بسمه تعالی
مشروح مذاکرات مجلس شواری السلامی
دوره سوم - اجلاس اول
1367-1368
صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روز سه شنبه بیست و ششم مهرماه 1367
فهرست مندرجات :
1- اعلام رسمیت جلسه وتلاوت آیاتی از کلام الله مجید .
2- بیانات قبل از دستور آقایان : محمد اشرفی اصفهانی – سید عبدالله حسنی و قرابنعلی صالح آبادی .
3- تذکرات نمایندگان مجلس به مسؤولان اجرائی کشور به وسیله رئیس .
4- تصویب لایحه اساسنامه صندوقهای رفاه دانشجویان .
5- بحث پیرامون کلیات طرح قانون تاسیس شهرداریهای خودکفا در مناطق روستائی کشور .
6- اعلام وصول طرح قانونی نحوه تشکیل کمیسیون اصل 76 قانون اساسی .
7- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده .
جلسه ساعت هشت و بیست دقیقه به ریاست آقای مهدی کروبی (نایب رئیس ) تشکیل شد
1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید .
رئیس – بسم الله الرحمن الرحیم . با حضور 185 نفر جلسه رسمی است ، دستور جلسه را اعلام کنید .
منشی – بسم الله الرحمن الرحیم . دستور جلسه چهلم روز سه شنبه بیست وششم مهرماه سال 1367 هجری شمسی مطابق با ششم ربیع الاول 1409 هجری قمری .
1- گزارش شور اول کمیسیون فرهنگ و آموزش عالی در خصوص رد لایحه اساسنامه صندوقهای رفاه دانشجویان .
2- گزارش شور اول کمیسیون شوراها و امور داخلی در خصوص طرح قانونی تاسیس شهرداری های خود کفا ددر مناطق روستائی کشور .
3- گزارش کمیسیون امور اداری و استخدامی در خصوص لایحه اصلاح راجع به نحوه شمول قانون استخدام کشوری درباره کارکنان دانشکده پزشکی مصوب 13/11/1360 ( اعاده شده از شورای محترم نگهبان) .
4- گزارش شور اول کمیسیون امور اداری و استخدامی در خصوص لایحه جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دور افتاده و جنگی .
5- گزارش کمیسیون امور اداری و استخدامی در خصوص لایحه استخدام حداکثر 1500نفر در وزارت امور اقتصادی و دارائی و گمرک ایران .
نایب رئیس – تلاوت کلام الله مجید .
(صدق الله العلی العظیم – حضار صلوات فرستادند)
(( از آیه 6 تا 25 سوره المعارج ))
2- بیانات قبل از دستور آقایان : محمد اشرفی اصفهانی – سید عبدالله حسینی و قربانعلی صالح آبادی .
نایب رئیس – ناطقین قبل از دستور را دعوت کنید .
منشی – آقای دکتر شهرزاد نماینده اصفهان آقای حججی نماینده میانه و آقای حائری زاده نماینده بیرجند .
دکتر شهرزاد – سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم .(( ))
باسلام به پیشگاه مقدس امام زمان (عج) ومقام معظم رهبری و به پاس احترام به ارواح طیبه شهدای اسلام در اولین ارتباطم از این جایگاه مقدس عرایضم را با بازگو کردن پیام یک شهید آغاز میکنم .
در عملیات خیبر قبل از آنکه پل خیبر تعبیه بشود نقل و انتتقال مجروحین ما از جزیره با مشکلات زیادی انجام میشد و گاهی برادرانی که به بیمارستان خاتم که بیمارستان ما در آن عملیات بود میرسیدند ساعتهای زیادی در درون نیزارها با جراحات متعدد توقف کرده بودند روزی مجروح بسیار بد حالی را از جزیره به اورژانس بیمارستان خاتم منتقل کردند قرائن و شواهد پزشکی نشان میداد که این مجروح به زودی به لقاءالله خواهد پیوست . در آخرین لحظه هائی که او را به اطاق عمل میفرستادیم از این برادری که در مشکلات همگانی ما بر طرف شود.اگر به حرفهای این بزرگواران توجه نشود،حججی ها هر قدر آیات وروایاتونهج البلاغه ودستورات حکیمانه حضرت علی علیه السلام را که به ما لک اشتر ها،به استانداران وفرمانداران وبخشداران فرموده،به مسوولین محترم بگویندوبخواند واشک چشم دلسوزانه هم بریزدوفریاد کند چه فایده دارد؟کسانیکه مرقومهً حضرت آیت الله العظمی را مطالعه کرده ومی کنند دربند4میفرماید: ((مسوولین تنگ نظروسختگیروبی اعتنا به مردم اساساّ تعویض شوند)).در بند4 تعزیرات حکومتی موفق نبوده وناراحتی زیاددرست کرده.کارنوعاّ به دست بچه های خام وعقده دارافتاده ووقت آن رسیده است که به این فرمایشات صمیمانه عمل نمائید.بدین مناسبت دراین مورد به وزیر محترم کشور متذکر میشویم به عرایض کتبی وحضوری مردم شهید پرور میانه وحقیر درباره مسوولین اجرائی استان خاصه درمیانه بذل توجه ورسیدگی کامل ورفع مشکل وناراحتی هارابرطرف نمایند.
مضافاّ حالا که برنامه 5ساله به لطف الهی درمجلس شورای اسلامی مطرح وموافقین ومخالفین محترم اظهار نظر نموده ومی نمایند اجازه بفرمائید ما هم نظریه خودمان را به عرض برسانیم معلوم است مصوبات مجلسیان محترم همه اش صحیح وقانونی بوده وهست.تقاضا داردبه مجریان قانون توجه نمائید اول خانه تکانی وانقلاب اداری به عمل آوریدآنهائیکه قبل از انقلاب ودر بعداز انقلاب10سال در اطاعت خدا وپیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم وائمهً طاهرین علیهم السلام وخط اسلام وامام ودر جبهه ها در خدمت بوده وهنوز هم لبیک یا امام گفته ومی گویند شهیدداده یا معلول ومجروح ومفقودالاثرواسیر داده خلاصه اشخاصی که آبدیده اند بطور فشرده مدیرندولی در کنار قرار گرفته ویا داده اند اول آنها را به سرکار آوریم ودر راًس آنها سلمان فارسی واباذرومقدا ومالک اشتر ومحمد بن ابوبکرو شهید رجائی وبا هنرو نظایر اینها را که داریم به سراغشان برویم سپس به پاک سازی ونفوذی ها وناراضی تراشان برویم وانها را اخراج کنیم نه تعویض،نه جا بجائی پست بالادادن دراین حال بسم الله برنامه5ساله پیاده وعملی خواهد شددراینصورت دانشگاهها درمراکز استانها گسترده تروخوابگاه دانشجویان وروستائیان محروم فراهم تر،سرازیری به دانشگاه های تهران انگشت شمار دراین وقت سد ها در شهر ها وبخش ها وقصبات بیشتر ایجاد میگردد.آب زراعی بهتر استفاده میشود. آب آشامیدنی مطبوع وبی ضرر فراوان نه آب آشامیدنی ممزوج به فاضل آبها، بهداشت ودرمان به حداقل میرسدوخود کفائی از نظر کشاورزی به حد بالا ارتقاءمی یابد.صنعت وصنایع که در معادن وکوههای پرزرخیز ایران داریم به وسیله جهاد گران دانشگاهی وعلمی وابتکاری واکتشاف وبهره برداری میشود9 میلیارد آب ارس مورد استفاده ملت ایران میشود نه یک میلیاردآن که باقیماندهً آب را شوروی بهره برداری میکند.خاموشی سال جاری13در صدو53درصددرسال 71 از بین میرود چون سدها برق میدهد استقلال همگانی از فرهنگی و کشاورزی وصنعتی وغیره…تحقق می یابد. شعار نه شرقی ونه غربی از نظر احتیاجات صددرصد برطرف میشود.دیگر چشممان را به نفت نمیاندازیم،ناراحت نمیشویم که نفت به 28دلار به فروش میرسدیابه10و9 دلار.
درپایان راجع به حوزه انتخابیه ام میانه: ازوزارت محترم مخابرات وهمکارانش درباره راه اندازی تلفن در بخشها وروستا ها که انجام گرفته ودر شرف اتمام است سپاسگزار و در رفع نواقصات توجه ایشان را جلب مینمایم .
از وزارت راه و ترابری درباره مقدوه ایجاد پل روی رودقزال اوزون جنب گردلائی متشکرم و درخواست اقدام عاجل دارد و در رفع مشکلات راههای اساسی میانه به خلخال میانه به هشترود واوج تپه ، میانه به ترکمن چای و کاغذ کنان طوین وسایر راههای دیگر اقدام مقتضی را دارد .
از وزارت محترم برق و همکارانش متشکریم با امکانات موجود به روستاها برق کشیده و درخواست میشود به صورت جلسه ای کهدر مورخ 24/4/62 درباره ایجاد سد استوردرقزل اوزن میانه به امضاء 18 نفر از مسؤولین محترم رسیده است بنا شد که موازی شروع اسد استور در محدوده مثلث استورقرانگو و فروعات در منطقه میانه و مشمپا در زنجان سدهائی ایجاد خواهند نمود به وعده خودشان عمل نمایند .
از خدمتگزاران عزیزی که در مناطق جنگی ورزمی در لشگرهای عاشورا و تیپ رسالت و ارتش تاکنون حماسه آفریده اند سپاسگزار و به شهدای عزیزمان مناطق ، رحمت ، درود و سلام می فرستیم و از جهاد گران پرتلاشمان چه در جبهه ها و یا منطقه سپاسگزاریم .
و آخر کلام اینکه به درخواست های روحانیت مبارز و خانوادههای محترم شهداء ،اسراء و مفقودین و مجرومیت وجانبازان و اهالی محترم میانه رسیدگی واز نزدیک به درد دلها و مشکلات و خواسته های آنان بذل توجه و اقدام عاجل نمایند و درخواست طول عمر به امام عزیزمان و موفقیت خدمتگزاران محترم چه در جبهه و یا پشت جبهه و السلام علیکم و رحمه الله .
حاج آقا اگر وقت باقی است به برادر عزیزمان آقای یونس محمدی تقدیم میشود .
نایب رئیس – چیزی نمانده فقط یک دقیقه از وقتتان مانده است .
حججی – ما خواهش کردیم .
نایب رئیس – نه نمیشود آئین نامه را توجه دارید باید سه دقیقه از وقت باقیمانده باشد والان از وقت جنابعالی حداکثر یک دقیقه بیشتر نمانده است . ناطق بعدی را دعوت کنید .
منشی – آقای حائری زاده بفرمائید .
سید ابوالحسن حائری زاده- سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم الحمدالله رب العالمین و الصوه و السلام علی محمد و آله طاهرین .
شهدای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی .
و با سلام و درود به امام امت رهبر انقلاب اسلامی وبه قائم مقام رهبری حضرت آیت الله العظمی منتظری وسلام و درود فقط به آن دسته از علماء و روحانیون وهمه کسانی که در راه قسز اسلامی و نجات محرومان تلاش می کنند ودر سربلندی اسلام و قرآن گام برمیدارند اما بعد قال الله الحکیم فی محکم کتابه الکریم .
(( ))
ای کسانیکه که ایمان آورده اید نگاهبانان قسط و داد باشید برای خدا شهادت دهید هر چند به ضرر خود .
اساسی ترین وظیفه مجلس شورای اسلامی تصویب قوانین و مقرراتی است که جامعه را به سمت قسط اسلامی سوق دهد و در واقع استقلال سیاسی و اقتصادی و استقلال فرهنگی و اجتماعی و همبستگی ملی امکانپذیر نیست مگر آنکه ما قوانینی را وضع کنیم که بتواند جامعه را به سمت قسط اسلامی پیش ببرد . و در واقع ایجاد محیط مساعد برای رشد فضائل اخلاقی و براساس ایمان و تقوی که وظیفه دولت است که این زمینه ها را فراهم کند بدون اینکه تامین نیازهای اساسی جامعه مثل مسکن ، خوراک ، پوشاک ، بهداشت ، درمان و آموزش و پرورش وامکانات لازم برای تشکیل خانواده برای همه آنچه که در اصل چهل وسوم آمده است اگر اینها تامین نشود امکان پیشروی به سمت قسط را نخواهیم داشت . با این کسر بودجه های سنواتی و این وضع درآمدها بهیچوجه نمیتوان واقعاً تامین نیازهای اساسی جامعه را برای همه افراد انجام داد . وظیفه کمیسیون اقتصاد و دارائی و کمیسیون های صنعتی و بازرگانی و فرهنگ و آموزش عالی مجلس هست که در جلسات دائمی خودشان راههائی را پیدا کنند و روشهائی را و قوانین و مقرراتی را پیشنهاد کنند که بشود برای توزیع عادلانه درآمدها واقعاً فکری کرد و از این طریق بشود قسط حرکت کنیم برای مثال هر کسی که جند تا باغ و خانه و ویلال پاساژ وانبار داشته باشد برای موارد غیر ضرورش آنچه که بالاتر از نیاز خودش هست بایستی مالیاتهای تصاعدی ببندیم و این باید در دستور کار کمیسیونها قرار بگیرد بتوانند به این شیوه عمل کنند . به فرض اگر ماشین سواری دوم وسومی اگر فرد داردبرای ماشین دوم و سوم او بتوانیم 10-20-30 برابر ماشین اول مالیات ببندیم هیچ مانعی نخواهد داشت چون ماشین سواری یکی برای یک خانوار لازم است اگر ماشین های سوم و چهارم را ده بیست برابر مالیات ببندیم بایدرویش فکر شود کسی که چندین مغازه و پاساژ و انبار و ویلا و باغ و خانه و امکانات دارد اگر برای آنچه که مورد نیازش هست یک مغازه یک انبار هست بیشتر از آنچه که داریم و دارند مالیاتهای سنگین به آن ببندیم در جامعه برای کل طبقات خواهی نخواهی درآمدها را میشود تصحیح کرد آپارتمانهای متعدد ،باغها و ویلاها و بطور کلی اگر رقم های مالیاتی در مورد داشتن های بیشتر و امکانات بیشتر تصاعدی باشد و باصطلاح معروف نقره داغ بشوند آن مالیاتها مهار کننده خواهد بود . انبارها و انواع تولید کارخانجات ، نوع تولید اگز تفننی است ،اگر غیر تفننی است ،اگر
تولید ضروری است ،بایستی مالیات ندهد یا کم مالیات بدهد . اگر تولید و توزیعش تفننی است یا ارائه کردن نمایشگاهش وحتی فروشگاهش ،تفننی و تجملی است بایستی دهها برابر یک مغازه معمولی مالیات بگیریم ، و صرف موارد ضروری کنیم . غیر از این با این درآمدها نمیشود بار کشور را بست و بار کرد . از شغلهای کاذب و کارهای غیر ضروری وتولیدات لوکس و تجملی و غیر ضرور بایستی مالیات تصاعدی گرفته بشود . تا امکانات ریالی کشور در جهت تولیدات ضروری بسیج بشود . اگر چلچراغها گران شد اگر لباس خارجی و کفش گران شد اگر ظروف خارجی و لوازم لوکس خانگی گران شد مانعی ندارد .
اما کلید پریز و لوازم زندگی و کفش و لباس ارزان بشود در اختیار جامعه قرار داد واشتغال مولد ایجاد کرد واز شغلهای کاذب پرهیز کرد این مهم است یعنی حتی انواع واقسام لباسهای خارجی را میشود ممنوع کرد شما در وضعیتی که بیشتر زنان و دختران ما کم کاری و بیکاری رنج می برند شما می بینید که دوخته ها و بافته های دست زنهای چین کمونیست و ژاپن و کره جنوبی و کجا و کجا بیاید در اختیار مردم قرار بگیرد یا فلان حاج آقا از مکه یا از سوریه بیاورد و یافلان مسافر همراه خودش بیاورد و فلان بوتیک دار بردارد به داخل بیاورد . انواع واقسام سرویسهای اتاق خواب سرویس هایی برای مبلمان برای نهارخوری غیر ذلک … قلابدوزی کارهای مختلف که میلیونها دلار در سال از کشور خارج می کند. مجموعه ی کالاهای لوکسی که در کشور وارد می شود چه تولید می شودومواد اولیه آنها از خارج وارد می شود به نوعی، اینها را بایستی ما لیات تصاعدی به آن بست،تا اینکه بتواند تولید داخلی رشد پیدا کند وبه سمت قسط اسلامی حرکت کند.واصولا وضعیتی که در کارمان داریم آن کسانیکه مال اندوزی می کنند،آیاآیه کنزراما بایستی برای بعداز مرگ فقط بکار ببریم، آیا آیه کنزرا که خداوند میفرماید کسانی که طلا ونقره اندوخته می کنند ما در قیامت آنهارا عذاب می کنیم ومی گوئیم فرشتگان عذاب خواهند گفت((هذابما کنزتم))آیا این فقط قضیه ای است که فقط برای بعد از مرگ است قبل از مرگ فکری نباید برایش کرد؟آیا اسلام برنامه ای برای مال اندوزان وثروت اندوزان ومتکاثرین برای قبل از مرگ ندارد؟اینها را بایستی واقعاّ مالیات گران به آن بست.چه معنی دارد که یک ماشین ده پانزده میلیون تومانی همان مالیات وعوارض سالانه ای را بدهد که یک ما شین معمولی دارد می دهد.خواهی آنرا بایستی ده بیست برابر یک ما شین معمولی به آن مالیات بست.زندگی لوکس تجملی برای افراد به اصطلاح مرفه وبر خودارواقعاّ بایستی خیلی گران در بیاید ما اینهارا عمل کنیم وآنها واقعاّ باید دستور کارکمیسیون اقتصادودارائی وبرنامه وبودجه وبازرگانی واصلاح مقررات صدرات وواردات قرار بگیردوقتی که جمعیتهای فراوانی هزاران هزار کودک ازکمبود مواد غذائی رنج می برند امکانات وسیع وارزی وریالی در اختیار کسانی قرار بگیرد که میخواهند یک سری کالا های تفننی داشته با شند یا غذاها و خوراکهای لوکس وتولیدات لوکس در کار خانجات.حالاچلچراغ ها وسرویس ها ورو سری زنانه هفت هزار تومانی هایا یک کت وشلوار مردانه ی پانزده هزارتومان،یا فرض کنید یک پیراهن زنانه بیست وپنج هزار تومان که درهمین خود تهران در بوتیک های بالای شهر فروش می رود اینها از ارز ملی بالاخره وارد شده ازارز این کشور وارد شده وبایستی مالیات وحقوق وعوارض گمرکی مناسب رویش بست.تا اینکه از همان ارزهای همین لوکسهای وارداتی بتوانیم صرف کار های تولیدی واشتغال زا بکنیم.آن کسانی که در طول مشکلات انقلاب واین سالهای جنگ،میلیونها دلار وریال ومیلیونها ومیلیارد ها تومان از بیت المال چپاول کرده اند بایستی اینهارا همین الان نقره داغشان بکنیم همین وعده کردن برای قیامت که دردی را درجامعه ی اسلامی ما دوا نخواهد کرد. وقتی که صد ها وصدها دانشجو بخاطر کمبود مشکل خوابگاه،مشکلات فراوان دارند بعد می بیند که خانه ها وویلاهایی بزرگ همین الان جواز هایی که داده می شود بالای سیصد متر،بالای چهار صدمتر وخانه هایی که ساخته می شود بایستی کمیسیون دارائی وکمیسیون مسکن بنشینند فکر کنند بگویند خانه وزیر بنا از صد متر بالا تر متری صدتومان متری دویست تومان پانصد تومان..سالی باید مالیات بدهداز صدمتر بالاتر اگرشد،حالا این را که یک نفر نمی تواند بدون تحلیل بنشیند وکار بکند وحساب بکند کارشناسان دولتی از دانشگاهها از حوزه،از مجتهدین،از علماءاز دانشگاهیان،از خبر گان،بیاورند وفکر بکنند که آیا چقدرهر کس زیربنا ازتوی یک سرویس ساختمانی توی یک آپارتمان پنج تاشش تا سرویس ودستشوئی وتشکیلات وامکانات.امکانات کشور محدود است ارزمحدوداست،درآمدها ی نفتی محدوداست غیر نفتی هم محدود است،خواهی نخواهی سرویسهاولوله کشی وپروفیل آهن وهمه چیز درکشور محدود است،وقتی که یک خانه به اندازه 5خانوار جا داشته باشد چهار صد متر زیربنا هم جوازداده بشود هم پروفیل داده بشود هم شیشه وکلید پریز در نوبت خودش بگیرد این نخواهد توانست جامعه مسکن را تاًمین بکند مگر آن را محدود کنیم وکنترل کنیم یا آن ها را نقره داغ کنیم،بگوئیم هرکس از صد متر بیشتر می خواهد بسازد یا حتی بنشینند از صد متر بیشتر هر متری صدتومان دویست تومان،پانصد تومان مالیات در سال با یستی بدهد،آن پول هم برود درحساب خاص صرف تولید مصالح ساختمانی بشود. ولی این طوری تا 50 سال دیگر هم وضع مسکن درست نخواهد شد.
وضعیت بعددرآمدهای نفتی آیا واقعاّ مال همه هست یانیست آیاخطبه126نهج البلاغه که حضرت علی علیه السلام میفرماید که این مال اگر مال من می بود قسم می خورم که به زیر دست ظلم نمی کردم وبه تساوی به همه میدادم،امکانات بندرگاه ها ونیروگاهها،هوا پیما ئی وزمینی،ودریائی،راه وهمه چی مال کل کشور است،از درآمد ارزی کل کشور تاًمین شده.بعد چند تاآدم کله گنده این ورآن ور..،اگر قرار باشد به سمت قسط حرکت کنیم می بایست کمیسیون بازرگانی واقتصاد دارائی وغیرذلک وداخلی فکر کنند،هر چه آدم های متکاثروثروت اندوزهستند از شوراهای صنفی از اتحادیه های صنفی از ریاست ومسئولیت های بالا درتعاونی های صنفی خارج بشوند اصلاجا نداشته با شند دراتاق بازرگانی در شوراهای مرکزی اصناف وجاهای دیگر(نایب رئیس- وقتتان تمام است) حاج آقا اجازه بدهید یک جمله هم عرض بکنم.
تجارت زیره را فکر کنید کمیسیون بازرگانی که این چند سال چند نفر معدود،باچه حقه بازی هایی چند میلیون تومان تا به حال برده اند،برای تجارت آهن می بینید چند نفر معدودو شناخته شده،چند صد میایون تومان تا به حال برده اند برای تجارت فرش همینطور،برای پسته همین طور،آیا تعاونی ها چقدر کمک میشوند اگر مشارکت مردمی است فقط وفقط تعاونی ها را باید حمایت کرد،حتی در موضوع مدارس اگر قرار باشد باز مدارس رابه کله گنده ها وپولدار ها و امکانات دارها بدهیم آنها فرهنگ ملی را هم دردست بگیرند این مشارکت مردم نیست.مشارکت مردم وقتی است…همان سالی که به آقای اکرمی گفتم تغییر نظام بیاورهمان سال5نفر هم از افراد طیف خاص 50میلیون تومان از ستاد وزارتی آموزش وپرورش حذف کردندوهمان سال هم بوده 50 میلیون تومان از ستاد وزارتی حذف کردند.
نایب رئیس- آقای حائری وقتتان تمام است.
سید ابوالحسن حائری زاده- به هر جهت باید آئین نامه داخلی راسریعاّ اصلاح کنیم جلسه علنی هفته ای یک روز کمیسیون ها مداوم جلسه با حضور کارشناسان وخبرگان از حوزه واز دانشگاه بنشینند برای مسائل فکر کنندوکار کنند حالا مسائل مختلفی که بنظر همه برادران وخواهران می رسد تا اینکه مجلس گامهای مئوثری بتواند درمجلس سوم برای حرکت سمت قسط انجام بدهد متشکروالسلام علیکم ورحمه الله وبر کاته (احسنت- احسنت)
3-تذکرات نمایندگان مجلس به مسئوولان اجرائی کشوروهمچنین تسلیت به خانواده شهید علم الهدی به وسیله آقای نایب رئیس
نایب رئیس - تذکرات نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی به مسئوولین محترم اجرائی کشور.
آقای روحانی زاده نماینده قائمشهر وسواد کوه.به وزارتین راه وترابری ونیرو، تعمیرات جاده فیروزکوه وقائمشهروبرق تونلها،به وزارتین راه وترابری وجهاد سازندگی آسفالت وتعمیر جاده های منطقه.
آقای سید مطهر کاظمی نماینده خلخال:به وزارت راه .ترابری،صدا وسیما،وزارت بهداشت ودرمان،تکمیل راه آق کند به قزل اوزن،نصب دکل ماهواره ای وتقویت دکل تلویزیونی بخش امام رود خلخال،اعزام پزشک متخصص داخلی برای بیمارستان امام خمینی خلخال.
آقای نوروزی نماینده ملایر به وزارت بهداشت ودرمان پیش برد کار اجرائی بیمارستان ملایر.
آقای سید خلیل موشح نماینده بندر انزلی به دفتر تب لیغات اسلامی حوزه علمیه
قم،دقت در صحت گزارش بولتن گزارش.
آقای میرولدنماینده ملایر به وزارت بهداشت ودرمان به وزارت نفت به وزارت بازرگانی وصنایع سنگین ووزارت صنایع،شروع به کار بیمارستان ملایر، تاًمین سوخت زمستانی مردم استان همدان،توزیع محصولات شرکت های تحت نظارت وکنترل،تسریع در انجام تعهدات وتحویل خودروهای مردم.
آقای اکرمی نماینده سمنان- به صدا وسیما تبیین پوشش اسلامی وحجاب وبرخورد فرهنگی بایدحجابی.
آقای رضائی نماینده شوش واندیمشک به وزارت نیرو تکمیل طرح آبرسانی 15 روستای بخش الوارگرمسیر.
اقای برومند نماینده مغان به وزارت نیرو توجه واقدام درمورد تهدید شهر ها وروستا های مغان توسط رود ارس در فصل باران.
آقای اسدی نماینده اسلام آبادو کرند به وزارت کشاورزی توجه به کمبود کود،گازوئیل،وروغن موتور استفاده تراکتور.
آقای علی کرم محمدیان وآقای حائری نمایندگان ایلام ودهلران به وزارت نفت،تسریع در تاًمین نفت سفید،بنزین وگازوئیل استان ایلام.
آقای فاضل هرندی نماینده اصفهان به وزارت کشور، برخورد های شهرداری اصفهان نسبت به کسبه وساکنان چند خیابان وتخریب قبور علمادرتخت فولاد اصفهان.
ضمناّ جمعی از نمایندگان استان خوزستان رحلت ودرگذشت والده مکرمهً شهید بزرگوار مرحوم سید حسین علم الهدی را به خانواده شان وملت خوزستان وبه ویژه فرزندانشان سیدعلی وسید کاظم وسیدحمید تسلیت می گویند،ماهم به این خانواده ای بزرگوار تسلیت عرض میکنیم.
4- تصویب کلیات لایحه برنامه اول توسعه اقتصادی،اجتماعی وفرهنگی جمهوری اسلامی ایران
منشی- اولین دستور دنبالهً رسیدگی به گزارش شور اول کمیسین برنامه وبودجه درمورد لایحه برنامه اول توسعه اقتصادی اجتماعی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران.
مخالف وموافق تمام وقتشان را صحبت کرده بودند نوبت مخبر کمیسیون ودولت.
یکی ازنمایندگان- آقای کروبی! اجازه بدهیدیک مخالف و موافق هم صحبت بکنند.
نایب رئیس- دراین مورد راًی گرفتیم از مجلس وآقایان هم راًی دادید که تعداد صحبت کنندگان دو برابر بشودودوبرابر صحبت شد یعنی90 دقیقه، دیگر مجدداّ نمیشود صحبت کرد.مخبر کمیسیون آقای عبدالعلیزاده بفرمائید
مهندس عبدالعلیزاده(مخبر کمیسیون)- بسم الله الرحمن الرحیم.ضمن تشکر از نمایندگان محترمی که به عنوان موافق ومخالف لایحه برنامه صحبت کردند قبل ازاینکه جمع بندی مخالفتها را بصورت خلاصه، خدمت نمایندگان محترم عرض کنم.یاد آوری این نکته را لازم میدانم که همانطوری که تقریباّ اکثر مخالفین محترم بیان فرمودند،صحبت کردن در مخالفت بالایحه به مفهوم مخالفت با برنامه وبرنامه داشتن مملکت نیست،بلکه مخالفت وسیله ای است برای اظهار نظر در بیان اشکالاتی که در لایحه بوده که هم بنده وهم سایر اعضای کمیسیون برنامه وبودجه از نظریاتی که مخالفین محترم ارائه دادند بسیار ممنونیم وامیدواریم که نظریات تکمیلی برادران در شور دوم که باهمکاری کمیسیونهای مختلف مجلس ان شاءالله بررسی خواهد شدوبرادران حضور فعال تری خواهند داشت وپیشنهاد های سازنده تری ارائه خواهند داد لحاظ بشود.
شایدذکر این نکته اینجا لازم نباشد که ان شاءالله روز چهار شنبه صبح درکمیسیون بر نامه وبودجه چگونگی مشارکت کمیسیونهای فرعی ودستگاههای اجرائی برای تکمیل برنامه بحث خواهد شد که ما از برادران وخواهران محترم هر کدام مایل باشند تقاضا می کنیم که صبح روز چهاشنبه در کمیسیون برنامه وبودجه تشریف بیاورند ونظر اصلا حی ومشورتی خودشان را دررابطه با اینکه چگونه از توان کارشناسی کمیسیون های مختلف مجلس بهره برداری بهینه به عمل بیاید ارائه بدهند.اما مخالفتهائی که بیان شد خلاصه این مخالفت ها تاآنجائی که بنده توانستم یادداشت بکنم به این شرح است:
1- برنامه باید با شورای باز سازی همآهنگ باشد
2- پیام امام در تدوین برنامه کم رنگ دیده شده.
3- درمادهً14 برنامه بندهائی که روی نفت یا صنایع ومعادن تکیه می کنند جنبه سرمایه گذاری داردولی بند هایی که درمورد کشاورزی است اغلب جنبه توسعه دارد نه سرمایه گذاری.
4- پیش بینی نشده که چطور به مناطق محروم بهاداده شودوچه تعادلی باید در مناطق مختلف به وجود آید.
5- این چیز هایی که نوشته شده کتابی است نظیرنصایح الملوک ودررابطه بابهبود محیط زیست بهسازی وسالم سازی شهر ها وغیره …سیاست گذاری نشده است.
6- تحلیلی دررابطه با سرمایه دلری غرب وسرمایه داری داخلی وابسته به غرب ارائه نشده وجایگاه آنها دیده نشده است.
7- برنامه کلی گوئی کرده است.
8- مطالب اصلی نظیر حدود مالکیت مطرح نشده حدود فعالیتهای بخش خصوصی،تعاونی دولتی تعیین نشده است.
9- برنامه حاضر شعاری است واجرایی نیست تلفیق اهداف وامکانات به نحوی که دسترسی با شد بعید به نظر می رسد.
10- درخط مشی صحبت از تغییر الگوی مصرف که یک برنامه 15 – الی20 ساله است شده که این به معنی به نتیجه نرسیدن برنامه است چرا در برنامهً پنجساله خط مشی با اهداف 20 ساله را ذکر کنیم؟داده ها وستاده های این برنامه چیست؟
11- چه طرحی برای اصلاح ساختار پولی کشور پیش بینی شده است
12- این برنامه اهداف واستراتژی است ولی ابزار واصول به این اهداف مشخص نشده است.
13- در برنامه چند سدوطرح عمرانی منظور شده؟ چقدر نیروی انسانی متخصص دیده شده است؟
14- برنامه باز نویس قانون اساسی است چیزی تازه ای ندارد
این تقریباّ خلاصه اشکالاتی بود که مخالفین محترم دررابطه بابرنامه ارائه شده اظهار فرمودند من سعی می کنم تا آنجائیکه به اصطلاح وقت اجازه می دهد وفرصت هست دررابطه با اشکالات توضیحاتی بدهم قبل از همه اشکالات به این بند از اشکالاتی که پیام مبارک حضرت امام در تدوین برنامه کم رنگ دیده شده است اشاره می کنم ودراین رابطه یک مقدار توضیح میدهم وانشاءالله بقیه موارد را هم تویح خواهم داد.
اولا ذکر این نکته لازم است که پیام حضرت امام بعد از ارائه برنامه به هیئت رئیسه محترم مجلس ودردستور کار قرار گرفتن برنامه صادر شده یعنی زمانی حضرت امام پیام مبارکشان را صادر فرمودند که دیگر اقدامی از دست کمیسیون ساخته نبودوما حتی با برادرهائی که صحبت می کردیم قرار براین شد که در شوردوم در بعضی از اهداف وخط مشی ها عین جملات حضرت امام را به عنوان هدف وخط مشی ذکر بکنیم ولی به لحاظ اینکه کار کارشناسی برنامه مطابق بارهنمود های قبلی حضرت امام وهدفهای قانون اساسی وشعائر مقدس انقلاب تهیه وتدوین شده ما می بینیم که روح لایحه ومواد مختلف آن درراستای رهنمود های حضرت امام قراردارد. حضرت امام در پیام 9 ماده ای که بمنا سبت باز سازی صادر فر مودند ماده اولشان در مورد خانواده معظم شهداء اسراءومفقودین ورسیدگی به اینها است. من توجه نمایندگان محترم را به بنده هفت ماده پانزده لایحه برنامه جلب می کنم که قید شده که در مادهً 15 که در مورد تلاش درجهت تاًمین قسط وعدالت اجتماعی اسلامی است بند 7 توضیح می دهد.بند 7 اولویت دادن به تاًمین نیازمندیهای خانواده شهداء، مفقودین،اسراء، جانبازان ورزمندگان. که ما دراین بند خانواده معظم شهداءواسراء ومفقودین وجانبازان ورزمندگان را به عنوان یک مستثنای قابل احترام وتعظیم در جامعه وجدا از تمام بقیه اقشار مردم قید کردیم وبر ضرورت عنایت خاص به این خانواده ها به اصطلاح تاًکید کردیم.
بند دوم پیام امام تقویت بنیه دفاعی ونظامی کشور وتوسعه وگسترش صنایع تسلیحاتی است دراین رابطه مادهً 11 برنامه که عبارت است از مادهً 11 باز سازی و تجهیز بنیه دفاعی وتاًمین نیاز های ضروری آن برمبنای اهداف نظامی تعیی سده از طریق:
1- تعیین ماًموریت نیروها انتخاب سیستمهای سلاح وسازماندهی نیروهای مسلح برای رسیدن به حداکثر توان رزمی.
2- تجدید نظر اساسی در طرحهای نظامی وتکمیل وبهره برداری طرحهایی که برای رسیدن به اهداف نظامی ضروری است.
3 – نوسازی واستفاده حداکثر از ظرفیت های صنایع دفاعی وایجاد ارتباط با سایرصنایع وفعالیت های تولیدی کشور به منظور استفاده از امکانات آنها مواقع لازم.
4- ترمیم وتکمیل وسایل وابزاروتجهیزات موجود.
5- همگانی کردن امردفاع به کارگیری مناسب نیروهای نظامی وتاًکید بربیشترین بهره وری از نیروهای وظیفه ومدیریت مداوم ونیرو های احتیاط.
این کل مطالبی است ما دررابطه باتقویت وتجهیز بنیهً دفاعی ونظامی کشور بیان کردیم ملاحظه می فرمائید که همه این 5 بنددرواقع جزئی هستند از نظر مبارک امام وهیچ اشکالی هم به اصطلاح ندارد که کل مطلب دیده شده حالا اگر برادر ها می گویند اینجا لفظ تقویت وتجهیز بکار برده شده ولی توسعه وگسترش صنایع نظامی صراحتاّ قید نشده یا بقیه موارد اینها بحثهائی است که در شوردوم قابل اصلاح وقابل ترمیم است آنچه که مهم است این است که در تدوین این برنامه آن عنایت مورد نظر حضرت امام ومسوولین محترم کشور دررابطه با اهمیت دادن به تقویت بنیهًدفاعی کشور لحاظ شده است.
بند سوم پیام امام ضرورت رسیدن به امر خود کفائی کشاورزی است واحیای اراضی ومهار آبها وایجاد سدها.
مادر مادهً14 که هدف ایجاد رشد اقتصادی در جهت افزایش تولید سرانه اشتغال مولد وکاهش وابستگی اقتصادی کشور ومهار تورم را بیان می کند با33 خط مشی اجرائی ازاین سی وسه خط مشی دوازده موردش دقیقاّ ومنحصراّدرارتباط با امر کشاورزی وشش بندش هم به صورت مشترک تلفیق صنایع وکشاورزی معادن و کشاورزی است که 18 بند از سی وسه بند دقیقاً نشان دهنده اهمیتی است که تدوین کنندگان برنامه دولت و کمیسون برنامه و بودجه به امر کشاورزی نموده اند واگر فقط مراد این است که لفظ محور بودن کشاورزی در یکی از این بندها یا اهداف قید بشود باز این مسئله ای است که در شور دوم میتواند بشود ولی آن چیزی که واقعیت دارد و ان شاء الله عینیت پیدا خواهد کرد بندهای مختلفی است که به عنوان خط مشی اینجا بیان شده که این خط مشی ها همانطور که عرض کردم اکثریت بیش از نصف این بندها یعنی 18 بند از سی و سه بند در رابطه با رشد و ارتقاءو توسعه کشاورزی کشور است .
در رابطه با احیای اراضی و مهار آبها ،ما در بند دو ماده 15 در رابطه با امر تقویت کشاورزی من توصیه می کنم که نمایندگان محترم به بند دو ماده 15 عنایت خاصی داشته باشند . این خط مشی است که ان شاءالله اگر عمل بشودیک حرکت بسیار سازنده نوید بخش در جامعه کشاورزی ماست که عبارت از تحت پوشش بیمه و تامین اجتماعی و در مانی قراردادن کشاورزان وافراد تحت تکفل آنان . این یکی از بهترین و با ارزشترین شعارهای انقلاب اسلامی بوده در قانون اساسی روی این مطلب تکیه بسیاری شده و عموم مسؤولین کشور وبرادران و خواهران عزیز نماینده در سخنرانی هایشان برای قشرکشاورزی و عده تحقق این هدف را دادند، تا امروز هیچگونه مسؤولیتی دولت در قبال کشاورزان از کارافتاده در قبال کشاورزانی که توان جسمانی خودشان را از دست می دهند ندارد یک کارمند دولت سر سال قلم می زند بعد در پنجاه و دو سالگی و پنج سالگی – شصت سالگی بازنشسته می شود و از مزایای باز نشستگی اش استفاده می کند . ولی یک کشاورز تا جان دارد بایستی بیل بدست کار بکند که اگر بیل را به زمین بگذارد دیگر معیشت آن تامین شده نیست تا اگر مریض بشود مجبور است به صورت آزاد به درمانگاهها و پزشکان مراجعه بکند هیچ گونه تضمین حمایت از کشاورز در برابر بیماری های مزمن و دراز مدت وجود ندارد این بند انشاء الله تحقق این وعده را در 5 سال آینده بدنبال خواهد داشت که کشاورزان تحت پوشش بیمه قرار می گیرند آینده آنها بعد از کار افتادگی آنها در این قوانین پیش بینی خواهد شد تامین خواهد شد و از مزایای بیمه خدمات درمانی بهره مند خواهند شد .
بند چهارم پیام امام عبارت است از مهمترین عامل در کسب خود کفائی و بازسالزی است توسعه مراکز علمی و تحقیقات و تمرکز و هدایت امکانات و تشویق کامل و همه جانبه مخترعین و مکتشفین و نیروهای متعهد و متخصص است . ما درساده 13 بندهای هشت و نه و ده که عبارتند از :
بند 8 – تصمیم و گسترش آموزشهای فنی و حرفه ای خاص در جوار کارخانجات و واحدهای تولیدی .
9- گسترش آموزش عالی خاص در سطوح کارشناسی ارشد و دکترا با حفظ کیفیت مناسب .
10- حداکثر بهره برداری از ظرفیتهای علمی فنی ، تخصصی و تحقیقاتی کاربردی و تئوریک کشور متناسب بااولویت های برنامه و نیز توسعه تحقیقات با استفاده از علوم و فنون پیشرفته بشری و همین طور در بند 3 ماده 14 که عبارت است از حرکت در جهت بکارگیری عواید حاصل از صادرات نفت و دیگر کانی ها در سرمایه گذاری انتقال تکنولوژی و ارتقاء علمی و فنی کشور تصور می کنیم که توانسته ایم به نظر مبارک امام در این برنامه تحقق بدهیم و ان شاء الله در اجرا نیز کشور توان اجرائی این رشد و ارتقاءرا خواهد داشت و نظر مبارک امام در عمل نیز تامین خواهد شد .
بند5 پیام امام برنامه ریزی در جهت رفاه متناسب با وضع عامه مردم توام با حفظ شعائر و ارزشهای کامل اسلامی تشویق در جهت توسعه صادرات و گسترش مبادی صدور کالا و خروج از تکیه به صادرات نفت است .
ماکل برنامه ریزی را در جهت رفاه متناسب با وضع عامه مردم برای اینکار می دانیم . یعنی همان طور که بند 9 پیام مبارک امام هست که تاکید و حفظ ارزشهای و شؤون اخلاقی و اجتماعی و نیز سالم سازی اجتماعات اصلاً برنامه برای سالم سازی اجتماع تدوین شده سالم سازی در ابعاد فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی هدف این برنامه است . و همه این هدف ها و خط مشی هائی که اینجا قید شده آخرش به این منتهی می شود که جامعه ما رشد بکند و از سلامت بیشتری برخوردار بشود و مردم به رفاه مناسبی که به اصطلاح لازمه زیستن در این جهان است برسند . این هدف بهائی و غائی کل برنامه است . ولی در رابطه با همین رفاه متناسب من توجه نمایندگان محترم را به مواد 15 و 16 برنامه جلب میکنم که ماده 15 تلاش در جهت تامین قسط و عدالت و اجتماعی و اسلامی از طریق هفت بند است و ماده 16 تامین حداقل نیازهای اساسی آحاد مردم از طریق چهاربندی است ک در ذیل این ماده قید گردیده که در آن آموزش ، تبلیغ و ترویج الگوی مصرف متناسب با استقلال ، عدالت اجتماعی و نیازهای انسانی ، بهبود تغذیه در حد نیازهای زیستی ، تعیین موازین و معیارهای مسکن شهری و روستائی متناسب با امکانات تولید و توسعه . تهیه و تدوین نظام حقوقی جهت افزایش عرضه واحدهای مسکونی وگسترش فعالیت های تولیدی مصالح ساختمانی همینطور تامین آموزش عمومی و بهداشتی و درمانی و تاکید بر اقدامات بهداشتی و سالم سازی محیط زیست قید گردیده اند و فکر می کنیم که انشاء الله اگز این ها در اجرا به مرحله عمل در بیاید بتواند در جهت سالم سازی جامعه و تامین رفاه متناسب با وضع عامه مردم قدمهایی برداشته شود .
در رابطه با توسعه صادرات و خروج از تکیه به صادرات نفت به صادرات نفت بندهای چهار و پنج ماده 14 برنامه هست که بند 4 می گوید : (( افزایش صادرات بخش صنایع و معادن،کشاورزی از طریق استفاده حداکثر از ظرفیت های موجود و بند 5 بکارگیری ارز حاصل از صادرات غیر نفتی هر بخش در داخل همان بخش جهت ایجاد و افرایش ارزش افزوده بیشتر بر روی کالاهای صادراتی همینطور در بند 17 ماده 14 در راستای سیاستگذاری برای نوع کشت جهت خودکفائی در کالاهای اساسی و تعیین کالاهای صادراتی کشاورزی را تدوین و جزو برنامه منظور کرده ایم .
بند ششم پیام امام عبارت است از (( رعایت اصول ایمنی و حفاظتی مراکز و صنایع و ایجاد پناهگاههای جمعی برای مردم و کارگران )) که ما این بند را به این صورت ، صریح در برنامه نداریم . ولی ماده 11 و مخصوصاً بند 5 که عبارت است از (( همگانی کردن امر دفاع و بکارگیری مناسب نیروهای نظامی و تاکید بر بیشترین بهره وری از نیروهای وظیفه و مدیریت مداوم برنیروهای احتیاط . )) تصورمان این هست که همگانی گردن امر دفاع همین مساله هست . دفاع غیر عامل ، استفاده از پناهگاهها و آماده نگهداشتن مردم برای شرایط دفاعی میتواند در داخل هیمن بند به عنوان جزئی از این خط مشی ها بیان بشود که در شور دوم کمیسیون محترم امور دفاعی که به عنوان کمیسیون فرعی حتماً این ماده هدف را بررسی خواهند کرد اگر لازم دیدند میتوانند با صراحت بیشتری از این رهنمود امام در برنامه نام ببرند .
بند هفتم پیام اما (( استفاده از نیروهای عظیم مردمی در بازسازی و سازندگی
و بها دادن به مؤمنین انقلاب خصوصاً جبهه رفته ها . )) که من در این رابطه بند پنج ماده 11 را که الان قرائت کردم که همگانی کردن امر دفاع و تکیه در مساله دفاع برای عموم مردم هست و همین طور بند 2 ماده 12 که عبارت است از (( بازسازی یا نوسازی مراکز جمعیتی و خدماتی آسیب دیده ضمن جلب مشارکتهای وسیع مردم و استفاده از سیستم بانکی هماهنگ با برنامه بازسازی واحدهای اقتصادی مناطق آسیب دیده . )) که این مشارکت مردم در بازسازی و بند 29 ماده 14 در رابه با مشارکت مردم در روند رشد وتوسعه صنعتی است که عبارت است از : ))
بند 29- (( جلب مشارکت و مردن در روند رشد و توسعه صنعتی از طریق واگذرای تدریجی سهام کارخانجات با رعایت اصل 44 قانون اساسی و فعال نمودن بازار بورس سهام به منظور رقابت در بهره وری بیشتر . ))
و همین طور بند 3 ماده 17 که عبارت است از :
بند 3- (( ایجاد زمینه های مناسب برای مشارکت مؤثر و همه جانبه عامه مردم را درامور کشور )) تصورمان این هست که در این بندها به شکلهای مختلف نظر مبارک امام تامین شده است.
بند 8 پیام امام عبارت است از (( حفظ و نگهداری ترکیب یک یا چند شهر خراب شده در جنگ )) که ما این را مقوله ای خارج از ذکر در برنامه میدانیم این یک سیاستی است که انشاء الله در اجرا بایستی مسؤولین اجرایی شور ، سران سه قوه بنشینند و این شهرها را انتخاب بکنند و به پیام امام عینیت بدهند و جامعه عمل بپوشانند .
بند 9 پیام امام را هم بنده توضیح بدهم که کل برنامه جهت سالم سازی است حالا قضاوت با خود نمایندگان محترم هست که آیا واقعاً در این برنامه پیام اما با این توضیحاتی که بنده عرض کردم کم رنگ دیده شده است ؟ و اگر واقعاً برادری که این ایراد را به برنامه گفتند باز اعتقاد دارند که پیام امام کم رنگ دیده شده ما در شور دوم با کمیسیون برنامه و بودجه و تمام کمیسیونهافرعی که انشاءالله در این رابطه بصورت تخصصی فعال خواهند شد آمادگی استفاده از پیشنهادهای بهتر برادران را خواهیم داشت .
فرمودند که برنامه باید با شورای بازسازی هماهنگ باشد . من این را در اول عرایضم در جلسه سه شنبه گذشته توضیحح دادم که این برنامه بعد از تایید و قبول از طرف شورای بازسازی به مجلس ارائه شده ، رئوس این برنامه به تائید شورای سیاستگذاری مخصوصاً در شور دوم ودر ادامه کا ما همیشه آمادگی قبول نظریات شورای محترم بازسازی را داریم و با این شورا باز هماهنگ خواهیم شد .
فرمودند که در ماده 14 بندهایی که روی نفت با صنایع و معادن تکیه می کننند جنبه سرمایه گذاری دارد ولی بندهایی که در مورد کشاورزی است اغلب توسعه ای دارد ، نه سرمایه گذاری .
من تذکر این نکته را لازم میدانم که طبق اصل چهل و چهار قانون اساسی صنایع بزرگ و ما در کشور در انحصار و مادر کشور در انحصار دولت است و ما نمی توانیم برنامه را طوری بریزیم که مغایر با اصول قانون اساسی باشد . برنامه وسیله و گام هایی است برای رسیدن به قانون اساسی بایستی در راستای قانون اساسی باشد . بنابراین ما جایی که در قانون اساسی صراحتاً گفته که آنجا دولت مسؤول است سعی کرده ایم همان مسؤولیت را به صورت تکلیف برعهده دولت بگذارین انتظار اجرایی داشته باشیم .
اما در امر کشاورزی و صنایع کوچکی که اصل چهل و چهار قانون اساسی آنها رادر بخش تعاونی یا خصوصی قبول دارد هم سعی کرده ایم که سیاستگذار و مشوق باشیم . مجلس دولت را میتواند ملکف به سرمایه گذاری یا اجرای برخی ازبرنامه های اقتصادی بکند . ولی در رابطه با مردم ما که نمی توانیم به مردم بگوئیم شما حتماً باید در این رشته و در این صنعت سرمایه گذاری کنی ، ما زمینه های تشویق مردم را برای سرمایه گذاری و امکانات لازم را برای سرمایه گذاری آنها در بخشهایی که قانون اساسی اجاره داده میتوانیم فراهم بکنیم علت تفاوت در لحن برخورد با مساله به این لحاظ است . ما موظف به زمینه سازی و آماده سازی بستر حرکت برای بخشهای مختلف مردم ، بخش خصوصی و تعاونی در چهار چوب قانون اساسی هستیم . ولی در رابطه با وظایف صریح دولت در قانون اساسی بایستی به صورت صریح و روشن برخورد کنیم و دولت را مکلف به انجام آن وظایف بکنیم . فرمودند که پیش بینی نشده که چطور به مناطق محروم بها داده شود و چه تعادلی باید در مناطق مختلف بوجود آید . من توجه نمایندگان محترم را به بند 7 ماده 14 برنامه جلب می کنم که عبارت است از :
(( بند 7- حرکت در جهت توزیع فعالیت در بهینه سرزمین ، براساس قابلیتهای مناطق وایجاد تخصصهای منطقه ای )) و همین طور بند 18 ماده 14 که به این بیان هست :
(( عمران روستاها و مناطق محروم با همیاری حتی المقدور مردم )) وهمین طور بند 6 ماده 15 که عبارت است از :
(( بند 6- ایجاد زمینه های توزیع متعادل فعالیتهای اقتصادی در مناطق کشور با توجه به خاص به مناطق روستایی و عشایری و کاهش فاصله درآمدی شهر و روستا )) من نمی دانم برادر عزیزی که در این رابطه صحبت کردند یا قصدشان بیان این نکته و نظرشان صریح تر از این هم بوده ؟ که اگر فکر می کنند بیان ناقص است ما انتظار داریم که در شور دوم پیشنهاد تکمیلی شان را بدهند .
فرمودند این چیزهایی که نوشته شده کتابی است نظیر (( نصایح الملوک )) و در رابطه با بهبود محیط زیست و بهسازی وسالم سازی شهرها ، سیاستگذاری نشده است . من جواب این اشکال را با نظری که بعدها در رابطه با این دادند که تحلیلی درباره سرمایه داری غرب و سرمایه داری داخلی وابسته به غرب ارائه نشده و جایگاه آنها دیده نشده است وهمین فرمودند ، برنامه کلی گوئی کرده است و همین طور اشکالی که برادرها گرفتند که برنامه بازنویس قانون اساسی است و چیزی ندارد . همه اینها را میخواهیم در این جمله عرض بکنم که :
برادران و خواهران محترم ! برنامه برآورده شده و خلاصه شده تحلیلهای بسیار زیادی است، در برنامه تحلیل نمیدهند . برنامه نتیجه ای است از همه تحلیلها ،آمارها ،گزارشها و بررسی هائی که منجر به بندهای اجرایی مختلف میشود ، برنامه دستورالعمل اجرائی است . تحلیل سیاسی نیست .
این شاید بی انصافی باشد که ما بیائیم بگوئیم نوشتن این چند صفحه از روی قانون اساسی چیز زیاد مهمی نبوده و نمی توانستند در پنج جلسه بنشینند بنویسند سی جلسه چرا ؟ چرا هفت سال تلاش دولت و مجلس دوره اول و دورم دوم و سوم برای این چند صفحه صرف شده است ؟این را عنایت بفرمائید که تلاش و نوشته ما فقط همین چند صفحه نیست . این چند صفحه نتیجه شاید بشود گفت که حدود بیش از چهار هزار صفحه بررسی گزارش رفت وبرگشت با واحدهای مختلف اجرایی است . کارشناسان مختلف و قسمتهای مختلفی در وزارت برنامه و بودجه و وزارت امور اقتصادی ودارایی و وزارتخانه ای دیگر کارکرده اند گزارش آورده اند .در کمیسیون برنامه و بودجه و در دوره دوم در کمیسیون خاص بحث شده ،اشکال گرفته شده ، دوباره به دستگاه عودت داده شده ، دوباره دستگاه رفته و اینها را آورده است ببینید ما در کشورمان سابقه حدود پنج تا برنامه با یکی دوتا اصلاحیه از زمان طاغوت داریم . شما آنها را مطالعه بکنید بعد بیائید خط مشی را که بعد از انقلاب در رابطه با تدوین برنامه در نظرگرفته شده ملاحظه بفرمائید . برنامه پنجم یک برنامه آشفته واز هم پاشیده است . در صورتی که این برنامه ای که خدمت شما هست و بحثهای تکمیلی این وانشاء الله تلاشهای تکمیلی در شور دوم نشان خواهد دادکه این برنامه یک برنامه مبتنی برعلم است . کارشناسان محترم وزارت برنامه و بودجه حداقل حدود 250 فرمول اقتصادی را با کامپیوتر تدوین کرده اند . روی اینها اعداد مختلف داده اند تا توانسته اند این برنامه را برای ما بیاورند که اگر رشد چهار درصد را میخواهیم ارز لازم داریم واگر رشد بخش کشاورزی را از شش درصد در این برنامه بخواهیم به حدود ده درصد برسانیم بایستی چکار بکنیم و چه سرمایه گذاریهائی داشته باشیم واگر میخواهیم در بخش صنعت رشد سه دهم را به دو برسانیم در این رابطه چه تلاشی باید بکنیم و همه اینها رفت و برگشتهای مختلفی در رابطه با دستگاه اجرایی و مجلس داشته است .
ما نمیتوانیم این برنامه را در پنج جلد کتاب تحلیل سرمایه داری غرب یا سرمایه داری چند بند میاوریم که سد راه نفوذ سرمایه داری وابسته در اقتصاد کشور بیش از این باشد و آن را به تضعیف و تحلیل ببرد و در عوض بیاید و ابزار کار بدهد به بخشی که در این و انشاءالله تلاشهای تکمیلی در شور دوم نشان خواهد داد که این برنامه یک برنامه مبتنی برعلم است .کارشناسان محترم وزارت برنامه و بودجه حداقل حدود 250 فرمول اقتصادی را با کامپیوتر تدوین کرده اند . روی اینها اعداد مختلف داده اند تا توانسته اند این برنامه را برای ما بیاورند که اگر رشد چهار درصد را میخواهیم ارز لازم داریم و اگر رشد بخش کشاورزی را از شش درصد در این برنامه بخواهیم به حدود ده درصد برسانیم بایستی چکار بکنیم و چه سرمایه گذاریهائی داشته باشیم واگر میخواهیم در بخش صنعت رشد سه دهم را به دو برسانیم در این رابطه چه تلاشی باید بکنیم وهمه اینها رفت وبرگشتهای مختلفی در رابطه بادستگاه اجرائی و مجلس داشته است .
ما نمی توانیم این برنامه را در پنج جلد کتاب تحلیل سرمایه داری غرب یا سرمایه داری چند بند میاوریم که سد راه نفوذ سرمایه داری وابسته در اقتصاد کشور بیش از این باشد و آن را تضعیف و تحلیل ببرد و در عوض بیاید و ابزار کار بدهد به بخشی که در این ممکلت به عنوان مستضعفین هستند . توان کار دارند ولی ابزار کار ندارند ؟
شما ببینید بند 32 که در ماده 14 آمده (( زمینه سازی لازم برای فراهم آوردن وسایل و ابزار برای افرادی که مایل به کار هستند ولی وسیله و
ابزار کار ندارند . )) اگر در مرحله عمل واقعاً تحقق پیدا بکند چه حرکت عظیم اقتصادی را در بخش اقتصادی و سالم سازی اقتصاد خواهد داشت . آیا فکر می کنید این بند فقط حاصل نشستن و گفتن پیشنهاد یک نفر و رای دادن چند نفر اعضای کمیسیون هست ؟ این بند در رابطه با توان دولت برای اجرا ، توان بانکها برای حمایت و ضرورت حضور فعال جوانانی است که سرمایه کار ندارند و نتیجه سالها اجرای تبصره 3 قانون بودجه کشور بوده است . این قابل قبول نیست که چون این چند صفحه را می بینیم بیائیم بگوئیم این فقط یک برنامه چند صفحه ای است ، پس از تحلیل هایش کو ؟ ما اگر میخواستیم تحلیلهای اینها را بنویسیم ، شما اصلاً وقت پیدا نمیکردید چند روزه آن را بخوانید ، نتیجه کار 7 ساله دولت و مجلس و سی جلسه کمیسیون برنامه و بودجه در این دوره و حدود40-50 جلسه کمیسیون خاص در دوره دوم و بحثهایی که در دوره اول کمیسیون خاص داشته و تلاشهایی که دولت کرده بیشتر از آن هست که ما بتوانیم اینها را بصورت مجلد در بیاوریم و خدمت شما بدهیم . انشاءالله کمیسیونهای فرعی در شور دوم خواهند دید که این بند ها نتیجه چه تلاش و بررسی هائی هست ،
اما اینکه فرمودید (( نصایح المولک )) این فرمایش شما واقعاً برای ما تشویق است ! شما خودتان در مخالفت اذعان داشتید که این برنامه ، قانون اساسی است یا قدمهایی از قانون اساسی است ، برنامه تمام کشورها و تمام حکومتها بایستی قدمهایی باشد بسوی قانون اساسی آن کشور . اگر برنامه با قانون اساسی مغایرت داشته باشد ضعف برنامه هست والا اگر برنامه ئر جهت رسیدم به اهداف مقدسی که در قانون اساسی جمهوری اسلامی قید شده باشد که این نقطه قوت است مگر میخواستید برنامه چیزی غیر از قانون اساسی باشد ؟ اصلاً قانون اساسی چیست ؟قانون اساسی تبلور شعارهایی است که ما در انقلاب دادیم و تبلور مکتب ما است و همه ما برای این اینجا نشسته ایم که قانون اسلامی دراین مملکت پیاده بشودو این قانون اسلامی بتواند مملکت را به صلاح برساند ، خوب ، برنامه هم بله قانون اسلامی است . برنامه ((نصایح الملوک )) است برای اینکه نکته های صحیح را انتخاب کرده و به دولت دیکته میکند که دولت کارهای صحیح و درستی را عمل بکند . اگر به جای ((نصایح الملوک )) میامدند و رهنمود های (( شیطان )) را در برنامه می نوشتند! آن وقت شما می گفتید این خوب است ؟مطلب خوب را باید در برنامه نوشت. رهنمود صحیح را باید در برنامه داد و این برنامه اینها را دارد .
اینکه فرمودند مطالب اصلی نظیر حدود مالکیت مطرح نشده ،حدود فعا لیتهای بخش خصوصی ، تعاونی ، دولتی تعیین نشده است عرض ما این است که آین مطالبی که برادرها میفرمایند نقصهایی است که هست و بندهایی از قانون اساسی است که اجرا نشده است ولی جای اجرای اینها در برنامه نیست . اینها قانون خاص میخواهند اینهاکار خاص میخواهند . نهایتاً تلاش ما در برنامه این بوده است که بتوانیم راجع به بخش دولتی آن وظایفی را که قانون اساسی صراحتآً درباره دولت قیدکرده اینجا برایش تکلیف بکنیم ، او را در حد توان وادار به اجرای اینها از جهت رشد اقتصادی جامعه بکنیم و آن فعالیتهائی را که قانون اساسی برای بخش خصوصی و تعاونی به صورت کلی باز نگهداشته است سعی در سلامت بستر جامعه برای این فعالیتها بکنیم و شرایط کار را برای اینها فراهم بیاوریم که اگر مجلس و دولت و بقیه برادران متعهد همت بکنند و بتوانند در طول این پنج سال آینده این حدود را مشخص تر صحیح تر و بارزتر نشان بدهند یقیناً برنامه دوم قوی تر از برنامه اول تدوین خواهد شد .
فرمودند برنامه شعاری است و اجرایی نیست . تلفیق اهداف و امکانات به نحوی که دسترسی باشد بعید به نظر میرسد .
اولاً عرض کردیم برنامه همین شعار است و تازه مادر حدی نیستیم که شعاری را که میدهیم یقیناً بتوانیم اجرا کنیم ،خیر ما شعاری را داده ایم که لازمه اجرای آن این است که همه بسیج بشویم . لازمه اش این است که دولت فشار بیشتری را متحمل بشود . مردم بسیج بیشتری بشوند که بتوانیم قدمهای بلندتری برداریم . ما در شرایطی هستیم که حداقل ده سال گذشته کشور را که جنگ مانع پیشرفت و رشد اقتصادیش شده و خرابیهایی که از جنگ ببار آمده همه اینها را باید بازسازی کنیم .
ما باید در (( برنامه )) هدفها و شعارهایی را مطرح کنیم که رسیدن به آنها مشکل است . لازمه اش ، تلاش بیشتر است همت بیشتر است و شبانه روز کارکردن است تا ان شاء الله بتوانیم این خرابیها را جبران بکنیم . این عقب ماندن رشد اقتصاد کشور را تا حدودی در این برنامه جبران بکنیم .
فرمودند که (( خط مشی شامل تغییر الگوی مصرف که یک برنامه 15-20 ساله است ، چرا در برنامه پنج ساله ،خط مشی و اهداف 20 ساله را ذکر کنیم ؟ این یعنی به نتیجه نرسیدن )). خوب ، برادر عزیز! عرض کردیم برنامه قدمهایی است برای رسیدن به قانون اساسی ، قانون اساسی شعارهایی دارد که 30 سال شاید لازم باشد در آن کار بکنند ،همین که خودتان فرمودید . یک هدف 20 ساله را که رسیدن به آن 20 سال وقت میخواهد ما صبر کنیم در 5 ساله منظورکنیم که انشاءالله در برنامه 20 ساله خواهد آمد . خوب برنامه پنج ساله و حتی بودجه یک ساله باید قدمی باشد از یک بیستم قدمهایی که لازم است بطرف هدف 20 ساله برداشته بشود . ما در این پنج سال پنج قدم یک ساله انشاءالله بطرف آن 20 ساله برمیداریم و در برنامه های بعدی هم بسوی آن میرویم شاید زودتر از 20سال به آنجا رسیدیم یا اینکه اگر موفق نشدیم برابر پیش بینی شما انشاءالله برنامه چهارم پنج ساله جمهوری اسلامی به این هدف 20ساله یا هدف 15 ساله تحقق خواهد داد. تغییر الگوی مصرف امروز شروع میشود 15 سال بعد ما میتوانیم بگوئیم که ( بنا به استدلال خود شما ) تغییر الگوی مصرف انجام گرفته است . دلیل ندارد که ما از امروز شروع نکنیم و بگوئیم بایستی یک خیز 15 ساله برداریم . نه ، ما میگوئیم این خیز پنج ساله که در این برنامه برای کشور پیش بینی شده خیزی است بسوی رسیدن به هدفهای 30ساله –40 ساله واصلاً صد سال دیگر این کشور این برنامه زمینه سازی و بستری است برای آینده نظام کشور .
فرمودند که داده ها و ستادهای این برنامه چیست ؟ داده های این برنامه ماده 18 و19 هست که تکمیل تر خواهد شد و در شور دوم ریزتر خواهد شد و کمیسیونها دقیق تر روی آنها کار خواهند کرد . ستاده هایش هم ماده 10 هست به عنوان اهداف کلی و مواد 11-12-13-14-15-16 تا 17 هست که به صورت خط مشی ها انشاءالله کشور را در راه رسیدن به ستادهای ذکر شده در ماده 10 یاری خواهد کرد . فرمودند که چه طرحی برای اصلاح ساختار پولی کشور پیش بینی شده است ؟ این طرح را ما در برنامه نمیتوانیم بیاوریم ، این قانون خاص میخواهد ، برنامه ریزی خاصی میخواهد که انشاءالله کمک به اجرای برنامه کند،ساختار پولی کشور طوری نیست که بشود با یک خط مشی یابا یک ماده در داخل برنامه پنج ساله بگوئیم این اصلاح میشود. این خودش یک برنامه ای را طلب می کند ، یک قانون خاصی را طلب می کند که برنامه پنج ساله میتواند کمکی برای آن باشد . ما امیدواریم که مجلس دوره سوم انشاء الله بیاری خدا موفق شود برای اولین بار نظام جمهوری اسلامی را صاحب برنامه بکند موفق بشود که در راه اصلاح ساختار پولی کشور هم قانون متناسب با نیاز کشور را تعیین وتصویب بکند و این معضل اجتماعی اقتصادی کشور را حل بکند .
فرمودند این برنامه اهداف و استراتژیک است ولی ابزار وصول به این اهداف مشخص نشده است . خوب ، ما هم این اشکال را قبول داریم . ما میگوئیم که درشور اول اهداف و استراتژی را اینجا بیان کردیم و موادذ 18-19 سقف حرکتی ما را در اینجا تعیین کرده . در شور دوم ریزترش خواهیم کرد .ابزار را به کمک کمیسیونهای فرعی صریح تر و روشن تر بیان خواهیم کرد و انشاءالله برنامه را به صورت کاملتر در شور دوم تصویب خواهیم کرد .
برادران توضیحاتی دادند که من فکر میکنم توضیح دادن آنها کمکی به روشن شدن اذهان شنوندگان ونمایندگان محترم بکند . فرمودند که در قبل از انقلاب سه گروه برنامه برای ایران نوشته اند : یک گروه امریکایی بوده یک گروه فرانسوی بوده و گروه دیگر گروه شاپور راسخ بوده که همه این برنامه هایی که نوشته اند چون غیرواقعی بوده هیچکدام نتواسته اند کاری بکنند و در اجرا به توفیقی دست پیدا بکنند . ( سید رسول موسوی – این برنامه ها را هم مطالعه بکنند…) یقیناً هرچه برناممه های گذشته ایران در ارتباط با برنامه مطالعه بشود هم کمک می کند به شناخت سیاستهایی که طاغوت در کشور داشته و میخواسته دنبال بکند و شناخت افکاری که میخواستند در این مملکت آینده سازی بکنند و هم به ما کمک می کند برای اینکه بتوانیم افکارمان را با ابزار برنامه ریزی هماهنگ بکنیم و برای آینده کشور برنامه های بهتری را تدوین بکنیم .
من لازم میدانم که این نکته را هم اینجا عرض بکنم که این برنامه ای که تدوین شده جوابگوی همه نارسائیها و مشکلات نیست ما هم مدعی این نیستیم که این برنامه برنامه کاملی است ،اما ما میگوئیم که این برنامه قدمی است بسوی حل مشکلات و معضلات و مسایل موجود کشور و این برنامه یک
برنامه علمی است . ما نمیگوئیم برنامه کاملی است ولی میتوانیم ثابت کنیم با عنایت به سابقه بررسی هایی که در کمیسیون برنامه و بودجه و سوابق مجلس و دولت هست ما و دولت مشترکاً داعی این هستیم که این برنامه بر اساس متد علمی برنامه ریزی استوار و تنظیم شده است و فرمولهای علمی اقتصادی برای تعیین جزء به جزء اهداف و خط مشی ها ملاحظه شده است ،توان کشور در فرمولهای مختلف قید گردیده و جواب مختلف آنها سنجیده شده وآن جوابی را که با قانون اساسی و رهنمودهای امام هماهنگی داشته ما انتخاب کرده ایم و اینجا به صورت هدف و خط مشی بیان کرده ایم .
شاید لازم به توضیح باشد که این نکته را هم من عرض بکنم که هنر مجلس این نیست که بیایند بگویند مجلس برنامه را رد کرد . اصلاً رد کردن برنامه هنر نیست . هنر اصلاح برنامه ، تکمیل آن و ارائه آن به دولت برای اجرا است چرا ؟ برادرهایی که ممکن است به لایحه برنامه رای مخالف بدهند مخالفتشان از دو حالت خارج نیست ، اول عرایضم هم عرض کردم که یقیناً نیت برادرها در مخالفت با این برنامه این نیست که بگویند ما با برنامه ریزی و داشتن برنامه مخالف هستیم ، ممکن است بیایند بگویند که ما با رای منفی دادن میخواهیم دولت دوباره برود این را بنویسد و بیاورد ،یک برنامه جدیدبیاورد .من خدمت شما عرض میکنم این برنامه ما حاصل توان کارشناسی دولت و کمیسیون برنامه و بودجه مجلس است ، یعنی اگر این برنامه امروز رد بشود بعد از 6 ماه که میتواند دوباره لایحه مطرح بشود ( چون طبق آئین نامه داخلی تا ششماه در رابطه با برنامه ما نمی توانیم لایحه ای داشته باشیم ) انتظار داشته باشیم دولت بتواند برود لایحه کاملتر و بهتری تهیه کند و بیاورد یقیناً یک چنین چیزی حاصل نخواهد شد ،بهتر از این لایحه که نتیجه 7 سال تلاش کارشناسی دستگاههای اجرائی مختلف دولت است را نمیتواند تنظیم کند بیاورد و یقیناً وقتی اینجا آمد مجلس ،نهایتاً کمیسیونها همانکاری که باید در شور دوم بکنند فعال بشوند ،فعال خواهند شدو من نمی دانم آیا برخورد بهتر از این خواهد شد یا نه ؟اگر بنا هست کمیسیونها نظریات اصلاحی شان را در رابطه با آنچه که دولت میتواند بیاورد ارائه بکنند خوب ، همین کار را در شور دوم همین لایحه میتوانند انجام بدهند . ممکن است که بگویند نه ،ما بیائیم به این برنامه رای منفی بدهیم شورای بازسازی بیاید و تصمیم بگیرد در رابطه با برنامه بازسازی کشور وبرنامه اول و تصویب اجرایش به عهده غیر مجلس بیفتد . خوب ، این یعنی دور زدن مجلس ،این یعنی مجلس را حذف کردن ،اگر نمایندگان محترم میخواهند مجلس در این شرایط خاص و مهم کشور از جریان بازسازی کشور و رخ دادهای اقتصادی کشور تا پنج سال برکنار باشد ما هم حرفی نداریم ولی همه صحبتها و نطقهای پیش از دستور نمایندگان محترم در این مدت کم از دوره سوم بیانگر این هست که ما مصریم که مجلس در مسائل حضور فعالتری داشته باشد و چه حضوری فعالتر از ارادئه برنامه به دولت و دستور کار پنج ساله به دولت و تعیین برنامه بازسازی کشور با هماهنگی شورای محترم بازسازی است ؟
من این تذکر را هم به عنوان نکته آخر لازم میدانم که خدمت نمایندگان محترم عرض کنم در ده سال گذشته ما در این کشور بعد از پیروزی انقلاب تاامروز حدود 150 میلیارد دلار پول هزینه کرده ایم . ماحصل این پول چه شده است ؟ ماحصل این پول طرحهای نیمه تمامی است که الان در بخشهای مختلف قانون بودجه سال 67 شما به عنوان طرحهای مهم انقلاب ،طرحهای دوساله ، یکساله ،طرحهای درازمدت می بینید که همه اینها را آورده ایم . اگر برنامه باشد و طرحها را برای اتمام هدایت بکنید ، به جایی خواهد رسید .اگر برنامه نباشد و درباره با بی برنامگی برخورد بشود همین میشود که یک نمونه اش را عرض میکنم مادر این ده سال از 150 میلیارد دلار 14 میلیارد دلارش را فقط واردات پتروشیمی داشتیم که برآورد شده اگر از این 14 میلیارد دلار 3 میلیارد دلارش رادر زمینه های پتروشیمی که ماده اولیه اش گازی است با هزینه 3 میلیارد دلار و ایجاد تاسیسات متناسب میتوانستیم همه آن فرآورده ها را تولید بکنیم و اشتغال بالایی هم در کشور بوجود بیاوریم و البته از نظر حجم مخازن شناخته شده در دنیا مقام دوم را داریم . ما الان در رابطه با پتروشیمی طرحی داریم که همین دیروز با وزیر محترم نفت صحبت میکردیم حدود 2 میلیارد دلار سرمایه گذاری برآورده شده آن هست که الان روی زمین مانده واجرا نشده ومنتظر چند ده میلیون دلار ارز است که تکیمل بشود واین چند سال است که در قانون بودجه دیده میشود . ارز آن داده میشود ولی در عمل چون یک کلی نگری نشده و چون برای بازخواست علت رکود معیاری نیست ، شاخصی نیست که بعد از 2 سال ، 3 سال محک زده بشود آقا ! چی شد؟ دوباره روی زمین مانده است و هنوز هم که هنوز است دنبال 20-30 میلیون دلار ارز میگردند که این مجموعه بسیار اقتصادی و بسیار ضروری را فعال بکنند.برنامه به ما این ابزار را میدهد که ما در پنج سال شاخص هایی داشته باشیم برای محک زدن حرکتها و بودجه های سالانه که تصویب می کنیم در راستای یک هدف خاص باشد .
دودی که از بی برنامگی در این چند سال گذشته به چشم کشور رفته به صورت خلاصه چند مورد مهمش را من خدمتتان عرض میکنم و به عرایضم خاتمه میدهم :
مابه علت نداشتن برنامه استفاده مطلوبی از ظرفیتهای درآمدی کشور نتوانستیم بکنیم و نسبت درآمدهای دولت به تولید ناخالص داخلی در سال 50 ،6/28 درصد بوده در سال 56، به 9/36 درصد رسیده واز سال 56 به بعد به لحاظ بی برنامگی و عدم داشتن دیدکلان در مسایل افت بسیار تندی داشته که در سال 65 به 3/11 درصد رسیده است . این نتیجه بی برنامگی است واگر برنامه باشد میتواند به ما در جمع بندی پنج ساله برنامه بگوید که این رشد یا این کاهش چه شد و چرا پیش آمد؟ برنامه میتواند بودجه سالیانه ما را هدایت بکند به جهتی که این رشد افزایش دشاته باشد . در سالهای اخیر چون برنامه نبوده ، شاخصی برای تعیین حرکتها و جهت گیری صحیح نبوده ما در رابطه با هزینه های قطعی بودجه دولت همواره کمتر از برآوردهای اولیه عمل کرده ایم و علت عمده این بوده که درآمدها یمان غیر واقع بینانه بوده ، چون محاسبه و برآورد درآمدهایمان اصولی و صحیح نبوده درست تحقق پیدا نکرده و عملاً یک آشفتگی در درآمدها و هزینه داشتیم . چون بی برنامگی بوده ، چون معلوم نبوده که تشکیلات اداری به چه سمتی سوق پیدا بکند و وظایف دولت به چه سمتی هدایت بشود وچه کارهائی را ما از دولت میخواهیم هزینه های جاری دولت رشد بسیاری زیادی داشته .
درسال 50،63 درصد هزینه های دولت را (( هزینه های جاری)) تشکیل میداد، درسال 56 این نسبت به 70درصد رسیده و در سال 66 هزینه های جاری دولت 80 درصد کل هزینه های دولت بوده است . یعنی ما دولت را بزرگتر وتوان و کارائی اش را کمتر کرده ایم ، یعنی هزینه های جاری دولت را رشد بیش از حد داده ایم ولی امکان کمتری در هزینه های عمرانی و سایرامور کشور داده ایم ، دولتبهای کمتری به این کار داده و عملاً قسمت اعظم پولها به صورت جاری هزینه شده نه به صورت عمرانی .
درسالهای گذشته به لحاظ عدم پیش بینی و وجود برنامه ریزی و سیاستهای مالی دولت علیرغم شعارهائی که داشتیم ،علیرغم نیتی که داشتیم ، علیرغم تلاشی که کردیم و به جای رشد و ثبات اقتصادی و توزیع عادلانه ثروت درآمد،نتوانستیم حرکت بکنیم . همه این برادرانی که در نطقهای پیش از دستورشان از توزیع ناعادلانه ثروت و امکانات در کشور داد میزنند بدانند یکی از اساسی ترین عوامل این مساله نداشتن برنامه در کشور است . نداشتن شاخص برای هدایت و حرکت بخش های مختلف اقتصادی کشور است که متاسفانه در ده ساله گذشته این آشفتگی بیشتر شده . من عرایضم را در اینجا خاتمه میدهم و امیدوارم که با عنایت به اینکه در اول عرایضم عرض کردم ما آمادگی استقبال از نظریات و همکاریهای کمیسیونهای مختلف مجلس را داریم ، اگر در شور اول این لایحه به کمیسیونهای فرعی ارجاع نشده ،ما همین جا از هیات رئیسه محترم تقاضا میکنیم که در شور دوم و سریعتر به کمیسیونهای مختلف ارجاع بدهند ما صبح چهارشنبه برنامه زمانبندی کار را تعیین می کنیم . حضور برادرانی که صاحبنظر هستند ، میتوانند دراین امر بما خیلی کمک بکند که یک تلاشی بایستی در سطح مجلس و در سطح کشور به وجود بیاید . من روز سه شنبه گذشته در عرایضم رسانه ای عمومی از مطبوعات خواهش کردم که چون تدوین برنامه یکی از اصولی ترین و واجب ترین حرکتهای مملکت است . دراین رابطه ماانتظار داریم مطبوعات کشور ، رسانه های عمومی وقت بگذارند ، این نشود که از یک طرف برنامه در مجلس مطرح بشود بعد ما ببینیم که مثلاً رسانهای عمومی در جهت بی برنامگی در جهت رشد دستگاههائی که نمی دانیم از کجا آمده اند ، چه کسانی اینهارا به وجود آورده اند و چه مسؤولیتی دارند ؟ در رابطه با همین بازسازی ما می بینیم که علیرغم تلاشی که مجلس و کمیسیون برنامه و بودجه مجلس داشته که سریعاً کشور را در این شرایط خاص ، صاحب برنامه بکند و بازسازی و حرکتهای اقتصادی از وری برنامه باشد ، ما می بینیم که ستادهای
مختلفی به وجود می آورند که رابطه ای با مقام های مسؤول هم ندارند در قبال محلس و سایرین مسؤولیتی ندارند ، مصاحبه می کنند و از همین حالا میخواهند ،آن مسائلی را که هیچگونه تاییدیه ای از مجلس یا دستگاههای مسؤول کشور ندارد رشد بدهند ! اینطور نباشد ، ما از رسانه های عمومی که از بیت المال کشور استفاده می کنند ، از مطبوعاتی که در رابطه با انقلاب و این مردم مدیون هستند انتظار داریم که اینها مساله برنامه ریزی را در کشور باز بکنند ، کمک بکنند به اینکه همه قشرها و همه فکرها در جهت تدوین یک برنامه اصولی و صحیح شمارکت داشته باشند. بنده به عنوان مخبر کمیسیون برنامه و بودجه از همین تریبون اعلام میکنم که کمیسیون قصد دارد انشاءالله با دانشگاهها مکاتبه بکند نظریات اساتید مختلف دانشگاهها را در رابطه با تکیمل این برنامه بگیرد و انتظار داریم که کما فی السابق و قویتر از همه دستگاهها و قشرها کمیسیونهای مجلس رادر این امر یاری بدهند . والسلام علیکم و رحمه الله .
نایب رئیس – متشکر ،آقای زنجاین وزیر برنامه و بودجه بفرمایند .
مسعود روغنی زنجانی ( وزیر برنامه و بودجه ) – بسم الله الرحمن الرحیم . توضیح کامل را آقای عبدالعلی زاده دادن و برای ما دیگر جای بحث زیادی نگذاشتند این است که من سعی میکنم مختصراً فقط قسمت های فنی کار را توضیح بدهیم ودیگر مطالبی را تکرار نمیکنم . در وهله از کلیه خواهران و برادرهائی که در رابطه با لایحه برنامه توسعه اول جمهوری اسلامی فعال ، برخورد کردند تشکر می کنم ، این نشان دهنده توجه خاص مجلس محترم به تنظیم برنامه برای کل کشور است . آثار این هم مشخص است که به کارشناسان دستگاههای اجرائی به خصوص دستگاه برنامه ریز انگیزه میدهد که کشور میخواند برای اداره کشور یک برنامه و راهنمای عمل داشته باشد .
در بحث هائی که در مجلس شد من دیدم که تکیه مجلس بر ضرورت برنامه ریزی است بنابراین میخواستم مقدمتآً عرض کنم پس چرا با همه تاکید و توصیه و پیگیری هائی که شده کشور ما در عرض این ده سال صاحب یک برنامه پنج ساله نشده است ؟ ما اگر به سؤالاتی که در این زمینه هست ، جواب بدهیم شاید در تنظیم برنامه پنج ساله ، هم تصریح بشود وهم محتوای آن غنی بشود.
