سئوال : جناب آقای هاشمی رفسنجانی بفرمائید که در این اجلاس سران مسائل چه بود و چه نتایجی در این سفر بدست آوردید ؟

جواب : بسم الله الرحمن الرحیم . بدون استثنا همه موارد پیش بینی شده که در دستور بود به نتیجه رسید و تصویب شد . روزهای پر کاری بود . تقریبا" به جزء ساعاتی که برای خواب می رفتیم همه ساعات را این دو سه روز مشغول مذاکره بودیم چه در جلسات رسمی اکو و چه در جلسات غیر رسمی و چه مذاکرات بین الاثنینی که رؤسا و وزراء داشتند به نظرم سفر مفیدی بود کارهای زیادی داشتیم با کشورهای عضو بررسی شد . چیزهایی که تصویب شد حدود ده مورد تصویب روشن داریم و مواردی هم هست که کلیات تصویب شد برای اجرا که دنبالش خواهیم بود . کشتیرانی ، هواپیمائی اعضای اینها مشترک ، بانک مشترک بیمه اتکایی مشترک ، این چهار مورد که از پیش هم کلیاتش تصویب شد ، تصویب شده بود امروز این دوره مسجل شد و هم جاهایشان مشخص شد سه مورد از اینها در ایران است . سه مورد از مجموعه اینها یک مورد هم فرهنگی اضافه شد که در ایران است . و یک همکاری علمی باز نهادی تصویب شد که در ایران است گاز تصویب شد برای تسهیلات برای ترانزیت در بین همه کشورها و همچنین برای روادید دادن به بازرگانان ، لغو روادید تجارتی شد و رفت و آمد بازرگانان تصویب بشود . دو تا مورد دیگر هم بین المللی داشتیم که با سازمانهای بین المللی تصویب شد که همکاری بشود با آنها توافقنامه امضاء شد . و دو مورد دیگر تصویب شد یکی منطقه مشترک آزاد و یکی نمایشگاههای مشترک ، بین اعضا اکو این مجموعه فکر می کنم یک گام نسبتا" خوبی به جلو است آنجا بحث کلی که داشتیم این بود که همه قبول داشتیم دوره کارهای انفرادی کشورها تقریبا" دارد سپری می شود و یا کارهای بین المللی عام مؤثر است یا کارهای منطقه ای همکاریهای مشترک که امروز در هر گوشه ای از دنیا گروههای از کشورها تحت نامی با هم همکاری می کنند مثل حالا اکو ما یکی از آن هستیم . آسه آن یکی دیگر است . ساچ دیگری است و بازار مشترک اروپا و امثال اینها نفتا و اوپک چیزهای از این قبیل ، در مورد افغانستان و تاجیکستان با حضور رؤسای جمهوریشان بحثهای مفیدی شد و تصمیم گرفتیم که گروه اوپک تشکیل بشود از کشورهای مجاور برای اینکه راههای مؤثر حل بحران را پیدا بکنند . در مورد همه مسائل اسلامی که امروز علاقه ما بود چون همه کشورها مسلمانند مثل بوسنی ، فلسطین ، لبنان ، عراق و قره باغ و سومالی اینها همه بحث شد . در مزاکرات دو جانبه ای که داشتیم با کشورهای مختلف چون گاهی کارها مربوط می شود به کشور ثالث و کشورهای ثالث هم وجود داشتند مطالب فراوانی بحث شد . یک مقدار از بحثهامان هم هنوز باقی بود که ما بایست فردا انجام بدهیم منتهی من به خاطر شرایطی که اینجا از لحاظ کسالت آقای حاج احمد آقا بود یک مقدار عجله کردم و امشب آمدم بسیاری از این آقایان بنا است فردا و پس فردا بیایند بندر عباس و کیش برای افتتاح راه آهن که انشاء الله بقیه مطالبی هم که نا تمام ماند البته خارج از برنامه اکو آنجا انجام خواهد شد . ما فکر می کنیم اینگونه همکاریها با این کشورهای اسلامی امروز بسیار ضرروی است و این تشخیص همه آقایانی بود که آنجا شرکت داشتند .