مصاحبه آیت ا... هاشمی رفسنجانی با خبرنگاران با رؤسای جمهوری ایران و قزاقستان
آقای نظربایف: من فکر میکنم که قسمت اول سفر رسمی من به ایران با امضای اسناد به پایان رسیده و ما از نتایج مذاکرات و امضای اسناد اراضی هستیم در سند اولی که به امضاء رسیده در اعلامیه مشترک توسعه همکاریهای دوجانبه ما تمایل دو کشور را برای هرچه بیشتر گستردهنمودن روابط ما و بویژه همکاریها در زمینه اقتصادی را مورد تأکید مجدد قرار دادیم در تمام اسنادی که امضاء شده نکتهای که تأکید شده و به آن توجه و اشاره شده همکاری دو کشور از طریق دریای خزر باید گسترش پیدا بکند ما درمودر تحویل نفت قزاقستان و دریافت میزان معادل آن در خلیجفارس به توافق رسیدیم ما همچنین توافق کردیم با مشارکت فعال ایران طرح بازسازی و تعمیر بندر آکسا در دریای خزر قزاقستان انجام بگیرد و همچنین ما استفاده راهآهنی که فردا متصل میشود و ما را از طریق ترکمنستان به ایران متصل میکند در این مورد صحبت کردیم و به توافق رسیدیم خود نامبری فهرست موضوعاتی که صحبت شده و توافق شده نشان دهنده زمینههای همکاری بین دو کشور است غیر از این ما درمورد مشارکت و کمک و همکای در بازسازی و ساختمانسازی پایتخت جدید قزاقستان شهر ......... هم صحبت کردیم به توافقاتی دست یافتهایم.
خبرنگار: درمورد مسئله معاوضه نفت شما فرمایشاتی فرمودید با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی و اهمیتی که ایران برخوردار است آیا درمورد ساخت خط لوله نفت قزاقستان به ایران هم مذاکره شد و توافق شد؟
آقای نظربایف: بله این موضوع مورد بررسی قرار گرفته و این موضوع همیشه در دستور کار جلساتی که ما با آقای هاشمی رفسنجانی داشتهایم قرار داشته ظرفیت بالای ذخایر نفتی که قزاقستان دارا میباشد طلب میکند که در عصر بیست و یک میلادی قزاقستان دارای خطوط و راههای مختلفی برای انتقال نفت خود به بازارهای جهانی خواهد داشت قزاقستان نیازمند مسیرهای مختلف جایگزینی و آلترناتیو برای رساندن محصولات خود به بازارهای جهانی دارد و نزدیگترین و مناسبترین راه از طریق جمهوری اسلامی است من فکر میکنم که ما باید قرارداد سه جانبه با شرکت ایران ترکمنستان و قزاقستان به امضاء برسانیم تا اینکه به طور مشترک بتوانیم این طرح را در عمل اجرا بکنیم.
رئیس جمهور: توضیحات را آقای نظربایف دادند من فکر میکنم که امروز ما ثمره دو مذاکرات بسیار طولانی را گرفتیم یک تصمیم مهمی بود که امضاء شد از این به بعد قزاقستان هرچه نفت اضافی داشته باشد طبق این قرارداد میتواند رد سواحل ایران در دریای خزر تحویل ما بدهد و در جنوب برای تحویل دادن به کشتیهای دریای آزاد از ما نفت تحویل بگیرد کاّنه خط لولهای دارند از قزاقستان به خلیجفارس آن حق ترانزیتی که از لوله میخواستند بپردازند به ما نقدآ میپردازند و ما هم از این تفاوت قیمت در شمال و جنوب استفاده میکنیم ما این نفت را در پالایشگاه تهران تصفیه میکنیم به جای اینکه نفت از جنوب بیاورم به اینجا و اضافه شد که مبالغ زیادی هم فرآوردههای نفتی برای مصارف مشهد ما از قراقستان از طریق راهآهن میخریم و در جنوب فرآوردههایمان را صادر میکنیم خودمان به این ترتیب قزاقستان بازار جدیدی پیدا کرده و ما هم تفاوت قیمت شمال و جنور را سود میبریم درمورد خط لوله هم قبلا ترکمنستان با ما صحبت کرده قرار بود هروقت قزاقستان آماده باشد سه کشور اقدام کنند برای خط لوله که حالا قزاقستان هم موافقت کرده قرار شد ما به سرعت ما بندر آکتا و قزاقستان را بسازیم تا اینکه بتوانیم نفت بیشتری را از آنجا بیاوریم این کار بزودی شروع میشود درمورد مسایل دریای خزر هم صحبتهای خوبی داشتیم که امیدواریم بزودی به نتیجه برسیم. موفق باشید.