مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی با مجله الموقف العربی
پیرامون: جنگ ایران وعراق و روابط با کشورهای حوزه خلیج فارس
س) آیا برای موافقت با تمایل آمریکا در زمینه گسترش روابط دوجانبه آمادگی دارید؟ شرایط شما در این زمینه چیست؟
مسئله گسترش روابط با آمریکا به‌هیچ‌وجه مطرح نیست. حتی بازگرداندن روابط به حد و شکل طبیعی نیز مدّ نظر نیست؛ چرا ملت ما آمادگی پذیرش درخواست آمریکا را ندارد. تاریخ روابط میان دو کشور، نشانگر طرح‌ریزی توطئه‌های بسیار علیه ملت مسلمان ایران و حفظ یک‌جانبه منافع آمریکاست. درواقع، تابه‌حال امریکا ثابت نکرده که می‌خواهد توطئه‌های گوناگون علیه ایران را کنار بگذارد.
انقلاب اسلامی ایران، آمریکا را دائماً آزار می‌دهد. این انقلاب توانسته است خلق‌های مستضعف را بیدار کند و به آن‌ها تحرک بدهد، تا بتواند استقلال و آزادی کامل خود را به دست آورند و از منافع خویش دفاع کنند. به‌هرحال، تهران به روابط دیپلماتیک خود با بقیه کشورها به دیده احترام متقابل می‌نگرد؛ بی‌آنکه شرایط و یا منافع ویژه‌ای را برای طرف مقابل قائل شود.
س) شما جنگی نه‌چندان درازمدت را برای پیروزی بر عراق در نظر گرفته بودید ... ولی اکنون 6 ماه از این جنگ می‌گذرد، بی‌آنکه نشانه‌هایی از پیروزی ایران به چشم بخورد و هنوز، نیروهای عراقی در سرزمین‌های ایران متمرکزند. آیا محاسبات شما درباره جنگ اشتباه نبوده است؟
محاسبات ما اشتباه نبوده است... ما طالب جنگ با عراق نبودیم و به‌هیچ‌وجه فکر تجاوزکارانه‌ای نداشتیم و وقتی این جنگ آغاز گردید، مجبور شدیم که در قبال آن، طوری عمل کنیم تا کلیه امکانات خود را از دست ندهیم و از خسارات بشری جلوگیری نماییم. ما معتقد بودیم و هنوز هم معتقد هستیم که جنگ اصلی ما با صهیونیسم، برای آزادی فلسطین - تمامی فلسطین - است بر اساس همین عقیده با جنگ ظالمانه عراق مقابله کردیم.
ما، به‌هیچ‌وجه در فکر جنگ همه‌جانبه برای ضربه واردکردن به نیروهای عراقی نبودیم تا کلیه امکانات خود را از دست بدهیم؛ بلکه تصمیم داشتیم ضربه‌های محدودی به نیروهای تجاوزگر وارد آوریم و در این استراتژی هم موفق شدیم. ما هنوز امکانات و نیروهای زیادی در اختیار داریم و معتقدیم که جنگ درازمدت، می‌تواند به این بازی فریب‌دهنده آمریکا ضربه وارد کند. آمریکا در این بازی قصد دارد که از برادران و نیروهای اسلامی - که وظیفه شرعی‌شان مقابله با اسرائیل و آزادی فلسطین از دست اشغالگران است - علیه ما استفاده کند.
س) آیا از اینکه روابط شما با عراق به این سطح رسیده است، پشیمان هستید؟ آیا فکر می‌کنید که انقلاب اسلامی می‌توانست دوستی بغداد را به دست آورد؟
امام خمینی، پس از حمله عراق به ایران گفتند: «الخیر فی ماوقع». ما از اینکه رژیم عراق نیروها و ذخایر کشور مسلمان و برادر عراق را از دست می‌دهد متأسفیم، ما خود را مسئول تیرگی روابط میان دو کشور نمی‌دانیم و چنانچه بغداد بخواهد به‌وسیله تبلیغات ثابت کند که سبب تیرگی روابط نیست، ما عکس آن را ثابت می‌کنیم. واقعیت‌ها نشانگر این است که بعث (عراق) نسبت به انقلاب اسلامی، از همان ابتدا با ترس و وحشت نگاه کرد و به همین دلیل، قبل از آغاز حمله ناجوانمردانه و همه‌جانبه خود به سرزمین اسلام، اقدامات تجاوزکارانه‌ای را در ایران انجام داد.
ازاین‌رو، به قسمت دوم سؤال شما پاسخ می‌دهم و می‌گویم که به‌هیچ‌وجه، راهی برای کسب دوستی بغداد وجود نداشت؛ زیرا عراق از همان ابتدا، دشمنی و کینه خود را نسبت به انقلاب اسلامی نشان داد.
