مصاحبه آیت ا... هاشمی در پایان سفر به یزد
جناب آقای رییس جمهور در سفر حضرتعالی به استان یزد چند طرح مهم صنعتی معدنی و کشاورزی و حمل و نقل مورد بهره برداری قرار گرفت. با توّجه به کویری بودن منطقه و اینکه اصولا کویر چهرهای خشن و نابود کننده و ناسازگار با فطرت سبز آدمی دارد، چهار سال پیش هنگام آغاز عملیات اجرائی مجتمع عظیم صنعتی - معدنی چادرملو در محضر شما بودیم و اینبار هم شاهد چهره خندان حضرتعالی هستیم. خواهش میکنم در مورد احساستان در آن لحظهای که آن طرح عظیم را افتتاح فرمودید توضیحاتی بفرمایید
بسم الله الرحمن الرحیم. بله واقعآ همین سئوال در چهار سال پیش که ما به چادرملو رفته بودیم مطرح بود. جای دور افتاده و فاقد همه امکانات زیستی است. اصولا کل کویر ما در مرکز کشور این وضع را دارد و اینجا بخشی از آن کویر است. در اطراف آنجا صدها کیلومتر که به هر طرف میرویم هیچ چیز از آثار حیات نمی بینید. بارندگی در آنجا حدود 100 میلیمتر است که آن هم یکی دوبار باران شدید میگیرد و سیل اتفاق میافتد. چهار سال پیش که برای افتتاح رفته بودیم، کسانی بودند که فکر میکردند که اینجا خیلی کار کردهاند و در اقتصادی بودن طرح تردید میکردند. اینجا سابقهای طولانی دارد 57 سال پیش مهندس روحانی معدن را کشف کرده بود. چند بار در رژیم پهلوی و بعد هم در نظام جمهوری اسلامی به آنجا توجه شده است و خواستهاند کار را شروع کنند و همیشه موانعی پیش آمده است. گاهی گفتهاند که آب نیست، گاهی گفتهاند که آنجا دور است و بردن راه آهن و برق به آنجا صرفه اقتصادی ندارد. آن وقتها چون در ایران ذوب آهن هم جدی گرفته نمی شد، مسئله واقعآ قابل بحث بوده است. چون در دنیا معمولا معادن بزرگ در کنار دریاها و در مسیر بزرگراههاست که آنجا میتوانند ارزانتر عرضه کنند. رقابت را مشکل میکند ولی بعد از اینکه ما در کشور فولاد را جدی گرفتیم به عنوان یک زیربنای مهم صنعت کشور و مصرف کشور، روشن بود که این معدن بازده اقتصادی دارد. لذا بعد از اینکه من به مسئولیت اجرایی رسیدم، بررسی کردم و تردید نکردم که باید این کار را فعال کنیم که کردیم. هزینه سنگینی هم صرف کردیم تا امروز بتوانیم در آنجا 5 میلیون تن سنگ آهن ذوب خوب را به مردم بدهیم و در سه سال آینده 5/8 میلیون تن سنگ آهن. تا به حال حدود 200 میلیارد تومان با نرخ فعلی ارز آنجا سرمایه گذاری کردهایم ولی برای مردم ما جالب است که بدانند که امروز با همین قیمتی که سنگ آهن را به کارخانههای داخلی و فولاد مبارکه میفروشیم، در ظرف 5/3 سال میتوانیم سرمایه گذاریمان را از نظر ریالی برگردانیم و تمام 200 میلیارد تومان را پس بگیریم. از لحاظ ارزی هم ما آنجا 580 میلیون دلار هزینه کردهایم که ارز آن به صورت فایناس است و ارز بهره دارد و به حدود 700 میلیون دلار میرسد و آن را در همین مدت میتوانیم جایگزین کنیم، به خاطر اینکه اگر این نباشد باید سنگ آهن به قیمت تنی حدود 40 دلار وارد کنیم؛ یعنی چهار سال دیگر این معدن و این تأسیسات سرمایه گذاری ارزی و ریالی خودش را بر میگرداند و از چهار سال به بعد هر چه برداشت کنیم، اضافه بر هزینههاست و سود خالص است. به علاوه اشتغال بسیار وسیعی که ایجاد میکند و تحرکی که به حمل ونقل میدهد و در نهایت سالی 5/8 میلیون تن بار را به حمل و نقل کشور اضافه میکند که راه آهن هم هست و برای نظام خیلی پرسود است و منطقه را تحت تأثیر قرار میدهد و این برای آن منطقه از لحاظ فنی فوق العاده موثر است و از لحاظ سیاسی هم یکی از حرکتهای استقلال زای کشور ماست و وابستگی ما را کم میکند لذا این از افتخارات دوران سازندگی کشور است که باید به وزارت معادن و فلزات و کسانی که در آنجا سرمایه گذاری کردهاند تبریک بگوییم.
