جلسه هشتادوهشتم                                                                 18 اسفند ماه 1367 هجری  شمسی
     (88 )                                                  بسمه تعالی            29شعبان المعظم 1409هجری قمری
مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی
    دورةسوم – اجلاسیه اول
1367-1368
صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روز پنجشنبه هجدهم اسفند ماه 1367
فهرست مندرجات:
1-اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید .
2-تذکرات  نمایندگان  مردم در مجلس  به مسؤولان  اجرائی کشور به وسیله آقای  رئیس.
3-    ادامه رسیدگی به لایحه  بودجة سال 1368  کل کشور .
4-    قرائت  اسامی غائبین  جلسه و تأخیر کنندگان .
5-    اعلام  وصول یک طرح .
6-    پایان  جلسه و تاریخ  تشکیل و دستور  جلسه آینده
جلسه ساعت هشت  و بیست و پنج  دقیقه به ریاست  آقای هاشمی  رفسنجانی  تشکیل شد
1- اعلام رسمیت  جلسه و تلاوت  آیاتی از کلام   الله مجید
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم . با حضور  181 نفر  جلسه رسمی  است دستور  جلسه اعلام  شود .
 منشی-  بسم الله الرحمن الرحیم . دستور جلسة هشتاد و هشتم  روز پنجشنبه  هجدهم  اسفند ماه 1367 هجری شمسی  مطابق  با اول شعبان 1409 هجری قمری .
دنباله رسیدگی  به گزارش  کمیسیون  برنامه و بودجه  در خصوص لایحة  بودجه سال 1368 کل کشور .
رئیس-  تلاوت آیاتی از کلام الله مجید .
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم – بسم الله الرحمن الرحیم
الم تر الی الذین  اوتوا نصیباً من الکتاب  یدعون  الی کتاب  الله لیحکم  بینهم  لم یتولی  فریق منهم  و هم معرضون *  ذلک بانهم قالوا  الن تمسنا النار الا  ایاماً معدودات و غرهم فی دینهم  ما کانوا  یفترون *  فکیف  اذا جمعنا هم لیوم  لاریب  فیه  و وفیت  کل نفس  ما کسبت  و هم لایظلمون *  قل اللهم مالک الملک  تؤتی  الملک من تشاء و تنزع  الملک ممن تشاء و تعزمن تشاء  من تشاء  بیدک الخیر  انک  علی کل شئی قدیر *  تولج اللیل  فی النهار و تولج  النهار فی الیل و تخرج الحی من المیت و تخرج المیت من الحی و ترزق من تشاء بغیر حساب *
(صدق الله العلی العظیم – حضار صلوات  فرستادند )
‹‹از آیه 23 تا 27 سوره آل عمران ››
2- تذکرات  نمایندگان مردم در مجلس  به مسؤولان  اجرائی کشور  به وسیله  آقای رئیس
رئیس- تذکرات نمایندگان مجلس به مسئولان  اجرائی کشور :
 آقای مختاری نمایندة نجف آباد به وزارت  بازرگانی  در مورد  تسریع  در قیمت خرید  پمپهای  آبرسانی نجف آباد .
آقای جامی نمایندة تایباد و تربت جام به وزارت پست  و تلگراف  در مورد  تسریع در راه اندازی مخابرات  جنت آباد .
 آقای قلیزاده نمایندة  مینودشت و کلاله  به زارت  کشاورزی در مورد تحویل  کود شیمیائی  کشاورزان منطقه .
آقای  پرتو نمایندة قیدار به وزارت  نفت در خصوص تأسیس پمپ بنزین در زرین آباد و به وزارت کشور در مورد  ایجاد بخشداری در زرین آباد و به وزارت کشاورزی  دبارة تأمین قطعات وسایل  کشاورزی و کود شیمیائی  و به وزارت  راه در مورد  آسفالت جاده های زنجان ، قیدار شیرینو‌، همدان ، رزن ، زرین آباد و ابهر و قیدار  وبه وزارت  بهداشت و درمان  در خصوص  تأمین پزشک  عمومی ، ماما و دارو .
 مجمع  نمایندگان فارس به وزارت  کشاورزی دربارة  تأمین کود شیمیایی استان و به وزارت  نفت راجع به  تأمین سوخت برای کشاورزان .
 آقای  شافعی نمایندة مرند به وزیر کشور در مورد  احداث ساختمان کمیتة انقلاب اسلامی در مرند .
آقای علوی  نمایندة گرگان  وآق قلا  به وزارت  نفت در خصوص  افزایش  سهمیه  روغن  موتور و نفت و گاز  منطقه گرگان وگازرسانی آق قلا .
 آقای حسن  بیگی نمایندة  دامغان   به صدا و سیما در مورد  راه اندازی  دکل  انبان کوه .
آقای دامادی نمایندة  ساری به وزیر جهاد ،  در خصوص  تأمین آب آشامیدنی  روستاهای  منطقه  و احداث  حمام سرکا، شن ریزی  روستاهای منطقه .
  بیش از پنجاه نفر  از نمایندگان  به وزیر فرهنگ  و آموزش  عالی در مورد فراهم  آوردن  سریع زمین  اجرای قانون ایجاد  تسهیلات  برای ورود  رزمندگان بسیجی  به دانشگاهها  و اقدام  در جهت اطلاع  رزمندگان  از قانون ومزایای  آن .
3- ادامه رسیدگی به لایحه بودجة سال 1368 کل کشور
رئیس-  دستور را شروع کنید .
آقای عبدالعلی زاده مثل  اینکه  هنوز دفاعشان  تمام نشده است ! تشریف  بیاورند .
 علی عبدالعلی زاده ( مخبر کمیسیون برنامه و بودجه )-  بسم الله الرحمن الرحیم . من قبل از اینکه مباحث  دیروز را ادامه بدهم . در رابطه با تبصرة 15 و آن 70%  خارج از محاسبات  که فرموده  بودند  برادرها زحمت  کشیدند کل اعتبارات  خارج از محاسبات و سایر مقررات  و بقیه را یعنی  کل تبصرة 15 را جمع زدند نتیجه اش به این شکل است ، حدود چهارصد میلیارد  ریال برای کل دستگاهها و ردیف  های جاری و عمرانی  به استثنای جنگ اجازة خارج از محاسبات و برای بعضی ها سایر مقررات  عمومی  هم داده شده که در نتیجه  میشود تقریباً5/8  درصد بودجه با  اضافه کردن اعتبار  دفاع نیز به این رقم  کل مبلغ  یک رقمی  میشود در حد 16% بودجه دولت  بنابراین  آن رقم  هفتاد  درصد (70%)  که به آن استناد  میشد اگر منظور خارج  از محاسبات  عمومی و سایر مقررات  باشد همان  حدود دو درصد کل  کشور  و چهاردرصد  بودجة کل دولت  است واگر بقیة  قسمتها را هم که برخی خارج از محاسبات  عمومی است ولی سایر مقررات دولت شاملش هست به آن اضافه  بکنیم ، با احتساب  جنگ روی  هم میشود 16%.
 اما مورد هجدهم (18)  که توسط  مخالفان  بودجه دلیل ضعف  شمرده شده ، من مختصر و سریع  اینها را توضیح میدهم ورد میشوم : فرموده اند ‹‹ در اجرای  لایحه  بودجه نظارت  وحسابرسی  در حین و پس از اجرا با مشکل مواجه خواهد شد ›› این یک ایراد درستی است ما هم قبولش  داریم بر میگردد باز به سیستم  اداری کشور  که کی هزینه بکند وکی نظارت بکند این مسأله  ماهیت بودجه ای ندارد ونمیشود در لایحه بودجه این اشکال  را برطرف کرد .
 19- ‹‹ پیش  بینی میشود  در سال 68  دوباره اصلاحیه و یا متمم داشته باشیم ›› این کاملا درست است ما هم پیش بینی می کنیم که ان شاء‌الله  به یاری  خداوند  متعال در طول سال 68  متمم یا اصلاحیه  خواهیم داشت منتها ما پیش بینی می کنیم که در جهت افزایش درآمدها  خواهد بود یعنی برای اینکه بودجة  کشور از اجرای  قوی برخوردار باشد کمیسیون  دربرآورد  درآمدها سعی کرده حداقل ها را منظور بکند وما این را خدمت جناب آقای هاشمی  رفسنجانی  که قبلا  گزارش میدادیم آنجا هم عرض کردیم که امیدواریم  در سال 68  برای اولین بار بعد از پیروزی  انقلاب متمم  یا اصلاحیه ای  را تقدیم مجلس بکنند در اواسط  سال که حاکی از افزایش  درآمدهای اضافی  بایستی  اصلاحیه  یامتمم بودجه تقدیم  مجلس بشود ومجوز و مورد هزینه برای درآمدهای اضافی تعیین بشود.
 ان شاء الله نیت برادرها عم در شمردن  این ویژگی که نقطه   قوت لایحه بودجه است همین مسأله  بوده و اینکه پیش بینی میکنند درآمدها حاصل نخواهد شد، نظر ما خلاف پیش بینی آنها است.
20-‹‹    بودجه  بیش از حد تورم زا است ››!
از نظر  ما اصلا  نمیشود  به این عبارت  استناد کرد چون ‹‹ حد  تورم ››  کجا  است ؟ درچه حدی میتوانیم  بگوئیم  تورم زائی  بودجه درست است ؟ ! اینکه میگوئید  این بودجه ‹‹ بیش از حد ›› بیش از کدام حد ؟  مااین جمله را نه جمله روشنی می بینیم  نه جمله ای مورد قبول  اینکه  بودجه بیش از حد تورم  زا است  بیش از کدام  حد ؟ جد  تورم را شما تعیین کرده اید  یا جایی تعیین شده است  که ما بگوئیم  این بودجه  حتی المقدور تورم زا است یا تورم زا نیست ؟ ما که تلاشمان را کرده ایم که  این بودجه حتی المقدور تورم زا است  نیست ؟ ما که تلاشمان را کرده ایم  که این بودجه  حتی المقدور  تورم زا نباشد  ودر صورتی که تورم زا باشد  تورم کمی را به  وجود بیاورد و سعی بکنیم به رشد  تورم کشور  رشد منفی بدهیم  حالا اگر  در این حد  به اعتقاد  ما تنظیم  شده و ان شاء الله  موفق خواهد شد . شما میگوئید بیش از حد است اول حد را تعیین  بکنید بعد بگویید بیش از این حد است که ما روی آن حد بحث  بکنیم . این است که چون جمله  مبهم است به اعتقاد  ما نمیشود به این شکل  گفت  که لایحه ضعف   دارد .
 21-‹‹ بودجه  شرکتهای دولتی حسابرسی  نگردیده ›› خوب این درست است سالهاست  که حسابرسی نشده بعضی  از شرکتها ربطی هم به بودجه ندارد . بحث حسابرسی  چیزی جدا از بودجه است . اگر شما توانستید که جلو فعالیت یک شرکت را به لحاظ اینکه بودجه اش در سال گذشته  حسابرسی نشده بگیرید فرض  کنید مثلا سازمان آب   تهران بگوییم که بودجه  سال 67 یا 66 یا 65 آن حسابرسی نشده  برویم درش را ببندیم ، تعطیلش  بکنیم بگوئیم  شما سه ماه فرصت  دارید که حسابرسی بکنید  اگر میشود  این کار را  کرد ما هم بگوئیم  برویم این کار را بکنیم تازه ر-بطی به بودجه ندارد . حسابرسی یک امر بعد از هزینه است . بودجه  پیش بینی درآمدها  و پیش بینی  هزینه ها و مجوز هزینه ها  است . اینکه حسابرسی نشده و چندین  سال احتمالا بعضی از شرکتها نتوانسته اند بیلانشان را ارائه  بدهند این  مسئله ای هست که باید  برگردیم  تشکیلات  حسابرسی کشور را تقویت کنیم و مسؤولینش را مورد سؤال و باز خواست  قرار دهیم . نمیشود  بعنوان یک ضعف  در بودجه مطرح  کرد .
 22-‹‹ درج  ارقام تحت عنوان  کمک خلاف  مادة 130  محاسبات  عمومی  است ›› قانون  محاسبات  اینجاست مادة 130 اصلا ربطی به این بحث ها ندارد .  مادة 130  قانون محاسبات  عمومی یک موضوع  جداگانه ای هست که در رابطه با تشکیل سازمانهای دولتی است  گفته ‹‹ از  تاریخ  تصویب این قانون تشکیل سازمانهای دولتی فقط تابع  ضوابطی  است که در این قانون آمده ››ربطی  به کمک اینها ندارد ومن  نمیدانم  که برادران  یا برادری که این متن  را تهیه  کرده این مادة 130  را چطوری  اینجا ذکر کرده ؟ ما در قانون محاسبات  عمومی مادة 67  را در رابطه  با عنوان  کمک در بودجه داریم .مادة  67 می گوید عناوین  کمک مندرج در بودجه کل کشور منحصراً  ناظر بر اعتبارات جاری  است . خوب  پس خود همین قانون محاسبات اجازه داده که ما ردیف کمک داشته باشیم منتها گفته در بخش جاری ما هم تمام هزینه های کمک رادر بخش جاری دیدیم . شما اگر در  بخش عمرانی  جائی دیدید که  ما نوشته ایم اعتبار بصورت  کمک باشد انگشت  رویش بگذارید و ایراد  بگیرید .
  این اشکالی که بعنوان اکال 22 آورده اند اشکال  واردی نیست . قانون محاسبات همچون  پیامی ندارد ، ماده اش  ماده مربوطی نیست ، اصلا  بحث کمک  در مادة 130  قانون محاسبات نیست ومن نمیدانم برادر یا برادرانی که این متن را تهیه کرده اند اصلا عنایتی به قانون  محاسبات داشته و اطلاع  داشته اند یا خیر ؟
 23-‹‹ در لایحه  بودجه به اشتغال  بها و ارزش  داده نشده ›› این هم عین  همین بند 22 است .  در لایحه بودجه تبصرة 3 صرفاً  برای ایجاد  اشتغال  است و  مکانیزمها هم برای اشتغال است افزایش اعتبارات  عمرانی داریم برای ایجاد اشتغال  یعنی بودجه  ماهیتش اشتغال زایی است واگر شما فکر می کنید که باید بیشتر از این اشتغال  به وجود بیاورد برمیگردد باز به تبصره  ها ومکانیزمها که ما انتظار  داریم در تبصره ها شما مکانیزمی را که بتواند  اشتغال بیشتری را در رابطه با بهره برداری  از این سرمایه  موجود کشور  داشته باشد  ارائه بدهید  که تصویب  بشود قانون بشود و ان شاء الله اشتغال بیشتری  در کشور بوجود بیاید به اعتقاد  ما این ردیف  هم ردیف گویایی نیست  ونمیشود به عنوان  یک ضعف  رویش انگشت  گذاشت .
 24-‹‹  در لایحه بودجه برخلاف ادعا به کشاورزی اهمیت  لازم داده نشده است ››!
 خوب ما ادعایمان این است که به کشاورزی ارزش داده ایم .در تبصرة 29  ارزی در جدول شمارة(2) ارز که خدمتتان تقدیم شده ما برای کشاورزی به عنوان یک بخش مستقل ارز تعیین  کردیم . چهارصد  میلیون  دلار گذاشتیم  برای خودکفایی در تولیدات کشاورزی . حدود نهصد  میلیون  دلار پیش بینی  کردیم برای فراهم آوردن نهادهای کشاورزی یعنی 3/1  میلیارد  دلار مستقیماً در اختیار  بخش کشاورزی  قرار دادیم ضمن اینکه  در طرحهای عمرانی هم قسمت زیادی از این طرحها خودش ماهیت کشاورزی دارد کارخانه کودی که پتروشیمی اجرا می کند ومیسازد این ماهیتاً  صنعتش در خدمت کشاورزی است .ارز کارخانه ماشین آلات یا قطعات کشاورزی را که وزارت صنایع  سنگین  بعنوان صنعت  می گیرد می سازد این عملا در خدمت  بخش کشاورزی است و علاوه بر اینها مادر تبصره های مختلف  بعنوان مکانیزمهای جدید طرحهای محوری وزارت کشاورزی را رشد دادیم .
 در تبصرة 44 که به آن ایراد گرفته اند ما برخی از اقلام را گران کرده ایم ودر درآمد حاصل از آنرا اختصاص به هزینه های کشاورزی داده ایم خودش از این بابت که یک درآمدی را به طرحهای محوری کشاورزی اختصاص داده ایم و بصورت ردیفهای کلان سیزده میلیارد در یک تبصره ما در اختیار کشاورزی قرار داده ایم ، آنچه که  مادگروه عمرانی افزایش داده ایم  به این مسأله  و اضافه  کرده ایم  عنایت به طرحهای آب و خاک بوده که دقیقاً  در رابطه با بهبود  وضع کشاورزی و اهمیت  کشاورزی ات . کجا مطلبی  هست  که ثابت  بکند ما کمتر  از دولت به کشاورزی اهمیت داده ایم ؟ در مقایسه  بودجه تنظیمی کمیسیون با لایحه تقدیمی  دولت ما این ادعا را داریم که در بخش  عمرانی بیشترین  بها را به کشاورزی  داده ایم  و سعی کرده ایم  اگر به بخشهای دیگری هم عنایت می شود مثل راه
روستائی  ، مثل برق روستایی که از افزایشهای بسیار چشمگیری برخوردارند  مستقیماً  در رابطه  با خدمت به روستاها وکشاورزی  باشد یعنی  هم بخش تولید  کشاورزی را که عبارت  از عنایت  به خود کفایی در محصولات  کشاورزی و عنایت  به بخش آب و خاک باشد و هم  در رابطه  با خدمات  کشاورزی که راه روسایی است برق روستایی است رفاه  روستاها است مورد توجه و عنایت  قرار داده ایم  ودر حد امکان ومقدورات  کشور اعتبارات  اینها را افزایش داده ایم . باز در اختیار شما  است ،اگر می خواهید از بخشهای دیگر کم بکنید  وبه کشاورزی اضافه بکنید  در تبصره ها پیشنهاد بدهید  در تبصره ها که مکانیزمهای اجرایی هستند پیشنهاد بدهید از قلان ردیف از فلان  اعتبار فلان بخش کم بشود به اعتبار بخش کشاورزی اضافه  بشود اگر مجلس تشخیص  داد که کاهش  از بخشهای دیگر نظیر بخش دفاع ، نظیر  بخش درمان ، نظیر بخش آموزش  و پرورش   که خودبه خود  اینها هم در خدمت کشاورزی هستند مخصوصاً آموزش و پرورش  و بهداشت  ودرمان کم بکند ومستقیماً به کشاورزی اضافه بکند ما هم حرفی  نداریم .
 25-‹‹ اجرای  بودجه شاخص های  نابرابری  توزیع درآمد را افزایش  خواهد داد ››.
 ما می گوئیم  که افزایش نمی دهد  وکم می کند این یک کارشناسی است باید نشست وبحث کرد  ما به عنوان مجموعه ای که در بین  آن پانزده  نفر حداقل  سه چهار نفرشان 9 تا بودجه را بررسی کرده اند ( این  نهمین  بودجه ای است که در این کشور دارند بررسی می کنند ) و پنج ، شش نفرشان  در حد بررسی پنجمین  بودجه کشور  هست که اینها در بررسی اش حضور دارند  به عنوان افرادی که خودمان را تا حدودی صاحبنظر  در مسایل کارشناسی بودجه می دانیم می گوئیم که این اظهار  درست نیست   سعی  شده که بودجه  شاخص های نا برابری توزیع درآمد را کاهش   بدهد  و به سوی  توزیع عادلانه  درآمد پیش برود . و دلیل  عمده ای  هم که میشود  اینجا بیان کرد جدول های عمرانی پیوست شمارة 1 قانون  بودجه است  که تقدیم  حضورتان  هست که اگر  ما طرحهای عمرانی  اندکی را هم به طرحهای نیمه تمام کشور اضافه  کردیم سعی  کردیم این طرح های جدید در مناطقی باشد که تا کنون  سرمایه گذاری ملی چشمگیری در آنجاها صورت  نگرفته .
 26-‹‹به علت  عدم  توجه به  مناطق روستایی  ومحروم ، مهاجرت  روستائیان  افزایش خواهد یافت .
  عدم توجه به مناطق روستایی  اگر در قالب بودجه بحثش  را بکنیم  شما ردیف ها را جمع بزنید  در جمع زدن  ردیف ها  بیشترین اعتبار عمرانی  میرود به طرف  روستاها و کمترین  اعتبار  عمرانی  اختصاص  به شهرها  دارد  یعنی اعتباری  که برای شهرها گذاشته  شده واقعاً  اعتبار  اضطراری  است . نمایندگان  محترم در جریان مسأله آب شهرها  هستند  د رسال های گذشته به لحاظ  همین سیاست  که در بودجه های عمرانی کشور بیشتر عنایت به روستاها شده مسأله  آب شهرها  خودش دارد  مسأله سیاسی میشود . ما یک حداقل  عنایتی  باید به آنها داشته باشیم و بتوانیم تا آنجایی که امکان دارد با سرمایه  گذاری  اندک جلو پیش آمدن مسایل  سیاسی را در رابطه  با آب ومسایل  رفاهی  شهرها بگیریم با این حال  ما ادعا  داریم وحاضر هستیم جدول  ارائه  بدهیم خدمت  شما که اگر  اعتبارات عمرانی  کشور در روستاها هزینه  میشود اما مشکل مهاجرت   را این قضیه  حل نمی کند .
 یکی از عوامل اصلی  مسأله مهاجرت ، همین  نظام اداری  ما است  که قسمت عمده بودجه ما را به صورت جاری  فقط در خدمت شهرها  هزینه واین برمیگردد به اینکه ببینیم مجلس ، کمیسیون امور  اداری و استخدامی  مجلس ، و دولت بالاخره  کی می خواهند  یا مسأله  نظام اداری  برخورد بکنند .
27-    ‹‹هزینه های پیش بینی  نشده در بودجه  رو به افزایش  است ›› ما در  کل بودجه  یک تبصره  داریم  که در آن اعتبارات  پیش بینی نشده در اختیار دولت قرار  داده شده  و آن عبارت است از تبصرة 16.
اولا  سقف عمرانی پیش بینی نشده ما 16 میلیارد ریال است که رقمی است د رحد  اعتبارات سال های گذشته .
 ثانیاً من این سؤال را از نمایندگان  محترم دارم دولتی که می خواهد کشور بیش از پنجاه میلیون نفری را اداره بکند و بودجه  ای در حد چهارصد و پنجاه میلیارد تومان را می خواهد هزینه بکند آیا این  دولت نبایستی  در اختیارش  6/1 میلیارد  تومان اعتبار پیش بینی نشده قرار بگیرد آن هم برای خود همین  اعتبار پیش بینی نشده ما پیش بینی  بخشی کرده ایم  خودبخود گفتیم هشت میلیارد از این  16 میلیارد پیش بینی  نشده بایستی در رابطه با طرحهای عمرانی مناطق روستایی و عشایری  باشد یعنی پنجاه درصد از اینها را دادیم به روستایی و عشایری و این چیزی بسیار معقولی  است وبه اعتقاد  شخص بنده رقم کمی است دولتی  که می خواهد  یک چنین کشوری را اداره بکند ویک چنین بودجه کلانی را اجرا بکند 16   میلیارد  ریال هزینه  پیش بینی نشده برایش رقمی نیست که ما اینجا بگوییم رو به افزایش هست ،در حد سال های گذشته است ودر مقایسه با سال های گذشته همان 16 میلیارد است . این که گفتند  رو به افزایش است یک چنین  افزایشی  رادر بودجه  نداریم وهر کجا  احساس کردند  رو به افزایش است کم بکنند .
28-    ‹‹تفریغ  بودجه سال های گذشته  انجام نشده است ›› بله نشده . ما هم قبول داریم چه ربطی  به بودجه سال 68  دارد ؟ مگروقتی شما بودجه سال  65،66،67 را می بستید بودجة سال های گذشته تفریغ  شده بود ؟  اصلا تفریغ  بودجه که مربوط به سال های گذشته است چه ربطی به سال آتی دارد ؟ خوب  برای سال آتی کشور بودجه ننویسید بیائید ده سال گذشته کشور را تفریغ بکنید . بودجه های کشور از حدود ده دوازده سال پیش  تفریغ  نشده اند .  خوب مگر  میشود کار مملکت  را تعطیل بکنیم ؟
29-    ‹‹ گزارش  هایی  که باید  هر سه ماه یا شش ماه به کمیسیون های مجلس ارائ می گردید  انجام نپذیرفته است ›› هر موردی که انجام نپذیرفته یک وزیر مسؤول  دارد سؤال  بکنید خوب اینکه ضعف  بودجة 68 نیست !  ضعف  برخورد مجلس با دولت است ، شما اگر می بینید  وزیری مکلف  شده به شما گزارش بدهد ، به مجلس گزارش  بدهد اگر نداده چرا سؤال  نمی کنید ؟ چرا  برخورد نمی کنید ؟ بعد می آئید  می گوئید بودجه  ضعف دارد چون گزارش  مثلا شش ماه  قبل را نداده اند به مجلس ! اصلا  موضوع ربطی  به هم ندارد .
 30-‹‹ پس این  بودجه به هیچ  وجه قابل  اصلاح نیست !! پیشنهاد  ما این است که به بودجه  رأی منفی  داده شود و پس از آن  سه دوازدهم تصویب و ان شاء الله  در سه ماهه  اول سال 68  مجلس و دولت به صورت  هماهنگ  لایحه بودجه را با برنامة  توسعة  اول در یکجا  دیده و به تصویب برسانند،  ان شاء الله ››.
خوب این  ضعف هایی که شما  29 تای اول  را شمردید  یک هفت ،  هشت تایش را با هم هم عقیده ایم وهیچ  ربطی به بودجه  ندارد  یک تعدادش هم که مثل 70%  بود که شد 16 درصد خیلی  دست بالا  گرفتیم  و ربطی به قضیه نداشت  یک تعدادش هم آن دو تا اشکال  اول و دوم  که مخالف  با قانون اساسی  و فانون محاسبات  است که اصلا  ربطی به هم ندارند  شما گفتید مادة 130  قانون  محاسبات می گوید  کمک ممنوع ،130  قانون محاسبات  را نمایندگان دارند باز کنند بخوانند 130  قانون محاسبات  اصلا ربطی به کمک ندارد . مادة  67 قانون محاسبات اجازه منظور کردن کمک  را در  بودجه داده شما  می گوئید  ممنوع است خلاف قانون  محاسبات است . بنابراین  آن اشکالاتی هم که گرفتید وارد نیست . پس این شمارة  30 هم وارد نیست .
 ما اعتقادمان  بر این است که برادران وخواهران  محترم عنایت  کنند این بودجه  ماحصل  توان کارشناسی کشور است شما می گوئید  دولت برنامة اول  را بیاورد ، اشکال ندارد  برنامه پنجساله  را همین  کارشناس هایی که این  بودجه را آورده اند می آورند و برنامه اول را همین مجلس تنظیم و بررسی خواهد کرد که این لایحه  را تنظیم  و بررسی می کند مگر توان  دیگری را می خواهید بیاورید ؟  توان کارشناسی جدیدی را در تنظیم برنامة پنجشاله  و بودجه  آینده  می خواهید وارد میدان بکنید که می گوئید آقا  این عوض  بشود ؟ یک  چنین چیزی  نیست کمیسیون  برنامه و بودجه  هم که در طول بررسی بودجة  سال 67-68 در خدمت  کمیسیون ها  بوده من یک توضیحی بدهم مگر ما در بخش  درمان غیر از نظر کمیسیون بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی انجام دادیم ؟آمدند  گفتند که برای  مملکت افزایش  حداقل سه هزار تخت  بیمارستانی واجب است ما هم گفتیم لبیک نظر کمیسیون بود ما که معتقد نبودیم ، ما نرسیده بودیم  به این رقم . رسیدیم  گفتیم  حالا که شما می گوئید  به عنوان کمیسیون تخصصی تأیید  می کنیم خودتان  هم بروید توزیعش را تنظیم بکنید عیناً  ما در بودجه منظور می کنیم .
 آمدیم در رابطه با راه ، کمیسیون راه و ترابری خودش آمد وگفت که سقف راه را افزایش بدهید 12  میلیارد  ریال  افزایش دادیم عین نظر خودشان  در رابطه  بابازسازی  ما تبصرة مربوط به بازسازی  را عیناً گذاشتیم  در اختیار  کمیسیون شوراها  وامور داخلی  و گفتیم  خودتان بروید تقسیم  بکنید بیاورید .
رفتند  با وزارت کشور و استاندارها نشستند یک متنی تنظیم کردند آوردند عیناً ما در بودجه  منعکس کردیم . در رابطه با افزایش  اعتبار دیوان محاسبات  عین نظر کمیسیون دیوان محاسبات را که خودشان گفتند افزایش بدهید  ما اضافه  کردیم .
در رابطه با بند ‹‹د››  تبصرة 10 نظر و پیشنهاد آقای حسین کمالی رئیس کمیسیون کار  وامور  اجتماعی  که از طرف  کمیسیونشان آمده بودند عیناً منظور شد ودر حد  سیزده  کمیسیون دو تا رئیس کمیسیون  بدون اعضایش آمدند بقیه شان آمدند  جلسه گذاشتند ، بحث کردند ، پیشنهاد دادند بعضی  پیشنهاد کمیسیون ها را دربست قبول کردیم بعضی ها را هم  در حد امکانات  ولی دقیقاً در جهتی  حرکت کردیم  که نظر تخصصی آنها بوده یعنی  بودجة 68  ماحصل  نظر کمیسیون های تخصصی وکمیسیون برنامه و بودجه و دولت است . خوب شما می خواهید برنامه را از کجا بیاورید ؟آن  قسمت ‹‹کمی ››‌برنامه که توسط  دولت تهیه  و ارائه  بشود توسط  همین کمیسیونهای تخصصی دیده خواهد داد .  نهایتاً به جای سیزده کمیسیون تخصصی ممکن است پانزده کمیسیون تخصصی بشود . خوب ما که نیروی  جدیدی را وارد نمی کنیم که بگوئیم  آقا فعلا  دنیا که به کشور  ما چشم دوخته که پس  از 8 سال دفاع مقدس  حتی یکبار  هم متوسل به سه دوازدهم و چند  دوازدهم نشده و هر سال بودجة کامل را تصویب کرده الان که دورة سازندگی  دارد شروع می شود بیاید بگوید که من سه دواردهم بودجه  می آورم بعد خرداد  ماه سه دوازدهم حالا تیر ، مرداد اگر امکان نشد خوب شهریور  ومهر هم انتخابات  ریاست جمهوری است تغییر دولت است ، انتخابات شوراهاست بعد از آن مسائل  سیاسی کشور مرتب در سال  68 وجود دارد آنوقت خوب ما می خواهیم  چه کار بکنیم ؟ دولتی  که شاید خودش را رفتنی  میداند آن وقت شما میگوئید به این لحاظ  برنامه را نیاورد ! خوب ، میرود سه دوازدهم دومی که سال را تنظیم  میکند می آورد ؟
پیشنهاد سه دوازدهم تیر خلاص زدن به قدرت  اجرائی کشور در سال 68 است ودر پنج سال گذشته که من در کمیسیون  برنامه و بودجه  حضور داشته ام می بینم این بودجه اولین بودجه ای است که توانسته  با همکاری  این کمیسیون  و کمیسیونهای تخصصی  تا حد زیاد مطلوبی تهیه وتنظیم  بشود حالا بیائیم این بودجه را سه دوازدهم بکنیم ؟
 تازه بنا به پیشنهاد آقای  باهنر  خود این  بودجه را سه دوازدهم بکنیم ، یعنی همین بودجه ای که تنظیم  کرده ایم بگوئیم  سه دوازدهم ! خوب ما می آئیم این را برای دوازده ماه سال تصویب می کنیم حالا  آمد ماه سوم نشد ماه چهارم  برنامه تنظیم  شد خوب  یک اصلاحیه  می آوریم  ادامه سال را متناسب با برنامة پنج ساله می کنیم . اینکه برای ما مقدور هست  ودست خود مجلس  است . چرا ما بیائیم ومملکت رادچار  مسأله بکنیم وانعکاس  سیاسی واقتصادی  بسیار نامطلوبی  را دردنیا  به وجود بیاوریم ؟ این چه راهی  است که ما می خواهیم برویم آن  هم با  این 29 دلیل   ضعفی که شمرده اند و عرض کردم که 9 ، 10  تای آن مربوط  به بودجه  نیست بقیه  هم  یا اعدادش  اشتباه  است یا درصدهایش غلط است . بنابراین  ما انتظار  داریم که نمایندگان محترم  با توجه  به این توضیحات  به این بودجه  رأی اعتماد  بدهند .  من بقیه ایراداتی  را که توسط  سایر مخالفین  مطرح شده بود سریع  می خوانم آنهایی که شبیه به این ایرادات سی گانه بودند و آنها را خواندم با اجازه تان منصرف می شوم بقیه را که تا حدودی مغایر با اینهاست می خوانم وتوضیح مختصری می دهم .
 برادرمان  آقای فاضل  همدانی  فرمودند  تبصرة 16 و یادی از سال  65 که امسال فراموش  شده است . اتفاقاً  آقای  فاضل  همدانی امسال تبصرة 16  همان تبصرة 16  سال 65  است وما سعی کردیم عین  همان مطلب  را بیاوریم با یک مقدار پختگی بهتر . این است که منظور شما تأمین شده بعد فرمودند چرا بودجة  67 عدد و رقم می دهد ولی جذب نمی شود ؟  باید در کنار بودجه های عمرانی بیشترین توجه به تأمی مصالح  بشود تا کارها نیمه تمام نماند .
 اولا که ما فرمایش شما را قبول داریم وبه همین  لحاظ در ابتدای امر آمدیم در بودجة ارزی حدود 100 تا 150  میلیون دلار از اعتبارات بازسازی ، 250 میلیون دلار هم از اعتبارات  عمرانی کشور جدا کردیم واختصاص به مصالح  دادیم .
 دوماً این فرمایش شما خودش  دلیلی هست برای تأیید سیاستی  که ما در تبصرة 29 منظور کرده ایم وگفته ایم کشور به مصالح  ساختمانی  نیاز دارد برای  ساختن آینده کشور باید  کارخانة سیمان را ساخت ، باید کارخانة  شیشه را ساخت ،  بایستی کارخانه های لاستیک  را تکمیل  کرد ، بایستی  کارخانه های فولاد  را تکمیل  کرد وکارخانه های وابسته به آنها را ساخت .  همین سیاستی  است که ان شاء الله  در توضیح  تبصرة 29 من بیشتر  توضیح خواهم داد ودر جهت  تأیید فرمایش شماست .
 برادرمان آقای عابدی فرمودند  که عدم تعیین  حدود فعالیت  دولت و بخش تعاونی  وخصوصی  تأثیر مهمی در عدم توفیق سیاست های اقتصادی  دارد که ما هم صددرصد فرمودة  ایشان را تأیید می کنیم .  بعد فرمودند به بخش تحقیقات  توجهی نشده است عده ای دیگر هم از مخالفین  محترم این اشکال را گرفته اند که به بخش  تحقیقات بهاء کافی  داده نشده ما که آمدیم  ودر بررسی لایحة  دولت اعتبار  تحقیقات  را بالا بردیم ، در قسمت های مختلف باب تحقیقات  جدید را با  کردیم واعتباراتشان  را تا آنجایی  که مقدور  بود بالا  بردیم . حالا اگر شما فکر می کنید  کم بوده  پیشنهاد بدهید  یا پیشنهاد  درآمد  جدید بدهید  که کمک به تحقیقات  باشد یا از بخش  های دیگر  کم بکنید وبه تحقیقات  اضافه بکنید .
 ما هم قبول  داریم که کشور نیازمند تحقیقات بیشتری است اما چه کنیم  که دستمان بسته است و بیشتر از این نمی شود به این بخش  بسیار مهم  که اشکال  کاملا  به جاست وما هم قبول داریم عنایت  کرد . حالا اگر شما راه حلی دارید ازائه بدهید  ما هم قبول  داریم .
 فرمودند  از کمیسیونهای تخصصی مانند صنایع  نظر خواهی  نشده است کمیسیون  صنایع  زحمت  کشیدند آمدند در کمیسیون بودجه پیشنهاد  دادند وما خیلی از پیشنهادهای کمیسیون  صنایع را قبول  کردیم ، منعکس  کردیم ،از بقیة کمیسیونها سیزده تا را من اسم بردم و بعضی  ها را هم به صورت نمونه عرض  کردم که چه پیشنهاداتی از آنها را عیناً  در بودجة منعکس  کردیم وبه اعتقاد  ما این اشکال وارد نیست و برادرمان بایستی  این اشکال را پس بگیرند .
 فرمودند بحث عدم  توسعه  در مناطق محروم ومناطق جنگی  کشور ،اینجا  مطرح نشده ، قبول  داریم . ما این بحث را انتظار  داریم که در برنامة  پنج ساله  منظور بشود ، بحث سیاستگذاری برای توسعة  مناطق محروم ومخصوصاً  مناطق  جنگی کشور  که هشت  سال به لحاظ  جنگ از توسعه  محروم بودند  ودچار عدم توسعه  بودند مطلبی است که مورد تأیید ما هم هست وان شاء الله  با سیاستگذاریها  وتبیینی که در برنامة  پنج ساله به عمل خواهد آمد در بودجه های بعدی  جبران خواهد شد .
  در مورد افزایش  بهای قند وشکر ، گوشت ،  مرغ و تخم مرغ  فرمودند که چرا بخش  کشاورزی را به یک بخش غیر مطمئن  وصل می کنند و برای صنعت  تسهیلات خارجی می دهید ؟  عرض کنم خدمت شما که مطمئن ترین  بخش همین جا است . مادر سال  حدود یک میلیون تن ( اگر اشتباه نکنم )  مصرف  شکر داریم ، یک میلیون ودویست هزار تن و بالاخره این شکر یک مقدار زیاد مصرف می شود  کدام منبعی  مطمئن تر وکدام درآمدی قطعی  تر از این درآمد است که شما به ازای یک میلیون تن وبه ازاء هر تن پنج هزار ریال درآمد نفت خواهید داشت یعنی شما پنج میلیارد ریال فقط  از شکر درآمد دارید که به کشاورزی می دهید  یعنی مطمئن ترین درآمد را ماب ه کشاورزی داده ایم .  بعد می گوئید  نامطمئن . بالاخره  شما در این کشور  مجبورید  ولو به صورت  کوپنی قند و شکر  رادر حد یک میلیون تن بدهید ، گوشت و تخم مرغ را عرضه بکنید  خوب وقتی  می گوئیم اینها را گران کنید پنج ریال یا یک تومان یا دو تومان در هر کیلو و به بخش کشاورزی ردهید یعنی ما طرح مهم کشاورزی را جدا از افت  وخیزهای وصول مالیات ، جدا از افت وخیزهای فروش نفت ، جدا از سایر مسایل پیش بینی  شده و  نشده  به مطمئن ترین درآمدها وصول می کنیم ، بعد شما می گوئید  نامطمئن !
 بعد می آئید  می گوئید  چرا به صنعت ، تسهیلات  خارجی می دهید  ببینید مقولة  صنعت  را مگر شما جدا از کشاورزی می بینید ؟ مگر  کارخانة  لاستیکی  که برای تراکتور شما لاستیک می زند ،  برای وانتی  که با روستایی را حمل می کند ، برای کامیونی  که فرآورده کشاورزی را حمل می کند . لاستیک می زند ،این کارخانه واین صنعت درخدمت کشاورزی نیست ؟ کارخانه ای که می تواند برای شما سوخت  گازوئیل  تولید کند تاتراکتورتان با آن کار کند مگر این کارخانه واین صنعت  در خدمت کشاورزی نیست ؟  مگر صنعتی  که می تواند  کودشیمیائی ، سموم  کشاورزی تولید  بکند این مگر  در خدمت کشاورزی نیست ؟ مگر  خدمت به کشاورزی این است که ما بیائیم بگوئیم  در کشور سیمان تولید نشود  ؟ شیشه تولید نشود ما با کدام صنعت  داریم تسهیلات  خارجی می دهیم ؟ ما روی کدام
صنعت را داریم  سرمایه گذاری می کنیم  که مخالف با کشاورزی است ؟ حذف  بکنید . کشاورزی تا صنعتی  ومکانیزه نشود  نمی تواند  جوابگوی  نیاز کشور باشد . برای داشتن یک کشاورزی صنعتی ،  مدرن ومکانیزه شما می خواهید  با صنعت قهر  بکنید ؟  ما می گوئیم صنعت  لازم هست در خدمت کشاورزی واگر به یک صنعتی  هم در کشور  داریم بهاء می دهیم به خاطر نیاز بخش کشاورزی و بخاطر رسیدن  به استقلال  وخودکفایی در کشاورزی  است . خوب  اگر شما می گوئید  که نه بیائید و روی  صنایعی  که مشخص است که در خدمت  کشاورزی نیست قلم  بکشید .
 ما لیست  را خدمت  شما ارائه  دادیم که کدام  طرحها را می خواهند  بسازند ، شما بیائید  ممنوع  کنید . طرح  بیاورید بگوئید وزارت صنایع ، وزارت صنایع سنگین  ، وزارت  معادن و فلزات  حق ندارند  به این رشته  از صنعت  موافقت اصولی بدهند .این  رشته از صنعت  مخالف کشاورزی  است یا بیائید بگوئید  که این درصد از موافقت های اصولی کشور بایستی مختص  این صنایع باشد . سیاستگذاری که دست شماست ولی سیاستگذاری  نمی کنید ،  خوب سیاستگذاری بکنید آنوقت  تمام پول ها می رود  در جهت سیاست شما هزینه می شود .
 آقای عوض زاده هم  در همین  رابطه فرمودند  که آیا  با این  وضع یعنی  پنج ریال  در هر کیلو می توان ادعا کرد که کشاورزی محور توسعه قرار داشته وبه خودکفایی می رسیم ؟ خوب ما می گوئیم  بله ، برای اینکه  ما اگر درآمدی هم بدست می آوریم به کشاورزی می دهیم . ما می گوئیم پنج میلیارد  ریال فقط  از شکر ، سیزده میلیارد  ریال از تبصرة 44 چرا پنج  ریال می گوئید ؟  بگوئید کشاورزی بااین سیزده میلیارد ریال برای 6-7  تا طرحش ، ما می گوئیم بقیة درآمدهای کشور را هم به کشاورزی می دهیم  مگر بخش  آب و خاک  را ، مگر  سدی که وزارت نیرو  می سازد ، مگر زهکشی  هایی که خود وزارت کشاورزی  انجام می دهد  مگر تمام  فعالیت های جهاد سازندگی  اینها در خدمت  کشاورزی نیست ؟  خوب اینها را جمع بزنید  آنوقت  می بینید که بودجه اکثرش  مال کشاورزی است و کشاورزی  محور بودجه است .
 برادرمان آقای حسینی فرموده اند که آیا طرحهای مهمی را در جهت اهداف  برنامة پنج ساله شروع  کرده اید ؟  ما می خواهیم شروع بکنیم . تبصرة 29 و آن جدول هایی که خدمت  شما هست  پیام آور  این قضیه  است .در رابطه  با طرحهای بزرگی که بتواند  در قالب طرحهای عمرانی  کشور و به صورت ریالی هزینه بشود ، نه ما کاری نکرده ایم واین را مکول به برنامة پنج ساله کرده ایم ، یک چیزهایی را هم اگر شروع کرده ایم مثل افزایش  سقف  راه روستایی ، مثل افزایش  سقف  بهداشت ودرمان وامثال اینها ،اینها به لحاظ این بوده که تمام  کارشناسان ، تمام وزارتخانه ها ومتخصصین امر آمده اند گفته اند اینها هم در راستای برنامه پنج ساله هست . هم حداقل  لازم برای بهبود وضع کشور است یعنی کاری که ما در رابطه با طرحهای عمران ریالی کشور کرده ایم کاری است به صورت حداقل ومفید برای کشور ودر راستای اهداف برنامه و به تأیید کارشناسان طرحهای ضروری کشور است که برنامه هم از  قبول آنها اجتناب ناپذیر است .
 در رابطه با بحث ارز هم مقوله ای است که در تبصرة 29 ( که ان شاء الله یک توضیح  بیشتری در آخر عرایضم  خواهم داد )  خدمت شما ارائه  خواهیم کرد که بله  آنجا سیاستگذاری کردیم ، به سمت برنامة  پنج ساله رفتیم که ان شاء الله اگر قبول کردید ، تأیید  کردید انجام می دهیم اگر تأیید نکردید رد می کنید وانجام نمی گیرد .
 آقای حسینی فرمودند که ‹‹ دویست و سیزده  میلیارد  ریال به هزینه  جاری دولت اضافه  کرده اید ،  از کجا جمع  کرده اید ،  به بهای افزایش قیمت همه چیز ؟››  من می گویم که ه بهاء  افزایش  قیمت ها به اضافة  کاهش سایر بخش ها .ما کدام بخش ها را اضافه کردیم ؟ درمان را ، بخش  بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی بخش  تحقیقات ، بخش آموزش و پرورش ، ما غیر از اینها کجا  را اضافه  کردیم ؟ در بخش عمرانی هم عنایتی  به بخش  کشاورزی شده و بس شما  می گوئید بخش  درمان را اضافه نکنیم ؟ شما می گوئید بخش  کشاورزی شده و بس شما می گوئید بخش درمان رااضافه  نکنیم ؟آموزش  و پرورش  را اضافه  نکنیم ؟  وضع درمان کشور را در سال گذشته دیدید  اگر نظر کارشناسی کمیسیون بهداشت  ودرمان مجلس را شما بگیرید آنوقت  می دانید که وضع درمان در چه وضعی است وناچارید اضافه بکنید  ولو به قیمت  گران کردن،  ولو به قیمت کاستن  از بقیة بخش ها . بالاخره  کار مجلس  سیاستگذاری است تشخیص  اهم هاست و یکی از مهمترین  مسائلی که الان  برای کشور وجود دارد بحث درمان است ، بحث آموزش  و پرورش است .