س) استراتژی شما در این جنگ چیست؟ آیا اگر بتوانید نیروهای عراق را از خاک خود بیرون برانید، وارد سرزمین‌های عراق خواهید شد؟
ما سرزمین عراق را نمی‌خواهیم و چشم طمع به یک وجب از خاک آن‌هم ندوخته‌ایم. اگر نیروهای ما توانستند نیروهای عراقی را عقب برانند، در مرز دو کشور مستقر خواهند شد. ما ترجیح می‌دهیم رژیم عراق سرنگون شود و برای این منظور، همه امکانات خود را در اختیار این ملت می‌گذاریم. درمجموع، چنانچه ملاحظه کنیم که ورود به سرزمین‌های عراق، یک وظیفه شرعی برای سرنگونی رژیم بعث است، دریغ نخواهیم کرد. هدف سرنگونی رژیم بعث، برای ما یک هدف استراتژیک است و ما از این هدف عقب‌نشینی نمی‌کنیم. در حقیقت، این تنها بهای قربانیان بی‌گناه جنگ ناجوانمردانه عراق علیه اسلام است.
س) برخی محافل می‌گویند که کشورهای خلیج (فارس) - به‌ویژه عربستان - آماده‌اند تا در مقابل برقراری آتش‌بس و نشستن پشت میز مذاکره، کلیه خسارت‌های ایران را جبران کنند، آیا شما حاضرید این پیشنهاد را بپذیرید؟
مسئله، مسئله ضرر و منفعت نیست، مسئله، مسئله حق و باطل است؛ مسئله اسلام و کفر است، پول نمی‌تواند این قربانیان بی‌گناهی را که در جنگ جان خود را از دست دادند بازگرداند. تنها چیزی که جبران‌کننده و مناسب است، سقوط صدام و برقراری حکومتی مردمی - اسلامی در عراق است.
س) در چند ماه گذشته، مخالفان رژیم عراق عملیاتی در اروپا انجام دادند و سازمان پیکار اسلامی در این زمینه به‌عنوان نیرویی ظاهر گردید، پاسخ شما به تهمت‌هایی که می‌گوید تهران به‌این سازمان و دیگر مخالفان رژیم عراق کمک و پشتیبانی می‌کند چیست؟
ما از همه نیروهایی که برای سرنگونی رژیم عراق فعالیت می‌کنند پشتیبانی می‌کنیم، و این هدف ما است؛ چون در غیر این صورت، باید به شرایط رژیم عراق گردن نهیم.
س) در صورتیکه با بغداد به توافق برسید، آیا حاضرید از کمک کردن به‌این سازمان و بقیه نیروهای مخالف رژیم عراق دست بردارید؟
ما نمی‌خواهیم در سایه رژیم فعلی (عراق) به هیچ توافقی با بغداد برسیم... و این سرّی نیست که بخواهم آن را فاش کنم و همه می‌دانند که صدام حسین، توسط میانجی‌ها پیشنهاد کرد تا طبق مواد قرارداد الجزایر و بدون هیچ قید و شرط عقب‌نشینی کند، ولی ما این پیشنهاد را رد کردیم و مادامی که رژیم فعلی (عراق) طرف دوم قرارداد باشد، با هرگونه توافقی مخالفت خواهیم کرد.
س) شما چه چیزی غیر از قرارداد الجزایر می‌خواهید؟ آیا سرزمین‌های دیگری از عراق می‌طلبید؟
ما سرزمین‌های عراق را نگرفته‌ایم تا سرزمین‌های دیگری را بخواهیم. همانطور که توضیح دادم، هدف ما سرنگونی صدام است و این امر باید تحقق پیدا کند. قرارداد الجزایر ممکن است چهار چوب خوبی برای توافق باشد؛ ولی این توافق بایستی با ملت عراق و پس از پیروزی امضاء گردد، نه با رژیم فعلی (عراق). به‌همین دلیل ما حاضر نیستیم از کمک کردن به‌این سازمان و دیگر سازمانهای مخالف رژیم عراق دست برداریم.
س) در مورد روابط ایران با کشورهای خلیج (فارس)، چه کسی عامل تیرگی این روابط بوده است و چرا؟
ارتجاع در منطقه مسئول این تیرگی بوده است.
س) ارتجاع کیست؟
ارتجاع مشخص است و نیازی به توضیح یا نام بردن نیست.
س) آیا معتقدید که بازگرداندن سه جزیره می‌تواند این روابط را بهبود بخشد؟
سه جزیره، جزایر ما است و مطرح کردن این مسئله، فقط یک شانتاژ سیاسی است و هدف از آن، اسائه روابط با انقلاب اسلامی ایران است. طرفهای ذینفع، به‌خوبی متوجه این مسئله هستند و می‌دانند که مطرح کردن چنین مسائلی، هیچ فایده‌ای ندارد.
س) آیا ایران حاضر است به کشورهای حامی عراق حمله کند؛ یا اینکه موضع ایران، از تهدید به حمله و اشاره به‌قدرت خود فراتر نمی‌رود؟
ما خواهان جنگ نیستیم و نمی‌خواهیم دامنه جنگ را گسترش دهیم. متأسفانه برادران در این کشورها خود را درگیر مشکلات می‌کنند و در راه نادرست قدم می‌گذارند. باورکردنی نیست که ما دست‌بسته باشیم. ما باید به‌این کمک‌هایی که باعث ادامه جنگ تحمیلی عراق می‌گردد بیندیشیم و بر همین اساس، خود را ناچار می‌بینیم که با این وضع مقابله کنیم و از گسترش جنگ جلوگیری نماییم. درغیر این‌صورت، این کشورها در این منطقه خود را درگیر خواهند دید و نخواهند توانست در زمان مناسب، از این جنگ خارج شوند.