فکر میکنید چه انگیزهای باعث شده که این نیروهای متخصص در آن شرایط بمانند ؟
رییس جمهور : بالاخره آنها فهمیدند که این به اقتصاد کشور کمک زیادی میکند و به کشورشان علاقمند هستند و به آنجا میروند و کار میکنند. اینطور هم نیست که آنها بتوانند تمام دوره ماه را بمانند آنها نوبتی میروند و کار میکنند. 20 روزروند و 10 روز دیگر در آنجا نیستند و معمولا این جوری است. مگر کارگران بومی که در بهاباد هستند، که آنها را هر روز از شهرک بهاباد میآورند و شب برمیگردانند.
خبرنگار : به غیر از طرح عظیم چادر ملو دو سه طرح مهم دیگر از جمله راه آهن باد - میبد و همچنین چند طرح کشاورزی بود. در مورد جایگاه این طرحها در اقتصاد ملی و همچنین توسعه منطقه خواهش میکنم توضیحاتی بفرمایید.
رییس جمهور : اصولا استان یزد استان نیرومندی میشود و شده است. ما چند طرح را بازدید کردیم و یا افتتاح کردیم و طرحهایی در آنجا هست که به زودی به ثمر میرسد و متوجه میشویم که استان خیلی پیشرفت کرده است. در آنجا ما طرح راه آهن را داشتیم. البته این راهآهن مخصوص آن استان نیست بلکه از میبد زادگاه مرحوم آیتالله حایری یزدی مؤسس حوضه علمیه قم تاباد در اطراف کاشان جزو استان اصفهان است، حساب میشود و ما در حدود 280 کیلو راه آهن جدید در این مدت ساختهایم که اهمیت فوقالعادهای دارد. اولا راه آهن را تا مرکز در حدود 100 کیلومتر نزدیکتر میکند. ثانیآ بار سنگینی که روی راه آهن اصفهان هست، یک مقدار تخفیف میدهد چون آنجا برای دو کارخانه ذوب آهن و فولاد مبارکه باید حدود 10 میلیون تن مواد ببرند و بعد محصولات آنها را برگردانند. دو سه سال دیگر همین حدود 20 میلیون تن میشود و میبینید که چه فشاری روی آن راه آهن هست و فعلا درمسیر ترانزیست هم قرار دارد. آسیای میانه هم از همین مسیر عبور میکند چون به جنوب وصل است بهترین راه آهن ما به اینجا وصل میشود. این تکه راه آهن خیلی با ارزش است و خوب هم انجام شده است و همانجا ما حدود سیصد، چهار صد کیلومتر راه کویری را افتتاح کردهایم که کویر را در جاهای مختلفی فتح میکند و برای ما بسیار با ارزش است. نمونه یک طرح دیگر را من رفتم و در آنجا فاز دوم آن را افتتاح کردم و هم بازدید کردم. طرح پایانهها و این دیگر مخصوص یزد نیست و یک کار جدیدی برای کشور است. من دلم میخواهد مردم ما بیشتر مطلع باشند. ما تا بحال به رانندههای کامیونها و حمل و نقل باری در مسیرشان خدمت رسانی ضعیفی داشتیم. کافهها و قهوهخانههای سر راه و گاراژهای مخصوص که هست و این قشر زحمتکشی که شبانهروز زحمت میکشند باید به آنها توجه میشد. ما از آخرین تجربههای دنیا استفاده کردیم که حدود 40 تا 50 پایانه در کشور بسازیم که همه جا برای کامیونها ایستگاههای جامعی باشد. اینجا فقط استراحتگاه نیست جایی میسازند که در هر منطقهای شرکتهای حمل ونقل و کارگاههای تعمیر و قطعه رسانی و فروشگاههای قطعه کامیونها و ماشینها و مراکز فرهنگی رفاهی و تفریحی مثل مساجد، هتلها، فضای ورزشی، فضای سبز برای استراحت و آرامشی و خیلی چیزهای دیگر، آنجا تأسیس میشود. همین پایگاهی که من رفتم، حدود 30 هکتار زمین است که کاملا سرسبز کردهاند؛ خیابانها و پارکها و 30 هزار متر هم ساختمان ساختهاند و غرفه مربوط به حمل و نقل در آنجا مستقر شده است. از کارهای بسیار مهمی که جایش در کشور ما خالی بود این است که اطلاعات بار در اختیار شرکتهای حمل و نقل و کامیون دارها نیست. ممکن است یک کامیون به بندر عباس بار ببرد و نداند که از آنجا بار دارد یا نه ؟ و اگر دارد ؟ به کجاها دارد. حالا بندر عباس را میدانند. مثلا برای جاهای دیگر یک شهری و به هر جا که میرود در برگشت ممکن است که خالی باشد و به خاطر این ما کلی ضرر میکنیم. یعنی حدود 40 درصد از ظرفیت کامیونها خالی میماند، چون یک طرفه بار میبرند و یا برای بارگیری در شهری معطل میشوند. این ضرر عمده کشوری است و به اقتصاد کشور ضرر وارد میشود. در این پایانهها ایستگاه اطلاعاتی هست که رانندهداند در این منطقه که میخواهد برود چقدر بار وجود دارد و برای کجا میتواند بار حمل کند. صاحبان بار هم میدانند که فلان کامیون در فلان ساعت وارد شهر میشود و میتواند برگردد. صاحبان بار، شرکتهای حمل ونقل و کامیون دارها در این پایانه ها میتواند نوع بار را و مسیر مسافرت را انتخاب کنند و بنابراین دیگر دلیل ندارد که کامیونهای ما یک طرفه بار ببرند. این مسئله قیمت بار را خیلی پایینتر خواهد آورد. چون دو طرفه بار میگیرند. مثلا لاستیک، روغن، قطعات و هر جا هم که لازمه باشد آنجا برای کامیون و استراحت غرفه میشود یکی از کارهای مهمی که در آنجا میشود. کنترل کامیونها در مسیر ترانزیت است که آنها باید حدودی را مراعات کنند. مثلا ساعت حرکت و مقدار حرکت را در آنجا کنترل میکنند. ما الان 30 تا از این پایانهها را در کشور داریم میسازیم. و هر کدام هم حدود 2 میلیارد تومان هزینه دارد. جالب است که بدانید که منابع این هزینه را از جایی که قبلا استفاده نمی شده است، داریم استفاده میکنیم. در ورودیهای کشور ما کامیونهای خارجی که وارد میشوند و سوختی که به آنها میدهیم به قیمت بین المللی به آنها میفروشیم ولی در جایگاههای ما قیمت این نیست و ارزان است و این تفاوت را برای این منظور میگیریم. دولت و مجلس هم تصویب کردند. ما پارسال از این ناحیه 24 میلیارد تومان در آمد داشتیم، یعنی برای 12 پایانه و امسال بیش از آن درآمد داریم چون ترانزیت نیرومندتر شده است.
تقریبآ در ظرف دو تا دو سال و نیم میتوانیم همه این پایانهها را بسازیم و از آن درآمدی که قبلا روی آن حساب نمی شد کسب کنیم. وزارت راه، کار بسیار با ارزشی میکند.
کار دیگری که ما را بسیار خوشحال کرد، انرژی هستهای است. تأسیس یک کارخانه با ارزش برای دادن اشعه به کالاهایی که میخواهیم استحکام بدهیم که عمدتآ چون لاستیک و پلاستیک و این طور چیزها را برای مصارف صنعتی اشعه الکترونی میدهیم و باعث بالارفتن فوق العاده استحکام آنها میشود و الان این طور چیزها را ما وارد کنیم. این صنعتی که ما آوردیم، در دنیا ما سومین کشوری هستیم که این را عملیاتی میکنیم که البته جدید است و چهار، پنج سال است که به بازار آمده است. گویا سوییس، آمریکا، بلژیک، فرانسه و آلمان دنبال این صنعت هستند تا حالا که به کارخانه های آمریکا و سوییس الان فعّال است و آنها هم دارند میسازند.