بعد از انقلاب و بعد از استقرار قانون اساسی و نهادهای انقلاب ، فضای کشور ،با توجه به استقرار این نهادهای انقلاب ، فضای شور ،با توجه به استقرار این نهادهای قانونی واز بین رفتن تعارضات و مخالفینی که وجود داشت ، فضائی بودکه می طلبید ، ما یک راهنمائی در عمل و یک چهارچوبی برای اداره کشور داشته باشیم .
برهمین مبنا از سال 1358 در نخست وزیری پایه بحث های برنامه پنج ساله اول ریخته شد،و در سال 1360 به اوج خودش رسید که بین سال 1360 تا 62 برنامه اول تنظیم و به مجلس فرستاده شد.سؤالاتی در زوایای ذهن مردم وهمه مسؤولین ودست اندرکاران مطرح بود که :
1- اصولآً آیا مسؤولین کشور برنامه پنج ساله میخواهند یا نمیخواهند ؟این یک سؤال بود.
2- با توجه به شرایطی که الان ما داریم و علیرغم استقرار نهادها و اینها آیا اصولاً امکان برنامه ریزی در کشور وجود دارد یا ندارد ؟
3- وقتیکه ما منابع درآمدی مان را نمی توانیم پیش بینی بکنیم و قدرت پیش بینی را نداریم و این تابع نوسانات و شرایط بین المللی به خصوص منطقه هست ،آیا میشود به پشتوانه این عدم پیش بینی یک برنامه پنج ساله پیش بینی کرد که راهنمای عمل کشور باشد ؟آیا شرایط سیاسی، اقتصادی بین المللی این اجازه را به ما میدهد ؟ آیا جنگ که هیچگونه چشم اندازی در آن موقع برایش نبود که برای بخش سرمایه گذاری و توسعه پیش بینی شده به آن سمت هدایت بشود و حرکت بکند ؟ آیا بدون توجه و بدون داشتن یک سازماندهی متناسبکه بستر اجرائی این برنامه پنج ساله باشد ، با این تناقض تشکیلانی ما میتوانیم برنامه پنج ساله داشته باشیم ؟ و آیاهادی زیاد دیگری که همه این سؤالها در کمیسیون برنامه وبودجه مجلس اول مطرح میشد به اضافه یک سری زمینه های دیگر که آمار واطلاعات را می پرسیدند : مثلاً این آمار را از کجا بدست آورده اند ؟ با این آمارها قابل تکیه نیست ! یادم هست در رابطه با رشد جمعیت بحث بود که ایا 1/3 است ،8/2 است یا 4 درصد است ؟ چون آن وقع هنوز سرشماری نکرده بودیم .
اما آنچه که اتفاق افتاد چیست ؟ علیرغم همه اینها همانجور که در بحث های بعضی از برادر ها بود،کشور تصمیم گرفت ومنا بعش را مصرف کرد. ازسال 62 که برنامه اول را تحویل مجلس دادیم تا سال66 که پایان برنامه اول بود حدود 68 میلیارد دلار ما خرج کردیم،نزدیک به 13 هزار میلیارد سرمایه گذاری در کشور شد و نزدیک به 17هزار میلیارددولت هزینه کرد وما در حال جوابگوئی به آن سئوالات بودیم!
میشود دوباره برنامه را کنار بگذاریم وهمین سئوالات را مطرح بکنیم،در هر صورت جامعه نمی ایستد که ما برایشان تصمیم بگیریم،اگر آگاهانه تصمیم بگیریم درراستا وچهار چوب اهدافی که تعیین شده حرکت خواهد کرد ولی اگر تصمیم نگیریم او نا خودآگاه تصمیم خودش را میگیرد ونقاط منفی عدم تعادل های،اجتماعی تشدید میشود.چنانچه تشدید شده است. شاخص های شما دربخش های اقتصادی وحتی اجتماعی وسیاسی (آنجا ها که مسائل اقتصادی روی مسائل فرهنگی وسیاسی اثر میگذارد)در مجموع علامتهای خوبی را نشان نمیدهد،برای اینکه کل اقتصاد واجتماع در یک چها چوبی هدایت نمیشود. بودجه بخشی از فعالیت های اقتصادی ومالی وسیاسی واداری دولت است،نه همه کشور. حتی این نوع نگرش باعث شده که دردستگاه برنامه ریز این سئوال مطرح شده که اصلا برنامه میخواهیم یانمیخواهیم؟ ویک جواب کمرنگ(نه درذهن تمام کار شناس ها ی ما ) شکل گرفته:مثل اینکه مسئوولین فعلا برای این کشور برنامه نمیخواهند!علیرغم تاًکیدی که الان در مجلس شد، علیرغم تاًکیدی که برای روًسای محترم سه قوه ودولت دراین مجموعه داشته ولی دربستر عمل متاًسفانه اتفاق نیفتاده است.
یکی از علت های آن که من میخواهم ذکر بکنم مطلق زدگی ومطلق گرائی در اتفاده از ابزار برنامه ریزی است.مجموعه پیشنهاد های برادران را که بغل هم بگذارند،آن دسته از مخالفینی که به محتوای این لایحه برنامه می پرداختند، مثلاً می گفتند در آن قسمت کشاورزی یا فرضاً قسمت خانواده شهداء دیده نشده یا اینها را که بغل هم قرار بدهیم ، میشود قانون اساسی !
باید به همان برادرانی که انتقاد می کنند بگوئیم تعیین هدف و یک بستر کوتاه مدت برنامه 5 ساله برای پاسخ به همه آمال و آرزوها میشود : قانون اساسی .
اصلاً برنامه و فن و روشی است که میخواهد دیکته کند امکانات موجود ما و ظرفیتهای ما چقدر است . این اهدافی را که جامعه برای خودش دارد ، اینها را در این مرحله بگوید کدامش را انتخاب کن . این هنر برنامه ریزی است .یعنی اینکه شما نمیتوانید در برنامه پنج ساله ، به همه اهداف برسید ، همه این مشکلات را حل کنید . به ما میکوید بهینه ترین ترکیب اهداف کدام است؟ هنر برنامه ریزی غیر از این چیزی نیست و به شما میگوید پس صرفنظر که از اهداف دیگری که واقعیت دارد ،باید بهآن بپردازد و به آن هم برسیم . یک عمل آگاهانه است که میگوید به جای اینکه مردم بروند براساس تمایلات گروهی ،قشری ، طبقه ای ، اداری تصمیم بگیرند ، آگاهانه تصمیم بگیرند که کل جامعه به چه سوئی برود و به کدام هدف مشخص و معین قابل دسترسی برسد .
من اینجا یک توضیحی بدهم : در برنامه ریزی دومقوله ای به نام (( گل و آبجکتیو)) وجود دارد ، گل در برنامه ریزی که ترجمه آن را درست نمیتوانیم بگوئیم هدف غیر قابل دسترس است ،ولی چراغی است که در دور ، دورها سو ، سو میزند . همه بایدبه آن سمت حرکت بکنند،پس گل هدفی است غیر قابل دسترس اما آبجکتیو اهداف ملموس است که در راستای آن برنامه را انتخاب میکنند ، هر دو هدف هستند . دراینجا که هدف قابل دسترسی را شما انتخاب میکنید ، مفهومش این است که باید صرفنظر بکنید از یک سری از اهداف دیگری که باید در مراحل بعد قدم به قدم طی بکنیم و برسیم به آن هدف نهائی که قانون اساسی است . قانون اساسی هم آرمان واهداف و … اسلام است دیگر که تا بشر هست باید دنبال آن بدود . این جور نیست که شما فکر بکنید که بیست سال دیگر به قانون اساسی برسید چون این اهداف است . آنجا گذاشته شده که اصلاً اهداف کل بشر است ، قابل دسترس است . پس ما در این مرحله به اهداف عینی ملموس میرسیم در عین حال در دل همین اهدافی که گذاشته شده یک سری اهدافی است که مستمراً جامعه باید آن را طی بکند مثلاً من بعدآً در پاسخ مخالفین بحث آن را خواهم کرد ، آن قسمتی که آقای عبدالعلی زاده به آن اشاره نکردند ، من اشاره می کنم . مثلاً ما گفتیم افزایش رشد تولید و افزایش درآمد سرانه ،به این هم در این برنامه پنج ساله بایدتکیه بکنیم یعنی درهر برنامه پنج ساله ما میخواهیم که تولید
سرانه بالا برود . رشد اقتصادی داشته باشیم ،هم در برنامه پنج ساله بعدی ، هم دربرنامه پنج ساله برای اینکه افزایش رفاه ،قدرت وتوان اقتصاد کشور منوط به این رشد است افزایش ثروت منوط به این رشد است ،بخشی از استقلال اقتصادی مربوط به این رشد است ، باید داشته باشیم که بتوانیم پشتوانه باشد برای سایر اهداف بلند مدت و آرمانی وارزشی خودمان . امایک سری اهداف ملموس است که مال این دوره است یعنی ناشی از این شرط است .مثل بازسازی کردید ، دیگر برنامه پنج ساله دوم از آن بحثی نمیکنید ،این اهداف ، اهداف ملموسی است برای شما که من در ادامه بحثم آن را توضیح میدهم برادرانی که میگویند این یا شعار است ،یاآرمان است منهای آن مقدمه شان که دولت نداده خود برادران از قانون اساسی در آورده اند و به عنوان آن چراغی که من توضیح دادم . بیشتر در این قسمتی که مربوط به مرحله تجهیز و نوسازی است بحث می کنم واین است که با توجه به این توضیحی که دادم و با توجه به آن مقدمه ای که گفتم اگر شما به این رای ندهید ، من می ترسم که برنامه کشور مطمئناً به مجلس چهارم بکشد ، چون ما در مجلس اول آوردیم ،الان کشید به مجلس سوم . چون ممکن است است تحولاتی هم در بیش داشته باشیم ، تا برسیم آنجا میشود برنامه چهارم . دوباره همین سؤالات و همین حرفها و همین نقدها مطرح میشود ، پیشنهاد بنده این است که ولو ناقص ، چون طبیعت برنامه پیش بینی است ( که حالا بعد در ادامه توضیح میدهم ) خود بخود در این پیش بینی ، علط هم هست . آن چیزی هم که یک روزی ، خود برادران و خواهران نماینده میخواهند تصویب کنند ، همان چیزی کهمورد نظر شما خواهد بود ، آن هم ممکن است در عمل غلط از آب در بیاید لذا مثل بودجه هر سال با همه کارکارشناسی که میکنیم بالاخره از آن هدفی که گذاشته شده منحرف میشود . پس اینکه ما آنچنان برنامه ای طرحی کنیم که هیچ عیبی در آن نباشد ،در دنیا یک چنین چیزی وجود ندارد! در علم برنامه ریزی و تجربه برنامه ریزی و تاریخ برنامه ریزی . شما ببینید تمام کشورهائی که صاحب برنامه هستند مکانیزم تجدید نظر دائمی را در دل برنامه پنج ساله میگذارند ، دوسال ،به دوسال بازنگری میکنند ، برای اینکه شرایط پیش بینی آنچنان پیچیده است و روندها آنچنان پیچیده است که ابزارهای علمی قابل قدرت آن را ندارد که دقیق بتوانند پیش بینی بکنند . پس یا این ذهنیت نباشیم که حتماً آنچه را که مطلوب و کامل است ، اینجا به تصویب برسانیم لذا برهمین مبنا نباید خدای ناکرده این برنامه بیفند به مجلس چهارم والان نتوانیم برنامه داشته باشیم .
اگر یک رای قوی به این داده بشود . الان کارشناسان ودستگاهها یاجرائی با قوت وقدرت بیشتر میتوانند برخورد کنند و برای مجلس محترم برنامه تنظیم کنند . اما مخالفین در رابطه با لایحه ای که تقدیم شده دو دسته هستند : مخالفیتی که وارد محتوای این لایحه باید کامل بشود . یک دسته هم گفتند همراه این لایحه بایداهداف کمی و اینها هم باشد تا بشود مثلاً ما بگوئیم برنامه. چون دو ، سه محور را آقای عبدالعلی زاده توضیح دادند من دیگر توضیح نمیدهم ،دو ، سه تا محوری بود که ایشان کمتر اشاره کردند : یکی بحثی شد در رابطه اهداف متناقض که در برنامه اول اهداف متناقض آورده شده ،اولاً آن متنی که برادرمان می خواندند ،این اهداف اصلاً مال قانون اساسی است . اگر تناقضی وجود دارد در قانون اساسی تناقض وجود دارد . اما اصلاً در برنامه های پنج ساله این عیب نیست . برفرض این را هم کنار بگذاریم که اهداف تناقض باشد ، اصلاً هنر برنامه ریزی این است که بتواند اهدافی را که جامعه به دولت دیکته می کند و می خواهد، یک جوری اینها را بغل هم بچیند که این اهداف متناقض خورندگی همدیگر کمتر بشود و به طور نسبی دولتها به آن برسد .من مثال میزنم : ما از یک طرف می خواهیم استقلال اقتصادی داشته باشیم واین منوط به این است که بیائیم ببینیم که وزن و ثقل واردات کشور در کدامیک از اقلام است . می بینیم پتروشیمی . خوب نمایندگان میدانند که سالانه حدود سیصد ، چهارصد ،تا ششصد میلیون دلار فقط در مورد اقلام کشاورزی ما از خارج کالای اساسی وارد می کنیم . خوب در پتروشیمی باید سرمایه گذاری بشود . تکنولوژی پتروشیمی در حال حاضر سرمایه براست . یعنی حجم عظیمی از سرمایه های ارزی وریالی کشور را ( گفتند مثلاً 2 میلیارد سرمایه گذاری شده ) به کار یگیریم که بتوانیم این صرفه جوئی را ایجاد بکنیم و مستقل بشویم ، خودمان تصمیم بگیریم . از طرف دیگر سرمایه گذاری های بزرگ و کلانی که بتواند ما را نجات بدهد این جور سرمایه گذاری ها یا مثلاً فولاد است ،طبق آخرین برآورد برای طرح فولاد شما باید نزدیک به 50میلیارد تومان سرمایه گذاری کنید فقط برای نصب تجهیزات در سال جاری 300میلیون دلار ارز میخواهیم . خوب اینها وقتی سرمایه گذاری میشوند وارز کلانی میبرند ،اشتغال برهم نیستند . طبیعت تکنولوژی این اقتضا را میکند ، سرانه سرمایه گذاری بسیار بالااست ، در بعضی از این صنایع برای اشتغال بک نفر چهار میلیون تومان شما باید سرمایه گذاری کنید ولی به شما استقلال اقتصادی دیکته میکند که این سرمایه گذاری باید انجام بگیرد از طرفی شاخص های بیکاری به شما میگوید که چه کار کنید ، سرمایه گذاری کنید مردم بیکار نشوند . برنامه ریزی پنج ساله یک جوری است که هدایت میکند مجموعه سرمایه گذاریها را که هم به آن استقلال اقتصادی که خروج و جداشدن از وابستگی هست برسیم و هم بحث اشتغال است .اصلاً اهداف سیاستهای مالی ، پولی دولت معمولاً متناقض است . در مباحث علمی اقتصاد این جوری است ، هنر علم برنامه ریزی همین است که بتواند این کار را بکند .در یک بحث دیگر تکیه کردند به رشد جمعیت. من خیلی تشکر می کنم از آن برادرانی که به این رشد جمعیت تکیه می کنند . بدون اینکه بحث ارزشی را اینحا مطرح کنیم چون در صلاحیت بنده نیست امااز بعد کارشناسی ما وظیفه مان را انجام داده ایم . ودر اینجا هم تصریح کرده ایم . البته برادران در کمیسیون به عبارتی (( تعدیل جمعیت )) را آورده اند ولی من میگویم امکانات کشور ایران جوابگوی 100 میلیون جمعیت نمیتواند باشد ، ونمی تواند جوابگوی دویست میلیون نفر با جمعیت باشد با این شرایط ، با این ظرفیت سرمایه گذاری ، با این مدیریت مجموعه و سازماندهی و نبود بستر زمانی مناسب و یا این بدنه تخصصی و جمعیتی ، ما توان جوابگوئی نیازهای فزاینده رشد جمعیتی نخواهیم بود . در سال 1371 یا 75حدوداً سی و سه میلیون دانش آموزخواهیم داشت که معادل جمعیت حوزه خلیج فارس و عراق فعلی ئاینها است که یک وزیرتان میخواهد اداره کند و باید به آن بپردازیم ، حالا چگونه ؟ در مجموع یک بحث کارشناسی دارد ، یک بحث ارزشی دارد . باز هم اینجا انتخاب است ،همان انتخابی که گفتم شما میگوئید ما جمعیت را قبول داریم گرچه مجبور باشیم برویم گندم از خارج بیاوریم ، اشکالی ندارد با همین روند رشد شما سال 1373 یا 74 نزدیک به 4 میلیارد دلار باید بدهید مواد غذائی برای کشور وارد بکنید . اینکه گفتم ما هشدارهایمان را داده ایم سمینار هم گذاشتیم ،متاسفانه کسی از ما حمایت نکرد که حداقل حرفهای ما را و بحث ما را گوش بکنند و ما را ارشاد بکنند ، حداقل در این زمینه ولی نقش وزارت برنامه وبودجه در نظام اجرائی واداری کشور ، نقش هشدار دهنده است ،آینده را میگوید ، روندها را میگوید ، حفره ها را میگوید ، تا جائی که به سطح کلان سیاستگذاری میرود ، استراتژیک میرسد ، پیشنهادهایش را هم ارائه میدهد . در مورد توزیع فعالیت جمعیت اشاره کردند ،بحث آمایش هست . ما در این زمینه من به آن برادرمان که در مورد توزیع فعالیت ها در غرب کشور تکیه کردند . بنده میگویم علیرغم اینکه اینجا ما آورده ایم انتظار نداشته باشند در این برنامه پنج ساله با توجه به چشم انداری که ما داریم حدوداً بتوانیم به تغییرات برسیم ولی دیده ایم آمایش که ابزار و فن برنامه ریزی جدیدی است که فعالیت را با جمعیت و با مکان سعی میکند با هم ببیند و بهینه بکند در راستای اهداف توسعه کشور که اینجا باید شهر داشته باشیم ، اینجحا صنعت مستقربشود یا کشاورزی ؟ که در این زمینه کار شده ولی ما که سابقه طولانی در نظام برنامه ریزی کشور نداریم قبلاً شرکت سیتران فرانسه در ایران کار میکرده ، ما ادامه دادیم . ولی در چهل سال سابقه برنامه ریزی کشور یک چیز جوان و پیچیده ای است وما می بایستی بیشترکار کنیم ، ولی در هر صورت کار کرده ایم .
من دیگر به مطالبی نمی پردازم که یادداشت کرده بودم در مورد نکاتی که حضرت امام در آن بیانیه شان فرمودند در مورد نظام اداری هم حتماً در عین حال که برادران تاکید میکردند من به شما بگویم که اگر به عنوان فردی که در این زمینه الان هفت ، هشت سال است می شنوم و کارشناسان نظر میدهند . اگر شما در این برنامه پنج ساله به مجموعه نظام اداری مان ، یعنی دولت ، مجلس نرسید ، خود این نظام اداری ، خود این مجموعه سیستم های موازی که ما درست کرده ایم که مکانیزم های تصمیم گیری را به هم ریخته ، مراجع را روشن نمیکند کی به کی هست ،شما در مورد غلبه بربحران هائی که وجود دارد باید با یک مقدار دید تردیدآمیزی بهآن نگاه بکنید اما آنهائی که برادران گفتندکمی نیست ، درست است برادران آنهائی که نقد این چنینی میکنند که خوب ….
پیوست کمی اینها چیست ؟ اما متد برنامه ریزی هم مگر از کجا شروع میشود ؟ در جواب آن برادرانی که میگویند نقدی از واقعیت نشده ، ما در شرایط موجود بخواهیم که برنامه را شروع بکنیم ، نقد میکنیم ،تجربه و تحلیل شرایط اقتصادی و روندهای گذشته را تجزیه و تحلیل می کنیم. اهداف قانون اساسی ، رهنمودهای رهبری ، رهنمود مسؤولین و مجلس را جلوروی مان میگذاریم و با توجه به پیش بینی امکانات در آینده سعی می کنیم بر مشکلاتی که موجود است غلبه کنیم و به اهدافی که دیکته شده تا حدودی نزدیک بشویم . ما وقتی میخواهیم فروض این عدد دو رقم را بگذاریم احتیاج داریم ببینیم رهبری درباره خط مشی واهداف چه میگوید ، مجلس چه میگوید ، می خواهد به کشاورزی بپردازد ؟ می خواهد به خانواده شهداء بپردازد ؟ میخواهد به بخش نفت برسد ؟ می خواهد به بخش صنعت برسد ؟ میخواهد به نظام اداری برسد که ما براساس آن فروض در مدل مان بگذاریم و پیش بینی کنیم ، ما تا از مجلس محترم نظر قطعی نگیریم آن اعداد هم برایمان قطعی نیستند ، مطمئن باشید ، یعنی این عددی هم که اینجا آمده براساس فروضی که ما گذاشتیم فکرکردیم که این فروض این جوری باشد ، مثلاً یکی از فروض مان در رابطه با نفت این بود که گفتند بود اولاً حتماً سالانه خالص پانصد میلیون دلار ( نفت گفته بود حدود2/2 میلیارد دلار ) باید به ما بدهید ،تا من بتوانم در طول برنامه نزدیک به 70 میلیارد دلار به شما ارز بدهم ما فرض براین گذاشتیم که حتماً صنعت نفت ، هرگونه دلاری که میخواهد حتماً باید به آن برسد . ممکن است این مورد نقد خیلی از برادران قرار بگیرد ،چنانچه حالا هم قرار گرفته است . الان ما نقدهائی که در مورد آن جزوه مان داریم ، نوشته اند که شما باز به نفت جدابشویم ؟ این یک خط مشی است یک استراتژی است . ما حرفمان این است که شما فعلاً از نظر کارشناسی نمی توانید از نفت جدا بشوید . حرف این است شما می گوئید جدا بشویم؟ ما فرض را عوض می کنیم . درآمد نفت میشود پنجاه میلیون دلار نمی شود ، میشود بیست میلیارد دلار . می گوئیم خوب ،حالا می خواهید کدام هدفتتان را بزنید . بازرفت و برگشت می کنید . بیست میلیارد دلار پول کالاهای اساسی تان بعلاوه تقویت بنیه دفاعی تان هم نمیشود . مجبوریم یا سیاستمان را در نفت عوض بکنیم یا برگردیم به آنچه که ما جمع بندی کردیم یا برگردیم بگوئیم بیشتر از اینها باید بدهید . شما بی خود کردید پانصد میلیون دلار در فرض نفت گفتید . ما در پیش بینی مان جمعیت را 3% پیش بینی کردیم که اثراتش در برنامه پنجساله بعدی روشن بشود . شما می گوئید بیخود کردید ! شما هفت دهم بگذارید . ما اصلاًسیاستهای جمعیتی را قبول نداریم . یعنی شما اینها را برای ما روشن کردید، ما هم تاره می رویم روی فروض را می گذاریم این عددها تغییر می کند . این است که آن چیزی که بنظرمان با کمیسیون برنامه و بودجه رسید ، فروضی که به ذهنمان می رسید ،گذاشتیم و این پیش بینی ها را کردیم واین برنامه را تدوین کردیم . والا حرف منطقی و درستی هست ، باید عدد و رقمها بیاید که در شور دوم همه اینها با این فروضی که در رفت و برگشت با کمیسیونهای تخصصی و تلفیقش با کمیسیون برنامه و بودجه میشود ، ما این را در مجموع خواهیم آورد .
اما یک مقدار تجزیه و تحلیل و آنچه که خود ما در اینجا کردیم ،که برادرها گفتند این عدد ورقمها از کجا آمده . در مدلی که وجود دارد اینطوری هست ، با توجه به این فروض پیش بینی میکنیم تولید ناخالص کشور چقدر است رشد جمعیت چقدر است ؟ سهم سرمایه گذاریها چقدر است ؟ وقتی این فروض را کردیم براساس این فروض را داشته باشیم تولید ناخالص داخلی ، بعنوان بزرگترین شاخص اقتصاد و کشور و رشد اقتصاد کشور چقدر است ؟ در داخل این سرمایه گذاری ، چه میزان خود دولت باید سرمایه گذاری بکند وچه میزان غیر دولت باید سرمایه گذاری بکند ؟ مصرف هزینه هایی که خوددولت باید بکند چقدر است ؟ مصرفی که بخش خصوصی باید بکند چقدر است ؟ نرخ تورم در کشور چقدر است ؟ حدوداًفاصله اقشار از همدیگر چقدر میشود . توزیع درآمد افراد ، به اصطلاح توزیع جینی می گوید که جامعه را به ده گروه تقسیم می کنند وتوزیع درآمد اینها رادر می آورند . حدوداً مشخص میشود که ما روندمان روبه بهبود است ، این اقشار نزدیک به هم میشود از نظر درآمدی یا از هم فاصله می گیرد . وقتی ما سهم سرمایه گذاریها را مشخص کردیم در بخش دولت ،با توجه به فروضی که در بخش داریم، اگر کشاورزی است یک فروضی داریم ، سهم هر بخش روشن میشود. آن مدلی که برادرها می گویند . یعنی در آن مدل مشخص می شود از این سرمایه گذاری کل ،چه میزان باید به بخش صنعت برود،چه میزان باید به بخش کشاورزی برود که آن اهدافی که تعیین کردیم ، ( حالا می گویم که آن اهداف را چه جوری تعیین کردیم ) به آن برسیم .
مثلاُ در مورد کشاورزی .در مورد کشاورزی ، چون هدف این است که ما حداقل از نظر مواد غذایی آن کالاهای اساسی که حضرت امام هم تکیه کرده به آن برسیم ، آمدیم بررسی کردیم که در بیست سال گذشته رشد مصرف موادغذایی استراتژیک مان سالانه 6/5 درصد است .در حالیکه رشد تولیدما 4/5 درصد است . پس اگر بخواهیم این مواد استراتژیک را خودمان تامین کنیم باید اینها روی هم بیفتد که دیگر از خارج کشور نیاوریم . این اقتضای یک سرمایه گذاری را می کند . چون کلان میدهد . وقتی ما این هدف را گذاشتیم همینجور میرویم سایر بخشها را هم تامین می کنیم .اگر هدف بخش را گذاشتیم افراد لازم التعلیم زیر ده سال باید در طول پنجسال مشخصاً باید تحت پوشش قرار بگیرند ، مفهومش این است که یک میزان باید سرمایه گذاری کنیم. در طول پنج سال کلاس درست بکنیم . در طول پنج سال معلم استخدام کنیم و تجهیزات آموزشی تهیه کنیم . این مشخص می کند که سهمی از آن سرمایه گذاری کل کشور که قرار است که این هدف را که اینجا آمده چه حوری پیگیری بکند ،رفت و برگشت می کند. بعضی وقت ها ما به تناقض میرسیم .می بینیم این هدفهایی که الان ما تعیین کرده ایم در این اهداف استراتژی ، با این میزان سرمایه گذاری که با آن فروض نفت چقدر ،مالیات چقدر ،بانکها چقدر ، همخوانی ندارد. یعنی از اینجا برادرها بدانند که برنامه ریزی یک امر رفت و برگشتی مستمری است تا به یک نقطه تعادل بتوانیم برسیم . هم در اهداف باید جرح و تعدیل بکنیم هم در منابع . که به این نقطه اکتیم برسیم. اینکه برادرهائی که اظهار نگرانی می کردند که دیگر تمام شد واز دستمان رفت ! اصلاً یک چنین چیزهائی نیست . بنده بعنوان کارشناس این کار و دستگاهی که در این کارها هست عرض می کنم شماها هم باید اینقدر رفت و برگشت بکنید با کمیسیون برنامه و بودجه که آن نقطه تعادل را پیدا بکنید که همخوانی و خوردندگی داشته باشد اهداف با منابع ،استراتژی با منابع .این هم به این ترتیب .
یا مثلاُ فرض بکنیم برای نمونه مثال بزنم که چه جوری ما این مجموعه را تنظیم کردیم . ( نایب رئیس – شما هنوز وقت دارید .احساس کردم که به ساعت نگاه می کنید ) بله ، در رابطه با صنایع مصرفی ،این دیدی که در این مجموعه دیدیم ، ما دیدیم که در صنایع دودسته داریم ، یعنی صنایع را به دودسته می توانیم بکنیم صنایعی که کالاهای سرمایه ای وابسته تولید می کند. صنایعی که کالاهای مصرفی تولید می کنند حدود 5/7% ارزش افزوده کل این بخش اند . یعنی وجه غالب تولید است در این بخش و رونق این بخش برمی گردد به صنایع مصرفی اغلب اشتغال ما در این قسمت است واین صنایع مصرفی پنجاه درصدش بر می گردد به نیازهای اساسی کشور. پنجاه درصدش را میشود بعنوان کالاهای غیر اساسی تلقی کرد. که همین برنامه بخشی اینها بحث بشود. که برای صادرات میدان را باید باز می کنیم . گفتیم ما این ترکیب 25% و 75% را تغییر بدهیم به 30% و 70% یعنی در برنامه پنجساله کم کم برویم آنجاهایی که بحث کردیم بعنوان اهداف ،گفتیم استقلال اقتصادی و قطع وابستگی ، یعنی چه ؟ آنجائی که وزن بالایی را ما باید بدهیم از خارج وارد بکنیم که بیشتر ساخت ماشین آلات واقلام عمده کشاورزی واینها است .اقلاً 93% تا 95% واردات کشور ما وابسته به صنعت است .یعنی وقتی ما می رویم روغن نباتی وارد میکنیم . روغن نباتی در مرحله اول محصول صنعتی است از نظرما . چون در یک پروسه صنعتی طی شده، کود ، سم که وارد می کنیم همین طور است . شکری که وارد می کنیم چون در یک پروسه صنعتی رفته، از نظر بخش بر می گردد به بخش صنعت . مثلاً در بخش صنعت این را دیدیم .
یا مثلاً در بخش ساختمان برادرها می دانند سالانه قدرت ساخت فعلی مان با این منابع حدود 200 هزار واحد مسکونی هست . ما سالانه اگر بخواهیم ( این شعاری که هر کسی بالاخره باید یک چهار دیواره ای داشته باشد ودر قانون اساسی هم آمده ) باید ششصد هزار واحد مسکونی منهای 250 هزار واحد مسکونی که خراب شده ( آن ششصد هزار سرجای خودش ) .بسازیم . ببینید این خودش چه قدرت اجرایی می خواهد . چه سازماندهی میخواهد ، چه شیوه هایی میخواهید .اقلاً به طرفش برویم یا نرویم ؟ این بحثهای رفت و برگشتی است که
به این ترتیب برادرهائی که می گفتند باید 250 هزار وحد مسکونی در مناطق جنگزده ساخت، این فقط /200 هزار کل تولیدماست و این دویست هزار بخش دولت نیست . بخش مردم است . اینجوری نیست که حالا دولت میسازد نه ، خود مردم می سازند این ،با این امکاناتی که اقتصاد دیکته می کند ، منابع دیکته می کند در این مجموعه به این ترتیب آمد.
در رابطه با تجارت خارجی . اصلاً دوتا استراتژی هست . در لابلای این اهداف استراتژی که ما گذاشتیم یک استراتژی خیلی ظریفی خوابیده که آنرا من توضیح میدهم، دو نوع استراتژی برای توسعه در دنیا ساخته شده است :
استراتژی بر مبنای توسعه صادرات ، الگوکره ، الگو ژاپن ، الگو تایوان الگو سنگاپور ، الگو ترکیه فعلی یک استراتژی جایگزینی هست . یعنی صنایعش را آنچنان آرایش میدهد وآنچنان صنایعی را سرمایه گذاری می کند که نیازهای وارداتی اش را تامین کند . یعنی نگاه می کند در ساختار بازرگانی خارجی اش ، می بیند کدام اقلام حساس استراتژیک هست بحران زا است واقلام درشت منابع ارزی آن را می خورد میرود کارخانه وارد می کند می گوید این را من در داخل تولید می کنم . به این می گوئید استراتژی جایگزینی واردات اما یکی می گوید که من کاری ندارم . برای من اشتغال مهم است . برای من تکنولوژی پیچیده و همگام شدن با دنیا مهم است . این است که اومیرود جامعه اقتصادی اش را باز می کند ،نظام اقتصادی اش را باز میکند ، سرمایه های خارجی را دعوت می کند . می آیند اینها آنچنان صنعتی را مستقر می کنند که بتوانند در بازار خارجی حضور داشته باشند.در نتیجه این کشورها با سرعت نزدیک میشوند . به پیشرفت تکنولوژی دنیا . کره برهمین مبنا موفق شده یعنی تکنولوژی که در آنجا ، در آن زمینه هایی که در تقسیم کار بین المللی برای آنها جایی را تعیین کرده اند . تکنولوژی پیچیده دارد . نیروی متخصص بسرعت انتقال تکنولوژی می کند ، ذهنش آماده میشود ، البته با معایب خودش دید دیگر این است که ما ضربه پذیر از خارج نباشیم . ما یک اهداف دیگری داریم که اگر یک روزی در دروازه ها را بستند ما بتوانیم با قدرت و قوت برخورد بکنیم . این دو تا دید است . ترکیه ، این سرمایه های بین المللی و خارجی است که به او این شتاب را داده . بازکرده جامعه اش را ، جامعه از لحاظ سرمایه از حالت ملی اش خارج شده ، سرمایه های ملی نیستند که آنجا اقتصاد را اداره می کنند . سرمایه های بین المللی هستند که آنجا اقتصاد را اداره می کنند . مادر این مرحله ، استراتژی جایگزینی پیش گرفته ایم . در ساختار تجارت خارجی دیدیم که کدامیک از اقلام وارداتی ما وزن و سهم بالایی را در واردات ما دارند . لذا پیشنهادمان این است که آن اصل اقلام باید بسرعت در کارخانجات سرمایه گذاریهایش را انجام بگیرد وکم کم حلقه های مفقودین صنعتی مان رشد پیدا می کند همین کارخانه پتروشیمی اگر به مرحله بهره برداری برسد بسیاری از کارخانجات شمیائی که مواد شمیائی وارد می کنند از این کارخانه تغذیه خواهند کرد . یعنی حلقه مفقود اینجا پر میشود . حالا این چه عارضه ای دارد ؟ در رابطه با انتقال تکنولوژی چه میشود ؟ ما با دنیا هم بالاخره ارتباط داریم . آنها با سرعت می روند . تکنولوژی آنچنان با سرعت حرکت می کند که حاکمیت دولتها و حاکمیت ملتها را زیر سؤال میبرد و زیر سیطره آن افراد و گروه یا کشورهائی در میاورد که تکنولوژی به دست آنهاست . مثل تکنولوژی آنفورماتیک حالا ما آنجا چه کار کنیم ؟ یعنی تکنولوژی آنفورماتیک ، تکنولوژی است که نظامها حاکمیتها وارزشهای ملتها را می تواند در اختیار یا تحت تاثیر قدرت جهانی که این تکنولوژی در اختیار دارد ، قرار دهد ، اینها مطمئناً به ما نمی دهند . یعنی تا با آنها نزدیک نشویم مطوئن نباشند که مال خودشان هستیم ، تکنولوژیها را به ما نمیدهند . آنجا ها راباید چه کارکنیم ؟ یعنی تکنولوژی ماهواره و انفورماتیک که این بالا هست ممکن است فردا اصلاً در تلویزیونهای شما تصویر بفرستند، چیزی که شما می گوئید اینجا بی حجاب بود ، آنجا خانم دیده شد. اصلاً بفرستد در این مجموعه ، کل تربیت بچه ها و کل تربیت خانواده ها را متاثر بکند وفکر نکینم اینها امکان ندارد که انجام نشود . این یک مساله ای است که باید به آنها بپردازیم و به خطر این عقب ماندگی تکنولوژی هم بین بیندیشیم . پس ما تجارت خارجی را هم اینگونه دیدیم در دلمان ، در مجموعه ، برادرها توجه به آن داشته باشند . من کشاورزی و سرمایه گذاری و همه اینها را توضیح دادم .
اما در این لایحه چند تا نکته هم دیده نشده ، انشاءالله در مرحله دوم باید دیده بشود . یکی از آنها سیاستهای پولی مالی هست که در اینجا دیده نشده .
ضوابط همکاریهای بین المللی هست . من بعنوان دولت اینجا دارم این را می گویم که باید به آنها بپردازیم ویا آن اهداف خط مشی کلی بلند مدت هست که خوب کمیسیون محترم اضافه کرده که باید به آن اضافه کرد.اما در پایان این نکته را توضعح بدهم که ما می توانستیم برنامهً اول را پس بگیریم برویم باز مدون کنیم اهداف استرا تژی وبرنامه های بخش را بیاوریم اینجا،دوباره خود مجلس محترم شروع بکند همین سیکل را،آن بخشهای صنعتی اش را بدهد به کمیسیون بخش صنعت،خدمات را یا مثلا بخش اقتصادودارایی اش را بدهد به کمیسیون اقتصادودارایی الی آخر.ما دوباره بیائیم بحث بکنیم،دوباره هایی یه آن زده بشود،دوباره بگویند برگردانید،دوباره همان خرج وتعدیل ها بشود وهمان سیکل دورهً اول تکرار بشود.مااین کاررا کردیم که وقتی مجلس به مرحلهً دوم رسید همگام با دولت کار بکند که اگر مشکلی هم هست،اگر ایده ای در مجلس هست،اگر ایده ای دردولت هست،باهم،کمیسیونهای تخصصی وبا وزارتخانه ها بحث کنند حالا بعد هم سازماندهی اش را ما ارائه میدهیم.یعنی دولت حتماّ نسبت به عددو رقمها حرف دارد نظر دارد.وکمیسیون برنامه وبودجه هم حتماّ نسبت به عدورقمها نظر دارد چون آنها تعیین تکلیف می کنند.آن عددورقم است که تعیین تکلیف می کند.اگر حساسیتی هم برادران در مجلس نشان میدهند وبحق هم نسان میدهند،درآن عددورقمها خیلی حساسیت نشان بدهند.آنها تعیین تکلیف می کند که بالاخره ما به این هدف می رسیم یا نمی رسیم.این خط مشی،پی گیری می کند؟میشود یا نمیشود.این است که ما گفتیم پس نمی گریریم.دولت پس نگرفت که ما بتوانیم با سرعت در یک چشم اندازی (حلا آقای الویری گفتند دوماه، بنده بعید میدانم) شش هفت ماهه در مجموع،صاحب یک برنامه بشویم.بنده توصیه ام این هست که ما دنبال یک برنامه قاطع ایده آلی که بی نقص باشدوبیرون که رفت ازاینجا،هیچ نقدی به آن نکنند،نباشیم.نترسیم،نقد بزنند.یکی از چیزهایی که من همیشه به آن نگاه می کنم دیدبدبینانه هست نسبت به کارهای خودمان.من نمی خواهم بگویم مجلس خدای ناکرده این طور است.اصلا خطابم به مجلس نیست.آنها یی که نقد های آنچنانی می نویسند که بالاخره از دل این برنامه یک آمریکایی در بیاید، یک انگلیسی در بیاید یک چیزی دربیاید که اصلا کار متوقف بشود.آنچه که مهم است کاراست. برادر ها تا جا یی که بتواند دقت بکنند که خدای ناکرده مشکلی پیش نباید .اما این اصل را هم نگذاریم که حتماّدر لابلای این،مایلی همهست،این است که باید کمیسیونهای تخصصی مجلس حتماّ دخالت بکنند. حالا سازماندهی داخل مجلس را من نمیدانم،خود مجلس محترم می داند ولی چون اصلی که گفتم رفت وبرگشتی است،حتماّ باید کمیسیون تخصصی کار بکنند کمیسیون برنامه وبودجه بعنوان یک کمیسیون تلفیقی نمی تواند وتوان ندارد همانطوری که وزارت برنامه وبودجه هم نی تواند. جا نشین دستگاه بشود.این است که این رفت وبرگشت باید حتماّانجام بگیرد.
دررابطه با آنهایی که درشوراول،درمجلس دورهً دوم وقتی که آنلایحه به مجلس آمده گفتند که عددورقم کجاست؟ یک ماده ای مادهً24 انجا بود که نوشته بود باید ظرف سه ماه عددورقم بیاورند.با این مکانیسمی که گفتیم خود مجلس دربطن ومتن عددورقم قار خواهد گرفت ونگرانی نخواهیم داشت،ما سه ماه برویم (که این امکان ندارد )باز بیاوریم که دوباره نقد بشود.یک سری مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد.که این خود بخود منتفی است.
