنیم