س- جناب آقای هاشمی رفسنجانی، در آستانه سفر به ترکیه برای شرکت در اجلاس سران گروه دی- 8، لطفاً خود را در خصوص این گروه بیان نمایید.
ج- بسم الله الرحمن الرحیم، مسئله تشکیل گروه دی- 8 از هنگام به قدرت رسیدن حزب رفاه در کشور ترکیه آغاز شد و آقای اربکان در سفر به ایران در خصوص چنین جمعی با ما مشورت کردند. ما نیز پس از بررسی، موافقت خود را اعلام نمودیم و ایشان اقدام کردند.
هدف اصلی این جمع، آن است که کشورهای در حال توسعه اسلامی، امکانات خود را برای کارهای بزرگ فنی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی هماهنگ کنند که در قدم اول 8 کشور بزرگ اسلامی در این امر شرکت دارند. البته قرار است بعد از تشکیل و تثبیت این گروه، از کشورهای دیگری که شرایط لازم را داشته باشند نیز دعوت به عمل آید.
در مدتی که از زمان تشکیل این گروه گذشته، مقدماتی فراهم گردیده است، جلسات وزرای امور خارجه و جلسات کارشناسی برگزار شده و برای اولین اجلاس سران که فردا برگزار میشود، برنامهای تنظیم شده است. از نظر ما تشکیل این مجمع ابتکار خوبی است، زیرا کشورهایی مثل ایران، ترکیه، مصر، پاکستان، اندونزی و مالزی امکانات فراوان فنی و اقتصادی دارند و کشور نیجریه نیز به خاطر منابع نفتی و کشور بنگلادش به خاطر فراوانی جمعیت، مهرههای مناسبی برای همکاری و ارائه کمکهای لازم هستند. این کشورها حدود 800 میلیون نفر جمعیت دارند و از بازار و موقعیت جغرافیایی خوبی برخوردارند. این گروه ترکیبی از کشورهای آسیایی و آفریقایی هستند که از نیجریه در غرب آفریقا تا اندونزی در شرق آسیا را به هم متصل مینماید و فکر میکنم میتواند حرکت خوبی برای تقویت جهان اسلام باشد.
البته این روزها حادثهای اتفاق افتاد که نشان داد اینگونه اجتماعات ضروری است و آن اقدام آمریکاییها برای شناسایی بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسرائیل غاصب و همچنین تخصیص اعتباری خاص برای انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس است. این مسئله سالهاست که مورد توجه دنیا بوده و جای تأمل است که آمریکا در چنین شرایطی اقدام به این کار میکند. معنای صریح این اقدام آمریکا این است که اعتنایی به دنیای اسلام و کشورهای عربی ندارد و در بدترین شرایط به موضع ضعیف خود در قبال مسائل خاورمیانه اصرار میورزد. اگر در دنیای اسلام قدرت قابل توجهی بود، آمریکا چنین اقدامی را مرتکب نمیشد، چون بیتالمقدس در قلوب 5/1 میلیارد مسلمان جهان جای دارد. این نکته که کنگره آمریکا با 400 رأی موافق و فقط 17 رأی مخالف چنین تصمیمی میگیرد، نشان از بیاعتنایی کامل آنها به 5/1 میلیارد مسلمان است. این امر خود نشانگر آن است که ما باید کارهایمان را برای دفاع از اسلام و مقدسات اسلامی هماهنگ کنیم و من امیدوارم که در این اجلاس نیز بتوانیم گامهایی در این زمینه برداریم.
س- آرزوی سفری خوش برای شما در ترکیه داریم.
ج- موفق باشید.