اما دررابطه با نکاتی را که گفتند.نوشته اند که برنامه پنجساله در صورت تصویب تنها راهنمای عمل دولت نیست بلکه دقیقاّ مشخص کننده خط مشی دستگاههای اجرایی است.فراتر ازاین می گویم.ما انواع برنامه داریم.برنامه جامع داریم.جامع به مفهوم این است که نظر بخش خصوصی هم هست.والا دولت بیاید یکسری خط مشی هایی را برای خودش تبیین بکند،بخش خصوصی کار خودش را بکنند. اهدافی که اینمجموعه برآیند این فعالیتهااست خود بخود عدم تحقق اش حتمی است.حالا ممکن است دربرنامه مثلا 30% عدم تحقق داشته باشیم. ولی در آن حتماّزیر پنجاه درصد عدم تحقق داریم.این است که جامع هست.ته تنها ناظر به دستگاهای اجرایی هست،بلکه ناظر به بخش دولتی،بخش عمومی،(منظورم از بخش عمومی،چون تعریف نشد درحسابهای مالی،ایجادواشکال کرد.بنیاد مستضعفان واینها هست که نه دولت نه خصوصی هست آنها راهم دربرنیگیرد)همچنین بخش تعاونی وخصوصی.
دررابطه با پتروشیمی پرسیده اند که چنددرصد درایران ساخته میشود؟ هدف ما در وهله اول خود آن محصولات است که الان دارد خارج میشود،باید جلوآنها را بگیریم.امادررابطه با قطعات یدکی وساخت آن،اینقدر ارز ندارد که مابرای کود شیمیائی خارج می کنیم.این را به آن توجه بفرمائید.اما ساخت پتروشیمی.اینهایی که روی زمین هست نیمه تمام است،یعنی بحثی نیست.اما خود برادرها،خود نامیندگان محترم مجلس شورای اسلامی در قوانین و مقرات وواردات وسایر قوانینی که وجود دارد میدانند که این طرحهای عمرانی که میخواهد برود از خارج کارخانه وارد کند،تجهیزات وارد بکند،باید مهر عدم ساخت باید بگیرد.الان بویلر های نیروگاههای دوهزار مگاواتی را((آذرآب))داردمیسازد.ما ضمن اینکه داریم درهمان راستا سرمایه گذاری هایمان را جهت میدهیم ولی وقتی می خواهد برود تجهیزات بخرد می گوئیم که بروببین همین چیزی را که می خواهیم بسازیم درداخل کشور تجهیزاتش را میسازند یانمی سازند.لذا خود به آن راستا حرکت می کنیم که هرچه ممکن است از نظر کیفیت زمان اجرای آن طرح عمرانی،قیمت تمام شده اگر آثار منفی گذاشته بشود،ولی باید تمرین کرد.باید این تکنولوژی منتقل بشود تکنولوژی هم اینطور نیست که صرف نقشه ها وصرف ساخت باشد.آنچنان قدرت ذهنی را باید درمجموعه واحد های صنعتی وکارشناسان ومهندسان ایجاد بکنیم که طرح نقشه ها جدید هم باشد.یعنی بویلرهای جدید هم بتوانند طراحی بکنند.آن موقع ما میتوانیم بگوییم انتقال تکنو لوژی انجام گرفته.صرفاّ نقشه ها را آوردن وازروی طراحی آن هارا ساختن کافی نیست.فقط در قسمت سخت افزاراست که ما یک مقدار موفق شده ایم که کپی بر داری به آن می گویند.والا وقتی خود نقشه هارا خودمان طراحی کردیم،نقشه این بویلرها را،طراحی هم جوری بود که از نظر راندمان،از نظر قیمت تمام شده واز نظر استحکام بهتر از ساخت خارجی بودآنوقت میتوانیم ادعا بکنیم که ما دسترسی پیدا کرده ایم به آن تکنولوژی خاص این است که من در پایان ضمن تشکر از خواهران وبرادران نماینده که توجه فرمودند به عرایض بنده،وهمچنین بر خورد غعالی که کردند وبرای من وهمکارانم دربرنامه وبودجه جای دلگرمی بود،خواهشم این هست که چون مادر طول سالهای66-58 علاوه براین برنامه پنجساله که داریم دوتا برنامه شرط نوین هم داخل دولت طراحی شد،یک شرایط بحران هم مادرسال66 نوشتیم گرچه از نظر کلاسیک نمی توانیم خیلی هم به آنها برنامه بگوئیم،ولی یک مجموعه قابل قبولی بود برای تصمیم گیری،این را ما مدام تلاش کردیم که ولو محدود،اما حتماّدارای برنامه باشیم،راًی شما مطمئناّ مارا دلگرم خواهد کرد برای فعالیت بیشترومن باز تاًکید می کنم که از نظر فنی هم می بایستی رفت وبرگشت بین کمیسیونهای تخصصی وکمیسیون برنامه وبودجه باشد والسلام علیکم ورحمه الله وبرکاته.
نایب رئیس- متشکرم، حضار187نفر، شور اول است وکلیات لایحه به راًی گذاشته میشود.موافقین قیام بفرمایند( اکثربر خاستند) با اکثریت قوی تصویب شد.الان تنفس میدهیم .لطف منید به موقع تشریف بیاورید. جلسه برای تنفس تعطیل میشود.
(جلسه یاعت 45/10 به عنوان تنفس تعطیل ومجدداّ ساعت 25/11 به ریاست آقای کروبی ((نایب رئیس)) تشکیل شد)
نایب رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم. جلسه برای ادامه مذاکرات رسمی است دنباله دستوررا بفرمایید.
5- ردلایحه اصلاح بند 6 مادهً48 وبند 8 مادهً52 قانون نظام صنفی مصوب 13/4/59شورای انقلاب
منشی- گزارش شور اول کمیسیون شوراها وامور داخلی در خصوص لایحه اصلاح بند 6 مادهً48 وبند 8 مادهً52 قانون نظام صنفی مصوب 13/4/59 شورای انقلاب.
مخبر کمیسیون تشریف بیاورند.
سید رضی حسینی المدنی(مخبرکمیسیون)- بسمالله الرحمن الرحیم.
گزارش ازکمیسیون شوراها وامور داخلی به مجلس شورایاسلامی.
لایحه اصلاح بند 6 مادهً48وبند مادهً8 مادهً52 قانون نظام صنفی مصوب13/4/59شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران،به شمارهً چاپ56 که به کمیسیون شوراها وامور داخلی بعنوان کمیسیون اصلی ارجاع گردیده بود،در جلسهً مورخ22/6/67مورد بحث وبرسی قرار گرفت وبااصلاحی در متن وعنوان تصویب شد.
اینک گزارش شور اول آن به مجلس محترم شورای اسلامی تقدیم می گردد
نایب رئیس کمیسیون شوراها وامورداخلی- سیدمحمد حائری (ضمناّ گزارش کمیسیون فرعی((امور بازرگانی وتوزیع))تااین تاریخ واصل نشده است)لایحه اصلاح بند 6 مادهً48 وبند8 مادهً52 قانون نظام صنفی مصوب13/4/1359 شورای انقلاب جمهوریاسلامی ایران.
مادهً واحده-دربند6 مادهً48 کلمهً((شهربانی)) حذف وبه جای آن عبارت ((کمیتهً انقلاب اسلامی))ودربند8 مادهً52 عبارت((رئیس شهربانی جمهوری اسلامی ایران))حذف وبجای آن عبارت ((فرماندهی کمبتهً انقلاب اسلامی ایران)) قرار می گیرد.
یک توضیح مختصری خدمت همکاران عزیز عرض کنم در قانون نظام صنفی که دارای چند فصل هست،فصا هفتم کمیسیون نظارت دارد که مشتمل است بر بازرگانی (البته با عضویت روئسای اداره جات هست) کاروامور اجتماعی کشاورزی وعمران روستائی،امور اقتصادی ودارایی،صنایع ومعادن ایران، شهر بانی وشهرداری وروئسای شورای شهر وشورای مرکز اصناف،نماینده استانداری در مرکز استان وفرماندار یابخشداردرمراکز فرمانداری وبخشداری به ریاست اداره کل بازرگانی تشکیل وتصمیمات با حداقل 5 راًی معتبر خواهد بود.که دررابطه بامادهً48 دراینجا به جای ((شهر بانی )) ((کمیته)) آمده است.
وهمچنین در فصل هشتم که هیاًت عالی نظارت پیش بینی شده که شامل وزیربازرگانی،وزیر کشور،وزیرامور اقتصاد ودارایی،وزیر صنایع ومعادن،وزیر کار واموراجتماعی،وزیر کشاورزی وعمران روستایی،شهردار تهران،رئیس شهربانی قبلا پیش بینی شده بود که دراین لایحه به جای شهربانی،فرماندهی کمیته آمده است.باتوجه به اینکه ازهم وظایف شهربانی جمهوری اسلامی،حفظ نظم وامنیت عمومی در شهرها است وبرای اینکه شهربانی هر چه بیشتروبهتر بتواند به وظایف محوله عمل نمایدوبه وظیفه خطیر خودش عمل کند ونقش عمده واساسی خودرا ایفا نماید واز طرفی با توجه به اینکه شهربانی دربسیاری از نقاط وجودندارد،مانند شهرهای کوچگ ومراکز بخشها وروستاها،واین کمیته است که پذیرای مسئوولیت است ودرگیر با مخالفین وسوداگران مرگ،واین گمیته است که با گرانفروشان ومحتکران از خدا بی خبر در حال ستیز است.واز آنجا که مسایل اقتصادی ما منفک از مسائل سیاسی نمی باشدواصولا جهت برخورد با اینگونه مسایل ما هیت وجودی کمیته متناسب به نظر می رسد،لذا برای اینکه شهربانی بتواند در مسئوولیت محوله که همانا نظم وامنیت عمومی درشهرهاست بیش از پیش موفق باشدوکمیته هم که غملا درگیر این مسائل است بتواند جدی تر وقوی تر به وظیفهً اسلامی وانقلابی خود عمل نماید،لذا در بند 6 مادهً48((کمیتهًانقلاب اسلامی))ودر بند 8 مادهً52 ((فرماندهی کمیته انقلاب اسلامی،به تصویب کمیسیون رسیده وبه نمایندگان محترم پیشنهاد میشود دررابطه بااین که چرا حالا به جای شهربانی،کمیته پیش بینی شده وهمچنین به جای شهربانی فرماندهی اصولا ساختار وجودی کمیته وماًموریتهای محوله اش ایجاب میکند که هرچه بیشتر وبهتر درجریان این مسائل باشد تا بتواند بهترو وقاطعتر عمل کند.می بینیم که حتی در خیلی از موارد اساسنامه کمیتهً انقلاب، شهربانی وژاندارمری موظفند که با کمیته همکاری کنند.وحتی براساس اساسنامه میتواند از سپاه وهمچنین از بسیج مستضعفین کمک بگیرد.لذا می بینیم که درمادهً(2) بند(د) مبارزه قانونی با عوامل تهیه وتوزیع ومصرف مواد مخدروتهیه وتوزیع کالاهای غیر مجاز وجریانهای منکراتی که در قانون مجازات اسلامی مندرج است این، برای کمیته پیش بینی شده است.در بند (ز) می بینیم که نظارت براماکن عمومی درجهت اجرای ماًموریتهای محوله از وظایف کمیته است. به نظر میرسد که اگر کمیته این مسئوولیت راپذیرا باشد بهتر میتواند به نظام مقدس جمهوری اسلامی وملت قهرمان ایران کمک بشود.والسلام علیکم .رحمه الله.
منشی – آقای موحدی ساوجی مخالف.
موحدی ساوجی – بسم الله الرحمن الرحیم،بنده با این لایحه نه از آن جهت که بخواهد کمیته انقلاب اسلامی غضو این کمیسیون نظارت یا شورای عالی بشود، با افزودن یک بند وغضویت کمیته مانند سایر مراجع وافرادی که دراین جا آمده اند مخا لفتی ندارم اما باجایگزینی کمیته انقلاب اسلامی به جای
.
شهربانی به دلایلی که عرض میکنم مخالف هستم.دراین جا برادر مخبر کمیسیون برای استدلال اثبات نظری که لایحه داردوبعد گزارشی که کمیسیون داده مطالبی ذکر کردند.ازجمله اینکه اشاره کرده اند به ماًموریتهائی که به کمیته داده است در اساسنامه کمیته.مانند مبارزه بامنکرات وعوامل منکراتی وهمچنین مبارزه با قاچاق مواد مخدرو امثال ذالک.وبعد هم بند(ز)را ذکر کرده اند نظارت بر اماکن عمومی درجهت اجرای ماًموریتهای محوله، نظارت براماکن عمومی هیچ ارتباطی بااین کمیسیون اصلا ندارد که موضوع این لایحه است.من یک نکته ای را می خواهم عرض کنم.حالا این که آیاباید نیروهای انتظامی ما که الان در مملکت شامل ژاندامری، شهربانی،سپاه وپلیس قضائی(اینها رسمی اند البته قانونی اندو چه بسا نیروهای انتظامی دیگری هستندکه درقانون نیامده اند ورسمیت ندارند)این که این نیروهای انتظامی راچه باید کرد،آیا باید یک نیروی انتظامی باشد یا لااقل از4تا6 تابیشتر تبدیل به دوتا نیرو(مثلا) بشود وازاین تعددمراجع انتظامی وپراکندگی
ماًموریتهائی که بیشتر به یک نیروی انتظامی بر میگردد ومربوط میشود جلوگیری بکنیم،آ“ بحث جداگانه ای داردومابااصل قضیه درواقع درجایش بحث خواهیم کرد.اما این جا فعلا باتوجه به واقعیت موجودواینکه ما هم شهربانی را داریم وهم کمیته انقلاب اسلامی را در خیلی از شوراها ومراجعی که در سطح کشورواستانها وشهرستانها تشکیل میشود،هم فرمانده کمیته است وهم رئیس شهربانی،در شورای امنیت فرماندهًکل ژاندارمری،رئیس کل شهربانی فرماندهًکل کمیته حضور دارند.درشورای تاًمین استانها وشهرستانها بازازهر سه نیروی،مسئوولانشان حضور دارند.در شهرستانها بازهم هرسه حضوردارند.اگر بگوئیم شورای امنیت یا شورای تاًمین،ممکن است گفته بشود آقا! امنیت،یک بخش آن مربوط به کمیته است یک بخش آن مربوط به شهربانی است.دراین جا هم مسائلی که مربوط به صنف است همه مسائل صنف مربوط به یک نیروی انتظامی خاصی نیست.بابراین همان طوری که تا به حال شهربانی یا رئیس شهربانی در سطح کل کشور یادرسطح استانها وشهرستانها دراین کمیسیونها بوده اند،بازهم باید باشند.این نیروئی که تا کنون طبق قانون دراین مراجع ودراین کمیسیون ها دراین هیاًتها بوده،تجربه دارد. آشنائی دارد،شناخت دارد.چراما بگوئیم نباشد؟چرا برخورد حذفی بخواهیم بکنیم؟خوب،شهربانی باشد،کمیته هم عضو این بشود،افز وده بشود برآن. نکته دیگری که برادر مخبر محترم کمیسیون دراین جا بیان کردنداین بود که چون کمیته بالاخره یک نهاد مقدس انقلابی است ودررابطه با محتکرین وگرانفروشان وکالا های قاچاق واجناس قاچاق وامثال اینها،بر خورد می کند بنابراین کمیته بایددراین جا باشد.خوب،این دلیل نمیشود.برای اینکه موضوع این مساًله موضوع برخورد باقاچاق نیست.موضوع این لایحه وموضوع اینکمیسیون نظارت یا هیاًت عالی نظارت،اصلا آنچه که شما میفرمائید نیست. مساًله،مساًله مربوط به صنف وانتخابات صنف وامثال ذالک است.شما ملاحظه می کنید،وزارت کشور هم خودش خوب واقف است،می تواند معاونتش هم بیاید بعداّتوضیح بدهد،دررابطه با انتخابات ملاحظه می کنید که انتخابات ریاست جمهوری،انتخابات نمایندگان مجلس برای حفظ نظم ورعایت قانون انتخابات،هم کمیته ،هم ژاندارمری،هم شهربانی عمل می کنند.در شهر،گاهی وظیفه اصلی را به شهربانی میدهند وبه ژاندارمری وکمیته میگویند شما کمک بکنید.بعضی جاها ممکن است بر عکس باشد. بستگی دارد به اینکه شورای تاًمین آن شهرستان چه نظری بدهد.ولی همه شان هستند.
اینکه برادرمان می گوید در بعضی از شهرها شهربانی نیست خوب،در خیلی از شهر ها هم کمیته نیست،ما الان در شهرستان ساوه در مرکزشهرستان کمیته داریم،شهربان هم داریم ا ما در سه شهر دیگر نه کمیته داریم، نه شهربانی داریم این دلیل نشد که چون شهربانی در بعضی از شهرها نیست بنابراین باید کمیته به جای آن باشد.اصلاممکن است کمیته هم نباشد شما در قانون پیش بینی کنیددرآنجاهائی که هر دو هستند هردوباشند،آنجائی که یکی ازاین دو هستند یکی شان باشند.آنجائی که هیچکادم نیستند چه نیروئی به نیروئی به جایش باشد، مثلا ژاندارمری باشد.واین درواقع استدلال شما اثبات نمیکند این را که شما شهربانی را حذف بکنید ونیروئی دیگر را بخواهید جایش بگذارید.والسلام علیکم ورحمه الله.
نایب رئیس- متشکر.
منشی – آقای روحانی نیا موافق هستند ، بفرمائید .
روحانی نیا- بسم الله الرحمن الرحیم . نمایندگان محترم مستحضر هستید که قانون نظام صنفی یکی از قوانینی بود که همان اوایل بعد از پیروزی انقلاب به تصویب شورای انقلاب رسید و حدود 48 ماده دارد که یکی از آنها کمیسیون نظارت است ویکی دیگرش کمیسیون هیات عالی نظارت عالی نظارت . عده ای عضو هستند در این دو کمیسیون که در آن زمان که این لایحه تصویب شده است ، رئیس محترم شهربانی یکی از اعضاءاین دو کمیسیون است . بعد که کمیسیون است . بعد که کمیته انقلاب اسلامی شکل گرفت وگستردگی خودش را پیدا کرد و جا افتاد این مجلس آمد برای یکمیته انقلاب یک اساسنامه تصویب کرد . و یکی از ماموریتهائی که به کمیته انقلاب اسلامی داده شده است همین مساله نظارت براماکن ، مسائل تجاری واقتصادی وحتی دکاکین و بازار است . این لایحه آمده است می گوید حالا که ماموریت نظارت برامور بازار را شما به کمیته داده اید ، اماکن را شمای مجلس به کمیته ماموریت دادید ،خوب یکی از قسمتهای مهم این بازار و دکاکین و مسائل اقتصاد و جایگاه اقتصاد این است که کمیته باید در آن باشد . هم مسؤولیت داشته باشد وهم حق رای و نظر داشته باشد . این درست نیست که شما وظیفه را و مسؤولیت را از کمیته بخواهید بعد بگوئید شما خودتان هیچ اظهار نظر و حق رای نباید داشته باشید.
اما آنچه که مخالف محترم فرموده اند که خوب ، چرا هر دو تا نباشد ؟ چنانکه در شورای امنیت ، در شورای تامین در نظارت بر انتخابات هر دو تا هستند چرا این جا هر دو تا نباشند . من عرض میکنم اولاً مساله شورای تامین و شورای امنیت ، به لحاظ گستردگی کاری که دارد در سطح ممکلت ،می طلبد که هر دو تا باشند و باید هم باشند .اما عملاً نشان داده است که شهربانی محترم ما عمدتاً در مسائل امنیت و جلوگیری از دزدی ها و این ها مسؤولیت دارد ، در مسائل تجارت و رونق بازار و اماکن و دکاکین ، نظارت را به شما به کمیته محول گردید . در شورای تامین و شورای امنیت ،به لحاظ گستردگی اش ضرورت دارد . به علاوه این که شما خودتان تاکید میفرمائید جناب اقای موحدی که ما باید تا سرحدامکان سعی بکنیم که مسائل و مسؤولیتها را کنار هم بگذاریم و ادغام بکنیم . بعد میفرمائید حالا این جا صرفنظر بکنیم ، آن جای خودش . ما عرض میکنیم جای خودش همین جا است . یک مورد جای خودش همین جا است که عملاً کسانی که در این کمیسیونها شرکت کرده اند به این نتیجه گیری بعضاً تضاد و موضع گیری متضاد رسیده اند، و آنها به همین نتیجه رسیده اند که سزاوار هست حالا به دلیل این که نظارت براماکن را شما به کمیته دادید، مسؤولیتش هم در این دو کمیسیون ،رای کمیته را به جای رای شهربانی بپذیرد . اما این که پیش بینی کنیم در قانون که هر کجا نباشد چکار بکنیم ،این حرف بسیار خوب و مطلوبی هست . خلاصه عملاً مادر شهرهایمان و در شهرستانهایمان به این نتیجه رسیده ایم که به لحاظ نزدیکی کمیته به مسائل انقلاب و مسائل بازار ، بهتر می تواند اظهار نظر بکند تا شهربانی . والسلام علیکم و رحمه الله .
