مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی درباره عملکرد شش ماهه دولت

بسم‌اللّه الرحمن الرحیم

الحمدللّه والسلام علی رسول‌اللّه و آله

من فکر کردم که مردم حق دارند گزارشی از طرف مسئول اجرایی کشور، رئیس‌جمهور بشنوند ]و از[ امور انقلاب و کشورشان از شرایطی که الان داریم آگاه باشند و ترجیح دادم گزارشی را که می‌خواهم به مردم بدهم، آقایان خبرنگارها هم باشند که اگر شما تشخیص دادید که نقاط مبهمی هست و احتیاج به سؤال دارد، آقایان در پایان صحبت من بپرسند که توضیح کامل‌تر بشود البته شاید بهتر باشد که ما زود به زود به مردم گزارش بدهیم حالا شاید در آینده اینجوری بشود اما فعلاً در آستانه سال جدید و در حالی که شش هفت ماه از کار ما دارد می‌گذرد، جمع‌بندی می‌توانیم ارائه بدهیم. ارزیابی من از وضع انقلاب و عملکرد نیروهای دست‌اندرکار انقلاب در این 6 ماه عمر دولت جدید مثبت است و حالا با آمار و ارقامی که در بحث خواهد آمد، مردم ما دلیل این ارزیابی را می‌فهمند. اول یک کلیاتی را عرض بکنم؛ وضع عمومی انقلاب اسلامیمان در مجموع رضایت‌بخش است و فکر می‌کنیم بحمداللّه آنطور که در آرمانهای انقلاب تصویب شده و حضرت امام امت علاقه‌مند بودند، انقلاب همانطور دارد پیش می‌رود. خب این حرف را مکرر زدیم ]و [ بعد از رحلت حضرت امام به طور تکراری توضیح داده شده که آن امیدهای کاذبی که دشمنان انقلاب، به شرایط بعد از فقدان حضرت امام بسته بودند امیدهایشان بحمداللّه نقش بر آب شده و امیدهای ملت ما دارد تحقق پیدا می‌کند. استحکام انقلاب هم در داخل و هم در خارج در سطح بسیار مطلوب است، بعد از رحلت امام این استحکام، وضع بهتری دارد به این دلیل که دیگران فکر می‌کردند با رفتن امام، شرایط جدیدی برای تهاجم به ما پیش می‌آید که آن شرایط مطلوب آنها پیش نیامد و دشمنان ما مأیوس شدند. خب با یأس آنها ما یک مقداری راحت‌تر می‌توانیم زندگی کنیم و به راهمان ادامه بدهیم. آن قطعه‌ای که اخیراً اتفاق افتاد که نماینده ویژه سازمان ملل برای بررسی حقوق بشر در ایران آمد، یک آب سردی به سر ضد انقلاب و دشمنان ما ریخت. اینها ده سال تبلیغ کرده بودند که در ایران شرایط مناسب معیارهای حقوق بشر نیست. این آقا که اینجا آمد و برگشت، تحت تأثیر فشارهای غربی‌ها و ضد انقلاب، حتی برداشتهای خودش را از لحاظ شرایط انسانی داخل کشور ما کمرنگ کرد، در گزارش ]خود[ بیشتر از آنچه که از خوبیهای اینجا فهمید، ]و [آنهایی که داشت، بیشتر از اینها می‌توانست بگوید، خب به هر حال تحت شرایطی که داشت، همین گزارش را داد دیدیم که رسانه‌های غربی در روزهایی که ]و[ بنا بود به ایران بیاید برایش هورا می‌کشیدند و خیال می‌کردند که از آنجا برای آنها خوراک می‌برد، خیلی مختصر گزارش او را پخش کردند چون باب طبع‌شان نبود. کار به جایی رسید که بین او و ضد انقلاب مشاجره افتاد به سازش متهمش کردند و فهمید که ما با چه جانورهایی در این دوران طرف بودیم. وضعی که اینجا از اقلیتها دید، وضعی که از داخل زندانها دید، موارد فراوانی که از دروغ پردازیهای آنها دید، انتشار این سند به بیرون، فقط گوشه‌ای از واقعیتها را بر جهانیان روشن کرد و آن اینکه جمهوری اسلامی چقدر در تبلیغات جهان مظلوم است. حالا این را از این جهت اشاره کردم که شرایط جهانی را در رابطه با انقلاب در داخل می‌بیند با انتخاب رهبری حضرت آیت‌اللّه خامنه‌ای، بهترین اتفاق ممکن بعد از حضرت امام در کشور و در رابطه با اسلام و انقلاب افتاده خداوند ما را راهنمایی کرد که هیچ فرضی، بهتر از آنچه که اتفاق افتاد، نمی‌توانست اتفاق بیفتد، نه انتخاب شورا نه انتخاب فرد دیگری، مناسب‌ترین فرد از میان شاگردان امام، وفادارترین فرد به آرمانهای امام و صالح‌ترین انسان و آگاهترین شخصیت به مسائل انقلاب را خبرگان انتخاب کردند و این را ما از الطاف الهی می‌دانیم و این تأثیر زیادی در حفظ روند انقلاب و استحکام پایه‌های آن بنیانی که حضرت امام در این کشور ریختند دارد، از لحاظ آرمانی، انقلاب در همان مسیری که پایه گذاری شده بود، سیر خودش را ادامه می‌دهد که درست نقطه مقابل انتظار دشمنان انقلاب و نظاره‌گران خارجی است و این برای ما خیلی با ارزش است. ما در زمان حضرت امام و تا امروز، هیچ وقت کمبودی از لحاظ مسائل آرمانی، سیاسی و فرهنگی نداشتیم بلکه در زمان جنگ، این جهت فوق‌العاده تقویت شد یعنی حتی وقتی که بقیه بخشهای زندگی ما به خاطر جنگ تضعیف می‌شد، در بخشهای مادی مشکلات برایمان درست می‌شد، این بعد معنوی آرمانخواهی و روحیات انقلابی مردم همیشه در زمان جنگ و گذشته تقویت می‌شد که بحمداللّه در اوج و در حد نصاب لازم بودیم و امروز هم همان روحیه در میان مردم ما محفوظ مانده است آخرین حمایتی که مردم در 22 بهمن کردند، نشان خیلی گویایی از واقعیتهای موجود در جامعه ما بود و آب سردی هم به سر دشمنان ما ریخت. کمبودی ما اگر داشتیم، در زمینه‌های مادی و اقتصادی بود که واقعاً داشتیم یعنی بعد از انقلاب ما هم به خاطر شرایط بعد از انقلاب هم به خاطر بایکوتها و محاصره‌ها و رذالتهای قدرتهای اقتصادی دنیاو هم به خاطر جنگ و نوپا بودن جامعه‌مان، جامعه نو، تا حدود زیادی گرفتار مشکلات اقتصادی شدیم گرچه با توجه به آن شرایط باید بپذیریم و دنیا هم این را قبول دارد، اخیراً هم گروهی از کارشناسان بانک جهانی که برای ارزیابی وضع اقتصاد ما آمده بودند، نظر دادند، گفتند باید اعترف کرد که ایران در زمان جنگ به بهترین شیوه توانسته از لحاظ اقتصادی خودش را مستقل و روی پا نگه دارد. این یک قضاوت منصفانه‌ای است. شما هیچ کشوری را نمی‌بینیید که حتی یک سال، دو سال در جنگ باشد و شرایط ما را که داریم، حفظ بکند. ما  8 سال، مظلومانه و تنها با این همه شرارتهای استکبار جهانی جنگیدیم و امروز همه دنیا می‌داند که ایران یک اقتصاد مستقل دارد با نقاط ضعفی که ضعفش را ملت ما با ایثارگریها تحمل می‌کند، نگذاشتیم که خللی به پایه‌های استقلالمان وارد شود. خب کمبودها و مسائل خاصی بود که اینها بعد از جنگ بایست جبران بشود و دولت جدید که در حالت نه صلح و نه جنگ با مسئولیت من کارش را شروع کرد یکی از مسئولیتهای مهم آن، ترمیم کمبودها و خرابیها و اصلاح وضع زندگی مردم است. در بعد فرهنگی، در بعد سیاسی، سیاست داخلی، خارجی، در بعد مسائل انقلابی و آرمانی، همین طور که گفتم کمبودی نداریم و ما در دولت حافظ و نگهبان همان دستاوردها هستیم که نگذاریم آنها تضعیف بشود و هر چه آنها را تقویت بکنیم ولی در آن بعد ما لازم نیست نیروی زیاد به کار بگیریم. آنچه که بیشتر امروز روی آن بحث می‌شود، اقداماتی است که برای آن نقاط کمبودمان باید بکنیم یا کردیم، تصویر بسیار کوچکی که من می‌توانم در این گزارش برای مردممان تصویر بکنم به چند نقطه مهم این قسمت اقتصادی، فرهنگی و نیروی انسانی می‌پردازم. خب می‌دانیم که یکی از اهداف اصلی ما استقلال بوده، استقلال هم بدون استقلال اقتصادی، تقریباً محال است. ما استقلال فرهنگی ]و[ سیاسی الان داریم ولی از لحاظ اقتصادی هنوز به بیرون وابسته هستیم که بتوانیم نیازهای متناسب با زمان را برای مردممان تأمین بکنیم. برای یک چنین منظوری، کمبودهایی که باید جبران بشود ]و [ما الان داریم، یکی نیروی انسانی است. ما نیروی انسانی ماهر و متخصص، متناسب با برنامه نداریم. البته قبل از هر چیز برنامه لازم است که ما نداشتیم و برای اولین بار برنامه دراز مدت تهیه شده است.