 ما که  داعیه  حکومت اسلام  و طلب علم از گهواره تاگور را داریم در سال گذشته  یک میلیون  نفر کودک  هفت ساله  بی سواد را در این کشور بزرگ کردیم ، مجبوریم به آموزش  و پرورش  عنایت توجه داشته باشیم تازه توجهی هم که شده در حد کفایت نیست . خوب اگر می گوئید اضافه  نشود در داخل  همین تبصره  هاست پیشنهاد بدهید حذف بکنید ،  هم جلو افزایش  قیمت ها  را بگیرید آنهم قیمت هایی که باز در اختیار  شماست ومورد به مرد در تبصره ها آمده ،  هم بخش های دیگر را نگذارید کم بشود ، شما  که می گوئید  به بخش دفاع اضافه  بکنید وخودتان گفتید  وگروه  کارشناسی گفته که این سقفی که می بندید  کافی نیست خیلی کم کرده اید ، بله  ما هم می دانیم کافی نیست . کدام بخش است که می گوید اعتبارم کافی است ؟ بخش  آموزش و پرورش که به آن عنایت شده الان  کارشناس  برنامه و بودجه اش وزیرش همه آمدند کمیسیون  تخصصی مجلس  می گویند آقا  کم است . بخش بهداشت ودرمان می گویند کم است . با اینکه اضافه شده . کدام بخش دفاع بالاخره در شرایط  نه جنگ نه صلح ، می تواند  در حد یکی از سالهای  جنگ مطرح باشد . شما می گوئید  سال 67 ما می گوئیم خیر ، سال 62یا 63 مگر سال 62 ما از نظر بنیة دفاعی ضعیف  بودیم ؟
 در سال 62 کل بودجة دفاعی کشور با اعتبارات  سپاه وارتش  و ردیف جنگ  نهصد و شصت و چهار میلیارد  ریال بوده ما هم در بودجه  سال 68  کل اعتبار سپاه وارتش  ودفاع و جنگ  را نهصد و شصت ودو میلیارد  ریال تصویب کردیم . خوب بالاخره  می گوئید کم است . برای حالت  نه صلح  نه جنگ  حالت جنگ  سال 62 که سال پیروزیهای ما بوده یا حالت سال 63، سال 63  کل اعتبار دفاعی کشور ، جاری سپاه ، جاری ارتش ،  و دفاع  هشتصد وهشتاد ودو میلیارد ریال بوده ( هزینة قطعی )  ما گفتیم بیشتر از سال 63  یعنی نهصد  و شصت و دو میلیارد ریال می دهیم . بالاخره باید تعیین بکنید که ‹‹ نه صلح نه جنگ ››  یعنی چه ؟  نه صلح  نه جنگ  اگر قرار باشد حالت جنگ  سال 67 باشد خوب شما مجبورید به جای یک میلیون نفر امسال  دو میلیون نفر بی سواد را پرورش بدهید . شما مجبورید در بیمارستانهایتان وضعی بدتر از فعلی هم داشته باشید آن هم حالت نه صلح نه جنگ . خوب قابل  قبول که نیست مملکت را بایستی در سطح عموم رعایت کرد و اداره کرد .همه آمده اند در صحبت هایشان ،در تحلیل هایشان ، در بررسی هایشان مردم را به بعد از جنگ  وعده  دادند . بعد از جنگ  دوباره می گویند خیر بخش دفاع را شما به حد کفایت بدهید خوب بقیة بخش ها را چکار  بکنیم ؟  شما الان اگر بخواهید بگوئید که دفاع  رادر حد سال گذشته  بیاورید بی بروبرگرد باید حدود پانصد میلیارد  ریال به دفاع اضافه  بکنید .
 میگوئید  که سال 67‹‹جاری ››  سپاه  یک چیزی در حد  سیصد وهفتاد و چند میلیارد  ریال بوده خوب اگر بنا هست 67  را بدهیم پانصد میلیارد ریال اضافه بکنیم یا تورم تان سر به آسمان می زند ، استقراض  باید بکنید یا مجبورید بقیة بخش ها را کم بکنید در دبستان ها ومدارس را ببندید ، بیمارستانهایتان را ببندید که می خواهیم به دفاع اعتبار 67  را بدهیم . شما از یک طرف بازسازی را دارید ، بحث بازسازی را دارید ، ریال بازسازی را دارید از طرف دیگر افزایش  جمعیت را دارید ،از طرف  دیگر ده سال عدم سرمایه گذاری در بخش  های حیاتی و ضروری کشور را دارید . بعد بالاخره بحث ‹‹ نه  صلح نه جنگ ››  در این مقوله بایستی  تأثیر خودش را نشان بدهد .
  اعتفاد ما براین است که رقم  نهصد و شصت ودو میلیارد  ریال برای دفاع  رقم مناسبی  هست . رقمی  هست که می تواند بنیة دفاعی و امکاناتمان را د رحد سربلندی ودر حد دفاع از دستاوردهای انقلاب  ومرز وبوم مان نگهدارد وتازه بحث اصلی  ما این است که بنیة دفاعی واقعی کشور چیست ؟  شما می گوئید توپ  وتانک ، شما می گوئید  اسلحه ،آقای حسینی می گویند  ما نمی خواهیم آنقدر  اسلحه داشته باشیم که دنیا از ما بترسد  ولی می گوئیم  آنقدر اسلحه داشته باشیم که بتوانیم دفاع  بکنیم . مگر ما دفاع مان را با اسلحه  کردیم ؟ ما دفاع مان که با اسلحه نبود ،  ما دفاع ما با خون  بود ، ما شعارمان ‹‹ خون بر شمشیر  پیروز است ›› هست . ملت  ما خرمشهر  را مگر  با تفنگ ها آزاد  کردند ؟  خرمشهر  را بسیجی ها آزاد کردند .مگر  در مرصاد و آخرین  روزهای جنگ  جلو تانک ها را توپ ها گرفتند ؟ همین  برنوهای عشایر گرفتند .
 ما تا روزی که مردم را با خودمان داریم ، مردم ، مجلس ، دولت ، رهبری همه با هم هستند . ید واحده هستند ما می توانیم جلو همه بایستیم ( یوسف پور- برنامة دفاعی و تسلیحاتی شما چیست ؟) نهصد و شصت و دو میلیارد  ریال برای
این است که دست هایمان خالی نباشد ( یوسف پور- با دست خالی که نمی توانیم  دفاع کنیم ) ولی باید کشور را هم داشته باشیم بنابراین  اگر پیشنهاد می دهید که قیمت ها را افزایش ندهیم وجاری را افزایش بدهیم به بخش ها برسیم خوب از کجا ؟ استقراض  را افزایش بدهیم؟  افزایش هدایت شدة قیمت ها که به مراتب  بهتر از افزایش استقراض  است که افزایش  هدایت نشدة قیمت ها را دارد .
 دیگر اینکه  فرمودند ما بیائیم پالایشگاه ، بیمارستان ،مدرسه ، دانشگاه بسازیم  ما مخالفتی نداریم ولی مطلب ما این است که اگر در این کشور دو میلیارد سرمایه گذاری  می کنیم کمی هم کنار بگذاریم  که از این  دو میلیارد دفاع بکنیم .درست است ، کاملا صحیح است ، ما یک میلیارد و هفتصد  میلیون دلار ارز برای اعتبارات عمرانی و سرمایه گذاری کشور گذاشتیم  یک میلیارد وهشتصد میلیون دلار یعنی صد میلیون دلار هم اضافه  برای دفاع  گذاشتیم  شما می گوئید دو میلیارد  سرمایه گذاری کنید کمی هم به دفاع  بدهید .  ما می گوئیم یک وهفتصد  سرمایه گذاری می کنیم ، یک وهشتصد  به دفاع می دهیم . ببینید آن چیزی است که در جدول  شمارة 2  قسمت نهم  قانون بودجه خدمت شما تقدیم  کردیم . یک وهفتصد  سرمایه گذاری ، یک وهشتصد دفاع . آقای بنی هاشمی فرمودند که به وزارت کشاورزی اجازه  داده نشده که ارز صادراتی  کشاورزی را صرف توسعة  کشاورزی نماید . ما مخالفیم ، ما مخالفیم  که توسعة  کشاورزی را  گران بکنیم  .ارز صادراتی  یعنی چهل ودو تومان و پنج ریال ، یعنی یک رقم گران  بردوش کشاورزی  ما بیائیم  کارخانة کود ارز صادراتی بسازیم بعد کود تمام شده ، قیمت تمام شدة کود چندین برابر می شود ، گران به کشاورزی  بفروشیم  ؟ کشاورزی گذاشتیم  هم برای سرمایه گذاری وخودکفایی وهم برای فراهم آوردن نهاده های کشاورزی با قیمت دلار هفت تومان .
 آن طرحهای کلیدی واساسی کشاورزی را که اسم بردیم قبلا  هم گفتیم و در تبصرة 44 هم آمده وبه اضافة دو تا طرحی که  برادرها الان  اسمش را به من دادند که در تبصره ها نیامده ولی در ردیف هایی دیده شده بهره برداری مکانیزه  از جنگل ، مکانیزه  کردن بهره برداری از جنگل  حرکت جدیدی  است که ما در کشاورزی با دلار هفت تومان می خواهیم شروع  کنیم نه با دلار صادراتی . هزنیه کردن ارز صادراتی  در مقابل  یک چنین  حرکتی که 28  میلیون دلا  ارز نیاز دارد یعنی اینکه چوب را متر مکعبی 2،3  برابر گران کردن . ما که نمی خواهیم اینجوری بشود . ما می گوئیم اگر دولت امکانات ارزان دارد در اختیار  کشاورزی باشد امکانات گرانش برود مثلا صرف کاشی سازی  بشود ،  همان چیزی  هم که کردیم  ما به بنیاد  مستضعفان ، بنیاد جانبازان اجازه دادیم که از ارز صادراتی  بیاید کارخانة کاشی ساوه اش را تکمیل بکند خوب کاشی گران بشود ولی گران  شدن کود شیمیایی  را قبول  نداریم . اینکه ما ارز صادراتی را در خدمت کشاورزی قرار بدهیم حرکت درستی نیست .
 البته جایی که سوددهی  داشته باشد مثل همین سیاستی که در رابطه با بنیاد جانبازان هست ، در رابطه با کارخانة اسنس سازی که یک کارخانه ای است در رابطه با کشاورزی یا در رابطه با ریسندگی کشمیر که یک کارخانه ای است ،در رابطه با دامداری کشور اینها توجیه  آوردند ، دیدیم ارز صادراتی  توجیه دارد ،اجازه دادیم ارز صادراتی هزینه بکنند ولی اینکه  ما به وزارت  کشاورزی تحت عنوان حمایت از کشاورزی اجازه بدهیم  ارز گران مصرف بکند به اعتقاد  ما این حمایت از کشاورزی نیست .ما ارز  ارزان را به کشاورزی  می دهیم  وارز گران را به بخش غیر کشاورزی  می دهیم طرح بعدی  هم که اینجاست ، طرح تولید  نیشکر  ( صنایع  جانبی خوزستان )  هست مال وزارت کشاورزی ، صد و پنجاه میلیون دلار کیلویی  ده تومان بدهید ، ما که این را قبول نداریم .ما می گوئیم   همین  که صنعتی  است در خدمت  کشاورزی باید با ارز هفت  تومان باشد  و به آن ارز هف تومانی دادیم .
 ما قسمت عمدة  ارزی را که در دستمان بوده وتوان مانور رویش داریم ،  به بخش کشاورزی دادیم . فرمودند پاسخ  عدم حمایت  از کشاورزی   می دهیم ، که ما ریال مان را ، جنس را گران می کنیم به کشاورزی می دهیم ، که ما هر چه دستمان به عملکرد می رسد به کشاورزی می دهیم . آخر دیگر حمایت به چه شکل می شود ؟ در یک بودجه شما چه حمایتی  بیشتر از این را می خواهید ؟
 موحدی ساوجی – آقا این چه فرمایشی است ؟ این چه حرفی است می زنید ؟  اصلا شما در ظرف چند سال حتی لاستیک  تراکتور  هم نداده اید .
 رئیس- بلی ،این را کتبی  بدهید .
  عبدالعلی زاده –  همین مطلب  است ، ما هم می گوئیم  اگر می خواهید به کشاورزتان  به حد وفور  لاستیک  تراکتور  بدهید وکشاورز نگوید آقا من در داخل ده نشستم با تمام مشکلات ساختم تو یک لاستیک  ندادی که من با این  تراکتور قراضه ام زمین را شخم بزنم  وکشاورزی بکنم وما روسیاه باشیم . ما گفتیم  بیائید قبول  کنید وبه صنایع  اجازه بدهید  بیاید هفت ، هشت تا کارخانه لاستیک  سازی در کشور  بسازد وجواب این نیاز را بدهد .ماکه در جهت فرمایش شما حرکت کردیم واز کشاورزی حمایت کردیم .
 آقای بنی هاشمی فرمودند  مشکلات فعلی  دانشگاه ها ومراکز علمی  و تحقیقاتی به قوت خود باقی است . باید هیچگونه  محدودیتی  در دادن بودجه  به بخش آموزش قائل  نشویم . خوب ما هم می گوئیم درست است  بخش دفاع  هم می گوید  هیچگونه  مسؤولیت  برای دفاع  قائل نشوید ، بخش درمان هم می گوید  هیچگونه محدودیت  برای درمان  قائل نشوید ،  کشاورزی را هم که خودتان  محدودیت قائل  نشدن یعنی چه ؟  یعنی اینکه  بیشتر از توان مملکت دادن ، مملکت  که توانش  محدود است .این توان محدود  را بایستی  بین همة این ضرورتها تقسیم کرد .ما تقسیم  کردیم شما اگر تقسیمی بهتر می دانید در تبصره ها ودر بحث هایی که در جزئیات  خواهد شد پیشنهاد بدهید . ما که  پذیرای  پیشنهادهای شما هستیم مجلس قضاوت  می کند پیشنهاد  صحیح ، سازنده  بدهید ، مجلس هم حمایت می کند همه قصد  حمایت دارند ، همه قصد تقویت  آموزش  در این کشور را دارند واین مشکلات  فعلی  که شما می گوئید  همین مشکلاتی است که باعث  می شود ما بیائیم از بخش  دفاع کم کنیم به بخش آموزش  عالی اضافه بکنیم .
 تنها مخالفی که راه حل هایی هم بیان کرد آقای بنی هاشمی  بود که سه تا راه حل گفتند : راه حل اول ایشان این بود که بودجه 68  براساس برنامة پنج ساله تنظیم گردد  وتا این مرحله به صورت  سه دوازدهم عمل شود که من توضیح دادم که این راه حلی نیست که برای مملکت  ما مطلوب باشد ، ما که داریم سازندگی را شروع می کنیم بگوئیم  ‹‹ دستگاه اجرائی ››  فعلا سه ما ه حقوق  بگیر ببینیم در سه ماهة اول  سال برنامة پنج ساله چه می شود وچه طرح عمرانی به تو می دهیم ، چه وظیفة جدیدی به تو می دهیم برو آن را انجام بده ، فعلا تو حقوقت  را بگیر. به اعتقاد  ما اگر ردیف  های کمی برنامه در اردیبهشت ماه توسط دولت به مجلس داده بشود پیش از یک ماه بررسی  کمی بودجه در مجلس کار دارد به لحاظ اینکه بودجه  های یک ساله  دو ماه وقت  کمیسیون  ومجلس را می گیرد چطور  شما می خواهید  یک برنامة  پنج ساله   را چند روزه  تمام کنید ؟  یقیناً  یکی دو ماه وقت  شما را می گیرد آنوقت  آنوقت  می گوئید بروید سه دوازدهم هزینه  کنید یعنی کارمندان  دولت فعلا  حقوق سه ماهة  دوم سال را بگیرند تا ما ببینیم برنامة پنج ساله وبعد بودجة متناسب با آن چه می شود ؟  آنوقت  رئیس جمهور جدید ، دولت  بعدی می آید  ومی گویند  که خوب  ما که نبودیم ، این برنامه هم این اشکالات  را دارد ، فلان  جایش کج است ،‌فلان  جایش راست  است .بعد سال 68  هم تمام شد ببینیم 69 چه می شود ؟  این یعنی  یک سال مملکت  را از دست دادن . آنهم در مملکتی که یک روزش را نبایستی از دست داد .
 این بودجه برنامة یکسال مملکت  است بعد شما می گوئید  سه ماه مملکت را بدون برنامه بگذارید . خوب اینکه حرف معقول  و پیشنهاد درستی نیست .
 راه حل دومش این بود که انقلاب اداری یعنی حذف تشکیلات  زاید به صورت طرحی در مجلس تهیه  واجرا بشود . خدا عمرتان  بدهد ما هم با شما موافقیم این طرح را کمک کنید تهیه بکنیم  همه مان بیائیم به کمیسیون  امور اداری واستخدامی مجلس ودولت کمک  بکنیم این طرح هر چه زودتر بیاید بالاخره  همه رسیدیم به اینکه بعد از ده  سال که این نظام  اداری باید متحول  بشود ما هم با شما موافقیم  ولی ربطی به بودجة 68  ندارد بعد فرمودند که مدیران لایق را شناسایی و پست های کلیدی را به آنها بدهید .  درست است شما بیائید در تبصره  پیشنهاد بدهید بگوئید  یک تبصره ، مثلا تبصرة  54 مدیر کل فلان اداره حسن قلی ، نمی دانم مدیر عامل فلان  سازمان حسین قلی اسمها را هم بگوئید مجلس تصویب بکند شما منصوبشان بکنید . آخر مگر ربطی به بودجه
دارد ؟  مگر در تبصرة بودجه مدیر کل تعیین می کنند ؟ مگر پست ها را تقسیم می کنند ؟ شما ان شاء الله 6 ماه دیگر ، 7 ماه دیگر وقتی  رئیس جمهور جدید انتخاب شد ، دولت را معرفی کرد ، وزراء  آمدند ، آنوقت  بیائید وزراء را ، وزرای مورد تأئید وبا صلاحیت  خودتان را بگذارید وحمایتشان بکنید تا آنها بتوانند  مسؤولین  لایق و شایسته به سرکار بیاورند . بحث بودجه که ارتباطی به این پیشنهاد شما ندارد . حالا شما احتیاطاً  یک تبصره  ای پیشنهاد بدهید چند تا مدیر  کلی و پستهای دیگر توی آن تعیین بکنید اگر مجلس رأی  داد خوب قانون می شود . آنها هم می روند در سال  68 منصوب می شوند .
 آقای انصاری فرمودند  که ‹‹ عدم پیش بینی  مکانیزم نظارت و بازرسی مناسب از ضعفهای بودجة سال 68 است ››آخر مگر بودجه  مکانیزم  نظارت پیش بینی می کند ؟ عرض  کردم بر می گردد به دستگاه نظارت ، به سازمان اداری کشور ، به تشکیلات اداری کشور که هزینه را چه کسی بکند نظارت را چه کسی بکند ؟  این بحث  را ان شاء الله در آنجا باید بکنیم ، ربطی به بودجة 68  ندارد .
 برادرمان آقای باهنر هم فرمودند که به جای نیروگاههای حرارتی  سد و نیروگاه آبی بسازیم .ما می گوئیم  چرا به جای هم ؟ ما می گوئیم هر دو را بسازیم و برای هر دو هم اعتبار گذاشته ایم وهر دو هم مورد نیاز کشور است .به نظر  کمیسیون تخصصی نیرو ما اعتقادمان براین  هست  که اگر بخواهیم  نیرو و انرژی  کشور را فقط  از طریق  سدها تأمین بکنیم عملا امکان نخواهد داشت .ما مجبوریم نیروگاه حرارتی داشته باشیم ، ما الان  در شرایط فعلی مجبوریم  نیروگاه گازی داشته باشیم که بتواند دو ساله به ما جواب بدهد . بحث 5 سال و 7 سال نیست ، بحث همین دو سال آینده است ،  بحث  سال آینده  است که بایستی  ما برق  داشته باشیم برای ساختن کشور ، برای جوابگوئی به نیاز  کشور ،این است که به اعتقاد ما کشور هم باید نیروگاه گازی داشته باشد ،  هم حرارتی  داشته باشد ، هم سد آبی داشته باشد که برای همة اینها ما در بودجه  اعتبار گذاشته ایم .
  برادرمان آقای  باهنر یک اشاره ای هم به ضررهای کشت و صنعت  مغان  و سفید  رود کرده اند که بعد خودشان هم یک اصلاحیه ای آوردند و فرمودند  که دو ، سه سال  قبل ضررهایشان زیاد بوده و الان  ضررشان کم است . برادر ، کشت و صنعت ، کاشتن یک درخت است و آبیاری آن ، ده ، پانزده  سال و بعد چیدن میوة  آن درخت است . کشت  و صنعت کارخانه نیست که بعد از 6 ماه یا یکسال پس از راه اندازی به ظرفیت اسمی  خودش برسد . کشت و صنعت یعنی کشاورزی ، یعنی کاشتن ،آبیاری کردن ، بعد محصول برداشتن که ممکن است 15 ، 20  سال هم طول بکشد . کشت  و صنعتهای  ما تازه تازه  دارند مرحلة  ثمردهی  و بهره دهی  خودشان را شروع می کنند .اینکه شما می بینید کشت و صنعت مغان  در دو سه سال قبل مدام ضرر می داد ، ضرر که نمی داد ، سرمایه گذاری جذب می کرد ، هزینه می برد . الان که به حد خودکفائی رسیده دارد میرسد  به مرحله ای  که هزینه هائی را که درده سال گذشته شما خرج  کرده اید ( دولت  خرج کرده )  بتواند بهره برداری بکند و سالهای آینده یقیناً  بایستی سود دهی بیشتری داشته باشد  و عنایت داشته باشید که کشت  و صنعت  در دراز مدت سود ده وانتفاعی  است ، نه در کوتاه مدت  .
 من در رابطه  با اشکالاتی  که مخالفین  محترم  بیان کرده بودند تقریباً  یاد داشتهایم تمام شد . یک توضیحی  که قول داده بودیم  در رابطه  با تبصرة 29  بدهیم و دو سه ند  آن را که مهم است ومن می بینیم  که بحث رویش هست  یک توضیحی میدهم  و ان شاء الله  در خود بحث  تبصرة 29 توضیح  مفصلش را خواهم داد .
  من اینجا  خدمتتان عرض کنم  که سال آینده 1900 مگاوات  برق وارد مدار خواهد شد که البته اینها از محل بازسازی  وتکمیل نیروگاههای نیمه تمام موجود است که امیداریم بتوانیم  این مقدار برق را برای کشور تأمین  شده داشته باشیم .
 تبصرة29  که 21 بند  دارد ودو سه بند آن  در رابطه  با اظهارات چه مخالفین  وچه نمایندگان محترمی که به بنده و سایر اعضاء کمیسیون  برنامه مراجعه  کرده اند به نظر ما رسید که این بندها شبهاتی را به وجود آورده . من آنها را یک توضیحی می دهم :
 ما در بند 13 تبصرة 29  به وزارت نیرو اجازه دادیم که یک میلیارد دلار ایجاد تعهد برای سرمایه گذاری در سه نیروگاه حرارتی هزار مگاواتی بکند که عبارتنداز : نیروگاه شهید رجائی ، نیروگاه فارس  ونیروگاه غرب و هفتصد مگاوات نیروگاه رازی .این را گفته  اند که این ‹‹ ایجاد تعهد ›› یعنی استقراض! ببینید ما   برای این  تعهد گفتیم  که در سال 150  میلیون دلار پرداخت خواهیم کرد و سال اول را هم سال 68 گرفتیم و برای آن 150 میلیون دلار ،دلار نقد گذاشته ایم .ما می گوئیم که ساخت  این  نیروگاهها طبق برنامة زمان بندی که به ما داده اند ،هقتصاد مگاوات را سعی  دارند برای سال 69  وارد مدار بکنند .
 به وسیله  نیروگاه شهید رجائی هر سال از سال 70 ( طبق  برنامة زمان بندی شده ای که داده اند ) 250 مگاوات وارد مدار خواهد شد ونیروگاه فارس  و غرب برای اینکه ظرفیت نهائی 1000  مگاوات را به مملکت بدهند تا سال 75 یا 76  طول  خواهد کشید . یعنی از سال  68 تا هفت سال  دیگر ما با این  نیروگاهها سروکار داریم  . ما گفتیم به اینها سالی 150 میلیون دلار پول می دهیم . یعنی وقتی نیروگاه تمام میشود  پول ما هم تمام میشود ( پولش  را داده ایم )  آیا این استقراض  محسوب میشود ؟  کدام منطقی می گوید  که ما بیائیم مثل شاه پول مملکت را هدر بدهیم و بگوئیم که شرکت فلان !  تو بیا نقداً پول  نیروگاه را بگیر بعد بیا در طول 5 سال برای من نیروگاه بساز ، حالا خوب ساختی ، بد ساختی به جهنم !! خوب ما که  نمیتوانیم   این کار را بکنیم  این سیاست شاه بود که پول نیروگاه  اتمی بوشهر را قبل از اینکه اصلا زمینش  را انتخاب بکند به طرف پیمانکار پرداخت کرده . خوب ما که مسؤول هستیم در این مملکت سرمایه گذاری بکنیم  ومراقبت بکنیم  که این سرمایه گذاری صحیح ، به موقع  و به جا انجام بگیرد ، ما به پیمانکار می گوئیم آقا بیا  کار را شروع کن ،  این پیش پرداخت تو ،( صد و پنجاه میلیون  دلار برای شروع قرار داد ما اول قرار گذاشته ایم به عنوان پیش پرداخت ) بعد هر سال به میزان پیشرفتش  ما اگر به این بدهیم در 6 سا 900 میلیون دلار میشود که ما به تدریج  ، به ترتیب ، به میزان  پیشرفت این طرحها به اینها می دهیم ، صد میلیون دلار هم به عنوان تضمین می ماند که آخرش بعد از بهره برداری و راندمان مطلوب نیروگاهها  پرداخت  میشود . کجای  این استقراض  است ؟اینکه  ما گفته ایم  ایجاد تعهد ، تعهد برای این است که ما اگر در بانک مرکزی میخواستیم این قرار دادها را شروع بکنیم باید یک میلیارد  دلار را همین امروز می بردیم به حساب بانک مرکزی می ریختیم تا بانک مرکزی به طرف خارجی اعلام می کرد که کارت را شروع کن ، پولت  پیش من است !  ما گفتیم  بانک مرکزی ما دردنیا اعتبار دارد ،  به پشتوانة  انقلاب و ثروتهای کشور اعتبار دارد . بانک  مرکزی بیاید بگوید که یک میلیارد نزد من است و قرار داد را طوری کنترل کند  که سالانه بیشتر از 150  میلیون دلار پرداخت  نداشته باشد ، هر سال 150 میلیون دلار  مادر بودجه پیش بینی کنیم که بدهیم . کجای این استقراض است ؟! خرید اقساطی  یا پرداخت مرحله به مرحلة پول کجایش  استقراض  است ؟!این یکی از معاملاتی  کاملا نقدی است که ما گفتیم شروع کنیم . نهایتاً گفتیم پولمان را در حساب بانک  مرکزی بلوکه نکنیم …
  عوض زاده – آقای  عبدالعلی زاده معنای حرف ما را عوض نکنید …
 رئیس-  بعد از هفت ، هشت ماه هنوز آقایان  نمیدانند که قطع  کلام گوینده جایز نیست ؟ اگر   حرفی  دارید بنویسید وبه ایشان بدهید ،در مقابل  حرف حسابی  نباید که داد بکشید . آقای  عبدالعلی زاده  شما به صحبتتان ادامه بدهید و به حرفهای اینجوری هم توجه نکنید .
 عبدالعلی زاده - … بعد ما آمدیم   گفتیم که 1600 میلیون دلار  یعنی یک میلیارد و ششصد میلیون دلار ( در بند 5) کمیتة تخصیص ارز میتواند از تسهیلات  خارجی استفاده  کند . ببینید  این رقم  چند سال  بود به عنوان ‹‹ یوزانس usance›› می آمد ، یوزانس استقراض  نیست ، نوعی  معاملة  نسیه میباشد . وقتی کلمة  ‹‹یوزانس ››  قید می شد که دیگر  مجلس حساسیت خودش  را نسبت به یوزانس از دست داده ومی گفت  که بالاخره  چاره ای نیست و قبو است چون جزو استقراض  محسوب نیمشود . شما امسال  جنس را می گیرید سال آینده پولش را می دهید ، منتها با بهرة بیشتر .
  ما یک حساب تهاتری با چند کشور  دوست داریم . حساب مخصوصی است که مثلا  ما با کشور همسایه مان ترکیه گفتیم آقا ما که با شما رفیق هستیم وبا همدیگر  هم دعوائی  که نداریم پس بیائیم با هم ماملة تهاتری داشته باشیم .خوب معاملة  تهاتری یعنی این که فرض کنید ترکیه  می آید نفت ما را می برد ما در قبال این نفت باید برویم جنس بیاوریم .امروز یک کشتی نفت  پر میشود و به ترکیه حمل میشود . در قبال  این یک کشتی  نفت ، ممکن است  انتخاب جنس ما یک ماه طول بکشد یا ما بخواهیم پنج رقم  جنس از ترکیه  بخریم  که یکی از آنها را می توانیم همان روز اول بخریم وچهارتای آن را دو ماه دیگر میتوانیم
بخریم . خوب ترکیه در این مدت به ما بدهکار باشد یا پول نقد بدهد ؟  خوب ،اگر پول نقد  بدهد که تهاتری نیست . یک حساب  مخصوص  باز کرده ایم و قرار داد بسته ایم ، گفته ایم دو کشور دوست ایران وترکیه  به هم اعتماد  دارند ومی توانند هر کدام 400 میلیون دلار   به همدیگر  بدهکار باشند یعنی تا 400  میلیون دلار ترکیه میتواند بیاید از ما نفت ببرد وما فرصت  داریم که برویم از آن کشور جنس بیاوریم . یا بر عکس ، ما میتوانیم  برویم 400 میلیون دلار جنس از ترکیه بیاوریم  وبه ترکیه  بدهکار  بشویم ،ترکیه  دو ماه دیگر بیاید نفتش  را ببرد . برادرها گفتند شما وقتی به ما اجازة استقاده از حساب مخصوص  را نمی دهید همیشه ترکیه هست  که به ما بدهکار است . یعنی ما علیرغم اینکه  به لحاظ  وجود جنگ  یا الان به لحاظ وجود بازسازی  احتیاج  به پول بیشتری داریم به جای  اینکه در حساب  مخصوص به چین ،به ترکیه ، به چند کشور دیگری که با ما دوست هستند وحساب مخصوص داریم بدهکار باشیم ( چون  در قانون اجازة بدهکار شدن را نداده ایم )  بنابراین آنها به ما بدهکار  میشوند وما یک چیزی هم از جیب مان میرود ، نفت  را داده ایم  و پول یا جنس به عوض آن هنوز  نگرفته ایم ! خوب گفتیم  چه مکانیزمی لازم است که در آخر هر سال به جای اینکه آنها به ما  بدهکار بشوند ما به آنها بدهکار بشویم ؟ این بدهکار  شدن که بهتر  از ‹‹یوزانس ››  است .
 گفته اند :‹‹ مجوز در قانون بودجه ››.  خود دولت پیشنهاد آورده  که اجازه بدهید من هفتصد  میلیون دلار( در لایحه دولت هست )  از حساب  مخصوص استفاده کنم. یعنی  آخر سال 68 در حساب مخصوص کشورهای دوستی که با ما حساب مخصوص دارند 700 میلیون دلار  از ما طلبکار باشند . سال 69 بیایند نفتشان یا کالایشان را ببرند . ما گفتیم خیلی خوب ،  قبول است به اعتناد ما اگر خوب عمل بکنیم حتی میتواند یک میلیارد هم بشود چون سقف  حسابهای مخصوص  ما خودش  نقطة قوت نظام  ما است که کشورهای دنیا  اینقدر به ما اعتماد دارند و روی ثبات نظام  امروز حساب می کنند که حاضرند درحسابهای مخصوص بیشتر  از یک میلیارد دلار از ما طلب داشته باشند . خوب اینکه به نفع  ما است که استفاده کنیم ، اصلا  چرا سقفش  را به 700 ببندیم ؟ ما اجازه میدهیم !  این نوع استفاده از حساب مخصوص ، یک  نوع  تسهیلات  خارجی است . عبارت تسهیلات  خارجی ، یک نوعش ‹‹یوزانس ››  است ، یک  نوعش همین  حساب مخصوص  است ، یک  نوعش  خرید اقساطی است ، یک نوعش  خریدی  است به شرط پرداخت محصول وبه شکلهای مختلف …  ما گفتیم  از این تسهیلات  استفاده کنیم . کجای این اجازة دریافت وام واستقراض  است ؟
  شما بیائید در این بند پیشنهاد بدهید  که این مجوز  شامل استقراض  خارجی نیست ! خوب صراحتاً بروید  جلو آن را ببندید .اگر فکر می کنید که ممکن است از این کلمة  تسهیلات سوء استفاده  بشود ولی این کلمة تسهیلات  دست دولت و کمیتة تخصیص ارز  را باز می کند برای شکلهای مختلف معامله  با کشورهای خارجی که به نفع مملکت  ما تمام بشود که ما بهرة  کمتری پرداخت بکنیم و لطمة  کمتری به حیثیت  اقتصادی ما وارد بشود . خوب کجای این اشکال دارد ؟این که کلمة ‹‹یوزانس ›› را اینجا بگذاریم ، حساب  مخصوص  را اجازه ندهیم ،  در بقیة  تسهیلات را ببندیم و ‹‹یوزانس ›› که بدترین شکل استفاده  از اینجور تسهیلات  است و بهرة به مراتب  بیشتری را پرداخت می کند بگوئیم آقا بروید  سراغ آن ؟!  ما تسهیلات  خارجی را اینجا به این مفهوم  گذاشته ایم ، نه به مفهوم استقراض  و شما میتوانید  در این بند پینهاد بدهید آخر این اضافه  بشود که این مجوز دلیل  بر استقراض  نیست یا این  تسهیلات شامل استقراض  از کشورهای خارجی نیست . جلو آن ها را ببندید ما که حرفی نداریم .میماند بند 14 که فکر می کنم آن نکته  و تکیة مهم برادرها است .
 مادر بند 14 تبصرة  29 گفتیم دولت ، مجموعة  نظام ، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ،دست به دست  هم میدهند می آیند در رابطه با حدود 60 طرح اساسی این کشور  که شما هر گونه برنامة توسعه  که بنویسید ،  به هر شکلی بخواهید این کشور  را با شرط استقلال  اداره بکنید مجبور هستید  ولو امروز هم که شده  بروید این طرح را شروع کنید ویک روز دیر شروع کردن یک روز و یک سال به تأخیر  انداختن  استقلال کشور است . ببینید ما میخواهیم این کشور بیش از  پنجاه میلیون  نفری را اداره کنیم ، به شکلی که ده ، بیست سال آینده جوابگوی هشتاد میلیون نفر جمعیت باشد .ما نمیتوانیم به صنایع و سرمایه گذاری موجود اکتفا  بکنیم و بگوئیم  خیلی خوب آنموقع  می سازند .مگر الان شمادر کشورتان کدام کالای اساسی وکدام مصالح ساختمانی تان را به وفور  می توانید  توزیع  بکنید؟  سازندگی کشور  الا به تولید  مواد اولیه  مگر مقدور  است ؟  ما امروز  در گردابی به نام گرداب وابستگی  کالاهای اساسی  گرفتاریم . یعنی بخواهیم  یا نخواهیم  دو میلیارد  و پانصد میلیون  دلار سال آینده باید  به کالاهای اساسی و نهاده های  کشاورزی بدهیم  که بتوانیم  جوابگوی  نیاز کوپنی 50 میلیون نفر باشیم . این رقم 10 سال دیگر اگر روند به همین شکل  باشد سربه چهار ، پنج میلیارد  دلار خواهد زد آنوقت  رقم درآمدی ما چه خواهد شد ؟ ما چاره ای نداریم الا اینکه :
1-    برویم  دنبال منابع جدید  درآمد ارزی کشور .
2-     خود کفائی در کالاهای اساسی و کالاهای دیگری  که  به واردات آنها به طور یقین و قطع  نیازمندیم .
 ما جدولها را تنظیم کردیم   وگفتیم  این کشور به چه چیزهائی  نیاز دارد دیدیم سیمان هست ، شیشه  هست ، لاستیک  هست .در رابطه  با صنایع  سنگین و مادر این کشور (آجر نسوز )  هست . ما مواد اولیه آجر نسوز  رادر کشور داریم ولی  نمیتوانیم به اینها شکل بدهیم  واینها را به مرحله ای برسانیم که تبدیل  به نسوز بشود تا بتواند در کوره های فولاد  در صنعت  و بقیة  قسمتهای  ما به بهره برداری برسد وهر ساله  مجبوریم بابت اینها ارز بدهیم . اگر یک روزی  شما گفتید  که دیگر از امروز به بعد ذوب  آهن اصفهان ، فولاد اهواز، فولاد مبارکه کارنکند  و تعطیل  بشود آنوقت  میتوانید بگوئید که ما به نسوز احتیاج نداریم  ولی تا روزی  که در این کشور بنا هست ، چرخ  صنعت  وتولید بچرخد ما به  نسوز نیاز داریم . گفتیم  هر برنامة توسعه ای اینها را ایجاب خواهد کرد  ما به جای اینکه بنشینیم دست روی دست هم بگذاریم و بگوئیم برنامة 5 ساله بیاید و بودجة 69  بیاید ودر آن  پیش بینی بشود که ما برویم اینها را بسازیم ،  خوب ما از سال اول سازندگی  شروع کنیم . منتها بحث این است که با چه بسازیم ؟ اگر  امسال شروع  نکنیم با این مکانیزمی  که ما طرح کرده ایم سال آینده  از کجا شروع  خواهیم کرد ؟ اگر 2 سال دیگر هم بخواهیم  شروع کنیم ، از کجا شروع  خواهیم کرد ؟  در آمد ما که رقم و سقفش  معلوم است ، ما هم سهم تولید  نفتمان  معلوم است ، هم قیمت  و کشش نفت معلوم  است ، هم فرصت  سرمایه گذاری ما محدود است  واز طرف دیگر دهان گشادی به نام مصرف که هر روز گشادتر میشود  موجود است یعنی ما که امسال دو میلیارد و پانصد میلیون  دلار به کالاهای اساسی میدهیم  اگر به فکر  تولید واقدام اساسی  وخودکفائی  نباشیم  مجبوریم  سه سال دیگر این را 3 میلیارد  بکنیم ! یعنی توان وامکان  سرمایه گذاری  را داریم از دست میدهیم .الان ببینید ما جنگ را تمام  کرده ایم ، سربلندانه  از میدان جنگ  بیرون آمده ایم وحریم کشورمان ونظام مقدسمان  را حفظ  کرده ایم .  دنیا روی  ما اعتبار  و حساب  باز کرده   و شرکتهای خارجی  به لحاظ یافتن بازار حاضرند در رقابت  با همدیگر  به ما پوئن بدهند . خودشان آمده اند به ما می گویند آقا شما  مگر پالایشگاه  نمی خواهید ؟ بگذارید  ما برای شما پالایشگاه  بسازیم ، قسمتی  از محصولاتش مال شما و قسمتی از محصولاتش  مال ما ! هیچ ادعای  دیگری هم ندارند ، بار سیاسی هم ندارد ، ما یک تجربه ای داریم که البته آنموقع که این کار را شروع کردند به این نیت نبودند ولی درسی است برای ما ،این مجتمع  پتروشیمی ایران و ژاپن   درس بسیار خوبی است آنموقع ژاپنی ها  به هوای برخورداری بیشتر از ثروت  مملکت ما و شاید  به هوای  غارت بیشتر کشور ما آمدند در مجتمع  ایران و ژاپن  شریک شدند  و آن را سمت دادند که بیشتر  به خودشان  نفع برساند .این مجتمع  مواجه با انقلاب  شد ، جنگ  پیش آمد ، بمباران شد و هزار تا مسأله … آیا  در این 10 سال  ژاپنی ها  توانسته اند در یک دادگاه  علیه ما اقامة  دعوا بکنند ؟ یا یک  کالا یا یک ریال ما را مصادره بکنند ؟ قرار داد طوری است که دست و پایشان  را بسته . وقتی شرکت  خارجی حاضر  است بیاید با ما قرار داد  ببندد که به اعتبار انقلاب مادرکشور ما صنعتی را بسازد ( البته آن برای  خودش بازار  پیدا می کند ، او حتی صنعت  وکالایش را به ما گرانتر میفروشد )  اما حاضر است بیاید در ایران وارد بشود پنج  تا کارخانه سیمان را با کمک تولید کنندگان داخلی وحفظ اولویت  خودکفائی صنعت  داخلی برای ما با کمک آنها بسازد به ما تحویل بدهد ویک سال بهره برداری بشود بعد پول  این کارخانه را در اقساط  پنج  ساله وصول بکند . ما بگوئیم  نه نمیخواهیم بسازی ؟! بعد بگوئیم این استقراض است ؟  من از شما یک سؤالی می کنم :‌شما می آئید با یک معماری قرار داد می بندید برایتان یک خانه بسازد . آیا به محض امضای  آن قرار داد کل پول آن خانه را
می دهید یا به تدریج پول این را میدهید ؟ یا اگر  این سازنده ، یک سازندة قوی باشد می آید خودش شهرک  را شروع  می کند می سازد ، سرمایه گذاری می کند  بعد از اتمام حتی فروش  برای شما اقساط  می کند ( منتها  گرانتر )آیا به این استقراض  می گویند ؟‌الان  یک شرکت  قوی بیاید  صد تا خانه بسازد ، یا یک  بانک استانی می آید پنجاه  تا خانه در یک استان می سازد  بعد خانه ها را تمام می کند ومیفروشد  آنهم به صورت اقساط  آیا میشود به این گفت که خریدار دچار استقراض  شده ؟! خریدار صاحب  خانه شده ، خریدار یکجا  پول نقد  نداشته برود خانه بخرد به این شکل آمده خانه خریده . آیا  به این استقراض  می گویند ؟ آن چیزی  که ما به عنوان استقراض  خارجی از آن میترسیم روبرو شدن با دولتهای استکباری است که هر دلاری که به ما میدهند میخواهند  اهرمی سیاسی علیه استقلال ما  باشد ولی شرکتی  که به اعتبار  کسب بازار  برای خودش  سرمایه گذاری بکند وبه اقساط  و طی قرار دادی که در هیچ محکمه ای  نمی تواند فشار سیاسی  ویا اقتصادی  بر ما وارد  کند برای ما بسازد و برود  به اقساط  پولش را از ما بگیرد  ما دست رد به سینه اش بزنیم ؟به این  هنر می گویند ؟
 شما اگر در برنامة 5 ساله  بخواهید کشور را توسعه بدهید با کدام پول  میخواهید توسعه بدهید ؟  با کدام درآمد میخواهید مملکت  را توسعه بدهید ؟الا یک چنین سیاستهائی ؟!
 ما می گوئیم این استقراض  نیست ، چرا شما می آئید  می گوئید استقراض ؟ دنیا هم به این استقراض  نمی گوید . ما هم نمی گوئیم ، حالا شما می گوئید استقراض ؟  شما اعلام کنید در دنیا  که بلی ما برای رسیدن  به خود کفائی  در تولید لاستیک ، سیمان ، شیشه ، فولاد  و بقیه چیزها استقراض  خارجی کرده ایم  خوب آیا  اعتبارتان را از دست نمیدهید ؟ وقتی  خود آنها اسمش را استقراض  نمی گذارند ، خود آنها می دانند  ومعترفند که این نوعی  معامله است ،  استقراض  نیست هیچ بار سیاسی پشت آن نیست وکارشناسان متعهد ما ،دولت مکتبی و خدمتگزار ما دارند این قرار دادها را می بندند وکس دیگری نمی بندد خود شما  براین قرار دادها و بسته شدن این قرار دادها نظارت دارید .هیچگونه اهرم  سیاسی نمی توانند در این رابطه علیه ما به کار ببرند بعد ما بیائیم  بگوئیم این استقراض  است ، ما دچار قرض  شدیم ، ما فلان  شدیم ؟ نخیر  یک چنین چیزی  نیست .اگر یک چنین چیزهائی را شما استقراض می دانید بیائید اعلام  کنید که بلی ما بدهکار هستیم . الان  سازندگان  ایتالیائی که دارند فولاد مبارکه را می سازند ، می آیند  می سازند واز ما طلبکار  می شوند بعد پولشان را میدهیم . پس  بیائیم بگوئیم  تا لحظه ای  که ما پول آنها را نداده ایم بدهی خارجی داریم ؟ ما  الان با دنیا داریم معامله  می کنیم ،دنیا  بیش از 15 میلیارد دلار روی ما سقف  معامله  دارد ، با همدیگر بده بستان  داریم ، ما بیائیم بگوئیم  استقراض  است و بدهکاریم ؟آخر  چه کسی از ما قبول می کند ؟ چرا می آئیم  آبروی مملکتمان را می بریم ، چرا  می آئیم  ثبات  واعتبار  وحیثیت  اقتصادی ، سیاسی  کشور را لکه دار بکنیم بگوئیم آقا این استقراض  است ! استقراض  مطلبش  کاملا روشن  است ،استقراض یک چیزی  است در رابطه  با دولتهائی که رویش اهرم سیاسی دارند ، فشار سیاسی می آید .
 بلی ، اگر وزیر امور خارجه یا رهبر یک کشوری می آید می گوید که ما حاضریم  به شما  اعتبار بدهیم ، به شما یک میلیارد  دلار اعتبار  می دهیم . بیائید از ما جنس  ببرید این  یعنی قرار داد بستن با دولت و استقراض  ولی وقتی  یک شرکت خارجی  که ضوابط  ومقررات کشورش جدا از اهرمهای  سیاسی آن کشور  است وحاضر است بیاید برای بازاریابی خودش  با ما قرار داد ببندد و برای ما کا ربکند  ما بگوئیم  نخیر این استقراض است ؟  خوب اگر اینجوری است ما باید ارتباطمان را با دنیا قطع بکنیم  .
  ما اعتقادمان  براین است که اگر  هشیارانه  قرار دادهای  این بند بسته بشود وبا عنایت  به اینکه همة این شرکتها از طریق مناقصه و رقابت  شرکتهای خارجی با یکدیگر انتخاب خواهند شد ،  انتخاب درستی باشد یک حرکت بجا و سازنده در کشور هست واین را نمیشود  استقراض  گفت به هر   حال  توضیحات بیشتر این مسائل را یقیناً  در بحث تبصرة 29  خواهیم داد ولی اینکه  هنوز مسأله  روشن نشده ، بحثها شکافته  نشده آقایان  بیایند شروع کنند براین  که استقراض  آمد ،استقراض  آمد ،  این یک مقدار  لطمه زدن به خویش  است . تا رسیدن به تبصره 29  خواهشم این است که جلسه ای غیر از جلسة  علنی بگذاریم  که جلسة  کارناسی باشد تا بتوانیم با عدد و رقم و پیشنهادهائی که حتی به وزارتخانه های ما شده است ،استقبالی که شرکتهای خارجی از این سیاست کرده اند  با بیان  اینها به صورت روشنتر  در جلسات  خصوصی به نتیجه  برسیم . اگر  بحث استقراض  است بنده از پشت  این تریبون از طرف خودم و بقیة اعضاء  کمیسیون برنامه  و بودجه اعلام  می کنم که ما به شدت با استقراض  مخالفیم و استقراض  را اهرمی  سیاسی برای شکستن انقلاب  می دانیم .اینکه اعتقاد ما است و ما مخالفیم  و قبل از اینکه  شما پیشنهاد حذف بدهید خودمان  پیشنهاد حذفش را می دهیم ولی بیائید بحث کنیم ، بررسی کنیم ما سر این مطلب  ساعتها و روزها  بحث کارشناسی با وزرای مختلف ، یا کارشناسان برنامه  و بودجه و بخش صنایع انجام داده ایم وبه این نتیجه رسیده ایم که این لطمه ای  برای انقلاب ما نیست بلکه خدمتی برای بهبود اقتصاد کشور ما است که این مکانیزم را پیشنهاد کرده ایم به همین راحتی آمدن واعلام استقراض  از پشت این تریبون  کردن چیزی  جز خدشه دار کردن ( به اعتقاد ما )  حیثیت سیاسی  اقتصادی  کشور نیست .  با عنایت  به اینکه این  توضیحات طولانی شد وخود به خود در قالب  همین بحث ها و پاسخگوئی  به انتقادات و اشکالات  ما یک مقدار از  محاسن بودجة 68 را هم خدمت شما عرض کردیم ،من به همین بسنده می کنم . فقط عرضم بر این است که بودجة  68  که تنظیم شده (تأکید است ، یک بار هم عرض کردم )  این بودجه ماحصل  توان کارشناسی دولت ومجلس است . این را با پیشنهاد های سه دوازدهم واین بحثها خدشه دار کردن به امید اینکه این توان کارشناسی  در وضع موجود  چیزی بهتر از این را بیاورد به اعتقاد  ما سازندگی مملکت را به تأخیر انداختن  است .این  است که از تمام خواهران و برادران عزیز تقاضا می کنم به این بودجه رأی بدهند .  در بحث تبصره ها روی تبصره های پیشنهادهای شما ،  مکانیزم های سازنده ای که ان شاء الله پیشنهاد  خواهید کرد و بحثهای مفصلی  کهدر تبصره ها خواهد شد راه خیرو صلاح  کشور انتخاب میشود وامیدواریم سال 68  بتوانیم بودجه  سال 68 را کاملا عمل کنیم و قدمی برای شکوفائی  اقتصاد کشور  برداریم والسلام علیکم  و رحمت الله (‌احسنت – احسنت )
 رئیس- متشکر ،آقای  زنجانی وزیر برنامه و بودجه  برای صحبت  تشریف بیاورند .
 مسعود روغنی زنجانی (وزیر برنامه و بودجه )ـ بسم الله الرحمن الرحیم .
 با سلام  ودرود بر امام امت و ملت  شهید پرور ایران بحث خود را آغاز می کنم مجموعه مطالبی  را که می خواهم عرضه بکنم دردو قسمت ارائه  خواهم کرد .  در قسمت اول  به بررسی اجمالی  عملکرد  اقتصاد کشور ودر قسمت دوم به بودجه  پیشنهادی سال 1368  به مجلس محترم  شورای اسلامی خواهم پرداخت :
  جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی  انقاب اسلامی مقاومت های  سختی رادر عرصه های سیاسی ، نظامی ،اقتصادی ، فرهنگی  در مقابله  با توطئه های استکبار  جهانی از خود نشان داده است . تداوم حضور  قدرتمندانه ما پس از دهسال در صحنه های  بین المللی گویای  ایثار ملتی است که برای  حفظ آرمانها و ارزشهای اصیل اسلامی خود وهمچنین  برای کسب  استقلال  و آزادی  کشور از هیچ  تلاشی فروگذار نکرده است  ودر اینجا لازم  است که یاد شهیدان انقلاب اسلامی ایران وهمچنین  جنگ تحمیلی  را که با شهادت  خود آزادگی  وعزت و سربلندی  را برای ایران عزیز فراهم آوردند . گرامی دارم .
 اقتصاد ایران در طول سالهای پس از پیروزی انقلاب  اسلامی ایران با فرا و نشیب های  متعددی مواجه شده است . در حال حاضر  از نظر تحلیل  اقتصاد  کلان وجود عدم تعادلهای اقتصادی  از مهمترین  مسائلی است که در تصمیم  گیریهای اقتصادی باید بر آن پرداخته شود .  وجود شکاف  بین درآمدها وهزینه های دولت وجود شکاف بین عرضه و تقاضای پول بعلت  روند فزاینده حجم  نقدینگی وهمچنین رکود در بخشهای مختلف اقتصادی ، وجود شکاف بین سرمایه گذاری و پس انداز ،وجود شکاف بین  واردات و صادرات بعلت آسیب پذیر بودن درآمد ارزی نفت وعدم  توسعه صادرات غیر نفتی ، وجود بعضی  دیگر از عدم   تعادل ها بعلت  کاهش حجم  فعالیتهای اقتصادی  و رشد  فزاینده جمعیت و ویژگی ساختمان  چون جمعیت همه عوامل  مهمی هستند که اگر در چار چوب مجموعه  سازگار اهداف وخط مشی های مشخص یک برنامه  بدانها پرداخته نشود  در سالهای آتی  مشکلات اساسی را برای اقتصاد کشور در  پی خواهند داشت بدین  جهت عامل  مؤثر بر عملکرد  اقتصاد کشور که به برخی از آنها اشاره  خواهد شد باید مورد ارزیابی
دقیق قرار گرفته و تصمیم  گیریهای مشخص نسبت بدانها اتخاذ شود .
د رکنار  مشکلات  موجود در زمینه  تولید و سرمایه گذاری رشد فزاینده جمعیت  کشور را باید بدان افزود . چنانچه این روند  فزاینده  به ازدیاد  محصول و ثروت  ملی می انجامید ویا در امور اقتصادی و بنیانهای تولیدی تحرکی  پدید می آورد .  با توجه به تراکم پائین جمعیتی  کشور ومنابع  وذخایر غنی  خدادادی  عوارض منفی و پیامدهای مخرب وباز دارنده آن بر هدفهای رشد وتوسعه کشور قابل  تحمل بود اما توام شدن این پدیده با رکود وعدم رونق  فعالیتهای اقتصادی  و بروز و پیدایش  ناهنجاریهای ژرف  درمبانی زیستی و فرهنگی  جامعه ، تداوم  روند کنونی افزایش  جمعیت کشور را بخاطر  عوارض  مخرب وگسترده ای که بر هدفهای رشد وتوسعه  ملی و بهبود  وارتقاء  شرایط  زیست جامعه  دارد غیر قابل  تحمل کرده است  در اثر تشدید آهنگ  افزایش  جمعیت ودر نتیجه دگرگونی نسبی ساخت جمعیت و بالا رفتن  فراوانی جمعیتی  که بدلیل خردسالی  قادر به تولید نیستند بار تکفل  واقعی  اقتصادی  جمعیت از 83/2 نفر در سال 1355 به 5/3  نفر در سال 1365  ازدیاد  یافتند و شرایط زیست  ونحوه گذران  زندگی بسیاری از خانوارها  نامناسبتر شده است . ساختمان جمعیت کشور به علت  تشدید عامل باروری وزادووند جمعیتی حتی از گذشته جوانتر شده است .نسبت جمعیت کمتر  از 15 سال که شاخص  جوانی جمعیت  است در سال 1365  به 5/45 درصد ومیانه  سنی جمعیت یعنی سنی که جمعیت را درست به دو نیمه  مساوی  تقسیم می کند  به 17 سالگی  رسیده است .  از لحاظ  اقتصادی  براین جوانی شدید جمعیت  حاصلی جز تشدید بار تکفل  اقتصادی ، بالا رفتن دامنه  وابعاد نیازهای اساسی و هزنیه های مصرفی مترتب نیست . در چنین شرائطی  اگر وضعیت  اقتصاد جامعه  بهبود نباید وبه ظرفیتهای تولیدی  آن افزوده  نشود ، سطح زندگی  مردم سقوط  خواهد کرد  به همین دلیل  است که باید  دنبا مکانیزم  هائی در بودجه وهم چنین در برنامه شد که ما افزایش  ظرفیت های تولیدی را دنبالش  باشیم مکانیزم هائی که د رتبصرة 29  گذاشته شد و بعضی  برادرها به آن  اعتراض  کردند درست در جهت  خلاف  این افزایش تولید در کشور هست  که باعث رونق اقتصادی  و افزایش  سطح زندگی مردم  خواهد شد .  طبق  بررسی های انجام شده حتی در صورت اتخاذ  سیاست های تحدید موالید در 25 سال آینده  نرخ رشد جمعیت کشور از حدود 3/2%  پائین تر نخواهد آمد .  با وجود این به دلیل جلوگیری از گسترش  ابعاد سرباری اقتصادی  جامعه و دامنه نیازهای اساسی ، شرایط  بهتری برای  تسریع  آهنگ رشد اقتصادی فراهم خواهد آورد .
 در چار چوب  سیاستهای مالی دولت  عدم تعادل  بین درآمدها ومخارج  دولت از مهمترین ویژگیهایی است که در سالهای اخیر بودجه  دولت با آن روبرو بوده است اثرات رشد فزاینده کسری بودجه باعث گردید   تا حجم  نقدینگی افزایش  پیدا کند . رشد حجم نقدینگی بدون تناسب  با رشد تولید اقتصادی  علت  عمده افزایش  قیمتها در جامعه  میباشد .
 من در اینجا باید تذکر بدهم برادرانی  که روی کسری بودجه به عنوان عامل مخرب  به حق تأکید میکردند و دولت را مورد حمله  قرار میدادند باید این گلایه را بکنم  که هیچ راه چاره مشخصی هم در پشت  این تریبون  به دولت ارائه نداده اند ودر طول انتقادات  خودشان نقطه  مشخصی ارائه بدهند که  دولت حالا  باید چکار بکند ودر چه نقطه ای  باید بایستد  که این کسر بودجه را کم کند ارائه  نشد .مهم ترین عاملی که هم میتواند کسر بودجه را کاهش  بدهد وهم تورم را کنترل بکند و هم این وضع  زندگی مردم را تصحیح بکند مالیات  ها بوده .
 برادرانی که به دولت حمله  میکردند  که اقتصاد کشور را درست اداره نمیکند چرا یک بار هم صحبت  نکردند  که این بخش غیر دولتی چرا مالیات های خودشان را پرداخت نمی کنند . مالیات های بالقوه  پرداخت نشده بین 3 هزار  میلیارد تا 5هزار میلیارد  طبق برآوردهای کارشناسی هست . چرا به اینها  تکیه  نمی کنند ؟ اگر   آن عدد و رقم هائی که برادران میخوانند به عنوان شاخص های منفی و براساس آن  به دولت  حمله می کنند چرا آنجا که دولت شاخص هائی را ارائ میدهد که  میتواند به تعادل های مالی بپردازد  به آنجا تکیه نمی کنند ؟  اجحافی که از طرف  بخش غیر دولتی به مردم میرود و دولت  تمام توان خودش را گذاشت که از مستعضفین  حمایت بکند در این راستا هیچ نکته ای را ارائه نمی کند فقط  نکات منفی که آن هم ناشی از عدم  اخذ مالیات  و عدم پرداخت مالیات از طرف بخش  غیر دولتی  بوده به آن اشاره نمی کنند . میزانی که  دولت پمپاژ  میکند به اقتصاد  کشور به آن میزان  پرداخت نمی کند .
 مالیاتی که بخش غیر دولتی  به دولت  پرداخت می کند تحت  عنوان مالیات مشاغل 100 میلیارد بیشتر نیست 100 میلیارد  شما فقط برای چند طرح  عمرانی بیشتر نخواهد بود بقیه اش  را دولت  اداره میکند اگر دولت مجموعه  پشتیبانی مالی و اقتصادی   خودش  را از اقتصاد کشور بکشد  بیرون اصلا امکان توسعه برای کشور فراهم نمیشود و امکان زیست را برای مردم  فراهم نمی کند که من خواستم اینجا به آن تکیه  بکنم که اینجا اجحاف  است برای دولت وعملکرد  دولت .
 به نظر من علی رغم  وجود مشکلات  بعضاً عمده  اقتصادی در شرایط حاضر به دلایلی  که ذکر خواهم کرد میتوان افق  بسیار روشنی  رادر آینده  ترسیم نمود . عمده ترین عواملی که در این رابطه  به عنوان اهرم هائی که زمنیه ساز ذهنیت های روشن در مورد  آینده  میتوان ارائه داد از این قرار است :
1-    وجود منابع  عظیم و سرشار  نفت وگاز .
2-     طرح های نیمه  تمام در شرف اتمام .
ما دو نوع  طرح در حال  اتمام  داریم که میتواند تحولات  مهمی را در اقتصاد کشور فراهم کند . یکی  طرح های پتروشیمی  است .اگر طرح های پتروشیمی  ما به بهره برداری برسد  که با طرح های بازسازی  و فشاری که دولت گذاشته  شده بخش اعظمی  از صنایع  شیمیائی  ما به بهره برداری خواهد رسید  واز ظرفیت  های بالائی  برخوردار خواهد شد . یکی هم صنایع  فولاد  است .اگر  صنایع فولاد  که فولاد اهوا باشد ، نودکاویان باشد ، فولاد مبارکه باشد ، افزایش  ظرفیت ذوب  آهن باشد  به بهره برداری برسد حدود 5/6  میلیون تن  فولاد  در داخل کشور  تولید خواهد شد واین میتواند حجم  عظیمی  از فعالیت های اقتصادی  را ایجاد بکند و وابستگی  را از اقتصاد  کشور قطع  بکند در این زمنیه ها وهم چنین  رونق  رادر بخش  اقتصادی فراهم بکند .این است که ما آینده  را خیلی  تاریک نمی بینیم بلکه یک آینده  روشنی را هم در جلو چشم خودمان  داریم .
 ‹‹ وجود ظرفیتهای خالی در کشور ››ـ  ما در گذشته  کم سرمایه گذاری نکرده ایم  ولی به دلیل  وابستگی  که به درآمدهای ارزی  داشته ایم  از این ظرفیتها  کم استفاده  کرده ایم . در اقتصاد  ما مکانیزمی  که بتواند این ظرفیتها را به نحوی  به اقتصاد  جهانی ارتباط  بدهد و با اقتصاد  جهانی مبادله  بکند نه با اقتصاد  نفت و بتواند روی پای خودش  بایستد از لحاظ ایجاد ارزش افزوده ،از لحاظ ایجاد اشتغال ، از جهات کالا وخدمات  میتواند  رونق ایجاد کند .
 بنابراین  سخنانم  رادر این قسمت  به این صورت  جمعبندی  می کنم که با توجه به پتانسیلهای مختلف کشور مشکلات موجود قابل  حل اند اما طبیعتاً  ابعاد  راه حل  هر مسأله ارتباط  مستقیم را درجه پیچیدگی صورت آن مسأله دارد ودراین رابطه  نیز به نظر من مشکلات کشور در صورتی    حل خواهد شد که :
 اولا :  تحلیل مشترک از مشکلات  و ریشه های آنها به وجود آید .
ثانیاً:‌ عزم  همگانی برای حل مسائل وجود داشته باشد .
 ثالثاً:  مجموعه  امکانات ومنابع کشور  با پشتوانه عزم همگانی وتحلیل  مشترک از مسائل کشور در قالب  برنامه پنج ساله در جهت  حل عمده ترین مشکلات بکار گرفته  شود .
 در این رابطه لازم  به توضیح  است که علت تأکید  زیادی که در نظام  برنامه ریزی موجود بر مشارکت هر چه فعالتر  مجلس از قدم اول  کار به عمل  آمده دقیقاً  طراحی حرکت براساس  نیل بهتحلیل مشترک است .
 که من از همین جا خواهشم  این  است که برادران  در ساخت و ساز این  برنامه 5 ساله  مجلس محترم  فعالانه  شرکت بکنند .
 رابعاً مدیریت  کشور ، نظام  اجرائی  و نظام قانونگذاری  خود را بر روی پیش فرضها و جهت گیری های اصلی  برنامه متمرکز  نمایند واین در واقع  مؤثرترین مکانیزم ایجاد هماهنگی  در مجموع  نظام است .
 خلاء  برنامه باعث میشود  قانونگذاری کهدر مقاطع مختلف زمانی و یا ذهنیت های مختلف صورت می گیرد  از سازگاری   درونی  برخوردار نباشد به گونه ای که وقتی نظام اجرائی بخواهد با مجموعه  این قوانین  عمل نماید دچار تناقض ها و تعارض ها  گردد این نکته به ویژه  د رمورد قوانین ما در  از قبیل   قانون محاسبات  عمومی ، قانون  برنامه و بودجه ،  قانون تجارت ، قانون پولی  و بانکی ، قانون تجارت  خارجی ، قانون حدود فعالیت های بخش های مختلف به شدت مصداق دارد . به عنوان مثال  قانون محاسباتی که سال به سال  بعضی برادران اینجا  مورد اعتراض  قرار داده اند که چرا در قانون بودجه سعی  میشود اعتبارات بیشتر از قانون
  محاسبات خارج  بشود  ما به عنوان  دولت از خود مجلس  سؤال می کنیم قانون آیا بستر  هدایت کارهای اجرائی کشور است ؟  بستری است که میخواهد تسهیل  امور بکند  برای اهدافی  که مجلس  دولت را مکلف به آن کرده یا میخواهد به نحوی باشد که دست و پای  دولت را ببندد؟
  اگر سازگاری  بین قانون  و واقعیت  های خارج نباشد هر کسی با هرایده ای سر کار باشد مطمئناً  اگر بخواهد کار بکند  از این قانون  تخطی  می کند الان گرایش دستگاه های  اجرائی  به این است که از قانون محاسبات  خارج بشوند و شما هم هر سال می پذیرید به چه دلیل ؟  تک تک  دستگاه ها را صدا بزنید اگر به کمیسیون برنامه و بودجه  اعتراض  هست خوب ،  یک کمیسیون تخصصی تر بیشتر ، که بقیه  کمیسیون ها هم باشد . من مطمئنم  ودیده ام  از خود کمیسیون  های تخصصی آمده اند از کمیسیون  برنامه و بودجه درخواست کرده اند که خارج از قانون   محاسبات  بشوند بچه دلیل ؟  آیا غیر از  این است که این قانون محاسبات سازگاری با واقعیت  های خارج  ندارد یا قانون محاسبات با سایر قوانین  سازگاری ندارد ؟ من میخواهم تأکید بکنم در مجلس  شورای اسلامی  اداره ای وجود دارد که این قوانین  را با هم سازگار  میکند . اگر این سازگار نشود دستگاه های اجرائی واقعاً  سردرگم هستند ودر عمل نمیتوانند کاری را انجام بدهند .
 بنده هم تأکید  میکنم  گرایش  عمومی بر خروج  از قانون محاسبات است . آیا این به معنی  این است که دولت محکوم بشود یا با دولت همکاری بشود که این قانون تصویب بشود ؟ این هم یک نکته ای است که بسیار مهم است و اگر قوانین بخواهد برای تسهیل  اجرای کارهای کشور مخصوصاً  برنامه های توسعه باشد این قوانین  باید همخوان  باشد نه اینکه در تناقض  با هم قرار بگیرد .
 بنده هیچ شکی ندارم که در صورت  داشتن برنامه و اتخاذ  جهت گیری های هماهنگ و سازگار میتوان  آنچه را که به عنوان عوامل و اهرم ها ونقاط قوت  موجود ذکر کردم در جهت  حل مشکلات  بکار گرفت . البته بدیهی  است که هیچیک  از ما انتظار ومعجزه  از برنامه نداریم اما بایستی  توجه داشته باشیم حتی اگر همه تصمیمات منفرد  وجدای از هم به صورت تک تک  درست و صحیح اتخاذ شده باشد تنها در یک حالت تصادفی  ممکن است مجموعه  این تصمیمات  نیز سازگار  و تقویت کننده یکدیگر باشد . بنابراین با توجه به اینکه خوشبختانه دولت تلاش وسیعی را در جهت تدوین  برنامه های پنجساله  آغاز کرده ونیز  با توجه به اینکه از ابتدای پیروزی  انقلاب اسلامی  تاکنون  همه دولت ها فاقد برنامه قانونی ومصوب مجلس بودند امیدواریم تلاش حاضر  با برخورد فعال  و جدی مجلس محترم به ویژه پس از پایان  بحث مربوط  به لایحه بودجه و باشروع  سال جدید بتواند منجر به یک برنامه قانونی شده تا بسیاری از  حرکت ها را ثبات  بخشیده ودر بستر زمان تعریف  نماید .
 من در اینجا به آن نکته ای که برادران می گفتند  سه دوازدهم را بگذاریم  تا این برنامه پنجساله  بیاید چند تا نکته را میگویم . یکی اینکه حمله بود که دولت برنامه پنجساله  را نداده چرا نداده خیر ،  من چند بار از پشت این تریبون گفته ام  الان هم از لحاظ روال اجرائی کار ، دولت نباید  خودش برنامه پنجساله  تدوین  کند .دولت  لایحة برنامة  پنجساله را داده  به مجلس که هر گونه تغییری میخواهد بدهد ، بدهد بیاید در صحن مجلس این از لحاظ دولت ، دولت  در سال 62  این برنامه  پنجساله اش را ارائه  داده ولی خوب اینکه از سال 62 به چه  دلیل تا حالا  در صحن  مجلس نیامده و مطرح نشده باید از برادران کمیسیون برنامه که ویژه  این برنامه پنجساله بود بپرسید ،ار خود کمیسیون برنامه و بودجه ، از خود برادران  نماینده بپرسید دولت کار خودش  را کرده حالا در رابطه با اصلاح برنامه باز دولت به لحاظ  اینکه شرایط عوض شده ، تقبل  نموده و دارد  کار میکند برادران  نباید دولت را متهم به اینکه انگیزه ندارد  برای تدوین  برنامه یا نتوانسته  برنامه تدوین  کند ویا نمیخواهد برنامه تدوین کند این یک بحث .
  بحث بعدی این است که برادران روی سه دوازدهم آنچه که ما نوردر بودجه  دولت مانده طرح های جدید است در بودجه جاری برادران کدام یک میتوانند ادعا بکنند  که اگر برنامه پنجساله بیاید بودجه آموزش و پرورش 700 میلیاردی را میخواهیم حذفش  کنیم  با سه دوازدهم در مورد بودجه  آموزش و پرورش  میخواهیم چه کار  کنیم ؟  یعنی چه اتفاقی  در خارج میخواهد بیفتد ؟ با بودجه  بهداشت درمانی که میخواهیم تخت های کشور را اداره کنیم به مردم خدمات درمانی بدهیم ومشخص است هر تخت  چه  هزینه ای دارد با سه دواردهم  میخواهیم چه اتفاقی  در این خدمات اتفاق بیفتد ؟  در جنگ  شما که رقم  معتنابهی داریم  میخواهیم با چهاردوازدهم در رابطه با جنگ  چه اتفاقی  بیفتد ؟ بنده  میگویم که اتفاق منفی هم می افتد . ما هر 3 ماه  باید بیائیم  اینجا دستگاه  اجرائی معطل بشوند  آیا بودجه  ار میدهند نمیدهند ؟ چقدرش   را میدهند،  چه طوری برنامه بریزند د ررابطه با آنها میتوانند برنامه شان را تنظیم کنند این طوری نیست که ما تخت های بیمارستانی را منتظر بگذاریم بگوئیم  شما حالا مریض نشوید که ما برویم از مجلس محترم برای این تخت برای  سرانه اش که مثلا 500  تومان است اجازه بگیریم . بنده یک گزارشی تهیه  کرده ام و توزیع میکنم  بین نماینده ها که این سه دوازدهم ویک دوازدهم در تاریخ بودجه نویسی در چه زمان هائی اتفاق افتاده . درست در زمان  هائی که دولت ها متزلزل بودند بحران های سیاسی در کشور  بوده این می رفته  آن میامده کشورهای خارجی در اینجا نقش  داشتند . کشور ثبات  نداشت ، معلوم  نبود چه کسی دارد کشور را اداره میکند ، اسامی نخست وزیرها روشن است ، شرایط  آن دوره ها هم روشن  است .
 در تلاطم سیاسی  و بی ثباتی  دولت ها و نبود  حق حاکمیت  بحث یک دوازدهم  و سه دوازدهم در کشور مطرح بوده درست بعد از انقلاب   هم شما نگاه  کنید ما یک دو دوازدهم داشته ایم .درست  زمانی بود که ما انقلاب را کرده  بودیم و دولت هنوز  مستقر نشده  بود شورای انقلاب کشور را اداره میکرد سال 58 و اوائل 59  وقتی کشور رو به روال خودش افتاده  مادر زمان جنگ سه دوازدهم یک دوازدهم نکردیم حالا کشور رو به حالت عادی میرود برادران دنبال این  هستند که سه دوازدهم به نظر من بودجه یک چهار چوب مشخصی است که حداقل میگوید  همه کشور  را در آن قالب  اداره بکنند .
 حالا بعد از عید بحث  انتخابات هست ،  بحث تغییر دولت هست ، میخواهید در رابطه با این دولت بگوئید  که این دولتی که میخواهد تغییر کند هر دفعه بیاید اینجا ما 1000 ت اا زاین نقدهائی که می کنیم وبه نظر من به نظر من بعضی هایش بی انصافی است  بکنیم ، ذهن  مردم را در بیرون مشوش بکنیم  که چه ؟ چه اتفاقی  بیفتد ؟  این اصلا قابل قبول نیست . نه از نظر  اقتصادی قابل قبول است نه از نظر سیاسی قابل قبول است نه از نظر اداره  کشور ونه از نظر اجرائی قابل قبول است . حال پس  از ذکر این مقدمه  در قسمت  دوم سخنانم  به بررسی ویژگیهای بودجه سال 68 می پردازم :
  درآمدهائی که در لایحه بودجه 68  آمده ترکیبش  نسبت به بودجه  سال 67  یک بهبود نسبی پیدا کرده . من انتظار داشتم  که این ترکیب بهبود  چشمگیری  که بیشتر ما گرایش  پیدا کردیم نسبت به درآمدها غیر نفتی  آن را هم اینجا تذکر میدادند برادرانی که مخالفت می کردند ما جهت گیری  مان یک جهت گیری سالم سازی  بودجه کل کشور  هست که نسبت  به عملکرد  سال جاری  حدود 44%  ما افزایش نشان   داده ایم . نسبت درآمدهای غیر نفتی  در کل درآمدها در سال جاری 68  درصد می باشد  و در لایحه  بودجه سال 1368  به 75  در صد  برآورده  شده است .
 در ادامه اقدامات سالهای اخیر در جهت ارتقاء  کوشش مالیاتی کشور ، با پیش بینی تمهیداتی ، از جمله مالیات تعاون ملی برای بازسازی و مالیات برارزش افزوده ،درآمدهای  مالیاتی در سال آینده  ازافزایشی  حدود 36 درصد نسبت  به پیش بینی عملکرد سال  1367 برخوردار می باشد با توجه به نکات فوق نسبت  درآمدهای مالیاتی به هزینه جاری  که از شاخص  های مهم بوده است ببینید !آنچه  که از نظر ما سالم  سازی هست این است که هزینه های جاری را باید درآمدهای مالیاتی  تأمین کند .ما معتقد   نیستیم  و دولت معتقد نیست  که در آمدهای نفت را ببریم برای هزینه های جاری ودر این راستا می خواهد  حرکت  بکند و باید مجلس محترم به کمک دولت در اینجا بیاید که ما درآمدهای مالیاتی را افزایش بدهیم ما الان در لایحه 100  میلیارد ریال فقط به آموزش و پرورش اضافه  کرده ایم . فقط مالیات  مشاغل  شما 100  میلیارد ریال است . بقیه چه ؟  بهداشت ،درمان چه ؟  بهزیستی چه ؟  جانبازان چه ؟‌جنگ  چه ؟ بقیه  دستگاه ها چه ؟ کشاورزی   چه ؟  هیچ آن را باید از محل درآمدهای نفتی تأمین  کنیم که این نسبت در این لایحه از 31%  به 42% افزایش  پیدا کرده یا میرویم که خود مردم هزینه های جاری شان را از طریق مالیات  تأمین  کنند .افزایش  جمعیتی  میشود و باید وراد مدرسه بشود جامعه باید بپذیرد که از طریق مالیات این افزایش جمعیت وهزنیه خدمات آموزشی را بپردازد . یعنی سیستم  کنترل تعادل عمومی  خود به خودی ایجاد بکنیم در مجموع .
 در اینجا لازم  است به یک نکته بسیار مهم در خصوص  درآمدهای دولت
اشاره کنم . سایر درآمدهای  دولت که در سال  جاری برآورد می شود حداکثر به حدود 420  میلیارد ریال بالغ گردد در لایحه  پیشنهادی  دولت معادل 683 میلیارد ریال برآورد گردیده بود که با تغییرات انجام گرفته در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی به 9/873 میلیارد  ریال افزایش پیدا کرده است ، یعنی رقمی پیش از دو برابر وصولی سال  1367،  افزایش رقم سایر درآمدهای دولت در لایحه پیشنهادی دولت به واسطه منظور نمودن اقلام جدید چون عوارض  پروازهای خارجی ،درآمد حاصل از فروش اقلام خارج از رده  و غیر قابل استفاده  نیروهای نظامی وانتظامی ودریافت  ما به التفاوت  از فروش  ارز حاصل از صادرات  نفت کور بود که این موارد یا به صورت جمعی – خرجی  بودند یا منبع  مشخصی برای حصول  آن پیش بینی شده بود در مورد افزایش های اعمال شده در کمیسیون  برنامه و بودجه که به واسطه منظور نمودن اقلامی  چون فروش  پادگان ها ، یگانها واماکن  ستادی واقع  د رمحدوده شهرها ،‌فروش  و واگذاری اماکن  عمومی وتجاری و فروش ارز جهت  مصارف ضروری دستگاهها وخدمات حاصل گردیده ،اگر چه به طور کلی مورد قبول می باشد ، لکن اگر از هم اکنون  ودر قالب  تبصره های بودجه مکانیزم  قاطع  ومشخصی جهت  وصول آن پیش بینی نشود ، مطمئناً تأمین هزنیه های بودجه در سال آینده را با مشکلات  فراوان روبرو خواهد نمود .
 من یک نکته ار بگویم شما هر درآمدی را می گذارید وزیر ذیربطش  را مسؤول کنید . نمی شود درآمد را بگوئید دولت مکلف است ، درست است ‹‹ دولت  مکلف ›› است  ولی یک وزیری باید مشخص بشود که شما باید این کار را انجام بدهید  که سال بعد اگر درآمد تحقق  پیدا نکرد اگر مشخصاً اینجا بحث درآمدها شد چرا تحقق  پیدا نکرد وزیر ذیربط بتواند پاسخگو باشد . من این را هم از کمیسیون برنامه و بودجه درخواست کرده ام وهم از مجلس محترم که مشخص  بکنند و از آن وزیر ذیربط هم درخواست  بکنند که این کار انجام بگیرد که تحقق پیدا بکند .
 در مورد هزینه ها . برادران د رمورد هزینه جاری نقل کردند که افزایش  پیدا کرده . من یک سؤال دارم افزایش هزینه جاری چرا منفی است ؟ اصلا این سؤال که هزینه جاری منفی است از کجا آمده ؟ هزینه آموزش و پرورش را چه کسی می گوید منفی است ؟ بعضی برادران در دولت  با برنامه و بودجه اختلاف  نظر دارند می گویند در حساب های ملی هزنیه های  آموزش و پرورش را نباید در خدمات بیاوریم .هزنیه آموزش و پرورش  الان جزو سرمایه گذاری است .افزایش توان فکری ، روحی ، تربیتی ، رفتاری ، فنی یک انسان یک نوع سرمایه گذاری است 700 میلیاردی که در جاری  آورده ایم ما چرا می گوئیم قابل قبول نیست ومنفی است ؟ اگر ما از هزینه های جاری در بهداشت ،درمان می آوریم چرا جاری  است ؟ بهداشت  خودش  در سالم سازی  انسان ها و اینکه جلو بسیاری  از هزینه های بعدی  که به صورت تخت ما می زنیم  جلویش  را می گیرد چرا این منفی باید بشود ؟ بسیاری از معلولیت های ذهنی ، جسمی  و بیماری هائی که به وجود می آید و بعداً  ما باید در درمان به آن بپردازیم نبودن  هزنیه های بهداشتی هست این کجایش بد است ؟ شما الان  ببینید که در سازمان بهزیستی چقدر هزینه می پردازیم برای اینکه بچه های معلول را نگهداری بکنیم واین ناشی از این نیست که ما  هزنیه های  بهداشت را درست تأمین  نکردیم این کجایش منفی است ؟ انسان های سالم می توانند یک کشور درستی  را اداره بکنند ما هر چه روی انسان ها سرمایه گذاری کنیم کجایش  می گویند جاری است ؟ پس  به نظر من هر چه  در مورد هزنیه جاری می گوئیم منفی بودنش در این است که هزینه های جاری را از ذخایر تجدید ناپذیر تأمین کنیم ، از مالیات  تأمین بکنیم ، بسیار  هم عالی است چرا برادرانی که نقد می کنند این نکته را نمی گویند ؟
 ما بر روی انسان ها  می خواهیم سرمایه گذاری کنیم و باید جامعه پولش را بپردازد ،از طریق  مالیات شعار  مادر این کشور باید پرداخت مالیات باشد پرداخت مالیات در این کشور فرهنگش بسیار ضعیف است  ومتأسفانه کسانی هم از زیر مالیات درمیروند که عامل  مخرب  در اقتصاد ما هستند یعنی بخش تجاری اقتصاد کشور ، حتی تولیدکنندگان ما تحت فشار هستند ،  آنهائی که  بیشترین بهره  را می برند ، برادرانی که روی افزایش سیب زمینی  و پیاز  به دولت   انتقاد می کنند اینها را  چه کسی  انجام میدهد ؟آن تولید کننده ؟  تولید کننده که چیزی نمی برد همین واسطه ها که مالیات هم به دولت نمی دهند همین ها این  کارها را می کنند . دولت هم می خواهد کنترل بکند  ابزارهایش را به عهده  بگیرد  به انحاء گوناگون با مشکلات  روبرو میشود امکانات واختیارات  هم در اختیارش قرار نمی گیرد یعنی  اینکه 50 تومان را چه کسی  می برد ،تولید کننده می برد ؟ مصرف کننده می پردازد تولید کننده هم نمی برد این وسط ، همین ها افتاده اند در جریان که دولت ، دولت سالاری کرده دولت  نمی تواند واینها …
 ما حدود  3220 میلیارد در لایحه بودجه جاری پیش بینی  کرده ایم که اگر به رقم قیمت های ثابت  سال 1353  حساب کنیم  میشود معادل  441 میلیارد که نسبت به سال 56 ما 60% کمتر هستیم  آخر اگر بخواهیم افزایش نشان  بدهیم با شاخص های اقتصادی نشان بدهیم به عبارت  دیگر چنانچه  بخواهیم هزینه های جاری سال 68  به قیمت ثابت  سال 53 حتی در سال  56 ثابت  نگهداریم این هزینه ها به قیمت جاری باید حدود 3200 میلیارد ریال کنونی که پیشنهاد دادیم به 18 هزار وهفتاد  میلیارد افزایش پیدا  کند اگر با همان روند می آمدیم الان بودجه  جاری ما با 8 هزار میلیارد میشد نه 3200 میلیارد  و ببینید که دولت ، کشور را ارزان اداره می کند و این ارزانی اش را با فشاری که خودش تحمل  می کند اداره می کند .
 فشاری که روی مدیریت ها می آید ، تک تک  برادرانی که در مدیریت دستگاه های اجرائی سروکار دارند شب و روز اینها  تلاش می کنند و فشارها را تحمل می کنند واین انصاف  نیست که این طوری با مسأله  برخورد بشود علی رغم  محدود شدن سطح کلی هزنیه های جاری که اینجا  سمت گیری و سیاستگذاری  است برنامه پنجساله هم باشد همین است شما اگر هر چقدر درآمد داشته باشید اول می گوئید   انسان ها را ما می خواهیم تربیت  بکنیم . خدمات اجتماعی را اول دولت می خواهد بدهد . ما این سمت گیری را کرده ایم  که هزینه هائی مربوط به بخش مهمی چون آموزش  و بهداشت  وتأمین  اجتماعی از افزایش قابل توجهی نسبت به گذشته برخوردار کشته است به نحوی که هزینه های جاری فصول  آموزش و پرورش عمومی  16%-   بهداشت  و درمان 28%-  تأمین اجتماعی و    و بهزیستی  که برمیگردد به 14%-  آموزش عالی و تحقیقات  23%-  آموزش فنی و حرفه ای 5/4% نسبت به سال 67.  اینها همه اش خدماتی است که به مردم داده میشود می گویند کجا دولت از مستضعفین  حمایت می کند همین است اقشار  مختلف اند که این هزینه ها آنها را  تحت پوشش خودش قرار میدهد .
 در آموزش و پرورش  با این هزینه ها برای تثبیت  وضع استخدامی معلمان  حق التدریسی که چند  سال سابقه  خدمت دارند مقرر  است که با این  هزنیه هائی که گذاشته ایم حدود 17500 نفر از آنان در سال 68  تبدیل وضع نمود ه و به استخدام رسمی درآیند . به منظور  افزایش کارآئی  وارتقاء کیفیت آموزشی اقداماتی  چند به شرح زیر انجام گرفته  اجرای دوره های بازآموزی و کارآموزی  کار کنان اجرای طرح های ادامه تحصیل  به صورت دوره های کاردانی و کارشناسی ، تربیت  نیروی انسانی  از طریق اجرای دوره های کاردانی ، کارشناسی در استان های محروم کشور ، کمک به راه اندازی خانه ها و باشگاه های معلمان سراسر کشور واگذاری تعداد 300 واحد خانه ارزان قیمت  به معلمان مدارس.
 نکته دیگری که من میخواهم اشاره کنم  در بودجه  جاری مصوباتی  که به نحوی میخواهد به کارکنان دولت کمک بشود ما چون دیدیم نمیتوانیم تأمین کنیم در لایحه  پیش بینی نشده از جمله اجرای مصوبات هیأت  دولت  و سازمان امور اداری و استخدامی کشور به منظور افزایش فوق العاده شغل  وسایر مزایا کارکنان بخش آموزش و پرورش  اعم از معلمان  ، کارکنان  اداری و غیره که بار مالی حدود 126 میلیارد  ریال را داشت ومن نکته ای را اشاره  کنم که بعضی برادران  اینجا می گفتند  که 4 هزار تومان کارمند دولت شده هزار و خرده ای آن که توان اداره زندگی اش را ندارد میرود  کار دومی میکند یا آن که دین  ندارد میرود ارتشاء ودزدی و رشوه گیری می کند . بنده میگویم 80  میلیارد  ریال  دولت در لایحه پیش بینی  کرده بود که به کارمندان پرداخت ویژه ای  بکند سطح  زندگی  اینها را افزایش بدهد به همین دلیل که من در خواستم این است که این میلیارد را مجلس تصویب بکند که ما بتوانیم به کارمندان دولت پرداخت  بکنیم .
 در مورد فعالیت های  بهداشت  ودرمان تغییراتی که دولت در این  مورد انجام داد ،( برادرانی که میگویند به روستاها رسیدگی  نشده ، به مستضعفین رسیدگی  نشده ) از  3600 این است :  تعداد خانه های بهداشت روستائی ، در سال  1362 به 7700 در پایان سال 1367 رسیده . پیش از دو برابر الان خانه های بهداشت نسبت به سال 62 افزایش پیدا کرده .
تعداد مراکز بهداشتی ودرمانی شهری و روستائی  از 3400 به حدود 4800  در سال 1367 رسیده .
  تعداد تختهای بستری از 67700 به 77000 در سال 1367 افزایش پیدا کرده .
 تعداد مراجعین  به بیمارستانهای دولتی  در سال 1367 به 22 میلیون بار و تعداد بستری  شدگان در این سال به 2 میلیون بار بالغ  میگردد .
 کلیه شاغلین  در بخش دولتی  تحت پوشش  بیمه درمانی قرار گرفته اند .
 تعداد  روستاها ، لوله کشی شده آب آشامیدنی سالم از 17200 روستا به 25500 روستا در سال  1367 افزایش  یافته است .
 خوب اینها  سیاست های دولت است که در بخش  بهداشت و درمان اجرا کرده . همچنین  در سالهای اخیر به لحاظ سیاست اولویت  بهداشت ودرمان و سرمایه گذاری در بخش بهداشت  شاخصهای اساسی بهداشتی  کلا بهبود  وارتقاء  یافته اند به گونه ای که نسبت مراقبتهای بهداشتی کودکان زیر یکسال  ودانش آموزان مدارس ابتدائی روستاها به ترتیب از  18 درصد و 20 درصد در سال  1362 به 47 درصد و 65 درصد سال  1367 افزایش یافته .
  سطح پوشش  واکسیناسیونها برای 6 بیماری قابل پیشگیری ‹‹سرخک ، فلج اطفال ، سیاه سرفه ، کزاز ، دیفتری و سل ››  کودکان  صفر تا 5 ساله  از حدود 25 درصد در سال 1362 به حدود 90درصد در سال 1367 ارتقاء  یافته است .
 خوب دولت  چه جوری خدمات ارائه بدهد ؟  این بودجه ها را میبرد واین خدمات  را ارئه میدهد . ما می گوئیم  برای این خدمات مالیات می خواهیم نمی خواهیم از نفت هم مصرف کنیم اگر  هم استقراض  کردیم بردیم برای اینها خدمات ارائه  دادیم می گوئید این را هم نکنیم که چه ؟  از این هم محروم  بشود ؟
 کمیسیون های محترم برنامه و بودجه و بهداشت و درمان به لحاظ ضرورت ، افزایش اعتبار بخش  معادل 39  میلیارد ریال (  بهداشت ودرمان )  مربوط به افزایش  پرسنلی و کسری اعتبار برنامه درمان را مورد موافقت قرار داده اند . معهذا توصیه می نماید با توجه به اینکه بر اعتبار مصوب برنامه بیمه درمان کارمندان دولت در  اصلاحیه بودجه سال 1367(8)  میلیارد ریال افزوده شد ،در سال 1368  هم  افزوده بشود . کلیه بیمه های خدمات درمانی که کارمندان مراجعه می کنند همان  نکته ای که اگر به  کارمند برسیم خوب کار میکند آن مسائل  پیش نمی آید دفترچه های بیمه را قبول  نمی کنند به لحاظ  اینکه پرداخت  بیمه به موقع  انجام نمی گیرد  و سطح سقف  بیمه پایین  هست این است که ما توصیه  می کنیم این هم افزایش پیدا کنند .
 اعتبارات  عمرانی دولت در لایحه بودجه سال 1368 معادل 878 میلیارد  ریال برآورد گردیده که نسبت به پیش بینی عملکرد  سال جاری حدود 30 درصد  افزایش نشان میدهد . صرفنظر  از این مبلغ ، 100 میلیارد ریال نیز از تبصرة 22 به آن افزایش دادیم .
 افزایش اعتبارات فصل  کشاورزی بمیزان بیش از 40 درصد ،آب بمیزان حدود 33 درصد  و بهداشت و درمان  به میزان 27 درصد از عوامل  مهم افزایش طرحهای عمرانی بوده . برادرانی که میگویند اولویت کشاورزی کجاست ؟ این 40 درصد فصل  کشاورزی حساب میشود . بهداشت  ودرمان به لحاظ مسائل  بهداشتی 40 درصد وهمچنین  آب 33 درصد افزایش پیدا کرده . اما در مورد عملکرد  طرحهای عمرانی .
 نظر به عملکرد  کاهش اعتبارات طرحهای عمرانی   ملی  طی سالهای  اخیر و در نتیجه افزایش زمان اجرا ونیز هزینه تمام شده طرحهای موجود ،دولت با  جدیت از شروع  طرحهای جدید مگر در موارد استثنائی خود داری نمود چرا که همچنانکه نمایندگان محترم  مستحضرند  طرحهای عمرانی کشور در سالهای اخیر  پیشرفت  مورد انتظار را نداشته اند .
 ما عدم پیشرفت طرحهای عمرانی را قبول داریم چرا ؟  علتش را برادرها بگویند .
در بررسیهای انجام شده مشخص  گردیده که درصد  جذب ریالی اعتبارات پیش بینی  شده نسبت  به پیشرفت  فیزیکی  بالاتر می باشد که مؤید گرانتر انجام شدن طرحها از یکطرف ودیر به بهره برداری  رسیدن آنها از طرف دیگر می باشد که خود مکانیزمی  تورم زا  دارد ما این  را هم اعتراف داریم قبول هم داریم . زیرا سرمایه گذاری  ریالی صورت گرفته و طرحها به بازدهی اقتصادی  نرسیده اند . بعنوان مثال بر طبق  گزارشات نظارتی  تهیه شده در وزارت برنامه و بودجه علیرغم  تمهیداتی که  در راستای اتمام طرحهای عمرانی یکساله بعمل  می آید مشخص  گردید از تعداد 222  طرحی که مقرر  بود در سال 1366 به اتمام برساند تنها 22 درصد آنها به مرحله خاتمه یا بهره برداری  رسیده اند که گر چه نسبت به سال 1365 وضعیت بهتری را نشان  میدهد ولی نشان دهنده این است  که 78 درصد از این ها به بهره برداری نرسیده اند .
 مهمترین  عاملی که در این تأخیرات ذکر گردیده است کمبود یا نبود مصالح ساختمانی  بوده است در قانون برنامه و بودجه سال 1367  حدود 280  میلیون دلار  پیش بینی  شده که در اختیار  طرحهای عمرانی  گذاشته بشود که ما بتوانیم به موقع به طرحهای عمرانی  هم برسیم ومن اینرا تأکید می کنم اگر این ارز طرحهای عمرانی  در مورد مصالح بموقع  تخصیص پیدا نکند از همین حالا بگویم باز مادرگیر همین تأخیر افتادن  طرحهای ملی هم هستیم . به همین دلیل در کمیسیون   برنامه و بودجه ارز مصالح و ارز طرحهای عمرانی را تخصیص یافته  تلقی کردند  ومن تأکید می کنم اینکار را انجام بدهیم . ما اگر شعارمان بعد از این سازندگی و استقلال اقتصادی است  نگاه ما بیشتر روی سرمایه گذاریها ، کمک به آنها و تقویت آنها باید باشد ولاغیر. ما از طریق  سرمایه گذاری می توانیم  رونق اقتصادی  را ایجاد بکنیم .این هم در رابطه با طرحهای عمرانی که مفصل  بود من از آن میگذرم و توضیح نمیدهم . واما در مورد بازسازی :
  در مورد بازسازی  دو تا نکته را من می خواهم بگومی .در شرائط جنگی حوادث  غیر قابل  پیش بینی است و ما نمیتوانیم  ونمیدانیم که در اثر  جنگ چه کارخانه ای زده میشود ، چه خانه ای خراب میشود ، چه بلی از بین میرود ؟در نتیجه مکانیزمهای بودجه ای که گذاشته میشد  یک مکانیزم  حالت غیر قابل پیش بینی  بود . یعنی شما گلوبال اعتباراتی  رادر اختیار  دولت قرار  میدادید ودولت براساس موارد پیش بینی  شده آن را هزینه می کرد  اما بعد از جنگ  این حالت را دولت ندارد .  موارد مشخص است ، پل مشخص است ، خانه مشخص  است ، شهر  مشخص است و بر آن اساس باید بودجه برنامه ای تنظیم کردیم دستگاهها را هم گفتیم مشخص بشود ودر یک گام حداقل  برای مشخص نمودن مجاری هزنیه ها وحسب فصول مشخص  بازسازی در سال  68 در تبصرة 2 لایحه یا 50  کمیسیون وپیوست شمارة 1 ملحوظ کرده ( یعنی  براساس برنامه )  طرحهای بازسازی  به دو قسمت ملی و استانی تقسیم شده اند که براین اساس کلیه طرحهای ملی ومراکز خسارت دیده ناشی از جنگ تحمیلی  مثل نیروگاهها ، کارخانجات ،تأسیسات نفت و گاز ، مدارس ، بیمارستانها در پیوست  شمارة 1 قانون حسب فصول  و برنامه مشخص درج گردیده   که امید است با این شکل بتواند توسط دستگاههایا جرائی مربوطه و با اولویت بازسازی فعالیت  خود را شروع نماید و پیش بینی می گردد غالب  این طرحها در سال 68 به پایان برسد .
  مبلغ 39  میلیارد ریال در اختیار استانها گذاشته شده است که کلیه  فعالیتهای بازسازی ابنیه ،  تأسیسات  شهری ، خطوط  ارتباطی ، تأمین  خسارات مردمی از بابت ساختمانها وکشاورزی و دام، تأمین  مصالح ساختمانی و تجهیزات  تأسیسات  شهری وتکمیل پناهگاههای نیمه  تمام توسط  آن انجام پذیرد .
  در بازسازی  استانهای جنگ زده اصل عدم  تمرکز  و استفاده از ابتکارو توان فکری و اجرائی استانها کاملا رعایت گردیده است که مطابق  خواست مسئولین  وکارشناسان متعهد استانها  نیز میباشد .
  در مورد سهمیه و اعتبارات استانی ما براساس عملکرد بازسازی استانها و میزان خسارت  دیده شده چون بعضی  از برادرها از استانهای جنگ زده مراجعه می کردند  مبنای توزیع  اعتبارات بازسازی  اینهاست .
 براساس عملکرد  بازسازی ومیزان خسارت سهمیه تعیین کرده که بعد از  تقدیم لایحه  در کمیسیون داخله  مسأله با حضور  استانداران مناطق  جنگزده  مطرح ومقرر گردید با حضور استانداران ومعاونان عمرانی  وزارت کشور و وزارت برنامه حسب میزان خسارت سهمیه استانها مشخص گردد ک این مهم در وزارت کشور بررسی و به ترتیب زیر استانها سهمیه شان روشن شد :
استان     خوزستان            44%
  ‹‹    باختران            19%
  ‹‹    ایلام            17%
  ‹‹    آذربایجان     غربی        6%
  ‹‹     کردستان         6%
‹‹    لرستان         5%
‹‹    همدان        3%
 بنابراین سهمیه ها حسب نظر استانداران  محترم ، وزارت کشور  و برنامه و بودجه و براساس  میزان خسارت مشخص گردیده است .
  ارز: در مورد ارز توضیحاتی که اینجا بحث شد  استقراض  پیش آمد سه مکانیزم در تبصرة 29  پیش بینی شده . یک مکانیزم  مربوط به سازمان گسترش  است که به پشتوانه مطالبات ایران از کشورهای دیگر نیازهای ارزی خودش را از آن کشورها تأمین و براساس صدور همان کالاها باز پرداخت  می کند . به عبارتی  به استناد همان مطالبات یک  اعتباری در اختیار  این سازمان قرار می گرد . این اصل  و نفس قضیه  بد نیست ، چیز خوبی است چرا؟  برای اینکه بنگاههای اقتصادی ما از درآمد ارزی نفت ومطمئن  باید مستقل  بشود . بنگاه اقتصادی  ما باید بداند که آنچنان تولیدی را باید  انجام بدهد  که در میدان رقابت  در بازار  خارجی بتواند با آنها رقابت  بکند ، درآمد کسب بکند ، روی پای  خودش بایستد  اگر می خواهید  مدیریت  را تصحیح  بکنیم  مدیرت حضور در یک بازار رقابت  میتواند تصحیح  بشود نه در بازار  انحصار . شما  با این مکانیزم می خواهید رابطه بنگاههای اقتصادی  ما را با بازارهای اقتصاد جهانی باز بکنید  و او را بگوئید که در این میدان رقابت  روی پای خودت بایست ، ترازت  را مثبت  بکن ، سود بده ، و در اینجاست که جرأت  و شهامت پیدا می کند یک مدیر اقتصادی ما و راهها را پیدا می کند در نتیجه  نقس قضیخ  چیز خوبی است . اما آن چیزی که من به عنوان دولت میتوانم بگویم این است که این یک مکانیزم  نو وجدیدی است ، یک مکانیزمی است که از نظر  روش هایا جرائی کار ، مسائل بانکی ، مسائلی گمرکی ، قیمت گذاری و قس علیهذا  ممکن است برای ما در عمل  ایجاد یک سری اشکالات بکند . لذا چون اولین  سال هست یک سقف  مشخص ومحدودی را بنظر ما مشخص ومعین بکنند که ما در یک میدان محدودتر این را تجربه  بکنیم ،نواقص  کار روشن بشود ، براساس  آن میدان را برای سال های بعد باز بکنیم . چون  اگر میدان را باز بکنیم  و قدرت  نداشته باشیم  اینها از طریق صدور  کالا باز پرداخت بکنند تعهدات ایجاد می شود  ومشکل برای ما فراهم می کند ، این یک بحث . پس اصل و نفس قضیه  بسیار خوب ومثبت  است و باید این مسأله را دید .
 مکانیزم دیگری که تعبیه شده مربوط به طرحهائی است که در حال حاضر  اجرا می شود . می گویند  برای این طرحها به جای  اینکه از درآمد نفت به طرف خودمان بپردازیم وتجهیزات بخریم  طرحی که موافقت اصولی اش داده شده ، طرحی که در حال حاضر 50 درصد دارد اجرا می شود ، طرحی  که اگر از این مکانیزم ندهیم ، شما وقتی در قسمت سایر پول  می گذارید که به دستگاههای اجرائی  داده بشود دستگاه اجرائی می آید در کمیته  تخصیص  ارز برای اینها از محل درآمد نفت ارز می گیرد .این طرحهائی که با اولویت  انتخاب شده ما بحثمان این است که به آن کمپانی بگوئیم شما بیا تأسیسات  را بده به صورت وام ، برادرها  میدانند که یوزانس هم یک  نوع وام  از خارج است فقط  نوع  قرار داد فرق می کند یوزانس  یک پول گرانی است . این نوع  مکانیزم یک پول  ارزان رادر اختیار سرمایه گذاریهای ما قرار  میدهد .در این رابطه چند تا شرط دارد ، این نقس مکانیزم درست است با چند تا شرط  اگر این عمل  بشود راهگشائی خواهد بود برای سرمایه گذاریهای بعدی ما .
 یکی اینکه  باید سقف  روشن بشود . ما چه میزان با این مکانیزم می خواهیم کار بکنیم ؟ شاید سال اول است  احتمالا  د رمیدان عمل  هم ممکن است تحقق  پیدا نکند ، چون اگر یک طرحی پیشرفت فیزیکی  90 درصد داشته باشد به اندازه ده درصد می خواهد تجهیزات بخرد 80 درصد تجهیزاتش را آورده کسی برای این وام نمیدهد . معمولا  طرحهائی  که حدود چهل  درصد پنجاه درصد فقط  خرید تجهیزات  می خواهد بکند . یکی اینکه سقف روشن بشود ، ما از آینده چه میزان داریم پیش خور می کنیم ؟ به عبارتی  دیگر ما برای سه سال بعد هم تصمیم  می گیریم ، نه برای سال مالی و این ماهیتاً برنامه ای است . من هم با آن دسته از برادرانی که میگفتند این ماهیتاً برنامه ای است .موافقم  ولی الان اگر مجلس محترم  بخواهد طرحها را تسریع  بکند وجلو بیندازد  مکانیزم  خوبی است  وبه نظر ما سقف  روشن بشود ،این طرحها را هم  با اولویت جایگزینی  که بیشترین صرفه جوئی ارزی را دارد آن مکانیزم انتخاب بشود وتأمین بشود . یک بحثی که دوباره گذاشته شده در مورد ارز یک میلیارد دلار برای نیروگاههاست .واقعاً برادرها بدانند که اگر ما به نیروگاهها  بموقع نرسیم روند خاموشی ما رو به افزایش خواهد گذاشت و  متأسفانه یا خوشبختانه فقط این برق کارخانجات را نیست که متأثر می کند ،این بخش کشاورزی را هم متأثر  می کند . برادرهائی که فکر می کنند سرمایه گذاری در بخش  کشاورزی یعنی در همان فصل ما باید  سرمایه گذاری کنیم .تکنولوژی   جوری شده که بخش  خاصی را دربر نمی گیرد . برق اگر نیاید بخش کشاورزی ما متأثر  است ومیدانیم  صنعت  ما متأثر  است ، شهر ما ، روستای ما متأثر است ، همه جا متأثر  است ومیدانیم چه مشکلاتی  را دربر دارد و دولت  اینرا تأیید می کند و همچنین مکانیزمی  که در آن مکانیزم اجازه میدهد یا یک کمپانی  خارجی ما قرار  داد ببندیم مخصوصاً  در قسمت  نفت که بیاید  در یک مخزنی  با ما سرمایه گذاری بکند  واین سرمایه گذاری اش بعد از به بهره برداری رساندن  آن مخزن  از محل آن مخزن بازپرداخت بشود .دولت اینرا هم تأیید می کند . ما باید میدان  بهره برداری از امکانات خودمان را باز بکنیم  ودر آینده بتوانیم پایه های توسعه رادر مجموع افزایش  بدهیم .
 در لایحه بودجه تقدیمی  دولت توجه خاصی به تأمین  ارز مورد نیاز فعالیت های کشاورزی برای تولید کالاهای اساسی مبذول  گردیده وتأکید بیشتر  کمیسیون برنامه و بودجه در این زمینه  مورد تأیید  دولت نیز می باشد . تنها بایستی بر این موضوع  تأکید نمود که خودکفائی در تعداد محدودی از محصولات  اساسی بدون توجه به سایر محصولات اساسی وتولید زراعی بخش کشاورزی کارساز ومؤثر  نخواهد بود و ضرورت   دارد اهداف  کشاورزی در قالب  مجموعه  اهداف و سیاست های سازگار  در قالب  یک برنامه پنجساله  دیده بشود .
 برادرهای کمیسیون  برنامه و بودجه  طرح خودکفائی  گندم را آورده اند ما مخالف طرح خودکفائی  گندم نیستیم ، شما یک طرح الزام  خودکفائی  را به وزارت کشاورزی ، به دولت مکلف  کرده اید  که یک طرحی را ده ساله بیاورند که خودکفا  بشوند . وزارت کشاورزی  رویش کار کرد آورد ، بحث هم شد و آماده هم هست در مجموعه بحثی که هست  از نظر برنامه و بودجه ما پولی  که میدهیم باید مشخص باشد این طرح ابعادش  چیست ؟ کجا می خواهد اجرا بشود ،‌چه زمانی  می خواهد اجرا بشود ، مسؤول  اجرائی اش کیست ؟ فقط خطر  اینرا دارد که ما پول را بگذاریم با هدف طرح  خودکفائی  طرح بعداً دو سال بعد  تازه اجرا بشود و بعد به خودکفائی هم نرسیم که من خواستم این تذکر را هم بدهم که حتماً  باید طرح مشخصی برای خودکفائی  هر طرحی روشن بشود ،ابعاد زمانی آن روشن بشود ، مسؤول اجرائی اش روشن بشود ، برنامه های اجرائی اش روشن بشود ، محلش روشن  بشود . ما می خواهیم خودکفائی  گندم را در همه کشور ، سرتاسر،کجا؟ خوزستان  اول محلش  است ، بسترش  است یا استان  اصفهان  است ، کجاست ؟  باید نوع خاک ، نوع میزان آب ، امکانات و سایر شرائط  مشخص بشود که ما بتوانیم در این سه سال یا پنج سال با برنامه اجرائی  که مدون هست به آن برسیم که این نکته  را می خواستم تذکر بدهم .
  از جهت گیریهای عمده دولت ایجاد تأسیسات  برای سازندگان و پیمانکاران داخلی و ساخت ونصب تجهیزات  و ماشین آلات مورد نیاز طرحهای مهم عمده است  که در قالب  تبصرة 40   پیشنهاد گردیده بود که کمیسیون برنامه و بودجه اینرا تأیید کرد ودر تبصرة 29  اینرا گنجانده . ما همیشه  میرفتیم  پیمانکار خارجی را  میاوردیم داخل کشور ، تمام  تسهیلات برای پیمانکار خارجی فراهم  است .هر نوع مواد ،ماشین  آلات که می خواهد بیاید  هیچگونه نه قیمت گذاری می خواهد ، نه مهر عدم ساخت  می خواهد هیچ  چیزی نمی خواهد اما به پیمانکار داخلی داده ایم  میگوئیم  این طرح را اجرا بکن  می خواهد ماشین آلات را بخرد یک جور ، می خواهد یک چیزی راب سازد باید از هزار مسیر طی بکند وما تشکر میکنیم از کمیسیون  برنامه و بودجه در جهت ساخت داخلی این قدم را برداشتند .این یک سیاست اصولی ودرستی است که  دولت هم اینرا تأیید  می کند . در رابطه  با شرکت ها من مفصلا   اینجا گزارش تهیه کردم ولی فکر میکنم که مختصر بکنم  بهتر است و آن اینست  که شرکت های دولتی که براساس مجوز قانونی تأسیس  شده در قالب  وظایف دولت که قانون اساسی متوجه آنست .این یک نکته ، نکته دوم بحثی که برادرها کردند که شرکت های دولتی اینقدر سرمایه گذاری شده  زیان ده هستند .این گزارشها را کی داده ؟  ما خودمان داده ایم ، خود دولت  داده . سؤال ما اینست  که آیا شرکت های دولتی که حرکت  دارند  می کنند روبه بهبود  حرکت  می کنند یا روبه ضعف حرکت می کنند ؟ بنده معتقد نیستیم  شخصاً (   این نظر شخصی  خودم است )  که همه شرکت های دولتی  یکسان و با  یک محتوا و حتماً  هم دولت  باید آن وظیفه  راانجام بدهد اما بینی و بین الله روند ما روند مثبت
است . برای نمونه کمک دولت در همین لایحه بودجه ( من از آقای  باهنر تقاضا  میکنم که این را توجه بکنند ) کمک دولت در همین  لایحه دولت کم شده  یا زیاد شده ؟  در سال 67 کمک زیان دولت 209  میلیارد بوده ،در سال (68)  156 میلیارد  شده . ما سعی  می کنیم به سمت  خوداتکائی  این شرکت ها حرکت بکنیم . شرکت ها یک نکات دیگری دارد . شرکتها که از نظر روند کلیشان حرکت مثبت دارند میکنند . همین مغان  که جنابعالی اشاره  کردید زیانش را تبدیل کرده به سربه سر،  به عبارتی  به سمت خوب و بهبود  شدن دارد حرکت می کند . اما یک سؤال دیگری مطرح است که آیا شرکت های دولتی به همین روال  ادامه پیدا  بکنند ،آیا  مردم میتوانند در همین شرکت ها سهیم باشند ؟ چرا نمیتوانند .دولت قانون  سهمیه شدن کارخانجات را دارد .دولت قانون بورس  را دارد .همین الان  براساس مصوبه شورای  اقتصاد ما تأیید  می کنیم سهام اینها را عرضه کردیم ، داریم عرضه  می کنیم . شما یک گزارشی از وزیر محترم  اقتصاد و دارائی بگیرید،  ایشان گزارش  بدهد به مجلس  محترم که همین  یک سال چند تا کارخانه سهامش را عرضه  کرده ؟ واین سیاست را دولت دارد  ودر برنامه پنجساله جزو یکی از خطوط  اساسی ماست در مورد واگذاری سهام و فروش سهام کارخانجات دولتی ما تأیید می کنیم این نظر را و دولت هم اقدامش را کرده این است که برادرها ببینند جهت درستی است ؟  اگر تأیید می کنند کمک کنند ما اینکار ار بکنیم ، نه اینکه دولت را به باد انتقاد بگیرند که دولت منابع را درست  مصرف نمی کند .در مجموع آنچه که جمع بندی  از شرکت های دولتی میتوانم بکنم این است :
1-    ما سعی  کردیم در این دو سال اخیر با گذاشتن  تبصرة 2 بودجه شرکت های دولتی را بیشتر بیاوریم داخل بودجه کل کشور  ، بودجه را از جامعیت  برخوردارش بکنیم .
2-     تداوم  تبعیت  از سیاست عدم اتکاء  به بودجه  عمومی .
3-     افزایش سرمایه گذاری ثابت در شرکت های دولتی  با گرایش  به استفاده از منابع داخلی با توجه به محدودیت اعتبار عمومی .
برادرهائی که می گفتند  سرمایه گذاری کم شده ، شما یک زمانی مخابرات ار از بودجه عمومی کم کردید ، بعد برق را کم کردید ، بعد سود ویژه ای که باید شرکت  نفت به بودجه  عمومی برساند آنرا نگرفتید  گفتید شرکت  نفت از محل داخلی خودشان .الان اگر نزدیک  به هشتصد میلیاد  در بودجه عمومی سرمایه گذاری هست در همین لایحه بودجه 164  میلیارد شرکت های دولتی  دارند سرمایه گذاری می کنند . به عبارت دیگر نزدیک به دو هزار میلیارد دولت اعم از بودجه  عمومی و شرکت های دولتی دارد سرمایه گذاری می کند که کمک عمده ای برای  توسعه وخیز اقتصادی است .در مورد توزیع اعتبارات  که برادرها گفتند یک گزارشی را من فکر میکنم یکی از برادرها آقای عوض زاده باشند که در مورد توزیع اعتبارات  استانی گفته بودند  که منطق غلطی  دارد ، به مناطق محروم نمیرسند .مندو محور را اینجا توضیح میدهم .اولا بستگی دارد که شما شاخص را چی انتخاب کرده اید ؟ یکی  از برادرها همین الان برای من شاخص راهها را آورده بود می گفت  استان  خراسان را مثلا   ببینید ،استان ایکس (X)  را هم که مال خودشان بود ببینید خوب گفتم مبنایتان چیتس ؟ مبنا در شاخص راهها وسعت خاک استان است  .  خراسان نزدیک به سیصد و سی هزار کیلومتر مربع وسعت دارد . خوب یک استانی  ممکن است یک سوم این باشد ، یک پنجم  این باشد و در عین حال مراکز جمعیتی  آن بهم نزدیک  باشد . پراکندگی  جمعیتی نباشد . آیا در استان خراسان  که مراکز جمعیتی پراکنده  دارد ، سطح استان هم وسیع است ما به دلیل اینکه 24  تا استان داریم باید اعتبارات عمرانی راه را تقسیم بر 24  بکنیم ؟ طبیعت  یک مقداری به ما دیکته می کند خارج از  اراده ما .  اگر د ریک استانی آب زیاد است ،در یک استانی  آب کم است چون در استانهائی که آب کم  است مثلا نصف بکنیم 12 ، استان غرب  کشور حدود شاید  هفتاد درصد  آبهای ما در غرب کشور است و سی درصد در شرق کشور  است .باید اعتبارات  مربوط به فصل آب را تقسیم  بر نصف بکنیم ؟ باید برویم آنجا که آب  است آب را مهار بکنیم ، حالا بحث انتقاد  یک بحث جدائی است آبی که آنجا مهار میشود اول باید همانجا شبکه اش را تنظیم بکنیم که کشاورزی را توسعه بدهیم یا بگوئیم یک جای دیگر هم هست ،  باید آب را منتقل بکنیم ؟ پس  می بینیم  توزیع اعتبارات  عمدتاً ملی تابع  یک مقدار  طبیعت و ساختار طبیعی آن استانهاست که در آمایش دیده  میشود . الان برای سیستان و بلوچستان   دولت آمد سیاستگذاری کرد ، براساس مطالعات آمایش  ما سیستان و بلوچستان  را در آن دیده ایم محور فعالیت  بازرگانی است . ما اگر  بخواهیم آنجا جلو  قاچاق  را بگیریم ،اشتغال  را بالا ببریم ، یا بحران  اجتماعی آنجا مبارزه بکنیم باید محور را بازرگانی بکنیم . آنجا رانمیشود محور کشاورزی کرد ، آنجا را محور صنعتی  کرد . صنعت  را هم گفته ایم حول وحوش  بازرگانی یعنی صنعت بسته بندی گفته ایم آنجا باید تجارت آزاد را باز بکنیم که جلو این قاچاق مخرب را بگیرد .خوب طبیعت به ما می گوید این نوع سرمایه گذاری را ببرآنجا ما بندرسازی را میبریم آنجا . ما نوع شهرکه شهر تجاری است را آنجا ایجاد می کنیم ، در آنجا بافت شهری  باید بافت تجاری باشد . آنجا اگر از نظر ساختمان سازی مغازه ها وجه غالب  بشود به مسکن یا به صنعت مورد پذیرش است هر چقدر آنجا می خواهند مغازه بسازند ، بسازند چون طبیعت استان آنست .مادر آنجا  دیدیم که باید با اقتصاد  ملی ارتباط تنگاتنگ  برقرار بشود در نتیجه شبکه راه آهن را آنجا توصیه کردیم  بندر چاه بهار را  گفتیم باید به اقتصاد  ملی وصل بشود در نتیجه به شبکه راه آهن باید وصل بشود که ما بتوانیم بخش اعظم تجارت را از این منطقه وارد کنیم ، ایجاد فعالیت  بکنیم . خوب ما نمیتوانیم کاری که در کرخه می کنیم ، در نخلستانها خوزستان می کنیم ودر نیروگاه رامین می کنیم ببریم آنجا هم بکنیم ،امکان ندارد در مجموع واین در برنامه ریزی   منطقه هست . برادرها در برنامه و بودجه کمک کنندو کمیته  برنامه ریزی استانها که آمایش هر استان را ما فرستادیم آنجا کمک بکنند براساس طبیعت  آن استان ما اعتبارات را توزیع کنیم .
 بعضی از توزیع اعتبارات براساس جمعیت است .  یک استانی جمعیتش کم است ، یک استانی جمعیتش بیشتر است . الان از نظر فضای آمایشی 50 درصد جمعیت ما اگر اشتباه نکنم در حدود پنج استان ما متمرکز است ویک عدم تعادل جمعیتی وجود دارد . خوب وقتی  جمعیت  در اینجاست به تبع خودش  فضای آموزشی را دیکته می کند ، چکار کنیم ؟  یعنی جمعیت  دیکته می کند حتماً باید فضای آموزشی   در ما ایجاد بشود ، بهداشت آنجا میبرد ، به تبع آن اشتغال را میبرد . این همان آمایشی است که ما سعی بکنیم . الان یک حرکتی است وحرکت جمعیت از شرق به غرب  است ما باید یک کاری بکنیم که این جمعیت را در شهر تثبیت  بکنیم وبه همان اندازه هم برایشان سرمایه گذاری . مطمئناً تا 20 سال تا 50 سال آینده بیشترین سرمایه گذاری در آنجاهایی خواهد بود که بیشترین جمعیت  را خواهد داشت .
 اما در رابطه با نقاط محروم  براساس مطالعاتی که برادران  برنامه و بودجه کرده اند کمک بکنند مایک تعریفی بکنیم مثل خط فقر ، بگوئیم که محرومیت در شرایط فعلی این است ( همان  شاخصی  که مادرآوردیم ) بودجه های استانی را برنامه و بودجه معتقد  است که سازمان دهی بکنیم که تمام استانها را از این خط پائین تر نگه نداریم و بالای ان خط ببریم که روزی ،دو سال دیگر ادعا بکنیم که دیگر براساس این شاخصی که شاخص  برق است ،  چند تا شاخص است بگوییم دیگر هیچ استانی ، هیچ شهرستانی ،هیچ بخشی از این خطی که ما ترسیم کردیم  پائین تر نیست .اینرا ما پیشنهاد می کنیم .اگر این باشد تا دو سال دیگر می توانیم ادعا بکنیم که فضای آموزشی که نسبتش این است در همه کشور  یکسان است .اینهم مربوط به توزیع اعتبارات  ملی و استانی که خواستند توضیح بدهم ومن از مجلس محترم از خواهران و برادران انتظار دارم که با همه تأکیداتی که خود من و خود دولت روی برنامه  5 ساله  میکند بار دیگر روی آثار منفی سه دوازدهم تأکید می کنم  مخصوصاً شرایطی که در انتخابات  است ، همه دنبال مسایل انتخاباتی هستند ،  دولت می بایستی در این شرایط محکم و استوار بتواند کشور را اداره بکند تا انتخابات . والسلام علیکم و رحمت الله .
  رئیس- آقای  مهاجرانی مثل اینکه  چیزی می خواستند بگویند بفرمائید . آقایان نمایندگانی که بیرون هستند تشریف بیاورند داخل که رأی گیری  داریم .
 عطاءالله  مهاجرانی ( معاون نخست وزیر ) – بسم الله الرحمن الرحیم .با توجه به اینکه چند نفر از مخالفین محترم مسأله سه دوازدهم بودجه را مطرح  کردند که طرح سه دوازدهم این پیام را به همراه دارد که عملا  بودجه کلی رد بشود و بعداً  در واقع سه دوازدهم مطرح  بشود یعنی در واقع با پیام رأی ندادن به بودجه    این طرح  مطرح شد من نکاتی را عرض می کنم  ان شاء الله مورد توجه نمایندگان محترم قرار بگیرد .
 نکته اول مادر سال  68  که اولین سال  دهه دوم انقلاب  ،دهه بازسازی
هست  در یک شرایط ویژه سیاسی هم هستیم . حالا ممکن است آن برادران بگویند دقیقاً ما به همین  اشاره کرده ایم که هر ساله گفته میشد شرایط ویژه و نهایتاً هم این وضعیت  واین سیر را ادامه داده ایم ، اما ویژگیها را من توضیح میدهم .
 یکی اینکه  ادامه مذاکرات  صلح ایران  و عراق ، قطع رابطه  با انگلستان موضع گیری مشخص وعلنی غرب نیست به انقلاب  وانتخابات  ریاست جمهوری در نیمه سال 68 شرایط ویژه ای را برای این سال  ایجاب می کند  به این معنی که اگر ما آمدیم  مجموعه این شرایط را نادیده  گرفتیم و گفتیم  نه دقیقاً مادر وضعی  هستیم که میخواهیم آن جراحی  بزرگ را به مصلحت انقلاب  وکشور با نیت دلسوزی  ان شاء الله  انجام بدهیم  ولی در عمل چه اتفاقهایی خواهد افتاد ؟  اتفاقی که می افتد این است که در سه ماهه اول سال (  عوارض و آثار اقتصادی و اجرایی اش را من عرض می کنم ) .  در سه ماهه اول سال  68  عملا فقط  بودجه های جاری مصرف خواهد شد یعنی اینکه دستگاههایی  که طرحها و پروژه های عمرانی  دارند ، کارهایی را در دست دارند هم در بستن  موافقتنامه ها و قرار دادهای ریالی  وارزی با مشکل  روبرو میشوند ،از یک طرف مدیر دولتی  که تصمیم گیرنده باید باشد وتصمیم بگیرد برای ادامه کارها با احتیاط  ودغدغه  برخورد خواهد کرد که آیا در بقیه سال در سه دوازدهم بعدی بودجه چگونه به دست او خواهد رسید ؟ و طرف مقابل  هم که طرف قرار داد هست مقاطعه  کار یا هر کس ، او هم بایستی متوجه باشد ودقت بکند   که آیا ادامه این قرار داد هزینه اش تأمین  خواهد شد  یا نخواهد شد ؟ یعنی اینکه ما از یک طرف با تمسک  به این حرف درست که بایستی بودجه در قالب  ودر بستر  برنامه قرار بگیرد سخن گفتیم ، اما در عمل  برنامه را متوقف کردیم ، یعنی این نتیجه عارضی و عملی اش  این خواهد بود .
 نکته دیگری هم که قابل توجه است که کسانی که از سه دوازدهم بودجه دفاع کردند اشاره ای کردند ،(البته نه در مجلس ) به اینکه  مگر چه اشکالی دارد  یکبار هم در سال 60 چند دوازدهم مطرح شد وما ماههای نخست  سال  60  را با چند دوازدهم   گذراندیم . آن برادر توجه نکرده که سال 60  که بودجه در واقع  در 59  مطرح بود ما در شرایطی بودیم که وزیر اقتصادی  نداشتیم ، بانک مرکزی  در دست اذناب  بنی صدر بود . مجلس  اولنی سال در واقع تجربه  قانون گذاری خودش بود نخستین بودجه ای که می خواست  برخورد بکند ، جنگ هم شروع شده بود ،در درون هم فتنه  بنی صدر در منتهای اشتغال خودش بود .در آن شرایط چند دوازدهم مطرح شد و حالا در یازدهیمن  سال انقلاب  سال بازسازی  و سازندگی طرح این مسأله دقیقاً یک منطقه  است ومن معتقد هستم که  به هیچ  عنوان به مصلحت  نخواهد بود .
 نکته آخر به نظر می رسد که طرح  سه دوازدهم عملا یک ابزار سیاسی است و رأی ندادن به بودجه هم یک تصمیم  سیاسی است برای ابراز  مخالفت  با مدیریت اجرایی کشور .در اینکه ممکن است برادران این نظر را داشته باشند هیچ کسی بحث و اعتراضی ندارد .هر کس می تواند نظر خودش را داشته باشد ومطرح بکند اما خط بطلان و قرمز  کشیدن بر مدیریت  اجرایی کشور با سالها تلاش که برادرانی که در هر حال در مجلس بودند در دستگاه  اجرایی بودند به نحوی شاهدش هستند این که تا چه مقدار  وتا چه پایه انصاف رادر واقع به کار گرفته اند قابل توجه دیگری هم خواهد بود .
 و آخرین  نکته ای که من عرض می کنم و صحبت  را تمام می کنم سه دوازدهم را اگر ما مطرح کردیم  و رأی دادیم معنی اش  این خواهد بود که یکبار دیگر دولت ویکبار دیگر مجلس بایستی  به سرعت   در اوایل سال 68  خودشان را جمع وجور بکنند برای سه دوازدهم   بعدی  یعنی دقیقاً  ما می خواستیم این فرصت را به دست بیاوریم برای اینکه صرف برنامه بکنیم اما فرصت  برنامه را هدر دادیم و وقت را در واقع  صرف سه دوازدهم های بعدی کردیم و عملا دولت ومدیریت اجرایی کشور رادر سال 68  با عدم ثبات ، عدم تصمیم  گیری و  احتیاطهای ناشی از تغییر و تحولاتی  که در پیش است روبرو کرده ایم که به هیچ  عنوان به مصلحت نخواهد بود .
 بنده پیشنهاد می کنم برادران و خواهران محترم با لحاظ کردن  همه جهات  کشور به لایحه بودجه رأیی  را که به نظرشان می رسد بدهند خیلی متشکرم .
عباس عباسی- برنامه با بودجه نمی آید .
 رئیس- چرا  برنامه ان شاء الله  در اردیبهشت می آید ودر بهار هم تصویب  خواهد شد . من حالا  دو سه جمله ای  عرض بکنم . اولا من صمیمانه تشکر میکنم از نمایندگان محترم و دولت که در این بحث به خوبی همه  همت کردید ، بحثهای مفیدی هم مخالفها وهم موافقها کردند که میتواند راهنما  باشد .ان شاء الله   که در تبصره ها هم با همین  حوصله این بحثها ادامه پیدا  بکند . بعضی از آقایان پیشنهاد داده اند که ما همین حالا به جای لایحه بودجه سهدوازدهم را رأی بگیریم که این اصلا با آئین نامه و با هیچ چیزی نمی سازد . اگر بخواهد  چنین چیزی بشود باید دولت سه دوازدهم را بفرستد  وما رویش بحث کنیم ، رأی بگیریم  که آنهم  به نظر ما کار خطرناکی است و آقایان  هم سعی کنند که کارها را در همین اصلاح  بودجه حل  بکنیم . آقایان  اگر نظراتی  دارند چون میدان واقعاً باز است  ، نماینده ها هم که گوش شنوا دارند بحث  می کنیم ،  هر گوشه ای لازم  بود اصلاح بشود اصلاحاتی انجام می دهیم .
 هجرتی –از آنطرف  اگر ادامه پیدا کند و تعطیلات  را ما در نظر نگیریم به راحتی می توانیم  این فرمایش شمار ا قبول  کنیم ،اما با این مدت محدود  چه جوری ؟
  رئیس- خوب ما باید واقعاً وقت بگذاریم  تا با حوصله همه پیشنهادها را برسیم ونمیتوانیم هم نکنیم . یعنی هر نماینده ای هر پیشنهادی داشته باشد حقش است که پافشاری  کند که ما اعلام  بکنیم ،مگر  اینکه خودش صرف نظر بکند . ممکن است مثلا  یک مقدار پیشنهادها که بحث شد خود آقایان توجه کنند  که نیازی نیست پیشنهادشان را نخواهند مطرح  کنند ،ولی شماا گر بخواهید  مطرح بکنید  ما مجبوریم  پیشنهاد شما را بپذیریم ،هر چه میخواهد باشد ،عرض کردم نه سقف محدود  است سقف  باز است و نه پیشنهاد محدود است در همه تبصره ها مستقل  می توانید پیشنهاد بدهید .
 181 نفر حضور دارند نمایندگانی که با کلیات این بودجه  موافق هستند قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند )  با اکثریت  قوی تصویب  شد . حالا ما وارد تبصره ها و بحث در جزئیات  میشویم ، این یک ساعتی که وقت داریم آقایان حضورشان را حفظ کنند  چون دیگر  پیشنهادها است ، ما نمی توانیم  معطل بشویم  که آقایان از بیرون به داخل بیایند .
 یکی از نمایندگان – عصر هم جلسه هست ؟
  رئیس-  عصر هم باید جلسه  داشته باشیم  پیشنهاد زیاد داریم چون صبح  شنبه هم جلسه نداریم و بناست  خدمت حضرت امام مشرف بشویم  بنابراین آقایان  عصر در جلسه  حتماً باشید .
 حسین موسوی  تبریزی – شبها هم می توانید جلسه بگذارید .
 رئیس- اگر دیدیم  پیشنهاد زیاد است شبها  هم جلسه می گذاریم . ماده واحده را بخوانید .
 منشی- در خود ماده واحده پیشنهاد داریم .
 رئیس- پیشنهاد ماده واحده را آخر  بار می خوانیم .ماده  واحده  الان تکلیفش  روشن نیتس ،نه سقفش روشن است ،نه خصوصیاتش روشن است .
 منشی- آقای  هاشمی 55 نفر  پیشنهاد داده اند که ماده واحده قبل از تبصره ها مطرح شود .
 رئیس-  من نظرشان را میدانم چیست آنها می خواهند در یک پیشنهاد  سقف بودجه را ببندند که دیگر هیچکس  نتواند پیشنهاد  اصلاحی بدهد .  ما از لحاظ آئین نامه ای نمی توانیم  این کار را بکنیم .
 عوض زاده – اگر سقف هم بسته بشود می توانند جابه جا کنند .
 رئیس-  جابه جا هم معلوم نیست  بتوانند بکنند . حالا آقای  باهنر توضیحشان  را بدهند ولی توضیحی  است که همین  حالا من می گویم قبول نمی کنیم اول باز نمی خواهیم بداخلاقی  کنیم .
 محمدرضا باهنر – بسم الله الرحمن الرحیم .  نمایندگان محترم توجه بکنند این اولین بحث در جزئیات  بودجه است و ان شاء الله باید حضور  ذهن داشته باشند که مخالفین  وموافقین  را بی نیاز بکند از این که زیاد بحث بکنند وتوضیح بدهند مشروط براینکه نمایندگان محترم محبت بکنند ودقت  بکنند و صحبت  و ان شاء الله سریع بگیرند .
 روال بررسی  بودجه تاکنون در مجلس به این ترتیب بوده که پس  از رأی آوردن کلیات به تبصره ها می پرداختیم  وبعد به ردیفها ودر نهایت  براساس  پیشنهادهای جدید که می آورد  کمیسیون بودجه در روز آخر و ساعات آخر  موظف می شد که برود متن ماده واحده را براساس  مصوبات تنظیم  بکند و برای
مجلس بیاورد .اتفاقی که معمولا  در این قضیه می افتد همان جور که می دانیدتقریباً  همه موافقین  ومخالفین کلیات بودجه اذعان  داشتند که یکی از مسایل اساسی ومشکل  این بودجه وجود استقراض  و پایین آوردن ارزش پول و قدرت  خرید مردم واز این مسایل است . پاسخهایی که داده میشد اینکه خوب بالاخره نیاز هست وباید در  حداقل  ممکن استفاده  بشود . الان بحث  ما و پیشنهاد ما این است که لایحة بودجه را مثل بقیه  لوایح  کهدر شور دوم مطرح می شود اول از متن ماده واحده عبور  بکنیم . یعنی پیشنهادها را د رماده واحده هر کس دارد میخواهد بالا ببرد ، پائین بیاورد ،درآمدها را افزایش  بدهد ، کاهش  بدهد هر کاری که می خواهیم بکنیم ،اول ماده واحده را تصمیم بگیریم که بعد از آن چون پیشنهاد ما عموماً پیشنهادهای افزایش است :  این را هم بدانید چون پول وجود ندارد بیش از آن مقداری که نوشته شده ، پیشنهاد افزایش یعنی همان هوا فروختن  به این و آن است و واقعاً لق  کردن و شل کردن وغیر اجرایی کردن بودجه است . موقعی که ما صد تومان دادیم  به دست دولت وبه او می گوئیم ده هزار تومان هزینه بکن  یعنی اینکه دولت  هر چه که دلش خواست می رود آن صد تومان را هزنیه می کند .ولی اگر صد تومان به او دادیم وگفتیم   آقا این صد تومان  رادر این نقاط هزنیه بکن همان صد تومان را دقیقاً طبق  قانون می رود  هزنیه می کند .
 بنابراین پیشنهاد ما و بسیاری از نمایندگان این است   که ما اول  پیشنهادات ماده واحده  را بپذیریم  بحث بکنیم  پائین ، بالا ، کم ، زیاد ،آنرا  تصویب بکنیم  و از آن به بعد هر پیشنهادی   که در تبصره ها و ردیف ها وجود دارد باید پیشنهاد  جابه جایی باشد ،  یااینکه  اگر پیشنهاد افزایش  هزنیه است باید  پیشنهاد جابه جایی باشد ، یااینکه   اگر پیشنهاد افزایش هزنیه است باید پیشنهاد افزایش درآمد هم بلافاصله  در کنارش  باشد . بگوئید آقا  کیلوئی یک تومان مثلا به روغن  نباتی بیفزائیم  بعد این طرح  کشاورزی رااجرا  بکنیم ،این  عوارض را از فلان  اتوبان بگیریم فلان  جاده روستائی  را بسازیم ، بسیار خوب هیچ بحثی هم رویش نیست . ولی اگر  قرار  باشد ما مرتب هزینه ها را افزایش  بدهیم و بعد هم به استقراض   به عنوان  یک منبع  درآمد نگاه  بکنیم این حضرت   عباسی  کلاه گذاشتن   سرخودمان ودیگران  است وگرفتاری ایجاد می کند . بنابراین  پیشنهاد من اینست که اول ماده  واحده مطرح  بشود و بعد پیشنهادات . بله پیشنهادات  محدود می شود  یا در جابجایی  یااینکه هزنیه  ودرآمد  با هم دیگر هزنیه های تنها که  افزایش  هزنیه باشد  اینها دیگر تقریباً  قابل طرح  نمی شوند . بنابراین من معتقدم که با این پیشنهاد  انشاء الله   آقای رفسنجانی  ریاست محترم  مجلس هم محبت  می کنند این مسأله را نظر خواهی می کنند از مجلس و ان شاء الله اگر مجلس  موافق بود سعی می کند که …( رئیس – الان پیشنهادتان  چیست ،  ما روی چه رأی  بگیریم ؟)  پیشنهاد  من این است  عوض اینکه از تبصره یک شروع  بشود ماده واحده را منشی می خواند موافق  ومخالف صحبت  می کنند پیشنهادها روی ماده   واحده  الان  به بحث گذاشته می شود ، عبور  می کنیم از ماده واحده وبه تبصره می رسیم .
 رئیس-  ببینید آقای باهنر  اصلا در آئین نامه ماده واحده و تبصره ها یکی هستند یعنی وقتی  بخواهیم  رأی بگیریم باید بگوئیم  ماده واحده  وتبصره ها را به رأی میگذاریم . بنابراین ما روی  خود ماده واحده نمی توانیم رأی بگیریم  فقط می توانیم پیشنهادهای اصلاحی را به رأی بگذاریم ، فقط  اینرا می توانیم ماده واحده چیزی  جز ارقام نیست . شما می خواهید ارقام را عوض  کنید ،ارقام را باید  در تبصره ها عوض کنیم ، اینجا که الان  شما چیزی را نمی توانید عوض کنید .  این پیشنهاد شما  چیزی ندارد که قابل بحث  باشد .اگر بگوئید  مثلا کسی  بیاید پیشنهاد بدهد . بگوید  . سقف استقراض   همین  است که در این ماده داریم  یعنی سقف استقراض  ازا ین بالاتر نباید  برود اینرا میخواهید بگوئید یک  پیشنهاد مشخص اینجوری می خواهد .
 محمد رضا باهنر -  حاج آقا  اجازه بفرمائید ما عرضمان این است که تبصره را مثلا  موقعی که پیشنهادها گرفته میشود عملا  تبصره یک رأی نمی آورد ، شما می گوئید  ما ازتبصره یک  عبور کردیم ،   پیشنهادهای روی تبصرة یک را دیگر نمی پذیرید ما می گوئیم از روی  ماده واحده اول عبور کنید ، پیشنهادهای ماده واحد دیگر قابل طرح نباشد .
  رئیس- معنایش   این است که یعنی از همین  سقفی که کمیسیون اینجا  گذاشته عبور  کرده ایم . دیگر هیچکس  در تبصره های بعدی  پیشنهاد نمی تواند بدهد . این عبور نیست ، تصویب هم نیست .
 محمد رضا باهنر – حاج آقا  ببینید ما نمی گوئیم پیشنهاد نمی تواند بدهد ،  پیشنهاد جابه جایی فقط می تواند بدهد . ما می گوئیم  عبور کنید . از آن ، پیشنهاد جابه جایی را فقط بپذیرید ، پیشنهاد افزایش  را نپذیرید .
 رئیس-  آخر این تصویب  شده نیست .اگر ما از تبصره های دیگر هم عبور  کردیم ،اگردر یک تبصره دیگری چیزی تصویب  کردیم که سقف آن تبصره را عوض میکند ،آن را هم  اصلاح میکنیم .معنای عبور این است . معنای عبور این نیست که ما اگر عبور کردیم  رقم … مگر اینکه این رقم  تصویب بشود اگر خواستید اینجور بشود . باید یک کسی  پیشنهاد مشخصی بدهد  که سقف درآمدها همین ، سقف  مخارج هم همین  سقف استقراض   هم همین   یک چنین پیشنهادهای باید  داده بشود واین هم معنایش این است که مادست نمایندگان  را تا آخر ببندیم .من این بدعت  را در بحث بودجه  قبول نمیکنم که بگذارید .
 باهنر -  پس اجازه بفرمائید دو نفر  در موردش صحبت بکنند .
 موحدی ساوجی -  ما می خواهیم بگوئیم  حداکثر سقف  هزنیه ها این باشد
 رئیس-  به این آسانی  نمیشود گفت یعنی ما به این آسانی  بگوئیم حداکثر  سقف هزنیه ها این است . شایددر بحث های بعدی خواستیم چیزی اضاقه بکنیم
 احمد ناطق نوری – استقراض  سقفش  معلوم بشود .
  رئیس- استقراض  را در محل خودش میتوانند آقایان رأی ندهند اگر پیشنهادی بود که استقراض  را بالا میبرد ، در آنجا هر کس مخالف است ، مخالفت  بکند .اینجا ما نمیتوانیم  این کار را بکنیم .
 احمد ناطق نوری – سقف  استقراض  بالا  نرود .
 یکی از نمایندگان – جایش اینجا نیست .
 موحدی ساوجی -  همینجا  قابل طرح است .
 رئیس- اینجا نمیشود . آن  رادر جای خودش  آقایان  پیشنهاد بدهند . و با استقراض جدید مخالفت  بکنند .
 موحدی ساوجی -  آقای هاشمی !  همینجا  قابل طرح  است .
  رئیس – نه ،  قابل طرح  نیست .
 الویری – آقای هاشمی !  اجازه بدهید  در این خصوص من توضیحی  بدهم
 رئیس-  بفرمائید .
  مرتضی الویری -  جناب آقای  هاشمی اگر دفت بفرمائید  الان روی پیشنهاد بحثی نیست ، ما الان پیشنهادی نداریم که عددی ارائه شده  باشد فقط برای شیوة بررسی ورود در بحث لایحه  بودجه است  ومن فکر میکنم الان  این را اگر  برادران وخواهران  دقت بکنند اگردر این روش 8 ساله ای  که ما تا به حال داشته ایم تحول به وجود بیاید ، بسیار  میتواند مثبت  باشد .
 بحث این است که الان این ماده واحده ای که ما میخوانیم فرض کنید ما می نویسیم  بودجه عمومی  دولت /4525 میلیارد ریال  است . مجلس با این عدد را قبول  دارد یا میگوید  من بایستی  پیشنهادهای دیگر را ببینیم  بعد آن  وقت جمع بکنم ببینم  چقدر میشود .  عرض ما این است که اگر شما  بخواهید از طریفی که این 8 ساله  عمل میکردیم عمل بکنیم ، به علت  اینکه ما کلانش را  نمیدانیم در آخر چه میشود  آخر  به آنجائی  میرسد که استقراض   بسیار بالا  میرود چون مجلس نمیخواهد استقراضش  به آن حد برسد ، عدد سازی  شروع میشود . یعنی  ما بایستی اینقدر آب بریزیم در این درآمدها که بگوئیم خوب حالا تعادل ایجاد شد . و همان  مسائل  که دائم پیش میاید و عدم تحقیق درآمدها الان پیشنهاد دهندگانی که حدود 60 نفر هستند و بنده هم این را امضاء کرده ام ، حرفمان این است ما میگوئیم که مجلس اول باید سقف را ببندد و  بگوید در این مملکت میخواهم اینقدر درآمد  واین قدر هزینه داشته باشم . حالا ممکن است به عددی  که کمیسیون   برنامه بودجه  رسیده باشد بعضی از برادران بگویند ما در کلانش  ، پیشنهاد افزایش 30 میلیارد میدهیم واین 30 میلیارد  را یا قبول میکنیم که استقراض اضافه  بشود و یا درآمدش را تأمین میکنیم .اشکالی ندارد .
  ولی حسنش  این است که ما بر مبنای سقف تعیین شده کلان را اول تعیین میکنیم بعد از اینکه کلان  تعیین شد ، آن وقت وارد  جزئیات میشویم ومن گمان میکنم روال  کار در مورد تمام لوایح  قانونی هم به همین  ترتیب است  یعنی ما از اول شروع میکنیم وبه آخر میرویم ، نمیرویم آخر ، بعد به اول برگردیم .
