مصاحبه آقای هاشمی با مجله کویتی صوت الخلیج پیرامون روابط جمهوری اسلامی با همسایگان و مواضع بین المللی جمهوری اسلامی
س - تصویری که اینک در ذهنها ترسیم میشود، این است که جمهوری اسلامی ایران، هدفهای تجاوزگرانه نسبت به همسایگان خود یا لااقل نسبت به رژیمهای موجود در آن کشورها در سر میپروراند، نظرتان در این مورد چیست؟
ج - از زمان تولد جمهوری اسلامی ایران تاکنون با انواع توطئهها روبرو بودهایم. از پخش شایعات داخلی گرفته تا دخالت نظامی مستقیم قدرتهای بزرگ در کشورمان و از جمله دخالت نیروهای آمریکائی در صحرای »طبس« که به خواست خداوند در هم شکسته شد. طبیعی است دشمنان اسلام که تا سرحد استفاده از نیروی نظامی علیه ما پیش رفتهاند در به کار بردن سلاح دیگری که همان حربه تبلیغات است، تردیدی به خود راه نمیدهند.
البته نوع رابطه حاکم بر دستگاههای تبلیغاتی جهانی و قدرتهای بزرگ که همگی در خدمت صهیونیسم عمل میکنند، برای همه روشن شده است و از این رو این توّهم را در ذهن بعضیها به وجود آوردهاند و کافی است افرادی که چنین تصوری دارند به خود آیند تا ببینند که در معرض حملات تبلیغاتی مزورانهای از سوی دستگاههای تبلیغاتی جهانی که به آنها اشاره رفت، واقع شدهاند.
آنان که ادعا دارند ما خیالهای شومی برای همسایگان خود در سر میپرورانیم تاکنون دلیلی برمدعای خود ارائه ندادهاند. اما همسایگان ما عملاً اقدامات تجاوزکارانهای را علیه ما اعمال کرده و میکنند.
در مورد عراق که روشن است، خود جنگ را علیه ما آغاز کرد و تاکنون جزئی از خاک ما را در اشغال دارد و ما از حق خود در دفاع از سرزمین خودمان استفاده میکنیم. در کردستان و دیگر مناطق، همسایگان ما مبادرت به دخالت در امور داخلی ما نموده و ضدانقلاب را تقویت و حمایت کردهاند. همسایههای ما در خلیج فارس امکانات خود را از قبیل پول، بنادر و تبلیغات در اختیار طرف مقابل ما در جنگ قرار دادهاند. همسایه دیگر ما افغانستان باعث شده است که بار سنگین یک ونیم میلیون آواره افغانی را در حالی که در شرایط فوقالعاده به سر میبریم، به دوش بگیریم. همسایه ما شوروی به جاسوسی علیه ما پرداخته و به حزب خائن توده کمک کرده است و علاوه برآن دشمن ما را که با ما در حال جنگ است، مسلح میکند.
پس مشاهده میکنید، چگونه این همسایگان ما بودند که علیه ما تجاوز و بدرفتاری کردند، در حالی که ما در پنج سال گذشته تجاوزی به هیچ یک از آنها نکردهایم.
با وجود این همه، شایعاتی را که دشمنان اسلام مبنی برقصد ما از تجاوز به همسایهها رواج میدهند، شدیداً تکذیب میکنیم. زیرا اسلام ما را دعوت به محبت نسبت به آنها میکند و ما از این دستور الهی تخطی نمیکنیم و بهترین دلیل آن هم رفتار ما در مقابل کشورهای همسایهمان در خلیج فارس است. با وجود این که آنها عملاً در جنگ جاری علیه ما شرکت دارند و ما قادریم با همان منطق پاسخ آنها را بدهیم، تاکنون اقدامی علیه آنها انجام ندادهایم. اما عفو و کوتاه آمدن هم حدی دارد. خلاصه آنها تجاوز میکنند و میگویند متجاوزید.
س - گفته میشود که جمهوری اسلامی در جریان مذاکرات و گفتگوها هیچگونه نرمش از خود نشان نمیدهد، که این امر یک نوع سرسختی و غرور تلقی میشود. در این مورد چه نظری دارید؟
ج - این هم یکی از آن شایعاتی است که علیه ما به کار میبرند، در صورتی که قادر به ارائه حتی یک دلیل نمیباشند.
