خبرنگار :

جناب آقای‌رئیس‌جمهور، حضرت عالی امروز، کارخانه سیمان قائن را افتتاح فرمودید. با توجه به اینکه موقعیت این منطقه، منطقه حساس جغرافیایی است و از نقاط محروم کشور هست، ویژگیهای این طرح بزرگ را چگونه ارزیابی می‌کنید و نقش آن را در تحولات و توسعه منطقه تا چه حد ارزیابی می‌کنید؟

آیت الله هاشمی رفسنجانی  :

بسم الله الرحمن الرحیم.

اصولا صنعت سیمان سازی، خب امروز در توسعه یکی از پایه‌های توسعه است، چون ما در اوایل کار برنامه‌اول با محاسباتی فکر کردیم که باید این صنعت را رشد بدهیم، هزینه زیادی هم شد بخاطر اولا مزیتهای نسبی کشور که ما شاید بهتر از هر کشور دیگری الآن می‌توانیم سیمان تولید و عرضه کنیم چون انرژی در ایران، خیلی ارزان است. حمل‌ونقل که در سیمان خیلی نقش دارد، ارزانتر از همه‌جاست. نیروی کار هم در ایران مناسب است. معادن سیمان هم به‌گونه‌ایست که هر گوشه‌ای از ایران می‌شود این صنعت را داشت. نیازهای خود کشور، ما فکر می‌کنیم بیش از آن چیزی است که فعلا در ساخت‌وساز، ما داریم مصرف می‌کنیم. با این محاسبات توجه جدی برای سیمان شد. طرحی که تهیه شده بود، بخوبی پیش رفت و ما امروز حدود 20 واحد سیمان را در دست ساخت داریم که اکثرا هم واحدهای بزرگند، مثل همین جا  2 هزارتنی است بعضیها 3 هزارتنی، چندتایی هم کوچکتر و هم سیمان سفید و هم سیمان خاکستری است. فکر می‌کنم حدود 800، 900 میلیون دلار، ما هزینه ارزی برای اینکار کردیم که البته خیلی از اینها فاینانس است. خودشان بعدا برمی‌گردانند و هزینه‌های ریالیشان هم قابل‌توجه است. با این مجموعه، آنطوری که بنا هست حدود 12 میلیون تن سیمان ما به تولید فعلیمان اضافه می کنیم. تولید فعلی ما حدود 18 میلیون تن است، با این واحدهایی که داریم می‌سازیم، عمدتا تا آخر سال 75 تمام می‌شود. ما 30 میلیون تن سیمان تولید خواهیم کرد، اگر فرض کنیم سطح ساخت‌وسازمان مثل برنامه اول باشد، معنایش این است که ما 10، 12 میلیون تن سیمان می‌توانیم صادر بکنیم و اگر توسعه کشور سریعتر باشد که قاعدتا با رشد جمعیت و اینکه مردم رفته‌رفته، بیشتر از سیمان استفاده خواهند کرد، ما آنموقع مصرف داخلیمان، عمدتا در اولویت خواهد بود. به گونه‌ای هم طراحی شده است که این واحدها مثل همین واحد قائن هم می‌تواند به صادرات برسد چون نزدیک مرز است و هم می‌تواند به داخل کشور خدمت بکند. جاهای دیگر هم مثل خاش، هرمزگان، بوشهر و اردبیل همین خاصیت را دارند. در کردستان، در صوفیان همه اطراف کشور عمدتآاینها زده شدند که بتوانند هم صادرات داشته باشند و هم به مصرف داخلی برسند، ضمنا این یکی از صنایعی است که در رونق منطقه هم خیلی مؤثر است. چون این کارخانه انواع و اقسام اشتغالها را ایجاد می‌کند.جاهای مثل قائن با آمدن یک چنین کارخانه‌ای کلی تحول در زندگیشان بوجود می‌آید.