دیگری برای اینکه زندگی انسانها در سطح مناسب باشد و واقعاً بتوانیم مستقل باشیم، تولید ناخالص در سطح مطلوب است که ما از این جهت، عقبیم یعنی تولید ناخالص کشور ما به خاطر شرایط گذشته، سطح مطلوب خودش را ندارد.

برای اینکه تولید یا از ناحیه کشاورزی یا از ناحیه صنعت و یا چیزهای دستی و امثال اینهاست و همه اینها مشکل داشته، صنایع ما وابسته بودند، صنایع زیربنایی در کشور نبود یا کم بود و هنوز کم هست. بعضی چیزها شروع شده ولی هنوز در حال ساخت هست و خود آنها برای اینکه به ثمر برسد خرج دارد. شبکه راههای لازم، شبکه راه‌آهن برای اقتصاد کشور، بندرها و درآمد ارزی مناسب که تجارت خارجی را حالت تعادلی بدهد، اینها همه در حالت ضعف است و شکل مطلوب خودش را ندارد.انرژی لازم برای تولید و صنعت، ابزار لازم برای کشاورزی مهار آبها و ماشین‌آلات لازم به اندازه کافی وجود ندارد. در معادنمان با داشتن معادن غنی آمادگی بهره برداری از معادن در سطح مطلوب نیاز کشور نیست که اینها باید ترمیم بشود، در برنامه هم همه اینها پیش‌بینی شده است. ما هم کارمان را از 5، 6 ماه پیش که روی همین جریان شروع کردیم. هر وزارتخانه‌ای مسئول بخش خودش است و هر کسی دارد کار خودش را می‌کند. ارزیابی که ما حالا می‌کنیم، با اتکاء به واقعیتهایی است که در کارکرد وزارتخانه‌هایمان هست. آنها را می‌خواهم برای شما توضیح بدهم و هر یک از اینها را جداگانه می‌گویم. برای تأمین نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش، وزارت آموزش عالی، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و وزارت کار برای نیروهای حرفه‌ای و فنی برنامه‌های خوبی داشتند و تا به حال هم قدمهای خوبی برداشتند، بودجه‌های لازم اختصاص داده شده که کاملاً برایشان قابل پیش‌بینی است که آن مقدار نیرویی که ما در برنامه آنها گذاشتیم، آنها می‌توانند به ما تحویل بدهند. سیاست اقتصادی لازم بود که از لحاظ مالی و سایر بخشهای مربوط به مسائل اقتصادی، سیاستی انتخاب بشود که از امکانات کشور درست استفاده بشود که این سیاست را وزارت اقتصاد و بانک مرکزی ترسیم کردند و خوشبختانه کارهای در حال جریان، موفق از آب درآمد. که ما اینها رابرای شما توضیح می‌دهیم و آمار و ارقام را عرض می‌کنیم، یک نکته لازم ]را[ قبل از اینکه ما وارد آمار و ارقام بشویم، توجه بکنید که اگر این سیاستها انتخاب نمی‌شد و اگر ما به روند گذشته ادامه می‌دادیم، چه اتفاقاتی ممکن بود بیفتد البته همین جا من تأکید بکنم که ما آنچه که به عنوان دولت جدید می‌گوییم با دولت قدیم فرق ندارد یعنی من خودم هم جزء مسئولان امور کشور در گذشته بودم و همیشه هم سیاستهای دولت قدیم را تأیید و در مجلس تصویب می‌کردم. متناسب با آن زمان، سیاستها درست و بسیار آگاهانه بوده، شرایط امروز یک تغییراتی را می‌توانست تحمل بکند که این تغییرات در دولت من انتخاب شد و شاید دولت قدیم هم اگر جای من بود، همین راهها را انتخاب می‌کرد چون شرایط الآن فرق کرده است. یک نقطه، همان سیاستهای پولی و ارزی بود که وزارت اقتصاد انتخاب کرد. تحقیقاً آن روندی که ما داشتیم پیش می‌رفتیم اگر می‌خواستیم ادامه بدهیم، تورم اضافه می‌شد و حالا ما رشد تورم را در ارقامی که می‌گوییم می‌بینید که رشد را کند کرده نه اینکه تورم را منتفی کردیم، چون تورم هیچ جای دنیا منفی نمی‌شود معمولاً رشد دارد شرش چقدر هست، این است که رشد چقدر هست، فعلاً وضع دنیا این طوری است.

آماری که بانک مرکزی برای این سیاستهای پولیشان به من داده اینجا برای شما می‌خوانم، می‌بینید اینها جالب است این سیاستهای اقتصادی دولت، مجموعه نتایج که به ما داده، یک جلسه‌ای در شورای اقتصاد همین هفته گذشته داشتیم که از کمیسیون مجلس و کمیسیون برنامه و بودجه هم آمدند، این سیاست ارزی و پولی که انتخاب شده بررسی کردیم کاملاً تأیید شد و مثمر ثمر ارزیابی شد و قرار شد ادامه بدهد. متخصصین جمع بودند و بررسی کردند، نقاط ضعف و قوتش بحث شد و وضع اقتصادی عمومی را ببینید که این طوری دارد ]پیش می‌رود[. ما امسال وضع درآمدهایمان این طوری است که در سال 68، 59% درآمدهایمان نسبت به قبل اضافه شده. ببینید در سال 67، 10% پایین آمده بود از آنچه که پیش‌بینی کرده بودیم، در سال 68، 59% اضافه شد که درآمد نفت 23% اضافه شد البته این کاری نیست که همه آن مربوط به دولت باشد، آن قسمتی که حالا در کارهای وزارت نفت می‌گویم، یک قسمتی آسیب دیده‌ها را ما ساختیم و ترمیم کردیم، صدور نفت را اضافه کردیم، یک مقداری هم به خاطر سیاستهایی که انتخاب شد، ]و[ قیمت نفت بالا رفت، یک مقدار مربوط به شرایط جهانی است و 77% درآمدهای غیر نفتی اضافه شده که معادلش 59% اضافه شد، در حالی که در سال گذشته، درآمدهای نفتمان 16% کمتر از پیش‌بینی درآمد، در آمدهای غیر نفتی هم 6% کمتر از پیش‌بینی در بودجه درآمده بود که آن هم معدلش 10% شد که پرداختهایمان کم شد امسال پرداختها ]این طور شده که[ ما بودجه جاری را 1% کمتر از آنچه که در بودجه پیش‌بینی کردیم پرداختیم، یعنی صرفه‌جویی کردیم، اما بودجه عمرانی را که سرمایه‌گذاری هست 49% اضافه، بیشتر از آنچه که پیش‌بینی شده است ما خرج کردیم که این کاملاً سلامت روند اقتصاد را نشان می‌دهد اگر جاری را زیاد مصرف کرده بودیم و از عمرانی خورده بودیم، درست همان جریاناتی بود که در سالهای گذشته به خاطر شرایط نامناسب این جوری پیش می‌آمد. سال گذشته یعنی، سال 67 ما 13% جاری را اضافه خرج کرده بودیم و سرمایه گذاری را 4% کسری بودجه‌مان امسال با سال گذشته ببینید چگونه بوده، کل سال گذشته ما  2100 میلیارد ریال کسری بودجه داشتیم، این خیلی رقم وحشتناکی است یعنی بیش از درآمدهایمان تقریباً بیش از مجموعه درآمدها کسری بودجه داشتیم. امسال ما این کسری بودجه را با سیاستهایی که از نیمه سال دوم گرفتیم و درآمدها را اضافه کردیم به 1129 میلیارد رساندیم که نزدیک به نصف سال گذشته در وضع نقدینگی کسری داریم. وضع نقدینگی‌مان آن طوری که سپرده‌های اشخاص در نزد بانک 18% یعنی نزدیک 19% اضافه شده یعنی مردم به بانکها اعتماد کردند پولهایشان را در بانک آوردند و اسکناس و مسکوک یعنی پولی که در دست مردم است و دست خودشان نگه می‌دارند 5/8% کم شده. این جریان بسیار مثبتی در شاخصهای اقتصادی است که پولها از دست مردم به بانک منتقل بشود و لذا ترکیب این جوری شده، سهم پول که در سال 67 پول، ما اینجا آن، پولی می‌گوییم که دست مردم است، شبه پول به آن می‌گوییم که به صورت اعتبار در بانکها مردم دارند، دست خودشان، مال خودشان سهم پول 5/49% بوده در سال 68 این کم شده ]و[ 7/45 شده، شبه پول در سال 67 پنجاه درصد و نیم و در سال 68 پنجاه و چهار درصد شده یعنی شبه پول اضافه شده پول در دست مردم کم شده که این در یک مدت کوتاه پنج و شش ماهه خیلی موفقیت حساب می‌شود در آنهایی که معیارهای اقتصادی دستشان است و می‌دانند تأثیر اینها در زندگی اقتصادی چه می‌شود از لحاظ منابع مالی‌مان صادرات غیر نفتی 20% اینها من همه حدودی یعنی 23، یک سه اضافی دارد 3/20 که من حالا آن چیزهای ریزش را نمی‌خوانم، 20% اضافه شده و واردات ما هم 57% اضافه شده که این واردات، همه عمدتاً کالاهای سرمایه‌ای یا واسطه‌ای است که به خاطر قدرت مالی که بیشتر پیدا کردیم ما توانستیم حالا بعداً می‌گوییم، این وارداتی که آوردیم چه مصارفی را دارد اینها یکی از عواملی است که به ما کمک کرد این کار را انجام بدهیم یعنی وقتی که صادرات نفتی‌مان را و صادرات غیر نفتی هر دو زیاد شد آمدیم یک قدری وضع درآمدمان بهتر شد آمدیم یک مقدار ارز به صنایع‌مان دادیم، ما تا حالا ارز رقابتی  525 میلیون دلار ارز دادیم به صنایع‌مان که اینهاست به صنایع سنگین و صنایع سبک 373 میلیون به معادن ، 64 میلیون به تجارت که کالاهای مورد نیاز را وارد می‌کنند 88 میلیون دلار ارز دادیم که قیمت ارز را به قیمت بالا به صورت رقابتی فروختیم که این باعث شد مقدار زیادی درآمدهای ریالی دولت اضافه بشود که با آن ریالها ما توانستیم کسر بودجه را کم بکنیم و متمم بودجه را نبریم و حتی توانستیم امسال برای اولین بار پول نقد الآن بپردازیم. وضع ریالی دولت را در سایه گرفتن این پولها نقدینگی‌ها و خرج کردن در آن مواردی که بایست خرج می‌شد، این جوری اصلاح کردیم البته یک مقداری هم ارز غیر صنعتی دادیم که آن ارزهایی است که افراد به صورت آزاد آمدند آنها یک مقدار گرانتر از این ارزها شده، آن هم باز یک مقدار پولهای مردم را جمع کرده که ما این سیاست ارزی را از هر جهت که بررسی کردیم، دیدیم سیاست بسیار مؤثری است. چند خاصیت داد که بعضی از خاصیتهایش را عرض می‌کنم، یکی همین است که نقدینگی‌ها را جمع می‌کند اگر نقدینگی‌ها را از مردم، جمع، کم]و[، متعادل، نکنیم هیچ وقت نمی‌توانیم اقتصادمان را سالم نگه بداریم. این نقدینگی‌ها باید در مسیر تولید هدایت بشوند. آنچه که بانکها جمع کنند خب بانک در اختیار خودش از طرق مختلف می‌تواند به طرف تولید ببرد و راههای دیگری هم انتخاب کردیم که خود مردم نقدینگی‌هایشان را به تولید ببرند، بورس را فعال کردیم البته ما در بورس به خاطر اینکه اکثر شرکتها و کارخانجات ما به خاطر شرایط جنگ، آمادگی برای پذیرفته شدن در بورس را ندارند، آن جهش لازم را نمی‌بینیم ولی مسیر، مسیر بسیار خوبی است ]و[ رفته‌رفته این شرکتها دارند شرایط مالیشان را با کمکهایی که دولت به آنها می‌کند که حالا کمکها را هم می‌گویم که چه می‌کنیم، آماده می‌کنند و می‌روند در بورس و بروکراسی‌هایی که در راه تأسیس کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی و تولیدی بوده، اینها را بسیار کم کردیم که حالا در گزارشهای وزارتخانه‌ها می‌گویم که اینها بتوانند آسانتر سرمایه‌شان را به تولید منتقل بکنند که آنها هم کمک بکند پس در جمع کردن نقدینگی‌ها مسیراصلی ما این است که ارز را به کارخانه‌ها و مراکز تولیدی بدهیم اینها این ارز را به کالا تبدیل کنند و کالا در بازار بیاید و نقدینگی مردم را از طریق کالا جمع بکنیم. یعنی الآن مشکلی که در جامعه ما وجود دارد این است که نقدینگی بالاست به اندازه نقدینگی، کالا در بازار نیست. ما ظرفیت تولید کالایمان نسبتاً خوب است یعنی بگذریم از اشکال وابستگی صنایع ما به خارج، این ظرفیت موجودمان اگر ما بتوانیم موادشان را تأمین بکنیم، در سطحی هست که می‌تواند نیازهای مردم ما رادر بسیاری از بخشها تأمین بکند و وضع عادی را به وجود بیاورد. سالمترین راه الآن برای ما این است ما که ارز نفتی داریم به کالای واسطه تبدیل بشود و کالای واسطه به کالاهای مصرفی تبدیل بشود که هم اشتغال و هم تجارت را درست، با رونق و سالم بکند، هم مردم به نیازهایشان برسند و هم پولهایی که دست مردم هست، رفته‌رفته جمع بشود، به بخش تولید و در صنایع برگردد خب این کار را یک شکل دیگری هم می‌شد انجام بدهیم اما این سیاست درستی برای دولت نبود، یعنی ما می‌توانیم به جای اینکه ارز به قیمت  80 تومان به صنایع بدهیم، بیاییم ارز رابه همان 7 تومان بدهیم. اگر 7 تومان می‌دادیم، کالا خیلی ارزان تولید می‌شد مثلاً یخچالی که با ارز 7 تومان یا ارز 80 تومان بسازند. خب آن بخشی که ارزی هست، روی قیمت کالا تأثیر می‌گذارد اما این سیاست برای کل مملکت، کار مضری است یعنی یک پولی که مال همه مردم هست و مال نفت مردم است، قیمت واقعی ارز را می‌گویم قیمت واقعی‌اش هم 7 تومان نیست، قیمت واقعی‌اش را ما هنوز باید تعادل ایجاد کنیم، بعد معلوم بشود قیمت واقعی ارز چقدر است؟! الآن بحران، هیجان ]و[ التهابها نمی‌گذارد قیمت واقعی‌اش معلوم بشود. ما بیاییم ارز مردم را به کالاهای مصرفی تبدیل کنیم و ارزان در اختیار مردم بگذاریم، مردم هم بسرعت بگیرند مصرف کنند، وقتی که با آن سرعت ما بیاوریم، هی به مصرف کردن آن هم از جیب نسل آینده دامن می‌زنیم یعنی چیزی که در ذخایر کشور برداریم، این جوری مصرف کنیم به علاوه آن موقع دولت دیگر ریال هم ندارد یعنی ما ارز را اگر 7 تومان بفروشیم فرض کنیم مثلاً 15 میلیارد هم درآمد ارزی داشته باشیم 7 تومان بفروشیم باز درآمدهای ریالی‌مان خیلی کم خواهد بود، به اندازه نیاز مصرف کشور نیست باید برویم قرض کنیم، قرض کردن یعنی همان تورم، قرض کردن یعنی چاپ کردن اسکناس زیادی و تزریق اسکناس و با دست دیگری تورم ایجاد کردن، بنابراین سالمترین راه این است که ارز را به قیمت مناسبی به صنایع بدهیم، صنایع تبدیل به کالا کنند، در شرایط وفور این التهاب بازار را کم بکنیم وقتی که این التهاب نباشد جنس به قیمت متوسط دست مردم می‌آید. حالا من یک مثلی می‌زنم، شما ببینید مثلاً چه اتفاقی در این کار می‌افتد. پروفیل را به عنوان یک محصول مورد نیاز مردم در زندگی مردم که تأثیر هم دارد یا لوله گالوانیزه، لوله سیاه یا آهن یا آلومینیوم اینها را که ما رویش حالا تصمیم گرفتیم، ببینید روی قیمتها ما اگر با ارز  80 تومان با کارخانه‌های موجودمان با همین ظرفیتهایی که داریم که دیگر سرمایه گذاری هم نمی‌خواهد، ورق از خارج وارد کنیم البته وارد تا موقعی می‌کنیم که کارخانه فولاد مبارکه و بخش اهواز راه نیفتادند، وقتی راه افتادند خودمان داریم، فعلاً حالا وارد می‌کنیم اگر ما با ارز 80 تومان هم دست مردم نمی‌آید، دولت هم اسمش این است که این را به قیمت 13 تومان به مردم می‌دهد خب دولت که با ارز 7 تومان نمی‌تواند برساند لذا همیشه بازار سیاه عقب است و مردم غیر از کسانی که یکوقت نوبتشان می‌رسد بعد از چند وقت، باید بروند در بازار آزاد کیلویی 150 تومان بالاتر یا کمتر اینها را بخرند. ما اگر ظرفیتمان را که یک میلیون و دویست هزارتن پروفیل و لوله است این جوری فعال بکنیم، بیش از نیاز مردم می‌توانیم تولید بکنیم، مردم حدود 700 تا 800 هزار تن مصرف دارند، ما یک میلیون و دویست هزار تن می‌توانیم تولید بکنیم و در این صورت، قیمت لوله و پروفیل به دست مردم 60 تومان به آسانی می‌رسد یعنی همه سودهایی هم که این وسط هست، 60 تومان به آسانی می‌رسد و وافر هم هست. همین بحث در آلومینیوم، آهن و میل‌گرد است و بسیاری از صنایع ما وضعشان این طوری است.

بنابراین قیمت آزاد را می‌شکند و پایین می‌آید، قیمت دولتی هم که قیمت غیر واقعی بود، ما البته آن را هم برای طرحهای مهم حفظ می‌کنیم، برای طبقات محروم که می‌خواهیم سهمیه به آنها بدهیم، به آنها سهمیه خواهیم داد که بیایند در یک حد نازلی بگیرند اما طبیعت بازار را به این ارز متعادل می‌گذاریم. خب اگر این کار را در همه صنایعمان بکنیم، صنایعی که الآن اکثراً با ظرفیت کم تولید می‌کنند و بازار را خراب کردند، این نتیجه‌اش این می‌شود که کالا زیادی شود، اشتغال زیادی می‌شود، کار فراوان برای مردم پیدا می‌شود ]و[ کارخانه‌ها سود می‌برند به جای اینکه الآن دارند ضرر انباشته می‌دهند. مالیاتهایشان را نمی‌توانند به دولت بپردازند، دولت ریال بیشتری برای طرحهای مهمش دستش می‌آید، مردم هم کالاهای بیشتری دستشان می‌آید، سوبسیدهایی هم که مردم را تنبل و بی‌خاصیت بار می‌آورد، آنها هم نخواهد بود بنابر این ما این سیاست را در صنایع‌مان داریم ادامه می‌دهیم. یک مقدار ارز هم الآن به کالاهای وارداتی می‌دهیم به خاطر اینکه الآن در بازار،]و برای[ مردم کمبود است. قطعات خیلی چیزها هست بانکهایمان الآن به کسانی که بخواهند بروند کالاهای جایزالورود را بیاورند به آنها ارز را به قیمت آزاد بازار می‌فروشند آنها هم می‌روند، می‌آورند عرضه و تقاضا حاکم است. خیلی خب پس ما این ارز را گفتیم به صنایع‌مان دادیم. تورم الآن وضعش در کشور ما به این صورت درآمده، آن که الآن اتفاق افتاده، بخشی از کالاها در این 5، 6 ماه ارزان شده، بخشی از کالا هم روند صعودی پیدا کردند هنوز پایین نیامده یا بعضیها پایین آمده دو باره به خاطر شرایط خاصی که باز عرض می‌کنم پایین آمده. ما در سال گذشته رشد تورممان در تمام سال 8/28 یعنی حدود 29% بوده امسال رشد تورم تا حالا 8/19 یعنی حدود 20% بوده، این رشد تورم که می‌گوییم یعنی این مقدار 20% باز نسبت به پارسال، ما الآن گرانتر داریم اما 8%، 9% پایین‌تر آمده یعنی به جای اینکه 29% گران بشود مجموعه کالاها 20% گران شده نه اینکه بگوییم ما اصل تورم را پایین آوردیم البته اگر تولید در همه جهات حرکت بکند خیلی فشار زیادتر می‌شود و زودتر پایین میاید، ببینید ما ارزهایی که دادیم، محصولمان را هنوز نگرفتیم، خیلی کم گرفتیم، عمده ارزهای ما در این دو و سه ماه اخیر داده شده، اینها حالا دارد جنسهایش وارد شود و تأثیرش را در چند ماه آینده در بازار خواهد گذاشت. الآن هنوز ما یک مقدار از سیاستها و از گشایشهایی که برای واردات و اینها کردیم استفاده می‌کنیم این در خرده فروشی است.در عمده فروشی، تورم پارسال 5/21% بوده و امسال 2/19% یعنی تقریباً رشدش کم شده، از 21% به 19% برگشته، باز 19% ما در عمده فروشی رشد داشتیم. یکی از شاخصهایی که نشان می‌دهد که ما در تولید رشد داشتیم این است. تولید کارگاههای بزرگ ما را در سه ماهه اول تقسیم کردند، این گزارشی است که بانک مرکزی به من داده، سه ماهه اول سال 67، پارسال، ما 5/8% در تولید کارگاههای بزرگ‌مان افت داشتیم. سال 68، امسال را می‌گویم، سه ماهه اول هم باز ما 1/6% باز افت داشتیم. ولی سه ماهه دوم و سوم که بیشتر روی سوم ما نتیجه گرفتیم. در سال جاری ما 1/8% رشد داریم ولی در سال گذشته 2/11% افت داشتیم. در سال  67 سه ماه دوم و سوم 2/11% ما در تولید کارگاههای بزرگ افت داشتیم، امسال 1/8% رشد داریم این شاخص خوبی است جوابی اینکه کارها دارد راه می‌افتد تحت تأثیر این شرایط یک لیستی مجموعه چیزها را آوردند اسم بردند، این چیزها که بیشتر رشد داشته، روغن نباتی امسال به ور کلی از اول سال تا به حال، 36% تولیدش رشد داشته، الیاف و پلی‌استر 25%، فرش ماشینی 14%، کاغذ 20%، روغن موتور 50%، لاستیک اتومبیل 11%، پودر شوینده 15%، دارو مختلف است انواعش از 5 تا 63%، سیمان 6%، لوله و آزبست 37%، آبگرمکن گازی 30%، شیر آلات 16%، لامپ روشنایی 10%، کنتور آب 18%، رادیو کاست 35%، تلویزیون 33%، چرخ گوشت 62% و پلوپز برقی، 33% این قسمتهایی که اینها آماده کرده بودند اینها همه امسال این رشد را نسبت به سال گذشته داشته این نشان می‌دهد که وضع تولید دارد خوب می‌شود، که گفتم جهشش را ان‌شاءاللّه ما از سال آینده، این ماهی که در آن هستیم، می‌توانیم ببینیم، چون این ماه را ما آمار نگرفتیم. نشان خواهیم داد که این سیاست، وضع مجموعه البته تنها این سیاست نیست شرایط کشور هم رو به خوبی است، اوضاع دارد بهتر می‌شود. ما اگر بتوانیم تولیدمان را سامان بدهیم، خیلی از مسائل دیگر را حل کردیم. بخشهای مختلف بعضی از وزراء البته وزارتخانه‌ها خودشان باید حرفهاشان را بزنندکه ما از آنها خواهش می‌کنیم که در پایان امسال، همه گزارش را به مردم بدهند. بعضی از وزارتخانه‌هایی که چیزهایشان الآن به دست من رسیده و در آن بحث من مؤثر است، می‌گویم. ببینید وزارت صنایع، حالا ایشان می‌گوید که ما در نیمه دوم امسال یک میلیارد و نهصد و هفت دلار به کارخانه‌هایمان، و صنعت صنایع سبک دادیم که این رقم خیلی خوبی است. تأثیرش را در آینده خواهیم دید که در سال 67 ما 643 میلیون دلار داده بودیم یعنی الآن بیش از سه برابر ارز به صنایع، آن هم بخش صنایع سبک دادیم. مردم از سیاستهایی که گفتیم بیایند خودشان شرکت بکنند استقبال کردند. صنایع آمده گفته که در استانها تا یک میلیارد ریال دیگر برای موافقتهای اصولی بیاورید، به تهران نیاورید، همانجا خودتان بدهید و این باعث شده در استانها هجوم بسیار خوبی به طرف مراکز صنایع آوردند برای گرفتن موافقت اصولی برای صنایع که حدود 18 هزار نفر گویا تا به حال مراجعه کردند. برای طرحهای تولیدیمان، نه مواد کارخانه، برای طرحهایی که می‌خواهد بیفتد، ما تا به حال 420 میلیون دلار در شش ماه دوم ارز دادیم که طرحهایشان را راه بیاندازند. وزارت معادن و فلزات 15 تا 20% واحدهای تحت پوشش تولیدشان در این 6 ماه بالا رفته، اینها آلومینیوم و آهن معادن و چیزهایی که دارند همشان چیزهای اساسی در کشور است. تولید مس را از 55 هزار تن امسال به 70 هزار تن رساندند یعنی 15 هزار تن اضافه کردند. سال 69 بناست به 100 هزار تن برسانند.

آلومینیوم تولید چشمگیری داشته که ما الآن ماهی 10 هزارتن آلومینیوم تولید می‌کنیم تقریباً کاملاً معادل نیازهای کشور هست یعنی کمبود نیست حالا اگر یک جایی کمبود احساس بشود، یک اشکالی در توزیع است و هر مقدار مردم مصرف بخواهند بکنند، الآن آلومینیوم د رکشور وجود دارد و قیمت را هم تقریباً از نصف هم پایین آورده. بعد هم تولید اضافه می‌شود. صادرات سرب و روی را که معادن و فلزات داشته به 30 میلیون دلار رسانده و مس را از 41 میلیون دلار به 65 میلیون دلار رسانده و قراردادهای خوبی هم در مورد آلومینیوم بستند که کارخانه عظیمی در بندر عباس ایجاد بکنند موافقتهای اصولیشان 100% اضافه شده و برنامه‌ای که در اهواز و اصفهان داریم، در سال آینده تولید آهن و فولاد یک جهش چشمگیری پیدا می‌کند البته مال آینده است برنامه و خرج‌هایش را الآن کردیم و ارزها را اختصاص دادیم.

وزارت نفت کارهای عمده‌ای از اول سال داشته، یعنی بعد از جنگ اینها شروع کردند مرتباً قبل از این هم اینها همین طور بودند، قبل از دولت جدید هم آنها مرتب واحدهایشان ]را[ بازسازی می‌کردند، در تولید می‌آوردند. این 5 و 6 ماه اخیر گفتند، کود شیمیایی ]و[ اوره را از خودکفایی هم گذراندند.

