مصاحبه
  • صفحه اصلی
  • مصاحبه
  • مصاحبه‌ آیت الله هاشمی رفسنجانی با خبرنگاران

مصاحبه‌ آیت الله هاشمی رفسنجانی با خبرنگاران

  • موزه عبرت - تهران
  • چهارشنبه ۱ مهر ۱۳۸۳

○ جناب آقای هاشمی ضمن سلام و خسته نباشید، از موزه وزارت اطلاعات بازدید فرمودید. بفرمایید در انتقال ارزشهای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به نسل حاضر چه مقدار موفق بوده‌ایم؟
• بسم‌الله الرحمن الرحیم. الان در موزه هستیم و اظهارنظر در مورد دفاع مقدس را برای بعد می‌گذارم. از آقای یونسی و همکارانشان صمیمانه تشکر می‌کنم که موفق شدند کتابی را از مبارزات مردم ایران علیه رژیم شاه به صورت مجسم ارایه دهند. ما که وقایع و وسایل اینجا را در دوران مبارزه و زندان دیده بودیم و در خاطر داریم، احساس می‌کنیم واقعیت‌ها منعکس شده و چیزی اغراق نشـده
و می‌تواند عبرت باشد. اسمی که برای موزه گذاشتند، درست است. برای ظالمان و مظلومان عبرت است. ظالمان می‌بینند که سرنوشت‌شان چه می‌شود و مظلومان هم درس می‌گیرند که خداوند روزی انتقام آنها را خواهد گرفت که گرفته است. چهره‌هایی که از شکنجه‌گرها، بازجوها و زندانی‌ها کشیدند و مجموعه‌ها دیدنی است. همه عکسها نیست. چون سر و کار عده زیادی از زندانیان به کمیته نیفتاد. بعضی‌ها در زندانهای اوین، قصر، عشرت‌آباد، جمشیدآباد و خیلی‌ها در شهرستانها بودند. یعنی به اینجا آمدند و مسؤولان موزه سعی کردند از زندانی‌های اینجا جمع‌آوری کنند. نظرم این است که باید مجموعه همه زندانی‌ها در یک جا جمع شود. عکسهایی که در این موزه هست، از شخصیت‌های معروف است. واقعاً زندانی‌های اینجا دوره سختی را گذراندند. این موزه می‌تواند واقعیت‌ها را خوب نشان دهد. هم رژیم پهلوی را نشان می‌دهد و هم اربابانش را که چه رژیمی را پرورش می‌دادند و هم نیروهای مبارز را نشان می‌دهد که چقدر مصمم، مردانه و فداکارانه ماندند و مقاومت کردند تا پیروز شدند. من بیش از یک ماه در این زندان نبودم. ما را با جمعی از علما، مثل آیت‌الله مهدوی، آیت‌الله طالقانی، آیت‌الله ربّانی شیرازی، آیت‌الله انواری، آیت‌الله منتظری، آیت‌الله لاهوتی و دیگران به زندان اوین منتقل کردند.
دوره سخت ما گذشته بود. فقط یک بار به اینجا برگرداندند که در بازجویی‌ها نتیجه نگرفتند. سه روز آخر در این زندان با آقای جلال رفیع بودم. ایشان را به سلول من آوردند و از تنهایی بیرون آمدم. مرا بردند و ایشان ماندند. بعداً در اوین به ما محلق شد که دوره زندان اوین خوب و از دوره‌های سازنده و نسبتاً راحت آن زمان بود.
به هرحال این ساختمان به درد همین کار می‌خورد. بهترین موزه است. برای نشان دادن تاریخ هیچ موزه‌ای مثل اینجا گویا نیست. بعضی از کسانی که اینجا را راه‌اندازی کردند، مثل آقای موسوی، مدتها در این زندان بودند که دوره سختی داشتند و محکوم به اعدام شده بودند که اعدامشان نکردند.
○ با توجه به هفته دفاع مقدس، شیرین‌ترین و تلخ‌ترین خاطره شما از 8 سال جنگ چیست؟
• هر دو زیاد است. شیرین‌ترین آنها پیروزی ما درعملیات بیت‌المقدس است که به خرمشهر رسیدیم. یا از اروند عبور کردیم و به فاو رسیدیم. تلخ‌ترین خاطره دفاع مقدس حلبچه بود که دیدم با سبکی که صدامی‌ها پیش گرفتند، نمی‌توان جنگید. مردم تلفات زیادی می‌دهند. مواردی هم بود که گاهی در عملیاتی ناموفق بــودیم و بعضی از دوستان خوب ما شهید می‌شدند. خاطرات فراوانی داریم.
○ آقای وزیر امروز در سخنان خود گفت: می‌تواند عبرتی برای کارگزاران نظام باشد تا از این تجربیات تلخ استفاده نکنند. شما هم مدتی در اینجا بودید. چه راهکاری برای حفظ امنیت نظام که ضروری است، توصیه می‌کنید؟
• از حرف آقای یونسی خیلی خوشحال شدم.چون در گذشته فرض بر این بود که نیروهای اطلاعاتی باید چاشنی خشونت هم داشته باشند که هیچ‌وقت قبول نکردیم. گاهی با آیت‌الله خامنه‌ای در جلسات خصوصی صحبت می‌کنیم، ایشان می‌گویند بعضی از مأموران که با زندانی‌ها سختگیری می‌کنند، زندانی نبودند. اگر بودند، این کارها را نمی‌کردند. الان آقای یونسی گفتند، در دوره خود شیوه مهارت را بکار بردند که راه درست همین است. یعنی نیروهای اطلاعاتی باید کار کنند تا سند پیدا و با مدرک با متهم برخورد کنند. حتی اگر قبول نکند، دادگاه پسند است. وقتی بداند همه چیز را می‌دانند، می‌گوید. خود ما همه این دوره‌ها را گذراندیم. اگر بازجوی نجیبی با ما حرف می‌زد، بیشتر حرف می‌زدیم. اگر می‌خواستند خشونت کنند، هیچ چیز نمی‌گفتیم. حتی اگر از شدت خشونت به کشتن نزدیک می‌شدند. به نظرم راه خشونت که ضداسلامی و انسانی است، نتیجه‌بخش نیست. به علاوه پشت سر خود برای ضد انقلاب سربازان فراوانی خلق می‌کند. وقتی کسی شکنجه شود و بیرون برود و داستانش را با مردم بگوید، خیلی‌ها تصمیم می‌گیرند که با او همکاری کنند. ولی اگر بگوید به من محبت کردند، حالتی که از این نوع کارها در ذهن مردم است، می‌شکند.
○ مجلس اخیراً یک طرح دو فوریتی را مطرح کرد. نظر شما چیست؟
• در مورد اختلافات شورای نگهبان مجلس، در مجمع تشخیص قضاوت می‌کنیم.
○ عملکرد مجلس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
• مایل بود که مجلس و دولت با صمیمیت عمل کنند. هنوز هم داریم تلاش می‌کنیم که این‌گونه شود. مواردی که به ما می‌رسد، کمک می‌کنیم.
○ آقای هاشمی رفسنجانی، اولین لحظه‌ای که وارد سلول خود شدید، چه چیزی به ذهن شما آمد؟ چه احساسی داشتید؟
• منتظر بودم که وقتی وارد شدم، کتکم بزنند. البته وضع من از وضع دیگر زندانیان خیلی بهتر بود. وقتی آنها را می‌دیدم، می‌گفتم با من رفتار بهتری دارند.