در این مورد میخواهیم مسألهای را توضیح بدهم. ما در مذاکرت سیاسی به شیوههای معمول که غالباً سیاستمداران به آن عادت کردهاند، عمل نمیکنیم؛ یعنی ما در ابتدای مذاکرات چیزی اضافه برحقمان مطالبه نمیکنیم که بعداً به کمتر از آن راضی شویم. بلکه ما در جریان مذاکرات از ابتدا تاکنون حقمان را بدون کم و زیاد خواستهایم و از این رو در خواستههایمان نیز تجدید نظر نمیکنیم و حق چنین کاری را هم نداریم، زیرا هیچکس نباید از حق، چه به طور جزئی و یا به طور کلی، صرف نظر کند.
مثلاً در جریان جنگ جاری میتوانستیم فهرست بلند بالائی از خواستههای خود را ارائه دهیم، سپس در جریان مذاکرات از قسمتی از خواستههای مذکور عدول کرده به خواستههای حقیقی خودمان برسیم. ولی ما چنین کاری را نکردیم و نمیکنیم. از ابتدا خواستههای خود را اعلام کردیم و تا حال برآن اصرار میورزیم.
آنهائی که از ما میخواهند نرمش به خرج دهیم، چه منظوری دارند؟ ما خواستار خروج متجاوز از سرزمین خودمان هستیم. آیا آنان که نرمش از ما میخواهند، طبق نظر آنها مثلاً باید بگوئیم که متجاوز همچنان در سرزمین ما باقی بماند و خارج نشود؟
آیا میخواهند بگوئیم که نباید متجاوز محکوم شود؟ یا اینکه متجاوز خسارتها را نباید بپردازد؟ اسلام هرگز به ما اجازه اتخاذ چنین موضعی و گفتن چنین حرفی را نمیدهد. اگر میبینید که ما موضع قاطع اتخاذ میکنیم، این چیزی است که اسلام از ما خواسته است و ما مجری احکام اسلام بیش نیستیم. ما به هر حال به خود اجازه نمیدهیم از احکام و قوانین اسلام پا را فراتر نهیم.
س - بعضیها این گونه فکر میکنند که درگیر شدن جمهوری اسلامی در جبهههای متعدد، خود دلیل بر مقاصد تجاوزکارانهای است که برای همه در سر میپروراند. در صورتی که طرفداران جمهوری اسلامی، اعتقاد دارند که زیاد شدن جبهههای درگیری، میتواند خطری برای جمهوری اسلامی باشد. در این مورد چه پاسخی دارید؟
ج - در پاسخ به سئوال قبلی گفتیم که ما در موضع دفاع از انقلاب اسلامی خودمان هستیم و خود ابتدا به ساکن، جبههای را علیه کسی نگشودیم، در این صورت این اتهام از اصل باطل است.
علاوه برآن میخواهم این نکته را توضیح دهم که ما از ابتدا قصد تجاوز به احدی را نداشتیم و این خط مشی ما از ابتدا بود ولی این دشمنان ما بودند که ارزشها و مفاهیم را با توجه به امکانات تبلیغاتی وسیعی که در اختیار دارند وارونه به مردم نشان میدهند و تمام تبلیغات خود را در خدمت ضربه زدن به انقلاب اسلامی به کار میگیرند.
آنان که مسائل را پیگیری میکنند، میدانند که انقلاب از ابتدا قصد نداشت که دستگاه نظامی خود را توسعه دهد و از ابتدا نمیخواست در همان راهی که شاه برای خرید سلاح رفته بود، گام بگذارد، بلکه بالعکس انقلاب تعدادی از قراردادهای تسلیحاتی را که شاه منعقد کرده بود، لغو کرد. طبعاً کسی که هدفهای توسعه طلبانهای داشته باشد، نه تنها قراردادهای منعقد شده را لغو نمیکند، بلکه قراردادهای جدیدی را برای خرید سلاح منعقد میکند.
واضح بود که شاه با وجود اینکه در حالت جنگ به سر نمیبرد، قسمت مهمی از بودجه را صرف خریدهای تسلیحاتی میکرد، در صورتی که انقلاب از زمانی که زمام امور را بدست گرفت، مبادرت به لغو قراردادهای مهمی در زمینه خرید سلاح نمود، از جمله قرارداد خرید هواپیماهای آواکس که ما آن را لغو کردیم. علاوه برآن، شاه برنامه گستردهای برای توسعه نیروهای مسلح در نظر گرفته بود که مقدار زیادی از بودجه به آن اختصاص مییافت.
