مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی در پایان دیدار از جزایر خارک و کیش در بوشهر

خبرنگار :آقای رفسنجانی شما از جزیره خارک و تأسیسات نفتی آن بازدید فرمودید ،لطف بفرمایید درباره این بازدید نظرتان را به ما بفرمایید ؟

رییس جمهور :من در سفر قبلی که به خوزستان رفتم ، می خواستم به این منطقه سر بزنم اما سفر طولانی شد و میسر نشد تا حالا که توانستیم به استان هرمزگان سفری داشته باشیم رفتم تا قصور گذشته را جبران کنم و به این جزیره که مردم آن در زمان جنگ سختیهای بسیاری را تحمل کردند سری بزنم .مردمی که در زمان جنگ ایثارگرانه رفتار کردند و مقاومت و پایمردی نشان دادند .می خواستم از این مردم قدردانی کنم .می دانید که در دوران جنگ 2833 بار به این جزیره حمله هوایی شد ،به تأسیسات نفتی تا تأسیسات آب وسایر تأسیسات و منطق مسکونی آن ، در آن موقع هم من به این جزیره می آمدم ،اما همیشه وضعیت قرمز بود . هواپیماهای دشمن منتظر یک لحظه غفلت بودند تا حمله کنند .لکن در آن شرایط هم پدافند ما و پرسنل زحمتکش شرکت ملی نفت ما نگذاشتند که صدور نفت از این جزیره قطع شود .آن موقع من به امام جمعه محترم گفتم که میشود مردم را جمع کنیم که ایشان گفت نمیشود ، اما جالب بود که تا مردم جمع میشدند از ما درخواست می کردند که بروند به جبهه ،ولی نمی شد اینجا را خالی کرد .ماندن در آنجا مهمتر از حضور در جبهه بود .

در این سفر من یکی دو ساعت بیشتر نتوانستم بمانم ، اما آنچه دیدم خوشبختانه خوب بود .وضع صدور مثل قبل از جنگ بود .بخشی از خرابیها ترمیم شده بود ،البته این به معنی باز سازی نیست چون خسارت بسیاری وارد شده است .دستگاهای گرانقیمتی از بین رفته است .کار در حد راه اندازی تأسیسات است و گرنه باز سازی برنامه دیگری دارد و مستلزم کار و هزینه بیشتری است که امیدوارم در اسرع وقت این کار را انجام بدهیم .من در اینجا از بخش شیمیایی خارک ،اسکله ها و آب شیرین کن باز دید کردم .

بخش مهم بازدید از تولید نفت بود .چون دشمنان می خواستند بخش مشترک را تسخیر کنند .قبل از انقلاب هم شرکت نفت در آنجا حفاری می کرد ،اما همه بدست خارجیها بود ،ولی حالا نیروهای خودمان توانسته اند هم در دریا هم در خشکی حفاری را اداره کنند . من از همه آنها تشکر می کنم .چیزی که در اینجا باعث تأثیر من شد بی توجهی به گاز بود .در رژیم گذشته اصلا توجهی به گاز نکرده بودند و اگر می خواستند نفت را استخراج کنند ،باید گاز را آتش میزدند .بخصوص در بخش منابع مشترکمان یا باید از گاز صرف نظر شود یا اینکه گاز آن را آتش بزنیم . این بی توجهی به منابع و نعمتهای خدادادی است .

یکی از کارهایی که توانستیم امروز انجام بدهیم صحبت با امام جمعه و استاندار بوشهر بود که در جریان مشکلات این استان در مجلس شورای اسلامی در جریان مشکلات بودم ،از نزدیک با اعداد و ارقام نیاز های منطقه را بخصوص از لحاظ آب و برق و حتی گاز و آب آشامیدنی و خیلی مشکلات دیگر و روستاها که مردم محروم تلاشگری هستند آشنا بودم .وضع صیادها و وضع مردم زحمتکش و مسائل بسیار دیگر که ناراحت کننده است و باید برای رفع محرومیت از آنها و رساندنشان به سطح بخشهای برخوردار ،وقت وهمت بیشتری صرف کرد .امیدوارم در برنامه پنج ساله بتوانیم مقداری از این مشکلات را رفع کنیم .البته اگر در این سفر موفق به زیارت مردم مرکز استان نشدیم معذرت می خواهم ،چون در این سفر ما بنا داشتیم به کارهایی برسیم که در دریا و منطق دریایی بود .امیدوارم در آینده فرصتی پبدا کنم و با مردم خوب و صمیمی بوشهر ملاقاتی داشته باشم .

خبرنگار :با اینکه خود جنابعالی پاره ای از موارد محرومیت را توضیح دادید ،اما چون این استان یکی از محرومترین استانها بخصوص در زمینه انرژی ، آب و نیروی متخصص است ،می خواستم از حضرت عالی در خواست کنم نتیجه مذاکراتتان را با مقامات استان در این رابطه بفرمایید .

رییس جمهور :در خیلی موارد برنامه هایی هست ،مهم این است که برنامه را بتوانیم خوب اجرا کنیم برنامه ها عباراتی دارند . بخشی از برنامه ها مهار آب است . به من گفته اند حدود شش میلیارد مکعب آب و نزولات هست که بخش بسیار کمی از آن را استفاده می کنند و تقریبآ همه آن میرود به دریا .گاز و فاضلاب بوشهر یک ضرورت است . آموزش عالی را باید سر و سامان بدهیم گویا قرار است دولت یک واحد آموزشی عالی در اینجا دایر کند که حمایت می کنیم ،اما باید اولویتها را در نظر گرفت .

خبرنگار :آقای رییس جمهور به زودی برنامه های دهه فجر شروع می شود ،می خواستیم برنامه این دهه را چنانچه جنابعالی پیامی داشته باشید باپیام حضرت عالی شروع کنیم .

رییس جمهور : تشکر می کنم از کسانی که این ضرورت فرهنگی را تأمین کرده اند و من میتوانم از اینجا برای همه پیام بدهم و امیدوارم کسانی که این برنامه را تدارک کرده اند ،طوری برنامه ها را تنظیم و ارائه کنند که مردم بتوانند کمال استفاده را از  آنها بکنند و موفق باشند .

خبرنگار :آقای رییس جمهور می خواستم درباره برنامه کشتی سازی از جنابعالی سؤالی داشته باشم ،چون در حال حاضر کارخانه خیلی مهم ،صدرا ،اینجا مشغول ساختن و مو نتاژ شش کشتی بسیار بزرگ صنعتی است ، آیا در این رابطه هم برنامه ای دارید ؟

رییس جمهور :برای بالا بردن سطح این صنعت تأکید شده است .با استفاده از دریای جنوب خیلی کارها باید بکنیم که یکی از آنها همین توجه به کشتی سازی است .صنعت کشتی سازی ما خیلی جوان است وهنوز تا رسیدن به مرحله پختگی خیلی کار دارد ، ما هر چه بتوانیم در این طریق تلاش می کنیم جا داریم .سر فصلهایی برای این کار در نظر گرفته شده و امید واریم در پایان برنامه پنجساله به جایی برسیم که خیلی از مشکلاتمان را حل کرده باشیم و پیشرفتها با شایستگیها برابری کند .

خبرنگار: آقای هاشمی رفسنجانی شما از تأسیسات نفتی جزیره خارک در سفرتان دیدار داشتید، لطفآ در مورد مشاهداتان توضیح بفرمایید ؟

بسم الله الرحمن الرحیم.

من در سفری که اخیرآ در این استان بودم بنا داشتم که برای مسائل بازسازی و سایر سکوهای نفتی خلیج فارس به خارک بیایم . این سفر یک مقدار طولانی شد نتوانستم بیایم ، کارم ناتمام ماند. حالا توفیقی پیدا کردم آمدم این قسمت از سفر را تکمیل کردم وظیفه انسانی هم حکم می‌کرد که ما به خارک بیاییم و کسانی که اینجا در زمان جنگ زحمت می‌کشیدند و مجاهدت می‌کردند و امروز هم در این منطقه دارند ایثارگرانه تلاش می‌کنند از آنها تقدیر و تشکر و قدردانی بکنیم. لابد آقایان می‌دانید که یکی از اهداف مهم دشمن در دوران جنگ خارک و تأسیسات نفتی این منطقه بود چونکه همین جا 2338 بار حمله هوایی شده بود، و این رقم خیلی بالا است. من خودم در زمان جنگ گاهی به این می‌آمدم ، اینجا تقریبآ همیشه وضعیت قرمز بود دائمآ هواپیماهای دشمن در کمین بودند که از کوچکترین غفلتی استفاده کنند و ما را بکوبند و جالب نیروهای پدافند ما و مردم اینجا و نیروهای زحمتکش صنعت نفت، پتروشیمی و اینها در همان شرایط تلاش می‌کردند که صدور نفت را، تولید نفت را، روی پای خود نگه دارند و نگه داشتند. انصافآ کار بزرگی انجام دادند. من هم موقعی که آمدم اینجا به امام جمعه محترم اینجا گفتم که به مردم بگویند ، چون مردم را نمی‌شد جمع کرد ؛ برای آنها صحبت کنند به مردم و به نیروها بگویند که اینجا مثل آن گردنه‌ای است که در جنگ احد بود چون نیروهای که اینجا کار می‌کردند می‌خواستند که ما اجازه بدهیم به جبهه‌ها بروند . ما گفتیم اینجا از جبهه مهم‌تر است اینجا بمانید و خالی کردن اینجا مثل همان گردنه است و حفظ کردن اینجا اهمیت دارد. حالا امروز کاملا البته من یک کمی آنجاها بودم ، مجموعآ 22 ، 23 ساعت ، به همه جا نرسیدم ولی می‌بینم که آن تلاشها به ثمر رسیده و ما همچنان مثل قبل از شروع جنگ قدرت تولیدمان در آنجا و قسمت اعظم تولید و صادرات را حفظ کردیم البته برنامه بازسازی آنجا، برنامه طولانی خواهد بود چون صدمات زیادی به تأسیسات گرانقیمت آنجا وارد شده ، ما آنچه که دیدیم آثار تلاشهایی است برای جلوگیری از توقف صدور نفت اما بازسازی خودش یک برنامه دیگری می‌خواهد که ان شاءالله ما با اعتبارات و برنامه‌هایی که داریم می‌توانیم آن را بازسازی کنیم. من در اینجا از بخش شیمیائی خارک ، از اسکله‌ها و قسمتی از جزیره و آبهای شیرینی که اخیرآ اصلاح شد بازدید کردم و قسمت مهم سفر من بازدید از یکی از سکوهای تولید نفت بود که هزینه زیادی هم به همراه دارد در آن‌جا اولا اهمیت آن سکو و منطقه مشترک تولید نفت را از نزدیک دیدیم و همچنین حفاظتی که از زمان جنگ شده بود ، اسکله حفاری دریایی را هم دیدیم. در این زمان یکی از افتخارات انقلاب این است که نیروهای انقلاب موفق شدند که این صنعت حساس را تسخیر کنند قبل از انقلاب همین جا حفار می‌شده ولی مطلقآ بدست خارجیها بوده هیچ حفاری ایرانی هم نبوده ولی امروز هم در خشکی و هم در دریا امروزه دریا خیلی کوچکتر است نیروهای خود ما بدست خودشان دارند روی چاههای دریایی‌مان حفاری و تعمیراتی انجام می‌دهند و من صمیمانه از آنها تشکر می‌کنم. چیزی که مایه تأسفم شد سوختن و هدر رفتن منابع عظیم گازی این منطقه است و این از خیانتهای رژیم شاه بود. وقتی  صنایع نفتی این منطقه طراحی شده ، فکری برای استحصال و استفاده از گاز نشده آنقدر این منابع عظیم بوده مثل آن خانزاده‌هایی که توجهی به منبع ثروتشان، هیچ فکر نکردند. سر چاهها باید این منابع عظیم گازی بسوزد یا باید از نفت استفاده نکرد یا باید گاز را سوزاند مخصوصآ در منابع مشترکمان چنین کاری نمی‌شود کرد ما باید برداشت کنیم که من امیدوارم که وزارت نفت و نیروهای دلسوز و متخصصمان تلاش جدی بکنند برای هر چه زودتر مهار کردن این گازها و استفاده صحیح از این منابع انرژی بدست خودمان یکی از کارهایی که توانستیم انجام بدهیم در دیدارمان و بازدید مذاکراتی بود که با استاندار و امام جمعه استان بوشهر انجام دادیم تمام مشکلات استان محروم البته قبلا نمایندگان استان در تهران با من صحبت کرده بودند من کم و بیش در جریان مشکلات و محدودیتهای این استان بودم این‌جا از نزدیک و با ارائه آمار و ارقام نیازهای منطقه را از لحاظ آب، صنعت و اصولا کارهای زیربنایی برق و حتی گاز که از استان خودشان بریدیم که به بیرون برود و هنوز چیزی مثل و خیلی چیزهایی که اینها دارند مشکلات صیادها، فاضلاب شهر روستاهایش که انصافآ بوشهر مکان محروم و تلاشگری است در خود این جزیره هم چیزهایی مثل تشکیلاتی برای صیادها و برای رفت و آمد مردم و مسائلی از این قبیل هست که من امیدوارم در برنامه‌های 5 ساله بخشی از این محرومیتها بتواند جبران بشود گرچه محرومیتها آن‌قدر عمیق است که پر کردن جاهای خالی و رساندن اینجا به سطح استانهای برخوردار وقت بیشتری را می‌طلبد ضمنآ لازم است که من از مردم بسیار محترم بوشهر عذرخواهی کنم که من اگر در این سفر به مرکز استان آنها نرفتم دلیلش این بود که این سفر مخصوص کارهایی است که ما در دریا داریم و بخش دیگری از سفرم هم مانده که باید آنجا را هم بروم ببینم. امیدوارم فرصتی پیدا بکنم از نزدیک باز مردم را زیارت بکنم.

خبرنگار : ببخشید آقای هاشمی این سئوال را مجددآ تکرار می‌کنم و از محضرتان می‌خواهم تأکید بر مسئله استان بوشهر همان‌طور که فرمودید از محرومترین استانهای کشور هست به‌خصوص در زمینه انرژی نیروی متخصص و آب. ظاهرآ در این زمینه‌ها با مسئولین استان گفتگوهایی انجام شده می‌خواستم بدانم چه قولهایی به مسئولین استان داده‌اید؟

رئیس‌جمهور: قولهای من در حد مسائلی است که در برنامه پنج‌ساله هست که البته خوشبختانه چیزهایی در برنامه پنج‌ساله برای اینجا دیده شده، مهمش این است که ما بتوانیم برنامه را خوب اجرا بکنیم ولی برای مهار بخشی از آبهای این‌جا ما در برنامه اعتباراتی داریم آن‌طور که گفتند این‌جا 6 میلیارد متر مکعب آب در سال نزولات دارد که خیلی کم از این آب مردم استفاده می‌کنند و بقیه شور می‌شود و به دریا می‌رود و زمینهایی برای توسعه صنعت دارند دریا اینجا غنی است که خوب استفاده نمی‌شود فاضلاب بوشهر یک ضرورتی است که مذاکره شد ، ما در همه زمینه‌ها کمک می‌کنیم. گویا بنا است یک واحد آموزش عالی دولت در این‌جا دایر بکند که ما باید یاری کنیم که هر چه زودتر این انجام بشود امیدوارم که ما بتوانیم این برنامه‌های را در استان اجرا بکنیم.

خبرنگار: ظاهرآ طی دهه فجر سانتر تلویزیونی مرکز بوشهر افتتاح خواهد شد خوشبخت می‌شویم اگر پیامی داشته باشید افتتاح سانتر را با پیام جنابعالی شروع کنیم.

رئیس‌جمهور: با تشکر از کسانی که این زحمت را کشیدند و این ضرورت تطمیع فرهنگی این منطقه را تأمین کردند به علاوه این‌جا جایی‌است که از این‌جا ما می‌توانیم برای سایر نقاط هم ، برای مسلمانها ، پیام بفرستیم. من امیدوارم آنهایی که این‌جا را تأسیس کردند بتوانند خوب هم اداره بکنند و مردم ما هم استفاده بکنند.

خبرنگار: بله ان شاءالله. آقای هاشمی عذر می‌خواهم اگر امکان داشته باشد می‌خواستم در زمینه صنعت کشتی‌سازی سئول کنم هم اکنون یک کارخانه عظیم و فعال کشتی‌سازی " ایران ، سجاد " در بوشهر دارد کارهای بزرگی را از جمله ، 6 کشتی بزرگ صنعتی را دارد تولید می‌کند من می‌خواستم ببینم طی برنامه‌های بلندمدت دولت در زمینه ساخت کشتی و صنعت کشتی‌سازی برنامه خاصی دارید؟

رئیس‌جمهور: در برنامه اول برای توسعه و بالا بردن سطح این صنعت تأکید شده چون الآن ما استفاده مطلوب از دریا نمی‌کنیم خیلی کمتر از آنچه که می‌توانیم ؛ از دریای جنوب استفاده بکنیم ما الآن بهره می‌گیریم و کشتی‌سازی ما خیلی جوان است ؛ هنوز هر مقدار که بتوانیم به این بخش بپردازیم جا دارد و من امیداوارم که ما در پایان برنامه پنج‌ساله شاهد پیشرفت خوبی در این بخش باشیم.

خبرنگار: بله خیلی متشکرم.