مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی درباره مجلس خبرگان رهبری
○ بسمالله الرحمن الرحیم، خدمت شما بینندگان محترم سلام عرض میکنم. با توجه به انتخابات خبرگان با شما سخن میگویم. میدانید که انتخاب ولایت فقیه در کشور دو مرحلهای شد. علت آن هم این است که فکر شد آحاد مردم نمیتوانند تشخیص مراتب علم و ویژگیهای مدیریتی علما را آنطوری که در مورد سایر منتخبان خود انجام میدهند، به عهده بگیرند. دو مرحلهای شد که مردم فقهای دیگری را که باید مجتهد عادل باشند، برای خبرگان انتخاب کنند و آنهایی که فقهای عالی مقام را میشناسند، با مشورت و بررسی، از بین آنها اصلحترین را برای زعامت کشور انتخاب کنند.
تا به حال، سه بار انتخابات داشتیم. مجلس خبرگان هم اهمیت خود را نشان داده است. مجلس کمهزینهای برای جامعه است، ولی کار آن مهم است. کار آنها این است که درلحظه حساسی اگر حادثهای پیش بیاید و ولی فقیه از میان برود، به سرعت فرد دیگری را انتخاب کنند. این کاری است که به آمادگی قبلی احتیاج دارد. سرعت عمل را در رحلت امام دیدید. وقتی امام رحلت فرمودند، نفسها در سینه حبس شده بود که چه خواهد شد. مجلس خبرگان در یک جلسه بسیار جدی و پربحث که انشاءالله روزی، کتاب آن منتشر میشود، موفق شد جایگزین امام را به سرعت انتخاب کند.
کار دومی که مجلس خبرگان باید انجام دهد و کار معمول سالانه آنهاست، نظارت بر عملکرد ولایت فقیه است. این شروطی که عرض کردم در قانون اساسی برای ولی فقیه آمده، احتیاج به نظارت دارد که باقی بماند. چون اگر این شرایط از بین برود، مشروعیت ولایت هم از بین میرود. خبرگان کار سختی دارند. باید عملکرد ولیفقیه را زیرنظر داشته باشند. اگر سئوالات یا ابهاماتی دارند، پیگیری کنند و ابهام را رفع کنند و این کار را هم میکنند.
معمولاً ما در اجلاس خبرگان، گزارش کمیسیونهای تحقیق را هم داریم که عملکرد ولیفقیه در دوره اخیر را که منجر به این اجلاس میشود، ارائه میکنند و اگر چیزی برخلاف قانون و ضوابط باشد، بحث میکنند. خوشبختانه این وظیفه هم خوب انجام شده است. البته اصولاً به خاطر گستردگی وظایف ولایت، که همه قواهای سهگانه و نهادهای فراوان دیگری زیرنظر آنها هستند، در طول سال باید خیلی چیزها را بخوانیم و مواظبت کنیم و برای تصمیم بعدی آمادگی داشته باشیم. این کار در گذشته انجام میشد.
تا اینجا خبرگان و فلسفه آن و چیزهایی را که لازم بود، گفتیم اما نقش مردم چیست؟ مردم صاحب امر هستند. اصولاً حق مردم در تعیین سرنوشت خود، در اسلام حق قطعی است و رأی مردم، شرط اساسی کار است. پیغمبر(ص) که از طرف خداوند مبعوث شده بودند، با بیعت مردم کار میکردند و چندبار از مردم بیعت گرفتند. حضرت علی(ع) که سرکار آمدند، باز از مردم بیعت گرفتند. انتخاباتی که این روزها مرسوم است، شکل تکاملیافته و علمی و عملی درست همان بیعت است که آن زمانها به این شکل انجام نمیشد. امروزه مردم حق بزرگی دارند. در قانون اساسی ما، هم حق مردم و هم تخصصی بودن این مسأله در نظر گرفته شده که مجموعاً به صورت انتخاب دو مرحلهای شد و امروز ما در آستانه انتخاب خبرگان هستیم.
میخواهم از مردم عزیزمان، درخواست کنم که مسأله را بسیار جدّی بگیرند. اهمیت این قضیه از خیلی چیزهای دیگر بیشتر است. سرنوشت کشور و انقلاب و نظام اسلامی ما به این وابسته است که انتخاب خبرگان در مورد ولی فقیه درست انجام شود. دقت کنید، مطالعه کنید، احوال نامزدها را زیرنظر داشته باشید و به رأیی که در پیش دارید، اهمیت بدهید. انشاءالله با حضور شما در صحنه، خیلی چیزها میتواند بهتر انجام شود. البته انتخابات، فقط همین یک نتیجه نیست. حضور مردم در صحنه نشان رابطه خوب نظام و مردم است. باعث تحکیم نظام و وحدت ملی میشود و باعث نشاط مردم است که مردم بدانند سرنوشت، به دست خودشان است و بر آنها تحمیل نمیشود.
البته این انتخابات برای اینکه نامزدهایش مجهتدان جامعالشرایط هستند، خیلی تبلیغاتی نیست ولی آگاهی و مطالعه لازم دارد. من از رسانهها خواهش میکنم که دراین میان نقش اساسی اطلاعسانی را به عهده بگیرند، به خصوص صدا و سیما و رسانه ملی و همچنین مطبوعات و تریبونهایی که در کشور است. ما با دادن آگاهیهای خوب به مردم، راه انتخاب درست آنها را هموار میکنیم و با یک انتخابات خوب، برای کشورمان، اعتبار کسب میکنیم و هم از تصمیمگیری که درباره مهمترین نظام اسلامی در پیش خواهیم داشت و آن ولایت فقیه است، خیالمان راحت میشود و در این میدان فکر میکنم اگر اهمیت کار را از یکی از اصول قانون اساسی برایتان بخوانم مسأله برای شما روشن میشود. اصل پنجم در زمان غیبت حضرت ولی عصر (عج) در جمهوری اسلامی ایران، ولایت امر و امامت امت بر عهده فقیه عادل و باتقوا، آگاه به زمان، شجاع، مدبّر و مدیر است که طبق اصل یکصد و هفتم عهدهدار آن میگردد. مایل بودم که اصل صدو هفتم و یکصد و نهم را هم برای شما مردم خوب بخوانم که وقت تمام شد. ترجیح میدهم که وقت را مراعات کنم.
در اینجا از شما عزیزان خداحافظی میکنم و امیدوارم که موفق باشید و امیدوارم با همت مسئولان و شرکت خوب مردم انتخابات خوبی هم برای خبرگان و هم شوراها برگزار کنیم و باعث سرفرازی ملت و کشورمان باشیم.