منشی – مخالف دیگری ثبت نام نکرده است .
فرزاد – آقای کروبی ! من مخالف صحبت می کنم .
نایب رئیس – میتوانید ،بفرمائید .
فرزاد – بسم الله الرحمن الرحیم . چون مجلس دوست دارد که زود ظاهراًاز بحث بگذرد ، فقط یک چیزی که مطمئنناً در ذهن همهه نمایندگان هست منهم م یخواهم یادآور بشوم این است که از ابتدای مجلس هم تاکید براین بودکه ما هم روی پیامهای امام توجه و تاکید داشته باشیم وبعد هم حذف نهادهای موازی .این کاری که می خواهیم بکنیم ما حقیقتاً داریم برعکس راه می رویم . یعنی راه اساسی این است که آنچه را 7-8 سال است شهربانی داشته آن وظیفه را به عهده می گرفته ،حالا بدهیم بگوئیم کمیته انقلاب اسلامی این کار را بکند . با توجه به رهنمود مشخص حضرت امام در مورد این که نیروهای انتظامی یک کاسه بشوند . که تا آنجائی هم که ما خبر داریم وزارت کشور در این زمینه داشته کار میکرده که ژاندامری و شهربانی و کمیته با هم یکی بشوند خوب است که به جای این که چنین لایحه ای را می آورند ، لایحه ادغام نیروهای انتظامی شهرها را بیاورند و ما هم در یک فرصت خیلی سریع به آن موضوع که مساله اساسی هست و در همه این رابطه
و به این می پردازیم که یک جائی کلمه شهربانی را حذف کنیم کلمه کمیته را بیاوریم ،اصل موضوع که ادغام این نیروها است لایحه اش را وزارت کشور بیاورد تا به آن موضوع بپردازیم . مشخصاً حالا که 8 سال ،9 سال است شهربانی دارد عمل میکند اگر 6 ماه دیگر هم شهربانی باشد هیچ چیزی از مملکت کم و زیاد نمیشود . به نمایندگان پیشنهاد می کنم که به این موضوع با توجه به این که میتواند اگر رای ندهیم رهگشا باشد در جهت اینکه اصل مساله ای که خواست انقلاب و حضرت امام هست ، بعنی ادغام نیروهای انتظامی بپردازیم ، رای ندهند تا ان شاء الله آن لایحه بیاید والسلام .
منشی – آقای کاظمی دینان موافق ، بفرمائید .
کاظمی دینان – بسم الله الرحمن الرحیم . با توجه به که این شوراهای صنفی از اهمیت خاصی برخوردار است ونظارتش بسیار مؤثرهست لازم است که خواهران و برادران نماینده مجلس عنایت بیشتری به این داشته باشند که ان شاء الله الرحمان با حضور کمیته که خود نیروی نهاد انقلابی است و بیشتر با این اماکن سرو کار دارد و وضعیت آنها را در دست دارد و نظارت دقیق هم الان برواحدها دارد و در این ماموریت موفق هست ، شکل بگیرد که ان شاءالله الرحمان ضایعاتی را که داریم و نارضائی هائی که هست و اکثراً شکایتهائی که می آید و حکایت از این موضوع میفرمائید ،برطرف بشود و یک مقداری مردم در امنیت بیشتری قرار بگیرند . والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته .
نایب رئیس – بسیار خوب ، متشکر .کمیسیون بفرمائید .
منشی – آقای رحیمی مخالف هستند ،بفرمائید .
رحیمی قروه – بسم الله الرحمن الرحیم . جناب آقای کاظمی بیشتر نصیحت فرمودند و توصیه کردند . نگفتند مشکل چه جور باید حل بشود ؟ مطلب اصلی را اقای دکتر فرزاد گفتند من برآن تاکید میکنم . همین امروز در نطق پیش از دستور هم آقای دکتر شهرزاد می گفت این لوایح پیش پا افتاده و غیر اساسی را ما در مجلس نباید مطرح بکنیم . بهترین راهش هم همین است که همین امروز به این لایحه شما رای ندهید . معنا ندارد هم امام وهم مسؤولین مملکت و هم قائم مقام رهبری روی حذف دستگاههای موازی واضافی دارند صحبت می کنند و ما درصدد ادغام و پیدا کردن راه حل مناسب هستیم ، بلافاصله بیائیم بی راهه برویم و به موضوعهای فرعی و کوچک وقت خودمان را صرف کنیم و در مورد آن بحث کنیم . استدعای ما این است که به همین لایحه به عنوان نمونه مجلس رای ندهد تا آقایان از این لوایح را به مجلس نیاورند .
نایب رئیس – الان دارند اذان ظهر را می گویند طبق آئین نامه وقت نداریم مگر این که تمدید کنیم یکربع که کمیسیون و دولت هم توضیح بدهند …
شریعتی ( معاون وزارت کشور ) – مختصر توضیح می دهیم .
نایب رئیس – آقای شریعتی هم میفرمایند که ما مختصر و کوتاه صحبت می کنیم . من فکر می کنم که اگر ده دقیقه تمدید کنید مساله تمام میشود . خواهران و برادرانی که موافقند ( حداکثر ما یکربع می گذاریم ) با یکربع تمدیدقیام بفرمایند ( اکثراً برخاستند ) تصویب شد .
منشی – آقای بهزادیان موافق هستند ، بفرمائید .
بهزادیان – بسم الله الرحمن الرحیم . من عرض میکنم چند نکته ای را که مخالفین محترم فرمودند . ببینید برادرها ! این لایحه را دولت و وزارت کشور در سال 66 تقدیم دولت کرده و آن زمانموقعی بوده که ما نه ستاد فرماندهی کل قوا داشتیم نه این زمزمه ادغام در نیروها به این معنای امروز مطرح بوده ، و اصل اشکال همان موقع براین بوده که شما همان جوری که فرمودند در اساسنامه کمیته آمده اید نظارت براماکن را به عهده کمیته گذاشتید .در شورائی که این مسائل مطرح میشود ، کمیته حضور داشته ولی هیچگونه حق رای دادن نداشته . برادرهای شهربانی رای میدادند . روی این جور مسائل هم برداشت و نظر را می بینید گاهی اوقات متقابل است . کمیته مجبور بوده تصمیمی را عمل کند که اصلاً در آن جلسه اش حق رای دادن نداشته . شما مسؤولیت را به عهده اش گذاشته اید ولی اختیار را عملاً به او نداده اید . با آمدن کمیته مجموع آقایان هم مخالفتی ندارند. اما وجود شهربانی متاسفانه به تجربه در این مدت ثابت کرده که بعضاً بین این دو نیروی انتظامی که باید همکار و بازو باشند در یک کار نه تنها اختلاف نظری در این جلسه پیش میاید بلکه باعث سرگردانی بقیه شرکت کنندگانی که باید به نظر کارشناسی این دو نیروی انتظامی در فلان شهر یا شهرستان تکیه کنند و رای بدهند ، میشود .یعنی یک نیروی انتظامی یک حرفی را می زند در یک مساله خاصی ،نیروی انتظامی دیگر مقابل آن را می گوید . و خوب ، طبیعی اش این است که خود جلسه هم سرگردان میشود . من این را عرض میکنم که در قضیه ادغام نیروی انتظامی کما این که برادرهای مجلس می گویند و این جور که استنباط میشود جو مجلس هم به این علاقه دارد ، امیداوریم که آقایان این را زودتر تدوین کنند وبیاورند . تا جائی که بنده هم هم و بعضی برادران دیگر می گفتند خبردارم این است که به هر حال باید هماهنگ با ستاد هماهنگی فرماندهی کل قوا بشود . یا برنامه های آنها یک موقع تضاد و مشکلی نداشته باشد وبعد به مجلس بیاید . اما تا آن موقع ، تا این عمل بشود حالا مجلس رای بدهد یا ندهد ،شما کمیته بدون اختیار را دراین جلسه داشته باشید ، از آن طرف شهربانی که وظیفه ای را ندارد و دارد رای میدهد . خوب ، این طبیعی اش این است که ایجاد مشکل می کند . فرمودند که شورای تامین و شورای امنیت هم فرماندهان هستند ، هر دو تا نیرو هستند . بله ،آن جا آن قدر وظایف گسترده است که نه تنها آنها هستند بلکه نماینده فرمانده سپاه هم هست ، از ارتش هست . پس این دلیل این نمیشود که مابگوئیم بنابراین چون در شورای امنیت وشورای تامین از ارتش و سپاه هم وجود دارند،حالاماباید بیائیم در شورای نظارت بر اصناف هم این ها را بگذاریم . این دلیل را خود آقای موحدی هم توجه دارند که این جا مصداق پیدا نمی کند .
عرض آخر بنده این است که این لایحه قبل از این که مساله ادغام مطرح باشد آمده . شما وظیفه را به عهده کمیته گذاشته اید پس اختیارش را هم به او بدهید . وضمناًاین که به هر حال همه جا بیائیم ما یکدستگاه را مسؤول بدانیم که طرف ماباشد . این جور نباشد که در جلسات مختلف این ها بیایند و نظراتشان متقابل هم قرار بگیرد .و بعد مانه از کسی بتوانیم مسؤولیت بخواهیم نه کاری انجام بشود .والسلام علیکم و رحمه الله .
منشی – آقای بلوکیان مخالف ، بفرمائید .
بلوکیان – بسم الله الرحمن الرحیم . البته من خیلی خلاصه عرض می کنم ، این که اسنان وقتی صحبت می کند در این رابطه ، برادران اشاره می کنند به ادغام . البته این کاری که ما داریم انجام میدهیم حذف شهربانی که نیست ،که بعد بخواهیم بگوئیم نیروهای موازی را ما برداریم . فقط یک مورد را برادرمان آقای بهزادیان فرمودند و آن این که هر دونیروی انتظامی آن جا حضور دارند و گاهی از طرف این دو نیرو و دو نظر اعلام میشود واین مشکلاتی ایجاد میکند . خوب،هر نیروئی که در آنجا نظرش صحیح است ودرست هست همان را ما استفاده بکنیم . حالا اگر شهربانی درست می گوید .خوب به همان نظرشهربانی توجه بکنیم . و بعد مهمتر از همه ،همان که آقای رحیمی و آقای دکتر فرزاد فرمودند . مااصلاً باید آن را رد بکنیم که این لوایح نیاید به مجلس و وقت مان گرفته بشود . کارهای اساسی و اصولی ما باقی است . حالا این چه مشکلی را حل می کند که ما این کار را از شهربانی بگیریم و به کمیته واگذار بکنیم ؟ والسلام علیکم و رحمه الله.
منشی – آقای رباطی موافق . در جلسه نیستند .
نایب رئیس – مخبر کمیسیون تشریف بیاورند .
حسینی المدنی – بسم الله الرحمن الرحیم .من قبل از این که پاسخ بدهم متن مصوبه دولت را که تقدیم کرده می خوانم خدمت برادرها :
نظر به این که مطابق بند (ز) ماده (2) اساسنامه کمیته انقلاب اسلامی ایران یکی از وظایف قانونی کمیته مزبور نظارت براماکن عمومی است علیهذا در جهت ایجاد امکان برای انجام صحیح وظیفه مزبور لایحه زیر تقدیم میگردد .
در رابطه با این بند بوده که این لایحع تقدیم شده . من خیلی مختصر و فشرده عرض می کنم . جناب آقای موحدی که به عنوان مخالف صحبت فرموده اند خوشان هم پذیرفتند که ما با عضو بودن کمیته مخالف نیستیم . بنابراین بودن کمیته یک چیز مفید و مؤثراست . منتها بحث این است که آیا لازم است باز هم اگر چنانچه کمیته باشد شهربانی هم باشد ؟ که آن بحث جداگانه ای است . واگر شما پیشنهادی هم داشته باشید می توانید بعداً در شور دوم مطرح بفرمائید . از قبیل این که در جاهائی که کمیته نیست یا شهربانی نیست چه حور عمل بکنیم . آیا هر دو باشند ، هر دو نباشند ؟ واین را انشاء الله در شور دوم میشود پیشنهاد داد. مساله ادغامی هم که برادران مطرح کردند و معمولاً می گویند چرا لایحه های اساسی و طرحهای اساسی نمی آید، این جوابش را قبلاً هم آقای هاشمی فرمودند . خوب ، واقعاً لایحه بیاورید ،طرح بیاورید تا این که در مجلس مطرح
بشود . و حالا که نیامده وما با این مشکل مواجه هستیم ، چه باید کرد ؟ وبرای این که بتوانند نهادها وارگانها بهتر عمل کنند به وظایف خودشان لذا پیش بینی شده که اگر کمیته به جای شهربانی باشد و فرماندهی کمیته به جای شهربانی باشد بهتر مبشود به مردم وانقلاب خدمت کرد . توضیحات بیشتر هم اگر لازم باشد جناب آقای شریعتی توضیح میدهند . والسلام علیکم و رحمه الله برکاته .
نایب رئیس – متشکر آقای شریعتی بفرمائید .
شریعتی ( معاون وزارت کشور ) – بسم الله الرحمن الرحیم . اشکالی که آقای موحدی گرفتند من عرض کنم که پیشنهاد دولت هم همین بوده که به عنوان این که یک بندی اضافه بشود به حضور شهربانی ،در کمیسیون پیشنهاد داده شد و تغییر پیدا کرد . بنابراین میتوانند در صورتی که پیشنهاد داشته باشند حاج آقای موحدی ، مطرح کنند در کمیسیون و مربوط به جزئیات است . والا اصل حضور کمیته را ایشان هم مخالف نیست مسائل دیگر جنبی مطرح شد در مورد این که چرا لوایح اساسی نمی آید . طرحهای اساسی هم که در مجلس می آید گاهی اوقات خود نمایندگان ترجیح می دهند که شش ماه تاخیر بیفتد و امثال اینها . در این مورد هم ما ، هم لایحه لازم را تهیه کرده ایم و هم بحث های لازم را در هیات دولت مطرح کرده ایم و دو تا طرح داشتیم یک طرح ابتدائی که موقتی است به عنوان اینکه این نیروهای انتظامی ادغام بشوند و طرحی داشتیم به عنوان درازمدت و تشکیلات اساسی نیروهای انتظامی که در هیات دولت مطرح شد ، بناشد که با توجه به تجربه و بحث ادغام وزارت دفاع و وزارت سپاه طرح تفضیلی مشخص بشود و ما جلسات فراوانی با مسؤول طرح وبرنامه ستاد فرماندهیکل قوا داشتیم و داریم هنوز ، جلساتی برای مساله سازماندهی این نیروهای انتظامی و با توجه به حکم حضرت امام که نیروهای مسلح را هم فرا می گیرد . الان از نظر وزارت کشور کارهای این آماده است و جلساتی که در خدمت ایشان داریم مسائل حل و فصل میشود .اما اینکه مشکلی هست یا نه ؟ بلی مشکل هست .برای اینکه شما وظائف اماکن عمومی را به کمیته دادید و موارد خاص را . بعضی از برادرها مطرح می کردند که با همان حکم کلی کافی بود برای اینکه این موارد جزئی هم شامل بشود . ما گفتیم که از نظر حقوقی مواردی که تصریح شده ، رئیس شهربانی باید شرکت کند . یک مشکلی ما داریم ویا مسؤول کمیته تصریح نشده که شرکت کند ما از نظر حقوقی مشکل داریم موارد عام را با همان شرح وظیفه ای که از نظر کمیته نوشته شده حل می کند . ولی موارد خاص قانونی را از نظر حقوقی مجوز مجلس می خواهیم . دو راه داریم ،باز هم تکرار می کنم صحبت آندفعه است . یک راه اینکه ما از نظر قانونی به موارد جزئی مقید نباشیم ، یک راه اینکه نه مقید باشیم . این هیچ منافاتی با آن طرح نیروهای انتظامی و ادغام ندارد. موارد ادغام هیچ ارتباطی با این جهت ندارد . ممکن است که برای ادغام لایحه حتی تصویب بشود ، برود هیات دولت و بیاید اینجا ، آقایان صلاح بدانند که به فوریتش رای ندهند . گاهی اوقات موردی هم تصوی بشود، فو.رتیش هم تصویب نشود شش ماه هم باز مسکوت بگذارند . این موارد،مواردی است که هیچ منافاتی با آن طرح کلی ندارد. این اصلاحی است که براساس شرح وظایف است . اگر موارد جزئی اختلاف هست عرض کردم لایحه دولت این است که بعد از بند 9 ناده 48 قانون نظام صنفی به عنوان بند 10 عبارت مسؤول کمیته انقلاب اسلامی محل مربوطه و بعد از بند 11 از ماده 52 قانون مذکور بند 12 عبارت فرمانده کمیته انقلاب اسلامی ایران الحاق می شود . این آنچه که نظر هیات دولت بوده. بنابراین آقای موحدی هم با این مخالفت نکردند . اما اینکه لایحه ادغام آورده بشود ، عرض کردم که جریاناتش را ما هم در دست مطالعه دارین وهم الان از نظر ما کار کامل شده است .منتها نظر ستاد فرماندهی کل قوا و مخصوصاً طرح وبرنامه اش این است که تمام جهت را یک طرح کلی همچنانکه درمورد وزارت دفاع و وزارت سپاه هم همین مساله را مطرح کردند و مجلس هم با توجه به صلاحدیدها و مسائلی که مطرح شذ رای به مسکوت گذاشتن این جهت داد.این مساله هم با تصویب این هیچ اشکالی را ایجاد نمیکند وتاخیری را درآن لایحه و طرح ایجاد نمی کند . والسلام .
نایب رئیس – متشکر . حضار 182 نفر ، کلیات لایحه به رای گذاشته می شود .موافقین قیام بفرمایند ( عده ای برخاستند ) یک مقدار اختلاف در شمارش وجود دارد وچون شمارش تقریباً روبه مرز است . بعضی از آقایان رقمی دارند که رای آورده وبعضی از آقایان رقمی دارند که رای نیاورده . لذا دوباره نفرات را بشمارید . من منتظر هستم که آقای بیات هم بشمارند چون سه نفر از آقایان گفته اند 94 رای یا 95 رای .
منشی (بیات ) – خیر ، من 91 رای شمردم . اگر 91 بشود نصف به نصف است .
نایب رئیس – ببینید سه نفر از آقایان می فرمایند94 نفر ایستاده اند یکنفرشان هم می فرماید 95 نفر .
عده ای از نمایندگان – با ورقه رای بگیرید .
نایب رئیس – گلدانها را ببرید .
منشی – حاج اقا لطفاً تذکر بدهید که با اسم رای بدهند مااسمشان را نمی خوانیم اما با اسم رای بدهندکه ما اشتباه نکنیم .
نایب رئیس – اگر با اسم رای بدهند بهتر است . سریع گلدانها را ببرید .
6- اعلام وصول دو فقره طرح از طرف نمایندگان
منشی – دوتا طرح رسیده که اعلام وصول میشود .
1- طرح اصلاح موادی از آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی را جمعی از نمایندگان محترم تقدیم مجلس کرده اند که برای رسیدگی به کمیسیون ذیربط فرستاده می شود .
2- طرح اصلاح قانون نظام صنفی مصوب 13/4/59 شورای انقلاب ،این طرح هم به وسیله 34 نفر از نمایندگان تقدیم مجلس شده که به کمیسیون ذیربط فرستاده می شود .
نایب رئیس – نتیجه رای گیری در مورد لایحه قبلی : کلیات لایحه تصویب نشد .
اسامی غائبین و دیرآمدگان را بخوانید .چ
منشی – امروز دو نفر غائب غیر موجه داشتیم . آقای خدانظر قاسمی . آقای حسن روحانی.
کسانی که تاخیر داشتند : آقای شرع پسند (20دقیقه ) آقای شعله سعدی (23دقیقه ) ، آقای فریدون قاسمی (20دقیقه ) ،آقای حمیدالدین ملازهی (25 دقیقه ) ، آقای مهرزاد صدقیانی (20دقیقه ) ،آقای هاشم هاشم زاده (25 دقیقه ) ، آقای دکتر صدیقی (40 دقیقه ).
7- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده
نایب رئیس – ختم جلسه اعلام می شود جلسه بعد صبح سه شنبه ساعت 8 .
(جلسه ساعت 20/12 پایان یافت )
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی – مهدی کروبی