 اسدالله بیات -  من تذکر آئین نامه دارم .
 رئیس-  بفرمائید .
 اسدالله بیات -  بسم الله الرحمن الرحیم . برادران ما دقت  کنند مادة 106
آئین نامه داخلی مجلس می گوید :
 مادة 106- لایحه بودجه کل کشور و یا چند دوازدهم ومتمم آن یک شوری خواهد بود ودربارة کلیه پیشنهادهای اصلاحی و یاالحاقی  ، طبق  معمول عمل خواهد شد .
 پیشنهاد برادران ما اگر ارقام و اینها باشد که نیست قهراً آن در جای خودش مطرح خواهد شد . بحث برادران ما ، بحث آئین نامه ای است ،در بحث  آئین نامه ای ،اولا تصویب دو سوم میخواهد . برادران میخواهند شیوة بحث در ماده واحده و بودجه را تغییر بدهند . الان قابل طرح نیست .  این باید برود در کمیسیون آئین نامه بحث و بررسی بشود و بعد بیاید در اینجا مطرح  بشود والا همینطور سلیقه ای  نیست که آقایان   بیایند امضاء  بکنند که ما میخواهیم اینجوری بحث  بکنیم این بحث آئین نامه ای است و الان قابل طرح نیست .
 موحدی ساوجی -  اظهارات آقای  بیات  شدیداً  خلاف است  ماده واحده قبل از تبصره ها است .
 رئیس-  اینجوری صحبت نکنید ، اجازه بگیرید بعداً صحبت کنید . آقای عابدی به عنوان مخالف صحبت کنند .
 نورالله عابدی – بسم الله الرحمن الرحیم . برادران عزیز توجه کنند ، بحث ما اصلا بحث  استقراض نیست یا بحث  درآمدها هم نیست . برادرانی که این پیشنهاد را عنوان کرده اند ، اولین قدمش این است که اگر نمایندگان محترم در طول بررسی تبصره های بودجه ، متوجه بشوند که میتوانند برای دولت و برای  مملکت ایجاد درآمد بکنند ،دستشان  بسته شود ،  اگر احساس  بکنند و ببینند که یک طرح ضروری  ویک پروژه ضروری  هر چند که به سقف  استقراض مرتبط میشود  باید در مملکت  اجراء بشود ،این را بگویند اجرا نشود . معنای این خسارت  رساندن به مملکت است .اعتقاد  من این است که نمایندگان محترم هم بصیر و هم دانا هستند وهم با علم و آگاهی کامل  به تبصره های بودجه رأی  میدهند . این نیست که شما بیائید در ماده واحده سقف  را ببندید و بگوئید  نه الا و بالله این بدون توجه به تبصره های بودجه . شما اینجا 52  تبصره ، 53 تبصره احیاناً  بعضی  از تبصره های پیشنهادی نمایندگان محترم را مورد بررسی قرار بدهید ، چگونه میخواهید در همین  ماده واحده – دست نمایندگان محترم را ببندید وایجاد محدودیت بکنید ؟  ودر یک معنا این است که نمایندگان هیچ حرکتی را در ارتباط   با تبصره های بودجه در مجلس نداشته باشند و این یک بدعت سیئه است  که در مجلس گذاشته خواهد شد .  وقتی که فردا یک تحولی  و یک تغییری در مسائل اقتصادی  مملکت به وجود آمد ،این روند  را شما میخواهید ادامه بدهید برادرمان آقای الویری  که این مسأله را عنوان میکنند ، چگونه  است که در تبصرة 29  بحث استقراض خارجی در ارتباط با سرمایه گذاری مطرح است ولی اگر ما احساس  بکنیم که در ارتباط  با جنگ ، در ارتباط یا دفاع ، در ارتباط  با یک پروژه  عمرانی ، هر چند که به منابع استقراض  داخلی مان مرتبط  میشود ولی برای مملکتمان سازنده است ومنافع و فایدة آن  بیش از زیان  آن است ، چرا ما نتوانیم آن پروژه  و آن مطلب را در تبصره های بودجه  جا بیندازیم واینجا یعنی محدود کردن نظرات نمایندگان محترم مجلس و اعمال  نظر کمیسیون  برنامه و بودجه یا نظر نمایندگانی که پیشنهاد داده اند . ما با این  پیشنهاد به شدت مخالف هستیم . چرا که :
1-    برای نمایندگان ایجاد محدودیت میکند .
2-     دست  نمایندگان برای ایجاد پروژه های جدیدی که منافع بسیاری برای کشور دارد بسته  خواهد شد .
بنابراین ، این بدعت را ما در مجلس نگذاریم  نمایندگان آگاه ومطلع  هستند .تبصره ها را موشکافی میکنند و رأی میدهند . واین نیست که بدون توجه   به استقراض  واثرات استقراض  در تورم  جامعه ، رأی بدهند . بنابراین  ما نیائیم نظرات نمایندگان را ملحوظ نکنیم و السلام .
رئیس-  دو نفر موافق  صحبت کردند ، دو نقر هم مخالف صحبت می کنند .
 موحدی ساوجی -  نفر اول پیشنهاد دهنده بود که صحبت کرد .
 رئیس-  خیلی خوب پس یک مخالف و یک موافق کافیست . آقایان ببینید !
  اولا روال  8 ساله است و به این آسانی به هم زدن کلا یک کار لغوی  است .ما نمی پذیریم یک روالی را که 8 سال  عمل کرده ایم ،آن را به بزنیم این یک مطلب .
 ثانیاً شما میخواهید  سقف  استقراض  را ببندید خیلی خوب ،  شما خیال   میکنید  کمیسیون برنامه و بودجه یا دولت چه کار کرده اند ؟آنها آمده اند گفته اند این مقدار نفت  بفرویشیم ونفت  هم قیمتش  این مقدار خیلی خوب ما فرض میکنیم می گوئیم نه ،  این مقدار نفت  بیشتر بفروشید و قیمت نفت  هم این مقدار بیشتر منبع درآمدی که دولت درست کرده شما خیال میکنید از کجا آورده ؟ گفتند مثلا 100 میلیارد تومان مالیات است ،  ما میگوئیم خیلی خوب ،/120 میلیارد تومان مالیات  این منبع  درآمدها که حدی  ندارد نه نفت  حد دارد نه قیمت نفت  حد دارد ،نه اینکه  گفته اند این مقدار  فروش ارز، شما مثلا  گفته اید  5 میلیارد تومان فروش ارز ، ما میگوئیم 6میلیارد تومان   فروش ارز ، تمام اینها  یک چیزهای  سر بسته ای  در ذهن است . بنابراین اگر شما خیال کنید  با گفتن این مقدار  استقراض  ؟ جلو نمایندگان را می گیرید ، جلو  هیچ پیشنهادی را نمیشود بگیریم .برای اینکه  وقتی که نماینده ای  گفت یک میلیارد  تومان به بازسازی اضافه  کنید ، کنارش  هم میگوید  این از منبع  فروش نفت . دولت از کجا گفته ؟  اینکه دولت الان گفته  مثلا 700  میلیارد بابت فروش  نفت ، مگر روی این تضمین  داریم ؟‌یا گفته اینقدر مالیات ،‌مگر تضمین  داریم ؟ همین حرفها را مجلس  هم میتواند بزند . بنابراین این چیزی که شما دارید الان  رویش کار میکنید لغو لغو است  وجلو هیچ  پیشنهادی را نمیگیرد و ضمناً  یک روال خوبی که ما در مجلس  د راین  مدت داشتیم  ونمایندگان  حرفشان  را میزدند . کارهایشان  را اینجا میگفتند ،ا ین از دست ما گرفته میشود و روال را هم به این آسانی نمیشود  بهم بزنیم . اگر روال  را میخواهید  بهم بزنید  بروید یک پیشنهاد  آئیننامه  درستی برای  بحث بودجه   بودجه بنویسید و بیاورید  د رمجلس مطرح کنیم .
 تبصرة 1-  را برای بحث بخوانید .( موحدی ساوجی – پس  موافق هم صحبت کند .)  اصلا بحث  و صحبت نداریم ، من نمی پذیرم . روال هشت ساله ای را که داشتیم نمیتوانیم  به این آسانی  بهم بزنیم . اصلا  معنای این حرف این قیمت  که  سقف استقراض  بالا برود یا نرد . شما هر چه درست  کردید  میتوانید بگوئید در منابع درآمدتان ،در مالیات ،د ر نفت اضافه بشود . شورای نگهبان  هم دست ما رادر اینجا نبسته ، هر منبعی  آنها قرار دادند ما هم میتوانیم قرار بدهیم .
 موحدی ساوجی -  بگذارید  من تذکرم  را بگویم تا د رمشروح مذاکرات   بیاید که اگر قبول  نکردید در مشروح مذاکرات  باشد . ماده واحده پیشنهاداتش مقدم است .
 رئیس-  چنین چیزی نیست ما هشت سال است عمل کرده ایم .
 علاء- درآمدها را واقعی  کرده است .
  رئیس – واقعی اش  همین جوری است ، مادر مجلس بررسی می کنیم . دولت ممکن است گفته نفت  بشکه ای 17 دلار  ما میگوئیم نه بشکه ای  18  دلار .
 موحدی ساوجی – تذکر آئین نامه ای دارم .
 رئیس-  تذکر دیگر قبول  نمی کنیم تبصره  را بخوانید . ما که  عوام نیستیم .این منابع  درآمد را شما از کجا  آوردید ؟  اگر یک پول تضمین شده بانکی داشتید میگفتید  این منبع  درآمد ما است . ما منبع  درآمد را یک مقدار بیشتر یا کمتر می کنیم .
 اولویری- آقای هاشمی ! این بر مبنای  عملکرد سال 67 بوده است .
 رئیس- اگر عملکرد را بخواهید  قرار بدهید که شما خیلی زده اید بالا ،این استقراض صد و ده تا نیست بیش از اینها است .
 علاء – بحث  استقراض است و باید مطرح بشود .
 رئیس- در جای خودش باید مطرح بشود .
  منشی- آقای فدایی تذکر آئین نامه ای دارند .
 رئیس-  آقای موحدی ساوجی قبل از آقای  فدایی بودند . آقای موحدی بفرمائید .
 موحدی ساوجی – بسم الله الرحمن الرحیم . البته من این وافعیت  را قبول  دارم که آنچه که تا به حال در رابطه با لایحه بودجه هیأت رئیسه  مجلس  عمل میکرده این بوده  که پیشنهادات مربوط به مادة واحده را  اول قبول نمیکرده  و  می گفته  در ارتباط با تبصره ها پیشنهادات اول باید مطرح بشود . اما باید جناب آقای  رفسنجانی هم قبول بفرمایند واذعان بکنند  که تاب حال درباره مادة واحده چنین پیشنهادی داده نشده بود ودر کل سنوات مجلس  تاکنون بی سابقه  بوده و الان در رابطه با مادة واحده مجلس و نمایندگان مجلس پیشنهاد کرده اند که  ما میخواهیم بگوئیم که سقف مثلا هزینه ها با استقراض  همین باشد که در مادة واحده آمده ، بیشتر از این نباشد . در تمام لوایح و طرحهای مجلس آقای  بیات و جدائاً  جواب بدهند هر طرح  و لایحه ای که یک مادة واحده باشد پیشنهاداتی
اگر در خود ماده داشته باشد آیا مقدم بر تبصره ها هست یا نه ؟ ( رئیس- خیلی خوب ، حرفتان را فهمیدیم .)  این یک اخطار آئین نامه  ای است وما خواهش میکنیم که ریاست  محترم مجلس به آن توجه کنند .
 رئیس- آقای  فدایی شما هم همین را  میخواستید بفرمائید ؟
 غلامرضا فدایی عراقی – موضوع دیگری است .
  رئیس- آقای فدایی بفرمائید .
 غلامرضا فدایی- بسم الله الرحمن الرحیم . من خواهش میکنم که به دول نکته ای که عرض میکنم توجه بفرمائید وجوابش را به من بدهید .
 نکته  اول در رابطه  با همین مادة 106  است که لایحه بودجه کل کشور ویا چند دوازدهم ومتمم آن یک شوری خواهد بود ودرباره کلیه پیشنهادهای اصلاحی و یاالحاقی  طبق معمول  عمل خواهد شد .
 نکته ای  را که من اینجا میخواهم خدمت شما عرض کنم  این است که مسأله کلیات لایحه بودجه با کلیات سایر طرحها و لوایح فرق می کند . کلیات  لایحه بودجه به چه معنا است ؟ کلیات  لایحه بودجه به این معنا است که آن بودجه ریزی و برنامه ریزی که دولت داده ویا کمیسیون برنامه و بودجه داده ما قبول داریم . وقتی کلیات را تصویب  می کنیم به این معنا است که در این قالب  ودر این چهار چوب ودر این سقف  ما برنامه ریزی کمیسیون و دولت را پذیرفته ایم . بنابراین این فرق می کند با سایر طرحها و لوایح دیگری که میاید که احیاناً پیشنهادات ممکن است  اصلا چهار چوبش را عوض  بکند ، پس  ما نمیتوانیم این چهار چوب را عوض بکنیم .این یک نکته که شما جواب بفرمائید .
 نکته دومی که میخواهم در این  رابطه عرض کنم این است که در رابطه با سایر لوایح و طرحها بر طبق اصل پنجاه وسه ما نمیتوانیم پیشنهادی بدهیم که بار مالی داشته باشد .من میخواهم عرض کنم  که در رابطه با این قانون اثر این اصل کجا ظاهر میشود ؟ یعنی  اصل پنجاه  و سه که میگوید پیشنهادات نباید بار مالی داشته باشد در اینجا کجا ظاهر میشود ؟  درتس است که میفرمائید که بقیه ارقام هم پیشنهادی است وخیلی قطعیت ندارد اما بالاخره  روی آن کار کارشناسی شده ومنبع درآمد مشخص شده است .اگر قرار بشود که الان  ما پیشنهادی بدهیم که منبع درآمد مشخص شده است .اگر قرار بشود که الان ما پیشنهادی بدهیم که   منبع  درآمدش مشخص نباشد مشمول اصل پنجاه و سه میشود  که ما نمیتوانیم پیشنهادی بدهیم که بار مالی داشته باشد . پس بنابراین اگر  که پیشنهادها متکی به ارقام درآمدی باشد و ردیف مشخص  شده باشد حرفی نیست . یا جابجا بشود حرفی نیست اما پیشنهاد جدیدی که سقف را بالا ببرد و استقراض باشد به نظر من نمیشود داد .
 رئیس- خیلی خوب ، من اظهارات  هر دو آقایان را با دفت گوش دادم .اولاً پیشنهاد آقای موحدی این بود که ما در مادة واحده میخواهیم  پیشنهاد بدهیم .  اصلا این پیشنهاد مربوط به خود مادة واحده نیست ، مربوط به ردیفها است . ما که  در این مادة واحده سقف استقراض  را نیاورده ایم . سقف  استقراض  جای دیگری تعیین  شده است . شما  آنجا که رسیدید بیاورید ما حرفی نداریم .الان به اینجا که مربوط نیست .مطالبی که در مادة واحده آمده اگر تازه  آن را پذیرفتیم ،  اگر روال هشت سال را عوض کردیم ،آگر وارد این ماجار شدیم شما میتوانید اینجا بیاورید  که من عرض کردم تازه کارتان لغو لغو  است .من به عنوان رئیس مجلس  که جلسه  را اداره میکنم هر پیشنهاد اضافه هزینه یا کم کردن هزنیه یا اضافه  درآمد بیاید می پذیرم .  بنابراین شما فرض بگوئید  سقف هزار  تا شد ، مادرآمد نفت را بالا میبریم به همان دلیل که کمیسیون  برنامه و بودجه بالا برده است . یعنی هیچ  چیز هم دست شما نمیدهد . حالا شما خواستید بگوئید سقف  محفوظ  باشد به ردیفها که رسیدیم بگوئید سقف  محفوظ  باشد ما که حالا در ردیفها نیستیم .اینجا هم  این نیست .
 موحدی ساوجی – حاج  آقا برای همین رأی بگیرید .
 رئیس- اینجا اصلا نیست . رأی گیری برای چه ؟ من اگر بخواهم مدیریت مجلس را دست این هیاهوها  بدهم که نمیشود بودجه  را تا آ÷ر اداره کرد ، جای خودش میرسیم . آقایان !  شاید ما خواستیم کم کنیم . شاید  خواستیم بعضی از خرجهایی را که آقایان نوشته اند بزنیم . اینجا نمیشود  سقف تعیین  کرد . جواب آقای  فدایی هم این است که بار مالی در لایحه بودجه مطرح نیست .از شورای نگهبان  سؤال کردیم آقایان گفتند در لایحه بودجه دست نماینده ها باز است . البته شورای  نگهبان یک شبهه ای دارد  و آن این است که استقراض  را اجازه نمیدهد ومیگوید این تورخ است ، باعث ضرر  بخش خصوصی ودیگران  میشود . آنها  دیگر چیزهایی  است که اگر شورای نگهبان بخواهد جلو کل آن را هم میتواند بگیرد . شورای نگهبان همین استقراضی را هم که ما گذاشته ایم با دید اولی موافق نیست . یعنی کلش را موافق نیست مگر اینکه ضرورت باشد که هر بار هم آنها د رمصوبه شان نوشته اند : چون الان ضرورت دارد ما مخالفت نمی کنیم در زمان خودش میگذاریم . به هر حال چیزی ندارید  مطرح کنید تبصرة 1 را بخوانید .
(به شرح زیر خوانده شد )
 تبصرة 1-  میزان تنخواه گردان خزانه در سال  1368  سیصد میلیارد ریال است .
 منشی- آقای  نوربخش  و آقای هراتی  تبصره را به این ترتیب اصلاح کرده اند :
 تبصره – میزان  تنخواه گردان خزانه در سال 1368  سیصد میلیارد ریال است ومقدار استقاده از وامهای داخلی ( سیستم  بانکی ) مبلغ  هزار ونوزده میلیارد ونهصد وچهل  ودومیلیون  ریال می باشد .
 رئیس- آن  دومی به این مربوط نیست .اولی را میتوانند مطرح کنند . آن رادر تنخواه گردان میتوانیم بیاوریم اینجا جایش نیست .
 موحدی ساوجی – مثل  اینکه شما می خواهید سقف استقراض  را بالا ببرید معلوم است .
 رئیس- آقای  نوربخش  اگر د رموضوع صحبت نکردید قطعه میشود .  فعلا  فقط  تنخواه گردان بحث است .  اگر پیشنهاد جدید ندارند  قابل طرح نیست . در  موضوع  صحبت کنید . هر چیزی در جای خودش است .اگر شما میخواهید ردیفها را شروع کنید  بسم الله . ما هر سال ردیفها  را آخر بار میگذاشتیم . ( موحدی ساوجی – حاج آقا آن را تبصرة 2 می کنیم چه اشکالی دارد ؟)  جایش اینجا نیست . آقای  موحدی جای این کلمه  در ردیفها است . قابل طرح نیست پیشنهاد بعدی را مطرح  کنید .
 یکی از نمایندگان – آقای هاشمی ! شما حالا  می گفتید که نمایندگان در هر پیشنهادی آزادند .
 رئیس- پیشنهاد در جای خودش بله آزادند ،  در جای خودش هر وفت رسیدیم پیشنهاد بدهند . پیشنهاد بعدی را بخوانید .
 منشی- آقای دکتر صدیقی  پیشنهاد کرده اند که میزان تنخواه گردان صد میلیارد ریال بشود .
 دکتر صدیقی – بسم الله الرحمن الرحیم .  با توجه به مخالفتهایی که در رابطه با برنامه و بودجه شد یک مقدار از اینها بر می گشت به مسایلی که مربوط   میشد  به بی برنامه گی ها .ما وفتیکه  مقدار تنخواه گردان را زیاد  می کنیم با توجه بها ینکه یازده درصد درآمدها را ما اختصاص دادیم به تنخواه  این واقعاً  یک مقدار بسیار غیر واقعی است .  با توجه به اینکه در سال 57  مقدار تنخواه گردان فقط سه درصد  درآمدهای عمومی بوده الان این رشد به یازده درصد رسیده .البته خیلی از برادرها این پیشنهاد را داشتند که اصلا این حذف بشود . ولی ممکن است که مشکلاتی را برای دولت داشته باشد این است   که پیشنهاد بنده این است که این  از مقدار  سیصد میلیارد به صد میلیارد کاهش پیدا بکند ،تا اینکه باز تنخواه ما باز هم  در حدود سه درصد هست . آنچه که گفته می شد با برادرانی که در برنامه و بودجه تخصص دارند این تنخواه گردان معمولا یک چیزی در حد یک یا دو درصد درآمدهای عمومی است که ما الان یازده درصد کردیم که این واقعاً  یک مقدار بسیار  غیر واقعی  است .این است که بنده تقاضا دارم به جای حذف این کم بشود وبه صد میلیارد کاهش پیدا بکند . خیلی متشکر .
 رئیس-  مخالف صحبت  کند .
  منشی- آقای  هراتی مخالف.
 حسین هراتی – بسم الله الرحمن الرحیم .در ابتدا من یک توضیح مختصری پیرامون این فلسفه  تنخواه عرض کنم و بعد به ایرادات برادرمان پاسخ خواهم داد .اصولا این تنخواه  انگیزه اش در تبصرة 1 بودجه  به خاطر این است که ما معمولا در سه ماهه اول سال درآمدهایی که در بودجه پیش بینی کرده ایم وصول نمیشود وبه خاطر عدم وصول این درآمدها ما نیمتوانیم مملکت را همین جور معطل و یله و رها  بگذاریم . قطعاً  در سه ماهه اول سال هم هزینه های جاری داریم . هم هزینه های عمرانی داریم وبه ویژه امسال که هزینه های بازسازی هم اضافه  شده بر آن هزینه هایی که در سالهای گذشته نداشتیم . بنابراین عملا
کاهش  دادن  این میتواند در سه بعد برای ما ضرر داشته باشد .  اولا ما امسال  آمدیم گفتیم پنج درصد کلیه  هزنیه های عمرانی را در ابتدای همان سال در اختیار دستگاه اجرایی بگذاریم تا دستگاه اجرایی بعضی  هزنیه های ضروری و فوتی و فوری که دارد قطعاً  برود از این مسیر انجام بدهد .اگر شما بخواهید این مبلغش  را کاهش بدهید عملا این سیاستگذاری جدیدی که در ارتباط  با شتاب  در روند هزینه های عمرانی مملکت است این مسأله از بین خواهد رفت .
  نکته دومی که وجود دارد این است که ما امسال  هم آمده ایم در یک سری از تبصره ها باز یک سیاستگذاری جدید کرده ایم  و دولت را مکلف  کرده ایم که مبادله موافقتنامه در طول ماه اول سال آینده انجام بشود . باز این به خاطر این است که این مبادله  موافقتنامه ها گاهی اوقات  دو ماه ، سه ماه و متأسفانه بعضی هایش شش ماه طول می کشید وعملا شش ماه کاری از سال را از دست میدادیم . بنابراین  وقتی شما مبادله موافقتنامه کردید و پولی در اختیار نباشد که به پیمانکارش داده بشود عملا  این سیاستگذاری جدید هم زیر سؤال خواهد رفت .
 نکته سوم این است که ما واقعاً در ارتباط  با اوضاع  و احوال اقتصادی که الان در جریان است نمیتوانیم  یک پیش بینی دفیفی برای سه ماهه ابتدای سال آینده  داشته باشیم وهر چه این رقم  یک رقم منطقی و اصولی باشد دست ما در ارتباط با طرحهایی که درمد نظر داریم  باز خواهد بود .
 نکتة بعدی این است که ما در طول سه سال گذشته این سیصد میلیارد ریال را گذاشته ایم یعنی یک رقم و یک افزایش جدید نیست .منتها برادرها یک نگرانی دارند میگویند  چون تا  آخر سال باید این  مبلغ را دولت برگرداند چون بر نمیگرداند بنابراین در واقع  به سقف استقراض  داخلی اضافه میشود .در حالیکه این نگرانی مورد ندارد .اولا طبق قانون باید برگرداند . حالا شما فرض   را قوی بگیرید که دولت بر نگرداند خوب اگر قرار به این باشد که سقف این را کاهش بدهید خوب قطعاً به شکل متمم وبه شکل اصلاحیه به شما تقدیم خواهد کرد که قطعاً آن  متمم و آن اصلاحیه ای که یک دفعه این پول در سطح جامعه پمپاژ  بشود خطرات اقتصادی اش به مراتب بیش ازاین است که در اول سال مابه او بدهیم که طرحهای عمرانی ازاین طریق راه اندازی بشود . بنابراین  آن نگرانی هم که شما دارید چون دولت به هیچ وجه   خودش را مقید نمیداند  به اینکه در آخر سال  اصلاحیه یا متمم نیاورد . برای چی ؟  برای اینکه اگر این درآمدها حاصل نشده ، فروش نفت به این میزان نبود ، هزینه ها هم سر جای خودش باقی بود  قطعاً  مجبور میشود اصلاحیه بیاورد آن وقت  آیا صحیح هست  که در سه ماهه آخر سال یک مرتبه یک پمپاژ  پول بشود به خاطر اصلاحیه یا به خاطر متمم ؟ البته  ضمن اینکه ما درارتباط با بودجه امسال  آمدیم بسیاری از درآمدهای صوری را زدیم .یک سری درآمدهایی هم که دولت بلند پروازی کرده سقفش  را کاهش دادیم وهمین جا قاطعانه میگوئیم  که دولت حق ندارد بیش از این مقداری که ما برایش سقف استقراض گذاشتیم بیاورد ، ولی در عین حال این پیش بینی را هم شما بکنید که اگر یک وضعیت خاصی پیش آمد ودرآمدها حاصل نشد دولت  اصلاحیه میاورد . ( رئیس- وقتتان تمام است )  بنابراین  این سیاستگذاری هم که  برادران می کنند نیست . بنابراین عزیزانی که منتظر این هستند که هر چه سریهتر طرحهای عمرانی و بازسازی شروع بشود نیاز به این مبلغ هست و اگر این مبلغ  حذف بشود کل آن طرحها زیر سؤال خواهد رفت . والسلام .
 رئیس- موافق صحبت کند .
 منشی- آقای باهنر بفرمائید .
 محمد رضا باهنر – بسم الله الرحمن الرحیم . اگر برادرمان آقای هراتی و بقیه برادران نماینده دقت بفرمایند من اتفاقاً میخواهم خدمتشان عرض کنم که این سه مسأله ای را که ایشان فرمودند هر سه تأمین است . ببینید ما همان بحثی را که الان داریم یک عددی بالای صد میلیارد  تومان استقراض  را به دولت اجازه داده است ،درست است . این صد میلیارد  تومان را قطعاً  دولت رعایت می کند ودر صورتی از آن استفاده می کند که سایر درآمدها تأمین نشود .( آقای هراتی  اصلاح می کنند که صدوبیست میلیارد ) در صورتی  ازاینها استفاده می کند که بقیه درآمدها تأمین بشود .ولی من میخواهم خدمتتان عرض کنم  که حداقل قضیه این است  که در سه ماه اول سال میتواند سه دوازدهم اینمقدار یعنی سی میلیارد تومان پول نقد راا ز بانک بردارد به عنوان سهم استقراض   سه ماهه اول. آقای هراتی  میفرمایند که پنج درصد هزنیه های عمرانی  را قرار شده اول سال  در اختیار دستگاهها بگذارند . پنج درصد ضربدر  هفتاد میلیارد  تومان میشود سه ونیم میلیارد تومان . بودجه عمرانی  مملکت 70 –80 در همین حدود است ، سه ونیم میلیارد تومان ، پنج درصد کل پروژه های عمرانی کشور  میشود سه ونیم میلیارد تومان من عرض کردم که اینها فقط سهم استقراضشان  در سه ماه اول سی میلیارد تومان است . فرض می کنیم  که درآمدهای  نفت و مالیات وعوارض  هیچ چیز گیر نیاید .خوب این که دیگر نقد  است .از صبح اول فروردین  اینها میتوانند شروع به استفاده از استقراض  بکنند ومشکل بعدی این است همان جور که آقای  هراتی فرمودند معمولا دولت به دلیل  گرفتاریهای زیادی که دارد  این سی میلیارد  تنخواه را اول سال میگیرد چون موظف است در بیست و هشتم اسفند یا بیست ونهم اسفند آن را باز پس بدهد ،  اگر باز پرداختش قسطی  بود باز میگفتم خوب کم کم برمیگردند ولی چون یکجا بیست وهشت  اسفند باید پرداخت کند معمولا اتفاق نیفتاده که دولت  بتواند روز بیست وهشت  اسفند خودش  راجمع وجور  بکند و سی میلیارد  تومان تنخواه را به صندوق  برگرداند . بنابراین ما میگوئیم ده میلیارد  تومان به عنوان تنخواه استفاده بکند و سی میلیارد تومان سهم استقراضش  چهل میلیارد تومان و قطعاً این فرض هم فرض واقعی نیست که هیچ درآمدی ما سه ماه اول سال نداریم .حداقل قضیه  این است که ما از برگشتی های سال قبل یک مقدار پول داریم به عنوان درآمد سال آینده که آن برگشتی ها باز موجود است ونهایتاً تا اردیبهشت  ماه ان شاء الله  برمیگردانند به خزانه .
  مسأله دیگری که باز تذکر بدهم خوب است ، یادتان است در اصلاحیه بودجه ای که همین یک ماه قبل تصویب کردیم برادرها که قرار بود یک مقدار استقراض دولت را بالا ببرند گفتند برای اینکه گرفتاری ایجاد نشود سیصد میلیارد تنخواه را در شکم استقراض زدند . گفتند آقا ! آن سیصد میلیاردی که گفتی هیچ مابقی آن مثلا سی و پنجاه تای دیگر هم به تو میدهیم ، یا سیصد و پنجاه میلیارد  ریال دیگر هم به تو میدهیم . بنابراین ده میلیارد تومان تنخواه و سی میلیارد تومان استقراض برای اول قصل اول  آن هم برای احتیاط اگر درآمدها وصول نشد من فکر می کنم عدد بسیار خوب و قابل قبولی باشد  ودولت مشکلی نداشته باشد . بنابراین ده  میلیارد  تومان استقراض کافی است . والسلام .
 رئیس- مخبر کمیسیون بفرمائید .
 عبدالعلی زاده ( مخبر کمیسیون بودجه )- تنخواه گردانی که اینجا گفته شده در واقع برای هزینه های یکی دو ماه اول که هنوز درآمدها وصول نشده منظور شده است .ما از این  تنخواه گردان در تبصره 21 حدود 170  میلیارد ریالش را هزنیه کرده ایم یعنی 20 در صد طرحهای عمرانی  را گفته ایم 10 درصدش را برای اجرای طرحها به دستگاه اجرایی میدهند ، پنج در صدش را برای  خرید مصالح اجازه دادیم که به عنوان تنخواه بگیرند ، پنج درصدش را هم به عنوان تنخواه در اختیار وزیر ،از اول سال  تخصیص یافته  تلقی کردیم . عملا این 170 میلیارد ریال میشود . حالا شما با 100 میلیارد میخواهید هم این 170  میلیارد  را بدهید ، هم تنخواه گردان جاری را تأمین کنید .عملا امکان ندارد وبه اعتقاد ما این پیشنهاد  دولت را فلج می کند و وادار می کند که از روز اول سال سراغ استقراض  برود .این است که ما با این پیشنهاد مخالفیم ومعتقدیم که سیصد میلیارد رقم مناسبی است .
 رئیس- نماینده دولت بفرمائید .
 مسعود روغنی  زنجانی ( وزیر برنامه و بودجه )ـ بسم الله الرحمن الرحیم . برادرها پیش پرداختهایی را که ما به دستگاه میدهیم  با تنخواه یک مقدار اشتباه کرده اند .این تنخواه در حقیقت یک امکانی است برای کل پرداختهای دولت اعم از اینکه پیش پرداخت باشد یا پرداخت حقوق و مزایا باشد ،هیچ ربطی به هم ندارد .این یک مسأله .
 مسأله دوم این است که ما اینجا یک زمانی محاکمه میشدیم که شما چرا یک دوازدهم ، یک دوازدهم استقراض مصرف نمی کنید ؟الان به ما توصیه می کنند که همه آن را ابتدای سال بخورید . یعنی دو برخورد با مسأله وقتی اصلاحیه بودجه را ما اینجا آوردیم دقیقاً مورد  اعتراض بود .این هم یک بحث تنخواه در حقیقت چیزی نیست که هزینه بشود . جریان مالی کشور است که دوباره باید به خزانه برگردد  و بعد فقط مسأله  عدم تحقق ابتدای سال هم نیست ،ممکن
است در خود وسط سال هم ما عدم تحقق درآمد داشته باشیم . این هم یک نکته .
 نکته بعدی این است که ما استقراض  را هم   که اینجا تعبیه کرده ایم معادلش هزینه هم دیده ایم . یعنی آن سرجای خودش هست . یعنی وفتی ما سه دوازدهم ،یک دوازدهم هزنیه می کنیم در آن استقراض  هم هست .در نتیجه  من فکر میکنم که برادرها این را کم نکنند وبه لحاظ اینکه ما آخر سال این را میاوریم وبه استقراض تبدیل می کنیم اگر شما 100  هم بگذارید بعد عدم  تحقق درامد ما 300 تا بشود بالاخره  باید 300 تا به ما بدهید ،حالا 100  تا هم تنخواه بگذارید در هر صورت هیچ ارتباطی به میزان  تنخواه ندارد . یعنی شما اینجا 100 تا تنخواه بگذارید وما آخر سال 300  تا کم بیاورمی مااین 300 تا را میگیریم . در هر صورت برادرها این تنخواه را که عامل سرعت  وتسریع کار است از دولت نگیرند متشکر .
 رئیس- /182 نفر در مجلس حاضرند آقای صدیقی میگویند به جای صد میلیارد ریال  دویست میلیارد ریال باشد . نمایندگانی که با پیشنهاد آقای صدیقی موافقتند قیام بفرمایند .( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد .تبصره بعدی را بخوانید .
(به شرح زیر خوانده شد )
تبصرة2-
 الف-  کلیه شرکتهای دولتی موضوع مادة 4 قانون محاسبات  عمومی کشور و بانکها ومؤسسات انتفاعی وابسته به دولت مکلفند بودجه سال 1369  خود را همراه با نظر مشورتی وزارت برنامه و بودجه در مجمع  عمومی یا شورایعالی مربوط مطرح و پس از تأیید آن حداکثر تا پانزدهم آذر ماه 1368  برای درج در لایحه بودجه سال 1369  کل کشور به وزارت برنامه و بودجه ارسال دارند .دستگاههای اجرائی  مذکور مکلفند  بودجه پیشنهادی خود را حداکثر تا اول آبانماه سال  1368  جهت کسب نظر مشورتی به وزارت برنامه وبودجه  ارسال نمایند .
 وزارت برنامه و بودجه مکلف  است از تاریخ  از سال بودجه به این وزارتخانه ظرف یکماه نظر مشورتی خود را اعلام نماید وعدم ارائه آن به شرکت  مانع طرح و تأیید بوده در مراجعه صلاحیتدار مربوط نخواهد شد .
 ارائه گزارشات توجیهی بودجه هر شرکت و چارچوب تهیه وتنظیم بودجه شرکتهای دولتی برای سال 1369 تابع دستورالعمل و ضوابطی  خواهد بود که از سوی وزارت برنامه و بودجه تهیه وبه پیوست بخشنامه بودجه حداکثر تا پایان شهریور ماه 1368 ابلاغ خواهد گردید . ارائه ارقام  عملکرد مالی – عملیاتی  سال 1367 شرکتهای دولتی جزء لاینفک گزارش توجیهی مزبور  خواهد بود و بدون آن بودجه پیشنهادی قابل اظهار نظر مشورتی وزارت برنامه و بودجه  و طرح در مجمع عمومی یا شورایعالی مربوط نمی باشد . وزرائی که ریاست مجامع عمومی یا شورای عالی شرکتهای دولتی  را عهده دار می باشند مسؤول حسن اجرای این موضوع خواهند بود .
 وزارت برنامه و بودجه مکلف است همزمان با ارائه لایحه بودجه سال 1369  کل کشور گزارش عملکرد موضوع را به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تسلیم نماید .
ب-سازمان  حسابرسی مکلف است ضمن رسیدگی های مالی شرکتهای دولتی مشخصات کامل سرمایه گذاریهای اینگونه شرکتها را مورد بررسی قرار داده ، کم وکیف سرمایه گذاریهای شرکتهای دولتی را با توجه به مادة 4 قانون محاسبات عمومی کشور حداکثر تا پایان شهریور ماه  1368 به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی و وزارت برنامه و بودجه گزارش نماید تا امکان تهیه قسمت هشتم  لایحه بودجه سال 1369  شرکتهای دولتی براساس تشخیص  مزبور فراهم گردد .دستورالعمل لازم در این خصوص  با همکاری وزارتین برنامه و بودجه وامور اقتصادی و دارائی تدوین خواهد شد .
ج‌-    میزان دریافت  و پرداخت ارزی شرکتهای دولتی  برای سال 1369  در چارچوب( بودجه ارزی ) قسمت نهم قانون بودجه مشخص و به مجلس شورای اسلامی  تقدیم می گردد . بدیهی  است ارائه ارقام عملکرد  ارزی شرکتهای دولتی  برای سال 1367 جزء لاینفک بودجه پیشنهادی سال 1369  اینگونه شرکتها خواهد بود .
د- کلیه شرکتهای دولتی موضوع ماده 4 قانون محاسبات  عمومی کشور و بانکها ومؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و سایر شرکتهای دولتی ومؤسسات انتفاعی که شمول قوانین و مقررات عمومی بر آنها مستلزم ذکر نام است از جمله  شرکت ملی نفت  ایران و سایر شرکتهای تابعه  وزارت نفت ، سازمان گسترش ونوسازی صنایع  ایران ،ومراکز  تهیه وتوزیع  سازمان  صنایع ملی ایران نیز مشمول این تبصره می باشند .
ه‌-    به مجمع عمومی یا شورایعالی شرکتها و بانکها وموسسات انتفاعی مندرج در قسمت  هشتم این قانون اجازه داده می شود براساس سیاستهای دولت یا تصمیماتی که بر طبق اساسنامه یا قانون تشکیل شرکتها ومؤسسات  مذکور مجاز به اتخاذ آن هستند  ویادر صورت فراهم شدن موجبات افزایش تولید و سایر فعالیتهای اصلی شرکت یا مؤسسه انتفاعی مربوط ویا بنابر مقتضیات  ناشی از نوسانات قیمتها ویا به تبع سایر  تحولات اقتصادی ومالی ،ارقام مربوط  به بودجه مصوب سال 1368 شرکتها ومؤسسات  انتقاعی ذیر بط  مندرج در قسمت هشتم این قانون را با رعایت مقررات اساسنامه  مورد عمل تغییر دهند مشروط  بر آنکه این تغییر اولا موجبات کاهش ارقام مالیات و سود سهم دولت پیش بینی شده د رجدول مذکور را فراهم ننماید ، ثانیاً میزان استفاده شرکت یا مؤسسه انتفاعی مربوط  از محل درامد عمومی را افزایش  ندهد .
شرکتها ومؤسسات موضوع این بند بایستی علاوه برارائه گزارش  عملکرد سالانه خودب ه مجمع عمومی و بازرس قانونی گزارش توجیهی لازم را در مورد هر گونه نوسان قابل توجه اقلام عملکرد  از بودجه مصوب سالانه به مجمع عمومی یا شورایعالی خود ارائه ومجامع عمومی ، شوراهای عالی و بازرسی قانونی در صورت   غیر قابل  قبول بودن توجیهات مزبور تصمیمات مقتضی رااتخاذ نمایند .
 تغییرات موضوع این بند باید حداکثر ظرف مدت پانزده روز همراه با گزارش توجیهی لازم  به اطلاع وزارت برنامه و بودجه برسد . وزرائی  که ریاست مجامع  عمومی شرکتهای دولتی را عهده دار می باشند . مسؤول اجرای این بند خواهند بود .
 وزارت برنامه و بودجه مکلف است  ماهانه گزارش تغییرات موضوع این بند را همراه با نظرات خود به اطلاع کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی برساند .
و-ریاست  مجامع  عمومی و شورایعالی شرکتهای دولتی مکلفند  وضعیت آن دسته از شرکتهای دولتی موضوع مادة 4 قانون محاسبات  عمومی کشور  که زیانده می باشند را مورد بررسی همه جانبه قرار داده واقدامات لازم رادر خصوص سودآور شدن آنها انجام دهند در صورتیکه  این کار در محدوده اختیارات دولت مقدور نباشد برنامه زمانبدی لازم را در خصوص سودآور نمودن یاانحلال ،واگذاری سهام ،ادغام ، تغییر وظایف ویا تبدیل  آنها به مؤسسه دولتی براساس  قوانین ومقررات موجود ویااتخاذ  تدابیر لازم در چار چوب برنامه توسعه اقتصادی اجتماعی کشور  طراحی نموده وگزارش اقدامات انجام شده را همزمان  با تقدیم لایحه بودجه سال 1369 به مجلس شورای اسلامی ،به کمیسیون برنامه و بودجه وسایر کمیسیونهای مربوط در مجلس ارائه نمایند .
 ز- کلیه شرکتها وموسسات مذکور در بند ‹‹د››  این تبصره مکلفند ضمن رعایت کلیه قوانین  ومقررات مربوط تکالیف تعیین  شده توسط مجمع عمومی  یا شورای عالی خود برای سال مالی مربوط را حداکثر تایکسال پس از  تصویب انجام داده ودر موارد خاص با ارائه گزارش توجیهی به مجمع عمومی یا شورای عالی مجوز تمدید مدت یاد شده رااخذ نمایند .
ح‌-    سازمان حسابرسی مکلف است  هر سه ماه یکبار گزارش  از تشکیل  مجامع عمومی وچگونگی  اجرای تصمیمات انها توسط  هیأت مدیره شرکتهای دولتی موضوع بند ‹‹ د››  این تبصره را تهیه وبه کمیسیونهای برنامه و بودجه ودیوان محاسبات مجلس شورای اسلامی ارائه نماید .
ط- به منظور نظارت بر حسن اجرای  این تبصره کمیته ای زیر نظر نخست وزیر وبا عضویت  وزرای برنامه وب ودجه وامور اقتصادی و دارائی ودبیر کل سازمان امور اداری واستخدامی کشور تشکیل خواهد شد و 2 نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی  به انتخاب مجلس به عنوان ناظر در جلسات این کمیته شرکت  خواهند نمود .جلسات این کمیته  حداقل هر دو ماه یکبار تشکیل شده وامور مربوط به پی گیری خواهد نمود .
 کمیته حداقل مکلف  است بررسی های لازم را در خصوص عملکرد این تبصره بعمل آورده وگزارش آن را به کلیه کمیسیونهای مجلس شورای اسلامی ارسال نماید .
 رئیس- پیشنهاد دارد ؟( منشی- بله ) بسیار خوب ، حالا ما تنفس
میدهیم ، ساعت 3 آقایان برگردند . من تأکید میکنم که همه آقایان حضور داشته باشند ،عصر پنجشنبه  است .اگر ما نصاب  کم داشته باشیم رأی گیری مان دشوار میشود .
 عده ای از نمایندگان – ساعت 5/2  بعد از ظهر  جلسه باشد .
 رئیس- اگر آقایان  ساعت 5/2 آماده هستند من حرفی ندارم .( عده ای از نمایندگان – ساعت 2 باشد .)  میخواهند اخبار  گوش بدهند امروز همان ساعت 3 خواهد بود چون یک دفعه  برنامه آقایان  به هم میخورد .امروز ساعت 3 جلسه است اگر دیدیم  که کار زیاد داریم از روزهای بعد جلسه را زودتر شروع میکنیم . فعلا جلسه به عنوان تنفس  تعطیل است .
 ( جلسه ساعت 10/12  به عنوان تنفس تعطیل ومجدداً ساعت 25/15 به ریاست آقای هاشمی تشکیل شد )
 رئیس – بسم الله الرحمن الرحیم ، جلسه برای ادامه مذاکرات رسمی است ، پیشنهادات تبصرة 2 را مطرح کنید .
 منشی- اولین پیشنهاد از آقای هدایت الله آقائی است که پیشنهاد کرده اند عبارت ‹‹موضوع مادة 4 قانون محاسبات عمومی کشور ›› در سطر اول  و سایر سطور  حذف شود . آقای آقائی توضیح بدهند ( اظهاری نشد ) در جلسه نیستند .
 رئیس- پیشنهاد بعدی را مطرح کنید .
 منشی- آقای عباسی، آقای پناهنده و آقای ذوالقدر پیشنهاد کرده اند که در تبصرة 2 از آخرین پاراگراف جمله ‹‹‌کمیسیون  برنامه و بودجه ›› حذف شود . آقای پناهنده بفرمائید .
 علی پناهنده – بسم الله الرحمن الرحیم . برادران توجه بفرمایند این تبصره 2 در مورد شرکتهای دولتی است . شرکتهای دولتی خیلی زیاد هستند و وضع  مالی شان هم حدود نیمی از بودجه کل کشور است .تا کنون مجلس در رابطه با شرکتهای دولتی نه احاطه ای داشته ، نه زیاد خبر دارد  که چه کار میکنند ، چه کار نمیکنند ؟ گاهی فقط گزارش  میرسد که مثلا هفتاد  شرکت زیان ده در کجا هست … و شرکتها هم وضعیتشان طوری است که غیر از ادارات معموی دولتی است . یعنی آنها به خاطر اساسنامه و آئین نامه های داخلی که دارند میتوانند مدام نیرو بگیرند ،تغییر و تبدیل بکنند ، حقوقها را زیاد بکنند ، کم بکنند . گاهی  می بینید در یک کارخانه یک عده مهندس اضافی گرفتند ، یک حقوقهای خیلی کلانی دادند ، یک عده رااخراج  کردند . شرکتهای دولتی این جوری هستند ومجلس احاطه وتسلطی بر شرکتها ندارد . امسال آمده اند این تبصرة 2  را گذاشته اند که یک مقداری مجلس اطلاعکی از وضع شرکتها داشته باشد . یعنی  حدود نیمی  از بودجه کل کشور را .اما باز هم آمده اند وگفته اند که خیلی خوب بیایند وگزارشهایش را به کمیسیون برنامه و بودجه بدهند . خوب مگر  آقایانی که در  کمیسیون برنامه و بودجه هستند ، نماینده تر از بقیه نمایندگان هستند ؟ خوب گزارش  را به مجلس بدهند . یعنی مگر مجلس چه کار مهم تر از  این دارد که اطلاع داشته باشد که نیمی از بودجه کل کشور در این شرکتها  چگونه مصرف میشود ؟ چرا  خود مجلس ،آحاد نمایندگان اطلاع نداشته باشند ؟  ما که می نشینیم  گاهی از اوقات  یک لوایح  یا طرحهائی هشت من نه شاهی را ، یک روز ،دو روز وفت مجلس  را صرفش می کنیم ، چه مانعی دارد که در شهریور ماه هر سال بیایند از وضع شرکتهای دولتی یک گزارش به فردفرد  نمایندگان بدهند . حالا این گزارش دوجور میتواند باشد :  یکی اینکه بیاورند به صحن  مجلس ، وزیر محترم برنامه و بودجه بیاید ، بگوید آقا تا این تاریخ شرکتهای دولتی وضعش این جوری است . این مقدار درصدش  سود ده است ،اینقدر در صدش   زیان ده است وضعیت نیروهایش این طوری  است ، بعد نمایندگان متوجه میشوند نظری دارند ابراز  بکنند . یعنی حتی اگر یک روز ، دو روز از وقت  مجلس هم صرف  شنیدن گزارش وضعیت شرکتهای دولتی باشد ، یکی از روزهای پراستفاده مجلس خواهد بود . یاا ینکه لااقل گزارش کتبی به مجلس بدهند .به این معنا که برای تک ، تک نمایندگان بفرستند که آقا اینطوری  است ، یعنی وضع شرکتهای دولتی این جوری است حالا برای اینکه کلیه نمایندگان اطلاع داشته باشند بنده پیشنهادی که کردم به اینصورت خواهش میکنم توجه بفرمائید نوشته ام پیشنهاد  میشود  در تبصرة 2 از  آخرین پاراگراف بند ‹‹الف›› جمله ‹‹‌کمیسیون  برنامه و بودجه ››  حذف بشود . آخرین پاراگراف بند ‹‹الف›› این است  که می گوید :‹‹‌وزارت  برنامه و ودجه مکلف  است همزمان با ارائه لایحه بودجه سال 1369  کل کشور گزارش    عملکرد موضوع  را به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تسلیم  نماید ››. عرض  بنده این است که این ‹‹ کمیسیون برنامه و بودجه ››  را که بردارید و بنویسید‹‹ موضوع  را به مجلس شورای اسلامی تسلیم نماید ››.  یعنی تک تک  نمایندگان اطلاع  داشته باشند وهمین مطلب در پاراگراف  چهارم بند ‹‹ب››  است که باز دلیلش  همین است که خدمتتان عرض کردم  ودر آخرین پاراگراف  بند ‹‹ط›› از تبصرة 2 هم اگر توجه بفرمائید ، این است که یک کمیته ای تعیین  می کنند که این کمیته زیر نظر نخست وزیر وچند وزیر است ، وزیر برنامه و بودجه ،  امور اقتصادی و دارائی ، دبیر کل  سازمان امور اداری واستخدامی ودو نفر از نمایندگان مجلس که این کمیته نظارت بر حسن جریان قانون در رابطه با شرکتهای دولتی داشته باشد . آن وفت آخر این بند ‹‹ط› این جوری میگوید :‹‹ کمیته  مذکور مکلف است  بررسی های لازم رادر خصوص عملکرد این تبصره  به عمل آورد و گزارش آن را به کلیه کمیسیونهای مجلس شورای اسلامی ارسال نماید .›› که باز اینجا وقتی کلمه ‹‹‌کمیسیونها››‌حذف  بشود . یعنی ‹‹ به مجلس شورای اسلامی ارسال نماید .››  نتیجه این پیشنهاد حذف  در این  دو سه موردی که بنده دادم  خلاصه آن این است که تک تک نمایندگان از وضعیت  شرکتهای دولتی که حدود نیمی  از اموال این مملکت در اختیارشان است اطلاع داشته باشند .این است عرض بنده .
 منشی- اولین مخالف آقای روحانی نیا .
 رمضان  روحانی نیا – بسم الله الرحمن الرحیم ، قسمت زیادی از آنچه که جناب آقای پناهنده گفتند ، بنده حرف درستی میدانم وبا آن موافق هستم و آنچه هم ایشان خواست حرف درستی است . اما خواسته ایشان در این لایحه هست ؟  ببینید اینکه بودجه شرکتها خیلی مهم است ،ما باید مطلع باشیم حرف درستی است ، بیش از  پنجاه درصد از بودجه  مملکت در شرکتها است حرف درستی است ،تا کنون  مجلس از وضع اینها اطلاع کافی نداشته است ، حرف درستی است ، مجلس باید مطلع بشود ، حرف درستی  است .من عرض میکنم آنچه که الان در این تبصره تصویب شده است ،آن چیزی است که ایشان میخواهند ، تازه  آن که شما پیشنهاد میدهید  حرف شما را نمیرساند . وقتی شما میفرمائید باید رئیس شرکت  گزارشی به مجلس بدهد ، کافی است یک نسخه از دستگاهش ،از  شرکتش میفرستد  برای مجلس ، می گوید من این یک  نسخه را به مجلس ، به هیأت  رئیسه محترم  فرستادم وگزارش  دادم . همین الان  گزارش این چنینی  به خیلی از کمیسیونها منجمله  کمیسیون برنامه و بودجه میاید ،این یک مسأله است . اگر  بیائیم فقط بگوئیم به مجلس گزارش بدهند ،آنچه که نتیجه می گیریم ، این است که موظف  هستند به مجلس گزارش بدهند . مسأله  بعد این است که الان شما آمده اید یک مکانیزمی عمل کرده اید  که بالاتر از اینها است  نه تنها گزارش ،  بلکه در بند ‹‹ط›› آمده اید   گفته اید باید یک کمیسیون  پنج نفره ای  مرکب از  نخست وزیر ،‌وزیر اقتصاد و وزیر برنامه و بودجه  و سرپرست  امور اداری و استخدامی ، این چند نفر به اضافه  دو نفر نماینده از نمایندگان مجلس بنشینند برحسن اجرای این تبصرة 2 در بررسی کل شرکتها در کشور  جلسه بگذارند ،کار بکنند ونتیجه  گزارششان را به مجلس بدهند . برای تحقق  این حرف یک  پیشنهاد  خدمت  آقایان هست  که به کلیه کمیسیونها گزارش بدهند .  یعنی آنچه  که شما می خواهید در بند ‹‹ط››  آمده است  دو نفر نماینده از مجلس هم درآن کمیسیون  تصمیم گیری که زیر قضیه  است ، جمع بندی است ، بررسی امور شرکتها  است ، شرکت می کنند وهمانها  هم مکلف  هستند به کمیسیونها گزارش  بدهند . اما مسأله بعد این است  در ور دوم آقایان اصرار  کردند ، ما یک مصوبه ای  گذراندیم  که کلیه شرکتهای دولتی ، مؤسسات  وابسته به دولت یک نسخه  از تمام بخشنامه هائی که میفرستند برای مجلس بفرستند . آمدند  در آن کمیسیون نخست وزیری که ما بودیم . پس از یکی ، دو سه ماه اینقدر کتاب  وکاغذ فرستادند وخدا گواه است در طول آن سه ، چهار ماه یک برادر هم من ندیدم  بیاید آنجا  و آنها رادرخواست بکند . شما این مصوبه را که بگذرانید  این همه عملکرد  شرکتها میاید ،همین الان شرکت گاز ، شرکت  مخابرات ، شرکت نفت ، شرکت چه ، گهگاه گزارشاتی دست شما میدهند ، شما چقدر فرصت میکنید  که اینها را بخوانید ؟  بنابراین بگذرانیم این باشد ،آن کمیسیون پنج ، شش نفره هم تشکیل بشود ، مسائل شرکتها را هم بررسی بکند و سرانجام آنها را مکلف کردیم  به کمیسیونها مجلس هم گزارش بدهند .
 منشی- آقای ذوالقدر و آقای  عباسی هر دو امضاء کرده بودند . آقای ذوالقدر  به عنوان موافق بفرمائید .
مصطفی  ذوالقدر – بسم الله الرحمن الرحیم ،آن طوری  که برادرمان آقای روحانی نیا فرمودند گفتند تمام حرفهای آقای پناهنده درست است .ما در فرمایشات ایشان ندیدیم ، یک جا بگوید که ایشان  حرف بدی ظاهراً زده  است . ولی آنچه ما همه میدانیم  مجلس در رأس  همه امور است  و باید در مملکت  اقلا بداند چه میگذرد ؟  یک شرکتهائی هستند که اصلا ما خبر نداریم این شرکتها چه کا رمی کنند ، گاه ، گاهی فقط  ما می بینیم که میایند در کمیسیون ،‌میگویند  به ما ارز بدهید ،دلار بدهید . یا مثلا  کارخانه مان خوابیده . بعد اگر چنانچه بنا باشد ما بگوئیم تک ، تک شرکتها گزارش به مجلس بدهند ،این ممکن نیست ،‌ولی اگر بنا بشود شرکتها گزارش به وزیر برنامه و بودجه بدهند و وزیر برنامه و بودجه گزارش به مجلس بدهد ، یعنی چه ؟  یک نامه ای بفرستد به تک تک نمایندگان آن هم آخر سال نوشته  که بحث بودجه میشود کمیسیون برنامه و بودجه تصمیم  بگیرد ، چرا تنها کمیسیون تصمیم بگیرد ؟ چرا همه مجلس تصمیم نگیرد ؟ چرا همه مجلس ندانند که در مملکت چه میگذرد  تا وقتیکه  رأی میدهند بدانند که به چه دارند رأی میدهند ؟ پس این پیشنهاد بهترین چیز است که وزیر برنامه و بودجه آخر سال نامه ای به تک ، تک نمایندگان بنویسد و آمار وعملکرد  این شرکتها را به مجلس بدهد .والسلام علیکم و رحمت الله .
 منشی- کمیسیون و دولت صحبت  کنند .
 عبدالعلی زاده ( مخبر کمیسیون برنامه و بودجه )-  بسم الله الرحمن الرحیم ، ما مسأله خاصی نداریم که این گزارش به مجلس داده بشود ولی چگونه گزارش داده بشود ؟این گزارش در حدود هزار صفحه  مطلب میشود . وزیر برنامه و بودجه بیاید از پشت تریبون  هزار صفحه  را فقط بخواند ، روخوانی  کند بدون بحث ، یا بخواند وتوضیح بدهد ریز عملکرد هر شرکت را ؟  چقدر طول  میکشد هزار صفحه را از اینجا خواندن . شما  خودتان فرمودید که این معادل بودجه خود دولت است . ما در بودجه دولت  فقط تبصره های آن را بحث می کنیم بیست روز  وقت مجلس  را میگیرد ،  اگر بخواهیم هزار صفحه ریز آن را هم وزیر گزارش بدهد اینجا ، یک ماه هم باید صرفاً  برای گزارش  مجلس وقت بدهد .و تازه در تمام تبصره ها شما خواهید دید ما گفته ایم گزارش  را به کمیسیونهای تخصصی  بدهند . بعضی  از این تبصره ها گفته ایم گزارش را به کمیسیون بدهند ، گزارش را به چهار کمیسیون بدهند . خوب  آنها هم مطلب است . اگر مجلس میخواهد در جریان  آن مطالب  هم باشد ، بگوئیم همه را بیایند گزارش به مجلس بدهند . آن وقت مجلس  دوازده ماه سال باید  کارش را رها کند فقط از پشت این تریبون  گزارش خوانده بشود .اینکه می گوئیم گزارش  به فلان  کمیسیون  بدهد به خاطر اینکه آن کمیسیون تخصصی است و آن کمیسیون   امین مجلس در رابطه با مسائل تخصصی خودش است .این مسأله را گفتیم گزارش را بیاورند در کمیسیون برنامه و بودجه که مسأله  بودجه شرکتها است . بحثش  بشود وخلاصه  اینها در قانون  بودجه منعکس بشود ودر اختیار برادران قرار بگیرد .ما به لحاظ اینکه این پیشنهاد عملی نیست با آن مخالفیم .اگر پیشنهاد دیگری بدهند که مثلا این گزارش را به بقیه  کمیسیونها هم بدهند یا به کمیسیونهای تخصصی دیگر هم بدهند ،آن را میشود به یک نحوی حل کرد ولی اینکه  هزار صفحه بیاید چاپ بشود به تعداد نمایندگان محترم ودر اختیار نمایندگان قرار بگیرد و جنبه کارشناسی هم قضیه  دارد ونمایندگان نمیتوانند   به تنهائی  استفاده کنند ، باید  بحث کارشناسی روی قضیه  بشود خود به خود  پیشنهادی است که عملا مقدور   نخواهد بود این است که مخالفیم .
 منشی- جناب آقای زنجانی  بفرمائید .
 مسعود روغنی  زنجانی ( وزیر برنامه و بودجه )-  بحث این است که برادران   میگویند به همه نماینده ها گزارش بدهد . ما هم گزارش را میدهیم ، ولی اگر قرار است گزارش داده بشود بهتر است  کمیسیون اسم برده بشود ، مثلا کدام کمیسیون ؟ هر کمیسیون برنامه و بودجه ، کمیسیون اقتصاد  و دارائی ،هر چه هست ، ‹‹ مجلس  شورای اسلامی ›› که گذاشته میشود مشخص نیست . کمیسیون های ذیر بط ، هر کمیسیونی  که میخواهند ذکر بشود .
 رئیس- بسیار خوب ، به هر حال  پیشنهاد مشخص بشود ، اینکه بیاید در مجلس وحتماً  گزارش قرائت بشود ، معنای مجلس این است   اگر به کمیسیونها باید بدهند ، باید به هر کمیسیونی جداگانه یک رونوشت  بدهند . گزارش به مجلس معنایش این است . چون اگر کتبی بدهند که دیگر به مجلس نمیشود .
 پناهنده – یک روز  بیشتر وقت مجلس را نمی گیرد .
 رئیس- یک روز که نه ، یک دفعه که نمیرسد ،اینها به ترتیب میرسد . هر روز هم ممکن است پنجاه صفحه  هم باشد . گزارشش را باید بیائیم  بخوانیم .منظور این است .اگر منظورتان  خواندن در مجلس است ، بگوئید ،اگر نیست هم بگوئید  ،به کمیسیونهای مربوطه است ؟ مشخص  به ما بگوئید .
 پناهنده – پیشنهاد من مکتوب است بخوانید .
 رئیس- بسیار خوب حالا  ما میخواهیم پیشنهاد مشخص بشود . پیشنهاد آقایان گزارش  به مجلس یا گزارش به کمیسیونها است ؟ همین  حالا به من بگوئید که میخواهیم رأی بگیریم .
 منشی (الویری )ـ پیشنهاد آقای پناهنده این است که ‹‹ گزارش به مجلس شورای اسلامی داده بشود ››.آقای  هاشمی اگر آقای پناهنده حالا اصلاح  بکنند که گزارش را به کمیسیونهای مجلس بدهند فی الواقع  هم به همه نمایندگان میرسد وهم اسراف نمیشود .
 رئیس- بسیار خوب ، پیشنهاد آقای پناهنده این میشود که ‹‹ به کمیسیونهای مجلس ›› به کمیسیونها یعنی  بیست وسه ، چهار نسخه  فقط به کمیسیونها بدهند ،هر کسی خواست میخواند ، 183 نفر در جلسه حاضرند ، نمایندگانی که با پیشنهاد آقای پناهنده موافقند  ، قیام بفرمایند .(  اکثر برخاستند ) تصویب شد . بسیار خوب  پس گزارش به کمیسیونهای مجلس داده بشود .
 منشی-  پیشنهاد بعدی از آقای  موحدی ساوجی است ،  ایشان پیشنهاد کرده اند در بند ‹‹ب››  حداکثر تا پانزدهم  شهریور ماه به کمیسیونهای برنامه و بودجه  ودیوان محاسبات  و بودجه وامور مالی مجلس شورای اسلامی … آقای  موحدی نظر شما که تأمین  شده است .
 رئیس- اینکه دیگر تصویب شد .
 موحدی ساوجی – پیشنهاد من در دو جا است در بند (ب) و بند (و) .
 منشی- این پیشنهادی که شما  داده اید  مربوط به بند ‹‹ب›› است که الان من  دارم می خوانم . آقای موحدی !  حالا میخواهید من پیشنهاد قبلی تان را مطرح کنم ؟‹‹ حداکثر تا پایان  تیر ماه برای بخشنامه نخست وزیر ››( موحدی ساوجی – بلی )آقای موحدی در همان بند ‹‹الف›› آنجائی  که بیان شده ‹‹ به پیوست بخشنامه بودجه حداکثر تا پایان شهریور ماه 68  ابلاغ خواهد گردید ››.آقای موحدی  پیشنهاد کرده اند ‹‹‌حداکثر  تا پایان تیر ماه 1368›› در پاراگراف  سوم بند ‹‹الف››.
 موحدی ساوجی – در پاراگراف  سوم بند ‹‹ب›› است .
  رئیس – بسیار خوب ، حالا پیشنهاد دیگری را مطرح کنید تا نوبت آن برسد . وقت گرفته نشود .
 منشی-  اجازه بدهید  یک پیشنهادی را که چند امضاء دارد مطرح می کنیم ، پیشنهاد کرده اند  که این بند به عنوان بند ‹‹ی›› اضافه بشود  به تبصرة 2.
‹‹ مدیر عامل وهیأت   مدیره مؤسسات و شرکتهائی که ظرف   مدت مقرر  مفاد این تبصره را به مرحله اجراء نگذارند متخلف  و در حکم متصرف غیر قانونی در اموال دولتی محسوب میگردند ››.
آقایان : عوض زاده ، آقا محمدی و موحدی ساوجی امضاء کرده اند . یکی از پیشنهاد دهندگان توضیح  بدهند .
 موحدی ساوجی – بسم الله الرحمن الرحیم . این تبصرة 2 که چندین سال است در لایحه بودجه کل کشور آورده میشود معلوم است که پیام این تبصره چیست ؟ همه مؤسسات و شرکتهای دولتی در این تبصره مکلف شده اند که همه  درآمدها وهزنیه هایشان را بررسی کنند ودر یک مهلت مشخص قانونی به وزارت  برنامه و بودجه بدهند و ضمیمه  لایحه بودجه دولت در مجلس  بیاید ومطرح بشود .اما متأسفانه اگر چه عده ای از شرکتها به این قانون  مجلس عمل کردند ،  ولی بسیاری از شرکتها به این قانون عمل نکرده اند وتخلف صریح  و آشکار از مصوبه مجلس داشتند که میتواند در اینجا مخبر کمیسیون برنامه و بودجه بیایند و دقیقاً گزارش بدهند که مثلا  از چند صد شرکتی که مشمول این تبصره هستند چند تا از آنها آمده اند و به این قانون عمل کرده اند و آنهائی که عمل  نکرده اند کدام ها بوده اند و چون در این تبصرة 2 تا  به حال ما یک ضمانت اجرائی نگذاشته بودیم . حالا آیا در قوانین دیگر مملکت برای این تبصره ضمانت های اجرائی وجود داشته  یا نداشته واگر هم ضمانت های اجرائی  بوده ولی در این  مملکت کسی  نبوده که مثلا اینها رااجراء بکند . ما در اینجا فکر می کنیم که برای تکمیل تبصرة 2 بایستی که این بند اضافه بشود ،آن شرکتهائی  که
به مصوبه  مجلس و به قانون عمل نمیکنند ، لااقل  مسؤولین  اجرائیشان که عبارتند از هیأت  مدیره ومدیر عاملی که به این قانون عمل   نمیکند متخلف  محسوب بشود ودر حکم متصرف غیر قانونی در اموال دولتی .این هم روشن است  وقتیکه  مطابق قانون درآمدها وهزینه هایش نباشد ،به مجلس نیامده باشد در واقع  این برخلاف  قانون در آنجا دارد عمل میکند .این است که این بند را ما اضافه  می کنیم تا لااقل  اینگونه مدیران وهیأت  مدیره هایی که به قانون دهن کجی میکنند دیگر اینها سرکار نباشند ،متخلف  شناخته بشوند ، بعد با اینها برخورد بشود ومن این را فکر می کنم که نمایندگان محترم همه موافق باشند ومخالفی هم نداشته باشد !
 منشی-  مخالف آقای داودی شمسی- موافق آقای روحانی نیا البته آقای عوض زاده امضاء کرده اند حق تقدم با ایشان است .
 سید اسماعیل  داودی  شمسی – بسم الله الرحمن الرحیم .من مخالفم  به چند دلیل : اولا رئیس مجمع عمومی شرکتهای دولتی یکی از وزراء  هستند و وزرا در برابر  مجلس مسؤول هستند یعنی اگر تکالیفی  که بر عهده شان هست انجام ندهند مثل همه وظایف دیگرشان ، ما میتوانیم اینجا در مجلس از آنها سؤال بکنیم . علاوه بر آن در تمام مجامع عمومی  شرکتهای دولتی  دو وزیر دیگر که نقش نظارت وکنترل را دارند حضور دارند واصلا فلسفة حضور آنها در مجامع  عمومی بخاطر همان نقش  نظارتی شان هست :
1-    وزیر برنامه و بودجه 2- وزیر امور اقتصادی و دارایی. بنابراین اگر یک شرکتی ، هیأت مدیره ای ، مدیر عاملی تکالیفش را انجام ندهد در مجامع عمومی سالیانه که در بعضی از شرکتها بر حسب  اساسنامه شان حتماً سالی یکبار ، بعضی سالی دوبار حداقل تشکیل میشود میتوانند آنجا توضیح بخواهند ومیدانیم که در بیشتر شرکتها اکثریت هم با دو وزیر کنترل کننده است یعنی  همان وزیری که در برابر مجلس جوابگو است ، در برابر دو وزیر برنامه و بودجه واقتصاد و دارائی و فرض کنیم آن بخواهد کوتاهی بکند نمی تواند آنها رأی می دهند که این مدیر عامل  باید برکنار بشود ،این هیأت  مدیره باید تغییر بکند و توضیح می خواهند .
مسئله  دوم که خیلی مهم است قانون تجارت است .در قسمتی از تعریف  شرکتهای دولتی در مادة 300 قانون تجارت می گوید که در اساسنامه شان  هر چه هست باید عمل بشود واگر چیزهایی در اساسنامه نیامده باشد طبق سایر مواد قانون تجارت است وحداقل  در دو ماده قانون تجارت مشخص شده که اگر مدیران تکالیفشان را بموقع انجام ندهند اینها مسئول  هستند حتی برایشان جریمة  نقدی و زندان پیش بینی شده .در جای دیگر آمده که اگر بازرسی تخلفاتی  را ببیند میتواند  به دادگاه  شکایت بکند یعنی ‹‹سازمان حسابرسی ›› که بازرسی قانون شرکتهای دولتی هست وقتی که می رود حسابها را رسیدگی می کند و وقتیکه می بیند تکالیفی   انجام نداده اند می تواند به دادگاه مواردی را منعکس  بکند و آن باز حکم صریح قانون تجارت  است . ما وفتی قانون تجارت را داریم در جاهایی که صراحت دارد لزومی ندارد بیائیم قانون دیگری  وضع کنیم ومسئله دیگر در مورد ضمانت اجرایی است کل این تبصره در حقیقت یک دستورالعملی است ، تأکیداتی  است برای ضمانت اجرایی بخشیدن  به قوانین والااصلا خود این تبصره لزومی  نداشت منتها روش ، روشهای مدیریتی است .
 ما اینجا گفتیم در فلان تاریخ  حتماً گزارش می دهند به برنامه و بودجه ودر فلان تاریخ حتماً گزارش بدهند به دولت یا مجلس . کمیته  ناظر  گذاشتیم   ومن فکر می کنم که اینها کافی است . یعنی ما نظارتمان نظارت سیستماتیک  است .نظارت  نظام یافته است از طریق برنامه ریزی توی قانون  بودجه یا برنامه ها پیش بینی می کردیم ومی کنیم ونظارتهای درست ،نه به معنی مچ بگیری . یعنی این لزومی ندارد که ما زیاد قضیه  را سخت بکنیم ،در نهایت  اینکه فرض کنیم که اینها تخلف  کرده اند .مگر دادگاههای ما چقدر می رسند ؟ همین حالا مواردی هست که جرایم آشکاری بعضی از مدیران می کنند دولت هم شکایت می کنند یا شکایتهایی است که حتی جنبة عمومی پیدا می کند در روزنامه ها چاپ می شود ماهها   می گذرد  تا یک دادگاه برایش تشکیل بشود وما حالا بیائیم بگوئیم که این بند را و این تبصره را اضافه بکنیم  دادگاههای ما نمی رسند جوابگو باشند . بنابراین با توجه بهتوضیحاتی که دادند اولا در قوانین دیگر پیش بینی شده ، ثانیاً  به نظر من اجرایش غیر ممکن هست واین لزومی ندارد و بنده مخالفم .
 منشی- آقای  عوض زاده .
 سید علی عوض زاده  - بسم الله الرحمن الرحیم . قوانین ومواردی که فرمودند گفتند اینها ربطی ندارد . نمایندگان محترم  توجه بفرمایند  که قوانین  به دو صورت هست : یکی مواردی که در داخل  شرکتها موظف  هستند که هیأتهای مدیره یا مسئولین  شرکتها در داخل شرکتها انجام بدهند ما زیاد به آنها کاری نداریم یکی این هست که در بیرون از شرکت یکسری اطلاعات  و برنامه هایی که با نظام برنامه ریزی باشد آنها را در اینجا برنامه ریزی کرده اند که در وقتهای معین بدون اینکه وقت را بکشند یا بدون اینکه اطلاعات  غلط  بدهند اینها رادر اختیار  دولت ودر اختیار وزارت برنامه و بودجه قرار بدهند یا آن برنامه هایی که اینجا پیش بینی شده .
 خوب اگر این شرکتها آن اطلاعات را ندهند آنهایی را که ما گفتیم انجام ندهند  یادر وقت مقرری که اینجا تعیین کرده اند ،در آن زمان مشخص آن اطلاعات  را به مجلس یا به کمیسیون یا به وزارت برنامه و بودجه ندهند یقیناً  نمی شود برنامه های شرکتهای دولتی را با کل برنامه های کشور هماهنگ کرد . طبیعی  است که آنها موظف باشند و تازه تا حالا هم این کار را نکرده اند خیلی وقتها مواردی رااز نظر قانونی هم بوده قانون به ایشان گفته کاری را انجام بدهید وانجام نداده اند .الان  تعداد  شرکتها را تقریباً 1000 تایی پیش بینی کرده اند ،حتی خود افراد هم نمی  دانند  تعداد شرکتهای دولتی مان چقدر است . بعضی ها می گویند  1000 تا بعضی ها می گویند 1200 تا ، بعضی ها می گویند 800 تا ، 700  تا حتی دیوان محاسبات  که میخواهد حسابرسی بکند می گوید  حدود 1000 تا شرکت . از آن 1000 تا شرکتی  هم که در اینجا پیش بینی  شد بعنوان شرکتهای دولتی ما می بینیم در سال 68 از 1000  تا شرکت فقط  94 تااسم پیش می آید واز آن 94 تا هم بودجه وامکانات و پول  36 تایش را اصلا نمی نویسند  فقط اسم شرکت آورده میشود . آنچه که اینجا  گذاشته اند انصافاً  یک برنامه بسیار خوبی است و واقعاً باید مسئولین شرکتها ومدیران عامل  واعضای هیأت  مدیره موظف  باشند و بدانند که آنچه  را که در اینجا برایشان قید کرده اند نیاوردند حداقل یکنفر هست که برود  آنها را بگیرد واز آنها حساب بکشد و واقعاً پیشنهاد ، پیشنهاد خوبی است و اعضای محترم  کمیسیون برنامه و بودجه هم واقعاً یک سیستم  خوبی را در تبصرة 2 گنجانده اند که برای برنامه است ، برای امسال  هم نیست ، اصلا برای سال 68  هم نیست ،این یک  پیش بینی است برای سال  69.  چون ما که الان گذشتیم از حدود 1000  تا شرکت فقط اسم  94  تا شرکت را گرفتیم  و 36 تا شرکت هم اصلا پول  و بودجه اش اینجا مطرح نیست یک پیش بینی است برای برنامه ریزی و برای آینده  کشور و برای سال 69 . چون ما که  الان گذشتیم از حدود 1000 تا شرکت فقط اسم  94 تا شرکت را گرفتیم و 36 تا شرکت هم اصلا پول و بودجه اش اینجا مطرح نیست یک پیش بینی است برای برنامه ریزی و برای آینده کشور و برای سال 69 ان شاء الله این اجازه را بدهید تا این برنامه تصویب بشود تا آنها به آنچه که کمیسیون برنامه و بودجه در اینجا مشخص کرد موظف باشند ان شاء الله عمل بکنند .متشکرم .
 رئیس- کمیسیون و دولت  توضیح بدهند .
 عبدالعلی زاده ( مخبر کمیسیون برنامه و بودجه )ـ ما با نظر دولت موافقیم .
 رئیس- خوب دولت بیایند نظرشان را بگویند .
  مسعود روغنی زنجانی ( وزیر  برنامه و بودجه ) – من دو ماده از قانون تجارت را میخوانم نظرم را اعلان میکنم :
‹‹ مادة 142 قانون تجارت :  مدیران ومدیر عامل شرکت در مقابل شرکت و اشخاص ثالث  نسبت به تخلف  از مقررات  قانونی یا اساسنامة  شرکت با مصوبات  مجمع عمومی برحسب مورد منفرداً یا مشترکاً مسئول  میباشند و دادگاه  حدود مسئولیت  هر یک را برای جبران خسارت  تعیین خواهد نمود .
 مادة 151-  بازرس یا بازرسان باید هر گونه تخلف یا تقصیری در امور شرکت از ناحیه مدیران ومدیر عامل  مشاهده کنند به اولین مجمع عمومی اطلاع  به مرجع قضایی صلاحیتدار اعلام نموده ونیز جریان  را به اولین مجمع عمومی   اطلاع دهند ودر صورتی که ضمن انجام مأموریت  خود از وقوع  جرمی مطلع  شوند باید به مرجع  قضایی صلاحیتدار اعلام نموده ونیز جریان را به اولین  مجمع عمومی  گزارش کنند›› طبق این دو  تا ماده اگر مدیری ویا مدیران  عامل نسبت به قوانین  ومقررات و اساسنامه ای که به آنها تکالیفی را متوجه کرد ،تخلف  کنند خودبخود  طبق این دو تا ماده قابل پی گیری هست .
 وقتی شما در تبصرة 2 مکلف می کنید که شرکت در این تاریخ و موعد گزارشهایش را بدهد این میشود  قانون . عدم تبعیت از این قانون مسئول همین   دو تا ماده ای است که وجود دارد لذا  نیاز به اینکه تصریح بشود که اگر از این مسئله تخطی کرد مدیر عامل حکم تصرف غیر قانونی  یا د راموال دولتی  دارد ندارد قانون موجود است . آنچه که من میخواهم تأکید بکنم این است که بنظر من وزیر
 
  همین قدر که مکلف  بشود ودر موعد مقرر براساس گزارشی که برنامه و بودجه میدهد بودجه  یا گزارشات ذیر بط را به برنامه  و بودجه یا مجلس ارائه ندهد در اینجا مجلس از او درخواست سئوال بکند تا پاسخش را بگیرد به نظر من همین قدر پیگیری کافی است . خود مجلس در رابطه  با این تبصره 2 ضمانت  اجرایی قوی برای این کار خواهد بود وماخلاء قانونی هم نخواهیم داشت و من تأکید  می کنم از خود وزیر سئوال بکنیم تااینکه این تبصره را بگذارید .
 موحدی ساوجی – آقای زنجانی شما تا حالا  چند مورد خلاف  را به دادگاه ارجاع داده اید ؟
 روغنی زنجانی – بازرس قانونی باید این کار را بکند .
 رئیس –180 نفر در جلسه حاضرند ( این سه نفری که در تابلو  کمتر می بینید سه نفر از آقایان کارت ندارند ودر جلسه حضور دارند ، شاید  هم چهار نفر  باشند ) 181 نفر در جلسه حاضرند پیشنهاد آقای موحدی و آقایان دیگر را قرائت کنید که رأی بگیریم .
 منشی- ‹‹ مدیر عامل  و هیأت مدیرة مؤسسات و شرکتهایی که ظرف مهلت مقرر مفاد این تبصره را به مرحله اجرا نگذارند متخلف ودر حکم متصرف غیر قانونی  در اموال دولتی محسوب میگردند ››
 رئیس- نمایندگانی که با این پیشنهاد اصلاحی موافق هستند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند ) دقیقاً ایستاده ها را بشمارید .
 ( منشی ها موافقان را که ایستاده بودند شمردند )
 رئیس- آقای بیات که کمترین را میگویند‌، 92 نفر می گویند ، بنابراین تصویب شد .
 منشی- پیشنهاد دیگر از آقای روحانی  نیا است . در تبصرة 2 پیشنهاد کرده اند که بند ‹‹د››  حذف بشود و قسمت  ذیل  از بند ‹‹ ه››  از سطر چهارم عبارت  ‹‹ و یا در صورت … تا تحولات اقتصادی وما ›› این عبارت  را پیشنهاد کرده اند . حذف  بشود . آقای  روحانی نیا توضیح بفرمائید .
 رمضان روحانی نیا – بسم الله الرحمن الرحیم .نمایندگان محترم توجه بفرمائید که موضوع تبصرة 2 کلا بحث و بررسی راجع به بودجه  وعملکرد شرکتها است وهمان اول تبصره هم خطاب به کلیة شرکتهای دولتی موضوع مادة 4  قانون محاسبات  عمومی کشور است .بعد آقایان  آمده اند در بند ‹‹د›› دوباره یک بند اضافه  کرده اند ومیخواهند بفرمایند که موضوع  این تبصره هم مربوط به شرکتهای دولتی  است .خوب اصل وجود این تبصره برای شرکت های دولتی است . اضافه کردن یک بند بنام بند ‹‹د›› که این کلیات مشمول شرکتهای دولتی میشود ، شما چه حرف جدیدی ار میخواهید  بزنید ؟ من تقاضا  می کنم شما بند ‹‹د›› را ملاحظه بفرمائد . میگوید ‹‹‌کلیه  شرکتهای دولتی موضوع مادة 4 قانون  محاسبات عمومی کشور و بانکها ومؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و سایر شرکتهای دولتی ومؤسسات انتفاعی ›› تمام اینها  در اول بند الف  آمده یعنی  همة این عبارات مال بند ‹‹الف›› است ،دوباره  اینجا تکرار  شده است . آنکه اضافه آمده این است که شمول  قوانین ومقررات  عمومی بر آنها  مستلزم  ذکر نام است . بعد می گوید  از جمله … اضافه می کند ‹‹ از  جمله شرکت  ملی نفت ایران ››  سایر شرکتهای تابعه وزارت نفت ، سازمان گسترش و نوسازی  صنایع ایران ،‌مراکز  تهیه وتوزیع ، سازمان  صنایع ملی ایران نیز مشمول  این تبصره میباشند خوب این  پیداست وقتیکه شما می گوئیم کلیة  شرکتهای دولتی  هم مخابرات شما است ،این یک مسئله ، فرض مثال حداکثر بیائید اضافه کنید شرکتهایی که شمول قانون  برآنها مستلزم ذکر نام  است . بالاخره  شرکت نفت شرکت دولتی هست یا نیست؟ اگر  شرکت دولتی  نیست حساب  دیگر دارد واگر هست شامل این کلی میشود بعلاوه اضافه بشود که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است واگر میخواهیم اسم ببریم بسیاری از شرکتهای دیگر ار هم اسم میبرند آقایان میایند می گویند که  شرکت نفت می گوید این شامل حال ما نمیشود  وقتی شما با صراحت بیان می کنید که کلیة شرکتهای دولتی یکی از آنها هم شرکت نفت است و شرکتهای تابعه  در قانون مستلزم ذکر نام هست اضافه می کنید . بنابرانی  اضافه کردن بند ‹‹د›› و آوردن بند ‹‹د››  به چه منظور ؟این  یک پیشنهاد ، پیشنهاد دوم هم برای اینکه وقت کمتر  گرفته بشود (  من تقاضا می کنم بند ‹‹ه››  را ملاحظه بفرمایید ) در بند ‹‹ه››  میخواهد بگوید  در مجمع عمومی  یا شورای عالی  شرکتها و بانکها ومؤسسات انتفاعی در قسمت هشتم این قانون اجازه داده میشود براساس سیاستهای دولت یا تصمیماتی که بر طبق اساسنامه یا قانون تشکیل  شرکت ومؤسسات  مذکور مجاز  به اتخاذ  آن هستند ارقام بودجه رابالا و پایین بکنند . روح این بند ‹‹ه›› این  است که شما به مجمع عمومی  شرکت ، به شورای عالی شرکتها اجازه میدهید در چهار چوب سیاستهای کلی دولت ،در چهار چوب قوانین خودشان ،در چهار چوب اساسنامه هایشان بیایند هر وقت لازم بدانند قیمت اجناسشان  را ببرند بالا بسیار خوب .تا اینجا حرفی نیست . منتها این جملاتی که اضافه   کرده اید  به چه منظور است ؟‹‹  و یا در صورت فراهم شدن موجبات افزایش تولید یا سایر فعالیتهای اصلی شرکت ››!  فعالیتهای اصلی و فرعی  شرکت یعنی چه منظور ؟‹‹ یا بنابر مقتضیات ناشی از نوسانات قیمتها ›› یعنی هر وقت  قیمتها در بازار نوسان پیدا کرد آقایان بتوانند برنرخ کالایشان بالانس بدهند ،  روی آن مانور بدهند ، بالا پایین اش بکنند یابالاتر می گوید ‹‹ یا به تبع  سایر تحولات  اقتصادی ومالی ›› یک چیز باز اینجوری در هر تحول اقتصادی ومالی .
 منظور  از تحولات اقتصادی ومالی چیست ؟ منظور  از افزایش تولیدات ، مقتضات ، نوسانات قیمت یعنی چه ؟  این عباراتی که شما اینجا آورده اید چه میخواستید بگویید ؟  یعنی چه منظوری ازاینها دارید ؟  اگر منظورتان این هست که مجمع عمومی  شرکتها بتوانند قیمت کالایشان را بالا  ببرند اولا همین  الان دارند این کار ار می کنند منهای این قانون . ثانیاً  همان که گفتید در چهار چوب  اساسنامه شان این اساسنامه و سیاستهای حرکت این اجازه را به اینها میدهد بنابراین  حداقل یکی بند ‹‹د›› و یکی این سه چهار خط ویادر صورت  فراهم شدن  موجبات افزایش  تا سایر تحولات اقتصادی ومالی یک عبارتهای عوضی غلط  انداز بازی است که هر سال  شمادر قانون بودجه می آورید ، بدون اینکه هیچ بار اجرایی  عملی هم داشته باشد یعنی اگر نباشد هم به جایی ضرر نمی خورد فلذا  بنده پیشنهاد حذف این را دارم .
 منشی-  چند نفر به عنوان مخالف اسم نوشته اند ولی چون موافق ندارد لزومی ندارد  آقایان بحث  کنند .
 رئیس- خوب پیشنهاد بعدی را مطرح  کنید .
 منشی- این تبصره پیشنهاد دیگری ندارد ،آقای  موحدی هم پیشنهاد خود را پس گرفته اند .
 رئیس- من به آقای  الویری گفتم در مورد این بند ‹‹و››  مقداری توضیح  بدهند اماایشان  گفتند من آمادگی ندارم .
 در بند ‹‹و››  گفته شده شرکتهائی را که سودآور نیستند در هم ادغام کنند یا به مؤسسه دولتی تبدیل  کنند . مثل  خبرگزاری جمهوری اسلامی (پارس ) مثل  صدا و سیما ، مثل خیلی از شرکتها که اینها قانون خاص  خودشان را دارند ،نمیوشد آنها را در یکی از بندهای تبصره ای که اصلا ماهیت بودجه ای هم ندارد قوانین به آن بزرگی  را یکدفعه  لغو  بکنیم و شورای  نگهبان هم بارها  این را رد کرده  است ،این بند ‹‹و›› اینجا اصلا برای ما قابل طرح نیست .
  اسحاق جهانگیری -  فقط باید گزارش بیاورند .
 رئیس- نه ، نوشته اند اگر ادغام  کنند و گزارشش را بدهند ، ببینید نوشته است ‹‹ ریاست  مجامع عمومی و شورایعالی  شرکتهای دولتی مکلفند  وضعیت آن دسته از شرکتهای دولتی موضوع مادة 4 قانون محاسبات …›› همان شرکتهائی که قبلا بود .
 آقا محمدی – شرکتهائی که موضوعاً  انتفاعی هستند ، این را اضافه  کنید .
 رئیس-  میگویند اصلا ادغام  کردن یک شرکت جزو کارهای بودجه نویسی نیست ،  ببینید حکم این ،این است :‹‹…. زیانده می باشند  را مورد بررسی ، همه جانبه قرار داده  واقدامات  لازم را در خصوص سودآور شدن آنها انجام دهند .( که بسیاری ازاینها  اصلا سودآورنیستند )  در صورتیکه این کار در محدودة  اختیارات دولت مقدور نباشد برنامه زمانبدی  لازم رادر خصوص سودآور نمودن یاانحلال ، واگذاری سهام ، ادغام ، تغییر  وظایف ویا تبدیل آنها به مؤسسه دولتی براساس قوانین  ومقررات موجود ویااتخاذ  تدابیر لازم در چارچوب برنامه توسعة اقتصادی – اجتماعی  کشور طراحی  نموده وگزارش …››
 محلوجی – موضوع مادة 4 قانون محاسبات ، خبرگزاری پارس و صدا و سیما نیست .
 آقا محمدی – انتفاعی اضافه بشود قضیه درست میشود .
 اسحاق  جهانگیری- آقای  هاشمی این همه اش در حدود مقررات و قوانین است ،در اختیار دولت نیست .
 رئیس- پس آقای داودی  توضیحی بدهند واگر منظورتان  انتفاعی است 
این را  هم بگویند .
 سید اسماعیل داودی شمسی ( نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه )-  بسم الله الرحمن الرحیم . عرض کنم اولا بند ‹‹ه›› تبصرة (2) بودجة  سال گذشته هم مربوط به شرکتهای زیانده بود ، عملکردش هم خوب بود . با اینکه کارتمام نشده ، عملکردش  اشکالی نداشت ، شورای نگهبان هم ایراد نگرفته بود .
 اینکه میفرمایند ‹‹‌ ماهیت  بودجه ای ›› ندارد این کاملا درست است ممکن است ماهیت بودجه ای یکساله  نداشته باشد  ولی ‹‹ ماهیت  برنامه ای ››  دارد وچون هنوز قانون برنامه توسعه  تصویب نشده است ، از سال گذشته هم گزارشاتی از شرکتهای زیانده خواسته شده ما باز آن را گذاشتیم که تداوم داشته باشد و توضیح دیگری که باید عرض کنم این است که اولا اگر مؤسسه ای ،بنگاهی  تجارتی نباشد ، انتفاعی نباشد شرکت نیست . شرکت طبق قوانین حتماً باید  حساب سود و زیان خود را بدهد ،در صورتیکه  این بند بخواهد اجرا بشود در واقع  دو سه تا شرکت هستند مثل صدا و سیما ، خبرگزاری جمهوری اسلامی ، کانون پرورش  فکری کودکان ونوجوانان که اینها با مشکل  مواجه میشوند و آنها هم البته توجیه  دارند .
 کانون پرورش فکری میتواند به مؤسسه تبدیل بشود‌. صدا وسیما هم مشکلی ندارد چون در اساسنامه اش به صورت سازمان تصویب شده اصلا شورایعالی دارد  مجمع عمومی ندارد هیچکدام از این مشکلات  را ندارد برای اینکه از قانون محاسبات عمومی و بعضی  قوانین دیگر پیروی نکند گفتند در حکم شرکت است . آنهم مشکل ندارد ، فقط خبرگزاری میماند . خبرگزاری را هم میتوانند د راساسنامه اش آن تغییر را بدهند اما اگر حذف بکنیم ضررهایی دارد . الان می بینید  شرکت ملی فولاد زیان میدهد ،ذوب آهن اصفهان مثلا  زیان میدهد . باوجود این تبصره ما به آنها م گوئیم شما  بروید برنامه ای بیاورید که خودتان را ظرف سه سال ، پنج سال ، هفت سال ،هر مدتی که  ممکن است سود ده بکنید .اینها الان کارمند اضافه دارند ، پرسنل  متخصص اضافه دارند می روند یک طرح توسعه می آورند وخودشان را سود ده می کنند یا شرکتها ، بعضی از شرکتها ‹‹آب ›› زیانده  هستند ، اینها الان نمی توانند اما به هر حال  میروند یک  برنامه ای می آورند چند ساله که زیانده نباشند و سال گذشته این مؤثر  بودهد رکنترل ونظم شرکتها اما آن ادغام وانحلال  یا واگذاری سهام یا تغییر وظایف  در صورتی است که اینها نتوانند خودشان  را سود ده بکنند ،  ما گفتیم  اول اینها خودشان را سود ده  بکنند یا برای سود ده کردن در دراز مدت برنامه ای بیاورند ،اگر نتوانستند آن وقت  بروند دنبال اینها و واقعاً هم اگر یک شرکتی باشد که همیشه بخواهد زیان بدهد بایستی برود به مؤسسه  دولتی تبدیل  بشود یا وظایفش  تغییر بکند یااینکه در جاهای دیگر ادغام بشود ودر نهایت  منحل بشود والا  همیشه بخواهد زیان بدهد این اصلا  با اصل اقتصادی  بودن شرکتها و بنگاههای اقتصادی  نمی خواند .
 رئیس-  به هر حال منظورتان از این ، شرکتهای انتفاعی است ؟
 داودی شمسی- بله ، منظور این است . آن  دو سه شرکت آخری میتوانند اصلاحیه  ای بیاورند واساسنامه شان را اصلاح بکنند .
 رئیس- به هر حال  اگر انتفاعی باشند بحثی ندارد ، چون ما می خواستیم بعضی از شرکتهائی را که تأسیس کرده اند کمکشان بکنند که یک کارهای غیر انتفاعی بکنند .
 حائری زاده – آقای هاشمی  اینها انتفاعی نیست .
 رئیس- نه ، اینجا میگوئیم انتفاعی مشمول مادة(4) ، منظور شرکتهائی هستند که انتفاعی هستند .
 منشی ( الویری )ـ یعنی بند ‹‹ و››  قسمت اول میشود : ‹‹‌ریاست مجامع  عمومی و شورای عالی شرکتهای انتفاعی دولت ››
 رئیس- تبصرة 3 را بخوانید .
(به شرح زیر خوانده شد )
تبصرة3-
1-    بمنظور  ایجاد اشتغال و کمک به راه اندازی وتأمین کمبود سرمایه در گردش و ثابت و گسترش  وایجاد کارخانجات ومراکز تولیدی کشاورزی ، صنعتی ،  معدنی و مصالح ساختمانی ، صنایع روستایی و اجرای پروژه های منابع طبیعی و پوشش انهار وتعاونیهای مراکز گسترش  خدمات تولیدی وعمرانی وتعاونیهای قالیبافی  و فعالیتهای علمی ، فرهنگی وهنری در جهت افزایش  فعالیتهای تولیدی مناطق  محروم یا مستعد کشور با حفظ اولویت  تولیدات روستائی  در بخش تعاونی  و خصوصی ، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف  است با توجهبه سیاستهای پولی کشور تسهیلات اعتباری مورد نیاز طرحهای مزبور را که دارای توجیهات کامل فنی ، اقتصادی ومالی باشند و فقط از نظر وثیقه ومیزان سرمایه گذاری مجری طرح با مقررات بانکهای استان وکشاورزی وفق نمی دهد ، از منابع داخلی  بانکهای مذکور در صورت عدم تکافوی  منابع داخلی بانکهای فوق از منابع سایر بانکها تأمین  نماید .
2-     حداکثر تسهیلات اعتباری از محل منابع بند (1) در سال 1368  برابر هشتاد ودومیلیارد (82000000000)  ریال به ترتیب  پنجاه میلیارد (50000000000)  ریال در بخش  کشاورزی و صنایع  روستائی ، پنج میلیارد (5000000000)  ریال در بخش صنعت ،‌پنج میلیارد (5000000000)  ریال در بخش  معدن ، هشت میلیارد (8000000000) ریال در بخش  مصالح ساختمانی و تعاونیهای عمرانی ، چهار میلیارد (4000000000) ریال در بخش فعالیتهای علمی ، فرهنگی  وهنری وده میلیارد (10000000000)  ریال در ارتباط با بند (10)  این تبصره خواهد بود .
3-     تا مبلغ چهار میلیارد (4000000000)  ریال از تسهیلات  اعتباری بخش  کشاورزی و صنایع روستائی بند (2) بصورت  قرض الحسنه  از طریق بانک کشاورزی به کشاورزان وتعاونیهائی که د راجراء  لایحه قانونی مصوب  26/1/1359 شورای انقلاب اسلامی و یا قانون اراضی کشت موقت مصوب 7/8/1365 مجلس شورای اسلامی زمین  دریافت داشته ویا صاحب زمین  می شوند اختصاص  می یابد  که براساس  معرفی هیأتهای هفت نفره  در اختیار آنان قرار گیرد تا منحصراً برای مصارف  عملیات آب و خاک و حفر چاه وتجهیزات وتأمین  ادوات مورد نیاز به مصرف برسد .
4-     مبلغ پنج میلیارد (5000000000)  ریال از تسهیلات  اعتباری بخش کشاورزی و صنایع روستائی بند (2)  این تبصره جهت گسترش  فعالیتهای شرکتهای تعاونی تولید کننده فرش دستباف  اختصاص  می یابد .
5-     مبلغ دومیلیارد (2000000000)  ریال از تسهیلات  اعتباری بند (2)  صرفاً جهت اشتغال  مهاجرین جنگ تحمیلی  از طریق بانک  ملی و بصورت قرض الحسنه  به طرحهای ارائه  شده توسط بنیاد امور مهاجرین  جنگ تحمیلی  یا خود مهاجرین  یا مراکز گسترش خدمات تولیدی وعمرانی  اختصاص  یابد ومدت باز پرداخت آن حداکثر پنج سال  تمام پس از گذشت یک سال از دریافت کامل وام خواهد بود .
6-     مبلغ بیست  میلیارد (20000000000)  ریال از تسهیلات  اعتباری این تبصره از منابع قرض الحسنه  برای امر پوشش  انهار دراختیار  بانک کشاورزی گذاشته می شود تا با معرفی وزارت کشاورزی وجهاد سازندگی  به کشاورزان و تعاونیها اجرا کننده طرح پوشش انهار اختصاص  یابد .
7-     مبلغ یک میلیارد (1000000000)  ریال از تسهیلات  اعتباری بخش فعالیتهای علمی ، فرهنگی و هنری بند (2)  بصورت قرض الحسنه  اختساس خواهد یافت .
8-     وزارت برنامه وب ودجه مانده مطالبات معوق لاوصول  ناشی از اجرای این گونه طرحهای نظارت شده تولیدی که لزوم اعطای تسهیلات اعتباری آنها  به تصویب  هیأت وزیران رسیده است را حداکثر ظرف مدت  پنج سال  به پیشنهاد  بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران  در لایحه بودجه کل کشور منظور خواهد نمود .
تضمین مزبور نافی وظایف  بانکها جهت وصول مطالبات معوق لاوصول ناشی از اعطای اینگونه تسهیلات نخواهد بود .استفاده  کنندگان تسهیلات  اعتباری این تبصره  ملزم به بازپرداخت مطالبات  بانک بوده و عدم پرداخت  بدهی در حکم تصرف  غیر قانونی در وجوه واموال دولتی است .
9- بانک سپه  و سایر بانکهای عامل یا هماهنگی وزارت کشور و وزارت برنامه و بودجه مکلفند پس از رسیدگی  های لازم تمام و یا قسمتی از  مایملک آن تعداد از شرکتهای تعاونی زیر پوشش مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی استانها را که قابلیت واریز   وام دریافتی  را ندارند ، طبق مقررات  ضمن  عقد به فروش رسانند واز محل موجودی ومطالبات شرکت واموال و دارائیهای سهامداران شرکت وماحصل فروش ، مطالبات  خود و دولت را تأمین و پرداخت نمایند .
10-مبلغ ده میلیارد (10000000000)  ریال از تسهیلات  اعتباری بند (2) این تبصره از طریق بانک ملی ایران بصورت قرض الحسنه  بشرح زیر اختصاص  می یابد :
الف-  مبلغ پنج میلیارد (5000000000)  ریال به طرحهای ارائه شده توسط بنیاد شهید اختصاص  می یابد  تا به مصرف توسعه شرکتهای موجود ویا سرمایه گذاری طرحهای تولیدی وخدماتی صرفاً جهت  اشتغال فرزندان  ، همسران . پدران ، مادران ، برادران شهدا ومفقودین  واسرا برسد . بنیاد شهید مکلف است ترتیبی اتخاذ کند که اشخاص نامبرده در این  شرکتها و طرحهای تولیدی سهیم  گردند .
  حداقل  هشتاد درصد (80%)‌ از اعتبار این بند  باید به طرحهای پیشنهادی بنیاد شهید شهرستانها پرداخت گردد تا درجهت اشتغال  افراد مزبور  در شهرستانهااختصاص  یابد .
 تا تصویب  آئین نامه موضوع این قسمت ،آئین نامه بند (9)  تبصرة 3 قانون بودجه سال 1367 کل کشور مورد عمل خواهد بود .
ب- مبلغ پنج میلیارد (5000000000)  ریال به طرحهائی ارائه شده  توسط بنیاد امور جانبازان  انقلاب اسلامی  اختصاص می یابد تا به مصرف توسعة  شرکتهای موجود و طرحهای انتقالی  از واحد اشتغال  بنیاد شهید و یا سرمایه گذاری در طرحهای تولیدی وخدماتی جهت اشتغال  جانبازان برسد .
ج‌-    در مورادی  که دستگاههای دولتی وعمومی و سایر مراجع  قانونی ذیربط اقدام به فروش  واحدهای تولیدی ،خدماتی وماشین آلات ، تأسیسات عرصه ،اعیان ، مستحدثات آنها ومواد اولیه می نمایند ، موظفند شرکتها و اشخاص حقیقی مذکور در این بند را که توسط بنیاد شهید  و بنیاد امور جانبازان انقلاب اسلامی  وتعاونیهایی که جهت اشتغال  خانوادة شهدا و جانبازان  و رزمندگان توسط مراکز  گسترش خدمات  تولیدی وعمرانی  معرفی می شوند ،در اولویت  قرار دهند ،  و بانک ملی ایران مکلف  است اعتبار لازم برای خرید موارد فوق الذکر را از محل تسهیلات اعتباری موضوع این تبصره  بصورت قرض الحسنه در اختیار  شرکتها و اشخاص نامبرده قرار دهد .
د‌-    مدت بازپرداخت  اعتبار اعطایی در هر مورد این بند حداکثر ده سال خواهد بود که اولین  قسط آن سه سال پس از اخذ  وام شروع  خواهد شد .
11- در هر یک از بخشهای فوق الذکر ( باستثنای تسهیلات اعتباری  موضوع بند 10 این تبصره )  حداقل شصت  درصد (60%)  تسهیلات و یا قرض الحسنه  مصوب باید در اختیار  بخش تعاونی قرار گیرد .
 12- تعاونیهای تولیدی وعمرانی  که حداقل هشتاد درصد (80%)  اعضای آن را رزمندگان داوطلب که حداقل  مدت شش ماه متوالی ویا یکسال  متناوب در جبهه بوده اند ،یا خانواده محترم شهدا (‌فرزند یا همسر یا پدر ویا مادر ویا برادر شهید  اسراء وجانبازان  تشکیل دهند ، در صورتیکه به تشخیص  شورای عالی مراکز  گسترش خدمات تولیدی وعمراین توانایی مالی نداشته باشند ،حسب مورد از پرداخت  تمام و یا قسمتی  از سهم آورده متقاضی معاف میباشند وهزنیه های مربوط به ارائه خدمات دستگاههای دولتی ووابسته  به دولت وتهیه طرح ، گرفتن موافقت اصولی و پروانه  ومجوزها و بررسی طرح بوسیله بانک  و سایر مراجع ذیربط و غیره جزو هزینه های طرح محسوب می گردد . بانک موظف است  حداکثر ظرف  یک هفته پس از تصویب طرح این قبیل  تعاونی ها بوسیله شورای عالی مرکز ،نسبت به اعطای  وام اقدام نماید . بیست درصد (20%)  وام مذکور  بصورت تنخواه اولیه بشکل  قرض الحسنه  جهت اجرای طرح شامل هزینه های مقدماتی تأسیس  و پیش  پرداختها و دستمزد مجریان وسایر هزنیه ها در اختیار  تعاونی قرار می گیرد .
13- حداکثر وام پرداختی از محل  این تبصره به ازاء هر نفر ده میلیون (10000000000)  ریال خواهد بود .
 14- دولت می تواند براساس عملکرد  نه ماهه سال 1368 بنا به پیشنهاد مشترک وزارت برنامه و بودجه و بانک مرکزی  جمهوری اسلامی ایران سهم هر یک از بخشهای  تولیدی فوق الذکر را حداکثر به میزان بیست درصد (20%)  از محل کاهش سهم سایر بخشها افزایش دهد . مشروط بر آنکه در جمع کل  سقف اعتباری مصوب  تبصره تغییری حاصل نشود .
15- آئین نامه اجرایی این تبصره حداکثر ظرف مدت دو ماه از تاریخ  تصویب این قانون به پیشنهاد مشترک وزارت برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ودستگاههای مربوطه ( وزارتخانه های کشور وارشاد اسلامی ، کشاورزی ، صنایع ، صنایع سنگین، معادن  و  فلزات ، بنیاد شهید ، امور  جانبازان انقلاب اسلامی و بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی )  حسب مورد  تهیه وبه تصویب هیأت وزیران خواهد رسید .
 منشی- دو  تا پیشنهاد جداگانه رسیده که به این تبصره مربوط میشود ، یکی از آقای موحدی ساوجی و آقای عوض زاده  و آقای یوسف پور ودیگری  را که مشابه این است آقایان  آقا محمدی و آقای جهانگیری داده اند . پیشنهاد این است :
 ردیف 710000- استفاده از وامهای  داخلی – قسمت  سوم قانون بودجه به رقم  هزار و بیست میلیارد (1020000000000)  ریال تغییر یابد آقای روحانی  نیا هم پیشنهاد حذف تبصره را داده اند .
 روحانی نیا – پیشنهاد کمیسیونها ( کمیسیون نهادهای انقلاب )مقدم است
رئیس-  اول پیشنهاد کمیسیونها را مطرح  کنید .
 منشی-  پیشنهاد حذف  کل تبصره را کسی نداده …
 ذوالقدر- من پیشنهاد حذف بند ‹‹ب››  را داده ام .
 منشی- ما پیشنهادها را دسته بندی کرده ایم و بند ، بند مطرح می کنیم  منتها این پیشنهادی را که چند نفر داده اند چون مربوط به مجموعة استفاده از سیستم بانکی میشود  من اول مطرح کردم .
 رئیس- خیلی خوب ، حالا پیشنهاد کمیسیون نهادهای انقلاب را مطرح کنید .
 اسحاق جهانگیری –آقای   هاشمی  این پیشنهاد ماد رعین  حال که مربوط به تبصرة 3 هست میشود  گفت کلی تر از آن است ببینید بالاخره باید سقف استقراض  لایحة  بودجه روشن بشود ، مادر تبصرة 3 می خواهیم سقف استقراض را روشن کنیم .
 آقا محمدی – که نحوة استفاده از اعتبارات  بانکی در تبصره ها مشخص  بشود .
 رئیس- میگویند در گزارش کمیسیون  همین سقف را دارد . کمیسیون روی سقف  پیشنهاد دارد آنها توضیح بدهند .
 منشی- آقای  جهانگیری شما اشتباه می کنید ، شما دارید در مورد سقف تبصرة 3 صحبت می کنید بحث استفادة استقراض از سیستم بانکی برای کل بودجه هست ، همان بحثی که صبح مطرح  بوده آقای هاشمی  فرمودند که به تبصرة یک نمی خورد .ما قبلش  با آقای هاشمی  صحبت کردیم  ایشان فرمودند که در تبصرة 3 قابل طرح هست از این بابت  هست که الان مطرح کردیم چون تبصرة 3 فی الواقع استفاده از سیستم  بانکی هست .
 رئیس- این  تبصره که استقراض نیست .
 آقا محمدی – استفاده از اعتبارات  سیستم بانکی  است .
 رئیس-  خوب ایاشن در همین محدوده می گویند  اینها می خواهند کل استقراض را اینجا بگویند منتها جایش که اینجا نیست . ببینید  مشکلی که ما توی آن پیشنهاد پیش از ظهر داریم این است : این پیشنهادها اصلاحی است دیگر یک جایی که این مطلب  مطرح شده شما می خواهید اصلاحش  کنید .در خود مادة واحده که می خواستید بیاورید آنجا چنین رقمی نبود که شما بخواهید اصلاح  وکم یا زیاد بکنید .
 آقا محمدی – ما ردیف استفاده از نقدینگی ها را می خواهیم در این تبصره بیاوریم .
 موحدی ساوجی – آقای هاشمی کجا  باید ذکر کنیم ؟
  رئیس – اگر ردیف ها را بخواهیم یک جایی مطرح  کنیم می توانیم  به عنوان اصلاح ردیف ها شما می خواهید از اینجا که اولین  جایی است  که به استقراض  می رسیم مطرح کنید .
 منشی- آقای  جهانگیری بفرمائید .
 اسحاق جهانگیری – بسم الله الرحمن الرحیم . من خواهش می کنم که نمایندگان محترم به این پیشنهاد عنایت بفرمایند در قسمت سوم  قانون بودجه ما ردیفی داریم تحت کد 710000  به عنوان استفاده  از وام های داخلی ، یا  به عبارتی  همان استقراضی که هر ساله در قانون بودجه آورده می شود .در  اصلاحیه ای  که کمیسیون انجام داده استفاده از وام های داخلی را گذاشته  هزار ونوزده میلیارد ونهصد  وچهل و دومیلیون  و ششصد وهشت هزار (1019942608000)  ریال ،در واقع نزدیک  به صد و دو میلیارد تومان استقراض اجازه داده .الان ابتدای ورود به بررسی لایحة  بودجه یقیناً  شما نمایندگان محترم عنایت دارید که اولین تبصره ای که در آن استقراض  به شکل
پنهان وجود دارد تبصرة 3 است ودرست است که این یک تبصرة اشتغالزائی است ، یک تبصرة  تولیدی است ولی به دلیل  اینکه ضمانت  دولت را دارد و دولت بازپرداخت این وام ها را تضمین می کند ونوعاً وام هایی که به افراد داده شده باز پرداخت نشده دولت هر ساله تحت عنوان اینکه این وام ها باز پرداخت نشده یک مبلغی در قانون بودجه می آورد وبازپرداخت می کند وتضمین  خودش را اجرا می کند . ما الان به خاطر اینکه تکلیف سقف استقراض  روشن بشود و از این به بعد پیشنهادهایی که نمایندگان  محترم در تبصرة 3 ودر تبصره های بعدی برای افزایش می خواهند بدهند از منبع  مشخص درآمدی بدهند سقف استقراض را می خواهیم اینجا تعیین تکلیف کنیم . نمایندگان محترمی  که در مخالفت  با بودجه صحبت  کردند یکی از مهمترین استدلال هایشان برای مخالفت  با بودجه افزایش استقراض  در لایحه بودجه بوده .  اگر از آن نماینده هایی که مخالف حرف زدند باز بخواهند بااین تز مخالفت بکنند به این معنا بوده که آن مخالفت ها واقعاً  خیلی بی مورد بوده ما الان  داریم خدمت نمایندگان محترم عرض می کنیم با تمام جرح و تعدیل هایی که انجام داده ایم در ردیف 710000 نزدیک  به صدو دو میلیارد تومان استقراض  آشکار در این قانون بودجه گذاشته شده . پیشنهادما این است که این صد و دو میلیارد تومان را به عنوان استقراض نمایندگان رأی بدهند وتصویب بشود .
 از این به بعد در پیشنهادهای افزایشی که داده می شود منبع درآمدی برایش پیشنهاد می شود (‌در بحث مالیات ها ،در بحث نفت ، در بحث های دیگری )  اگر برادران کمیسیون دفاع  پیشنهاد افزایش سقف دفاع  را دارند یقیناً در مقابل  افزایش سقف دفاع ،افزایش مالیات ها و افزایش نفت و افزایش چیز دیگر را پیشنهاد می کنند . برای کشور و برای قانون بودجة کشور به اعتقاد  ما افزایش  بیش از صد و دو میلیارد تومان به عنوان استقراض  وبه مصلحت کشور نیست خصوصاً اینکه  شما می دانید سیستم بانکی  با طلب سنگینی   که از دولت دارد با مشکلات عدیده ای روبرو شده . هر چه ما در سقف مجلس اصرار بر این  کنیم  که استقراض کمتر بشود یقیناً  به نفع کشور و به نفع قانون بودجه است .  لذا ما خواهش  می کنیم در اولین تبصره ای که الان ما وارد مسائل مالی شدیم  واز این به بعد مرتب پیشنهاد افزایش وکاهش هست سقف  استقراض را تعیین تکلیف  بکنیم که ان شاء الله بعد از این  با مشکل افزایش استقراض روبرو  نشویم .
 منشی- آقای عابدی ( به عنوان مخالف ) بفرمائید .
 نورالله عابدی – بسم الله الرحمن الرحیم . برادرها توجه کنند مخصوصاً برادران کمیسیون برنامه و بودجه و برادران عزیز نماینده . تبصره های بودجه در زمانی دارد مطرح می شود که یک هفته  یا یک هفته ونیم بیشتر به پایان  سال نمانده است .در دورة گذشته از کمیسیون محترم برنامه و بودجه برادر عزیزمان جناب آقای دری اینجا یک مادة واحده ای  را آوردند به تصویب رساندند که  دولت به جای  پنج آذر ،  پنج دی ماه لایحه بودجه را تقدیم مجلس کند .امسال  اولین سالی بود که دولت پنج  دی ماه لایحه بودجه را تقدیم مجلس کرده است . شما شاهد هستید که یک بودجه ای که برای یک سال می خواهد در مملکت اجراء  بشود ، کمیسیون برنامه و بودجه 15 نفر بودند نشستند این را بررسی کردند که ما از زحمات  همه این عزیزان تشکر می کنیم . ولی آیا نباید نمایندگان مجلس فرصت بحث و بررسی را در ارتباط با لایحه  بودجه پیدا کنند یا نه ؟  اگر می خواهند فرصت را پیدا کنند اصلا بحث تبصرة 3 بحث وام واستقراض نیست . بحث  ایجاد اشتغال است . حالا برادرها به بهانه های گوناگون  می گویند ما می خواهیم  سقف استقراض این باشد ،هیچ اشکالی ندارد ولی بیائیم هر کدام را در ردیف خودش  مورد بررسی قرار بدهیم . یعنی بگوئیم که در تبصرة 29  سقف استقراض  خارجی اینقدر است ، اینقدرش  را حذف می کنیم .در تبصرة فلان استقراض داخلی اینقدر  است ،این را داریم حذف می کنیم ولی شما یکباره آن درآمدهایی را که ایجاد کردید برادرمان آقای   جهانگیری که عضو مؤثر  و فعال  کمیسیون برنامه و بودجه هستند آیا همة این درآمدهایی را که شما ایجاد کردید  مورد تأئید  مجلس شورای اسلامی هست یا نیست ؟  اگر نیست بنابراین خود به خود  سقف استقراض  بالا خواهد رفت واگر هست امکان دارد که این را افزایش بدهد و سقف استقراض  را پائین بیاورد بنابراین  یکباره دست نمایندگان مجلس را در بالا و پائین  بردن  سقف استقراض نبندید و نگوئید  که سقف استقراض این است ، شاید ما در تبصره های بعدی ایجاد درآمد برای کشور کردیم و سقف استقراض را پائین  آوردیم با بعضی  از هزنیه های جاری و پروژه های عمرانی را گفتیم که فعلا به مصلحت نیست  در  کشور انجام بشود ودر قالب  برنامة پنج ساله دیده بشود و سقف  استقراض را پائین آوردیم . مدعی این مطلب که برادران کمیسیون  برنامه و بودجه هستند و طرفدار سر سخت این قضیه  هستند به ما بگویند به چه مجوری هزینه های جاری را خودشان دارند بالا می برند حتی  بالاتر از هزنیه های جاری پیشنهادی دولت از یک طرف هم می گویند ‹‹‌استقراض ››  پس شما  هزنیه های  جاری را خودتان دارید بالا می برید ، از طرف دیگر بحث استقراض را مطرح می کنید .
 ما می گوئیم  که اگر استقراض  بد است ،در همة ابعادش  بد است ، این نیست که شما یکباره سقف را ببندید و بگوئید استقراض به این صورت باید بسته بشود بله بنده هم طرفدار  سر سخت  این هستم که سقف استقراض  به شدت کاهش  پیدا بکند ، ما مایل نیستیم که تورم  را در جامعه  دامن بزنیم ، هیچیک از نمایندگان محترم  طرقدار این قضیه  نیست ولی این هم نیست ،این وحی منزل نیست که بعضی از برادران کمیسیون برنامه و بودجه بیایند اعلام  کنند که سقف استقراض  بودجه الابالله  این عدد است .این غلط  است . پس نمایندگان مجلس اینجا چه کاره هستند ؟  چطور می خواهند در تبصره های بودجه اظهار نظر کنند ؟آیا  مادر همین مجلس محترم  ودر همین مکان مقدس سالهای گذشته  بعضی از ردیف ها نبود که افزایش دادیم وایجاد درآمد برای  دولت کردیم ؟‌در همین مجلس ما انجام دادیم ! وگهگاه  سقف استقراض  را یا بالا بردیم یا پائین  آوردیم این کار را نکنید شما بیائید ردیف  و ردیف در هر بحثی که مطرح می شود ردیف  استقراض را مطرح کنید ،آنجا استدلال  منطقی بکنید ، منطق  بیاورید ، برهان و دلیل بیاورید کسی نمی تواند  مخالفت  بکند ولی یکباره  بیائید بگوئید  که الابالله این حذف ،این کار درستی  نیست .
  بنابراین من ضمن اینکه  با کاهش استقراض  در کشور موافق هستم ولی باید اصولی ومنطقی وحساب شده با تک تک ردیف های بودجه برخورد بشود ومسأله استقراض  را مطرح کنیم .والسلام .
 منشی- آقای آقا محمدی ( به عنوان موافق )  بفرمائید .
 علی آقا محمدی – بسم الله الرحمن الرحیم . اولا آقای عابدی که فرمودند نمایندگان باید نظر بدهند از قضا ما هم همین  را می گوئیم ،ما می گوئیم اینجوری نیست  که استقراض  که در حقیقت  تعیین کنندة همه حرکت ها خواهد بود و تورم که می تواند تحقق یا عدم تحقق  خارجی بودجه را تحت تأثیر قرار  بدهد یک کلان بینی  اولی است که باید نمایندگان  در موردش اظهار نظر بکنند واین درست نیست کسی که می خواهد یک کار کلان  را انجام بدهد اول  به جزئیات بپردازد  بعداً که جزئیاتش  را با هم جمع بکند ببیند ترکیبش بد شد ، تک تک  آنهایی که گفته قشنگند  اما ترکیبی که به وجود آمده بسیار  زشت است . طبیعی است که طبیعی ترین راه این است که اول ترکیب  را ترسیم کنیم بعد ببینیم دستش چقدر باشد ،  پایش چقدر باشد  والا اگر این افق دیده نشود ما یک شکلی در می آوریم که ممکن است کلة آن خیلی زیبا باشد ، هیکلش  خیلی گنده باشد  بعد خودمان هم به خودمان بخندیم کاری هم از دستمان بر نمی آید  چون وقتی  این شکل  را نتوانستیم  ترسیم کنیم پس بحث  همین است که نمایندگان باید بگویند که چگونه باشد وچه شکلی باشد . ببینید ما خیلی ساده روی این قضیه حرف  می زنیم :
  می گوئیم هزار و بیست میلیاردی که ما عرض می کنیم پانزده میلیارد دلار باید تزریق  بکنیم تا این کسری وجود نداشته باشد ماا ین قدر راحت و صریح حرف مان را می زنیم ، می گوئیم  در جائی که شما با نه میلیارد ،ده میلیارد بودجة نفت  و بودجة ارزی دارید بودجه را می بندید این منطقی نخواهد بود که بیائید  با بیش از پانزده میلیارد کسری خودتان را ببندید ،این حتماً اوضاع نابسامان  ومشکل و سرسام آوری را دارد که مثل  بهمن دائماً  روی هم  غلت  می خورد ومشکلات مملکت  را روز به روز بیشتر می کند وهر کسی  هم گمان  می کند تقصیر دیگری است .این تصمیم یک تصمیم  ساده نیست ، تصمیم بسیار مهمی است . فرض کنید که اوضاع  همچنان مرتب رو به بهبود  هم برود ، بالاخره شما به بیش از بیست و چهار میلیارد ، بیست و پنج میلیارد دلار درآمد ارزی نخواهید رسید که بگوئید  دیگ راستقراض مان صفر می شود .
 بحث این است که اگر بخواهیم مالیات های دریافت  نشده مان را لحاظ بکنیم ، فرض  کنید که در آنجا دویست ، سیصد ،‌چهارصد  میلیارد داریم . اینجوری نیست که ما بخواهیم این سقف  را همین طوری رها بکنیم بعداً بگوئیم  چون به درآمدمان کار نداریم هزینه  هر چه آمد مهم نیست . هر کسی در ابتدا می گوید
بنده درآمدم اینقدر است  ، می خواهم اجازه بگیرم از شما بروم استقراض ، برادران دیده اند چه قدر مخالفین  لعن و طعن فرستاده اند در اینجا برای اینکه  ما گفته بودیم از کسی که 10 میلیارد دلار  درآمد ارزی دارد ومثلا به وزارت نیرو گفتیم که یک میلیارد دلار برود  وام بگیرد  نمی دانم سالی صدو پنجاه میلیون دلار  بدهد با وجود اینکه پانصد میلیون  دلار سالانه ما به آن پول می دهیم یعنی به کسی که پانصد میلیون دلار سالانه پول دستش هست وحتماً  به آن می دهیم گفتیم  صدو پنجاه  میلیون دلار.چقدر اینجا بحث   برد وچقدر از مخالفین  محترم وقت گذاشتند وبحث کردند ، چه جور ممکن است در مورد حفظ ارزش  ریال که این همه در مورد آن در مورد گرانی ،در مورد تورم  وهمة اینها  بحث هایی که روزنامه ها ونمایندگان مجلس  وامثال اینها می کنند ما اینقدر بی حساسیت  شده باشیم که بگوئیم  که نسبت این کسری  به نسبت کل درآمد چه نسبتی  را باید تشکیل  بدهد (رئیس -  وقتتان تمام است )  این به نسبت کل درآمد 30%  بیشتر نمی تواند سهم داشته باشد به نسبت درآمد نفت بیش از صدو پنجاه  درصد نمی تواند باشد واز هر طرفش نگاه بکنیدد یگر  آن حد نهایی است که می توانیم  انجام بدهیم آن هم به دلیل شرایط فعلی  ومن امیدوارم که نمایندگان که صبح آن همه اصرار داشتند و جایش مشخص نبود الان  که جایش را مشخص  کردیم این را مشخص بفرمایند ان شاء الله  به تبصرة نفت که رسیدیم سقف  نفت را مشخص می کنیم به مالیات  که رسیدیم ردیف مالیات  را مشخص می کنیم در حین تبصره ها که نمایندگان جلو میروند کلان بودجه را هم تصویب کرده باشند که آخر بودجه ، بودجة  همینجوری جمع بندی شده نا مناسبی رادر اختیار  نداشته باشیم .
 رئیس- خیلی خوب ، کمیسیون نظرشان را بگویند ،‌قاعدتاً هم باید  مخالفت بکنند چون گزارش  کمیسیون  که نیست ،اضافه کرده اند ،هر چه کرده باشند پس اصلاح نیست ،اگر غیر از این باشد اصلا قابل طرح نیست .اضافه  کرده اند ؟
 الویری – بله ،اضافه  کرده اند .
 رئیس-  خوب پس ایشان ( مخبر کمیسیون )‌هم باید مخالف باشد .
 الویری (‌رئیس  کمیسیون برنامه و بودجه )ـ  اجازه بفرمائید توضیح بدهم .
 رئیس- نمی شود ! شما نمی توانید  صحبت  کیند ، اینها می خواهند آنچه را شما کرده اید عوض کنند ، موافقید عوض کنند ؟  شما که نمی توانید .
الویری-  ما نظر اعضاء  کمیسیون برنامه و بودجه را پرسیدیم ، آنها موافقند .
 رئیس- ما در آئین نامه آنجوری دیگر نداریم ، اعضاء نمی توانند دولت بیاید بگوید .
  محلوجی و عوض زاده – کمیسیون  می تواند …
  رئیس- بگذارید آئین نامه را خراب نکنید  به خاطر یک کاری که می خواهید انجام بدهید شما آئین نامه را ، همه  را دارید به هم می ریزید . پیشنهاد اصلاحیه ، نظر کمیسیون است یعنی ما به این دلیل  این را پذیرفتیم  که اصلاح است خوب ایشان باید  مخالفت کند .
 عبدالعلی زاده – حاج آقا ما با اصلاح  صحیح موافقیم .
 رئیس-  خیلی خوب  بروید بنشینید  بگوئید موافقیم ، مخالف نیستید دیگر !
 عبدالعلی زاده – بله ما موافقیم .
 رئیس- نمی خواهد  دیگر دفاع کنید ، خوب همان حرف شما را دولت بیاید بگوید ،  آئین نامه را به هم نریزید .
 عبدالعلی زاده – به هر حال ما موافقیم ،اعضای  کمیسیون همه موافقند .
 عوض زاده – می تواند بگوید همه اعضای کمیسیون  موافقند .
 رئیس- دولت  بیاید همین حرف را بزند دولت هم که با این موافق است ، چرا آئین نامه را خراب می کنید ؟!
 مسعود روغنی  زنجانی ( وزیر برنامه و بودجه )ـ  بسم الله الرحمن الرحیم . برادرها و خواهرها  توجه بفرمایند وقتی بودجه را می بندیم اگر هدف  مشخصی را تعیین بکنیم در قالب  آن بقیه تنظیم  می شود . گاهی هدف از بودجه ایجاد اشتغال  است ، گاهی کنترل تورم است  ، گاهی فرض کنید توسعة یک بخش خاصی هست که گذاشته می شود  و قس علیهذا . این پیشنهاد مشخصاً می گوید که در بودجه  برای ما بیشتر نقش کنترل تورم اهمیت دارد ،  یعنی قبل  از اینکه من به آموزش و پرورش بپردازم ،به راه بپردازم ،  به کشاورزی بپردازم ،آنها مراحل  بعدی کار  است ،آنچه که برای من مهم است اینکه ببینیم سقف استقراض  چه میزان هست و تأثیر آن در تورم .
 یعنی هدف  از اجرای  بودجه کنترل یا تثبیت یک مقدار از قیمت ها است  این پیشنهاد می گوید اول من این قالب ، این هدف  را می خواهم تنظیم کنم ، دولت  هم با توجه به بحث های مختلفی  که شده روی کم شدن سقف استقراض حتماً  تأکید  وتأیید می کند و این برادرمان که گفتند که میدان مانور گرفته می شود در رابطه با کاهش اتفاقاً  بنده می خواهم بگویم که این حداکثر استقراض را دارند سقفش را می بندند ، نه کاهش آن را ، می گویند حداکثر  استقراضی که ما می خواهیم یک میلیارد  وخرده ای (‌همین سقفی که الان  بسته شده ) واگر این بسته  بشود به معنی این است  که شما یک سقف از تورم  را ، یک سطح قیمت عمومی  را در آینده پذیرفته اید ، بیشتر از آن  را نپذیرفته اید یعنی حداکثر  این است و بقیة  هزنیه ها و تنظیم بودجه  را در قالب  این هدف دارید تنظیم می کنید لذا دولت  تأیید می کند که حتماً این سقف  را تثبیت بکنید بقیة تصمیمات در قالب  این سقف تثبیت شده باشد  وخواهشم این است که اگر این سقف تصویب میشود با هدف کنترل  قیمت ها و تا آخ این در پیشنهادهائی   که برای  هزنیه ها داده می شود حفظ  بشود والا  خود به خود مسأله منتفی خواهد بود و این اثر خودش را از دست خواهد داد والسلام .
 منشی- آقای  قاسمی بفرمائید .
 مجید قاسمی (‌رئیس  کل بانک مرکزی )ـ سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم . مسألة استقراض و آثاری را که دارد برادرها توضیح دادند من فقط یک اشارة خیلی کلی به وضعیت  اقتصادی فعلی  می کنم که این استقراض های کلان چه تأثیری در زندگی مردم می گذارد . نسبت نقدینگی  به تولید ناخالص  داخلی در سال 56 پنج هشتم  بوده الان این نسبت به چهل پنجم  افزایش پیدا کرده ( نسبت  نقدینگی  به تولید ناخالص  ملی ) معنایش   این است که در سال  56،  چهار هزار و یکصد میلیارد  ریال تولید ناخالص ملی داشته ایم ونقدینگی ما فقط 2600 میلیارد ریال بوده .امسال تولید ناخالص ملی به 2800 میلیارد ریال کاهش پیدا کرده ،در حالی که حجم  نقدینگی به 15000 میلیارد ریال  بالغ خواهد شد . پس نسبت پنج هشتم به چهل پنجم تقلیل  پیدا کرده و بستن سقف  استقراض   یا کسری بودجه از بایدهای اقتصادی  است که اصلا قابل بحث نیست .
  ‹‹ تورم ›› را که دو جنبه  و دو علت اصلی دارد . یکی مسأله  رشد نقدینگی  و دیگر کاهش تولید است ، بیش از این چه جوری میخواهیم تحمل بکنیم ؟ سطح  عمومی قیمتها در سه سال گذشته صددرصد  افزایش پیدا کرده واگر فشار بیشتری بخواهد به قیمتها وارد بشود شاخص خرده فروشی  که در پایان  سال 1364 ، چهارصد  وهشتاد بوده در پایان آذرماه امسال به 926 رسیده یعنی  نزدیک به صد درصد تا پایان امسال  طی سه سال گذشته  سطح  عمومی قیمتها افزایش پیدا خواهد کرد .
 من استدعا می کنم سقف استقراض را (‌چنانچه  برای نمایندگان محترم مقدور باشد )  در این حد ببندند وحتی در بررسی تبصره های دیگر چنانچه در سایر هزنیه ها می توانند صرفه جوئی بکنند ویادرآمدهای معقولی را که از نظر اقتصادی  توجیه داشته باشد وخودش تورمی نباشد  وتشدید تورم نکند پیدا بکنند وبه نحوی اضافه بکنند که در صورت امکان  این سقف استقراض از این هم کمتر باشد . خیلی متشکر .
 رئیس- 182 نفر در جلسه حاضرند پیشنهاد مشخص آقایان  را بخوانند .
 منشی- پیشنهاد آقایان موحدی ساوجی و عوض زاده وجهانگیری و آقا محمدی این است که ردیف 710000  استفاده از وامهای داخلی به 1020 میلیارد ریال تغییر یابد .
 موحدی ساوجی – آقای هاشمی حداکثر سقف استقراض آن مبلغ  باشد .
 رئیس- بلی ، منظور همین حداکثر است دیگر ، حداقل  که ممکن است کمتر از این هم بشود . از خود کمیسیون چقدر بوده ؟‌
 منشی- از کمیسیون هزار ونوزده وخرده ای بوده .
 رئیس- 183 نفر حاضرند نمایندگان  موافق  با این پیشنهاد قیام بفرمایند (‌اکثر برخاستند )‌با اکثریت قوی  تصویب شد . پیشنهاد  کمیسیونها را بخوانید .
 منشی- پیشنهاد کمیسیون نهادهای انقلاب  این است که 82 میلیارد ریال سقف تبصرة 3 به 90 میلیارد ریال افزایش پیدا بکند .
 رئیس- حالا که این تبصره استقراض دولتی  نیست این استفاده از سیستم
بانکی  است ،البته در نهایت میرسد چون توی بودجه سال بعد باید بیاید .
 منشی- آقای روحانی نیا  بفرمائید .
 رمضان  روحانی نیا – بسم الله الرحمن الرحیم ، یکی از قدمهای بسیار بسیار ارزشمندی که در این انقلاب برداشته شد قدمی بود که شهید عزیز بزرگوارمان مرحوم شهید رجائی برداشتند و آن این بود که برای خانواده های مستضعف  روستائی واز کار افتاده و فقیر  یک طرحی را ارئه دادند ومبلغ 300  تومان ، ودو نفر 500 تومان به این مستضعفین روستائی کمک می شد . بعد مشکلی که هست و حرفی که هست این است که اینها مستمری بگیر شده اند و بودجه  ای که بتواند این فقرا را خودکفا  کند ویک شغلی ، کسبی ، کاری اینها انجام بدهند  نداشته اند . پیشنهاد مشخص ما این است که این سقف از 72 میلیارد به 90 میلیارد برسد یعنی همان که در لایحة  دولت هم بوده است واین 8 میلیارد که اضافه بشود پنج میلیارد آن در اختیار کمیتة امداد برای اجرای طرح اشتغال وخودکفائی افراد تحت پوشش  کمیتة امداد و 3میلیارد آن هم برای بنیاد شهید برای طرح پوشش   اشتغال قرار گیرد . همین دیروز ( یعنی 17/12/67)  رئیس محترم  مجلس خطاب به افراد ومسؤولین  کمیتة امداد سخنان بسیار ارزشمندی فرمودند ،ملاحظه بفرمائید :‹‹  اگر شما بتوانید به جای کمک دستی به فقرا به آنها سرمایه و وسیلة کار بدهید این باعث  میشود آنها احساس کنند که با کا رخود تأمین میشوند واین برای آنها بسیار سازنده خواهد بود .به جای اینکه انسانها را تنبل بار بیاورمی سعی کنیم که استعدادهای نهفتة مردم محروم را بارور نموده استفاده نمائیم . شما هر قدر بتوانید  این قشر را به طرف کار و فعالیت بکشانید در اهداف  انقلاب و جامعه و اسلام و آیندة آن موفق خواهید بود ›› اینجا یکی  از آن جاهائی است که   ما میتوانیم از سقف دولت هم بالانزنیم  یعنی همان 90 میلیاردی که در لایحة  دولت آمده است ، 8 میلیارد را به این  72 میلیارد اضافه کنیم واین 5میلیارد برود برای اینکه  این مستضعفین روستائی که همیشه خودشان را حقوق  بگیردم  در ندانند .یک بودجه ای گذاشته  بشود ، به اینها قرض داده بشود ، یک طرحهای خودکفائی ، خودگردان که اینها  بتوانند روی پای خودشان بایستند وهمواره نخواهند در کمیتة  امداد مبلغ  300 تومان را دریافت کنند که ، به هیچ  جای آنها هم نمیرسد . لذا  پیشنهاد ما این است که این به سقف  دولت برسد به طرح  خودکفائی 82 میلیارد کمک بشود و شاید سال آینده حتی قطع  بشود یعنی ان شاء الله روی پای خودشان بایستند .
 منشی- آقای موحدی ساوجی مخالف ، آقای هراتی موافق هستند . آقای موحدی ساوجی (‌بعنوان مخالف ) بفرمائید .
 موحدی ساوجی – بسم الله الرحمن الرحیم . جناب آقای هاشمی !‌بنده و آقای  اکرمی و بعضی دیگر از آقایان پیشنهاد جامعتری نسبت به پیشنهاد آقای روحانی نیا داده بودیم که در واقع مطرح شدن عین  لایحة دولت بود که در لایحة  دولت سقف  را 90 میلیارد کرده ، بند 6 هم در لایحة دولت مربوط میشود به اینکه 10 میلیارد ریال به تأسیس مدارس غیر انتفاعی  داده بشود آنهم دومرتبه  ابقاء بشود چون کمیسیون حذف کرده .
 بنابراین  با پیشنهاد آقای روحانی نیا ما ازاین  جهتش مخالفیم که حالا اگر این را دو بخش کردیم وبخواهد افزایش سقف باشد ، بنده با افزایش سقف مخالف نیستم ، اما بخش  دیگر که می گویند برای خودکفائی واشتغال خانواده های تحت  پوشش کمیتة امداد بدهیم ،من با این قسمت مخالفم به دو دلیل :
  یکی اینکه اولا کمیتة امداد در تبصرة جداگانه ای اعتباراتش مشخص  شده .
 ثانیاً  اگر میخواهند بگویند  که ما ازا ین  تبصره استفاده کنیم که خانواده های مستضعف فقیر نیازمند تحت پوشش کمیتة  امداد بتوانند استفاده کنند ،دست آن خانواده ها بسته نیست . می توانند از بند1 تبصره یعنی همة طرحهائی که شامل صنایع روستائی . قالیبافی ،  گلیم بافی ، کشاورزی ، دامداری است می توانند بیایند استفاده بکنند ودست آنها بسته نیست .  در اینجا آن  افزایش سقفی  را که ما پیشنهاد میدهیم برای این است که قانون  تأسیس مدارس غیر انتفاعی  تشکیل شده  ودر نوبت خودش هم از پیشنهادمان دفاع خواهیم کرد که اگر این 10 میلیارد را نگذارید این قانون  اجراء نخواهد شد .
 منشی- آقای هراتی  موافق هستند بفرمائید .
 هراتی – بسم الله الرحمن الرحیم . با توجه به شرایطی که الان در سطح مملکت داریم تنها نهاد وارگانی که به افراد مستمند ونیازمنددر سطح جامعه  کمک می کند کمیتة امداد امام است . بنیاد سابق مستضعفان  هم که به بنیاد جانبازان تبدیل  شد بخشنامه ای  هم در این خصوص  صادر شد که به هیچ وجه  دیگر در این  رابطه  کمکی نشود .
 بنابراین ، با این همه محرومین  ومستمندان ونیازمندان به ویژه  در سطح  روستاها  وجامعه ما فقط همین کمیته امداد امام  را داریم که امسال موفق شدیم دومیلیارد  ریال به سقف بودجه اش  اضافه کنیم .حالا در ارتباط  با این ها کمیته  امداد امام طرحی تهیه کرده که میگوید خیلی از خانواده ها هستند که اگر برایشان  یک چرخ خیاطی  تهیه کنیم ، اگر یک ماشین  دستباف برایشان تهیه کنیم ، اگر یک سری امکانات  اولیه در اختیار  اینها قرار بدهیم زندگی  اینها به شکل  آبرومندانه ومحترمانه تأمین میشود و به تدریج  هم اینها از زیر پوشش کمیتة امداد امام خارج میشوند .هم عزت  و شرفشان محفوظ  مانده ،هم از نظر خودکفائی  مالی به یک استقلالی رسیده اند .نهایتش  این است که آنها اعتقاد دارند ما نمیتوانیم همیشه جز یک قشر خیلی خاصی  را در بین این محرومیتی که هیچ پناهگاهی ندارند  زیر پوشش ببریم . آن کسانی  که فرضاً نابینا هستند ،آن  کسی که فلج  است ،آن کسی که توانائی هیچگونه  کاری را ندارد ولی آن کسی که یک ماشین ابزار 25 هزار تومانی در اختیارش قرار داده اند این فرد می تواند به خودکفائی  برسد ،میتواند روی پای خودش بایستد ومیتواند از زیر پوشش کمیتةامداد امام خارج بشود تا افراد  نیازمند دیگری که در صف انتظار هستند تحت پوشش ببریم ، چرا این کار را  نکنیم ؟ برادران !‌واقعاً  این تبصرة  3 که  مسألة اصلی اش  هم قرض الحسنه  است شما از این قشر د رجامعه  افراد محرومتر ومستضعف تر ونیازمندتر سراغ دارید  که به آنها بدهید ؟  یکی می گوید  آقا ! شما  اگر  یک چرخ خیاطی در اختیار من بگذارید  من اصلا خودکفا میشوم ، زندگی  ام هم خوب تأمین میشود .
 لذا بهترین  مورد مصرفی که میتواند این قرض الحسنه  داشته باشد در اختیار این افراد قرار بگیرد . شما اگر  این 5میلیارد وام را در این رابطه  ندهید آنوقت  مجبور میشوید چه کنید ؟  مجبور میشوید  هر ساله سقف کمک به کمیتة امداد امام را بالا ببرید . یعنی  یک وابستگی  صرف ، ولی در این جهت وقتی ما این وام را بدهیم از یک طرف به تدریج  این وام بازپرداخت میشود ،از یک طرف هم  او به خودکفائی رسیده  ودر مرحلة سوم  از زیر پوشش کمیتة  امداد امام  به تدریج  خارج میشود واین هزینة  جاری کاهش پیدا می کند .
 لذا من تصور می کنم با توجه به اینکه عزیزانمان د رکمیتة  امداد امام طرح آن را تهیه کرده اند ،آمادگی هم دارند ،در کمیسیون  هم تشریف آوردند این پیشنهاد رادر آن تبصره ای که مربوط به خودشان  بود مطرح کردند ،منتها در آن تبصرة مربوط به خودشان برادرها اجازه ندادند . حالا که در این رابطه سقف  یک مقداری کاهش پیدا کرده وبه هیچ وجه از سقف   دولت هم بالا نمیزند  بهترین ومناسب ترین جایش این است که در اختیار این محرومین  چشم انتظار  گذاشته بشود تا این فوائد  گسترده را داشته باشد وکمکهای کمیتة امداد امام بتواند کمک های شرافتمندانه وبا ارزش  باشد والسلام .
 منشی- مخبر کمیسیون یا دولت توضیح بفرمایند .
 علی عبدالعلی زاده (‌مخبر کمیسیون برنامه و بودجه )ـ عرض کنم که ما با افزایش سقف تبصره به دلیل اینکه بالاخره نهایتاً   هم ‹‹‌ریال ›› را وارد جامعه می کند و هم اینکه در سالهای آینده تعهد بیشتری را ممکن است برای دولت ایجاد کند مخالف هستیم . با موضوع کمیتة  امداد هم به این شکل  مخالفیم که اگر بنا هست  هر مصرف کننده ای از این تبصره  بیاید سهم خودش را جدا کند و ببرد خوب اصلا نوشتن این تبصره کا رعبثی است .ما آمدیم  گفتیم که 50 میلیارد  ریال ازاین  رادر بخش کشاورزی میتوانند مصرف بکنند .تشخیص  این با جه کسی است ؟  با هیأت وزیران  ودر سقفهای پائین  با کمیتة  برنامه ریزی  استان  است و پرداختش  هم مجاز است . حالا کمیتة  امداد در هر استانی فعال است ،در هر استانی این پابرهنه ها را شناسائی کرده ومیخواهد برای هر کدام یک چرخ خیاطی  بخرد یا یک دار قالی بافی  درست بکند  یا یک چنین اقدامی بکند خوب معرفی کند به کمیته  برنامه ریزی استان  تصویب می کنند . ما که اینجا صراحتاً  نوشته ایم که برای یک نفر بیشتر  از یک میلیون  تومان نمی توانند ازاین محل وام بدهند ، زیر یک میلیون  تومان که شما می گوئید  یک چرخ  خیاطی  یا یک دارقالی  یاامثال  اینها ( زیر یک میلیون تومان )  را معرفی کنند ، کمیتة  برنامه ریزی آن استان تصویب می کند وخودبه خود این شخص میرود وامش را می گیرد و
علاوه بر این اگر واقعاً رقمها  بسیار کوچک  است وبه قول  برادرمان با یک چرخ  خیاطی مشکلش  حل است ،  پس این  همه صندوفهای  قرض الحسنه  در سطح کشور چکار می کنند ؟آیا  برای کمیتة  امداد هم اگر  کمک نکنند ،این فرض الحسنه را به چه کسی می دهند ؟ اگر  رقم آن درشت است بیائید  بروید کمیتة برنامه ریزی استان تصویب بکند که ازاینجا وامشان را بگیرند ،دیگر احتیاجی نیست که ما  این وام را شقه شقه  کنیم . خیلی خوب ، پس بیائید  یک ردیف هم جدا کنید و به بهزیستی  بدهید چون آنهم کاری شبیه کمیتة امداد می کند ، یک ردیف  اینها کار می کند .یک ردیف  هم جدا کنید به یکی دیگر بدهید … بیائید  در حقیقت یک کتابچه برای خود لایحة بودجه بنویسید که میخواهیم این را تقسیم  بکنیم !  حالا ممکن است خطا هم بکنند بگوئید اسم افرادشان را هم بیاورند وبه مجلس گزارش  بدهند که در لایحة  بودجة سال بعد اسامی  وام گیرندگان را هم بنویسید ، خوب این که بودجه نویسی نشد ! ما آمدیم  گفتیم که مرکز  گسترش و چند  تشکیلات کاملا مجهز  که به منظور استفاده ازاین سیاستگذاری   وایجاد اشتغال  که خودشان  درست شده اند اینها به حد کافی تجهیز شده اند ،اینها را مأمور  کردیم که به پا برهنه  ها بدهند دیگر !  ما گفتیم  کسانی میتوانند از این تسهیلات استفاده بکنند که نتوانند  وثیفه را تأمین کنند .این تبصره اولویتش بر این است که استفاده کنندگان ازا ین تسهیلات بانکی وثیقه  ندارند یعنی همین پابرهنه ها هستند .خوب اینها را هم گفتیم که از چه کانالی مراجعه بکنند بروند کمیتة برنامه ریزی و سهمشان را بگیرند . خوب کمیتة امداد در هر استانی فعالند  معرفی بکند بروند بگیرند این که دیگر سهم جدا کردن نمی خواهد !  و تازه اگر  بیائیم سقف را بالا ببریم ، شما یقین  بدانید هر چه این پولها را ، چه پول دولت ، چه پول بانک چه فرق می کند‌؟‌ریال  در گردش را هر چه بیشتر به جامعه تزریق  بکنید تورم را بالا آورده اید . به ضرر خود همان مستضعف  است که ما بیائیم به این شکل و به این صورت بدون بررسی های کلان اقتصادی  این پول را وارد جامعه بکنیم و به خاطر  همین هم هست که کمیسیون تلاش کرده اعتباری که اینجا منظور میشود از سقف دولت  پائین تر باشد . یعنی جهت گیری کمیسیون در مبارزه با تورم وجلوگیری از رشد آن ، خودش  را اینجا هم نشان داده که ما آمدیم اعتباری را که ظاهراً  ربطی به دولت ندارد این را هم کم کرده ایم که ریال کمتری را وارد جامعه بکنیم .از آن طرف هم به لحاظ تعهداتی که در سالهای گذشته از محل همین تبصره و تبصره های مشابه ما برای سیستم بانکی به وجود آورده ایم ، الان دولت  مخصوصاً برادرمان  آقای قاسمی باید توضیح بدهند سیستم بانکی توان تحمل این فشارها را ندارد وما نمیتوانیم هر چه خواستیم در اینجا رقم  بگذاریم وبه سیستم بانکی دیکته کنیم وخود بانک مرکزی با کاهش این رقم حتی کاهش سقف بودجة  کمیسیون موافق است .به این دلایل ما با این پیشنهاد  مخالفیم .
 رئیس- دولت :
  روغنی زنجانی ( وزیر برنامه و بودجه )-  فلسفة  وجودی تبصرة 3 دقیقاً  به استناد آن اصل  قانون اساسی هست که ‹‹‌کسانی  که ابزار و وسایل کار را برای سرمایه گذاری و فعالیت  ندارند دولت باید فراهم کند ››.  واین درتس منطبق  با اقشار محروم ومستضعفی هست که این تبصره   میخواهد آنها را صاحب  سرمایه بکند .ودر ابتدای تبصرة 3 هم دقیقاً این را میخواند ومواردش را دقیقاً  شرح می دهد .به نظر من هیچ موردی در ابتدای تبصره ای که آمده نیست که در این مورد فعالیتی  باشد که مثلا کمیتة امداد  امام میخواهد خارج از ان چیزی  را  در اختیار افراد مستضعف  چه کشاورز ، چه کارگر ، چه افرادی که تحصیل کرده هستند قرار بدهد .در نتیجه ما از طرف دیگر باید مجرای رسمی اجرای  تبصره ها  را خارج نکنیم و براساس  روال عادی که شکل گرفته  همان را پا بر جا  بکنیم و تقسیم نکنیم  و بگذاریم که خود وزراء ومسؤولین هر بخش  در رابطه با بخش خودشان تصمیم بگیرند .در رابطه با کشاورزی ، در رابطه  با صنعت اگر هم میخواهید موافقت اصولی بدهند ،ابزار کاری بدهند در آن راستائی بدهند که خود وزیر  ذیربط  ومسؤول آن بخش سیاستگذاری کرده . اگر آن خارج  از سیستم  اداری  بشود ومتوجة  یک  نهاد  دیگری بشود ممکن است از این لحاظ  هم به تناقض  باشیم . دولت  در مورد سقف  90 میلیارد را ارائه داده بود واین 90 میلیارد را هم به این دلیل ارائه کرده بود که 10 میلیارد  آن مربوط به آموزش و پرورش بود که به موقع اگر مطرح بشود من دفاع خواهم کرد ، نه در این رابطه  وهمین 82 میلیاردی که غیر از آموزش و پرورش  گذاشته  شده اگر ارز آن را تأمین  بکنیم ، مثل طرحهای   عمرانی  مصالح آن را تأمین بکنیم همین هم جذب  بشود کلی در رابطه با سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال و رفع  محرومیت نقش خودشان را بازی خواهد کرد ،دیگر احتیاج نیست که دستگاه دیگر اینجا این کار را انجام بدهد . کمیتة  امداد امام هم می تواند از کانال  دستگاه ذیربط افرادی ار معرفی  کند در چهار چوب آئین نامه و ضوابطی که برای استفاده از تبصرة  3 مشخص است . برود در کمیتة برنامه ریزی تصویب بشود و آن مشکلشان هم حل بشود واحتیاج هم نیست که دستگا خودش مسؤول بشود .
 رئیس- پیشنهاد را برای رأی گیری مشخص کنید .
 منشی- آقای هاشمی ! الان برای 90 میلیارد آقایان رشیدیان ، عابدی ، سید رسول موسوی ،مقتدائی ، بیانک ، جادری ، سیدزاده ، موحدی  ساوجی ، عوض زاده و تعداد زیادی  از نمایندگان پیشنهاد کرده اند که سقف 90 میلیارد  ریال بشود و برای قسمت دومش آقای روحانی نیا پیشنهادشان این است که 5 میلیارد برای کمیتة  امداد باشد …
 عابدی – برای رزمندگان داوطلب …
 منشی ( الویری )-  عرض کردم ، الان اجازه بدهید  ما اول سقف  را رأی بگیریم اگر رأی آورد آنوقت برای پیشنهادهای بعد از آن رأی می گیریم . آقای  هاشمی !‌اگر موافق هستید اول برای سقف رأی  بگیرید بعد آنوقت پیشنهادهای …
 رئیس- همینطور است ،در واقع دو تا پیشنهاد است …
 عابدی – آقای هاشمی … کمیسیون نفت پیشنهاد سقف 100 میلیاردی را داده است .
 رئیس- آن  را هم رأی می گیریم . حالا اگر رقم بالاتری هم هست  بگوئید رأی بگیریم ، کمیسیون نفت  پیشنهاد100 میلیارد ریال دارد ؟
  منشی- البته  تعداد زیادی  از برادرها (‌همین  پیشنهاد آقای  عابدی   و سایرین …)  پیشنهاد کرده اند که 50 میلیارد به رقم بند 2 اضافه  شود ( یعنی  به اضافه 80 میلیارد )‌که 130 میلیارد میشود .
 رشیدیان – به 100  تای کمیسیون  نفت اول رأی بگیرید .
 رئیس- بسیار خوب ،‌حرفی نداریم  ما الان  که میخواهیم رقم را رأی بگیریم واز صد شروع می کنیم ، کسی که بیشتر از 100  که نگفته ؟(‌منشی-  خیر )  پس از 100 شروع می کنیم پیشنهاد دوم 90  است که پیشنهاد دولت هم بوده ،/181 نفر حضور  دارند آقایانی  که موافقند طبق پیشنهاد کمیسیون  نفت 82 تا 100 تا بشود یعنی  18 تا به سقف  تبصره اضافه  بشود قیام  بفرمایند (  عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . خوب پیشنهاد بعدی که دولت هم خودش داده و آقایان کمیسیون نهادها هم داده بودند این است که سقف  90 تا بشود . نمایندگانی که با 90  تا موافق هستند قیام بفرمایند (‌اکثر برخاستند )  تصویب شد ( اقل ایستادگان را 93 نفر می گویند ) حالا  مصرف این را آقای موحدی و سایرین پیشنهاد داده اند ( همین پیشنهاد دولت را )آقای روحانی نیا گفتند …
 منشی- آقای  روحانی نیا که بحث  کردند و گفتند  5میلیارد آن را برای اشتغال وتهیة  طرحهای تولیدی  واشتغال  مربوط به خانواده های تحت پوشش کمیتة امداد امام قرار گیرد .
 رئیس- پیشنهاد کمیسیون نفت چه بوده ؟
  عابدی – حاج آقا ! گفتیم  به نسبت تقسیم بشود .
 رئیس- به نسبت چه ؟
  عابدی – به نسبت آن  چیزی که در لایحه دولت آمده ودیگر در کمیته  نیاید …
 رئیس- کمیسیون نفت که گفته  بود سقف 100  تا باشد ،آن  18 تا را گفته بود به نسبت  همینهائی که اینجا هست تقسیم بشود …
 موحدی ساوجی – نه آنها  نیاورده اند (‌رئیس – آقای عابدی می گویند ) پیشنهاد کمیسیون نفت  این نبود .
 رئیس- صد تا را می گویم ، برای صد تا گفته اید در اینها تقسیم  بشوند ( عابدی – نه  ما نداده بودیم )‌بسیار خوب پس شما  پیشنهاد تقسیم  نداده اید .
 موحدی ساوجی- آقا ما دو تا پیشنهاد داریم که …
  رئیس- بسیار خوب ،اول پیشنهاد ایشان را رأی می گیریم پس پیشنهاد  آقای موحدی این است که به همان مصرفی که دولت تعیین کرده برسد ، حالا ما به آنجا نرسیده ایم . اول پیشنهاد آقای  روحانی نیا  را رأی می گیریم .  آقایان توجه بفرمائید پیشنهادی که فعلا  90 تا رأی آورد . پیشنهاد این است که  5تا از این
 
در اختیار  محرومان تحت پوشش کمیته امداد امام قرار بگیرد …
 آقای عابدی  هم پیشنهادی دارند که 5 میلیارد  آن در اختیار  اشتغال رزمندگان قرار بگیرد . ما هنوز پیشنهاد کمیته امداد را رأی نگرفته ایم اجازه بدهید ( همهمه  نمایندگان )( زنگ  رئیس) آقایان  توجه بفرمائید ما که پیشنهاد کمیسیون نهادها را مطرح کرده ایم ،  بحث هم کرده ایم ، یک بخش آن را رأی گرفته ایم ، بخش دومش را هم رأی  می گیریم . اگر رأی  نیاورد آنوقت  میرویم سراغ  پیشنهادهای دیگر . پیشنهاد آقای موحدی و پیشنهاد آقای عابدی  جداگانه برای رأی گرفتن  مطرح میشود . الان  پیشنهاد آقای روحانی نیا از طرف کمیسیون نهادها این است که 5 میلیارد از این 8 میلیاردی که اضافه  شد صرف اشتغال  افراد محروم  تحت پوشش کمیتة امداد قرار بگیرد‌. نمایندگانی که با این پیشنهاد موافق هستند قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند )‌تصویب شد . حالا 3 میلیارد این مانده ،آن 3 میلیارد را … ( همهمه  نمایندگان )  شما اینجا را حمام مردانه کرده اید  ما نمی فهمیم که چه می کنیم ! چون  همه با هم حرف می زنند . فعلا پیشنهاد هر کدامشان را بگوئید بعد رأی می گیریم .
 منشی- آقای عابدی و آقای رشیدیان وتعداد دیگری از امضاء  کنندگان که اسامی آنها اینجا هست درخواست کرده اند که ( البته مبلغ بیشتری است ) به رزمندگان  اختصاص  پیدا بکند .
آقای  موحدی ساوجی هم پیشنهاد دیگری دارند که گفته اند   بند 6 لایحه  دولت از این  ناحیه اصلاح بشود .
 رئیس- بسیار خوب ، آقای موحدی خودشان توضیح بدهند .
 موحدی ساوجی – جناب آقای هاشمی ! اگر آقای رشیدیان و آقای عابدی  هم توجه کنند ما پیشنهاد این آقایان را به عنوان کمیسیون دیوان محاسبات به صورت قوی تر تأمین کرده ایم یعنی اگر صلاح می دانید ما آن را جداگانه یا همین الان مطرح کنیم که ما دو تا پیشنهاد داریم .
 یک پیشنهاد این است که بعد از بند 2 تبصرة 3 این عبارت به آخر بند به صورت یک بند مستقل اضافه  بشود . صفحة  54 پیشنهادات چاپ شده است که کسانی که می خواهند نگاه بکنند ببینند که پیشنهادی در ارتباط با رزمندگان داریم که قوی تر از پیشنهاد آقای عابدی است . گفته ایم که لااقل  10% از اعتبارات مربوط به بخشهای کشاورزی و صنایع  روستائی ، صنعت  ومعدن ، مصالح ساختمانی ، علمی و فرهنگی و هنری باید به رزمندگان سرباز یا بسیجی که لااقل  6 ماه در مناطق جنگی تا شهریور  سال 1367  خدمت  کرده اند پرداخت گردد . یعنی این 10% که ما از این بخش ها گفتیم از 5 میلیارد ریالی که آقایان گفتند خیلی زیادتر است .
 این پیشنهادی است که خواستیم  عرض کنم نظر پیشنهاد دهندگان در این جا تأمین است اما این 5 میلیارد اضافه  که در واقع  در بند 6 مستقلی  لایحه  دولت 10 میلیارد ریال آمده بود ما حالا دیگر  ناچاریم بگوئیم  5میلیارد ریال  چون 5 تا از آن رفت برای محرومین .
 رئیس- همان جا هم شما گفته اید 3میلیارد ریال جهت  اشتغال رزمندگان .
 موحدی ساوجی – بلی ،‌حالا  اجازه بفرمائید اسراء را هم بعداً میتوانیم  به رزمندگان اضافه کنیم .اما در ارتباط با بند 6 که من عرض میکنم  حاج آقا در  لایحه دولت 90 میلیارد  سقف بوده ، 12 میلیارد مال بخش علمی ، فرهنگی هنری ،  بوده ،از این 12 میلیارد  در بند 6-10  میلیارد دولت  گذاشته بود برای مدارس  غیر انتفاعی حالا  از این 10 میلیاردی  که دولت گذاشته بنابراین بخش علمی ‌فرهنگی ،  هنری می ماند 2 میلیارد ، 5 میلیارد باقی مربوط میشود به مدارس  غیر انتفاعی  اجازه بدهید توضیح بدهم .( رئیس- توضیح که دادید  4 دقیقه وقت داشتید . یک  دقیقه  دیگر وقت  دارید ). نه ، توضیحی  که لازم است  عرض کنم یک مختصری عرض میکنم . من نکته ای که لازم است عرض  کنم این است که قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی  در مجلس تصویب شد ودولت هم از آن حمایت بسیار قوی در مجلس داشت ! و برای اجرای  این قانون از آنجائی که این قانون را کسانی پیاده می کنند که عاشق  تعلیم و تربیت اند  یا دبیران و معلمان بازنشسته اند یا افرادی که معمولا سرمایه ای ندارند برای انتفاع  که نمیایند ، سرمایه  دارها میروند دنبال  سرمایه گذاری  در تجارت  وتوزیع و تولید و دولت محترم  آمده در همین تبصرة 3 برای تأسیس مدارس غیر انتفاعی اعتبار قائل  شده . متأسفانه بعضی ها که با اصل قانون مخالف بودند ودر مجلس ودر وزارت آموزش و پرورش  هم ممکن است باشند این آقایان  آمدند کاری کردند که کلا  این مسأله هوا رفت و الان  هم من معتقدم  چون هم  دولت با آن موافق است هم وزیر مربوطه موافق است اکثریت مجلس هم با این مسأله موافقند فقط بعضی از افراد  که همان آقائی  که الان داد زد ‹‹ من مخالفم ›› این همان کسانی بودند که از اول  با تأسیس مدارس غیر انتفاعی  مخالف  بودند و با تنگ نظری مسائل را بررسی می کنند .
 رئیس-  خیلی خوب ، حالا ببینید شما فقط 3 میلیارد دیگر باقی دارید این 3 میلیارد را میگوئید ؟  فعلا 3 میلیارد باقی است .
 اکرمی – همین کافی است .
 موحدی – سه میلیارد  باقی داریم ، دومیلیارد  هم مال بخش  علمی ، فرهنگی ،‌هنری .
 رئیس- خیلی خوب ، موافق  ومخالف  صحبت  کنند .
 منشی- اولین مخالف آقای قمی – موافق آقای  اکرمی :
  محمد قمی – بسم الله الرحمن الرحیم .  مخالفت من با یک بخش  از صحبت های آقای موحدی ساوجی در خصوص تأسیس مدارس غیر انتفاعی  است .با توجه به اینکه نخست وزیر محترم ومعاونین نخست وزیر و افرادی که از تأسیس مدارس غیر انتفاعی  دفاع میکردند تزشان این بود که ما این قانون را تصویب میکنیم که کمکی به دولت بشود و برای کمک به دولت حالا مجلس میاید یک روندی را طی می کند که یک مقداری از اعتباراتی که مربوط به دولت است و برای تولید میخواهیم در نظر بگیریم اختصاص  بدهیم به مدارس غیر انتفاعی  واین خلاف  آن سیاست اصلی است که مدارس  غیر انتفاعی  روی آن پایه  استوار شده و همه ما میدانیم که مدارس غیر انتفاعی  وقتی شهریه دریافت می کنند ، شهریه های کلانی میگیرند ونوعاً  کسانی در آنجا میروند برای تحصیل  که از طبقات متوسط  جامعه به بالا هست . و طبقات مستضعف  جامعه در آن مدارس تحصیل  نمی کنند ، مجلس هم که خطش وجهت گیری اش از رهنمودهای امام طرفداری از مستضعفین ومحرومین  است . بنابراین کمیسیون آموزش و پرورش  پیشنهادش این است  که این مبلغ واین اعتبار را در اختیار مناطق  محروم برای احداث  خانه های سازمانی فرهنگیان ، ایجاد مدارس در نقاط  محروم بکار بگیرند که هم از این بودجه به  نحو احسن استفاده بشود وهم اینکه نقض غرض  نشود واگر آقای موحدی ساوجی نظرشان  ما بودیم که باا صل این لایحه مخالف بودیم ، وقتی قانون  شد و تصویب شد  . ومجمع تشخیص  مصلحت تأیید  کردند که متأسفانه  آنجا هم باز علی رغم  نظر حضرت امام مسأله انجمن حجتیه  هم تصویب شد که میتوانند  جزو هیأت  مؤسس مدرسه باشند که من اینجا فرصت را مغتنم  می شمارم وعرض میکنم این را هم مجلس و شورای تشخیص مصلحت   به یک شکلی اصلاح بکند که انجمن حجتیه مؤسس این مدارس نباشند تا نظر امام هم تحقق پیدا بکند و در عین حال  این قسمت را اختصاص  بدهیم به مناطق محروم  برای ساختن  مدارس محروم ما به عنوان کارشناس آموزش و پرورش با این مسأله صددرصد  مخالفیم .
 منشی- آقای اکرمی بفرمائید .
 سید رضا اکرمی – بسم الله الرحمن الرحیم . من از نمایندگان محترم استدعا میکنم که ابتدا آن چیزی که در مقدمة تبصره 3 هست  عنایت کنند تا پاسخ  یک مطلب جنای آقای قمی  داده بشود . دارد : به منظور ایجاد اشتغال  و کمک به راه اندازی و تأمین  کمبود سرمایه  در گردش وثابت وگسترش وایجاد کارخانجات ومراکز  تولیدی کشاورزی ، صنعتی ، معدنی ومصالح ساختمانی  صنایع  روستائی واجرای پروژه های منابع طبیعی و پوشش  انهار و تعاونی های مراکز  گسترش خدمات تولیدی وعمرانی جمله بعدی اش این است و فعالیت های علمی ،‌فرهنگی و هنری در جهت چه وچه . پس بنابراین  فعالیت های علمی در مقدمه تبصرة 3 وجود دارد . نکته دوم اینکه براساس همین بوده که خود دولت 10 میلیارد ریال به عنوان وام برای این مورد ،منظور کرده که الان پیشنهاد دهندگان آن را به نصف  تقلیل داده اند وگفته اند 5میلیارد  ریال به عنوان وام .
 نکته دیگر مطرح کردند که مقصود از لایحه مربوط به مدارس غیر انتفاعی  کمک به دولت است .اتفاقاً مطلب  همین است وخود دولت  (‌جناب  آقای موسوی )‌اخیراً در مصاحله ای گفته اند ما حاضریم  برای تأسیس  مدارس غیر انتفاعی زمین بدهیم ، وام هم بدهیم دیگر کاسه  از آش که داغ تر نمیتواند باشد  وقتی خود رئیس دولت میگوید ما حاضریم زمین بدهیم  ، حاضریم وام  هم بدهیم ، ضوابط هم که وجود دارد انصاف  مطلب این است که دیگر دایه


 دلسوزتر  از مادر نمیشود .
 نکته دیگر  اینکه وزیر محترم آموزش و پرورش  اعلام کردند که ما بدون کمک ومشارکت مردم  نمیتوانیم افراد  لازم التعلیم  حالا اضافی ها سر جای خودشان آنهائی که لازم  التعلیم  هستند نمیتوانیم  تحت  پوشش قرار بدهیم و الان 2 هزار نفری که در تهران تقاضا داده اند شما بروید لیست هایشان را نگاه  کنید من همین هفته  گذشته در شهر   خودم  بودم استاندار ما میگفت  افرادی که آمده اند برای ثبت نام کرد هم طبقه متوسطه هستند وهم افرادی هستند که بقیه مالی آنچنانی  ندارند . شما اگر 10% افراد لازم  التعلیم را به اینها واگذار بکنید 10%  بودجه جاری وهزینه دولت  را در بعد آموزش و پرورش کم کرده اید   واین  کمک بسیار  سنگین  است تازه  این بلا عوض نیست این وام است چیز بلاعوضی نیست  وام است . بنابراین ما با 5میلیارد برای  مدارس غیر انتفاعی  به عنوان وام گذاشتن  موافقیم وچیزی صددرصد  به نفع  دولت ونظام  میدانیم والسلام .
 منشی- کمیسیون ، دولت صحبت کنند .
 علی عبدالعلی  زاده (‌مخبر کمیسیون  برنامه و بودجه )ـ  تبصرة 3 کلمه  اولش  به منظور ایجاد اشتغال است . اشتغال  برای چه ؟  اشتغال برای کسانی که آمادگی کار را دارند ولی وثیقه  تأمین وثیقه  را ندارند یعنی پا برهنه ها . مدارس  غیر انتفاعی  وقتی که میخواست پا بگیرد و قانونش بیاید تصویب بشود گفته اند این مدارس را برای کمک  به دولت میخواهیم ایجاد بکنیم حالا آمده اند میگویند ما میخواهیم به دولت  کمک بکنیم دولت وام بدهد  به ما ، ما را ضمانت  هم بکند وثیقه  هم از ما نگیرد بعد ما میخواهیم  مدرسه بسازیم خوب اگر این طوری بود دولت خودش  از سیستم بانکی استقراض میگرفت  و خودش مدرسه میساخت چه نیازی به این بود که بیایند یک عده ای به عنوان احداث  مدرسه غیر انتفاعی  پولش را از بانک  بگیرند ضامنش را هم دولت قرار بدهند بعد خودشان بیایند و بشوند صاحب مدرسه تازه چه کسی در این مدرسه در  خواهد خواند ؟ شاگردی که توان پرداخت  شهریه را دارد  و این مدارس  به لحاظ جذب شاگر کیفیت آموزش بالائی را هم بایستی تأمین بکنند یعنی میروند استادهای خوب شهر را هم میاورند بعد بچه های پولدار را هم به منظور تأمین شهریه همین استادها جذب می کنند ما چه کار می کنیم ؟ داریم  پول اشتغال  پابرهنه ها را میدهیم  برای اینها یعنی این دیگر نعل وارونه  کوبیدن است آمده ایم گفته ایم به منظور ایجاد اشتغال پابرهنه هائی که قدرت  وثیقه گذاری وتأمین  وثیقه  ندارند بیائیم وام بدهیم دولت هم ضمانت کند  بعد این پول را به جای این که برای آنها کار درست بشود میدهیم مدرسه ای درست بشود که آنها نتوانند در آن بروند ما با روح قضیه مخالف هستیم  نه این پیشنهاد و آن مصوبه دولت را در چهار چوب تبصرة 3  میدانیم ونه ضرورتی برای این کار میدانیم .  مدارس غیر انتفاعی  هر که نیاز به  وام هم داشته باشد میتواند تشریف ببرد  بانک طبق نظام  بانکداری اسلامی و قوانین  موجودش میتواند آنجا قرار داد ببندد وبا مشارکت بانک  مدرسه غیر انتفاعی  ایجاد بکند واز محل  شهریه هائی که میگیرد باز پرداخت بکند .
 مابه منظورایجاد اشتغال تأمین روزی پابرهنه ها این اعتبارات واین تسهیلات  را فراهم کرده ایم این است که کمیسیون بااین پیشنهاد مخالف است و به همین ایده هم بود که از لایحه  دولت این را حذف کرد .
 رئیس- آقای زنجانی بفرمائید .
  روغنی زنجانی ( وزیر برنامه و بودجه )ـ  لایحه دولت با این فلسفه  پیشنهاد شده که دولت با توجه به قانون تأسیس مدارس غیر انتفعی  د رمناطقی که این پتانسیل  وجود دارد که بدست خود افراد ( بالاخره  قانون تصویب شده )  مدارس اداره بشود امکانات دولت رها بشود وبه سمت مناطقی برود که توان تأسیس یک همچو مدارسی را ندارند برادران اصلا احساس این را نکنند که  دولت میخواهد از این  تبصره استفاده  بکند در مناطق محروم مناطق محروم کسی نمیاید وام بگیرد مدرسه تأسیس بکند .در مناطق محروم مناطق محروم  و عقب  افتاده که امکانات   آموزشی  ندارند باید مستقیماً خود دولت به آن برسد اما  حالا آمدیم  با توجه به قانونی که تصویب شده 4 نفر 5 نفر  فرهنگی میخواهند یک مدرسه ای را تأسیس بکنند در این رابطه حرف ما این است که همان طوری که شماامکانات را میدهید برای اینکه یک خط تولید راه بیفتد میگوئیم برای اینکه یک خط تولید راه نیفتد تسهیلات ایجاد بکنیم که چند نفر مشغول  به کار بشوند تولید هم د رکشور اضافه  بشود در یک واحد آموزشی که تولید و ارائه خدمات  هست  همچو تسهیلاتی  را دولت میخواهد فراهم کند. لذا این یک نوع رها سازی  بودجه دولت در مناطقی که برخوردار هستند و آزاد کردن آنها به سمت مناطق محروم هست . توجه بکنید دلایلی که مجلس ، قانون مدارس غیر انتفاعی  را تصویب  کرد این بود که خود دولت توان ندارد همه جا را پوشش بدهد پس در نتیجه  می بایستی که یک مقدار واگذار بشود به دیگران در این راه هم باید تسهیلاتش را فراهم کنند .این به این معنا نیست که ما مدرسه را می سازیم پولش را هم میدهیم  سوخت و سوزش را هم میدهیم این میشود طرح  عمرانی این با این مکانیزمی که گذاشته  ‹‹ تضمین  لازم گرفته  میشود ››آئیننامه  اجرائی دقیق نوشته میشود ومسأله سوخت و سوز در حداقل خودش  قرار میگیرد مثل بقیه .لذا در لایحه  دولت حدود 10 میلیارد  پیشنهاد شده بود حالا با این سقفی که مانده این پیش از 3 میلیارد نیست . حالا برای اولین  سالش  همین 3 میلیارد هم اجرا بشود وبعد زمینه ها را فراهم میکند برای سال های بعد .
 رئیس- خیلی خوب ،آقای موحدی ! الان 3 میلیارد  ما اینجا بدون مصرف هنوز داریم شما 3 میلیارد را میگوئید  یا 5میلیارد می گوئید ؟(  موحدی – سه میلیارد )‌همین 3 میلیارد . خیلی خوب ،دولت هم موافق  است . 183 نفر  حضور  دارند نمایندگانی که موافقند این 3 میلیارد صرف وام دادن به تأسیس  مدارس غیر انتفاعی  بشود قیام بفرمایند ( عده  کمی برخاستند ) تصویب نشد ، حداکثری  که گفته  شد 67 نفر است که تصویب نشد .
 حالا پیشنهاد دیگری اگر برای مصرف آن هست مطرح کنید .
 منشی- کمیسیون کشاورزی پیشنهاد کرده است چهار میلیاردی که در بند 3 برای اجرای قانون اراضی کشت  موقت هست  بشود پنج میلیارد و سقفی هم که مربوط به کشاورزی است در بند 2 اضافه  بشود .
 رئیس- نه ،  حالا که آن مطرح نیست .این سه میلیارد …
 منشی- نه دیگر ،اینها 50 میلیارد  را در اینجا 53 میلیارد کرده اند که در بند 3 آن 4 میلیارد هم بشود 5میلیارد یعنی فی الواقع  صرف افزایش بخش کشاورزی کرده اند . آقای جهانگیری هم همین  پیشنهاد را کرده اند .
 رئیس- آخر آقای عابدی  همین را پیشنهاد داده بودند آنها مقدم  هستند آقای عابدی ! شما که برای این  مصرفی  تعیین کرده اید آن مصرف تان  را بگوئید  .
 عابدی – نه آقای هاشمی ، این سقف را تقسیم کنید …
 رئیس- نه آخر ما الان  اضافه کرده ایم برای این اضافه  این پیشنهاد دهنده ها خودشان الان مقدمند آقای عابدی الان 3  میلیارد در اختیار دارند که پیشنهاد بکنند که به کجا داده بشود .
 نورالله  عابدی – ما پیشنهادمان این بود که در ارتباط  با تبصرة 3 بند 2 دو قسمت  کرده بود یکی به بند 10  منتقل بشود 5میلیارد برای  رزمنده ها  باشد که مستقیماً تحت  عنوان بند 10 بیاید که به صورت فرض الحسنه  در اختیار  رزمنده ها برای اشتغال  رزمنده ها قرار بگیرد 3میلیارد هم گفته بودیم به بند 5 تبصرة 3 در ارتباط با اشتغال مهاجرین  جنگ تحمیلی  اضافه بشود . ما در ارتباط با بند 19 که مربوط میشود  به بنیاد شهید  این را گفته بودیم که 15   میلیارد افزایش  پیدا بکند که 10 میلیاردش  در ارتباط  با خانواده های محترم شهداء  باشد و5 میلیاردش مستقیماً در ارتباط  با رزمنده ها  باشد که 6 ماه متوالی یا متناوب  در جبهه های جنگ خدمت  کرده اند .بنابراین پیشنهاد ما این است که 5… حالا 3میلیارد مانده این 3 میلیارد مستقیماً د رارتباط  با رزمنده ها وبه صورت قرض الحسنه  در اختیار رزمنده های جنگ قرار بگیرد .
 منشی –آقای الویری مخالف – آقای  یونس محمدی موافق :
 مرتضی الویری – علت مخالفت من ترکیب  خود تبصره است . ببینید نمایندگان محترم دفت بکنند . الان ما در بند 2 هستیم .در بند 2 فقط صحبت این است که این 90 میلیاردی که الان تقسیم کردیم کمیسیون برنامه و بودجه  بر مبنای 82 میلیارد اینر ا تقسیم  بندی کرده بود ودر این تقسیم بندی به هیچ وجه عنوانی   به اسم رزمندگان نبود اگر چه که در جای دیگری ما بندی برای رزمندگان داریم و پیشنهادهائی هست در این مورد که قابل طرح است . الان فقط  چیزی که میتواند قابل بحث باشد این هست که این مقداری که ما داریم این طوری تقسیم می کنیم به طور مشخص و روشن در بخش صنعت ،در بخش معدن ،در مورد کشاورزی فعالیت های علمی ، فرهنگی ، هنری ، چقدر اختصاص  پیدا بکند ممکن است ما به آنجائی برسیم که بگوئیم  از این 90 میلیارد ، 40  میلیاردش اختصاصاً برای رزمندگان هیچ اشکالی ندارد یعنی ما میتوانیم بگوئیم
40 میلیارد 50 میلیارد از کل این 90 میلیارد صرف اشتغال  رزمندگان بشود در بخش صنعت در بخش معدن در بخش کشاورزی ومشابه اینها واینکه در همین جا ما بگوئیم 3میلیارد برای  رزمندگان این 3 میلیارد که برای رزمندگان پولی نیست اصلا پیشنهادهای مختلفی که اینجا هست سقفش  خیلی بالاتر از اینهاست . بنابراین من به دلیل اینکه قابل طرح در بند 2نیست با این پیشنهاد مخالفت می کنم .
 منشی-  موافق آقای یونس محمدی .
 یونس محمدی – بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین . با عنایت به وضعیت پایان جنگ تحمیلی و وضعی که اکنون پیش آمده واینکه عده زیادی از جوانان این کشور در طول این چند سال در جبهه های نبرد شبانه روز از حریم مقدس نظام جمهوری اسلامی دفاع کرده اند واکنون که وضعیت  جنگ به این حال درامده حالا به جاست که ما جبران کنیم  تا حدی در بعد مادی ، خدمات این عزیزان مجاهد ومبارز و رزمندگان عزیز را این عزیزان به شهرها برمیگردند .به روستاها برمیگردند ولی از طرفی ما استخدام رادر ادارات دولتی ممنوع کرده ایم ارگان ها ونهادها استخدام نمی کنند ، اینها چه کار بکنند ؟ بچه کاری مشغول بشوند ؟ بهترین راه و بهترین  مکان اشتغال  فعالیت  در بخش تولیدی   است وبخش  دولتی بدون حمایت اقتصادی  میسر نیست . بنابراین با تصویب این پیشنهاد ما میتوانیم دینی را که نسبت رزمندگان  غزیز داریم جبران کنیم .
 واما مسأله مهاجرین  جنگ تحمیلی .در سال 65 ودر سال 66 در تبصرة 3 بودجه ای به عنوان اشتغال  مهاجرین تصویب شده ومقدارش 5میلیارد بوده  برادره عزیز میدانند که مسأله جنگزدگان جدای از جنگ نیست ومنفک از جنگ  نیست واین مردم آوارده مظلوم بخاطر هجوم ابرقدرت ها به اسلام ،آوارده شده اند واکنون هم زمنیه اشتغال و بازگشت آماده  است ولی کجا بروند مشغول بشوند ؟  آیا ما  میخواهیم  مستمری بگیری وجیره بگیری را ادامه  بدهیم ؟ ما میخواهیم  که اینها  همواره جیره بگیر باشند ؟ اینها از جیره  گرفتن نفرت دارند و تقاضای  اشتغال دارند .اینها   طرح های زیادی  دارند . هم اکنون که مردم قصر شیرین ، مردم مهران ، دهلران ، خرمشهر ،آبادان ،اروند کنار برمیگردند میخواهند مشغول  کار بشوند در کجا مشغول  بشوند ؟آیا بروند در ادارات مشغول بشوند . و هزینه های جاری برود بالا ؟ یا اینکه در بخش  فعالیت های تولیدی و عمرانی  فعالیت کنند ؟‌بنابراین بهترین  راه و بهترین کار برای جذب  این جوانان و برداشتن باری از دوش  دولت برای اینکه  با اشتغال یک مهاجر  یک بارازدوش دولت برداشته میشود هنوز ما باید وضعیت  جنگ را درصدر امور قرار بدهیم . مسأله  جنگ مسأله ای نیست که ما بتوانیم حالا قضاوت  کنیم به کجا  رسیده خوب ، اگر ان شاء الله  به جائی برسد که امکان بازگشت باشد اینها در شهرهای شان میخواهند کار  کنند .  بنابراین با حمایت  اقتصادی  که مجلس بدولت خدمتگزار میکند اینها در بخش تولیدی در شهرهایشان که تمام امکانات  اقتصادی  در آنجا از بین  رفته ،  تمام تأسیسات  اقتصادی  از بین رفته میتوانند در بخش تولیدی در بخش عمرانی  فعالیت کنند ، هم مشغول  کار بشوند وهم شهرها و روستاهای خودشان را آباد کنند . بنابراین  پیشنهاد برادرمان جناب آقای عابدی   که هم به رزمندگان عزیز وهم به مهاجرین  عزیز جنگ تحمیلی کمک بشود ، مساعدت بشود تقاضای  همه ما نمایندگان 5 استان جنگزده است لایحه دولت  هم همین بوده ، لایحه دولت پیشنهادش 5 میلیارد وهیچ توجیهی هم برای این ندارند .
 مهاجرین  طرح های بسیار زیادی دارند که میتوانند  فعالیت کنند وهم اکنون  مناطق جنگزده ما مستعد  جذب این فعالیت  هاست وجذب این  بودجه هاست . لذا استدعای بنده این است که عزیزان نماینده این پیشنهاد را تصویب کنند .
 رئیس- آقای عابدی آمدند گفتند که چون در پیشنهاد دیگری  هست  که سهم وسیع تری برای رزمنده ها در نظر گرفته پیشنهادشان را به آنجا می برند .(‌عابدی – بخش کشاورزی )  خیلی  خوب ،آگر  پس گرفته اند ازاینجا پس گرفته اند ما فعلا  رأی نمیگیریم تا برسیم آنجا مهاجرین هم آنجا میایند . پیشنهاد آقای یونس محمدی هم این است که 3میلیارد به مهاجرین  اضافه بشود که …
 عابدی – در بخش 5 …
  رئیس- بلی ، همان  جا که میائیم هر دو را با هم ببینیم پیشنهاد دیگری مطرح کنید .
  منشی- کمیسیون کشاورزی ،آقای  کبیری بفرمائید . پیشنهاد این است  که این 3میلیاردی که مانده به بخش کشاورزی اضافه  بشود .
 احمد کبیری- بسم الله الرحمن الرحیم . همان طور که مجلس محترم استحضار  دارد قبلا  سقف 90 تا بود که خوشبختانه الان هم برگشت به همان 90 تا پیشنهاد ما این است که این 3 میلیارد به سقف  اعتبارات بخش کشاورزی که الان 50 تا هست اضافه  بشود واز این  3 تا یکی از آن هم به بند 3 که مبلغ 4میلیارد هست برای هیأت  ها یعنی  در بند 2 حداکثر  تسهیلات اعتباری  از محل بند 1 در سال 68 برابر 90 میلیارد به ترتیب  53 میلیارد در بخش کشاورزی و صنایع روستائی بعد ازاین سقف 53 تا یکی از ان به بند 3 که مبلغ  4میلیارد برای هیأت  منظور شده بشود اعتبار هیأت ها ،‌هیأت های واگذاری زمین بشود 5میلیارد ریال  واین را هم عرض  بکنم که با توجه به عنایتی  که هم مجلس محترم وهم دولت دارد برای بخش کشاورزی ،این 3میلیارد کمکی میتواند باشد برای راه افتادن فعالیت های تولیدی بیشتر ودر مورد هیأت های واگذاری زمنی هم تعداد زیادی از کشاورزانی که مشمول قانون کشت   موقت  هستند از سال گذشته  وامسال  کارهای مقدماتی شان انجام شده از سال آینده اینها ان شاء الله صاحب زمین میشوند سندرسمی  می گیرند و فرصت  پیدا می کنند که از وام واعتبارات  دولتی و بانکی استفاده بکنند بنابراین  من یک بار دیگر مطلب را عرض کنم که پیشنهاد مشخص ما این است که 3میلیارد به سقف  50 میلیارد بخش کشاورزی و صنایع  روستائی  اضافه بشود واز سقف  53 تا یکی به بند 3 که اعتبار هیأت های واگذاری زمین هست  بشود 5میلیارد .
 رئیس- مخالف وموافق  صحبت کنند .
 منشی-  مخالف ندارد .
 رئیس- مخالفی نمی خواهد صحبت کند ، پس رأی می گیریم .دولت و کمیسیون موافقند شما هم موافقید ؟‌خیلی خوب .
 منشی- پیشنهاد این است که در بند 3مبلغ  50 میلیاردی که برای بخش کشاورزی گذاشته شده بشود  53 میلیارد ودر همین رابطه  در بند 3 چهار میلیاردی که برای  اجرای آن قانون اراضی کشت  موقت 4 میلیارد گذاشته شده بشود 5میلیارد.
 رئیس- خیلی خوب ، 184 نفر حاضرند موافقان این پیشنهاد اصلاحی قیام بفرمایند (‌اکثر برخاستند )‌تصویب شد .
 4- قرائت اسامی  غائبین  جلسه وتأخیرکنندگان
رئیس- اسامی  غائبین  را بخوانید .
 منشی- غائبین  صبح عبارتند از آقایان : پودینه – حسینی شاهرودی – ضیاء پور  نماینده گنبد – طاهری نماینده مراغه .
 ضمناً آقای  هاشم  حجازی و آقای حاجی  ناصری و آقای فرض پور وآقای رهبری که قبلا غایب اعلام شده اند مأموریت داشته اند که به این ترتیب اصلاح میشود .
 تأخیرکنندگان صبح عبارتند از آقای احمدی نمایندة کنگاور 30 دقیقه – آقای اربابی  فرد 32 دقیقه -  آقای محمد سعید انصاری نماینده آبادان  یک ساعت و 27 دقیقه – آقای بهزادیان یک ساعت و شش دقیقه – آقای بیانک 26 دقیقه – آقای  پورمیرغفاری  20 دقیقه – آقای حاجی ناصری 29 دقیقه – آقای خارستانی  25 دقیقه – آقای راه چمنی  18 دقیقه -  آقای روحانی نیا 54 دقیقه -  آقای شریف زاده 23 دقیقه – آقای شعله  سعدی 16 دقیقه -  خانم رجائی ( صدیقی ) 26 دقیقه -  آقای صفائی  نماینده اسدآباد  16 دقیقه -  آقای طاهائی نماینده تنکابن  43 دقیقه – آقای  فریدون  قاسمی نماینده ورزقان 51 دقیقه – آقای  قریشی  21 دقیقه -  آقای کاظمی نماینده  خلخال 18 دقیقه – آقای محمدی نماینده خرمشهر  یک ساعت و 20 دقیقه -  آقای محمود رباطی  نماینده شهریار سی و سه دقیقه – آقای محمودیان نمایندة بویر احمد 20 دقیقه – آقای  احمد ناطق نوری نمایندة نور ومحمودآباد 21 دقیقه – آقای علی اکبر ناطبق نوری نماینده تهران 19 دقیقه – آقای نریمان نمایندة بابل 17 دقیقه .
 غیبت دیروز آقای کاووسی موجه بوده است .
 5- اعلام وصول یک طرح
 منشی- طرحی با 15 امضاء رسیده است که اعلام وصول  می کنیم :
 ‹‹ طرح الحاق یک تبصره به مادة 31 آئین نامه اجرائی  لایحه قانونی
  اصلاح لایحه قانونی واگذاری واحیای  اراضی در حکومت  جمهوری اسلامی  ایران مصوب 31/2/59  شورای انقلاب .
 6-پایان جلسه وتاریخ تشکیل ودستور جلسه آینده
 رئیس- جلسه بعد ما روز شنبه هست منتها قبل  از ظهر ما به محضر حضرت امام میرویم ولی  جلسه ما باید ساعت دو ونیم بعد از ظهر تشکیل بشود چون  طبق آئین نامه داخلی مان مجبوریم چهار ساعت جلسه داشته باشیم . بنابراین جلسه بعد ما ساعت 5/2 بعد از ظهر  پس فردا ( شنبه  ) و دستور جلسه  ادامه بحث دربارة لایحه بودجه سال 68 خواهد بود . ختم جلسه اعلام میشود .
 (جلسه  ساعت 55/17  پایان یافت )
 رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی رفسنجانی
اصلاحیه  جلسه 87
 صفحه    ستون    سطر            نادرست                    درست
  36    دوم    32      (آقای امانی و فلانی  از من دلخور میشوند)            (آقای فلانی و فلانی از من  دلخور میشوند )
  36    دوم    33        احساس به تشویق                    احساس به تکلیف
  36    دوم    33        تشویق را انجام بده                    تکلیف را انجام بده