در مقابل، ما مجبوریم که خود را با رویدادهای جدید وفق دهیم و در این‌صورت، این‌ها و دیگران متوجه خواهند شد که در راه نادرست قدم گذاشته‌اند و برداشت آن‌ها نسبت به قدرت صدام برای پیروزی در جنگ علیه انقلاب اسلامی اشتباه بوده است.
س) در ایران چه کسی پیرو خط امام است؟
نیروهای بسیاری پیرو خط امام هستند؛ پاسداران انقلاب، کمیته‌ها، جهاد سازندگی، حزب جمهوری اسلامی، انجمن‌های اسلامی، حزب‌الله، «مستقل‌ها» بنیاد شهید، بنیاد مستضعفین و کلیه کسانیکه می‌خواهند اسلام فقه پیاده شود.
س) چرا کنفرانس سران کشورهای اسلامی را تحریم کردید؟
انقلاب ما اسلامی است. ما علاقمندیم که با برادران مسلمان خود در بقیه کشورهای جهان ملاقات کنیم و برای اینکه هویت اسلامی خود را اثبات کنیم، ضروری نمی‌دانیم که حتماً در کنفرانس سران کشورهای اسلامی شرکت نماییم. ما حاضر نیستیم در این کنفرانس، در کنار صدام بنشینیم. آقایان شرکت کنندگان به‌خوبی می‌دانند که بغداد تجاوزگر است؛ ولی سعی نکردند این تجاوز را محکوم نمایند.
ما به مواضع اصولی معتقدیم، برای ما بسیار ساده بود که در کنفرانس سران کشورهای اسلامی شرکت کنیم، و از آن، برای تشریح مواضع خویش استفاده نماییم؛ ولی ترجیح دادیم که از این منفعت موقت تبلیغاتی و سیاسی چشم بپوشیم و به‌مواضع اصولی و ثابت پایبند باشیم. ما بسیار علاقمندیم که تصمیمات خود را طبق قرآن اتخاذ کنیم و حاضر نیستیم در کنفرانسی بنام اسلام شرکت کنیم که چیزی از اسلام نمی‌داند و به‌خود، اجازه عمل به‌احکام و قوانین آن را نمی‌دهد. متأسفانه کنفرانس سران کشورهای اسلامی ثابت کرد که نمی‌تواند حداقل در زمینه جنگ عراق علیه ایران که به محکوم کردن آن توسط همگان بود بنام اسلام عمل کند.
س) روابط شما با اتحاد جماهیر شوروی چگونه است؟
شوروی هیچ‌گاه بطور متساوی با ما عمل نکرده است. به‌عنوان مثال، شوروی حاضر نشد که گاز ایران را به قیمت واقعی خریداری کند. روسها افغانستان را اشغال کردند و مسئله اشغال قسمتی از سفارت خود توسط افغانی‌های مقیم ایران - که تعدادشان بیش از یک میلیون نفر است - را یک اقدام تجاوزکارانه دانستند. ما به یادداشت آن‌ها پاسخ دادیم و مورد حملات لفظی آن‌ها که جنبه تهدید داشت، توضیح خواستیم. روسها بخوبی می‌دانند که ما از هیچگونه تهدیدی نمی‌هراسیم.
س) آیا احتمال تجاوز شوروی به‌ایران را می‌دهید و آیا در این‌مورد نگرانی وجود دارد؟
هیچگونه نگرانی وجود ندارد و من معتقد نیستم که روسها به چنین مسئله‌ای بیاندیشند.
- در پایان، امیدوارم که درودهای ما به برادران مسلمان برسد. ما برای خدمت به‌اسلام و مسلمین آمده‌ایم. انقلاب ما اسلامی است و مخصوص ایران یا فارس‌ها نیست. زبان عربی، زبان دوم ما است. اسلام و معتقدات ما مهمتر از زمین است و فداکاری بخاطر اسلام، در مقدمه همه وظیفه‌هاست. ما آمده‌ایم تا در حدود امکانات خود، هرگونه کمکی به ملتهای مستضعف مسلمان تقدیم کنیم. ما به برادران عرب بسیار امیدواریم. آن‌ها بودند که مشعل اسلام را حمل کردند و اکنون وظیفه آنهاست که گذشته اسلام را- که با توطئه‌های شرق و غرب از دست رفت - زنده کنند. من امیدوارم که روزنامه نگاران عرب، به‌انقلاب اسلامی خدمت کنند و از گرفتن پولهای ناچیزی که توسط کشورها، برای خدشه‌دار کردن انقلاب اسلامی ایران و اهداف مکتبی آن پرداخت می‌شود، پرهیز نمایند.