شاه برای طرح خود، بودجهای معادل پنجاه میلیارد دلار در نظر گرفته بود که به موجب آن، ایران در مدت چند سال به مدرنترین انواع سلاحهای هوائی، دریائی و زمینی و از جمله هواپیماهای آواکس مجهز میشد. همچنین زیردریائیها و سلاحهای مدرن تهاجمی. ولی ما با توجه به اینکه قصد تجاوز به کسی را نداشتیم، تمام قراردادهای یاد شده را لغو کردیم و به بسیج مردمی روی آوردیم. درست است که ما از نظر کمی، نیروهای خود را توسعه دادیم، ولی پرواضح است که سلاحهای سبکی مانند »آر - پی - جی« که افراد ملت با آن آموزش میبینند، یک سلاح سبک و دفاعی است و نمیتواند برای هجوم مورد استفاده قرار گیرد. کسی که قصد حمله دارد، نیاز به سلاحهای دوربرد و با کاربرد قوی و مدرن دارد. ما تاکنون توجه خود را معطوف به این نوع سلاحها نکردهایم، ولی این دلیل نمیشود که در آینده به فکر به دست آوردن این گونه سلاحها نباشیم. به هر حال ما باید همگام با مسلح شدن همسایگان خود، حرکت کنیم. تا زمانی که همسایههای ما حرص و ولع خرید سلاح از خود نشان میدهند، ما هم باید این امر را در مد نظر قرار دهیم. ولی به هر تقدیر به سطح برنامههای نظامی شاه نخواهیم رسید. مثلاً شاه طرحهایی برای بدست آوردن سلاح اتمی داشت در صورتی که ما چنین برنامهای نداریم. شاه بیست مرکز اتمی برپا داشته بود که در آن هدفهایی را تعقیب میکرد که ما در صدد پیگیری آنها نیستیم.
در پنج سال گذشته، ما قرارداد مهمی از نظر تسلیحاتی منعقد نکردهایم و قدرتهای بزرگ نیز تاکنون آمادگی فروش سلاح به ما از خود نشان ندادهاند. از این رو ما طرح گسترش نیروهای انسانی را به عنوان یک طرح دفاعی به مورد اجرا گذاشتیم که اگر خداوند پیروزی را در جنگ، نصیبمان سازد این پیروزی به لطف نیروهای مردمی و نه از طریق سلاحهای مدرن، بدست خواهد آمد.
متأسفیم که جنگ فرصت رویارویی مستقیم با رژیم تجاوزگر صهیونیستی را به ما نمیدهد. اما انشاءالله بعد از پایان جنگ خود را آماده مقابله با دشمن صهیونیستی خواهیم کرد.
س - حکومت سعودی، فعالیتهای سیاسی حجاج ایرانی را یک نوع فعالیت خصمانه علیه امنیت خویش تلقی میکند و این حق را برای خود قائل است که در مقام پاسخ برآید. چه تفسیری در این زمینه دارید؟
ج - حجاج ما در موسم حج، دست به فعالیتهای سیاسی، جز گفتن »مرگ بر اسرائیل« و »مرگ برآمریکا« نمیکنند و این کار را برای بالا بردن روحیه مسلمانان و مقابله با توطئه تحقیر مسلمانان که از سوی دستگاههای صهیونیستی شرق و غرب صورت میگیرد، انجام میدهند.
حجاج ما در این کنفرانس بزرگ اسلامی (حج) با گفتن "مرگ براسرائیل" میخواهند مسأله را در ذهن مسلمانان، همچنان زنده نگهدارند و ما تا زمانی که رژیم سعودی شروع به ضرب و شتم و بازداشت حجاج و اخراج نماینده امام نکرده بود، انتقادی به عمل نیاورده بودیم.
س - جمهوری اسلامی سعی خود را در سرکوبی جریانهای فکری مخالف به کار میگیرد، آیا میتوانید این تهمت را با دلیل رد کنید؟
ج - این نیز یکی از دروغهائی است که دشمنان انقلاب رواج میدهند. اگر نگاهی به تاریخ پنج سال گذشته بیفکنید، خواهید دید که در ابتدا تمام احزاب از راستگراترین تا چپروترین آنها آزادانه به فعالیت مشغول بودند. روزنامههای خود را منتشر میکردند و مثل سایرین در انتخابات گذشته شرکت کردند و در همه جا فعالانه حضور سیاسی داشتند، آنها حتی کلاسهای درس دانشگاه را تبدیل به دفاتر خود ساختند. حضوری فعال در ارگانهای دولتی و نهادهای انقلابی داشتند. آنها فعالیتهای سیاسی خود را آزادنه انجام میدادند، اما زمانی که این فعالیتها از چهارچوب عقیدتی و ایدئولوژی خارج گشت و شکل خرابکاری و بدنام ساختن انقلاب به خود گرفت در مقابل آن ایستادیم.
آنان در آغاز از فقدان امنیت که در نتیجه شعلهور شدن انقلاب در کشور پیش آمده بود، سوء استفاده کرده و به پادگانها حملهور شدند و اسلحه بدست آوردند، سپس با بیگانهها ارتباط برقرار ساخته و سلاح بیشتری دریافت کردند.
هنگامی که در انتخابات شکست خوردند و کاندیدای آنها با استقبال مردم روبرو نشدند، به توطئه و تخریب روی آوردند و به سوءقصدها، جعل اسناد، افشای اسرار دولت، نفوذ در ارگانهای دولتی به منظور خرابکاری و چیزهای غیر قانونی از قبیل پرداختند.
در اینجا ما ناگزیر بودیم که معامله دیگری با آنان داشته باشیم، معاملهای که مناسب اعمال غیر قانونی آنها باشد. مثلاً حزب توده، تا چند وقت پیش آزادانه به فعالیت سیاسی میپرداخت و تا حدی موفق هم بود زیرا مثل دیگران به خشونت روی نیاورده بود و اظهار تمایل به همکاری میکرد ولی وقتی که ثابت شد، دست به اعمال جاسوسی به نفع قدرتهای بیگانه میزند و کارگران را در کارخانهها تشویق به اعتصاب میکند و سعی مینماید با هدف خرابکاری به درون ارگانهای دولتی نفوذ کند، با قاطعیت در مقابل آن ایستادگی کردیم.
اعلام و تأکید میکنیم، هر حزبی که قانون موجود در مورد احزاب را رعایت کند، دارای هر اعتقادی میخواهد باشد، میتواند به فعالیت خود ادامه دهد. ما هیچ وقت به خاطر ماهیت اعتقادی احزاب، مقابل آنها نیایستادیم بلکه در مقابل توسل این احزاب به شیوههای تخریبی و غیر قانونی و مخالف مصالح کشور، ایستادگی کردیم.
نگاهی ولو سریع به ترکیب مجلس شورای اسلامی بیندازید، گفته ما را ثابت میکند. زیرا در این مجلس اقلیتهای مذهبی (مسیحی، یهودی، ارمنی و غیره) را خواهید دید. آنها نظر خود را در تمام مسائل میگویند، حتی در مسائل صرفاً اسلامی نیز در رأیگیری شرکت میکنند.
س - حال که صحبت از مجلس پیش آمد، بفرمائید شما تا چه حد با پارلمانهای دیگر کشورها همکاری دارید؟
ج - به نظرم خیلی در این مورد موفق بودیم، زیرا اعضای مجلس معمولاً در هیأتهای که ایران برای شرکت در کنفرانسها و مجامع بینالمللی اعزام میدارد، شرکت میکنند. هیأتهای ما در کنفرانسهائی که تاکنون شرکت کردهاند، فعال بودند. مجلس سعی کرد که صدای انقلاب اسلامی را توسط این کنفرانسها به گوش جهانیان برساند.
علاوه برآن عوامل دیگری باعث شده که سطح ارتباط با دیگر پارلمانها را کاهش دهیم. مثلاً نیاز مبرم به حضور اعضای پارلمان در کشور که بتوانیم حد نصاب را که 180 عضو است، حفظ کنیم به اضافه این که ما تاکنون شهدای زیادی را از مجلس تقدیم انقلاب اسلامی کردهایم.
از سوی دیگر، مجلس هنوز کامل نشده است. زیرا به علت جنگ و مسائل داخلی در بعضی مناطق انتخابات صورت نگرفت، عوامل فوق به ما اجازه نمیدهد هیأتهایی را به کشورهای خارجی اعزام داریم، مگر در سطحی محدود که امیدواریم که در دورههای آینده مجلس این امر صورت گیرد.
این مسأله را نباید از یاد برد که نمایندگان دوره کنونی مجلس دارای تجاربی در زمینههای پارلمانی نبودند. امیدوارم از تجارب گذشته استفاده کرده و در آینده نقش فعالتری به عهده بگیرند.
س - گفته میشود که همکاری بین دو قوه اجرائیه و مقننه به حدی است که تصور میشود اعضای پارلمان مکمل اعضای دولتاند. در صورتی که اعضای دولت و پارلمان معمولاً مخالف همدیگر و در دو جبهه مقابل قرار دارند؟
ج - در این زمینه باید دونکته مورد توجه قرار گیرد، اول اینکه اعضای مجلس شورای اسلامی افرادی انقلابی هستند و برای سلامت انقلاب اهمیت قائلاند. آنها نمیخواهند مثل سایر نمایندگان پارلمانهای دیگر برای این که اسمشان مطرح باشد جار و جنجال به پا کنند. اعضای مجلس شورای اسلامی برای حل مشکلات حوزه انتخابیه خود معمولاً به کوششهای شخصی متوسل میشوند و اگر نتوانستند از این راه مشکلات را حل کنند، آن را در مجلس مطرح میسازند.
از سوی دیگر خاستگاه مسئولان مملکتی، همان خاستگاه مردم است و از همان طبقات اجتماعی برخاستهاند و از یک دیدگاه به مسائل مینگرند از این رو میبینیم که اعضای دولت و اعضای پارلمان مشکلات را با هم حس میکنند و در درون این مشکلات زندگی میکنند.
مسأله دیگر اینکه ما در حال جنگ هستیم و این حالت اولویتهای خود را دارد به شکلی که جایی برای مناقشه در مسائل مورد اختلاف باقی نمیگذارد ولی با وجود این، در هنگام ضرورت، مسائل مورد اختلاف به بحث گذاشته میشود.
مثلاً اخیراً وزیر مسکن مورد استیضاح قرار گرفت، نمایندگان مرتباً اعضای دولت را مورد استیضاح قرار میدهند، زیرا قانون اساسی، عضو هیأت دولت را مکلف میسازند که در عرض ده روز به پرسش نماینده مجلس پاسخ گوید. ولی با توجه به تعداد سئوالهائی که از وزرا میشود، گاهی نوبت پاسخ دادن، مدت زیادی به طول میانجامد. هم اکنون استیضاح از وزیر کشور در جریان است. اخیراً هم دولت پنج وزیر به مجلس معرفی کرد که تنها سه نفر از آنان پذیرفته شدند. پس اختلاف نظرها عملاً وجود دارد ولی این اختلافات با آرامی و بدون سر و صدا حل میشود.
س - موضع جمهوری اسلامی در قبال عملیات سرکوب مسلمانان در مناطق مختلف جهان چیست؟
ج - میدانید که ما علیرغم وجود جنگ، نیروهائی را برای کمک به مسلمانان لبنان به آن کشور اعزام داشتیم تا علیه نیروهای صهیونیستی فعالیت کنند که آنها همچنان در لبنان حضور دارند با وجود اینکه این نیروها به طور مستقیم با نیروهای صهیونیستی درگیر نیستند، ولی در فعالیتهای مردمی در مقابله با تجاوزات رژیم صهیونیستی بر نقشی عهده دارند.
از سوی دیگر ما آشکارا و به طور قاطع مجاهدین افغان را تأیید میکنیم. یک میلیون و نیم آواره افغانی را در کشور خود جای دادیم. در محافل بینالمللی علیرغم اینکه به تأیید شوروی در این گونه محافل نیاز داریم، در این زمینه رو در روی اتحاد جماهیر شوروی ایستادهایم، زیرا ما تمام این حسابها را کنار میگذاریم و قاطعانه از مواضع اسلامی خود پیروی میکنیم.
در مورد اریتره قاطعانهترین موضع را ما اتخاذ کردهایم و رژیم اتیوپی را در این رابطه محکوم میکنیم. ما اگر بتوانیم عملاً کاری علیه دشمنان اسلام انجام دهیم، تردیدی به خود راه نمیدهیم و در غیر این صورت، موضع قاطع سیاسی اتخاذ میکنیم.
والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته