جلسات
  • صفحه اصلی
  • جلسات
  • مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره دوم – جلسه 144 )

مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره دوم – جلسه 144 )

  • یکشنبه ۱۹ خرداد ۱۳۶۴

بسمه تعالی
جلسه یکصدو چهل و چهارم 19 خـــردادماه 1364هجری شمــسی
¬¬¬¬144 19 رمضان المبارک 1405 هجری قمری
مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی
دوره دوم- اجلاسیه دوم
1364-1365
صورتجلسه مشروح مذاکرات جلسه علنی روز یکشنبه نوزدهم خرداد ماه 1364
فهرست مندرجات:
1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید
2- بیانات قبل از دستور آقای ناورئی
3- بیانات آقای رئیس به مناسبت ضربت خوردن مولای متقیان و همچنین. شهادت حجت الاسلام شیرازی در جبهه های جنگ و اظهار تسلیت به بازماندگان ایشان.
4- تذکرات نمایندگان مجلس به مسؤولان اجرائی کشور به وسله آقای رئیس.
5- ادامه بحث پیرامون طرح تربیت پزشک و وابستگان به حرفه پزشکی و تصویب کلیات آن.
6- تصویب کلیات لایحه بودجه ارزی سال 1364 کل کشور.
7- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن.
جلسه ساعت هشت و پانزده دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد.
1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم. باحضور 184نفررسمی است . دستور جلسه قرائت شود.
منشی- بسم الله الرحمن الرحیم. دستور جلسه یکصدو چهل و چهارم روز یکشنبه 19/3/1364 هجری شمسی مطابق با نوزدهم رمضان المبارک 1405 هجری قمری.
1- دنباله رسیدگی به گزارش شور اول کمیسیون فرهنگ و آموزش عالی در خصوص طرح تربیت پزشک ووابستگان به حرفه پزشکی و پیزاپزشکی برای مناطق روستائی و عشایری و بخشها و شهرستانهای کوچک.
2- گزارش شور اول کمیسیون برنامه و بودجه در خصوص لایحه بودچه ارزی سال 1364 کل کشور.
3- گزارش شور اول کمیسیون فرهنگ و آموزش عالی در خصوص لایحه مقررات انتظامی هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی کشور.
4- گزارش شور اول کمیسیون امور دفاعی در خصوص لایحه لغو لایحه قانونی شمول قانون استخدام کشوری به کارمندان غیر نظامی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران.
رئیس- تلاوت کلم الله مجید را شروع کنید.
اعوذبالله من الشیطان الرجیم. بسم الله الرحمن الرحیم
سبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجدالاقصی الذی بار کناحوله لنریه من آیاتنا انه هوالسمیع البصیر. واتینا موسی الکتاب و جعلناه هدی لبنی اسرائیل الاتتخذوا من دونی و کیلاذریته من حملنا مع نوع انه کان عبداً شکوراً وضینا الی بنی اسرائیل فی الکتاب لتفسدن فی الارض مرتین ولتعلن علوا کبیرا وفاذا جاء و عداولیهما بعثنا علیکم عباداً لنا اولی باس شدید فجاسو اخلال الدیار و کان وعداً مفعولاً. ثم رددنالکم الکره علیهم وامددنا کم باموال و بنین و جعلنا کم اکثر نفیراً. ان احسنتم احسنتتم لانفسکم وان اساتم فلها فاذا جاء وعدالاخره لیسوؤا وجوهکم ولیدخلوا المسجد کما ذخلوه اول مره و لیتبروتا ما علو تتبیراً.
(صدق الله العلی العظیم – حضار صلوات فرستادند)
«از آیه 1 الی آیه 8 سوره الاسراء»
2- بیانات قبل از دستور آقای ناروئی نماینده بم
رئیس- سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید.
منشی- آقای نارویی نماینده بم.
نارویی- بسم الله الرحمن الرحیم، الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین.
باسلام و درود بر منجی عالم بشریت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و نایب برحقش حضرت امام روحی فداه و سلام ودرود بر همه شهیدان که با نثار خون پاکشان به اسلام و میهن اسلامی مان عزت بخشیدند. و درود و سلام بر ایثار گران و جان برکفان قدرتمندمان که حماسه ها آفریدند. شهادت حضرت علی مولی الموحدین را به محضر رهبر عالیقدر و رزمندگان قهرمان و ملت شهید پرورمان تسلیت عرض نموده و امید است پیرو خوبی برای حضرتش باشیم و با استمداد از روح مقدس آن حضرت سخنانم را آغاز میکنم:
اگر وضعیت کشاورزی مملکتمان را از جهت امکانات بالقوه مورد بررسی قرار دهیم می بینیم که مملکت ما، در این زمینه بالاترین استعداد را دارد. آب و زمینهای زیادی بلا استفاده مانده که فقط احتیاج به قدری سعی و تلاش مسؤولین ما دارد تا در این رابطه برنامه ریزی نمایند و مردم را به سوی روستا و کشاورزی جهت دهند. امروز از عمده ترین مشکلات ما در امر کشاورزی پائین بودن درآمد کشاورزی که انگیزه برای تولید ایجاد نمی نماید و نبودن مدیریت متناسب در امر کشاورزی و عدم توانایی در جهت سرمایه گذاری و مشکلات عدیده در بهره برداری و محرومیتهای فراوان که اگر بخواهیم کشاورزی را در مملکت توسعه و گسترش دهیم باید برنامه ریزی صحیح را در کنار کشاورزی اعمال و حمایت همه جانبه مسؤولین از تولید کنندگان محصولات کشاورزی در جهت بالابردن اررشهای مورد نظر برای دست اندر کاران در رأس برنامه ها قرار بگیرد.مشکلی را که امروز مطرح میکنیم به عنوان اثرات زیان بار اعمال بعضی از سیاستهای غلط گذشته بوده که هیچگونه حمایتی از تولید کننده نمی شده و امروز هم به خاطر برخورد با مسایل مختلف از این روش نا صحیح جلوگیری نشده بلکه در بعضی موارد گترش هم پیدا کرده و دیگر از اهم مشکلات ما واردات بی رویه بعضی کالاهای کشاورزی میباشد که در حال حاضر نحوه واردات ما و اثرات منفی آن بر بعضی محصولات کشاورزی به گونه ای است که تولیدات ما را تهدید مینماید. تا وقتیکه برای کشاوزی انگیزه ایجاد نشود و سرمایه گذاری حساب شده ای ننمائیم مسلم حاصل مطلوب ما ایجاد نخواهد شد و تمام سعی و کوشش دست اندر کاران وزارت کشاورزی و سایرین بی حاصل خواهد بود تا براین روش ادامه دهیم نه تنها مشکل مرتفع نخواهد شد بلکه هر روز گرفتاری های ما زیادتر می شود برای جلوگیری از این اثرات نامطلوب باید تدبیری اندیشید و برخوردی قاطع نمود.
تذکراتی چند به مسؤولین محترم:
ریاست محترم جمهوری و نخست وزیر محترم سعی لازم بر معرفی وزرای وزارتخانه های دفاع، برنامه و بودجه و راه و ترابری مبذول دارند تا بیش از این بلاتکلیفی در مسؤولیتها نباشد.
دولت، حمایت شرعی و قانونی از خادمین و خدمتگزاران واقعی و دلسوزان انقلاب اسلامی و جلو گیری از حذف نیروهای متعهد و مؤمن .
تقدیر و تشکر از پرسنل نیروی هوایی و خلبانان شجاع جمهوری اسلامی که با ایثار و فداکاری خود حماسه ها آفریدند.
تقدیر از کلیه نیروهای نظام و انتظامی شهرستان بم و سیستان و بلوچستان که در امر مبازره با قاچاق و مواد مخدر با تلاش شبانه روزی خود فعالیتهای چشمگیری داشته و میرود تا انشاءالله نتایج مطلوب حاصل شود.
صدا و سیما، ایجاد یک کانال آموزشی در تلویزیون که بیشتر برنامه های آن مخصوص کشاورزی و دامداری باشد.
وزارت کشاورزی ، برای تأمین لوازم یدکی ماشین آلات کشاورزی و موتور پمپهای کشاورزی شهرستان بم اقدام فوری معمول دارند.
وزارت کشور، جدا نمودن بخش «راین» از شهرستان بم و ضمیمه نمودن آن به حوزه شهرستان کرمان.
قوه قضائیه، رسیدگی فوری به پرونده های قتل در دو ساله اخیر حوزه شهرستان بم.
وزارت بهداری و بهزیستی، با توجه به اینکه شهرستان بم فقط دارای یک بیمارستان کوچک میباشد که نواقص زیادی دارد لازم است نواقص موجود آن مرتفع و مورد توجه قرار گیرد.
وزارت کشاورزی، سم پاشی هوایی نخیلات شهر«بروات» برای از بین بردن زنجره خرما که خسارات فراوانی به باغداران وارد نموده است.
وزارت راه و ترابری، در رابطه با تکمیل راههای شهرستان بم خصوصاً روکش اسفالت جاده بم به ایرانشهر که با توجه به کثرت رفت و آمد ووسائط نقلیه سنگین به بندر چاه بهار اجرای آن ضرری است.
وزارت کشاورزی، واگذاری کشت و صنعت ها وواحدهای تولیدی به بحشهای تعاونی و خصوصی مشروط بر اینکه سیاست بهره برداری از آنها از طرف شورای عالی کشاوزی کنترل شود.
وزارت نیرو، در رابطه با تکمیل پروژه آب آشامیدنی بهم و «بروات» که مشکلات اجتماعی و سیاسی به بار آورده اقدام نماید.
وزارت فرهنگ و آموزش عالی ووزارت کشاورزی، دادن سهمیه از دانشجویان دانشکده های کشاورزی به مناطق مستعد و محروم.
وزارت کشور، تقاضای تقویت امکاناتی کمیته انقلاب اسلامی و هنگ ژاندار مری که سه شهرستان بم و جیرفت و کهنوج را زیر پوشش دارد.
وزارت کشاورزی ، در اختیار گذاشتن اعتبارات بیشتر جهت خرید محصولات کشاورزی برای شرکتهای تعاونی روستایی و عشایری.
وزارت نیرو، حذف تشریفات خذ پروانه حفر چاه به طوریکه هر شهرستان بتواند مستقلا نسبت به صدور پروانه اقدام نماید.
وزارت کشاورزی، واگذاری انجام امور خدمات کشاورزی نظیز توزیع کود شیمیائی، سموم، داروهای دامی، بذور اصلاح شده به بخش خصوصی با نظارت صحیح دولت در امر توزیع.
وزارت کشاورزی، ایجاد تشهیلات بیشتر و حذف تشریفات و مقررات دست و پاگیر برای تعاونی های تولید و محصولات اساسی کشاورزی و دامی.
صدا و سیما، رفع نقص از شبکه تلویزیونی شهرستان بم که اکثر اوقات خراب و استفاده از آن مواجه با اشکال است.
در پایان از ملت شهید پرور خصوصاً مردم شهید پرور شهرستان بم، روحانیت محترم، نهادها و ارگانها و سازمانهای دولتی و کارکنان ادارات، بازاریان، روستائیان و عشایر عزیر انتظار دارد در برپایی مراسم هر چه با شکوه تر«روز قدس» سعی لازم را مبذول تاانشاءالله همانطوریکه انتظار هست با وحدت واتحاد خود چون همیشه مشت محکمی بردهان دشمنان انقلاب اسلامی و قدس شریف وارد نمائیم.
اطلاع حاصل نمودیم برادر عزیزمان حجته الاسلام حاج شیخ عباس شیرازی قائم مقام سازمان تبلیغات در راه انجام وظیفه رحلت نموده اند از طرف خود و نمایندگان محترم استان کرمان رحلت این برادر بزرگوار را به امام امت ، وامت شهید پرور خصوصاً خانواده ایشان و مردم استان کرمان تبریک و تسلیت عرض می کنم. والسلام علیکم و رحمته الله و برکاته.
3- بیانات آقای رئیس به مناسبت روز ضربت خوردن مولای متقیان و همچنین شهادت حجت الاسلام شیرازی در جبهه های جنگ و اظهار تسلیت به بازماندگان ایشان.
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم. روز ضربت خوردن مولای متقیان و رهبر آزادگان جهان برای همه طرفداران محرومان و مظلومان دنیا روزی است که بزرگترین فاجعه بشریت به دست یک تروریست منافق به وقوع پیوسته، ما این روز را به همه ملل مظلوم دنیا و مخصوصاص مسلمانان انقلابی و آزادیخواه تسلیت عرض میکننیم
و شهادت برادر متعهدمان حجته الاسلام آقای شیرازی که در جبهه ها برای سامان دادن تبلیغات جبهه وقت ریادی را مصرف می کردند برای ما، مایه اندوه است، خون این برادر عزیزمان با خون شهدای رزمنده مان به هم پیوست امیدواریم که خداوند ارواح پاک همه شهداء را قرین رحمت خاص خودش بفرماید و به باز ماندان ایشان تسلیت عرض می کنیم.
گروهی از نمایندگان مجلس هم به همین مناسبت تبرک و تسلیت گفته اند که من از طرف همه نماینده ها تسلیت عرض میکنم.
4- تذکرات نمایندگان مجلس به مسؤولان اجرائی کشور به وسیله آقای رئیس
آقای متین نماینده بندرعباس به دولت در مورد تأمین آب آشامیدنی روستاهای بندر عباس تذکر داده اند.
آقای سید خاوری نماینده لنگرود به دولت در مورد تأمین بودجه بانک کشاورزی شهرستان لنگرود تذکر داده اند.
آقای حسینی برمایی نماینده در گز به مسؤولین در مورد راه سررود به ژرف در بخش کلات و به وزارت نیرو در مورد آب آشامیدنی و برق رسانی به روستاهای عزت آباد درگز تذکر داده اند.
آقایان روحانی و لطفی شهادت و مجروح شدن جمعی از مردم مطلوم ایلام و بخشهای تابعه را به مردم منطقه و بازماندگان آنها تبریک و تسلیت گفته اند. دستور را شروع کنید.
5- ادامه بحث پیرامون طرح تربیت پزشک ووابستگان به حرفه پزشکی و تصویب کلیات آن.
منشی- ادامه رسیدگی به گزارش شور اول کمیسیون فرهنگ و آموزش عالی در خصوص تربیت پزشک ووابستگان به حرفه پزشکی است.
در جلسه قبل چهار نفر مخالف و سه نفر موافق صحبت کردند. موافق چهارم آقای لطیف صفری است.
رئیس – آقای صفری تشریف بیاورید.
لطیف سفری- بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از اهداف مقدس جمهوری اسلامی تأمین عدالت اجتماعی در زمینه های مختلف هست و یکی از مواردی که ضرورت این تأمین عدالت را ایجاب میکند و مورد توجه مسؤولین و مورد انتظار
اکثریت مردم به خصوص جوامعی که در مناطق محروم و روستاها و عشایر هستند تأمین امکانات بهداشتی و درمانی است که عامل عمده این امکانات، پزشک است ووابستگان به حرف پزشکی. به مقتضای همین ضرورت هم بوده است که ما می بینیم از آغاز پیروزی انقلاب شورای انقلاب، مجلس شورای اسلامی ضوابط و قوانینی را برای تأمین این عدالت اجتماعی تصویب کرده اند و به اجرا در آورده اند که نمونه هایش را مثل طرح خدمت یکماهه پزشکان ، خدمت سه ساله و بعد پنج ساله فارغ التحصیلان رشته های پزشکی، معافیتهای مالیاتی، طرح فی فور سرویس خدمت اضافی پزشکان و حق محرومیت مبی که به پزشکان داده میشود، اینها تصویب کردند، اما در عمل می بینیم که با وجود همه اینها هنوز چه قدر از هدف دور هستیم چه قدر مانده که این عدالت تأمین بشود.
باوجود همین امکانات و قوانین و ضوابطی که در این جهت تصویب شده عملا می بینیم (مخبر محترم کمیسیون در جلسه قبل اعلام کرده اند)که در حال حاضر بی از نیمی از 16 هار پزشکی که در کل مملکت وجود دارند، در تهران حضور دارند و تازه از نیم دیگر هم دو سوم آن در مراکز استانها هستند و مجموعاً در 400 شهر و بیش از 60 هزار روستا کل پزشکهایی که حضور دارند حدود (60%کل مملکت را تشکیل می دهد) یک ششم مجموعه کل پزشکهای مملکت حضور دارند که رقمی کمتر از 2500نفر می شود وتوزیع آن 2500نفر و توزیع کل این پزشکها به نسبت جمعیت طوری است که واقعاً در جاهایی مثل ایلام یا کردستان برای هر 15-16 هزار نفر یک پزشک می افتد و در تهران در مقابلش هر 700نفر یک پزشک. آن قوت در مقابل 700نفر تهران که یک پزشک دارد در کل 60هزار روستائی که مجموعاً حدود40درصد کل جمعیت مملکت را تشکیل میدهند تنها 240 نفر پزشک حضور دارند و در راستای هدف تأمین عدالت اجتماعی می بینیم که لازمه حرکت با اشاراتی که به ارقام فوق شده رفع تبعیض است. آیا انصافاً این توزیع ناهمگون کنونی تبعیض است یا اینکه چاره اندیشی برای رفع این تبعیض با این طرح که متأسفانه بعضی از برادران مخالف از این طرح به عنوان یک عامل تبعیض یاد می گردند، قضاوتش بر عهده نمایندگان محترم است.
می دانیم که در پذیرش دانشجو برای دانشگاهها با توجه به شرایط آموزشی موجود رقابت بین استعداد ها نیست که باید باشد بلکه عمده رقابتها بین امکانات تحصیلی است و این امکانات تحصیلی هم همه قبول داریم که برای همه یکسان نیست، دانش آموزان تهران و شهرهای بزرگ با وجود معلمین ورزیده ، آزمایشگاههای مجهز، تداوم  بی وقفه کلاسها و حتی در بسیاری موارد کلاسهای کمک آموزشی و معلمین خصوصی در مقابل دانش آموزان شهرهای کوچک و دور افتاده و محروم و مناطق عشایری و روستایی قرار می گیرد که کلاسهایشان در بعضی نقاط مثل مناطق جنگی گیلانغرب و بعضی شهرهای خوزستان و ایلام و نمونه هایی ازاین قبیل نوعی سنگر و یا چادر است که معلم هایشان بیشتر از نظر پایه تحصیلی هم سح خود دانش آموزان سالهای آخر هستند و گاهی چندماه کلاسها یا دیر تشکیل میشود و یازود تعطیل میشود و بعضی از درسها حتی در طول سال یک ساعت هم معلم ندارد ووضع آزمایشگاه هم مشخص است که به چه صورتی است. این دو دسته از لحاظ امکانات به رقابت می نشینند برای وارد شدن به دانشگاهها و استفاده از امکانات یکسان، در حالی که در مقابل سؤال یکسان سراسری آخر سال باز می بینیم بسیاری از همین دانش آموزان که در مناطق محروم با توصیفی که گذشت درس می خوانند فقط به مدد استعدادها و تلاش خودشان با معدل بالای 17-18هم قبول می شوند که این نشانه استعداد سرشار آنها است که اگر امکانات داشته باشند معلوم است به چه صورتی شکوفا می‏شوداولی در کنکور که گفتیم رقابت بین امکانات هست، نه استعدادها، طبیعی است آنهایی که امکانات آموزشی بیشتری داشته اند جلوتر می افتند و باز محرومین عقب می افتند. ما معتقدیم که با اجرای این طرح به حق میدان برای شکوفایی استعدادهای بالقوه و محروم باز می شود و به جای اینکه مثلا دیپلمه های اسلام آباد و ایلام با دیپلمه های دبیرستانهای مثل البرز تهران و دبیرستانهای دیگری در شهرهای بزرگ به رقابت بنشینند برای پذیرش ، تعداد مشخصی اینها با هم سن های خودشان یعنی دیپلمه های داوطلب اسلام آباد با خودشان رقابت می کنند، آنهایی هم که در تهران هستند با خودشان و آنهایی هم که در شهرهای دیگر به همین صورت، و این سهمیه بندی صرفاً به خاطر این است و این استعدادها در مرحله آموزش دانشگاهی با امگانات مساوی با سایر دانشجویان رقابت دارند که تجربه اش باز اینجا نشان داده که ما روی این مسأله هم تکیه می کنیم که هر جا این دانش آموزان مناطق محروم و دور افتاده حتی با درجات و ردیفهای پائین به دانشگاه راه پیدا کرده اید در طول آموزش دانشگاه جزو دانشجویان ممتاز شده اند و نشان می دهد که امکانات چه قدر در شکوفایی این استعدادها اثر دارد.
روح این طرح در توزیع عادلانه اساسی آن است یعنی به جای اینکه پزشک فارغ التحصیل را ما بیائیم توزیع کنیم که نتوانستیم و نمی توانیم از بدو ورود به دانشگاه توزیع داوطلبان پزشکی صورت میگیرد. این کار ساده هم هست زیرا در مقابل 40  میلیون جمعیت مملکت سالانه دانشکده های پزشکی ما 2000دانشجوی پزشکی می گیرند. اگر ما بخواهیم تقسیم عددی کنیم یعنی در مقابل هر 20 هزار نفر جمعیت یک دانشجوی پزشکی به دانشگده های پزشکی راه پیدا میکنند و ما می گوئیم که این دانشجویان پزشکی را از بدو ورود توزیع کنیم و برمبنای همین جمعیت توزیع کنیم حالا این رقم 50%که این جا قید شده مسأله نیست مسأله واقعاً مهمش همین نکته است که اگر ما در فلان شهر دورافتاده یا حتی نزدیک یا حتی شهرهای بزرگ ما می بینیم جمعیت بالا است و این جمعیت هم پزشک باید توزیع عادلانه اش بشود پس ما بیائیم از حالا سهمیة اینها را تعیین کنیم که فلان شهری مثل زابل فرض کنیم صد هزار نفر جمعیت دارد به مقتضای هر 20 هزار نفر 5 نفر سهمیه دانشجوی پزشکی دارد که این 5 نفر را سالانه به دانشکده های پزشکی می فرستد با آن امکانات و تحت ضوابط وزارت فرهنگ و آموزش عالی یعنی خارج از ضابطه هم نمی خواهیم باشد و فقط در رقابت ها آن هم به خاطر شکوفائی استعدادها و رفع تبعیظ های آموزشی است که ما می گوئیم سهمیه بندی بشود در عوض خیالش راحت است این شهرستان که بعد از 5-6 سال سالانه 5 پزشک به این شهر وارد می شود و این سبب می شود که با اجرای این طرح، کلی از مشکلات درمانی و بهداشتی مملکت حمل می شود زیرا اگر امروز پزشک تهرانی و یا اصفهانی به علت علاقه زندگی ووابستگی های خانوادگی دسترسی به امکانات رفاهی به کرند یا سیستان و بلوچستان و یا آبدانان نمی رود و اگر برود نمی تواند برای مدت زیادی دوام بیاورد این به آن معنا است که فرزندان مستعد مردم سیستان یا سر دشت یا آبدانان یا گیلان یا هر جای دیگر با آن محرومیت ها بزرگ شده اند و دلبستگی های عاطفی و خانوادگی هم دارند از اول هم تعهد خدمت در آن جا را می دهند به مراتب بهتر می توانند در آن جا زندگی کنند و به‌آنها سرویس بدهند و در نتیجه مشکلات دولت و مشکلات مردم هم به این صورت حل می شود و لذا ما معتقدیم که یکی از حرکات ازرنده مجلس محترم در جهت محرومیت زدائی و رفع تبعیض و توجه به مجروحین روستائی و عشایری و اصولا ارزش دادن به حق انسان ها تصویب این طرح است که انشاء الله نمایندگان محترم مردم هر کدام با با شناخت و تعهدی که به مناطق خود دادند رأی مثبت میدهند من در خاتمه عرایضم لازم میدانم از برادرانی که دست اندر کار تهیه این طرح بوده اند مخصوصاً برادر عزیرمان آقای دکتر راه چمنی که خودشان واقعاص عمدة کار را کرده اند و در واقع خودش نمونه عینی از این دانشجویان مناطق محروم و روستائی است که اگر میدان پیدا کنند چگونه استعدادها شکفته می شود و هرکدام از شما ها نمونه های زیادی از اینها را می بینید و خود دولت و مجلس ماو مسؤولین ما خوشبختانه به یمن آن برکت انقلاب الان می بینیم که بسیاری از این استعدادهای مناطق محروم میدان پیدا کردند و شکوفا شده اند و ارزشهای خودشان را نشان داده اند با توجه به این مسائل و طرح انشاءالله که رأی مثبت بدهید که یکی از مشکلات عمده و اساسی مملکت مان را در آینده انشاءالله بصورت اساسی حل بشود و رفع تبعیضی بشود و محرومین هم در واقع به آن آرزوی خودشان که همیشه داشته اند که محرومیتهای بهداشتی درمانی شان کاهش پیدا کند و رفع بشود انشاءالله برسند والسلام علیکم و رحمته الله و برکاته
منشی- مخالف بعدی آقای خیر خواه هستند
رئیس- آقای خیر خواه 5 دقیقه وقت دارید.
خیر خواه- بسم الله الرحمن الرحیم گرچه با تجربه ای که از مجلس محترم داریم مخالفت در چنین مسائلی کار آسانی نیست اما« و ما علی الرسول الا البلاغ » قبل از آن که بنده به اصل استدلال بپردازم لازم است به عرض نمایندگان محترم برسانم که جان این طرح یک چیز است پیام واقعی اش یکی است و آن این است  که توزیع عادلانه پزشک در همه جای کشور صورت بگیرد و این را برادران موافق که صحبت کردند همه شان اعتراف کرده اند که روح این طرح این است اما بنده عرض می کنم که این توزیع عادلانه براساس ظلم است براساس تبعیض است این است که.
الان توضیح خواهم داد که خلاف شرع و خلاف قانون اساسی است .
اولین دلیل در رد این طرح که به نظر میآید واقعاً ناپخته است و کارکارشناسی روی آن انجام نگرفته و با افراد آگاه و متخصص بحث وصحبت نشده است این است که اولا حضرت آید الله العظمی آقای منتظری هم مکرر پیام داده اند و فرموده اند که سهمیه بندی ها را بگذارید کنار و افراد بر حسب صلاحیت و شایستگی خودشان بیایند و مناصب و مشاغل را احراز بکنند.
ثانیاً آقایان موافقین در صحبت ها فرموده اند که ما می خواهیم تربیت و تولید پزشک را زیاد بکنیم من عرض می کنم که وجداناً نگاه کنند در کحای این طرح چیزی آمده که نشان دهنده تربیت و تولید پزشک به شکل افزون تر باشد. هیچ راهی برای تربیت و تولید پزشک که از تواضع موجود بیشتر باشد این جا ارائه نشده است بنابراین این یک مطلبی است که آقایان می فرمایند و این طرح این پیام را ندارد هیچ حای این طرح دیده نمیشود راهی و بالاخره پیشنهادی باشد که تربیت و تولید پزشک زیادتر بشود همان طور که عرض کردم یگانه پیام این طرح توزیع عادلانه است و آن هم براساس ظلم و تبعیض. این طرح می گوید ما از مناطق محروم، دانشجویان گروه پزشکی را بگیریم و از اینها تعهد بگیریم که 2 برابر زمان تحصیلشان در دانشگاه در مناطق محروم خدمت بکنند و این تنها برای بچه های به قول خودشان مستضعفین که در مناطق محروم با آن فلاکت و با آن بدبختی درس خوانده اند واقعاً ظلم مضاعف است و محروم کردن آنهااز ترقی و پیشرفتهای آینده است چرا بایستی فقط آنها این تعهد را بسپارند ولی بقول شما مناطق غیر محروم مناطقی که در رفاه هستند این چنین تعهدی رانداشته باشند؟ و اگر بگوئید ما در اصلاحیه و در شور دوم با پیشنهاد بر طرف می کنیم اگر این برود یعنی طرح تان دیگر چیزی نیست . کلیات طرح شما این است جان طرح شما این است وانگهی شما اگر بخواهید با گرفتن دانشجویان از مناطق محروم و بالاخره گرفتن تعهد از آنها دو برابر زمان تحصیلشان در آنجا خدمت بکنند آیا واقعاً این مشکل شما حل میشود با یک تعهد گرفتن و بعد هم چندین سال او را مجبور کردن که در آن مناطق محروم بماند آیا واقعاً این کار شدنی است و عملی میشود؟ با آنها هم بالاخره مثل دیگران که سوء استفاده کرده اند و خودشان را به شهرهای بزرگ یا به مرکز رسانده اند آنها هم به فکر چاره جوئی و سوء استفاده خواهند بود و خودشان را از مناطق محروم بیرون خواهند آورد بنابراین برادرها به مسأله یک مقداری با دقت بیشتر نگاه بکنند که این طرح نمی تواند تأمین کند آن چیزی را که منظور و هدف نمایندگان محترم است اگر ما آنها را محروم بکنیم فقط این تعهد را از آنها بگیریم خلاف قانون اساسی است که قانون اساسی می گوید«همه افراد مردم در برابر حقوق و مسائل اقتصادی و فرهنگی یکسان و برابرند» اگر بنا است تعهد گرفته بشود باید از همه دانشجویان این رشته تعهد گرفته بشود نه تنها از مناطق محروم و بنظر میآید که این طرح را آقایان اگر پس بگیرند و یا نماینگان محترم به این طرح رأی ندهند و این طرح رد بشود با آن لایحه ای که از طرف دولت تقدیم شده و انشاءالله این روزها به مجلس خواهد آمد(لایحه وزارت بهداشت و آموزش پزشکی) آن اتفاقاً با توجه به این سهمیه بندی که الان برای مناطق هست بهتر میتواند مشکل را حل بکند و این کمبود را برطرف بکند که انشاءالله در آن جا مطرح خواهد شد که اصلا هم افزایش تربیت و تولید دانشجویان رشته پزشکی منظور است و هم در آن جا تعهد برای همه افراد نه تنها برای بچه های مناطق محروم بلکه برای همه رشته های پزشکی تعهد مطرح است و مسأله سوم تنظیم برنامه است برای توزیع عادلانه که بایستی برنامه ای منظم و آن هم عادلانه صورت بگیرد که انشاءالله جامعه ما این همه محرومیت در زمینه پزشکی را نداشته باشد و در جمع عرض کردم یک پیام این طرح دارد و آن این است که توزیع عادلانه و آن هم براساس تبعیض که خلاف عقل و حکمت و خلاف قانون اساسی است.
رئیس- آخرین موافق صحبت کند که 7 دقیقه وقت دارد.
منشی- آقای هراتی موافق بعدی است.
هراتی- بسم الله الرحمن الرحیم، عزیانی که موفق شدند این طرح را دقیقاً مطالعه کنند متوجه میشوند که این طرح دو محور اساسی و اصولی دارد.
محور اولش این است توزیع پزشک در مملکت ما کاملا از روی تبعیض و بی عدالتی است یعنی در حدود16 هزار پزشکی که ما در این مملکت داریم 8 هزارو پانصد نفرش فقط در تهران هستند5000نفرش در مراکز شهرهای بزرگ و عمده هستند و فقط 3000نفر دیگر از این پزشکان برای شهرستان های کوچک، بخش ها، روستاها، ونقاط محروم هستند یعنی تاگر این 16000نفر پزشک را ما بخواهیم براساس جمعیت تقسیم کنیم هر 25000نفر باید یک پزشک داشته باشند در حالیکه در بسیاری از مناطق محروم و دور افتاده مان هر 12 هزار نفر یک پزشک دارند. ما تا چه وقت میخواهیم زیر این تبعیض و این بی عدالتی آن هم در مهمتری مسأله یعنی جان انسان ها صحه بگذاریم؟ عزیزانی که در دوره اول مجلس شورای اسلامی بودند نظرشان هست که در این رابطه طرح ها و لوایح زیادی ارائه شد که متأإسفانه هیچکدام موافق نشد که با این تبعیض و بی عدالتی زجر دهند و نهایتاً از دست دادن جان بسیاری از انسان های محرو زجر دیده این مملکت در روستاها و بخش ها و نقاط دور اتفتاده خاتمه بدهد. این محور اولیه این طرح است.
اما برای رفع این تبعیض و بی عدالتی چه کنیم،
برادرها! دو راه وجود دارد یک راه این است که ما با زور و اجبار و تحمیل بخواهیم یقه این پزشکها را بگیریم و بگوئیم که آقا! برو فلان نقطه. فلان شهر ، فلان بخش، فلان روستاو  فلان نقطه دور افتاده. یک راهش هم این است که نه ما بیائیم یک سری جاذبه‎هائی در مناطق محروم و دور افتاده و شهرستانهای کوچک بوجود بیاوریم و بگوئیم آقا! بروید به این مناطق محروم و دور افتاده . در قسمت اولش من تصور نمی کنم که موافق اصولی و اساسی این قضیه داشته باشد که این قضیه با تحمیل زور و فشار و اجبار حل بشود.
اما قسمت دوم قضیه یعنی اینکه ما بخواهیم ایجاد جاذبه کنیم که این حاذبه ممکن است 3 مرحله داشتند باشد مرحله اولش این است که معنویت آن قدر رشد بکند آنقدر تعالی پیدا کند که افراد تنها به عشق خدمت به انسانهای محروم در این رابه اقدام کنند ووارد گود بشوند البته ما آرزو داریم که یک روزی انشاءالله این خواسته جامة تحقق به خودش بپوشد ولی فاصله داریم تا آن مدینه فاضله ای که تنها انگیزه های معنوی و الهی جاذب افراد برای رفتن به نقاط محروم باشد.
نکته دوم این است که ما از نظر امکانات مادی و رفاهی و حقوق و مزایا این قدر افراد را تأمین کنیم که بروند این هم که میدانی که نه با عدالت اجتماعی سازگار است که ما به ک نفر پزشک مثلا ماهی 50 هزار تومان یا 100 هزار توما بدهیم و نه اینکه اصولا برای ما این امکان هست. فقط می ماند یک مسأله دیگر و آن این که ما بیائیم پزشک را براساس مناطق مختلف مملکت یک توزیع عادلانه بکنیم با خواست خودشان. یعنی با توجه به اینکه 60%مردم ما در روستاها و بخش ها و شهرهای کوچک هستند ما برویم از کسانی که در این مناطق هستند کنکور برای شان بگذاریم و از این افراد از بین آنها افراد زبده و با استعدادشان انتخاب کنیم و آنها را بفرستیم اینچه فایده ای دارد؟ اولین فایده اش این است که بدون اینکه تحمیلی باد بدون اینکه فشاری باشد طرف خودش با دلخواه و رضایت خاطر آمده در کنکور شرکت کرده و این تعهد را هم از نظر شرعی هم از نظر اخلاقی پذیرفته که بعد از طی دوره مورد نظر به نقطه ای که آن جا بومی آن منطقه بوده برود. دومین فایده اش این ات که چون از آن منطقه است دردها و مشکلات و محرومیت های آن منطقه را خودش میشناسد بنابراین . این شناختش از آن محیط کمک می کند که بیشتر بتواندبه درمان و نابسامانی ها ی بهداشتی منطقه بپردازد.
سومین فایده اش این است که این فرد با توجه به اینکه بومی آن حااست و تعهد میکند که12 سال در آن نقطه خدمت بکند بنابراین بعد از 12 سال و تشکیل یک زندگی، دیگر حاذبه اینکه بخواهد به تهران و فلان شهرستان های برگ برود آنقدر در او کاهش پیدا میکند که اگر نگوئید به صفر می رسد حداقل به 5 تا 10% میرسد.
بنابراین الان در وضعیت فعلی تنها راه چاره ای که کلیه برادرهای متخصص و متعهد و دست اندر کار قضیه برای رسیدن به مسائل پزشکی رسیدن، این راه حل است اما برادرها در مخالفت مسائلی را مطرح کردند.
یکی از برادرها اشاره شان این بود که آقا! ما به جای این رح بیائیم وقتی یک دانشجوئی فارغ التحصیل شد مدرک پزشکی را به او ندهیم و بعد به او بگوئیم که آقا ! تو به شرط اینکه 12 سال کمتر، بیشتر، بروی در مناطق محروم بعداً ما این مدرک پزشکی را میدهیم این از دو حال خارج نیست یا این فرد یک آدم متعهدی است یا غیر متعهد است اگر فرد متعهدی است که طبق همین ضابطه خودش به دلخواه خودش میآید و این کار را انجام میدهد اما اگر غیر متعهد باشد می گوید شما مدرک ندهید. میرود در بخش خصوصی کار میکند. می گوئید در بخش خصوصی فشار میآوریم تا چه حد بتوانید به او فشار بیاورید.
و فرضاً هم که فشار بیاورید بعد از دروازه های این مملکت بیرون می رود برای اینکه یک فرد غیر متعهد است.
بعضی برادرهای دیگر آمدند مطرح کردند که آقا! این چه تفاوتی با سایررشته ها دارد؟ چه تفاوتی با رشته فیزیک دارد؟ چه تفاوتی با رشته شیمی دارد؟ واقعاً قیاس مع الفارق است یعنی اصلا مسأله پزشکی و جان مردم را می شود با یک سری از رشته های دیگر اصلا قابل قیاس کرد؟ یک فرد در هیچ شکلی حاضر نیست فرش زیر پایش دا بفروشد، لباس تن پوش خود را بفروشد، اما اگر ببینید که فرزندش در برابر دیدگانش دارد جان میدهد حاضر است خود ش را به آب و آتش بزند و فرش زیر پایش و همه هستی‎اش را گرو بگذارد تا جان فرزندش را نجات بدهد این چه قیاس مع الفارقی است که ما با سایر رشته های دیگر در ان رابه انجام میدهیم؟! و نهایتاً اینکه از عوامل بزرگ مهاجرت، برادرها مسأله پزشکی است یک برادر روستائی یک برادری از نقطه ای محروم وقتیکه جلو چشم خودش فرزندش به خاطر نداشتن پزشک به خاطر بی دوائی به خاطر نبودن درمان دارد جان میدهد و بعد فکر می کند که اگر این در شهر بود در یک نقطه مرفهی بود این حادثه پیش نمیآمد دیگر هیچگونه استدلال و منطقی او را قانع نمی کند که در روستا بماند و شاهد از دست دادن جان عزیزانش در این رابه باشد. بنابراین طرحی که در این رابطه تهیه شده روی آن کار کارشناسی شده، روی آن بررسی شده و براساس جمعیت است ما میگوئیم فرضاً الان که 16 میلیون نفر در مناطق محروم و دور افتاده و مرکز بخش ها هستند و14 میلیون در نقاط دیگر، اگر در تهران 8 میلیون نفر جمعیت دارد براساس تعداد جمعیتی که در تهران هست که 8 میلیون نفر هستند براساس همین تعداددانشجو بگیرد و تربیت کند ولی آن دانشجوئی که در تهران است حاضر نمی شود برود در یک نقطه دور افتاده سیستان و بلوچستان… در سیستان و بلوچستان براساس آن تعداد جمعیت خودش دانشجو بیاید، دانشجوئی که بومی است، دانشجوئی که شناخت دارد، دانشجوئی که انگیزه برای خدمت دارد و دانشجوئی که به هیچ وجه حاضر نیست محیط خودش را ترک کند بنابراین برادران و خواهران! این تنها راه چاره ای است برای تأمین پزشک، برای مناطق محروم و بخش ها و روستاها و شهرستانهای کوچک است و عدم پاسخ مثبت به این بعنی همچنان این تبعیض و بی عدالتی باقی بماند و من نهایتاً فکر می کنم مسؤول جان آن انسان هائی باشید که به خاطر نرسیدن پزشک و در مان جانشان را از دست میدهند والسلام.
رئیس- نماینده دولت بفرمائید/
شهرستانی( معاون وزارت علوم)- بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین این مسأله یک مقدار پیچیده است در رابطه با کل نظام گزینش دانشجو و تمام سیستم اداره کنکور در کشور و رعایت عدالت اجتماعی و فرهنگی و سیاسی در رابطه با انتخاب دانشجو به همین جهت من تقاضا می کنم که توجه بفرمائید و جناب آقای هاشمی هم( اگر یک قدر صحبت من طولانی شد) به من اجازه بفرمائید که توضیح کامل بدهم.
محور تمام بحث های برادرها چیزی بود که کاملا ما با اصل موضوع موافق هستیم منتها موضوع دارد تحت این عناوین گم میشود و آن رفع تبعیض است در توزیع پزشک. همه ما در مورد کمبود پزشک نگران هستیم همه ما در مورد چگونگی توزع پزشک در جامعه نگران هستیم و اساساً لایحه ای که شاید تا چند روز دیگر تحت عنوان«وزارت آموزش و بهداشت» تقدیم مجلس بود این اساساً محورش رفع آن مشکل و کمبود هست بیشترین مسأله ای که برای تربیت پزشک دامن گیر ما است کمبود بیمارستانهائی است که در اختیار آموزش پزشکی قرار بگیرد. و مسأله اساسی آن جا است نه این جا که چگونه ما توزیع بکنیم بعد مثلا طرح نیروی انسانی وزارت بهداری چگونه است و برناه های دیگر که من یکی یکی آنها را خدمت آقایان عرض میکنم.