ما اوّلین ماشین این صنعت رانصب کردیم و درظرف یکی دو ماه آینده محصول آن به بازار میآید. کارش این است که به حرکت الکترونها سرعت میدهد. اسم ماشین شتاب دهنده است و اشعهای که از اینها به محصولی میخورد که میخواهیم استحکام بدهیم نتیجه را میدهد. هزینه خاصی ندارد چون موادی مصرف نمی کند و فقط شتاب الکترونهاست. برای بنده این کار، کار زیبایی است که دارد انجام میشود و همزمان هم دو مرکز دیگر برای تولید داروهای هستهای از راه دور در کرج افتتاح کردیم و الان تولید داروهای هستهای را در کشورمان، ده برابر مقدار نیاز کشور تولید میکنیم و دیگر باید وارد دنیا شویم که اینها ارزان تمام میشود و میتوانیم رقابت کنیم، گرچه انحصارات صهیونیستی و آمریکایی با رقابت در بازار سخت برخورد میکنند.
یکی از کارهای دیگری که در یزد انجام شد، افتتاح همزمان 30 طرح آبیاری قطرهای بود که در این سالها از سیاستها مورد تأکید دولت ما بوده است و خوشبختانه الان کاملا مورد استقبال قرار گرفته است و وامی که سالانه در حدود 100 میلیارد تومان میدهیم در اوایل سال جذب میشود و در یزد هم از این کار استقبال کردهاند.
در مجموع ما استان یزد را بسیار شاداب دیدیم. در خراسان ما دیدیم که تمام چیزهای که برای کارهای زیربنایی استان لازم است وجود دارد، گاز، برق، راه، راه آهن، کارخانههای پتروشیمی، سیمان، فولاد، دوچرخهسازی و قطعات ماشین سازی و مواد آلومینیوم سازی و تمام ظرفیتهای مهم استان خراسان در آن کارها انجام شده است. بهخاطر اینکه یزد از پیش هم صنعتی بوده است و روحیه مردم هم روحیه صنعتی و صرفهجویی است از این جهت هم یک مقدار جلوست. چند کار بزرگ در یزد داریم که در این سفر فقط وضع آنها را بررسی کردیم و نتوانستیم ببینیم. یکی از آنها کارخانه تولید فولاد آلیاژی است که در ماه آینده افتتاح خواهد شد. این از بزرگترین اقدامات زیربنایی سازندگی دوران سازندگی است و میتواند حدود 400 هزار تن تولید کند. فولادهایی که قیمت بعضی از آنها حدود 5000 دلار در هر تن فولاد است و در کشور ما و در صنایع حساس نظامی و صنایع بسیار پیشرفته مصرف دارد و الان ما اینها را وارد میکنیم و بعضیهایش را هم به سختی به ما میفروشند.
بعد از آن کارخانه که با این وسعت فولاد مخصوص تولید میکند، کارخانه نسبتآ کوچکی الان در اصفهان داریم که حدود 40 هزار تن تولید میکند ولی این کارخانه 10 برابر آن میتواند تولید کند. حقیقتآ صنعتگران کشور ما را مطمئن میکند و آرامش میدهد چون این در اکثر صنایع مورد احتیاج است.
کارخانهای هم برای تولید روی آماده میشد که آن هم برای ما جالب بود. منتها ما در زنجان در زمینه روی از یزد جلو افتادهایم و کارهای فراوان دیگری هم هست .
خبرنگار : جناب رییس جمهور خیلی متشکر با زبان خودتان، به کسانی که در کویر زحمت میکشند، بگویید که خسته نباشید !
رییس جمهور : من به همه نیروهای متخصص و فداکار و علاقه مند و عاشق انقلاب تبریک میگویم که در آن کویر و جاهای دیگر دارند زحمت میکشند و به مردم یزد هم به خصوص تبریک میگویم که آنها در این انتخابات نشاط بیشتری از سایر شهرها دارند. به خاطر اینکه رییس جمهور منتخب ما این دفعه از یزد است و قطعآ آنها خودشان را از دیگران در این برنامه جلوتر میبینند.
خبرنگار : خیلی متشکرم.