ما الآن یک میلیون و دویست هزار تن مصرف داریم و حدود یک میلیون و پانصد هزار تن تولید می‌کنیم که 300 هزار تن اضافه کود اوره داریم که باید یا صادر بشود یا در داخل مثلاً کشاورزی توسعه پیدا بکند، استفاده بشود که آزاد کردند گفتند هر کسی می‌خواهد شیراز و جاهای دیگر برود ببرند یا در شهرستانها می‌آورند دیگران بخرند. روغن موتور را در پالایشگاه آبادان همین تازگی راه‌انداختند، متانول شیراز را آماده کردند بزودی افتتاح می‌شود، تزریق گاز را خیلی توسعه دادیم. ما در زمان جنگ یکی از اشکالاتی که کارمان داشت، این بود که چاه نفتمان گاز تزریق نمی‌شد و این از لحاظ فنی درست نیست، خسارت دارد، چاه تخریب می‌شود و در آمد چاه را کم می‌کند. ما سرمایه زیادی در این مدت گذاشتیم برای اینکه بتوانیم این تزریق را انجام بدهیم و داریم انجام می‌دهیم. پالایشگاه کنگان یک طرح بسیار عظیمی بود که این را راه انداختند و همین طور که اخبار گاز رسانی را می‌بینید پشت سر هم شهرها دارند به لوله وصل می‌شوند اینها کارهای خیلی اساسی و پر از هزینه‌ای هم برای دولت با این گرانی لوله و اینها هست ولی به سرعت دارد انجام می‌شود و مقدار زیادی انشعاب امسال اضافه شده و در پتروشیمی واحدهای دوم کود شیمیایی و مجتمع شیمیایی، مجتمع رازی با ظرفیت 500 هزار تن، 540 هزار تن راه افتاده و در آمد نفت هم گفتم که اضافه شد، امیدواریم سال آینده وضع بهتر بشود. در کار کشاورزی ما بهای زیادی دادیم هم جهاد و هم وزارت کشاورزی تلاش زیادی کردند برای اینکه ما خودکفا بشویم. جهاد روی شیلات، خیلی فشار می‌آورد. الآن سطح تولید خوبی دارد و مقدار زیادی کشتی خریدیم که وارد عمل می‌شوند ان‌شاللّه بزودی در آبهای عمیق، در اقیانوس و دریای عمان وارد می‌شوند یک دفعه صید شیلات را در دریای خزر بالا می‌بریم آنجا کشیتهای کوچک ماهیگیری را تولید می‌کنیم و برای ساختن بنادر صیادی و چند منظوره که یک کمبود جدی در جنوب کشور ما است دارند سرمایه‌گذاری سریعی می‌کنند برای بهره‌گیری از ظرفیت تولید ماهی پرورشی در داخل کشور طرحهای خوبی دارند و در بخش کشاورزی، وزارت کشاورزی در سطح 450 هکتار با هدف افزایش عملکرد از 1960 کیلوگرم ]که[ کمتر از 2000 کیلو کمتر از 2 تن، الآن سطح بازدهی آن بوده و سه هزار و دویست کیلوگرم به سه تن و دویست در هکتار که 550 هزار تن اضافه خواهد داشت که این طرح را اجرا کردند ان‌شاءللّه در محصول امسالشان می‌بینیم. بیمه محصولات کشاورزی تضمین است، با قیمتی که در یک سطحی تضمین کردیم ]که ما[ بسیاری از چیزها را ما می‌خریم که کشاورز نگران نباشد و تولیدش روی دستش نماند اگر گرانتر فروخت مال خودش ولی اگر مشتری پیدا نکرد، دولت می‌خرد به خاطر اینکه کشاورزها با خیال راحت بتوانند کار خودشان را انجام بدهند. سموم دفع آفات، کود و اینها را با سطح مطلوبی امسال عرضه کردیم چون ما از جلوتر ارز دادیم که زود بخرند و باشد که معطل نباشند. الآن انبارهایشان وضع خوبی دارد، مشکلی ندارند. برای دادن ماشین آلات کشاورزی تقریباً سطح را دو برابر کردیم ادوات کشاورزی و ماشین آلات را در این 6 ماه، تحویلش را دو برابر کردیم و در سال آینده وسعت بیشتری پیدا می‌کند که ]به[ دست مردم برسد. در امور دام، جوجه یک روزه را از 17 میلیون قطعه به 20 میلیون قطعه تا حالا رساندیم یعنی سه میلیون اضافه کردیم و تا 27 میلیون بناست برسانیم که در خرداد آینده، این رقم به  27 میلیون می‌رسد که برای تولید مرغ در کشورسطح خوبی است. شرکتهای تعاونی دامداران و مرغداران را تقویت کردند، یک سیاست دیگری در جهت ایفاء بخشی از حقوق ایثار گران جنگ تحمیلی داشتیم که واگذاری پروانه این کارهای تولیدی ]انجام شد[ کشاورزی به ایثارگران جنگ به ظرفیت 5 میلیون قطعه مرغ و 7 هزار رأس گاو، گاو شیری اصیل، و توزیع سه هزار و یک صد رأس گاو شیری اصیل بین دامداران، پروژه مرغ لانگ که در صنعت مرغداری کار اساسی است این را به نتیجه رساندند، الآن در آذربایجان به نتیجه رسیده و در بابل کنار تکمیل پروژه مرغ اجداد خاسبان در آذربایجان شرقی و مرغ لانگ در بابل کنار هست که تحولی در صنعت مرغداری ما پیدا می‌شود کارهای زیادی اینها دارند که خودشان باید بگیریند من همه کارهای آنها را نمی‌خواهم اینجا برایتان عرض بکنم.

مخابرات، کار خوبی را کرده یک مقدار زیادی الآن 270 هزار تلفن را به مردم واگذارکرده و هزار روستا را به شبکه مخابراتی وصل کرده که ما برای نجات و کمک به روستا ناچاریم این کارها را انجام بدهیم و فاکس مایل که خیلی در ارتباط و سرعت عمل، مؤثر است الآن به اندازه کافی در کشور مجهز دارند هر قدر بخواهند آنهایی که به فاکس مایل نیاز دارند می‌توانند بگیرند و پست را خوب توسعه دادند که کارهای بیشتری باید انجام بشود که مردم الآن در کشور عادت ندارند از پست به اندازه کافی استفاده کنند ]و[ بیشتر با مسافرت ]کارها را انجام می‌دهند[ و خیلی تفاوت می‌کند و تلفن، پست و فاکس مایل و این چیزها باید در ارتباطات ]و[ فرهنگ ما جایگزین بشود که این نقل انتقال و انتقالات بیخود و پر خرج را کم بکنیم چون در دنیای پیشرفته مخارج زیادی را از این جهت کم کردند. وزارت کار و امور اجتماعی 120 میلیون دلار برای بن کارگری گرفته که زندگی کارگرها نیاز به این مقدار دارد و طراحی خوبی برای مشاغل جانبازان کرده که جانبازان خیلی به ما حق دارند و من  چند روز پیش که آنها را زیارت کردم فکر کردم که به خاطر جنگ و گرفتاریهایی که همه داریم و صبری که این عزیزان ما دارند یک مقدار از حقوق آنها عقبیم که وزارت کار و دیگران موظف شدند و کارهای خوبی طراحی کردند که آنها مناسب با امکانات خودشان و توان جسمیشان بتوانند مشغله پیدا بکنند. تعاونیهای مصرف مسکن و کار را خوب توسعه داده و تهیه و اجرای طرحهای تحقیقاتی و مطالعاتی در زمینه بهداشت، حفاظت، امنیت و ایمنی محیط کار که ما باید به کارگرهایمان از این جهت توجه بکنیم. وزارت کار الان در سیاستهایش است و 150 خانه بهداشت کارگری را تنظیم کردند که الان طرحش در دست اجرا است و تهیه طرح مشترک اشتغال کارگران که با این مراکزی که درست کردند، با سرمایه بسیار کمی افراد را مشغول کار می‌کنند و بازارهای عرضه برایشان درست می‌کنند. بنا شده است بانکها به اینها هم کمک بکنند که این کارهایشان را انجام بدهند مابه خاطر منابع نفتی و یا استعداد صادراتی که در کشور ما هست، صنایع دستی، قالی، پسته، خاویار، سنگهای معدنی، معاون، نیروی کار و حتی صنایع موجودمان و خیلی از چیزهایی که در این کشور ما هست، که ظرفیت صادراتی دارد، ارز تحصیل کنیم و ارزمان را به آسانی تبدیل به ریال زیادی از طریق سالم بکنیم چه نیازی داریم که اصلاح پولی بکنیم. در یک دورانی من فکر می‌کنم در همین دوران برنامه پنجساله دولت می‌تواند تعادل پولی خوبی به وجود بیاورد. البته اینهایی که من عرض می‌کنم، هیچ وقت به صورت یک وعده‌های سریع در جامعه تلقی نشود که دو روز بعدش بگویند این وعده هم عمل نشده ولی من می‌بینم که در آینده روال پولی در کشور سالم می‌شود.

س : شما علت این را که برنامه ضد تورمی شما در عمل نتوانسته از سید صعودی قیمتها جلوگیری بکند در چه می‌بینید؟

ج : اولاً که توانست برای اینکه من همین الان دادم. ما 10% از رشد تورم کم کردیم، بسیاری از اقلام مثل روغن، شکر، برنج، آلومینیوم ]و[ بسیاری از اقلام ریز الآن سطحش پایین آمده اینکه ما دو ماه در سال چیز جالبی که بود باز یادم رفت در صحبتهایم بگوییم، ما در ماه آذر، در ماه آبان و آذر افت تورم داشتیم نه اینکه رشد نداشتیم یعنی در ماه آبان گویا 6/1% تورم اصلاً افت کرده بود، در ماه آذر هم 6% گویا، این رقمی که به ما دادند. در این افت ماه بعدش که ماه دی و بهمن باشد خرده‌خرده دوباره رشد پیدا کرد. ما در آن ماههای اول، ارز را در بازار آزاد تزریق می‌کردیم یعنی ضمن اینکه به تجارت می‌دادیم، به تولید هم می‌دادیم، در بازار هم بانک مرکزی می‌آمد هر کس ارز می‌خواست می‌داد در آن موقع ارز یک‌دفعه خیلی پایین آمد از 150، 60 اتومان که بود آمد تا 100 تومان و این، تأثیرش را در کالاهای وارداتی گذشت، بیشتر تأثیر گذاشت. بعد سیاست جدیدی بانک مرکزی اتخاذ کرد که این تزریق را بعداً هم انجام خواهیم داد. برای تقسیم ارزشان برنامه‌ریزی کردند که ما در آینده صرافیها را هم بزودی آزاد می‌کنیم و ارز آزاد را هم در یک مسیر سالمی قرار می‌دهیم. این جوری که هر کس ارز بگیرد در دستش در خیابان بایستد به این صورت مصرف بکند این را نمی‌پسندیم، باید برود به صورت یک صنف عمل بکنند. به هر حال ما از موقعی که دادن ارز مستقیم را به دست مردم قطع کردیم، این باز تأثیرش را گذاشت، این جایگزین خواهد شد که یک سیر سالمی را ادامه بدهد. روند نزولی باز ان‌شاءاللّه باز بر می‌گردد. ما پیش‌بینی‌مان این است که از نوروز هم البته تأثیر داشت نیازهای نوروزی مردم، خرید بیشتر مردم، رشد تورم را کم کردن در سال آینده یک مقدار بهتر بشود.

س : سؤال ما در مورد گروگانهاست، وضعیت گروگانهای آمریکایی، در لبنان به چه صورت است. آیا در این زمینه، مذاکراتی بین ایران و آمریکا صورت گرفته است؟

ج : در مورد گروگانها ما همان حرف همیشگیمان را داریم می‌زنیم و حالا هم، ما گفتیم گروگانها اصلاً به ما مربوط نیست و واقعاً هم نیست. البته انگلیس، آمریکا و دیگران توقع دارند ما از نفوذی که در لبنان داریم استفاده کنیم.

ما به آنها گفتیم این نفوذ را موقعی به کار می‌بریم که شما هم به نفع ما از نفوذتان استفاده بکنید بیایید گروگانهای ما را در لبنان آزاد کنید یا شرارتهایتان را با ما کم کنید البته آمریکایی‌ها همانطور لجبازی می‌کنند، می‌گویند نه ما در مورد گروگانها حاضر نیستیم، معامله بکنیم ما اصلاً طرف معامله نیستیم طرف قضیه لبنانی‌ها هستند. اینکه مذاکره‌ای در لاهه انجام گرفته باشد، ما با آمریکایی‌ها سر دعواهایی که داریم همیشه مذاکره داریم یعنی آنجا آمریکا طرف است، ما یک طرفیم و در باره مسائل حقوقی که آنجا داریم، بحث می‌کنیم. گاهی هم در مورد گروگانها صحبت می‌شود و باز اخیراً هم همین صحبتها شده و حرفهای قبلی تکرار شده است البته ما واقعاً علاقه‌مندیم، که مسأله گروگانها به یک شکلی حل بشود. آمریکایی‌ها و اینها همیشه از یک مسأله به عنوان اهرم، استفاده می‌کنند به عنوان تروریست معرفی کردن لبنان‌ها و ما هم به عنوان پشتیبان و در داخل کشورشان هم نیاز به چنین اهرمهایی دارند لذا خیلی دنبال حل قضیه به طور جدی نیستند، ما علاقه‌مندیم حل بشوداگر خود مردم لبنان بروند و به گونه‌ای مسائلشان را آنها حل بکنند ما هم این کار را تشویق می‌کنیم مذاکرات دیگری غیر از پیام نبوده که در این مدت، هر کسی از این سیاستمدارهای غربی به اینجا می‌آیند یا دوستان آنها می‌آیند، نوعاً پیامی می‌آورند که ما می‌خواهیم مسأله حل بشود، می‌خواهیم این مسائل، این دعواها و این اختلافها نباشد ما همان حرفها را می‌زنیم، آنها هم آن حرفها را همیشه می‌زنند.

س : اخیراً در روزنامه‌های انگلیسی زبان داخلی، مسأله آزادی گروگانها مطرح شده، آیا این یک اقدام رسمی از طرف دولت است و آیا زمینه‌ای برای ارتباط با امریکاست؟

ج : من فکر می‌کنم اوج قضیه موقعی بود که آقای آقاسیدفضل‌اللّه در لبنان در یکی از سخنرانی‌شان گفتند که ما طرفدار آزادی گروگانها هستیم و به عنوان نقطه ضعف برای لبنان تلقی کردند، مصادف با آن هم یکی از روزنامه‌های ایران که انگلیسی زبان است، آن هم گویا اینجا چنین حرفی زده بود، تقارن این دو حرف، یک معنایی برای دنیا داده. که در حرفها عمومی، ما هم همین حرفها بود که زدیم که ما علاقه‌مندیم مسأله گروگانها حل بشود، یک امیدی پیدا شده من فکر می‌کنم خود آنها ارتباطاتی هم مثلاً با دولتهای منطقه همان جاها، چیزهای دیگری هم شاید بوده که یک امید بیشتری از زمان گذشته است. من هم جو را از دور این جوری می‌بینم که به هر حال مسأله گروگانها به طرف حل شدن دارد می‌رود اما ما آن قدر در این قضیه رکن نیستیم، ما هم می‌توانیم با همین توصیه‌ها نفوذ پیدا کنیم.

س : آیا دولت برنامه و مبارزه‌ای با این قارونهای اقتصادی در دست دارد یا نه یعنی اینها که به هر حال در اصل چوب لای چرخ دولت می‌گذارند؟

ج : چرا ما فکر می‌کنیم این جریان این طوری که یک نفر پولدار یا یک گروه پولدار بتوانند سیاستهای کشور را تحت تأثیر قرار بدهند به هیچوجه قابل تحمل نیست و برنامه‌هایی هم داریم اما قبلاً بایدزمینه‌های آن برنامه‌ها را فراهم کنیم که شروع کردیم و امیدواریم در یک جریان معقولی از نظر زمانی شما شاهد باشید که دیگر چنین جریاناتی در کشورتان نیست.

س : با تشکر از صبر و حوصله شما بفرمایید که کالاهایی که با ارز صادراتی تولید می‌شوند هم اکنون با مشکل جدی روبرو هستند و بانک مرکزی به تعهدات خود در سال جاری در قبال دستگاههای دولتی عمل نکرده، بفرمایید دولت در مورد تجدید نظر در این نرخ چه برنامه‌ای دارد؟

ج : من این سؤال شما را خوب نفهمیدم، چطور؟

س) در مورد نرخ ارز صادراتی چون نمی‌آورند به بانک بفروشند، دولت نمی‌خواهد تجدید نظر بکند؟

ج) اما در مورد ارز صادراتی که بانک می‌خواهد به کالاها بدهد، تصمیم گرفتیم بانک بدهد چه مردم بیاورند بدهند، چه ندهند مثلاً ما در سال آینده، دو میلیارد دلار یک کم هم بیشتر ارز به قیمت ارز صادراتی آنچه که امسال تعهد شده بود، عمل نشده است.

ج : به مردم ندادند؟

س : چه وزارت صنایع و سنگین.

ج : می‌دانم در گذشته نشده بود ولی از ماه اسفند یعنی بانک مرکزی امسال قرار بود یک مبلغی به قیمت صادارتی به صنایع بدهد چون آن مقدار از طرف صادر کننده‌ها تحویل بانک مرکزی نشد، بانک مرکزی نداشت آن را بدهد. ما آمدیم تصویب کردیم و گفتیم بانک قیمت صادراتی بدهد اما ارز لازم نیست از دست صادر کننده بگیرد. ارزی که دولت دارد بانک، همان ارز را بروند به قیمت صادراتی به کالاهای این طوری بدهند و از نیمه اسفند شروع شده و همه تعهداتشان را میدهند یعنی که صنایعی که قرار است از ما ارز صادراتی بگیرند، می‌گیرند. ما الآن یکسری صنایعمان را تقسیم کردیم ارز دولتی هفت تومان می‌گیرند آنها کسانی هستند که کالاهایشان را ما به قیمت دولتی باید به مردم بدهیم. یکسری صنایع هستند از صادراتی می‌گیرند آنها کالاهایی هستند که نیمه ضروری است، ما نمی‌خواهیم خیلی گران بشود آنها را قیمت هم رویش تعیین می‌کنیم می‌گوییم با این قیمت بفروشند. یکسری کالاها هستند با ارز رقابتی آزادند یعنی هر مقداری برایشان درآمده عرضه و تقاضا به بازار می‌روند می‌فروشند.

