بسمه تعالی
مشروح مذاکرات مجلس شواری السلامی
دوره سوم - اجلاس اول
1367-1368
صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روز سه شنبه نوزدهم مهرماه 1367
فهرست مندرجات :
1- اعلام رسمیت جلسه وتلاوت آیاتی از کلام الله مجید .
2- بیانات قبل از دستور آقایان : ارسلان صفائی پورزمانی – بیت الله جعفری لو – علی کرم محمدیان .
3- تذکرات نمایندگان به مسؤولان اجرائی کشور وسیله آقای کروبی (( نایب رئیس)).
4- رد لایحه افزایش مستمری و حقوق وظیفه از کارافتادگی جانبازان و شهدای انقلاب اسلامی .
5- تصویب کلیات لایحه استخداتم یک نفر از افراد خانواده شهدا و اسراء ومفقودین و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و همچنین افرادی که حداقل دوسال به طور متوالی یا متناوب در جبهه خدمت نموده اند .
6- تصویب کلیات لایحه ارجاع اختلاف ناشی از قرارداد منعقده با کمپانی ایتالیائی آگوستا به داوری .
7- بحث پیرامون لایحه برنامه اول توسعه اقتصادی ،اجتماعی ،فرهنگی جمهوری اسلامی ایران .
8- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده .
جلسه ساعت هشت و پانزده دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد
1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید .
رئیس – بسم الله الرحمن الرحیم . با حضور 180 نفر جلسه رسمی است ، دستور جلسه را اعلام کنید .
منشی – بسم الله الرحمن الرحیم . دستور جلسه سی وهفتم روز سه شنبه 19/7/67 هجری شمسی مطابق با بیست و نهم صفر المظفر 1409 هجری قمری .
1- دنباله رسیدگی به گزارش شور اول کمیسیوت امور اداری و استخدامی درخصوص لایحه افزایش مستمری وحقوق وظیفه از کارافتادگی جانبازان و شهدای انقلاب اسلامی .
2- گزارش شور اول کمیسیون امور اداری و استخدامی در خصوص لایحه استخدام یک نفر از افراد خانواده شهدا ، اسراء ،مفقودین و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و همچنین افرادی کهحداقل دوسال به طور متوالی یا متناوب در جبهه خدمت نموده اند .
3- گزارش شور اول کمیسیون امور دفاعی در خصوص لایحه راجع به ارجاع اختلافات ناشی ا زقرارد منعقده با کمپانی ایتالیائی آگوستا به داوری .
4- گزارش شور اول کمیسیون برنامه وبودجه در خصوص لایحه برنامه اول توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران .
5- گزارش شور اول کمیسیون شوراها وامور داخلی در خصوص لایحه اصلاح بند 6 ماده 48 و بند 8 ماده 52 قانون نظام صنفی . مصوب 13/4/59 شواری انقلاب جمهوری السلامی ایران .
6- گزارش شور اول کمیسیون فرهنگ و آموزش عالی در خصوص رد لایحه اساسنامه صندوقهای رفاه دانشجویان .
رئیس – تلاوت کلام الله مجید .
(صدق الله العلی العظیم – حضار صلوات فرستادند)
(( از آیه 45 تا 50 سوره النبیاء ))
2- بیانات قبل از دستور آقایان : ارسلان صفائی پور زمانی بیت الله جعفری لو – علی کرم محمدیان
رئیس – سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید .
منشی – آقای صفائی نماینده باختران ، آقای جعفری نماینده ارومیه .
ارسلان صفائی – بسم الله الرحمن الرحیم . نظام بعث که با افروختن آتش جنگ علیه انقلاب اسلامی و حملات غیر انسانی به مناطق مسکونی و مردم غیر نظامی و ارتکاب زشت ترین جنایات جنگکی و قتل بیش از پنج هزار انسان بی گناه در حادثه غمبار حلبچه و اقدام به نابودی و قتل عام مردم مسلمان کرد در کردستان عراق و همکاری با مارونیت منحط در لبنان در جهت تقویت سلطه شوم استکبار و صهیونیسم در کشورهای اسلامی آرامش منطقه را به هم زده و به صورت خطری بالقوه تمام کشورهای ساحلی خلیج فارس را تهدید می کند .
اینک با اخلال در مذاکرات صلح واجرای قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل ،منطقه رادر معرض خطرات بزرگتری قرارداده است . حکام بعث باید بدانند که جمهوری اسلامی قطعنامه 598 را به خاطر افشای چهره واقعی دشمن جنگ افروز و همچنین جلوگیری از هدر رفتن بیشتر خون مردم مسلمان ایران و عراق پذیرفته ودر این مورد نباید به تصورات غلطی دچار شده و ادعاهای ابلهانه ای همچون حاکمیت بر اروند رود را طرح نمایند و خوب است به قراردادهای منعقده و قواعد و حقوق بین الملل و مقررات حاکم برآبراههای بین المللی مراجعه و همچنین تاریخ حاکمیت دیرپای ایران و عراق را مطالعه و روند جنگ تحمیلی را یک بار مرور نمایند تا به خاطر آورند که برارتش متجاوز آنان چه گذشت و از نظامیانی که با ذلت وخواری و به جا گذاشتن دهها هزار کشته واسیر از خرمشهر فرار کردند بپرسید که چه دیدند و چگونه تانک تجاوز کار آنها در آتش ایمان حسین فهمیده ها سوخت و سپاه سیاه قلبشان در دریای خون شهیدان غرق و به دست توانای دلاورمردان با ایمان ورزمنده خطه ایران زمین خاک مذلت بر چهره شیطانی آنها پاشیده شد . و بدانید که گوشه به گوشه این میهن اسلامی پر از امثال حسین فهمیده است و در روز نیاز واقعی هر ایرانی یک رزمنده است . در شرایط فعلی (( بازسازی )) یکی از مهمترین مسائل کشور است و البته (( بازسازی )) به معنای دوباره سازی و ترمیم خسارات، از شروع جنگ تحمیلی تا به حال در جریان بوده و تشکیلات آن نیز در جلسه 22/2/61 به تصویب هیات وزیران رسیده است و حاصل زحمات آنان نیز ناکام نمودن دشمن در ایجاد اختلال کلی در انجام امور مملکت در زمان جنگ بوده است . اما 8 سال دفاع مقدس و تجارب و نتایج حاصل از آن فرصتی تاریخی و تکرار نشدنی در اختیار کشور قرارداده که میتوان بابرآورد صحیح امکانات انسانی اقتصادی و طبیعی موجود یک برنامه ریزی دقیق واستفاده از قدرت لایزال والهی ملت و امکانات کشور و استفاده حساب شده از تجارب مفید جهانی وبهره برداری آگاهانه از همکاری دوستان ایام شدت و براساس آرمانهای انقلاب اسلامی و ارزشهای متعالی و عدالت گستر انقلاب عینیت بخشید . ( در این هنگام آقای مهدی کروبی (( نایب رئیس )) اداره جلسه را به عهده گرفتند ).
و لذا در این برهه بازسازی مفهومی وسیع می یابد و در اهمیت آن همان بس که امام امت در این مورد پیامی صادر فرموده و سران محترم سه قوه و نخست وزیر محترم را عهده دار سیاستگذاری و تعیین استراتژی بازسازی می نماید . واین به معنای بسیج کل نظام برای به ثمر رساندن این امر حیاتی و سرنوشت ساز است . این بزرگواران بایدبر مبنای رهنمودهای امام عزیز ونیاز کشور در زمینه های فرهنگی ، اقتصادی ، سیاسی و نظامی ملت را در این میدان بسیج نموده و زمینه رسیده به رشد مطلوب ومتعادل و عادلانه را درتمام زمینه ها فراهم نمایند و برای نیل به این هدف که حیات انقلاب و کشور به آن بستگی دارد باید اول موانع راه و عوامل اختلال را از پیش پا برداشت از آن جمله :
1- سالم سازی فضای سیاسی کشور وایجاد زمینه برای بحث و انتقاد سالم در تمام وسائل ارتباط جمعی .
2- از آنجائی که مهمترین عامل در ریختن جام زهر به کام امام و امت درگیریهای سیاسی و لفظی و خطی بین مسؤولین اجرائی ودخالت این اختلاف سلیقه ها درکارها بوده بایداز درگیرشدن مسوؤلین امر بازسازی در چنین جبهه گیریهائی در انجام امور بازسازی جلوگیری شودو همچنین از مایه گذاردن گروههای سیاسی و خطی از نام مقدس امام برای پیشبرد اهداف گروهی خود جلوگیری شود، چه وجوه مقدس امام نور است برای تمام حق جویان و روح است در کالبد امت اسلام و ملجاء و مامن امت برای تمام محرومین جهان .
3- اصلاح تشکیلات اداری برمبنای نیاز کشور و سازندگی آن وحذف دستگاههای موازی ومشابه که با عناوین مختلف موجب اتلاف بودجه کشور و گاهی تقابلهای مضر میشوند و جلوگیری از اعمال اختلاف نظر در کارهای اجرائی در بین مسؤولین اجرائی .
4- تقویت بنیه دفاعی و تعیین ساختار اقتصادی کشور و تعیی نمودن الگوی معیشتی برمبنای امکانات موجود .
5- تقویت بخش دولتی ،خصوصی و تعاونی در اقتصاد کشور وایجاد امنیت شغلی و سرمایه گذاری در امور تولیدی .
6- حذف رابطه در تمام موارد و تقویت حاکمیت قانون درکلیه زمینه ها و تلاش برای انجام هر کاری فقط از طریق دستگاه اجرائی ومسوول قانونی مربوطه انجام شود و جلوگیری از جوسازی برای انجام مقاصد و نیل به اهداف .
7- تنظیم روابط اقتصادی برمبنای عدالت اسلامی و ایجاد تعادل در بین مناطق واستانها .
8- شرکت تمام افراد ملت درتمام زمینه ها و بسیج یکپارچه آنان برای دوباره سازی کشور واستفاده از نظرات صاحبنظران ومتفکرین و کارشناسان در تمام امور و بررسی و رعایت پیشنهاد و نظرات مردم درتمام موارد.
9- سعی در اجرای تمام اصول قانون اساسی و جلوگیری از هر گونه خود محوری .
در ارتباط با مسائل حوزه انتخابیه بایدبگویم که رسیدگی به مسائل آن و سایر مناطق جنگزده و استانهای محروم باید در اولویت خاص قرار گیرد واساساً بازسازی کشور باید از مناطق جنگزده واستانهای محروم شروع شود تا پس از رفع خرابیها وایجاد تعادل آنگاه رشد تمام استانهای کشور را در دستور کار قرار داد .
حوزه انتخابیه من با داشتن حساس ترین موقعیت طبیعی و سیاسی و امنیتی برای کشور و اداء و ظیفه اش در خالصانه ترین و بهترین صورت در برابر اسلام و میهن اسلامی درزمان انقلاب و طول جنگ تحمیلی و عملیات مرصاد و تحمل دردناکترین مصیبت ها و دادن بیشترین قربانی باید در بازسازی مورد توجه خاصی قرار گیرد .نقش این مردن در جبهه های جنگ ، حضور آنها در صحنه های مختلف دفاع از نظام اسلام هشت سال بمباران شدن و دربدری داشتن و توقف کار وکسب و عمران ، مسائل خاصی را ایحاد کرده که برای حل آنها بایستی اقدامات لازم را بوجود آورد ودر عمل نشان داد که مسوولین قدر آنها را می شناسند .تمام بخشهای مختلف این استان درطول مدت جنگ تقریباً فعالیتی نداشته ، واحدهای فعال آن از کار افتاده . به عنوان مثال غیر از واحدهای تولیدی فقط در زمینه کشاورزی حدود 37400 هکتار از اراضی کشاورزی و 2380 هکتار از باغات و 1200000 راس دام آن از بین رفته ویا صدمه کلی دیده است . حدود 241 روستای آن بیش از 50% تخریب و 177 باب مدرسه آن بین 30 تا 100% تخریب و بیش از 75 هزار مترمربع فضای آموزشی آن کاملاً تخریب و 25 هزار متر مربع هم صدمه کلی دیده است . بیشتر تاسیسات ورزشی و تربیت بدنی آن از بین رفته و همچنین در باب تاسیسات شهری و سایر موارد در این مدت اقتصاد این شهر تعطیل و یا راکد بوده وکسبه آن احتیاج به حمایت خاص دارند. مردمش 8 سال با اضطراب و و حشت و دیدن اجساد پاره پاره شده عزیزان خود روبرو بوده اند واکنون برای بی سرپرستان وبیکاران و رشد عوارض خاص اجتماعی که در این زمینه بروز می کند تدبیر خاص لازم میباشد .
مضافاً براینهابی مهریها و برخی بی توجهی ها هم موجب افسردگی مومنان همیشه مقاوم را فراهم کرده . لذا باید برای تقویت تمام بخشهای اقتصادی و اجتماعی و آموزشی این خطه خونرنگ سریعاًاقدام واز مدیرانی استفاده نمود که به این مردم ایمان داشته و قدر آنها را بدانند و به خدمتگزاری آنان افتخار نمایند .
همچنین باید برای تامین گازوئیل وسوخت مورد نیاز استان و حل قطعی و همیشگی مشکل نان وتامین برنج موردنیاز وسایر نیازمندیهای اساسی استان سریعاً اقدام ودر خاتمه از دبیر محترم سازمان امور اداری واستخدامی کشور و همکاران محترمش به خاطر توجه خاص به مناطق محروم و ایجاد بخش مناطق محروم در آن سازمان ،وازسازمان امور عشایر به خاطر توجه به مسائل عشایر کشور تشکر نموده وتقاضای تعیین یک روز برای تجلیل از عشایر به خاطر نقش ارزنده آنان در جبهه های نبرد و خدمات ارزشمندشان به اقتصادکشور را دارد وضمن آرزوی توفیق برای کلیه رزمندگان اسلام و فرماندهی جدید سپاه چهارم بعثت از خدمات فرمانده قبلی این سپاه سردار رشید اسلام برادر محمد رضا شعبانی که در طول ماموریت با نهایت ایثار و اخلاص و دلسوزی انجام وظیفه نمود تشکر می کنم والسلام علیکم ورحمه الله .
نایب رئیس – ناطق بعدی را دعوت کنید .
منشی – آقای جعفری لو بفرمائید .
بیت الله جعفری لو – سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم . (حضار صلوات فرستادند ) . با تحیات بی کران برارواح طیبه شهیدان و با درود برآفتاب عالمتاب برج جماران .
اکنون که دوران بازسازی بعد از جنگ فرا رسیده با الهام از رهنمودهای
امام امت و حفظ هوشیاری های کامل از نظر تدافعی باید که حاکمیت قانون تثبیت و جایگزین خود محوری های باطل گردد.مجلس جایگاه عظیم خود راباز یافته و به ناهماهنگی های موجود خاتمه دهد.قوه قضائیه با درک رسالت عظیم خویش با احیا ارزشهای اسلامی به سالم سازی محیط قضا و طاغوت زدائی از آن اقدام نماید.البته تقویت بنیه دفاعی کشور و عمران استانهای محروم به ویژه جنگزده در دوران بازسازی چنان بدیهی است که احتیاج به توضیح ندارد.و اما چند مورد تذکر و تشکر:
1 – یادآوری به هیات محترم دولت خدمتگزار جهت تسریع در تصویب آئین نامه اجرائی ماده واحده قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و مجازات فروشندگان لباسهائی که استفاده از آنها در ملا عام خلاف شرع است و یا عفت عمومی را جریحه دار می کند و ابلاغ آن به مراجع قضائی و انتظامی برای برخورد جدی با فساد و مبارزه با مظاهر فحشا ومنکرات که بیش از یک سال و نیم است از تصویب قانون مذکور می گذرد.ولی به همین علت معطل مانده است.
2 – یادآوری و اعتراض در مورد انحلال ویا تعطیل ستاد مرکزی امداد و پشتیبانی جنگ آموزش و پرورش توسط معاونت جنگی آقای میرزائی و عواقب نامطلوب این تصمیم بخصوص جریحه دار شدن احساسات بسیاری از رزمندگان جان بر کف و بنیانگذاران ستاد مذکور که مورد بی مهری شدید معاونت جنگ قرار گرفته اند.آیا این است نحوه دلجوئی وقدردانی از سربازان امام زمان علیه السلام؟!
3 – تشکر از وزیر محترم کشاورزی در اقدام به خلع ید عناصر نامطلوب از مدیریت سازمانهای تعاونی،روستائی و یا آوری این نکته که در رسیدگی به وضع این سازمان در منطقه آذربایجان غربی سرعت بیشتری اعمال گردد تا جلوحیف و میل بیت المال گرفته شود.
4 – تذکر به وزارت بازرگانی در تامین مصالح مربوط به طرحهای عمرانی نیمه تمام و در دست اتمام در استان آذربایجان غربی که با وجود بودجه لازم همه مسوولین استان از نبود و کمبود مصالح می نالند.مخصوصا مساله سیمان که با وجود نیاز مبرم در داخل از مرز آذربایجان به ترکیه صادر می گردد.
5 – یادآوری به بنیاد شهید بنا به در خواست جانبازان،معلولین و خانواده شهدا حوزه انتخابیه حقیر جهت رسیدگی عاجل به وضع آنها به ویژه تحویل وسائط نقلیه پیش بینی شده که از این نظر بسیار در مضیقه بوده و درخواستشان این است که این همه امروز و فردا نکنند.البته بنده از مساعی بنیاد شهید تشکر می کنم.
6 – تشکر قلبی از وزیر محترم ارشاد به ویژه مقام محترم ریاست جمهور در تجلیل از مقام استاد شهریار.واما گلایه از دست اندر کاران انتخاب هنرمندان برگزیده هشت سال دفاع مقدس که نه ملاک آن معلوم بود و نه محدوده انتخاب ، حقا که در این مورد عدالت در قضاوت مراعات نگردیده و موجب سرخوردگی بسیاری از هنرمندان ایثارگر شده که احتیاج به تجدید نظر در آینده دارد.
7 _ استمداد از قوه قضائیه در تاسیس شعبه ای دیگر از دادگاه مدنی خاص در استان آذربایجان غربی که نیاز مبرم به وجود آن می باشد و پرونده های زیادی مسکوت مانده است.
8 – ونهایتا استمداد از تمامی دست اندرکاران و متصدیان امورکشورجهت رسیدگی به دادکشاورزان محروم استان آذربایجان غربی که باتولیدبیش از250000تن سیب و 72000 تن انگور با اشتغال بیش از 82610 نفر دراین دو رشته تولید محصول به دست آمده به علت عدم امکان عرضه به بازارهای داخلی و خارجی مثل بچه مرده ای در دستشان مانده است و معلوم نیست که این میت را چه کسی باید در این کشور از زمین بردارد؟هزینه برداشت هر کیلو سیب 70 ریال ولی قیمت خرید 20 الی 30 ریال ، سردرختی 10 ریال.با این حساب ببینید آیا کشاورز محروم،مغلوب و زمینگیر می شود یا نه؟با اظهار تشکر از هیات رئیسه محترم والسلام علیکم و رحمه الله.
نایب رئیس – ایشان 5 دقیقه از وقتشان را به آقای محمدیان از ایلام مرحمت فرموده اند.بفرمائید.
علی کرم محمدیان- بسم الله الرحمن الرحیم.الحمدلله رب العالمین و به نستعین.با سلام و درود فراوان بر امام امت و امت امام و سلام بر ارواح طیبه شهدای راه اسلام در همه صحنه های نبرد حق علیه باطل و با عرض تسلیت سالروز رحلت بزرگ پرچمدار توحید پیامبر بزرگ اسلام و شهادت دومین اختر تابناک آسمان ولایت و امامت به پیشگاه آقا امام زمان و نایب برحقش و مسلمین و مستضعفین زمین.ابتدا خود و همه مسوولین را به رعایت و اجرای دقیق فرامین و رهنمودهای حضرت امام که در هر مقطعی از تاریخ انقلابمان صادر شده است توصیه می نمایم.امام بزرگوار است در منشور دوم انقلاب می فرمایند((ما چه بخواهیم و چه نخواهیم صهیونیستها و آمریکا و شوروی در تعقیبمان خواهند بود تا هویت دینی و شرافت مکتبی مان را لکه دارنمایند))وواقعیت هم همین است که جهان استکبار دل خوشی از انقلاب نداشته و نخواهند داشت بلکه همیشه و در همه حال در فکر توطئه و دسیسه برای براندازی حکومت اسلامی می باشد.در این زمینه می بایست بنیه دفاعی کشور هر چه بیشتر تقویت شود به طوری که بر همه مرزهای آبی و خاکی تسلط کامل داشته و محورها و راههای نفوذی برای تردد قاچاقچیان و منافقین جاسوس مسدود گردد تا مردم و مسوولین ما با خاطری آسوده تر به امر بازسازی و نوسازی کشور بپردازند و ابر جنایتکاران شرق و غرب و نوکران آنان از تدارک دیدن حمله مجدد به کشور اسلامی ما مایوس و ناامیدگردند.
واما در مورد بازسازی و نوسازی که ابعاد مختلفی دارد و حضرت امام خط مشی کلی را ترسیم نموده . چون سال تحصیلی دانشگاههای کشور شروع شده باید عرض کنم تا زمانی که ما نیروی کمی و کیفی متخصص و متعهد نداشته باشیم آنطوری که باید و شاید نمیتوانیم از امکانات و منابع خدادادی مملکتمان به نحو احسن استفاده کنیم ومخصوصا در استانهای محروم جذب اعتبارات عمرانی با کیفیتی مطلوب ، زمانی عملی است که نیروهای کاردان و کارشناس از خود داشته باشند. در اینجا ضروری است مسوولین امر با رفع مشکل دانشجویان از نظر مسائل رفاهی محیط دانشگاهها را بیشتر از پیش به فضای علم و دانش توام با معنویت مبدل سازند و مسلما دانشجویان عزیز ما نیز حساسیت زمان انقلاب را درک کرده و با جدیت و کوشش بیشتر به فراگیری دانش می پردازند. خدا نکند که روش غیر منطقی بی حجابی و بد حجابی عده ای از خانمهای شمال تهران به میان خواهران دانشجو در سطح دانشگاهها کشیده شود زیرا این عده محدود از خانمها یا جاهلند که باید به آنان فهماند ویا مغرضند که باید جلو آنان را گرفت و اگر مسوولین ذیربط فکر می کنند که خطر ادامه این روش یعنی بی حجابی و تبلیغ آن در جامعه از خطر قاچاقچیان مواد مخدر و یا احتکار و گرانفروشی و گروهکهای ضد انقلاب کمتر است ساده اندیشی است. زیرا اینان که قصد دارند چهره واقعی زن مسلمان را خدشه دار کنند قاچاقچیانی هستند که فکر جوانان ما را معتاد می کنند و نیز به جای گرانفروشی، ارزان فروشانی هستند که به صورت مجانی بدن خود را در معرض دید جوانان گذاشته تا افکار آنان را منحرف و به نیت شوم ضد انقلاب جامه عمل بپوشانند. لازم است مسوولین امر برای مقابله با ابن حرکت ضد ارزشی چاره اندیشی کرده و قاطعانه برخورد نمایند. به طوری که ما در مرحله اول جامعه مان را به مدرسه مبدل کرده و انسان سازی را در اولویت قرار دهیم.
بازسازی و نو سازی جاده ها و خطوط ارتباطی با توجه به موقعیت جغرافیائی و محرومیت بیش از حد مناطق مرزی و غرب کشور و مخصوصا استان ایلام که بیش از یک سوم مرز مشترک کشور با کشور متخاصم عراق را دارا می باشد. پیشنهاد میشود اعتبار ویژه ای برای ترمیم، مرمت و اسفالت و احداث جاده های مرزی و احداث خط آهن غرب در نظر گرفته شود.
چند تذکر در مورد مشکلات حوزه انتخابیه ام:
به وزارت نفت تذکر می دهم که هر چه سریعتر و زودتر نسبت به رفع کمبود مواد سوختی نفت، بنزین و گازوئیل و پروژه انتخاب گاز مایع توسط لوله به استان ایلام را اقدام نماید.
به وزارت آموزش و پرورش تذکر می دهم با توجه به اینکه قرار است در آذر ماه امسال از دانش آموزان سال چهارم دبیرستانها که مردود شده اند امتحان مجدد به عمل آید، دانش آموزان شبانه را نیز شامل شود. برای بازسازی درامر کشاورزی و دامداری مهار کردن رودخانه های مرزی که عملا آب به آسیاب دشمن می ریزند با ایجاد سدها و بندها و کانالهای انحرافی و غیره، به کارگیری نیروهای خلاق و شرکت همه جانبه مردم و کشاورزان و تقویت آنان در امر تولید بیشتر و حداکثر استفاده از منابع موجود آب، خاک و ابزار کار و سرمایه گذاری کلان در مورد (نایب رئیس-وقتتان تمام است)کشت منطقه ای
محصولات استراتژی پیشنهاد می کنم. با توجه به اینکه وقت من تمام است، معذرت میخواهم والسلام علیکم ورحمه الله وبرکاته.
3 – تذکرات نمایندگان مجلس به مسوولان اجرائی کشور به وسیله آقای کروبی(( نایب رئیس))
نایب رئیس _ تذکرات نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی به مسوولین اجرائی.
آقای امام موسوی نماینده شوشتر به وزارت بهداشت و درمان و به وزارت کشور و شورایعالی قضائی در مورد رسیدگی به وضع بهداشت و درمان شوشتر، رسیدگی به وضع دادسرای انقلاب اسلامی شوشتر.
آقای سید علی اکبر طاهائی نماینده رامسر و تنکابن به شورای عالی قضائی و ریاست ثبت و اسناد کشور در مورد تسریع در رفع مشکل اجرائی تامین اسناد ثبتی مناطق تنکابن و رامسر.
آقای محمد رضا توسلی نماینده فردوس و طبس به وزارت نیرو، به وزارت راه و ترابری و صدا و سیما درخصوص تسریع در اجرای پروژه آب آشامیدنی طبس، اتمام اسفالت جاده های سریان و جوخای طبس، رفع خرابی تصویر سیما در فردوس و طبس.
آقای صادق خلخالی نماینده قم به وزارت راه، شهرداری قم، وزارت کشور در خصوص ترمیم جاده قدیم تهران_قم، رسیدگی به نظافت شهر قم، رسیدگی به وضع شرکت اتوبوسرانی قم.
مجددا آقای خلخالی نماینده قم، به سازمان حفاظت محیط زیست، رئیس کل بانک مرکزی در خصوص رفع آلودگی محیط زیست در تهران و قم، پرداخت حقوق سفارتخانه های خارج از کشور.
آقای سید رضی حسینی المدنی نماینده لامرد به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و آموزش و پرورش لامرد در خصوص تکمیل شهرک امام خمینی، دائر کردن دبیرستان در مرکز دهستان و روستاهای بزرگ و مدارس راهنمائی وتاسیس مدارس راهنمائی در مناطقی که دارای حد نصاب دانش آموز هستند.
آقای جعفری نماینده شهر بابک به وزارت راه و ترابری درباره آسفالت جاده های شهر بابک – میمند و شهر بابک – آبدژ. آسفالت و پل سازی جاده دهج – شمس.
مجددا آقای جعفری نماینده شهر بابک به وزارت بهداشت و درمان راجع به تامین تاسیس مرکز یک درمانی در منطقه چاهک و شهریاری و احداث بیمارستان در منطقه مروست.
آقای محمدرضا بهمئی نماینده رامهرمز و رامشیر به وزارتین مسکن و شهرسازی و بهداشت و درمان و وزارت نیرو در ارتباط با تسریع در تکمیل بیمارستان رامهرمز و تسریع در اتمام و راه اندازی پروژه آبرسانی رامهرمز رامشیر.
آقای حسین محلوجی نماینده کاشان به وزارت بازرگانی در مورد مشکل نان کاشان.
آقای حبیبی نماینده قائمشهر و سوادکوه به وزارت جهادسازندگی درباره اقدام در رابطه با پل کارسالار و منگل و به وزارت بهداشت و درمان راجع به رسیدگی به مساله کمبود دارو و درمان در قائمشهر و سوادکوه.
مجددا آقای حبیبی نماینده قائمشهر به وزارت بهداشت و درمان در خصوص راه اندازی بیمارستان زیراب و آب آشامیدنی زیراب.
آقای سید حسین حسینی نماینده اراک به شرکت ملی درباره گاز و تسریع در گازرسانی مناطق سردسیر اراک.
و باز آقای سید حسین حسینی نماینده اراک به وزارت نیرو راجع به تامین و کیفیت آب آشامیدنی اراک به شورای آرد و نان و برطرف کردن مشکل بزرگ نان اراک.
نمایندگان استان مازندران به هیات دولت، در خصوص شورای اقتصاد، شورای عالی کشاورزی و تجدی نظر در تصمیم خرید انحصاری پنبه در جهت حمایت اصولی از کشاورزان.
آقای منتجب نیا دستور را بفرمائید.
4 – رد لایحه افزایش مستمری و حقوق وظیفه از کار افتادگی جانبازان و شهدای انقلاب اسلامی
منشی – ادامه گزارش رد لایحه افزایش مستمری و حقوق وظیفه از کار افتادگی جانبازان و شهدای انقلاب اسلامی.
تعدادی از مخالفین و موافقین رد صحبت فرمودند، اولین مخالف رد امروز، آقای رحمتی هستند، بفرمائید.
رحمت الله رحمتی _ بسم الله الرحمن الرحیم. این لایحه در جلسه گذشته مطرح بود مسائلی در موافقت رد آن یا مخالفت اصل آن صحبت شد و یک سری مسائلی که توهماتی ایجاد کرد در ذهن نمایندگان محترم احتمالا مطرح شد. م اینها را روشن میکنم با توجه به اینکه مخبر کمیسیون هستم و به دلیل مخالفت با رد آن، از آن دفاع نکردم از کمیسیون بخاطر صحبت کردن با آنان بود و اطلاعی که از داخل کمیسیون داشتم و از نمایندگان محترم تقاضا میکنم که به این موضوع توجه بکنند. اولا این مساله، بسیار بدیهی و روشن هست که واقعا باید خانواده های محترم شهدا در نهایت عزت زندگی بکنند و همه ما باید تلاش بکنیم که هر قدر که می توانیم برای خانواده های محترم رزمندگان عزیز و برای کسانی که در راه انقلاب ایثارگری ها کرده اند، فداکاری ها کرده اند یک قدم مثبتی برداریم در صحبت مخالفین و دلیل رد کمیسیون هم اگر آقایان دقت کرده اند متوجه شدند که هیچکس مخالف با اصل این موضوع نبود فقط دو نوع ایراد به این لایحه گرفته میشد و عمدتا با این دو دسته دلایل و استدلالات بود که آقایان با این لایحه مخالفت میکردند و یا در کمیسیون رد شده. یکی از این مخالفت ها این بود که یک عده ای اصلا می گفتند این مقدار کم است و این در شان خانواده های محترم شهدا نیست و ما باید یک کار اساسی تر و اصولی تری انجام بدهیم که من توضیح خواهم داد که بر چه اساسی این ((نرم)) انتخاب شده و این تقریبا معادل همان گروه و پایه ای است که یک کارمند اگر حیات دنیوی داشت و به کار خودش ادامه میداد توی مسیر کار خودش این مقدار را میگرفت. الان شهید شده است چه بسا که این نان آور خانواده بود یک خانواده ای چشم امیدشان به دست این کارمند بوده. ما الان آنچه که به عنوان 5% به خانواده های این کارمند شهید میدهیم تقریبا معادل همان گروه و پایه و ارتقائاتی است که اگر حیات دنیوی داشت و به کار خودش ادامه میداد این را میگرفت و از طرفی باید واقعیت ها را توجه کنیم باید یک حرفی بزنیم و یک مطلبی را بگوئیم که قابل اجرا باشد یعنی اگر ما بقول معروف سنگ بزرگی برداریم که در اجرا نتوانیم بزنیم و حرفی بزنیم که نتوانیم اجرا بکنیم این بازتاب منفی خواهد داشت. آن کسانی که به این دلیل مخالفت کردند من از این آقایان سوال میکنم اگر این لایحه را رد کردید چه پیشنهاد جدیدی دارید که جایگزین آن بکند؟ یعنی اگر 5% نه، چند درصد؟ اگر این کمک نباشد چه کمکی باید بکنیم؟ این را باید آقایان توجه کنند. کارشناسان هیات دولت و سازمان امور اداری و استخدامی نشسته اند و بر اساس یک حساب و کتاب دقیقی عدد 5% را انتخاب کرده اند و نه اینکه همین طور گفته باشند 5% که اگر نشد خوب 6% یا آن طرف قضیه 4% . این تقریبا یک معیار و یک نرمی است که تقریبا معادل گروه و پایه ای است که کارمند در حین کارش میگیرد این یک مطلب.
مطلب دوم اینکه ما در متن لایحه آورده ایم که این اضافه شدن و این کمک مانع از سایر ارتقائات نیست یعنی افزایش های دیگری که در مورد کارمندان شاغل در دستگاه ها انجام میگیرد آن افزایش نیز شامل حال این خانواده های شهید میشود. پس یک عده ای مخالفت شان به دلیل کم بودنش بود. من توضیح عرض کردم خدمتتان که این منطبق بر یک سری واقعیات بوده نسبتا هم چیز خوبی است قدم مثبتی است، واقعا هیچ دلیلی بررد این لایحه نیست. اما دلیل دومی که بعضی از آقایان داشتند(که من از همه نمایندگان تقاضا میکنم که به این دلیل دوم توجه کنند) نمایندگان مخالف این لایحه یا موافق رد دلیلشان این بود که چرا همه خانواده های شهدا مشمول چنین قانونی نمیشوند؟ پاسخ ما این است: که اگر چنین چیزی شد. فبها ما هم موافق با ابن هستیم ما هم علاقه مندیم که برای همه خانواده های شهدا امکانات بیشتری از نظر حقوق و رفاه فراهم شود و خدمت بیشتری بکنیم، قدم بیشتری در جهت آنها برداریم اما سازمان امور اداری و استخدامی که این لایحه را آورده است متولی کل خانواده های شهدا نیست عزیزان، چرا برادرمان جناب آقای عبدالعلی زاده که در کمیسیون برنامه و بودجه هستند این طوری برخورد می کنند؟ که ما بیائیم فقط به یک عده ای نگاه کنیم آن هم این طوری مطرح کردند که گوئی همه این کارمندان شهید کسانی هستند که در تهران در ساختمان اداره نشسته اند و موشک خورده اند! اصلا چنین چیزی نیست. شما چه کسی را در طول جنگ به اجبار به جبهه فرستادید؟ هیچکس
را اکثر قریب به اتفاق کارمندان شهید ما کسانی هستند که از روی رغبت و علاقه بلند شد ند و رفتند در جبهه و جنگید ند و شهید شد ند. یک تعدادی هم البته در تهران یا در شهرستان دیگر که تعداد آنها شاید به 10 نفر نرسد همان هم برای ما قا بل ارزش و ستایش است. ولی بحث سر این هست که کارمندا نی که … ما نبا ید با این دید نگاه گنیم که مثلا کسا نی که فقط در تهران بودند و بمباران شده ا ند این را ما بیا ئیم الان افزایش حقوق بدهیم ولی فرزندکشاورز را نه، فرزند کشاورز هم متولی اش سازمان امور اداری واستخدامی نیست. بنیا دشهید این کاررا انجام بدهدما می پذیریم به دیده منت. ولی سازمان اموراداری و استخدامی نمیتوا ند بیاید تصمیم برای کل خا نواده ها شهدا بگیرد این مطلب باید جا بیفتد و روشن بشودکه چرا سازمان امور اداری و استخدا می برای افزایش حقوق کارمندان دولت این لایحه را آورده است. برادران! اگر این لایحه را که یک قدم در جهت خدمت به بخشی از خانواده های شهدا هست ما در مجلس رد بکنیم ، واقاٌ خا نواده های شهدا به مجلس چه دیدی پیدا می کنند؟ مجلس که یک مرجع امیدی هست برای همه مستضعفین جامعه ما. مجلس که باید افق روشنی را جلوی خا نواده های شهدا بازبکند باز تاب منفی این چه خواهد بود؟ از طرفی بعضی آقایان مطرح می کنند که این بار ما لی را بنیاد شهید تقبل می کندو بنیاد شهید می پردازد. هیچ قا نونی نیست که بنیاد شهید بپردازد باید دستگاه های اجرائی این افزایش حقوق و مستمری را بدهد به بنیاد شهید بنیاد شهید بدهد به خوا نواده های شهیدا . حالا اگرمن الان میگویم که اگرکسی چننین مطلبی را مطرح کرد جوا بش را از قبل ماداده باشیم. عرض شودکه اگر ا حیا ناٌ دستگاه دولتی بوده کار این مستمری کارمندان شهیدش را به بنیاد شهید نداده متولی آن بنیا د شهید است. بنیاد شهید باید مطالبه بکند و آن دستگاه اجرائی نیز سهم خودش را به بنیاد شهید بپرذازد و اگر می خواهد این مطلب روشن بشود اتفاقاٌ جایش همین جاست. ما یک تبصره ای در این لایحه در شور دوم می گنجانیم اضافه می کنیم که این تبصره تا کید کند بر اینکه دستگاه های دولتی باید سهم مستمری کارمندان خودشان را به بنیاد شهید بدهند و به شماره حسابی واریز بکنند و مجازاتی برایشان قائل بشویم هر جا که خواستیم می توانیم در لایحه بر خورد بکنیم این دلیل نیست که ما بیائیم به این دلیل این لایحه را که قدمی است درجهت خدمت به خانواده های کارمندان شهیدمان معلمین یا کارمندانی که از ادارات به جبهه ها رفته اند، به این مطلب توجه کنید اینها گل ادارات ما بودند . کسی که از بین کارمند ان ما با علاقه و رغبت به جبهه می رود معلوم ا ست که از حزب اللهی های ادارات ما بوده ا ند . کسانی بوده ا ند که با عشق و علاقه بیشتر در محیط کارشان کار
میکرد ند و بخاطر فرمان امام بلند شده ا ند رفته ا ند و حقوق کارمندی را هم که شما می دا نید چه هست ؟ و مبلغی که به عنوان یک مستمری برای از کار ا فتاده کلی به خا نواده اش یا خودش تعلق می گیرد یا یک مستمری که به خا نواده شهید تعلق می گیرد شما می دانید که مقدارش چقدر نا چیز است . الان ا جازه بدهید که مجلس با یک رای قاطع ان شاء الله تصو یب کند و رای بیاورد ان شاء الله یک ا فق روشن جلوی خا نواده شهدا باز شده باشد آقای عبدا لعلی زاده از کمیسیون برنامه و بودجه استدلال کردند که کار کمیسیون برنامه و بودجه یک کار بسیار صحیحی بوده ولی کار کمیسیون اداری و استخدامی یک کار غلط ! من می گویم اگر کمیسیون برنامه و بودجه کار صحیحی میخواست بکند چرا آمده اید به ما می گوئید که چرا بخشی از خا نواده های شهدا را مورد نظر قرارداده اید؟ لایحه در دست شما بود. شما میخواستید تعمیمش بدهید به کل خا نواده ها
الان اگر از آقای کروبی سوال بکنید شاید گله ایشان از کمیسیون شما باشد که بودجه به آنها کم داده اید . اگر ایشان حتی مخالفتی احیاناٌ برای اینها داشته باشند به دلیل این هست که بودجه شان کم است بودجه را ما باید بدهیم یا کمیسیون برنامه و بودجه ؟ آن وقت تازه کمیسیون برنامه و بودجه می آید این را استدلال میکندکار ما صحیح بوده است چون بخشی از خانواده ها مورد نظر قرار گرفته اند . لایحه در دست شما بود و اگر در مورد کل خانواده ها میآمد ( نایب رئیس وقتتان تمام است ) از بر خوردهای قبلی که ما با کمیسیون برنامه وبودجه در طول دوره دوم مجلس داشته ایم من صرحتاٌ عرض میکنم ( ا ین ا ها نتی خدای نکرده به ساحت مقدس کمیسیون برنامه وبودجه نباشد ) همیشه وقتی چنیین مطالبی مطرح میشد ، فوری مساْله ‹‹ تورم›› رامطرح میکردند بدون اینکه هیچگونه استدلالی و راه حلی برای جلوگیری از تورم مطرح کنند هرجا که مساْله افزایشی بوده یا یک رفاه برای کارمندان یا خا نواده شهدا و یا غیره بوده فوری مساْله تورم را مطرح میکردند که تورم پیدا میشود ! حالااین برخورد دوگانه پس معنی اش چیست ؟ بنا براین حرف آخر ما با عذر خواهی از حضور آقایان این است که اولاٌ این مقدار ، مقدار مناسبی است، حساب شده است و بعد هم عرض شود که اگر ایراد به این هست که کل افراد کل خا نواده های شهدا چرا مشمول نمیشوند این را ما مخا لفش نیستیم ولی جایش اینجا نیست . این لایحه را سازمان امور اداری واستخدامی آورده است سازمان امور اداری واستخدامی مسؤول ومتولی کارمندان خودش هست ا ین قدم را برداشته . ان شاء الله به بحث بودجه برسیم در را بطه با خا نواده های شهدا هم پیشنهاد هائی دوستان خواهند داد واکثر مجلس به آن رأی قاطع خواهد داد والسلام علیکم و رحمهْ الله و برکاته.
منشی ـ موافق بعد جناب آقای کروبی هستند، بفرمائید.
مهدی کروبی ـ بسم الله الرحمان الرحیم. برادران وخواهران توجه بفرمایند در این که حقوق نوع خا نواده ها کم است و جوا بگوی زندگی نیست ا ین هیچ بحثی نیست و طبعاُ میداید ما خدمتگذاریم وآنجا آشنائیم. گرچه روحیات خانواده و عزت نفس و منعت طبعشان طوری است که مشکلات را کم وبیش مطرح می کنند اما با توجه به اوضاع واحوال و تنگناها و اهدافی را هم که دنبال می کنند و عزیزا نشان هم برای آن اهداف جا نفشا نی کرده اند کمبود حقوق ومشکلات زندگی برایشان بهر جهت گواراست. بنا براین نکته اول اینکه با اوضاع واحوال فعلی تورم، حقوق جوابگوی زندگی نیست در این بحثی نیست و من بعنوان یک کارشناس بعنوان خدمتگذار حدود 10 ساله بنیاد حضورتان عرض میکنم جز یک عده نسبتاُ قلیلی از خا نواده ها که سطح حقوقشان بالاست ونسبتاُ از حقوق آبروداری برخوردارند( مثل پزشکان شهید یا افسران عالی رتبه یا افسران ارتش و یا بعضی مهندسین ) غیر از آنها مضا فاُ بر اینکه بعضی رده ها یک مقدا حقوقشان اضافه شده نسبتاُ جوابگوست. ولی آنها محدود است، مشخص است تعدادشان در مقابل کل خا نواده ها نسبتاُ زیاد نیست. بنابر این اصل حقوق باید با اوضاع واحوال فعلی اضافه بشود ومن پیشنهاد هم داشته ام که یک روزی استدعا کنم بعد از ختم جلسه چند جمله ای از مشکلات و پیشنهاد هائی که داریم و مخصوصاُ بعد از جنگ است صحبت کنیم با نماینگان محترم، گرچه در سالهای گذشته مجلس کمال محبت را به خصوص کمیسیون بودجه نموده اند و باز این نکته را هم بعضی دوستان مرتب گفتند شما تذکر بدهید آقایانی که موتفق رد صحبت میکنند و یا کمیسیونی که رد کرده این قضیه را بحثش این نیست، همه بالا تفاق متفق اند که باید نسبت به خا نواده ها خدمت بشود و حقوق هم افزوده بشود. بحث این است که آقایان توجه نمی کنند حدود 3 هزار یا بیشتر یا کمتر ما کارمند به این صورت که برادران بزرگوار وعزیزمان با امور استخدامی میفرمایند داریم. ما دنبال مطلب هستیم و آن مطلب باید اجرا وعمل بشود اینکه سطح بودجه در حدی بشود که کل خا نواده ها یک مقدار حقوقشان بیاید بالا و در حدی بشود که قابل زندگی برایشان باشد
3 هزار نفر را ما بیاوریم اینجا ، یک مقداری حقوقشان را ببریم بالا و به این صورت و بعد هم برگردانیم به بنیاد مدام هم درگیری در بنیاد به وجود بیاوریم برای قضایا این کار اصولی و اساسی نیست راهش یک کلمه این است‹‹ افزایش بودجه بنیاد›› که بنیاد حقوق ها را بالا ببرد چرا ؟ برای اینکه الان در همان ارتش آن کسی که حقوقش بالاست بنیاد کل حقوقی راکه اداره محول کرده می پردازد آن گروهبان وآن سربازی که حقوقش کم بوده چه آن موقعی که حقوق به ما متقبل
نشده بود ما به التفاوت می دادیم و حالا هم که آمده رویش اضافه کرده ایم ویا حتی بخش کمی که من حالا مقرراتش را نمیدانم آقایان امور استخدامی می دانند کارمندان حقوقشان منتقل به بنیاد شده اصلا بنیاد جزو بودجه اش شده می پردازد یک بخش کمی ، از صندوق ها حقوق می گیرند حقوقشان کم است ما باز باید ما به التفاوت رویش بگذاریم یعنی دو جا میگیرند هم از صندوق می گیرند هم از ما می گیرند که این خودش هم خیلی مطلوب نیست بنابر این کل سخن ما همین یک کلمه است که حقوق وقتی که اضافه نشود 90% زندگی شان تاْمین نمیشود اشکال دارد این اصل قضیه و پانیاُ همین طور که عرض کردم آن وقت می شود که همین اداری ها این 5% را هم که می گذارید ، مجدداُ وقتی یک عده شان عائله مند ند سطح تحصیلی شان پائین است سابقه اداری شان کم است پایه شان کم است باز هم ما باید حقوق برایشان بکذاریم حالا آنجه مشخص است یعنی همین را باز باید روی حقوقش اضافه کرد ولی آن کسی که تعداد بچه اش کم است ممکن است این حقوق جوابگو. باشد . بنابراین اطاله کلام ندهم که وقت مجلس گرفته بشود اینکه ما 200 هزار خا نواده داریم که اعم از ( شهید ، مفقود الاثر و غیره … ) که این 200 هزار نفر حقوق بگیر از نظام هستند چه آنکه استخدام بوده چه آن که استخدام نبوده چه آنکه کشوری بوده چه آنکه لشکری بوده آن سازمانی که مربوط به اینهاست و بودجه کل خا نواده ها و اینها میشود و همین حقوق اگر اضافه بشود محول به بنیاد است بنیاد باید بپردازد محول به بنیاد شده الان بنیاد دارد می پردازد بودجه دارند به بنیاد می دهند کل حقوق باید بودجه بالا برود و با بررسی هائی که بنیاد می کند آشنائی که به خا نواده ها دارد مشکلاتی که دارد در رابطه با تحصیل شان است در رابطه با درمان شان کم وبیش هست در رابطه با زندگی شان است در رابطه با اشتغال شان هست در رابطه با مسکن شان هست آنجا خودش توجه دارد که چکار کند ضوابط را می گویم و مسؤولیت بنیاد رامی گویم و سازمان را می گویم نه مدریت بنده یا دیگری کل قضیه را می گویم مربوط به حالا که خود من مدیر آنجا هستم نیست والسلام.
منشی ـ مخالف نظر آخری به عنوان رد آقای فرزاد هستند (اظهاری نشد ) تشریف ندارند پس مخالف دیگری نداریم .
نایب رئیس ـ موافق رد آقای موحدی هستند .
منشی ـچون مخالف دیگری نداریم موافق هم بالطبع صحبت نمی کند .
نایب رئیس ـ بسیار خوب ، کمیسون و دولت صحبت کنند.
سیدعلی عوض زاده ( نایب رئیس کمیسیون استخدام ) ـ بسم الله الرحمن الرحیم.
من یک توضیحی در اول صحبت راجع به صحبت های آقای عبد العلی زاده بدهم که ایشان در بین صحبت هایشان ، مضمون صحبت ها یشان این بود که احتمالا فرقی هست بین شهدائی که در ادارات هستند با شهدا ئی که در سایر جاها و از افرادی عادی به صورت داوطلب هستند استدلالش هم شاید به این طریق بود که معمولاُ اکثر ادارات به صورت موظفی رفتند این توضیح این طور هست که انصافاُ افرادی که از ادارات به جبهه اعزام شدند یا داوطلب رفتند این طوری نیست که اگر شهید بشوند ما شهدای این ادارات را با شهدای که از سایر جا ها به صورت داوطلب رفتند برای آنها فرقی قائل بشود آن یک مرتبه خاصی دارد که خود خداوند تبارک و تعالی ان شاء الله به آن ارزش قائل خواهد شد و انصافاُ هم وقتی ما نگاه می کنیم شهدای ما در ادارات هم این طوری نبودند که اینها را ما موظفی به آن بگوئیم که بروند اکثریت قریب به اتفاق شهدای ما در ادارات هم داوطلب بودند وتعداد 3 هزار نفر شهیدی که الان خا نواده هایشان از این وضعیت هستند یقیناُ اکثریت آنها که ما می شناسیم حداقل یا خود بنیاد شهید اطلاع دارد از وضعیت خا نواده آنها خا نواده هائی هستند از رده های پایین و اکثریت آنها هم افرادی بودندکه به صورت داوطلب اعزام به جبهه ها شدند اما در بعضی از صحبتها مثل صحبت
آقای معماری که فرمودند ما این لایحه را بگزاریم تصویب بشود در مجلس به این علت که از حیثیت خا نواده های معظم شهدا ما دفاع کرده باشیم اصلاُ اساس رد این لایحه هم در کمیسیون برای دفاع از حیثیت خا نواده های شهدا بود علتش هم این بود در داخل کمیسیون می گفتند که اگر ما بیائیم برای یک عده خاصی یعنی از جمع شهدا فقط به 3 هزار نفر اضافه حقوق بدهیم یا حقوقشان را سالی 5% اضافه کنیم شاید از بقیه خا نواده ها مثلا تبعیضی قائل بشود و برای اینکه حیثیت همه خا نواده ها یک جا دیده بشود و ارزش شان مشخص بشودنهایتاُ این لایحه رد شد و تقاضا هم این بود که بعداُ ان شاء الله دولت یک لایحه کا ملتری رابرای ازدیاد حقوق همه خا نواده های معظم شهدا ان شاء الله بیاورند. آقای رحمتی در بین صحبت هایشان فرمودند که اگر ما این لایحه را رد کنیم چه دیدی خا نواده های شهدا نسبت به ما پیدا خواهند کرد؟ مسلماُ معمولا خا نواده های شهدا دیدشان دید خوبی خواهد بود یقیناُدید منفی نخواهد بود و آن 3 هزار نفر هم که مجموعاُ 3 هزار نفر هم نیست که واقعاُ به حقوقشان اضافه بشود همان طوری که حاج آقا کروبی فرمودند یک قسمت از این 3 هزار نفر یک تعداد تقریباُ شاید قابل ملاحظه ای از این 3 هزار نفر اعضای خا نواده ها ی شهدا که کارمند هستند اینها وقتی حقوقشان به آن حد مطلوب نمیرسد خود بنیاد آن را زیاد می کند و یک مبلغی اضافه پرداختی به او می پردازند اما در نهایت اگر ما بخواهیم که این تبعیض را دراینجا قائل بشویم شاید بقیه خا نواده های شهداء دیدشان نسبت به ما انصا فاُ برگردد آن دید منفی به علت تبعیضی که ما برایشان قائل می شویم به وجود بیاید .
نهایتاُ همان حرف قبلی است علت اصلی که ما در اینجا خدمت نمایندگان محترم عرض میکنیم کمیسیون دلیل اصلی ردش این بود که دو گروه از این افراد کارمند بطور کلی از خا نواده های شهدا از این لایحه استفاده میکنند، گروه اول آنهائی که استخدام کشوری هستند، قانون استخدام کشوری شامل آنها میشود. گروه دوم گروهی هستند از افرادی که در ارتش بوده اند و غیر از افرادی که استخدام ارتش بوده اند افراد دیگری که به صورت قرار دادی آمده اند افراد عادی بوده اند برای ادامه خدمت یا برای همکاری با ارتش آمده اند و با آنها قرار داد بسته اند که هر دو گروه هم قانون خاص خودشان را دارند و نهایتاُ مجموعه همه اینها میشود سه هزار نفر از کل خا نواده های شهداءعلت رد هم همین بود که ان شاء الله این لایحه را رد کنیم و نهایتاُ دولت موظف بشود ان شاء الله یک لایحه ای بیاورد همینجوری که آقای کروبی هم فرمودند مجموعه حقوق یا بودجه بنیاد اضافه بشود تا همه خا نواده ها معظم شهداء انشاء الله از اضافه حقوق با لایحه ای که بعداُ خواهد آمد یا بودجه ای که به کل بودجه بنیاد شهید اضافه خواهد شد انشاء الله همه خا نواده های معظم شهداء از آن برخوردار بشوند. والسلام.
نایب رئیس ـ نماینده دولت بفرمائید.
عبادیانی ( معاون سازمان امور اداری و استخدامی ) ـ بسم الله الرحمن الرحیم.
در خصوص این لایحه توضیحاتی که مخالفین و موافقین محترم دادند تا حدی ابعاد لایحه را
روشن کرده ، من دو سه تا نکته را فقط اینجا عرض میکنم، تصمیم گیری بعهده نمایندگان مجلس است.
اصولا برای هر دستگاهی یک وظایفی مشخص شده طبق قانون که دستگاهها باید در چهار چوب قوانین ومقررات موضوعه اقدام بکنند. یعنی فرض بفرمائید وقتی سازمان امور اداری و استخدامی به عنوان دستگاهی که متولی امور کارمندان دولت هست تقدیم می کند این لایحه دامنه شمولش کار مندان دولتند . بخش خصوصی را به هیچ وجه در بر نمیتوا ند بگیرد و اگر بخواهد بخش خصوصی برایش فکری بشود از طریق کا نال های دیگری که چنین اختیار قانونی به آنها داده شده مسلماُ اقدام خواهد شد. یا بعنوان مثال بنیادشهید انقلاب اسلامی که عهده دار امور خا نواده معظم شهداء هست مسلماُ دامنه فعالیتش هم شهدای کارمند را در بر میگیرد هم کارگر وهم بخش خصوصی را . یعنی حالا کاسبی هست، کشاورزی هست یا هر چه که شهید شده یا جانباز شده تحت حمایت بنیاد شهید قرار می گیرد . بنابراین وظایف کاملاُ مشخص است و هر دستگاهی در حیطه اختیارات خودش باید اقدام کند. آنچه که مسلم هست در رابطه با حقوق بازنشستگی و حقوق از کار افتادگیوحقوق وظیفه به کارمندان دولت باید رسیدگی جدی به امور کارمندان و خا نواده آنها بشودبطور اعم، ولی در شرائطی که ما در آن بسر می بریم بدلیل تنگناهائی که وجود دارد طبعاُ دولت اقدامی کلی را نمی توان از عهده اش بر بیاید بنابر این آن مقدار توانی را که دارد مخلصانه در طبق اخلاص ارائه میکند و آن بخشی از کارمندان را که بهر حال با توجه به به اولویت هایی که وجود دارد و باید رسیدگی عاجل تری به آنها بکند در جهت این سیاست حرکت میکند.از جمله این موارد مساله افزایش حقوق و مستمری خا نواده معظم شهداء و جانبازان انقلاب اسلامی است که از کار افتاده شده اند. در این رابطه آنچه که در لایحه خدمت عزیزان نماینده هست یک افزایشی هست که معادل افزایش حقوق گروه وپایه یک کارمند در زمان اشتغال است.
یعنی اگر که این شهید عزیز در حالت اشتغال بود چه افزایشی بابت هر دو سال پایه و چند سال یک گروه که میگرفت به آن اضافه میشد اینرا ما دراینجا منظور کرده ایم که این میزان برای یک کارمند بسیار ایده آل است نسبت به حقوقش والا اگر شما بخواهید افزایش ها را نسبت به تورم مقایسه بکنید طبیعی است که پاسخگو نخواهد بود ولی برای کارمندی که مثلاُ چهار هزار تومان حقوقش است در سال اگر دویست تومان به حقوقش اضافه بشود این دویست تومان برای او نسبت به چهار هزار تومان مبلغ قابل توجهی است ولی کل چهار هزار ودویست تومان نسبت به هزینه های عمومی جامعه البته تعیین کننده ای نیست. بنابراین کارمندان این افزایش ها را با پایه حقوقشان مقایسه میکنند واگر نسبت به آن مبلغ قابل توجهی باشد آنها را یک مقدار ارضاء میکند. مساله دیگر این است که این افزایش چون نوع مخالفت شد در رابطه با این لایحهه یک عده ای گفتند که این مبلغ کم است و جناب آقای کروبی فرمودندکه این مساله باید به همه تعمیم داده بشود. من
قسمت اول را الان دارم توضیح می دهم که ان افزایش کم نیست.با توجه به اینکه کارمندان حقوقشان یک میزان نسبتاً پایینی هست این افزایش افزایش قابل توجهی برای کارمندان هست.شما ملاحظه بفرمایید که یک کارمندی که مثلاً چهارهزارتومان حقوقش هست یک خانواده یک شهید اگر چهار هزارتومان دارد حقوق می گیرد از اول سال 68 یا از موقعی که این تصویب بشود ماهیانه می شود4200 تومان ولی چون همه ساله هست که یک تصاعد حسابی است یعنی یکسال دویست تومان اضافه می شود سال دیگر چهارصد تومان در واقع اضافه می شود در ظرف 5 سال هزارتومان به حقوق یک کارمندی که چهارهزارتومان حقوقش هست اضافه می شود.لذا این مبلغ قابل توجهی است برای یک کارمند و تازه این فارغ از آن افزایشی است که احتمالاً در آینده دولت برای کل کارمندان میدهد.یعنی در اینجا تبصره وجود دارد که اگر دولت در هر زمان هر نوع افزایشی برای کارمندان قائل شد شامل خانواده های معظم شهداء و جانبازان انقلاب اسلامی هم می شود.یعنی همیشه اینها یک قدم جلوتر از سایر کارمندان هستند که باید هم باشد.یعنی این یک قدر دانی بسیار ناچیزی است که ما از اینها می کنیم.بنابراین افزایش افزایش منطقی است به هیچ وجه افزایش کم نیست.عرض کردم ظرف 5 سال همین دویست تومان می شود هزارتومان و همینطور اضافه می شود و برای یکسال نیست که ما بگوییم پنج درصد است.یعنی این پنج درصد مادام تا سی سال ادامه دارد.مطلب دوم یعنی دسته دوم مخالفت بحث شمول این افزایش به کلیه خانواده های شهداء بود همانطور که عرض کردم چون دامنه فعالیت سازمان در رابطه با کارمندان دولت هست طبیعی است لایحه أی که ما تقدیم می کنیم کارمندان دولت را تحت پوشش خودش قرار می دهد. ولی این مانع از آن نیست که اقداماتی که در بنیاد شهید برای افزایش حقوق و همچنین سایر تسهیلات رفاهی برای خانواده معظم شهداء دارد انجام می شود یا در آینده انجام بشود جلو آن را بگیرد.چون بنیاد شهید همانطور که مستحضر هستید برای اینگونه افزایش ها اعم از افزایش حقوق و یا افزایش هر گونه امکانات رفاهی نیاز به قانون مصوب مجلس نداردبلکه همین قدر که بودجه آن در بودجه سالانه که همه ساله به تصویب میرسددر مجلس افزایش پیدا بکند دست بنیاد شهید را برای هر نوع مانوری باز می کند کما اینکه ظرف این چند سال گذشته میزان حقوق مستمری کسانی که با بنیاد شهید سرکار داشتند غیر کارمند یک مقداری افزایش پیدا کرد و این افزایش هم هیچگاه به تصویب مجلس نرسید.ولی همین قدر که بودجه بنیاد شهید افزایش پیدا کرد .بنیاد شهید را قادر کرد که بتواند یک افزایشی برای این خانواده شهداء داشته باشد و اما در قانون برقراری حقوق کارمندان در بنیاد شهید در آنجا دو تا تبصره هست که من آوردم اینجا خدمت نمایندگان محترم قرائت می کنم چون نکته أی گفته شد که این باعث افزایش هزینه بنیاد میشود اینطور نیست.که در این تبصره 2 (این قانون در سال 64 تصویب شده) ((قانون واگذاری پرداخت حقوق و مزایای کارمندان شهداء به بنیاد شهید)) در تبصره 2 گفته شد اعتبار مربوط از تاریخ مذکور از بودجه وزارت خانه ها سازمانهای ذیربط کسر و به اعتبار بنیاد شهید انقلاب اسلامی اضافه خواهد شد.بنابراین اگر دستگاهی این تبصره را اجرا نکرده بنیاد شهید می تواند برود ادعا بکند نسبت به این مسئله و طلب خودش را از دستگاه های مربوطه اخذ بکند.بنابراین نباید بهیچ وجه بنیاد شهید باری بر آن تحمیل بشود اضافه بر آنچه که امکاناتش هست.مسئله بعدی در تبصره 3 هست که کلیه صندوق های بازنشستگی مکلفند کسورات بازنشستگی این قبیل مستخدمین یعنی مستخدمین شهید و جانباز را که به درجه رفیع شهادت نائل می گردند عیناً به بنیاد شهید انقلاب اسلامی واریز نمایند.یعنی علاوه بر آنکه دستگاهها مکلف هستند بودجه أی را که از قبل این قانون بنیاد شهید باید متقبل بشود به آن بدهند صندوق بازنشستگی هم مکلف هستند کسور بازنشستگی خودشان را در اختیار بنیاد شهید بگذارند به این ترتیب برای بنیاد شهید هیچ بار مالی اضافی ندارد.در رابطه با این قانون هم باز چون این لایحه هست آنچه که الان تقدیم شده لایحه است و دولت تصویب کرده و وزرای اقتصاد و دارایی و برنامه و بودجه هم آنرا امضا کرده اند و لذا بار مالی آن تامین است طبیعی است که بار مالی ناشی از اجرای این قانون را در اختیار بنیاد شهید میگذارند و برای اینکه کار از محکم کاری عیب نکند ما می توانیم در شور دوم هم تبصره أی باز منظور بکنیم که اعتبار ناشی از اجرای این قانون را دولت مکلف است در اختیار بنیاد شهید بگذارند.بنابراین بحث فشار بار مالی به صندوق بنیاد شهید به هیچ وجه مطرح نیست یعنی قانون قبلاً آنرا حل کرده.ولی طبیعی است که اگر ما این قانون را رد بکنیم این هیچ نوع گشایشی برای سایر خانواده شهداء ایجاد نمی کند,بلکه برعکس تصویب این می تواند یک بانی خیری بشود انشاءالله که بنیاد شهید بتواند در بحث بودجه که امسال در مجلس مطرح می شود با استناد به همین مصوبه مجلس انشاءالله بتواند برای سایر خانواده ها هم یک اعتبار افزون تری را انشاءالله بگیرد از مجلس و بتواند رسیدگی بیشتر بکند.بنابراین ما این را یک طلیعه خیری می دانیم برای افزایش حقوق سایر کارمندان و ایجاد یک تسهیلات جدید برای آنها و لذا اگر محبت بفرمایند انشاءالله نمایندگان محترم به این رای مثبت بدهند.الان کلیاتش هم مطرح است و در شور دوم هم می شود پیشنهادات اصلاحی را که عرض کردم مثل مساله واگذاری پول به بنیاد شهید و امثالهم را ما عمل بکنیم.ضمناً این نکته را لازم است که من عرض بکنم.در کمیسیون وقتی بحث شد برادرمان آقای کاشانی از بنیاد شهید تشریف داشتند و آنجا ایشان هم تایید کردند که این مسئله چون بحث کارمندان هست دلیلی ندارد که ما اینراتسری به کل خانواده های شهداء بدهیم.چون در رابطه با سایر خانواده های شهداء بنیاد شهید اقداماتی را در دست انجام دارد که انشاءالله این را پی گیری میکنند که ایشان فرمودند که جناب آقای کروبی هم این مسئله را منعکس کرده اند به مسئولین مملکتی و انشاءالله گشایشی بر این مسئله در آینده ما خواهیم داشت.و یک نکته هم در آخر من عرض بکنم و آن اینکه واقعاً شهادت این عزیزان داوطلبانه بوده, اگر یکوقت اینجا یک تعبیری مبنی بر اینکه یک کارمندی مثلاً به دلیل اینکه کارمند دولت بوده به جبهه رفته به هیچ وجه اینطور نیست.یعنی شما هیچ مصوبه,هیچ دستورالعملی در طول هشت سال دفاع مقدس پیدا نمی کنید که کارمندان دولت را مکلف به حضور در جبهه کرده باشد.و حال آنکه اگر اینطور بود ما باید شهدای بسیار زیادی در بین کارمندان داشتیم و تعداد کم اینها خودش نشانگر داوطلبانه بودن هست و حتی در سال هشتم دفاع مقدس جناب آقای نخست وزیر بخشنامه أی را به همه دستگاه ها کرده بودند که چون در بعضی از شرکت ها مثلاً مدیران شرکت ها بخصوص بخش کارگری فکر کرده بودند که باید مثلاً یک درصدی را به جبهه بفرستند بخشنامه ایشان اکیداً کردند و خواستند که به هیچ وجه حتی یک نفر را به صورت اجباری به جبهه اعزام نکنند و همه عزیزان عشق به الله,عشق به خط امام داشتند و رفتند و جان خودشان را در راه اسلام و انقلاب نثار کردند.و لذا ما برای شادی روح اینها هر اقدامی را که بتوانیم در جهت آسایش خانواده این عزیزان بکنیم انشاءالله مرضی خداوند خواهد بود.امیدوارم که نمایندگان محترم انشاءالله به کلیات این رای مثبت بدهند والسلام علیکم و رحمه الله.
نایب رئیس- یک نکته أی من تذکر بدهم برادر عزیزمان فرمودند برای بنیاد بار مالی ندارد.حقوق ها را اصلاً بنیاد می پردازد.یعنی از بیت المال یعنی از بودجه و حتی سال گذشته که انتقال حقوق ابتدا شده بود یک مدت اختلاف بود بین کل این تشکیلات و بنیاد شهید که فعلیه بدهید به ما.ما پرداختیم حتی یک ماه دو ماه حقوق متوقف شد داده نشد آقای مهاجرانی از نخست وزیری هم در جریان هستند با من صحبت کردند بالاخره بنیاد حقوق را پرداخت کرد و آن حقوق هم منتقل به ما نشد.این که فرمودند بار مالی ندارد اصلاً مال بنیاد است و بنیاد می پردازد و چیزی هم به بنیاد به اینصورت که ایشان می فرمایند نمیرسد عملش هم تجربه است و آقای مهاجرانی و این ها هم در جریان هستند.اینرا چون ایشان فرمودند من ناگزیر شدم توضیح بدهم.سال گذشته نمونه اش, نظرتان حتماً هست آقای مهاجرانی و اینها همه در جریان هستند آخرش ما گفتیم حالا که تازه به ما منتقل شده آن بخش را بدهید.ندادند.
بهرامی(مدیر کل امور اداری و استخدامی)- تبصره بگذارید.
نایب رئیس- حضار 181 نفر اصل لایحه رای گیری می شود موافقین با لایحه قیام بفرمایند(عده کمی برخاستند)تصویب نشد.دستور بعد را بخوانید.
5-تصویب کلیات لایحه استخدام یک نفر از افراد خانواده شهداء و اسراء و مفقودین و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و همچنین افرادی که حداقل دو سال به طور متوالی یا متناوب در جبهه خدمت نموده اند.
منشی- گزارش شور اول کمیسیون امور اداری و استخدامی در خصوص لایحه استخدام یک نفر از افراد خانواده شهداء و اسراء و مفقودین و جانبازان انقلاب اسلامی. مخبر کمیسیون توضیح بدهند.
رحمتی(مخبر کمیسیون)-سلام علیکم و رحمه الله,بسم الله الرحمن الرحیم.گزارش از کمیسیون امور اداری و استخدامی به مجلس شورای اسلامی.
لایحه استخدام یک نفر از افراد خانواده شهدائ اسرا و مفقودین و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و همچنین افرادی که حداقل دو سال بطور متوالی یا متناوب در جبهه خدمت نموده اند که طی شماره جاپی 64 به کمیسیون اداری و استخدامی بعنوان کمیسیون اصلی ارجاع شده بود و در جلسه 22/6/67 با حضور مسئولین ذیربط مورد بحث و بررسی قرار گرفت و کلیات آن به تصویب رسید.
اینک گزارش شور اول آن تقدیم مجلس شورای اسلامی می گردد.
من یک توضیح بسیار مختصری خدمت نمایندگان محترم عرض می کنم با توجه به اینکه مطلب روشن است زیاد لازم به بحث نمیدانم و توضیح قطعاً توضیح واضحات خواهد بود.اگر احیاناً مخالفی صحبت کرد و سوالی بود من در خدمت نمایندگان محترم خواهم بود.یکی از مسائل بسیار مهمی که بعد از جنگ ما باید به آن توجه داشته باشیم در دوران بازسازی که این فرصت را من غنیمت میدانم بعنوان یکی از اعضائ کمیسیون اداری و استخدامی از این تریبون عرض می کنم تا همه مسوولین که قطعاً در جریان هستند ولی وظیفه ما هم گفتن آن است,مسئله اشتغال است.مسئله اشتغال بعد از جنگ یکی از مسائل بسیار مهمی است که باید دولت در سیاست های بازسازی خودش این را بعنوان یک نکته بسیار مهم و اصلی مورد توجه قرار بدهد.
یک مجموعه از کسانی که باید در مسئله اشتغال و در سیاست اشتغال در اولویت قرار بگیرند و مورد توجه خاص قرار بگیرند رزمندگان عزیزی هستند که مدتی در جبهه عمرشان را سپری کرده اند,مشغول مبارزه با کفر و بیگانه بوده اند در دفاع از دین و ناموس این مملکت و الان بعد از اتمام جنگ به شهرها باز گشته اند.یعنی البته اینکه می گوییم بعد از اتمام جنگ منظورم وضعیت حال و فعلی است,من کاری به این ندارم که حالا در چه شرایطی از جنگ هستیم آن بحث دیگری است.علی ایحال و در آینده باز خواهند گشت بتدریج.ما باید واقعاً در جهت اشتغال اینها یعنی در سیاست اشتغال که عرض کردم یکی از مسائل مهم در بازسازی است این است که اینها را در اولویت قرار بدهیم یک دسته از کسان دیگری که در اولویت هستندبرای اشتغال خانواده های محترم شهدا,اسرا و مفقود الاثرها هستند.بنابراین در همین راستا نیز این لایحه در هیئت دولت به تصویب رسیده,پیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی مجلس هم به تصویب رسید.دو کمیسیون دیگر یکی کمیسیون نهادها و یکی کمیسیون برنامه و بودجه نیز این لایحه را تصویب کردند.البته کمیسیون برنامه و بودجه با اصلاحاتی تصویب کرده ولی اصلاحاتش مختصر هست ولی علی ایحال به تصویب رسیده,یعنی کلیه کمیسیون هایی که بعنوان اصلی و فرعی این لایحه به آنها ارجاع داده شده است این لایحه را مورد تصویب قرار داده اند.مختصر توضیح اینکه در تبصره 60 بودجه سال 64 دستگاه های اجرایی از استخدام ممنوع شدند.ما آمده ایم در حقیقت در این لایحه یک نفر از خانواده شهدا را,یک نفر از خانواده جانبازان را,یک نفر از خانواده اسرا راو همینطور مفقودین و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و یا کسانی که حداقل با تایید سپاه دو سال در جبهه به مبارزه مشغول بده اند.هر کدام از اینها را ما برای استخدامشان دستگاه های اجرایی را از آن ممنوعیت تبصره 60 قانون بودجه سال 64 مستثنی کرده ایم و گفته ایم که:از تاریخ تصویب این قانون کلیه وزارتخانه ها,موسسات,نهادهای انقلابی و دولتی,بانکها,شهرداری ها, و موسسات و شرکت هایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام استمیتواند یک نفر از این خانواده هایی که خدمتتان عرض کردم به استخدام در بیاورند.فلسفه اش را هم خدمت شما عزیزان عرض کردم من فکر نمی کنم که مطلب مبهمی داشته باشدکه لازم به توضیح باشد.آنچه که مهم است که مورد توجه قرار بدهیم مسئله تبصره 60 بودجه سال 64 بوده که دستگاه ها را ممنوع الاستخدام کرده.الان این لایحه آمده و این خانواده ها را یا این دستگاه های اجرایی را از استخدام این افراد مستثنی کرده والسلام علیکم و رحمه الله.
منشی-برای لایحه مخالف ثبت نام نکرده است.
پناهنده- اینجا ذکر نشده که آیا این کارگاه نیاز دارد یا ندارد؟یک وقت یک جایی نیاز ندارد و …
نائب رئیس- خوب این طبیعی است و این با سازمان است.اگر در شور دوم مسئله أی دارید بگنجانید. باید سازمان توجه داشته باشد که اگر نیاز ندارد استخدام نکند.نماینده دولت تشریف بیاورید توضیح بدهید.
عبادیانی(معاون سازمان امور اداری و استخدامی)- بسم الله الرحمن الرحیم.عرض کنم خدمتتان که آنچه که در این لایحه پیش بینی شده به معنای یک مجوز بی قاعده نیست.
بدلیل اینکه یک قانونی در همین مجلس در سال 66 تصویب شده((لایحه تعدیل نیروی انسانی)) در آن قانون حتی فرم های استخدامی دستگاهها دقیق مشخص شد.که هر دستگاهی در چه زمینه أی می تواند چه میزان استخدام بکند و تشکیلات دستگاه ها همچنین بر اساس فرم هایی که در آن لایحه پیش بینی شده بود باید اصلاح بشود که الان این اقدام دارد انجام می شود و یک سال هم به دستگاه ها فرصت داده شده که تشکیلات خودشان را بر اساس این فرم ها بیایند به تصویب سازمان امور اداری و استخدامی کشور برسانند.بنابراین این مجوزی که داده می شود در چهارچوب آن تشکیلاتی است که باید اینها بیایند به تصویب ما برسانند و لذا یک مجوز بدون حساب نیست.یعنی مجوزی است که اگر چه دستگاه می تواند از هر خانواده شهدا یک نفر را بگیرد ولی این در چهارچوب آن تشکیلاتی است که به تصویب ما رسانده و در آینده میرساند و دوم اینکه همین را هم باز در همین لایحه پیش بینی شده که باید به تایید سازمان برساند.و به تصویب هیئت وزیران.یعنی دو تا کانال در آن پیش بینی شده که حتی در چهار چوب تشکیلات مصوب خودش اگر بخواهد عمل کند باز باید نیازش به تایید سازمان امور اداری و به تصویب هیئت وزیران برسد.به این ترتیب از یک طرف مجوز هست برای اینکه مسئله اشتغال خانواده شهداء یک مقدار حل بشود,از یک طرف دیگر هم کنترل میشود بوسیله آن قانون و آن دو تا کانالی که در این لایحه پیش بینی شده.لذا هیچ نگرانی از نظر تعداد وجود ندارد برای این مسئله.
نایب رئیس – متشکر ، حضار 181 نفر کلیات لایحه به رای گذاشته میشودموافقین قیام بفرمایند ( اکثر برخاستند ) تصویب شددستور بعدی را بخوانید .
6-تصویب کلیات لایحه ارجاع اختلاف ناشی از قرار داد منعقده با کمپانی ایتالیایی آگوستا به داوری
منشی- لایحه بعد گزارش شور اول کمیسیون امور دفاعی در خصوص لایحه راجع به ارجاع اختلاف ناشی از قرار داد منعقده با کمپانی ایتالیایی آگوستا به داوری.مخبر کمیسیون امور دفاعی بفرمایید.
پور حسینی (مخبر کمیسیون امور دفاعی)-سلام علیکم,بسم الله الرحمن الرحیم.گزارش از کمیسیون امور دفاعی به مجلس شورای اسلامی. لایحه راجع به ارجاع اختلافات ناشی از قرار داد منعقده با کمپانی ایتالیایی آگوستا به داوری در تاریخ 27/6/67 با حضور نماینده وزارت دفاع مورد بررسی قرار گرفت و کلیات آن به تصویب رسید.
اینک گزارش شور اول آن تقدیم تقدیم مجلس شورای اسلامی می گردد. البته همین لایحه بع عنوان کمیسیون فرعی به کمیسیون سیاست خارجی نیز ارجاع شده بود که گزارش کمیسیون آن را هم بنده قرائت می کنم.
گزارش از کمیسیون سیاست خارجی به مجلس شورای اسلامی. لایحه راجع به ارجاع اختلافات ناشی از قرار داد منعقده با کمپانی ایتالیایی آگوستا به داوری به شماره ترتیب چاپ 89 که به کمیسیون سیاست خارجی به عنوان کمیسیون فرعی ارجاع شده بود در جلسه روز سه شنبه مورخه 15/6/67 با حضور نمایندگان دولت مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت و ماده واحد پیشنهادی به اتفاق آراء عیناً به تصویب رسید.
لایحه ارجاع اختلافات ناشی از قرار داد منعقده با کمپانی ایتالیایی آگوستا به داوری.
ماده واحده- به وزارت دفاع اجازه داده می شود اختلافات ناشی از قرار داد منعقده با کمپانی ایتالیایی آگوستا را که از طریق مذاکره حل نشده به داوری مندرج در قراردادها یعنی اتاق تجارت پاریس ارجاع نماید.
البته توضیحاتی در خصوص این کمپانی و قراردادی که مورد اختلاف هست اگر لازم باشد بنده در قسمت بعدی عرایضم عرض خواهم کرد ولی عجالتاً همین مقدار برای شروع مذاکره و مباحثات عرض می کنم که یک کمپانی ایتالیایی به نام آگوستا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی مورد و طرف قرارداد با.
ایران بود و حدود بیست تا قرارداد ایران با این شرکت ایتالیایی منعقد کرده بوده. این شرکت حدود 18 تا از قراردادهایش را بدون اینکه مورد اعتراض ایران قرار بگیرد انجام داده، به اتمام رسـانـده و فقط مورد اختلاف در رابطه با دو تا از این قراردادها مطرح هست. یکی از این قراردادها که مورد اختلاف است بار مالی بسیار زیادی به دنبال ندارد. فقط یکی از این قراردادها یعنی یک قرارداد از بیست قرارداد منعقده با این کمپانی مورد اختلاف هست. بعد از انقلاب اسلامی این کمپانی ایتالیایی بسیاری از موارد را خواسته عمل بکند منتها نظر به اینکه این کمپانی وابسته به کمپانی آمریکایی بوده اجازه این کار را به او نمیدهند و الان ایران خیلی از این شرکت طلبکار است و بایستی که این اختلافات در یک جایی مورد بحث قرار بگیرد.
لازم به توضیح است که این قرارداد که قبل از انقلاب اسلامی با شرکت ایتالیایی آگوستا منعقد شده دارای ضمانتنامههای رسمی و بینالمللی و کافی هست. منتها انگیزه وزارت دفاع از اینکه اجازه طرح این دعوا را به اتاق تجارت پاریس از مجلس میخواهد این است که ما شصت درصد این قرارداد مورد اختلاف را قبل از انقلاب نقداً به شرکت ایتالیایی پیشپرداخت کردهایم و این رقم بسیار قابل توجهی بوده و با توجه به اینکه زمان انعقاد قرارداد سال 1356 بوده و تاحال نزدیک یازده سال از انعقاد این قرارداد میگذرد، و آن پولی که ما آن موقع به ایتالیایی به این شرکت کمپانی دادیم با توجه به این زمان بسیار طولانی یازده سال بهره بسیار زیادی را بایستی به دنبال داشته باشد، انگیزه طرح این دعوا در یک محل مورد بحث که اتاق تجارت پاریس است این است که ما بتوانیم بهره این پیشپرداخت خودمان را هم از این کمپانی دریافت بکنیم. به هر حال بنده این توضیحات ابتدایی را عرض کردم. اگر ضرورتی بود در قسمت بعدی عرایضم اطلاعات بیشتری را اگر آقایان لازم داشتند خدمتشان مطرح خواهیم کرد. والسلام علیکم و رحمه الله.
منشی ـ اولین مخالف آقای موحدی ساوجی هستند، بفرمایید.
علی موحدی ساوجی ـ بسم الله الرحمن الرحیم. علت مخالفت با ارجاع این مسئله به داوری این است که اولاً اصل این قرارداد برای ما نمایندگان مجلس گزارش نشده، این قرارداد را ما در دست نداریم و بعد هم موارد اختلاف و علت این اختلافهایی که پیش آمده به وسیله وزارتخانه مربوطه یا دولت باید برای نمایندگان روشن میشد. اینکه فقط کمیسیون سیاست خارجی در مجلس به وسیله مسؤولان مربوطهای از مثلا نخستوزیری، وزارت دفاع، وزارتخانههای مربوطه. در جریان قرار بگیرند و مطالب را مطالعه کنند کفایت نمیکند. در مجلس چون این لایحه نیاز به رای نمایندگان مجلس را دارد. بنابراین نمایندگان مجلس باید دقیقاً در جریان کم و کیف قضیه، اصل قرارداد و بعد اختلافاتی که ناشی شده، قرار بگیرند و بعد اجازه بدهند که به داوری داده بشود. اولاً من این نکته را لازم است عرض کنم با توجه به قرارداد الجزایر و مسائل دیگری که اختلافاتی که معمولا بین دولت ایران یا وزارتخانهها و دستگاههای دولتی با خارجیها پیش میآمد معمولا مواردی که به داوریها ارجاع داده میشد این داوریهایی که در خارج از کشور هست. با توجه به اینکه دولتهای دیگر در آنجاها افرادی را دارند، کارشناسهایی را دارند و ما از این مراجع داوری چندان خیری ندیدهایم و بیشتر دولت جمهوری اسلامی ایران به جای اینکه حاکم بشود، به حقش برسد، در مواردی در واقع محکوم شده و به ناحق محکوم شده این است که ما بدون اینکه در جریان قضایا قرار بگیریم و اینکه آیا نمیشده قبل از اینکه به داوری برسد مساله را حل کنند و اصلاح کنند؟ با توجه به اینکه منافع ما و حقوق جمهوری اسلامی ایران هم محفوظ باشد. اینکه لازم است نماینده محترم دولت اول برای ما این مسائل را دقیقاً روشن بکند تا ما ببینیم که آیا رای بدهیم به این لایحه یا رای ندهیم؟
منشی ـ موافق آقای یوسفپور .
یوسفپور ـ بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین. همانطور که مخبر کمیسیون دفاع برادر عزیزمان توضیح دادند و بعد هم نماینده محترم دولت توضیح بیشتری خواهند داد قضیه شرکت آگوستا مربوط به تحویل هلیکوپترهایی است که معمولا در نیروی هوایی جمهوری اسلامی مورد استفاده قرار میگیرد. و این شرکت هم این جور که آقای موحدی فرمودند که نمیشد به یک طریقی قضیه را اصلاح کنند؟ شرکت آگوستا تحت لیسانس شرکت بل هلیکوپتر آمریکا میسازد و اختیارش در حقیقت دست خودش نیست و تا سه سال پیش هم تا آنجایی که امکان داشت آن قطعات و مسائلی که باید توی قرارداد تحویل میدادند، تحویل میدادند از سه سال پیش به این طرف این تحویل را قطع کردند و مسؤولین وزارت دفاع هم آنچه تلاش کردند که از راههای دیگری این قرارداد را اجرا کنند میسر واقع نشد. علت اینکه به اتاق بازرگانی پاریس ارجاع میشود به خاطر اینکه در خود قرارداد که زمان رژیم گذشته منعقد شده، محل داوری را اتاق بازرگانی پاریس قرار دادهاند. یعنی این قرارداد بعد انقلاب بسته نشده که ما بگوییم ما مراجع بینالمللی را قبول نداریم و حکم دادگاه ایرانی باید باشد. خیر این قرارداد قبل از انقلاب بوده و در خود قرارداد محکمه را اتاق بازرگانی پاریس قرار دادهاند. اما اگر این به آنجا ارجاع نشود، یعنی، آقای موحدی فرمودند که ما در مراجع بینالمللی معمولا محکوم شدهایم. خوب شاید همیشه اینطوری نبوده، ما خیلی از جاها هم بوده که حاکم شدهایم. اگر آن وکیل مدافع ما، آن مرجعی که باید دنبال پرونده برود فعال برخورد کند خوب قطعاً ما موفق خواهیم شد، اگرنه خود وکلای ما یا مرجعی که باید به دنبال دعوی بروند سست بجنبند ممکن است محکوم بشویم. اما اگر این را ما ارجاع ندهیم به آن اتاق بازرگانی پاریس و فقط ضمانتنامهها را ضبط کنیم باعث میشود که این بهره پول و یک سری از مزایای قرارداد که باید به ما تعلق بگیرد از این جهت ما ضرر کنیم و فقط آن ضمانتنامهها را کسب کنیم. در مورد کل قضایا که حالا تیمسار ملکزاده توضیح خواهند داد کل قضایا همین است که این قرارداد شرکت آگوستا که وابسته شرکت بل هلیکوپتر آمریکاست و مربوط به قطعات هلیکوپتر و چیزهای دیگر میشود آن را اجرا نکرده و ما این را اگر ارجاعش ندهیم به اتاق بازرگانی باید ضمانتنامههایش را ضبط کنیم که آن ضررها و زیانها را خواهیم داشت. کل مساله همین بوده. و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
منشی ـ مخالف بعد آقای غلامرضا فدائی هستند که در جلسه تشریف ندارند. مخالف بعد آقای مرسلی هستند که صحبت نمیکنند. مخالف دیگر هم نداریم.
نائب رئیس ـ مخالف که نداریم موافق هم صحبت نمیکند. مخبر کمیسیون و نماینده دولت توضیح بدهند.
پورحسینی (مخبر کمیسیون دفاع) ـ بسم الله الرحمن الرحیم. مخالف محترم دو تا موضوع را مطرح فرمودند، یکی این بود که نمایندگان محترم از مفاد این قراردادها همگی مطلع نبودند عدهای مطلع بودند. این قرارداد، قرارداد بسیار معظم و مفصل و پیچیده بزرگی نبوده که حالا حتما رویش آنقدر بخواهد صحبت از قبل بوده باشد منتها توضیحات اجمالی اینکه رقم مورد اختلاف یعنی آنچه که پرداخت شده و ما هنوز چیزی در ازای آن مطلب دریافت نکردهایم و الان بحث طلب جمهوری اسلامی است، رقم نزدیک هشتاد میلیون دلار است که عرض کردم در این مدت یازده سال بخواهد بهره این مبلغ هم حساب بشود و محاسبات ارزی رویش انجام بگیرد یک رقم قابل توجهی است.
مسئله دوم که برادرمان مطرح فرمودند این بود که ما از این داوریها خیری ندیدهایم که بخواهیم باز هم برویم پیش داور و حکمی انتخاب بکنیم و آن حق ما را بگیرد و به ما پس بدهد. در این رابطه نماینده محترم دولت تشریف دارند و اگر صلاح دانستند شمهای از داوریهایی را که شکل مشابه داشته و ما به نتیجه رسیدهایم را مطرح میکند. این طور نیست که ما از این داوریها خیری ندیده باشیم. به هر حال قراردادی که آن زمان منعقد شده، مبالغش را هم ملاحظه کردهاند و برای محل اختلاف جاهایی تعیین کردهاند، شیوههایی را مطرح کردهاند و ما همین الان بدون اینکه بخواهیم پیش داور برویم میتوانیم طلبمان را از شرکت مورد نظر پس بگیریم. منتها همان طوری که مطرح شد بحث این است که ما این مبلغی که مدتهاست دادهایم دست این شرکت بماند بهره لازمه را هم از این شرکت ما گرفته باشیم. یک توضیح دیگر که به آن اشاره نشد من تاکید میکنم که این لایحه در کمیسیون امور دفاعی برای شور اول تصویب شده و شاید برای شور دوم اصلاح عبارتی در آن بوده باشد که این را فقط جهت استحضار نمایندگان محترم عرض کردم. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
حسینی برزنجی ـ در مورد ارتباط این شرکت با کمپانی آمریکایی هم خوب بود یک توضیحی میدادند.
نائب رئیس ـ جنابعالی میخواهید توضیح بدهید. بفرمایید.
سرتیپ ملکزاده (معاون وزیر دفاع) ـ بسم الله الرحمن الرحیم. ابتدا
اجازه میخواهم اصل یکصد و سی و نهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را عیناً قرائت کنم. صلح دعاوی راجع به اموال عمومی یا دولتی یا ارجاع آن به داوری در هر مورد موکول به تصویب هیئت وزیران است و باید به اطلاع مجلس برسد. در مواردی که طرف دعوا خارجی باشد، و در موارد مهم داخلی باید به تصویب مجلس نیز برسد. موارد مهم را قانون تعیین میکند.
همانطوری که نمایندگان محترم فرمودند در سال 1356 قبل از پیروزی انقلاب اسلامی قراردادهایی با یک شرکت ایتالیایی به نام آگوستا منعقد گردید. این کمپانی با تلاش زیاد مسؤولین جمهوری اسلامی ایران به خصوص وزارت دفاع، که مسؤولیت مستقیم این امر را به عهده داشته، بخشی از تعهدات خودش را انجام داده، و به قسمتی از تعهدات خودش عمل نکرده برابر قرارداد منعقده ما باید ابتدا با مسؤولین این کمپانی مذاکره کنیم اگر مذکرات ما به نتیجه نرسید موضوع را به داوری و نهایتاً قضیه را به اتاق بازرگانی پاریس احاله کنیم. ما تمام تلاش خود را کردهایم، اقدامات سیاسی هم انجام شده، تمام تلاشمان را کردهایم و الان هم قادریم که با ضمانت نامههای معتبر بانکی که در اختیار داریم، بابت آن پیشپرداختهایی که انجام نشده تعهداتش پول خودمان را وصول کنیم. ولی همانطور که توضیح دادند از این رهگذر خساراتی به ما وارد آمده خسارات تاخیر انجام تعهدات یا عدم انجام تعهدات. ما از مجلس محترم این اجازه را میخواهیم که مستنداً بر اصل یکصد و سی و نهم قضیه را به داوری و اتاق تجارت پاریس ببریم تا بتوانیم احقاق حق کنیم در این زمینه. بنده از ذکر ارقام و اعداد دقیق از این تریبون آزاد معذورم ولی استدعا میکنم هر کدام از این کمیسیونهای محترم یا نمایندگان بزرگوار که در این زمینه سؤالی دارند یا نکته مبهمی برایشان وجود دارد بنده را احضار بفرمایند تا توضیحات دقیق و لازم به عرضشان برسانم، و اما جناب موحدی ساوجی فرمودند که زیاد ما موفقیتآمیز نبوده تلاشهایمان در سطح مراجع قضایی بینالمللی.
بنده از طرف وزارت دفاع اعلام آمادگی میکنم که اگر مجلس محترم اراده بفرمایند در یک جلسه مستقلی که این امر را ایجاب کند خلاصهای از اقداماتی که در این زمینه انجام شده به عرضتان برسانیم. میتواند این گزارش کتبی باشد یا شفاهی باشد. اقدامات وزارت دفاع در این زمینه موفقیتآمیز بوده ما خیلی از حقوق خودمان را که حتی ریشه انعقادش قبل از پیروزی انقلاب بوده مثل همین قرارداد مورد بحث توانستهایم به حق قانونی خودمان برسیم، الان هم برای احقاق حق مسلم جمهوری اسلامی ایران و تامین خسارات ناشی از عدم اجرای این تعهدات هست که از مجلس محترم این اجازه را میخواهیم که به ما اجازه بدهند که بتوانیم در مراجع بینالمللی اقامه دعوا کنیم، و اما روابط آن کمپانی با آمریکا چیست؟ اجازه بدهید انشاءالله یک بررسی اگر لازم است بررسی مجددی انجام بشود و به طور خصوصی به عرضتان برسانم چون به نظر میرسد که این خارج از این لایحه است بنده عرضی ندارم والسلام علیکم.
نایب رئیس ـ حضار 180 نفر، کلیات لایحه به رای گذاشته میشود. موافقین قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) با اکثریت قوی تصویب شد. دستور بعدی.
7- بحث پیرامون لایحه برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
منشی ـ گزارش شور اول کمیسیون برنامه و بودجه در خصوص لایحه برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران.
مخبر کمیسیون آقای عبدالعلیزاده بفرمایید.
عبدالعلیزاده (مخبر کمیسیون برنامه و بودجه) ـ بسم الله الرحمن الرحیم. گزارش از کمیسیون برنامه و بودجه به مجلس شورای اسلامی. لایحه برنامه اول توسعه اقتصادی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که با شماره ترتیب چاپ 44 به کمیسیون برنامه و بودجه ارجاع شده بود طی جلسات متعدد و با حضور کارشناسان و نمایندگان دولت مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در جلسه مورخه 30/6/1367 با اصلاحات کلی در متن به تصویب رسید.
اینک گزارش آن برای شور اول تقدیم مجلس محترم شورای اسلامی میگردد.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه ـ مرتضی الویری
نمایندگان محترم به طوری که استحضار دارند لایحه برنامه پنج ساله جمهوری اسلامی ایران از مهمترین لوایحی است که از بدو تشکیل جمهوری اسلامی ایران و روی کار آمدن دولت جمهوری اسلامی ایران مطرح بوده و از سال 60 حالت جدی به خودش گرفته و دولت وقت زیادی را به همراه نیروهای بسیار فراوانی صرف تهیه لایحه برنامه پنجساله کشور نموده.
در تاریخ 22/5/62 لایحه برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران توسط دولت به مجلس دوره اول تقدیم گردید. که مجلس دوره اول در فاصله قریب ده ماه مانده به اتمام مجلس که فرصت داشت نتوانست در مورد لایحه تصمیمی بگیرد به لحاظ اهمیت مسئله و وضع خاصی که کشور داشت. در نتیجه در تاریخ 4/4/1363 پس از تشکیل مجلس دوره دوم مجدداً دولت تقاضای طرح و رسیدگی به برنامه را نمود. در مجلس دوم کمیسیون خاصی به منظور بررسی برنامه تشکیل شد که این کمیسیون پس از حدود سی و پنج جلسه توانست برنامه را برای شور اول تقدیم مجلس شورای اسلامی بکند که در تاریخ 14/9/64 این تقدیم مجلس شد و به تصویب مجلس رسید. بعد از تصویب شور اول برنامه توسط مجلس به لحاظ مسائلی که آن موقع کشور ما با آن دست به گریبان بود لایحه در شور اول فاقد اهداف کمی بود و صرفاً کلیات و اهداف کلی آن بیان شده بود که برای شور دوم میبایست اهداف کمی هم به برنامه اضافه میشده متاسفانه مجلس دور دوم علیرغم تلاشی که کمیسیون خاص به خرج داد نتوانست به این توفیق دست پیدا بکند و در مجلس دوره سوم که دولت مجدداً در تاریخ 26/3/67 تقاضای بررسی برنامه را نمود هیئت رئیسه محترم مجلس به لحاظ مشکلاتی که در صورت تشکیل کمیسیون خاص مجدداً پیش میآمد و به لحاظ اینکه کمیسیون برنامه و بودجه هم کمیسیون مسئول برنامه است، هم کمیسیون مسئول بودجه کشور بررسی برنامه را به کمیسیون برنامه و بودجه ارجاع داد، کمیسیون برنامه و بودجه حدود سی جلسه که جلسات آن گاهی به جلسا هشت ساعته هم منجر میشد، علاوه بر جلساتی که به صورت کمیسیونهای فرعی اعضای محترم کمیسیون تشکیل میدادند، تشکیل جلسه داد، و با کمک کارشناسان و نمایندگان محترم دولت مخصوصاً وزارت برنامه و بودجه که ما وظیفه داریم از زحمات کارشناسان عزیز این وزارتخانه که در طول این مدت همکاری بسیار نزدیک و صمیمانهای را با کمیسیون داشتند تشکر بکنیم، توانستند برنامه را با عنایت به وضع جدیدی که در کشور پدید آمده و بعد از قبول قطعنامه و ضرورت بازسازی کشور تهیه و تنظیم بکنند و همان طوری که در متن نامهای که برای گزارش شور اول قرائت کردم اول عرایضم برنامه به لحاظ تغییر عمدهای که در وضعیت موجود کشور پدید آمده بود با تغییرات کلی تهیه و تنظیم شده است. برنامهای که الان در خدمت برادران تقدیم گردیده، برنامهای است که میشود اسم آن را به لحاظ محتوایی که دارد به نام برنامه تجهیز و بازسازی جمهوری اسلامی نام گذاشت. آن طوری که برنامه مصوب مجلس دوره دوم هم تحت عنوان تجهیز و آمادگی که برای شروع بازسازی آن موقع مطرح میشد نامگذاری شده بود. این برنامه را میشود به عنوان تجهیز و بازسازی نام برد. برنامه شامل دو بخش است که بخش اول اهداف و خط مشی کلی و بلندمدت جمهوری اسلامی ایران است. در این بخش که شامل سه فصل است:
فصل اول اهداف، فصل دوم خط مشی است و فصل سوم مراحل توسعه. سعی شده که شعارهای مقدسی که ما در انقلابمان داشتیم و آرمانهای بلندمدتی که در قانون اساسی و فرمایشات گهربار حضرت امام بارها برای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران پیشبینی شده است لحاظ بشود و قید بشود.
در بخش دوم که شامل اهداف و خط مشی مراحل اول توسعه است و این بخش هم سه فصل است، که در فصل اول اهداف قید شده که سعی شده از شعارها و آرمانهایی که در بخش اول قید گردیده به عنوان اهداف نهایی و بلند مدت نظام جمهوری اسلامی ایران سعی شده هفت هدف به عنوان اهدافی که در پنج ساله آینده انشاءالله بحول و قوه الهی ما میتوانیم به آنها دسترسی پیدا بکنیم انتخاب گردیده و قید شده که امکانات مملکت اجازه میدهد که ما در جهت این برنامهها قدمهایی را برداریم، این بخش بعد از این به اصطلاح اهداف هفتگانه که در فصل اول این بخش آمده، فصل دوم به عنوان خط مشی یا استراتژی وصول به این اهداف هفتگانه آمده که خود این فصل شامل سی و سه راه و سی و سه خط مشی است که در صورت عمل به آنها میشود به سوی اهدافی که در فصل
اول ذکر گردیده قدم برداشت . در فصل سوم این بخش حجم سرمایه گذاری مورد نیاز برای عمل به این سی و سه خط مشی ذکر گردیده که البته ارقامی که در ماده 18 و ماده 19 تقدیم حضورتان شده ودر لایحه قید گردیده به لحاظ اینکه هنوز منابع درآمدی نظام و به اصطلاح منابع مختلف تامین هزینه ها در دست بررسی است و وزارت برنامه و بودجه وکمیسیون روی این مسئله کار میکند که انشاء الله با تعیین اهداف کمی و تخصیص اعتبارات لازم به خط مشی های ذکر شده رقمهای دقیق تر آن در شور دوم مجلس تعیین وتقدیم نمایندگان محترم خواهد شد .
آنچه که الان میتوانم قبل از بحث نمایندگان محترم که به عنوان موافق و مخالف در مورد این برنامه اظهار نظر خواهندکرد عرض بکنم یکی ضرورت داشتن برنامه هست که همانطوری که ازتاریجچه لایحه خدمت نمایندگان محترم عرض کردم برمی آید به لحاظ اهمیتی که برای اداره کشور برنامه دارد ودر واقع میشودگفت بدون برنامه اداره کشور قدم گذاشتن وطی طریق کردن در تاریکی است این برنامه به هر حال اگر نقطه ضعفهائی هم داشته باشد و با به هر شکلی که مجلس محترم تصویب بکنند خواهند توانست نوری باشد برای روشن شدن آینده نظام ونوری خواهد بود که راهی را که بایستی دولت و قوه مجریه و همه عزیزانی که در راه اعتلای نظام جمهوری اسلامی ایران قدم برمیدارند روشن کند . مخصوصاً در شرایط فعلی که پس از قبول قطعنامه و وضعیتی گه پیش آمده و ما امیدواریم اراده متین مردم حزب الله جمهوری اسلامی ایران که در اطلاعت از رهنمودهای حضرت امام جهت دستیابی به صلحی پایدار حرکت میکنند در این شرایط برنامه ای لازم است که تمام نیروهای نظام را برای بازسازی کشور بسیج و هدایت بکند . بطوریکه عزیزان مطلع هستند بعد از قبول قطعنامه بحث بازسازی توسط مسؤلین مختلف ،توسط افراد مختلف در مراکز مختلف مطرح شده و هر کس برای خودش ایده ای و روش وسلیقه ای دارد که فکر میکند که این ایده وروش و سلیقه بهترین راه برای بازسازی است .بدیهی است اگر در چنین شرایطی که همه نیروها خود را آماده می کنند که برای بازسازی کشور بکوشند اگر برنامه ای نباشد که بتواند این تلاشها را همسو و دریک راستا قرار بدهد بسیاری از کارها تکراری و احیاناً متضاد و متناقض با هم خواهد بود .در واقع نیروها وامکانات کشور به هدر خواهد رفت وبه همین لحاظ هم هست که حضرت امام رهبر بزرگوار انقلاب دستورتشکیل شورای بازسازی را با حضور سران محترم سه قوه و نخست وزیر محترم صادر فرمودند که سیاستهای کلی بازسازی و تلاش برای ساختن ایران مستقل و سربلند را هدایت بکنند که خوشبختانه لایحه ای که تقدیم حضور برادران شده والان بحث میشودرؤس آن به تصویب این شورا رسیده ونظر مبارک امام مبنی براینکه سیاستهای بازسازی کشور توسط شورائی که تعیین فرموده اند تایید بشودتامین شده است واین لایحه بعد از ایجاد هماهنگی با شورای مذکور تقدیم مجلس گردیده . این مطلب به نظر می رسد که مهمترین مطلبی است که قبل از بحث موافق و مخالف وجود دارد و خدمت برادران وخواهران عزیز عرض شد ما فکر میکنیم که برنامه و طرح آن در شور اول به لحاظ وضعیتی که کشور داردمیتواند عامل بسیار مؤثری جهت همسو شدن قلمها و زبانها وقدمهایی باشد که همه برای این نظام تلاش میکند، برای اعتلای جمهوری اسلامی ایران میکوشندوانشاء الله به حول و قوه الهی با هدایتی که نمایندگان محترم خواهند فرمود ما ازمطبوعات کشورانتظارداریم که قلم هارا در این جهت به حرکت درد بیاورند ،برنامه ای را که دولت وکمیسیون برنامه وبودحه توانسته اندبا توافق یکدیگر آماده کنند و تقدیم مجلس بکنند ، نقد بکنند وبرای آن انتقاد بکنند و سعی بکنند درجهت بهتر شدن این برنامه برای شور دوم ما را کمک بکنند . نمایندگان محترم انشاء الله وقت زیادی را برای این برنامه صرف خواهند کرد و پیشنهادات سازنده ای را برای شور دوم به کمیسیون برنامه و بودجه خواهندداد وکما فی السابق از شورائی که حضرت امام برای تعیین سیاستهای بازسازی کشور تعیین فرمودند، خواهشمندیم وانتظار داریم که کمیسیون را در شور دوم نیز هدایت بکنند واگر نظرات تکمیل کننده ای هم باز داشتند به کمیسیون اعلام بکنند که برنامه ای که به یاری خداونددر شور دوم انشاء الله پس ازتصویب شور اول توسط شمانمایندگان عزیز بررسی و تکمیل خواهد شد،برنامه ای باشد که بتواند در پنج ساله آینده ، جمهوری اسلامی را در حل معضلات اقتصادی و اجتماعی و بازسازی پس از دوران جنگ یاری و هدایت فرماید. به لحاظ اینکه نمایندگان زیادی جهت بحث موافق ومخالف در مورد این لایحه ثبت نام فرمودندو بحث های زیادی خواهد شد ، من جهت صرفه جوئی در وقت در مجلس محترم بقیه عرایضم را برای صحبت پس از اظهار نظرهای موافق و مخالف نگه میدارم وانشاء الله سعی خواهیم کرد که در برابر نظراتی که مخالفین محترم ارائه خواهند کرد ، هم جمع بندی خوبی داشته باشیم و هم از آنها استفاده های بهتری بکنیم برای بحث در شور دوم . والسلام علیکم و رحمه الله .
طاهائی – خوب بود این لایحه در کمیسیونهای مختلف مجلس بررسی میشد .
نایب رئیس – بسیار خوب ، انشاء الله شوردوم . چون بحث ادامه دارد ، تنفس داده میشود. استدعا میکنیم ،خواهش میکنیم آقایان سروقت مقرر برگردند جلسه برای تنفس تعطیل میشود.
* ( جلسه ساعت 25/10 به عنوان تنفس تعطیل و مجدداً درساعت 5/11 به ریاست آقای کروبی ((نایب رئیس )) تشکیل گردید).
نایب رئیس – بسم الله الرحمنالرحیم . جلسه برای ادامه مذاکرات رسمی است . دنباله دستور را بفرمائید .
منشی – اولین مخالف آقای بنی هاشمی هستند .
شهرکی – حاج آقا قبل از صحبت های مخالف وموافق ،روال بحث در این لایحه باید مشخص بشودکه آیا مثل یک لایحه عادی میخواهیم بحث کنیم یا مثل لایحه بودجه میخواهیم بحث بکنیم . ما معتقد هستیم چون اهمیت دارد ،از بودجه هم بالاتر است ،مثل بودجه باید بحث بشود. ما پیشنهاد کرده ایم که مثل لایحه بودجه بحث بشود.
نایب رئیس – عرض کردم همین پیشنهاد است که مدیر جلسه میتواند رای گیری کند .
شهرکی – حاج آقا ! وضع این لایحه در آئین نامه روشن نیست . لایحه برنامه است .
نایب رئیس – آخر ببینید تا اول وقتش اضافه نشود که الان نمیتوانیم بگوئیم نیم ساعت،نیم ساعت . ما الان همان آئین نامه را داریم که می گوید چهل و پنج دقیقه ونفری ده دقیقه . یا پنجاه دقیقه ، یا آخرش پنج دقیقه .
موحدی ساوجی – حاج آقا ! طبق آئین نامه بایدمقدار وقت ومخالف بیشتر از ده دقیقه باشد . بحث این است .
نایب رئیس – میدانم ، بحث این است که …
سبحان الهی – بودجه که نیست ،برنامه است .
نایب رئیس – ببینید !بودجه که نیست تنها ما میخواهیم از بند ((ب )) ماده 76 آئین نامه یک رای گیری بکنیم . پیشنهاد بدهیم ورای گیری کنیم والا همینطوری کلی بگوئیم …
شهرکی حاج آقا ! پیشنهاد داده ایم ،خدمت شما هست . پیشنهاد کرده ایم براساس بند ((ج)) ماده 76 آئین نامه باشد . یعنی زمان این مثل آن بند (( ج )) ماده 76 آئین نامه بررسی بشود.
نایب رئیس – بسیار خوب ، مگر رای گیری لازم ندارد؟
شهرکی – چرا پیشنهاد خدمتتان است .
نایب رئیس – من هم عرض کردم. اول می خواستم رای گیری کنم . ولی الان تعداتان، تعداد رای گیری نیست .
شهرکی – باید اجازه بدهید توضیح بدهیم که جریان چیست .
نایب رئیس – آخر در آئین نامه ندارد که توضیح بدهید. تنها دارد که مدیر جلسه پیشنهاد میکند و رای گیری می کند بنده هم میخواستم اینکار را بکنم . دو پیشنهاد هست : یک پیشنهادی که جنابعالی و عده ا ی امضاء کرده اید که مانند بودجه یعنی ده ساعت باشد یک پیشنهاد هم عدهای از آقایان دارند که میگویند دوبرابر بشود . یعنی دوبرابر معمول می خواهم این دوپیشنهاد را به رای بگذاریم . منتها حالا تعداد ، حد نصاب نیست . بنابراین الان که هنوز آن کار تثبیت نشده همان ده دقیقه باید صحبت بشود . بفرمائید .
منشی – آقای بنی هاشمی بفرمائید .
بنی هاشمی – بسم الله الرحمن الرحیم . لاحول ولاقوه الا بالله العلی العظیم نمایندگان محترم همه توجه دارند که لایحه ای که الان مطرح هست، یکی از مهمترین لوایحی است که در دستورکار مجلس قرار گرفته . بحث ها و جلساتی که تاکنون در دوره های قبل برگزار شده و در دوره کنونی هم توسط کمیسیون برنامه و بودجه پیگیری شده و بررسی شده اینها همه نشان دهنده این است که ما مواجه هستیم با مساله بسیار مهمی که برنامه کشور را تعیین می کند .برنامه
سازندگی کشور، برنامه بازسازی کشور، برنامه ای که از یک انقلابی مانند انقلاب اسلامی توقع هست، این است که بتواند ابعاد روشنی را داشته باشد.از اینکه من در مخالفت برنامه صحبت می کنم به این معنا نیست که مخالف تنظیم و سرعت عمل در تصویب این برنامه هستم. بلکه باید ما هرچه سریع تر به تنظیم این برنامه برسیم و تأخیر در این کار ضررو زیان فراوانی را برای این مملکت دارد. ولی اگر در برنامه ای که تهیه میشود اولویت ها و رئوس کارو نکاتی که باید برجسته باشد، اینها روشن نباشد چه بسا ما را به آن راهی که می باید برویم رهنمود نباشد. من به خاطر اینکه مطالبی که میخواهم مطرح کنم مطالب نسبتاً زیادی است و مستند است نسبت به این لایحه ای که تهیه و تقدیم شده، مجبورم از بعضی نکات به سرعت بگذرم. بنابراین از نمایندگان محترم درخواست میکنم متن لایحه را که در اختیار دارند جلو رویشان باشد، با توجه به استناداتی که در اینجا عرض میشود. برنامه ای که ما باید اینجا تهیه بکنیم باید از خصوصیات ویژه ای برخوردار باشد که این خصوصیات میتواند در چهار محور خلاصه بشود: یکی محورهای نه گانه ای که در پیام حضرت امام در رابطه با اصول بازسازی بوده، باید در این برنامه گنجانده بشود. البته چیزی که تهیه شده قبل از پیام امام بوده و خوب ما الان که داریم بحث میکنیم باید به نقطه نظراتی که امام در پیام شان فرمودند و در نه محور است حتماًتوجه کنیم.
در رابطه با قانون اساسی، همینطور باید دارای چنین محتوائی باشد که خط مشی قانون اساسی را دنبال کند، خواسته ها به صورت روشن بیان بشود. به صورت مبهم نباشد. رعایت اختصار باشد و مطالب تکرار نشود. مطالبی که بحث شده اینها با همدیگر پیوند داشته باشد و همآهنگ باشد. و همچنین اولویت های برنامه معلوم باشد، و حمایت از سرمایه گذاری در اولویت های برنامه مشخص باشد ولی متأسفانه در برنامه ای که ارائه شده این نکات بسیار کمرنگ به چشم میخورد. پیام حضرت امام و نکاتی که ایشان تکیه کردند در اهداف این برنامه بسیار کمرنگ به چشم میخورد. و اگر میخواهند اینجا مطرح بشود که ما در شور دوم این اشکالات را برطرف میکنیم، به خاطر اشکالات فراوانی که در مطالب تدوین شده وجود دارد، امید نمیرود که در شور دوم این اشکالات برطرف بشود.
نکته ای هم قابل تذکر است که این برنامه ای که دارد تدوین میشود باسران سه قوه و نخست وزیر (که مجمعی هستند که خطوط اصلی بازسازی را مشخص میکنند) با اینها باید همآهنگ بشود و نظرات اینها گرفته بشود.
من به طور اجمال یک ارزیابی میکنم از بخش دوم این برنامه که اهداف و خط مشی مرحله اول توسعه بیان شده. در این فصل هفت محور است(که در صفحه 6 برادران اگر لایحه خدمتشان هست. صفحه 6 را ملاحظه بفرمایند)که از بند ‹‹ الف›› تا ‹‹ ز›› اهداف کلی مرحله اول توسعه مطرح شده. در این اهداف اگر دقت بکنید،می بینید محورهائی که در پیام امام به صورت برجسته مشخص شده یا دیده نمیشود و یا کمرنگ دیده میشود. و به نظر من باید این مسائل در ‹‹ اهداف›› بیاید نه در ‹‹ خط مشی›› یکی رسیدگی به خانواده های شهداء و جانبازان و اسراء و مفقودین دوم تقویت بنیة دفاعی، توسعه و گسترش صنایع نظامی . در حالیکه اینجا مسأله بازسازی و تجهیز بنیه دفاعی مطرح شده ولی ما تقویت بنیه دفاعی و توسعه و گسترش صنایع نظامی را باید دنبال کنیم.
مسأله سوم خودکفائی در کشاورزی است ما قطعاً باید در اهداف یا خودکفائی در کشاورزی تکیه کنیم. چهارم: توسعه مراکز علمی و تحقیقاتی است. که در اهداف نیست.
پنجم: مشارکت مردم که یکی از شرط اصلی موفقیت در امر سازندگی و بازسازی است. ولی در این قسمت،اهداف برآن تکیه نشده.
ششم : سالم سازی اجتماعات. من میروم روی ارزیابی بندبند فصل دوم، که از مادة 11 الی 17مطرح شده به اینصورت قابل ارزیابی قرار میگیرد. که من نکاتی را که از پیام حضرت امام در این جا مطرح نشده بود، اینجا ذکر کردم و پیشنهاد میکنم که باید به اینصورت اهداف بیان بشود نه به صورت مبهمی که آمده. شما دقت کنید این پیشنهاد را با چیزی که وجود دارد:
الف – تلاش در جهت بهره مند نمودن خانواده های شهداء ، جانبازان، اسراء و مفقودین در امور معنوی، مادی ارزشی و فرهنگی.
ب - تقویت بنیه دفاعی و نظامی کشور و تأمین نیازهای ضروری و توسعه و گسترش صنایع تسلیحاتی بر مبنای اهداف نظامی تعیین شده
ج - خودکفائی در محصولات مهم و استراتژیک و تلاش در جهت بهره برداری حداکثر از ظرفیت های کشاورزی.
د - توسعه مراکز علمی و تحقیقاتی در جهت جذب و هدایت دانشمندان و محققین برای تأمین خودکفائی و استقلال کشور.
ه - ارتقاء کیفیت فرهنگی جامعه ، خاصه نسل جوان و گسترش علوم و فنون.
و - تلاش در جهت تأمین رفاه متناسب وضع عامه مردم توأم با حفظ شعائر و ارزشهای کامل اسلامی و تأمین نیازهای اساسی آحاد مردم.
ز - ایجاد زمینه برای مشارکت عموم مردم در امور بازسازی و سازندگی کشور.
ح - بازسازی و نوسازی ظرفیت های تولیدی و زیربنائی و مراکز جمعیتی خسارت دیده در طول جنگ تحمیلی در چهارچوب اولویت های برنامه.
ط - تلاش در جهت تأمین قسط و عدالت اسلامی.
ی - سالم سازی اجتماعات و حفظ ارزشها و شؤون اخلاقی و اجتماعی.
ک - اصلاح سازماندهی و مدیریت کشور در ابعاد مورد نیاز برنامه
(نایب رئیس – آقای بنی هاشمی وقتتان تمام است) اگر چند لحظه دیگر وقت بدهید من مطلبم را تمام می کنم. (نایب رئیس - بفرمائید) در فصل سوم که خط مشی از مادة 11 الی 17 مطرح شده است چند نکته مهم به نظر میرسد: اولا روی بعضی موارد در مواد 11 و 13 تکیه نشده. در مادة 11 باید روی مطالعات و تحقیقات صنایع نظامی و امور دفاعی و همچنین زمینه سازی برای گسترش بنیة دفاعی در چهارچوب اهداف نظامی تکیه شود. در مادة 13 بطور مشهود نمیتوان تحول فرهنگی را مشاهده نمود که باید روی ایجاد امکانات آموزشی با مشارکت مردم جهت ریشه کنی بیسوادی اولویت دادن به کودکان لازم التعلیم و تدوین و اجرای نظام نوین آموزش و پرورش و آموزش عالی متناسب با نیازمندیهای جامعه و اهداف انقلاب اسلامی بطور جدی تکیه نمود،نه به صورت فرعی. و در مورد تعمیم آموزشهای فنی و حرفه ای و آموزش کشاورزی، که اولویت بازسازی و سازندگی می باشد، فراموش شده است. ثانیاً مادة 14 که روی افزایش تولید سرانه اشتغال مولد کاهش وابستگی اقتصاد کشور و مهار تورم از طریق 33 بند، ارائه برنامه مینماید دارای اشکالات زیر است:
بندهائی که روی نفت، صنایع و معادن تکیه میکند اغلب جنبة سرمایه گذاری دارد، مانند بیان بند 19. ( دقت بفرمایند برادرها به این بند، نمونه این بند در خیلی از موارد آمده روی صنایع و نفت. البته من معتقد نیستم که پشتیبانی از صنایع نباید بشود ولی می گویم به جای خودش ) که عبارت است از انجام سرمایه گذاری های لازم در بخش نفت. ولی بندهائی که روی کشاورزی تکیه دارد اغلب جنبه توصیه و سفارش دارد نه سرمایه گذاری. مثلا در بخش عمده ای از کشاورزی قاعدتاًبایستی روی سرمایه گذاری تکیه شود مانند بند 9 که بیان شده:‹‹ تأکید در اجرای برنامه توسعه منابع آب و خاک و تکمیل شبکه های آبیاری موجود›› که کلمة ‹‹ تأکید›› عدم سرمایه گذاری جدی را می رساند.و این برخلاف سفارش امام مبنی بر این که توجه به صنایع نبایستی کوچکترین خللی در رسیدن به امر خودکفائی کشاورزی را فراهم آورد. بلکه تقدم کشاورزی بایستی محفوظ بماند (نایب رئیس - آقای بنی هاشمی! این طور که ادامه بحث میدهید معلوم است که طولانی است).
بنی هاشمی - نه تمام است فقط یک ….
نایب رئیس - وقتتان تمام است. الان 2 دقیقه هم اضافه صحبت کردید. خلاف آئین نامه است. ما دو دقیقه بیشتر نمیتوانیم اجازه بدهیم.
بنی هاشمی - اگر اجازه میفرمائید، چند کلمه مانده است.
نایب رئیس- نه دیگر،معذرت می خواهم. ان شاءاللّه در شور دوم…
منشی - اولین موافق آقای هراتی هستند، بفرمائید.
حسین هراتی - بسم اللّه الرحمن الرحیم. اصولا تعریفی که از برنامه و برنامه ریزی اقتصادی در یک نظام میشود این است که برنامه ریزی می آید بین اهدافی که یک نظام دارد و امکانات و توانائی هائی که دارد یک تلفیقی به وجود می آورد که چگونه بتواند به آن اهدافی که در نظام هست با توجه به آن امکانات و وجود مشکلات و تنگناهائی که هست به آن برسد. معمولا در برنامه ریزی یک هدف هست یک خط مشی هست و یک تقسیم بندی بخشی. اهداف به 3 قسمت تقسیم می شود: اهداف بلند مدت است. اهداف میان مدت هست و اهداف
کوتاه مدت. خط مشی هم عبارت از آن شیوه و روشی است که انتخاب میشود تا به آن اهداف رسید. و قسمت سوم، برنامه ریزی این هست که آن امکاناتی که نظام دارد در بخشهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کشاورزی، تقسیم بندی می کنند در اهداف کلی که در نظام مطرح شده.
ما سه مرحله را می خواهیم طی کنیم: مرحله کوتاه مدتش، ایجاد ظرفیت های جدید تولیدی و مرحلة میان مدتش، ایجاد ظرفیت های جدید تولیدی و مرحلة بلند مدت آن هم رسیدن ان شاءاللّه به آن جامعة آرمانی هست لذا آن چه که الان مطرح است مرحلة اول است که مرحلة تجهیز و بازسازی با استفاده از امکانات موجود مملکت هست. حالا آیا این برنامه ریزی که ما کردیم در کمیسیون با توجه به توضیحاتی که مطرح شد، در برنامه تجهیز و بازسازی که یک برنامة پنج ساله است،آیا ضرورت دارد یا ندارد؟ فکر نکنم کسی باشد که اعتقاد به برنامه ریزی نداشته باشد. مگر یک سری افرادی که جزو مخالفین برنامه ریزی ها بودند می گفتند باید قانون عرضه و تقاضا این را مشخص بکند، و معتقد به نظام بازاری بودند که فکر نکنم الان این اندیشه و تفکر طرفداری داشته باشد. بنابراین همه معتقد به این هستیم که باید قطعاً برنامه ریزی بشود. چرا؟ اگر برنامه ریزی نشود ما به هیچوجه تصویر روشنی از آیندة مملکت نداریم و هیچوقت نمی توانیم با توجه به آن اهدافی که قانون اساسی برای ما مشخص کرده قدم برداریم.
نکتة دوم در برنامه ریزی در ارتباط با مسوولیتی است که ما نسبت به نسل آینده داریم. و در واقع برنامه ریزی دارد یک پل ارتباطی را برقرار می کند تا نسل آینده بتواند به آن خواسته ها و هدفهائی که مطرح است برسد.
نکته سومی که در این رابطه وجود دارد این است که ما چون ناگزیر در تنظیم روابط اقتصادی مان با کشورهای دنیا هستیم اگر ما برنامه ریزی نداشته باشیم ارتباطات اقتصادی ما با دنیا دچار مشکلاتی خواهد شد. و الان یکی از مسائلی که در دنیا مطرح است در زمینه ارتباطات اقتصادی اش با جمهوری اسلامی، این هست که نظام جمهوری اسلامی چه برنامه ای دارد؟ باید برنامه اش ارائه بشود و به تصویب برسد تا براساس آن برنامه تصویب شده ما بتوانیم روابط اقتصادی مان را تنظیم کنیم.
نکته چهارم این است که بودجه همیشه بخشی از برنامه است. یعنی بودجه سالانه که مطرح میشود نباید یک چیزی و یک تافته جدا بافته ای از برنامه ریزی مملکت باشد. باید مملکت یک برنامه ریزی داشته باشد و بودجه، اجراء کننده آن برنامه های مملکت باشد و در واقع بودجه دنباله رو برنامه باشد. این نباشد که بودجه تعیین کنندة برنامه باشد.و نهایتاً عدم برنامه ریزی یعنی برنامه روزی ! یعنی هدر رفتن امکانات مملکت، استعدادهای مملکت، آنهم مملکتی که با توجه به این مشکلات و تنگناها و توطئه های استکبار جهانی ، چه در زمینه محاصرة اقتصادی و چه در زمینة توطئه نفت با آن مواجه است. بنابراین همه براین اعتقاد داریم که باید به این پنج دلیل ما برنامه ریزی داشته باشیم. بعد از مسأله پذیرش قطعنامه که مرحله سازندگی جامعه شروع میشود تقریباً میشود گفت که خواستة امام و امت در این چهار محور خلاصه میشودمحور: نکته اول، بازسازی خسارات وارده ناشی از جنگ. نکتة دوم، تجدید و تقویت بنیة دفاعی کشور، نکتة سوم، تلاش در جهت تأمین احتیاجات عمومی به ویژه برای اقشار محروم و مستضعف جامعه و چهارم بازسازی اقتصاد کشور با توجه به مشکلات کنونی و ادامة روند آینده. براساس این خواسته امام وامت، ما آمده ایم در مرحلة اول که مرحله تجهیز و بازسازی هست این اهداف را مشخص کرده ایم. گفته ایم که برنامه ریزی ما در این اهداف کلی مرحلة اول توسعه که اعتقاد داریم باید ان شاءاللّه بعد از پنج سال به آن برسیم مبتنی بر این ها است. بازسازی و نوسازی ظرفیت های تولیدی و زیربنائی و مراکز جمعیتی خسارت دیده. بازسازی و تجهیز بنیة دفاعی را ما سخت به آن معتقد هستیم. برای این که اگر ما یک نظام مقتدر و توانمند از نظر نظامی باشیم قطعاً تهدیداتی علیه ما وجود نخواهد داشت. اما استکبار جهانی هیچ بعید نیست که در هر مقطعی که احساس کند ما آن توانائی نظامی را نداریم به وسیله نوکرهای حلقه به گوشش در گوشه و کنار یک توطئه جدیدی را علیه ما آغاز کند.
مرحله بعدی این است که ما اعتقاد داریم باید از این ظرفیت هائی که در مملکت هست استفاده بشود. متأسفانه به خاطر اشکالاتی که در مدیریت و سازماندهی وجود داشته ما هرگز موفق نشده ایم از ظرفیتها و توانائی هائی که در سطح مملکت است استفاده کنیم که من یک نمونه اش را عرض میکنم آن چه که ما تا حالا از کشاورزی و همین امکانات و ظرفیتهای موجود استفاده کردیم فقط یک سوم ظرفیت کشاورزی بوده. در حالی که اگر با یک مدیریت صحیح، با یک برنامه ریزی جامع وارد قضیه بشویم میتوانیم با همین امکانات سطح مملکت، تولیدات کشاورزی مان را نهایت به سه برابر افزایش بدهیم بدون این که یک سرمایه گذاری جدیدی باشد.
نکته بعد که وجود دارد مسائل فرهنگی است که به هیچوجه نباید از آن غافل بشویم و قطعاً از این به بعد لبة تیز استکبار جهانی و توطئه هایش در زمینه نسل جوان و توطئه های فرهنگی و اجتماعی خواهد بود، که در این بند به آن توجه شده: ‹‹ ارتقاء کیفیت فرهنگی جامعه بطور کلی، خاصه نسل جوان و گسترش علوم و فنون››.
نکته بعدی که وجود دارد، ایجاد رشد اقتصادی در جهت افزایش تولید سرانه. مسأله اشتغال مولد، ما به اشتغال غیرمولد اعتقاد نداریم. متأسفانه بیشترین سرمایه گذاریهای مملکت، در حدود 44 درصدش در زمینه خدمات بوده،در حالی که در یک نظام صحیح حداکثر آنچه که پذیرفته از بخش خدماتی اش می باشد یک چهارم آن باید باشد. ما اعتقاد به اشتغال مولد داریم نه به استخدام دولت. که این روند اگر ادامه پیدا کند، الان حدود 80 درصد بودجه ما در زمینه همین هزینه های جاری دولت است. شما هر سال 3 تا 4 درصد اگر افزایش بدهید ما در طی 5 یا 6 سال آینده با این بودجه امکان این که حتی یک آجر روی آجر بگذاریم نخواهیم داشت. که قطعاً باید در این زمینه تجدیدنظری بشود. و یا اشتغال مولد، اشتغال مولد بزرگترین عامل برای جلوگیری از تورم در جامعه هست . یعنی مبارزه با تورم خط اولش، خاکریز اولش، مهمترین و زیربنائی ترین عاملش، اشتغال مولد در جامعه هست و نهایتاً کاهش وابستگی اقتصادی کشور.
نکته بعدی که وجود دارد، تلاش در جهت تأمین قسط و عدالت اجتماعی با برنامه ریزی هائی که در زمینه مالیات باید بشود. مالیات حقه وصول بشود و با این مالیات بتوانیم در این زمینه قدم هائی برداریم. تأمین حداقل نیازهای اساسی آحاد مردم و نهایتاً اصلاح سازماندهی و مدیریت کشور در ابعاد مختلف. که ما اعتقادمان هست بعضی از ضعفها و مشکلاتمان در ارتباط با مدیریت بوده و این بوروکراسی خفه کننده هم در ارتباط با این هست که ما این سازماندهی که از گذشته برما تحمیل شده برطرف کنیم. (نایب رئیس – وقتتان تمام است) همانطوری که محبت کردید 2-3 دقیقه دیگر هم اجازه بفرمائید.
نایب رئیس – دو، سه دقیقه؟ بفرمائید چند لحظه!
هراتی – من قبلا درخواست کرده بودم اگر بشود وقت موافقین و مخالفین..
نایب رئیس- حالا ما این کار را که نمی توانیم بکنیم.من ابتدا می خواستم رأی گیری کنم به همین جهت…
هراتی- بله،چشم . در رابطه با کشاورزی که عزیزمان اشاره فرمودند،ما در قسمت خط مشی، بزرگترین توجه را به بخشهای کشاورزی داشتیم: ‹‹ رشد بخشهای سرمایه ای و واسطه ای اقتصاد کشور با تأکید بر تأمین انرژی و نهادههای کشاورزی››. در بند چهارم: ‹‹ افزایش صادرات بخش صنایع ، معادن، کشاورزی›› در بند 9 و در ابعاد مختلفش این را وضع کردیم. نهایتاً می خواهم عزیزان عرض کنم که با توجه به پنج نکته ما این توان را داریمکه ان شاءاللّه این برنامه پنج ساله را در نظام جمهوری اسلامی به ثمر برسانیم. در ارتباط با سران محترم سه قوه هم هماهنگی شده. بنابراین برنامه ای که در این جا به تصویب می رسد تنها برنامه نظام جمهوری اسلامی هست. این را همه دنیا بداند. فکر نکند این جا یک برنامه تصویب میشود، در جاهای دیگر یک برنامه. این برنامه است و این برنامه را ما اعتقاد داریم با تکیه به پنج عامل ان شاءاللّه به موفقیت خواهد رسید.
منابع عظیم نفت و گاز داریم. این یک.
2- امکانات طبیعی و معدنی کشور.
3- ظرفیتهای ایجاد شده (که با مدیریت می توانیم اینها را تا سه برابر بدون سرمایه گذاری جدید افزایش بدهیم).
4ـ نیروی انسانی برخوردار از هوش و استعداد والائی داریم که میتواند بزرگترین عامل ما باشد. و نهایتاً امکانات ایجاد شده در طول جنگ در ابعاد آموزش، سازماندهی و تولیدی که با این پنج عامل ما امیدوار هستیم که
ان شاءالله بعد از پنج سال به این اهداف برسیم. ولی بزرگترین تکیه گاهمان در این مرحله، آن نیروی لایزال ملت و استعدادها و توانائی ها و امکانات مملکت خواهد بود. والسلام.
رئیس- متشکر.
منشی- مخالف بعد آقای ارسلان صفائی هستند، بفرمائید.
ارسلان صفائی- بسم الله الرحمن الرحیم. در ارتباط با برنامه ای که توسط کمیسیون برنامه و بودجه به مجلس تقدیم شده این دنباله همان کاری است که در دورة اول مجلس شروع شد، در دومین دوره مجلس ادامه پیدا کرد الان آماده شده و به مجلس داده میشود. من با توجه به اینکه خودم یک مدت عضو این کمیسیون بوده ام در جریان کم و کیفش در دوره های گذشته بودم. و منکر زحمات برادران عزیزمان در این کمیسیون نیستم. از زحمات آنها ، از جلسات مستمر و مداومی که تشکیل داده اند و همینطور از کار ارزنده ای که کارشناسان و مسؤولین محترم وزارت برنامه و بودجه کرده اند، تشکر می کنم و خدای ناکرده قصد سبک انگاشتن زحمات و تلاشهای آنها نیست. اما وضع جدیدی که در کشور ایجاد شده مخصوصاُ با پیام امام بزرگوار، و فرصت تاریخی و طلایی که در اختیار ملت و مسؤولین ما قرار گرفته، این برنامه دیگر جوابگوی وضع جدید نیست. و این برنامه نمی تواند آن امکاناتی را به ما بدهد که بنحو شایسته از این فرصت برای ساختن کشور، برای نشان دادن چهره زیبای یک جامعة اسلامی استفاده کنیم.
در این برنامه ریزی اولاً عرض کردم چند تا مسأله ای که هست و باید به آنها توجه شود، یکی اینکه برآورد کلی باید بکند از تمام امکانات، مشکلات و آنچیزهایی که هست. ما ببینیم در نظام گذشته وضع نامطلوبی که در کشور ایجاد شده بود، یک بخشها و مناطقی بوجود آورده بود که یک منطقه از تمام امکانات بر خوردار بود و بقیه مناطق در فقر و فلاکت و بدبختی قرار داشت. با کمال تأسف در اثر مشکلات جنگ، توطئه های جهانی، شیطنت های ضد انقلاب فرصت برنامه ریزی و بررسی این وضع را در خلال ده سالی که جمهوری اسلامی حاکمیت داشته پیدا نکردیم. ما نتوانستیم آن تعادل مطلوب را در سطح مملکت خودمان ایجاد بکنیم، بلکه در بعضی جهات، عرض کردم در اثر این وضعی که ایجاد شده بود، تشدید شد. شما نگاه بکنید الان وضع به جایی رسیده که در یک استان خاص و آنهم در مرکز استان، حدود بیست و هشت در صد صنایع مملکت درآنجا متمرکز است. اثر این در سایر بخشها و سایر مناطق و سایر استانها چیست؟ اثر این در سیستان و بلوچستان و گنبد و کردستان و ایلام و جاهای دیگر و استانهای غربی و استانهای محروم کشور و بویر احمد و کهکیلویه چیست؟ این فقر و فلاکتی که ایجاد شده است، این بیکاریی که ایجاد شده و این تمرکز متخصصین در چند نقطه خاص و به فلاکت کشیدن سایر مناطق، چه وضعی را به وجود آورده و چه تصویری ایجاد کرده و چه پیامدهای فرهنگی و اجتماعی در سطح مملکت ما به وجود آورده است؟ و چطور چهرة زشت این کارها و مشاغل کاذب و مفاسدی که در اثر فقر و بیکاری به وجود آمده، جامعه ما را در بعضی جاها به واقع زیر سؤال برده است. آیا این برنامه ریزها در اینجا پیش بینی کرده اند که برای ایجاد تعادل در سطح مناطق مختلف چه باید کرد؟ و آیا باید بودجه مملکت دوباره همینطوری که بود، در آن چند استانی که صنایع و امکانات در آنجا متمرکز شده، پمپاژ بشود؟ وضع بقیه مملکت به کجا می کشد؟ آن موقع ما باید بگوییم در فلان گوشه این بدبختی به وجود آمد، در فلان منطقه این نکبت به وجود آمد و پیامدهای سیاسی که به مسایل نظامی مان منتهی میشود و این مردم بیچاره امنیت و آسایش شان از هر جهت از دست برود. چرا گرهی را که با دست باز میشود باید این را به دندان بیندازیم؟ و چرا ما نتوانیم پیش بینی بکنیم از این مردم خوب و با ایمان و ایثارگر که تمام هستی ووجودشان را برای خدا و برای اسلام در طبق اخلاص گذاشته اند، امکانات لازم یک زندگی شرافتمندانه را در اختیار آنها قرار نمیدهیم. در ااینجا این مسأله رعایت نشده. یعنی پیش بینی نشده که به مناطق محروم چطور بها داده شده و تا ایجاد تعادل در سطح مناطق در سطح کشور، در آن بخشهایی که اشباع شده و حتی محیط زیست در بعضی از آنها بخطر افتاده، فعالیتهای اضافی متوقف بشود و همان امکانات تجدید حفظ بشود. این یک مسأله.
مسأله دوم که باید به آن توجه کرد، عرض کردم یک فرصت خدایی و خوبی در اختیار ما قرار گرفته برای بازسازی کشور. در اینجا مسأله بازسازی را به نحوی مورد بحث قرار داده که اصلاً از ابتدای جنگ همیشه در کشور در جریان بوده است. برادران عزیزمان در دولت یک شورا داشتند. یک شورای عالی، و ستادهای مختلف زیر نظر نخست وزیر کار کرده و این بازسازی همیشه در جریان بوده.(من گفتم صبح) و حاصل کار این بوده که نگذاشتند مملکت مختل بشود و دشمن شاد کام بشود. جریان امور هر چند مشکلات بوده، رنجها بوده، دردها بوده ولیکن به نحو طبیعی سیر کرده و کشور از هر جهت توانسته مقاوم و سربلند بایستد. ما بازسازی کردیم و الان هم ستاد بازسازی کل کشور در نخست وزیری یک برنامه یک و نیم ساله تهیه کرده، مصوباتی دارد برای اینکه اگر در نفت، اگر در آب و اگر در جاهای دیگر فلان اشکال پیش آمده، به چه نحوی بازسازی بشود و تبیین بشود؟ خوب بازسازی که این برادرها آورده اند اگر ما بخواهیم به این نحو، وصله پینه و دوباره سازی همان چیزهای گذشته باشد، اصلاً احتیاجی به برنامه نیست. مصوبات ستاد بازسازی هست. الان که امام در این باب پیام داده اند و سران قوا مسؤول شده اند بر این کار نظارت کنند و سیاستگذاری بکنند، عنایت به این فرصتی است که در این برهه در اختیار ما قرار گرفته است. و این نقطه باید یک رنسانس جدید باشد برای ساخت دوبارة کشور. ما ببینیم آلمانی که از پا درآمد و با سر به زمین خورد در جنگ دوم جهانی، یا آنکه به آن شکل تمام شهرهایش با بمب ها شخم زده شد، چطور دوباره در عرض سی، چهل سال سرپای خودشان ایستادند در بعد صنعتی و اقتصادی، که امروز بر دنیای صنعت دارند حکومت می کنند. بحث از مرحلة مافوق صنعتی در ژاپن است. بحث از حاکمیت آنها بر تمام بازارهای کشورهای فاتح جنگ است. چطور برنامه ریزی کرده اند؟ ما از کجا باید شروع بکنیم؟ کشورهای دیگر چه کرده اند؟ اگر بحث وصله پینه کردن است، دوباره سازی است، خوب این در آن ستادی که در نخست وزیری است که این کار را می کنند. برای تمام اینها برنامه هست و گزارش کارشان هم اخیراً در اختیار کمیسیون برنامه و بودجه قرار گرفته، دیگر نیاز به این نیست. این چیزی که هست اگر در یک وضع عادی بودیم خوب بود. الان یک چیزی شبیه کتاب نصایح الملوک است! یک
سری سفارشات و توصیه های اخلاقی کرده که اینهم در قانون اساسی، در جاهای دیگر هست که اینطور بکنید. آنطور بکنید. اینطور بکنید… بابا! ما باید اولاً در برنامه ریزی یک تصویری ارائه به مسؤولین، به مردم، به نمایندگان که آینده کشور چه میخواهد باشد؟ چه می خواهیم بکنیم؟ در باب شهرسازی ما باید از چه سیاستی پیروی بکنیم؟ اگر مقصود این است که اگر خانه ای خراب شد دوباره بسازیم این خوب، الان مشغول هستند. ولی ما می بینیم در این تهرانی که ما داریم زندگی می کنیم مردم از ابتدائی ترین حقی که یک موجود ارزنده از آن برخوردار هست دارند محروم می شوند و آن حق استفاده از هوای آزاد است. آیا این شهر باید به این شکل بماند؟ آیا چه طرحی ارائه شده برای دوباره سازی و به سازی و سالم سازی اینجا؟ برای شهرهای دیگر ما باید چه شکلی داشته باشند؟ در صنعت، ساختار اقتصادی ما اصلاً باید چطور باشد؟ از کجا ما باید شروع بکنیم؟ عرض کردم این مواردی که در اینجا ارائه شده، خط مشی که اینجا ارائه شده، وقتی بررسی می کنیم همان وصله پینه است! همان دوباره کاری است. ما این فرصت را نداریم. ما به اندازه کافی لطمه خورده ایم. الان که امام عنایت خاص روی این مسأله دارد، الان که ریاست محترم جمهور، ریاست محترم مجلس، ریاست محترم شورایعالی قضایی و نخست وزیر محترم مکلف شده اند که براین کار نظارت بکنند و سیاست گذاری این امر را مشخص بکنند، یعنی نظام جمهوری اسلامی متکفل شده. اگر ما بیائیم از این فرصت استفاده بکنیم و کاری بکنیم که در برنامه های خودمان، آرمانهای اسلامی را بتوانیم (نایب رئیس ـ آقای صفایی وقتتان تمام است) در تمام ابعاد عینیت ببخشیم وظیفه مان را انجام داده ایم. والا این دوباره کاریها، این رفوگریها ما را به جایی نخواهد رساند. همانطوری که دو سال تمام، تمام منابع ارزی و ریالی کشور را به هدر داد و هدر می رود، تاریخی ترین و عزیزترین فرصت از دست ما میرود. ما باید بیائیم از صفر شروع بکنیم. در صنعت چه می خواهیم؟ چه داریم؟ و روی پای خودمان و با دست خودمان، با استفاده از نیروهای انسانی خودمان صنعت را مرحله به مرحله بالا بیاوریم و در کنارش هم از تجارب کشورهای پیشرفته و موفق استفاده بکنیم.
در باب نیروی انسانی، چطور دوباره سازی بکنیم؟ ارزشهایی که از جنگ ایجاد شده، روح ایثار و گذشت و اخلاص و ایمانی که در جبهه ها بوده، چطور
این را در جامعه تزریق بکنیم و جامعه را یکباره بسیج بکنیم برای بازسازی کشور. ما با توجه به حجم وسیع خسارات وارده و با توجه به نیازهایی که هست اگر بخواهیم از امکاناتمان استفاده بکنیم شاید سالها بطول بیانجامد. ولی اگر ملت همانطوری که در جنگ حضور داشتند، اینها را بسیج بکنیم و اینها را شرکت بدهیم، بعد از فکر اینها و طرح اینها و نظر اینها و بازوی اینها در انجام امور و ساختن دوباره مملکت استفاده بکنیم، خواهید دید که ما موفق خواهیم شد. یک کشور خوب و یک نظام خوبی ارائه بدهیم همانطوری که در شأن امت اسلامی و جمهوری اسلامی است. والسلام.
نایب رئیس ـ متشکر.
منشی ـ موافق بعدی آقای آقا محمدی هستند، بفرمائید.
نایب رئیس ـ آقایان لطفاً سعی بفرمائید که صحبت هایتان ده دقیقه بیشتر نشود.
علی آقا محمدی ـ بسم الله الرحمن الرحیم. من فکر می کنم که اولاً به دلیل آن چیزیکه تقدیم مجلس شده و هنوز اعداد و ارقامش ریز نشده جای مخالفتهای فراوانی را باید داشته باشد و به نظر می آید که ضرورتی نیست که به مخالفتها پاسخ داده بشود. بلکه من تقاضایم این است که مخالفین سعی بکنند که فکرشان را منسجم بکنند و همه جانبه مخالف بکنند برای اینکه کمک می کنند به اینکه این مواد بهتر، با قوام بیشتری دیده بشود و بعداً با منابعی که ما محک خواهیم زد خواهیم گفت که این آرزوها چقدر قابل تحقق هست. و مملکت را به یک واقع نگری و شعارها را، دروغگو را از راستگو و مارگیر را از معلم و سواد یاد ده جدا خواهد کرد. ما خوشحال می شویم که مخالفین محترم بسیار مستدل و مدلل، همه جانبه صحبت کنند. چون اینجا از سیاست خارجی می شود صحبت کرد تا سیاست داخلی. از بخشهای مختلف اقتصاد جا دارد تا همه چیز. و اینکه ما تقاضای تمدید وقت کردیم به این دلیل است که واقعیتش این است که هر حرفی می خواهید بزنید اینجا باید بزنید و هر دعوایی در مملکت وجود دارد اینجا باید انجام بگیرد و نهایتاً این محدودیت منابع است که ما را محدود خواهد کرد و قانع خواهد کرد که یک مقدار از ایده آل هایمان را به نفع یک ایده آل های دیگرمان زیر پا بگذاریم با کمال میل و رضایت. و همه مان ان شاء الله در یک کوشش وسیع همه جانبه ملی برای بازسازی کشور به جلو برویم. راجع به ضرورت برنامه ریزی هم نیازی نیست. فقط یک عدد صد و پنجاه میلیارد دلاری را به نظرتان بیاورید که بعد از انقلاب تا بحال مصرف شده. چه شما بگوئید چه شما نگوئید، چه بنویسید چه ننویسید، برنامه اجرا میشود.یکبار هست که ما می گوئیم چه بشود، یکبار هم هست که ما در روزنامه ها می نویسیم، خودش یکجور دیگری می شود. یعنی ما دعواهایمان در روزنامه ها خواهد بود و واقعیات مملکت در مقر تصمیم گیری که واقع شدیم، دیگر حضور نداریم. و من مطمئنم که کسی با اصل برنامه ریزی مخالفتی نخواهد کرد.
واقعیتش این است که ما باید مشخص بکنیم که چرا از سال 62 تا حالا این قضیه گیر کرده؟ آیا مجلس اول دنبال این نبوده؟ آیا کمیسیون مربوطه که 23 تا عضو داشته کم کار کرده اند؟ گزارشات گواهی میدهد که اینجور نیست. در مجلس دوم در این زمینه هر هفته مرتب یک جلسه بوده، خود من هم عضو آن کمیسیون بوده ام و تعداد زیادی از برادران حضور داشته اند. می آمدند، می نشستند، دعوا می کردند، بحث می کردند انجام می شده. علتش این بوده که اساساً برنامه ریزی در مملکت ما روی اصول خاصی نبوده. بهترین گواه برای این مذاکرات سال 56-1355 شورای اقتصاد است. که اگر برادرها بروند بخوانند می بینند که در برنامة پنجم چه اتفاقاتی افتاده بوده و بین چه پیش بینی و چه اتفاق، اصلاً چه نسبتهایی تفاوت داشته. با وجود اینکه متغیرهای برون زاشان زیاد تغییر نداشته. یعنی درآمد نفت را آنچه که پیش بینی می کرده اند تفاوتش به نسبت آنچه که ما پیش بینی می کردیم، تغییر نداشته. منطقه در یک آرامش مشخص بوده. وضع و اوضاع کشور هم در جهت سیاست جارجی اش اتکا به یک قدرت خارجی بخصوص، و روابط با سایر کشور ها در سطح عالی بوده. با وجود این اگر برادرها آن مذاکرات را مطالعه بکنند می بینید که وقتی شاه در آنجا شرکت می کند نهایتاً می خواهد تصمیم بگیرد، دیگر مقررات نظامی وضع می کند برای حمل مثلاً یک توربین که مثلاً اداره راهو ترابری موافقت نمی کند از پل فلان رد بشود. یعنی در برنامه حتی دیده نشده که برق مصرفی چقدر است، بحران انرژی را ایجاد کرده، بحران نیروهای اضافی را ایجاد کرده و هزاران مسأله دیگر. که فقط چهارصد هزار اشتغال که ایجاد کرده بودند، ضمن اینکه بودجه جاریشان در سه ساله، شصت درصدش به مصرف رسیده بود ولی بودجه عمرانی شان 35% بیشتر قابل جذب نشده بود و اشتغالی هم که می توانست به وجود بیاورد، بجای چهارصد هزار تا به بیش از دویست و خرده ای هزار تا نتوانستند برسند. و رشد 5/25% هم دیدیم که چه رشدی درآمد! و قضایایش و تورم و بقیه قضایایی که اتفاق افتاده. اصلاً سیستمی که وجود داشته باشد تا برنامه ریزی بر آن اساس باشد نبوده. آمارگیری که اساس کار بوده و ضرورت اولیه بوده که باید وجود می داشته، نیوده. برادران بزرگوار ما تلاشها را خوب دقت بفرمایند. برای اینکه الان اگر شما لایحه بودجه را می بینید ما آمدیم گفتیم طرحهای مهم، آمدیم گفتیم طرحهای دو ساله، آمدیم گفتیم طرحهای یکساله. در حقیقت چون برنامه نبوده ناچار بودیم همان را که موجود است کامپیوتری اش کنیم، بیائیم تعیین بکنیم که کدام اول، کدام آخر. برای اینکه تعیین اول و آخر، به اتمام رسیدن اینها برای مملکت و اداره مملکت بسیار تعیین کننده و کارساز بوده است. برنامه ریزیهایی که در دولت، انواع و اقسامش، حالا یکوقت مشکلات خیلی جدی میشده برنامه بحران، یکوقت مشکلات کم رنگ تر میشده برنامه رفاه، فقط ببینید چند ساعت وقت وزیرـ نه بقیه رده ها ـ صرف برنامه ریزیهایی شده که هیچ اصول و برنامه ای را هم نتوانسته جا بیندازد. برای اینکه پایه های اساسی اش وجود نداشته. آنها هم کار زیادی بیشتر از این نمیتوانسته اند بکنند ولی تلاششان را کرده اند.
نکته دوم که مسأله آمار بوده خوب، شما آمارگیری سال 65 را دیدید. مقدماتش را ببینید از چه سالی انجام شده،هزینه هایش از کی قبول شده، طرحش از کی آماده شده تا شده آمارگیری. بقیه آمارگیریهای کشاورزی و امثال اینها هم که الان هست قابل بحث است. بحثهای جامع در مورد حمل و نقل، در مورد انرژی، که انرژی اگر تأمین نشود شما هزار تا کارخانه داشته باشید وقتی برق آن تأمین نشود، مشکل باقی است.
در سال 65 گفته اند 40% ظرفیت صنایع خالی است. (گزارش که داده شده در جلسه شورای اقتصاد آن زمان هم مطرح شده) بعد که بحث می کنند می گویند انرژی آنها تأمین نشده ما باید برویم هزار مگاوات نیروگاه گازی به فوریت بخریم بیاوریم و نصب بکنیم تا دیگر به بحران جدی تر برنخوریم نکنیم و هزار تا مسأله و مشکلی که در این قضیه به وجود آمده.
طرح جامع انرژی مطالعه شده، طرح جامع حمل و نقل که یک کار محوری در بخش خدمات است و اساس کار اقتصاد است، انجام گرفته، طرح آزمایش سرزمین رها شده بود، بررسی هایش ادامه پیدا نکرده بود. در طول این مدت آزمایش سرزمین بحث شده (بحثهائی که الان آقای صفائی می کنند. برای من تعجب آور بود که وقتی می گویند جا معلوم نیست ،کجا را می خواهند چه بکنند؟ خوب، الان برنامه آمایش سرزمین بحثهایش شده، شکل گرفته و در حال نهائی شدن است و قابل اظهار نظر برای سیاستگذار مجلس است که میتواند انجام بدهد. این یک سلسله از اطلاعات و کمبودهایی بوده که وجود داشته .
مشکل دوم این بوده که ما عوامل برون زا در اختیار مان نبوده، اولا جنگ وجود داشته که به هیچ وجه ما نمی توانستیم پیش بینی بکنیم که چه هزینه ای را صرف بقیه امور بکنیم. و اساساً ما که می خواستیم توسعه بدهیم. وقتی پالایشگاهمان مورد اصابت قرار می گرفت معنی نداشت که پالایشگاه جدید در برنامه ما جا بگیرد. طبیعی بود که تعمیر پالایشگاه مورد اصابت قرار گرفته میشد. ثانیاً برادران نوسانات قیمت نفت را دیده اند. این نوسانات اصلاً غیر قابل پیش بینی است و هیچ کس چنین نوساناتی را پیش بینی نمی کرده هم نوسانات سال 65و تغییر قیمت هم، نوسانات امسال قیمت نفت، که باز هیچ کارشناسی چنین پیش بینی را نمی کرده.
علاوه برآن کنترل جمعیت هم که لله و بالله دردست خلق الله بود، و گفته بودیم که ان شاءالله هرکس بچه بیشتر داشته باشد خانه میدهیم زمین میدهیم کوپن میدهیم، پول میدهیم و مردم، بندگان خدا اگر هم هیچ چیز نبود برای کوپنش و برای زمینش، برای اینکه خانوار هفت نفره بشوند تا در تهران بتوانند بمانند بالاخره ناچار میشوند به تولید جمعیتی! که یکباره مارسیدیم به این واقعیت که ظرف هجده سال مملکت، جمعیتش دوبرابر خواهد شد. و ما سال 85 به جمعیت صد میلیونی خواهیم رسید( بیش از صد میلیون) خوب، این یک واقعیات ملموس روشن واضحی است در جلو چشم ما. این تنگناها رفع شده تا
بحال. یعنی الان که ما آمدیم میگوییم این برنامه باید باشد، شما میبینید ما ناقص آوردیم. حنی ما الان ادعا نمیکنیم که توانستیم کامل برنامه را بیاوریم اگر توانسته بودیم، طرحها را هم ضمیمهاش میکردیم. اگر توانسته بودیم تمام ضمائماش را و بخشها را رشد بخشها را میدادیم. اینها بحثهایی بوده که به دلیل اختلافنظر و دیدگاه که بین کارشناسان وجود داشته، بین نظرات کمیسیون و دولت وجود داشته و طبیعتاً بین نظرات دولت و مجلس هست، ما باید این چهارچوب کلی را بگیریم از مجلس و یک شش ماهی، هشت ماهی به خواست پروردگار همه وقتمان را مصروف بکنیم و مجلس هم اجازه بدهد کمیسیون برنامه و بودجه از مجلس صحن مجلس غائب بشود، این بحث را به جد و کامل ببیند و از همه کمیسیونهای مجلس هم در امور مربوطه تقاضا بکند که بخش نفت را، نفت بیاید اظهارنظر بکند. صنایع را صنایع بیاید البته سقفهایش را کمیسیون برنامه و بودجه تفاهم کند ودر اختیار بگذارد.
یک مانع دیگری که وجود داشته، میدانیم که برنامهریزی از مقوله استراتژی است و مقوله استراتژی از مقوله رهبری است. یعنی اینجوری نیست که برنامهریزی را رهبر در آن اظهارنظر نکند بعداًبگوییم کشور را او اداره میکند اگر او بخواهد کشور را اداره بکند و سیاستهایش در آن لحاظ بشود باید در برنامهریزی اظهارنظر بکند. شما اخیراً شاهد بودید که حضرت امام شورای چهارنفره را از روسای سه قوه و نخستوزیر، نه برای تصویب جزئیات و برنامهریزی، بلکه برای مقوله استراتژی توسعه که بحث اساسی و محوری هست، تعیین کردند. و ما امروز میگوئیم که این برنامهای را که تقدیم کردیم هماهنگی لازم را انجام دادهایم در جلسات سران سه قوه و نخستوزیر و بررسی شده، و در دیداری هم که با روسای سه قوه داشتیم و بحث کردیم و سوال کردیم، آنها نظرشان هرگز این نیست که بیایند بگویند ده میلیارد به کجا بدهیم، فلان سد را بسازیم، نسازیم انرژی به این قیمت برود یا آن یکی. بلکه اصول کلی را که به ما گفته شده و موردنظرشان بوده اگر ما به تصویب برسانیم و در اختیار باشد، ما دیگر میتوانیم بقیه کارها و برنامهها را با نظر کارشناسی برنامهریزی کنیم و به جلو ببریم. مسألهای که ما داریم و مشکلات اساسی است که در جلوی راه ما وجود دارد و ما باید به آن بپردازیم.
من فقط برای اینکه برادران نسبت به برخورد با قضیه یک مقداری فعالتر بشود و انشاءالله حضورشان جدیتر باشد عرض میکنم، ببینید ما محور را کشاورزی قرار دادیم ولی بحث محور قراردادن کشاورزی وقتی تحقق عینی و خارجی پیدا میکند که با سایر بخشهای مملکت هماهنگ بشود. اگر هماهنگیاش نباشد خودکفایی مثل خودکفایی حجاز میشود. یعنی گندم را تولید میکنند، میگویند ما تولیدات گندم را به حد بالا رساندیم، اما کود شیمیایی و ماشینآلاتش را با ارز میخرند. طلا میریزند زمین گندم از آن درمیآورند! یک بار اینجور قضایا را میبینیم (نایب رئیس- وقتتان تمام است) چشم. (یکبار اینطور میبینیم میگوییم بحث پتروشیمی هم در کنار این باید دیده بشود. و کودشیمیاییاش تامین بشود، ماشینآلاتش باید تامین بشود. این را بدون بخش صنعت نمیشود دید. وقتی ما میخواهیم بخش صنعت را نگاه بکنیم ناچار برخورد میکنیم که یک نقائص وسیعی در برنامهریزیهای گذشته وجود داشته. به این معنا که هفتاد درصد (و بیش از هفتاد درصد) صنایع ما مصرفی بوده و مصرفی هست و فقط 30% صنایع ما سرمایهای و واسطهای است. این هفتاد درصدی که بوده اگر شما بخواهید تزریق ارز به آن بکنید. (مثل سال 62 که گفتند آقا صنایع را در سه شیفت فعال بکنید و بیست و چهار میلیارد ارز مصرف شد و خوب، چهارتا کالای مصرفی میآید بیرون) یک دفعه است میخواهید از ظرفیتش صرفنظر بکنید. این یک سرمایهگذاری ملی از دست شما میرود طبیعتاًناچار میشوید یک مقدار حداقل نیازها و الگوی مصرف را معین کنید، بقیهاش را به امر صادرات وصل کنید وسیاستهای لازم را باید اتخاذ کنید که بگوئید ما از این ظرفیتهای خالی برای صادرات استفاده بکنیم.
نایبرئیس- آقای آقامحمدی وقت شما تمام شده است.
آقامحمدی- یکی دو دقیقه اگر اجازه بدهید الان تمام میکنم.
نایب رئیس- یکی، دو دقیقه که نمیشود، از وقتتان گذشته است حالا دوسه کلمه بگوئید.
علیاکبر ناطقنوری- ایشان میخواهند یکی دو دقیقه ادامه بدهند تا ختم جلسه اعلام بشود!
آقامحمدی- مسئله بعدی که وجود دارد، ما باید این بحث بازسازی را توجه بکنیم. دو بحث دارد بازسازی: یکی مراکز جمعیتی است که بحثی نداریم خانه کسی خراب شده. همین الان هم دارند آن را میسازند، باید هم بسازند، اصلاً بحث ما نیست. یک بخشی میگذاریم در سرمایهگذاری و شیوهای هم برایش معین میکنیم. الان بنیاد مسکن هم یک جزوه چندده صفحهای برایش داده، سیاستهایش را هم اعلام کرده که چه میخواهد بکند و چه نمیخواهد بکند. یک بحث مراکز تولیدی است. مراکز تولیدی را ما باید در چهارچوب کل برنامه ببینیم. ما نمیتوانیم بیائیم پالایشگاه آبادان را منهای کل ظرفیت تولیدی نفت مملکت و تصفیه مملکت درنظر بگیریم. ما نمیتوانیم بیائیم پتروشیمی رازی را و پتروشیمی ایران و ژاپن را منهای بقیه پتروشیمیمان ببینیم. ما باید بقیه بازسازی را در چهارچوب برنامه ببینیم. و اگر این برنامه تعیین نشود مطمئن باشید بازسازی هم انجام نخواهد گرفت. و اساس کار باید براین اصول راه بیفتد. و امیدواریم با بحثی که همه برادران انشاءالله انجام میدهند ما به یک روز برسیم که میزان سرمایهگذاری بخشهای مختلف اقتصادی معلوم بشود. نقش بخشها و سهمشان تعیین بشود. و تکلیف همه مردم در رابطه با فعالیت در داخل مملکت روشن بشود.
طبیعی است سیاست دفاعی و سیاست خارجی هم در چهارچوب برنامه باید کلاً دیده بشود. و تمام بحثهای اختلافی که این طرف وآن طرف هست، امیدواریم همهاش بیاید در جلسات مربوطه با برنامه دیده بشود. و یک تفاهم ملی انشاءالله به وجود بیاید. اگر هم کسی حرف حسابی دارد و مخالفت میکند بر یک اصولی حرفهایش را بزند و انشاءالله حرف در هوا از این به بعد نداشته باشیم و ملت ما بیهوده دچار یک بحثهایی سرگردان کنندهای نباشد.
رئیس- خوب، متشکر، حالا ساعت 12 است که وقت هم تمام است. دنباله بحث میماند برای جلسه پنجشنبه، البته یک مشکل آئیننامهای هم پیشآمده اگر چنانچه ادامه بیابد. (که از دستور خارج نشود) که فردا بحث میشود در هیئت رئیسه باقی بحث میماند. برای پنجشنبه البته اگر چنانچه در دستور باشد اگر هم نباشد که بحثی نیست.
اسامی غائبین و دیرآمدگان را اعلام کنید.
منشی(دوزدوزانی)- غائبین امروز عبارتند از آقای محمدرضا بهزادیان، آقای دکتر سلیمی، آقای کامل خیرخواه، آقای قاسم شعلهسعدی، آقای کریم ملکآسا، آقای سیدرسول موسوی، آقای خدانظر قاسمی. (البته اطلاع دارند که آقای دکتر سلیمی مریض هستند و در بیمارستان بستریاند).
تاخیر کنندگان اول وقت امروز صبح عبارتند از: آقای رشیدیان (17 دقیقه)، آقای ارطاواس باغومیان(18 دقیقه)، آقای کاظمی خلخال(18 دقیقه)، آقای سیدمحمد اصغری(21 دقیقه)، آقای سیدکاظم میرولد(23 دقیقه)، آقای محسن نریمان(25 دقیقه)، آقای صدوقی(28 دقیقه)، آقای یونس محمدی(31دقیقه)، آقای هادی غفاری(29دقیقه)، آقای باهنر(40دقیقه)، آقای سعید انصاری(35دقیقه)، آقای ضیاءپور(31 دقیقه)، آقای معتمدینیا(31 دقیقه).
8- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده
نایبرئیس- ختم جلسه اعلام میشود.
جلسه بعد صبح پنجشنبه ساعت 8.
(جلسه ساعت 05/12 پایان یافت)
رئیس مجلس شورای اسلامی- اکبر هاشمی رفسنجانی