مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی با خبرنگاران رسانه های داخلی پیرامون گروگانها، جنگ، مسکن و اراضی، آمریکا، شورای عالی دفاع

س - نظرتان راجع به پاسخ آمریکا در مورد مصوبه مجلس شورای اسلامی در خصوص شرایط آزادی گروگانها چه می باشد؟

ج - پاسخی که دولت ایران به آمریکا داده بود، براساس مصوبه مجلس بود که میخواست خواسته های مجلس را پیاده بکند. به نظر من در حدود خواسته های مجلس بود. البته یک مقدار برای اطمینان از اینکه دست ما رو نشود، دقت شده بود و ریزه کاریهای خوبی شده بود، به نظر من عادلانه بود.

س - رفع مشکلات زمان جنگ یکی از مسائلی است که در اینجا مطرح است، آیا علاوه بر اینکه ستادهای امنیت در تهران و شهرستانها در این زمینه مشغول فعالیت هستند، مجلس طرح و یا دستورالعمل خاصی در این مورد به تصویب رسانده، یا خیر؟

ج - اطلاع دارید که یک طرح دوفوریتی در مجلس تصویب شده که به موجب آن ستادهای مختلف خدماتی که برای جنگ زدگان هست و خدمات مردمی باید هماهنگ بشود. هنوز اصل طرح تصویب نشده است. فکر می کنم فردا با حضور شورای نگهبان مورد بررسی قرار بگیرد که اگر تصویب شد، به دنبال آن مجلس یک مقدار بیشتر روی این قضیه کار کند و آن را تعقیب بکند. هماهنگ کردن خدمات در رابطه با جنگ، ضروری است.

س - آیا فکر می کنید تا ده روز دیگر ضوابط خرید و فروش خانه های مسکونی و اراضی مشخص و اعلام شود یا نه؟

ج - تا ده روز دیگر خیر. چون در دور اول از دو لایحه طرح، یک لایحه تصویب شده که یکی مربوط به اراضی شهری و یکی مربوط به معاملاتی است که دفتر معاملات کرده و محدودیتهایی بوجود آورده بود. این دو لایحه و طرح باید در کمیسیون رسیدگی شود و بعدآ به مجلس بیاید و در دور دوم مجلس تکلیف آنها روشن شود. ده روز دیگر تمام نمیشود. فکر میکنم مقدار بیشتری وقت بگیرد.

س - آمریکا تهدید کرده است که رونالد ریگان در برابر شرایط ایران برای آزادی گروگانها انعطاف کمتری از کارتر نشان خواهد داد و آشتی ناپذیر خواهد بود. آیا فکر نمی کنید در صورت حل نشدن مسأله گروگانها در زمان کارتر ایران مورد هجوم نظامی حکومت ریگان قرار بگیرد؟ اصولا حمله احتمالی چقدر امکان موفقیت خواهد داشت؟

ج - ما از همان اول آمریکا را به عنوان یک دشمن شناخته ایم و هنوز هم به عنوان یک دشمن می شناسیم. حرکت آمریکا حرکت یک دشمن است. دشمنی که تیر خورده و مجروح و از ما عصبانی است. هر چه که در توانش بوده است، تا الان توطئه کرده و باز هم توطئه میکند. اما با توجه به تجربه وسیع حمله عراقیها با حدود بیش از دوازده لشکر به خاک ما و شکست برنامه عراق، فکر می کنم کارتر یا ریگان و هر کس دیگر را مأیوس کرد که به خاک ایران حمله نظامی کنند. البته دست از توطئه برنمی دارند و برای ما هم آمادگی دفاع در مقابل هرگونه تجاوزی هست، نگرانی نداریم. آماده هستیم.

س - مجلس در مورد تعیین وزرای جدید چه تصمیمی خواهد گرفت؟

ج - مجلس از آقای رجایی دعوت کرد و بعضی از نمایندگان سؤال کردند و این سؤال هم به آقای رجایی ابلاغ شد. ظاهرآ ایشان باید در روزهای آینده به مجلس تشریف بیاورند و توضیح بدهند که چرا آن تأخیر اتفاق افتاده است. ضمنآ از آقای بنیصدر توضیح خواسته شده که قاعدتاً باید به مجلس تشریف بیاورند.

س - در صورت پذیرفته نشدن تمام موارد درخواستی ایران از آمریکا، آیا این امر مجددآ به مجلس ارجاع خواهد شد یا خیر؟

ج - فکر نمیکنم دیگر به مجلس برگردد. چون مجلس فرض پذیرفته نشدن شرایط را نیز از طرف آمریکا پیش بینی کرده و نظر داده بود. بنابراین چه آمریکا بپذیرد و چه نپذیرد، تکلیف دولت روشن است و او باید همان برنامه قبلی مصوب را انجام بدهد. مجلس گفته است اگر آمریکا نپذیرفت، گروگانها را محاکمه کنید.

س - در متن پاسخ آمریکا به ایران که جمهوری اسلامی حذف شده بود، لطفآ بفرمایید مسأله چه بوده است؟ ایران چه پاسخی در این مورد داده است؟

ج - من چنین چیزی ندیدم. آمریکا پیشنهاد کرده بود که ما ایران را به رسمیت می شناسیم و ما جواب دادیم ایران قبلا شناخته بوده است و ما نیاز به شناختن جدیدی نداریم. این در نامه آمده بود.

س - حجت الاسلام محمد منتظری در روزنامه امروز گفت: مایل است مسأله گروگانها در زمان ریاست جمهوری کارتر حل شود، شما درباره نظر ایشان چه فکر میکنید؟

ج - ایشان نظر خودشان را گفته اند. البته ما هم وقتی که شرایط را اعلام کردیم، معنایش این بود که از نظر ما آمادگی هست که حل بشود. اما آمریکا میخواهد حل نکند. البته ما حدس می زدیم که آمریکا می خواهد برای تجاوز و توطئه بیشتر، گروگانها را بهانه بکند. وقتی اعلام کردیم، این حربه تبلیغاتی را در دنیا از دست کارتر و ریگان گرفتیم، چهار شرط عادلانه اعلام کردیم. برای ما تفاوت ندارد چه کسی به این شرایط عمل کند و آقای محمد منتظری هم نظر خودشان را بیان کرده اند.

س - بنا به گفته آقای خامنه ای، شورای عالی دفاع به وظایف خود عمل نکرد. شما دلیل آن را در چه جستجو میکنید؟

ج - فکر نمی کنم آقای خامنه ای به این صورت گفته باشند. آنچه یادم هست اینکه ایشان فرمودند: شورای عالی دفاع دخالتی در فرماندهی نظامی ندارد. فقط سیاستهای کلی جنگ را هماهنگ می کند. البته نظرم این است که با توجه به آن مقدار اختیاراتی که امام برای شورای عالی دفاع در نظر گرفته بودند، هنوز از آن اختیارات به قدر کافی استفاده نکردند و حضوری که لازم است در جبهه ها و میدانهای جنگ داشته باشد، نداشته است. یکی از عللش این بود که تعدادی از افراد شورای عالی دفاع در خوزستان و شهرهای دیگر جنگی و تعدادی در تهران هستند و همکاری خیلی وسیع و روزانه برای ما مقدور نیست. فکر میکنم در آینده باید مقداری این را جدیتر بگیریم.

س - مجلس در مورد رد کردن بعضی از بندهای اداره رادیو و تلویزیون و همچنین دیوان محاسبات تاکنون چه اقدامی کرده است؟

ج - این را من به کمیسیونهای مربوطه ارجاع کردم که آنها در مذاکرات با شورای نگهبان مطالب مورد نظر شورای نگهبان را در لوایح و طرحها بیاورند و مجددآ در مجلس بررسی و تصویب بشود.