س : در ابتدای اعلام سیاست فروش ارز رقابتی اعلام گردید که این سیاستها بلند مدت بوده و حداقل به مدت دو سال تغییر نخواهد کرد این امر حکایت از جهت‌گیری مثبت دولت به سمت ایجاد ثبات اقتصادی می‌نماید. آیا به نظر شما این سیاست کلی و اصولی با تصمیمات مقطعی و غیر مؤثر، مثل قیمت گذاری مجدد بر نوشابه، کالباس و سوسیس بی‌اعتبار نمی‌گردد؟

ج : نه اولاً که همان سیاست دادن ارز به همان صورت ادامه دارد. ما فقط آن شکلی که در بازار بیایند و به دست دلال بدهند را گفتیم نه. بیایند صرافی درست بشود، به صورت صرافی و صنف معین ارز آزاد فروش برود آنکه اون قسمت. در مورد نوشابه و اینها ما به آنها گفته بودیم شما از شکر ارز رقابتی استفاده کنید و نوشابه را، کارخانه‌ها را اداره کنید اینها آمدند گفتند که این صرف نمی‌کند. ما با آنها قرار گذاشتیم هر مقدار شکر لازم دارند به قیمت 30 تومان از ما بگیرند یعنی کمتر از نرخی که برای خودشان دارد می‌شود بگیرند و با ظرفیت کامل تولید بکنند و فرض این است که اگر نوشابه ]و[ کارخانه‌ها، با ظرفیت کامل کار بکنند قیمت نوشابه در بازار آزاد از این که هست خیلی پایین‌تر می‌آید چون الآن اینها گویا یک میلیارد و نیم واحد شیشه تولید می‌کنند در صورتی که سه میلیارد ظرفیت دارند. اگر با سه میلیارد ظرفیتشان کار کنند هم در آمد آنها بالا می‌رود، هم مالیات دولت زیادی می‌شد و هم جنس هم به اندازه کافی می‌ماند فقط نقطه این بود که در زمان جنگ تا امروز، ما به اینها 40 هزار تن شکر می‌دادیم از امروز به اینها 80 هزار تن می‌دهیم یعنی قرار گذاشتیم 80 هزار تن بگیرند و تولید بکنند. بنابر این در سوسیس، کالباس و اینها هم آنها می‌خواستند به یک دلیلی گران بکنند. ما آنها را احضار کردیم چون غذای مردم است مخصوصاً غذای سرپایی مردم است گفتیم قیمت را حفظ بکنند اگر لازم دارند بیایند از ما سوبسید بگیرند.

س : با توجه به اینکه جزء 130 قلم بود و باید خارج از ضوابط قیمت گذاری عرضه بشود؟

ج : بناشد یک نوع سوبسید بدهیم یعنی همین شکر را که الآن شما می‌بینید ما گفتیم شکر را  30 تومان از ما بگیرند.

آنها اگر با شکر ارز رقابتی وارد بکنند گرانتر از 30 تومان برایشان می‌شود، این برای آنها صرف می‌کند و چون مصرفش عمومی است، مصلحت ندیدیم که الآن گران بکنیم.

س : به نظر شما نقض غَرَض نیست؟

ج : نه آن 131 قلم کالا در همان مصوبش بود که می‌توانه بعضی از کالاهایی که حساسیت بالایی داشته باشد با کمک دولت قیمتش را محدود نگه داریم.

س : جناب رئیس جمهور همان طور که در بیاناتتان فرمودید، یکی از مشکلاتی که با آن مواجه هستیم روند صعودی برخی از کالاها از جمله حبوبات، میوه، خدمات و اقلام دیگر کالاها است و از طرف دیگر می‌بینم که هیچ عامل نظارتی و بازدارنده نیست و هر کس به نرخ دلخواه کالای خودش را عرضه می‌کند چه تمهیداتی از طرف جناب‌عالی در کوتاه مدت برای مقابله با این امر هست؟

ج : ما در مورد کالاهایی که بنا گذاشتیم قیمت‌شان آزاد بشود تمهیداتی نداریم یعنی فکر می‌کنیم باید تابع عرضه و تقاضا بشود. اما کالاهایی را مصلحت نمی‌دانیم تابع عرضه و تقاضا بشود. در این مقطع ما قوانین تعزیرات داریم که مجمع تشخیص مصلحت تصویب کرده، است، وزارت بازرگانی است، سازمان هم آماده شده ما در آینده برای این نوع کالاهایی که قیمتشان را می‌خواهیم معین کنیم به وزارت بازرگانی می‌دهیم و آنها را از طریق تعزیرات کنترل می‌کنیم.

س : جنابعالی تا چه حد پیش‌بینی می‌کنید که در سال آینده به اهداف اقتصادی  خودتان مشخصاً در زمینه ظرفیت کارخانه‌ها و تولید بیشتر و صادرات غیر نفتی برسید؟

ج : در مورد ظرفیت کاخانه‌ها من کاملاً خوش‌بین هستم چون حالا فشار زیادی برای گرفتن ارز از ما شروع شده، همان رقمی که من برای شما خواندم، وزارت صنایع به تنهایی گفت ما امسال سه برابر سال گذشته ارز همین یکی دو ماه اخیر دادیم، آمدند دارند برای تولید ارز می‌خرند به نظر می‌رسد ظرفیت کارخانه‌های ما فعال خواهند شد که این قیمت انجام بشود. صادرات غیر نفتی مترتب بر این است. اگر کارخانه‌ها تولیدشان را به سطح مطلوب برسانند آن موقع زمینه صادرات هم فراهم می‌شود که من فکر صادرات را از ماههای چهار پنجم به بعد بیشتر می‌توانیم رویش حساب بکنیم. ما امیدواریم در برنامه پنجساله مجموعاً آن مقداری که برای صادرات حساب کردیم، بتوانیم برسانیم.

س : آخرین سؤالم در مورد برنامه‌های دولت جناب‌عالی برای مقابله با بد حجابی و فساد در جامعه است؟

ج : در مورد بدحجابی یک چیز مشکل است که که کم‌وبیش از اول انقلاب تا به حال بوده ]که[ یک عده از آدمهای ناباب هستند که مقاومت می‌کنند هنوز نمی‌توانند درک بکنند که به هر حال در یک کشور انقلابی و اسلامی دارند زندگی می‌کنند، باید خودشان را منطبق بکنند. خب ممکن است بعضی از اینها مسلمان نباشند، عقیده نداشته باشند اما به هر حال قانون است ما بنا داریم قانون را اجرا بکنیم وزارت کشور یک طرحی را تهیه کرده برای مبارزه با بد حجابی و به مجلس برده الان در مجلس در دست تصویب است. آن طرح که تصویب بشود و اینجا بیاید، وزارت کشور دستش برای مبارزه قانونی با این پدیده‌ای که البته رو به افول است باز می‌شود باید یک مقدار فشار را بیشتر کرد تا این که تسلیم بشوند. آنهایی که هنوز هم یک هواهایی در ذهنشان هست، آن را از سرشان بیرون کنند البته من بیشتر به نصیحت متوسل می‌شوم و سعی می‌کنم اینها خودشان آگاه بشوند و زحمت به خودشان و به ما ندهند که سلامت جامعه محفوظ بماند. امیدواریم خداوند به ما توفیق بدهد و همه بتوانیم وظایف خودمان بخوبی انجام بدهیم. والسلام علیکم و رحمة‌اللّه