یکی از چیزهای خوبی که بدست آمده است، مسئله ساخت این کارخانه‌هاست. من امروز دراین کارخانه هر قسمتی را که پرسیدم، دیدم الآن در کشور، ما می‌توانیم بسازیم. آسیابها را می‌توانیم بسازیم، بسیاری از قسمتهایی که در گذشته وارد می‌شده است، نسوزهایی که قبلا همه وارداتی بوده است و چیزهایی که مربوط به اسکلتهای فلزی است، نصبش و طراحی کارخانه، ما الآن بعد از این، یکی از سازندگان کارخانه سیمان در دنیا خواهیم بود که همین حالا هم قراردادی با نخجوان گویا آقایان بستند که کارخانه‌ای آنجا برای آنها بسازند. خوشبختانه دراین صنعت که لازم هم بود که ما خودکفایی داشته باشیم، الآن از لحاظ مصرف خودکفا داریم می‌شویم، آمادگی صادرات خواهیم داشت و برای ساختن هم آمادگی داریم و ما امیدواریم که در آینده، یکی از صادرکنندگان سیمان و یکی از سازندگان کارخانجات سیمان در دنیا باشیم و توصیه‌ای که من به مردم دارم این است که بعد از این می‌توانند از سیمان در ساختمان هایشان بهتر و بیشتر استفاده کنند، چون واقعا به صرف کشور است که ساختمان ها را مستحکمتر بسازند. الآن کمابیش همینجوری شده است، چون روستاها هم الآن دارند عمدتا به سبک شهری خانه می‌سازند. ما فولادمان را الان خودمان داریم. سیمانمان را الان خودمان داریم و سایر مصالح ساختمانی را هم خودمان داریم و عمدتا دراینهارا بیش از نیازمان داریم. در توسعه، مشکل ساختمان دیگر وجود ندارد بحمدا.... یک نقطه دیگری هم که باید در مورد این کارخانه‌های سیمان مورد توجه باشد، این است که معمولا از این ساختمانها و از این دوران ساخت، یک گروه زیادی، ما افراد مجرب، کارکنان تجربه دیده و آموزش دیده بدست می‌آوریم که خود اینها در صنعتی شدن کشور مؤثرند. در قدمهای بعدی، نیروهای انسانی که در این واحدها آموزش می‌بینند، خودشان مایه ترقی و پیشرفت کشور می‌شوند. خیرات این کارخانه‌ها برای کشور ما خیلی است و به همین جهت، من به این کارخانه اهمیت دادم و از تهران آمدم، هم از برادرانی که اینجا زحمت کشیدند تشکر کنم و باید اینجا از مردم بیرجند و مردم قائن که ما توفیق زیارتشان را پیدا نکردیم عذر خواهی بکنیم چون وقت محدودی را می‌توانستیم اینجا داشته باشیم، ضمنا یک کار دیگری هم باز در این سفر داریم که بررسی کارخانه لاستیک‌سازی بیرجند است چون برای ما صنایع لاستیک‌سازی و تایرسازی هم بسیار مهم است. درجه اهمیتشان از سیمان کمتر نیست ما در برنامه اول، یکی از محورهایی که باز رویش تکیه کردیم، صنعت لاستیک‌سازی بود که خوشبختانه با آنچه که امروز در در این بخش دست ساخت داریم هم به خودکفایی می‌رسیم. ضمنا مواد لاستیک‌سازی هم در این فاصله، بسیارش بومی شده است. دیگر الان عمده مواد شیمیایی‌اش در داخل کشور است. کود صنعتی در داخل کشور است. فقط کائوچوی طبیعی را ما در صنعت لاستیک‌سازی وارد می کنیم. این دو محور مهم صنعتی ما را به جنوب خراسان کشاند. امروز من خیلی از این بازدیدی که اینجا انجام شد خوشحالم. امیدوارم در سایر بخشها هم که هنوز به خودکفایی نرسیدیم، برسیم که این مجموعه، نیازهای کشور را در داخل داشته باشیم.