این است که برادرها عمده صحبت هائی که فرمودند وضع غیر عادلانه پزشک، جلوگیری از مهاجرت، علاقه بومی، موقعیت پزشکان خارجی، تعهدی که باید از اینها گرفته بشود من خلاصه مطالب برادران موافق را نوشتم. این را که فرمودند بیش از نیمی از 16 هزار پزشک در تهران هستند و پزشکان در شهرهای بزرگ جذب میشوند. و در مناطق کوچک نمیروند تمام اینها درست اما راه حلش این طرح نیست یعنی حل مسأله این که پزشک نمیرود به یک منطقه کوچکتر ، با این طرح انجام نمی شود و مشکل حل نمی شود من خدمتتان عرض می کنم که با این دفترچه کنکور و جداول آماری و ریاضی و «ریاضی و بررسی دقیق تمام افرادی که در کنکورها 2-3 سال گذشته شرکت کردند در رشته های مختلف این جا موجود است تحلیل آماری و دقیقه اینها هر سال انجام میشود توسط گروه کثیری از کارشناسان این فن که بررسی بکنند و هر سال روی این مسأله سهمیه بندی ها تحقیق دقیق می شود همین راهنمای گزینش دانشجوی امسال را لطفاً بگیرید مطالعه بفرمائید ببینید دقیقاً با این گزینش دانشجو اتفاقاً دانشجوی بهتری و از مناطق محروم به نحو بهتری گزینش خواهند شد برای این مناطق. نمونه اش این است که من چکیده ای از این آمار را از سال 63 که الان دانشجوهای پزشکی سر کلاس هستند خدمتتان عرض می کنم گروه علوم تحربی که پزشکی هم در دل این گروه قرار دارد از منطقه1( طبق منطقه بندی هائی که شده) مراکز استانهای بزرگ آن هم نه همه مراکز استان جزو منطقه 1 هستند بر خلاف این طرح که هر جائی که دانشکده پزشکی داشته باشد آقایان حذفش کردند این را دقت کننید هر جا دانشکده پزشکی داشته باشد دلیل ندارد یا هر مرکز استانی دلیل ندارد که جزو منطقه 1 به حساب بیاید چنان که ما در این سهمیه بندی و تقسیم بندی شهرهائی مثل همدان و ارومیه را جزو منطقه 2 گذاشتیم شهرهائی مثل اهواز و باختران را با وجود مرکز استان بودن جزو منطقه 3 با وجودی که هم مرکز استان هستند و هم ظاهراً دانشکده پزشکی دارند اما ما میدانیم که باختران و اهواز قابل مقایسه با مشهد و اصفهان و شیراز نیستند یعنی این دقت در این نجا شده است و مطلقاً گفته نشده است که مراکز استان ها منطقه 1 است ممکن است یکحا مراکز استان باشد دانشکده پزشکی هم داشته باشد اما واقعاً محروم باشد عواملی که برای محرومیت در نظر گرفته ده تقریباً 16-17 عامل را که از آمارهای دقیق امور مناطق سازمان برنامه(یکی از نمایندگان-این آمارها دقیق و درست نیست) وزارت برنامه و بودجه و تمام ارگان هائی که دست اندر کار اطلاعات آموزشی هستند ما برای این سهمیه بندی استفاده کرده ایم یعنی این کار یک کار آسانی نیست که به این راحتی بتوان تمام این سهمیه بندی را بهم ریخت و آن را متلاشی کرد به این ترتیب است که تحت بهداشتی، تعداد بیمارستانها، فارغ التحصیلان دیپلمه آن منطقه، امگانات آموزشی ، راه، وسایل ارتباط جمعی، تمام این عوامل را در نظر گرفتند تا یک منطقه ای گفتند منطقه 4 منطقه 5 منطقه 6 یا منطقه 1-2 و این تقسیم بندی را اگر ملاحظه بفرمائید که تمام توجه بر خلاف یکی از مطالبی که اشاره فرمودند که محور در آن سهمیه بندی ها الان امگانات آموزشی مسأله است نه. استعدادها تماماً عنوان دقیق همین سهمیه بندی در بالای این دفترچه این است که برای اینکه ما استعداد ها را همگون بکنیم و شرایط خاص آموزشی مناطق محروم را هم در نظر بگیریم و این را توجه داشته باشیم که بعضی مناطق دسترسی به امگانات آموزشی و همانطور که فرمودند بعضی کلاسها کنکور و غیر ذلک ندارند این سهمیه بندی و تفکیک انجام شده است و افراد بین خودشان با هم مقایسه می شوند اگر دریک منطقه ای مثل الیگودرز هست اهر هست، ایرانشهر هست، پاوه هست، پیرانشهر هست، تنگستان ، جیرفت ، چاه بهار، خاش ، خدابنده ، خرمشهر، دشت آزادگان ، دهلران، زابل، زرند، ساوان ، سربند، سرپل ذهاب اینها شایط مشابه فرهنگی واجتماعی، اقتصادی داشته اند که در یک گروه قرار گرفته اند و اینها با هم مقایسه میشوند و شانس قبولی شان هم هیچوقت با گروه بندی مقایسه نمی شود. تازه این اختیار را هم دارند تمام اینهائی که در مناطق پایین تر قرار دارند حق دارند در ماطق بالاتر شرکت کنند ولی مناطق بالاتر حق ندارد در مناطق پائین تر شرکت کنند یعنی کسی که در شهر تهران، اصفهان، و شیراز و مشهد است یعنی در منطقه 1 آن فرد حق ندارد از سهمیه مناطق 2و3 و4 استفاده بکند. برعکس مناطق 2و3و4 میتوانند کاملا از سهمیه منطقه 1 آزاد شرکت کنند. برای این که آن تعهدات خدمت هم به این ترتیب است که منطقه 1 که به صورت آزاد شرکت میکند و با رقابت خیلی وسیع بک برابر خدمت باید آن جائی که دولت تعیین میکند خدمت بکند. آن های دیگر دو برابر خدمتان نهادهای انقلاب، سهمیه جانبازان، رزمندگان، جهاد گران، نهصت سواد آموزی جداگانه آن ها هم با یک برابر خدمت تعهد بین خودشا، سهمیهن خانواده شهداء بین خودشان مقایسه میشوند . شانس قبولی و تمام این آمار و ارقام که من الان به علت نبودن فرصد کافی نمیتوانم جزئیاتش را دقیقه بگویم. چون فرصت کافی نیست. 
با هم مقایسه شده و در این جداول وجود دارد. در همین سال گذشته در گروه علوم تجربی ما دانشجویان پزشکی وگروه علوم تجربی 2/34%از منطقه 1 هستند یعنی همان منطقی که شهرهای بزرگ به حساب میآورند و شهرهای مراکزی که دانشگاه های بزرگ هست و بقیه یعنی 57% از مناطق دیگر. یعنی نسبت به این طرح عملاً7% هم اضافه گرفته شده است. یعنی مناطق دیگر که از منطقه 2 به بعد خواهد بود. یعنی همین که شهرهائی است که حتی باختران ارومیه، همدان و این شهرهائی که ظاهراً مراکز استان ات اما نسبت به بعضی مراکز استانها محرومیتهائیی دارند اینها هم رفته در مناطق مربوط به خودشان و آن ها را هم ما منطقه ای حساب کردیم نه مرکزی مطلبی که اینجا هست. حالا زیر آمارهای دقیق را هم باز خدمتتان میگویم. یک جدول دیگر هست که مقیاس شانس قبولی افراد را در این جدول مشخص میکند. یعنی منطقه 1، اگر کل این منطقه 1 که تهران، اصفهان، قم ، یزد، کرمان، شیراز، تبریز، کرج هست. این شانسش 2/19 هست. مناطقه 2 (چون این ها با هم همگون و همطراز شده یعی شده که این عدالت به نحو مساوری رعایت بشود) منطقه 2-3/19. منطقه 3-1/19 یعنی با تفاوت های بسیار بسیار جزئی که دیگر قابل پیش بینی نیست. قابل کنترل دقیقه نیست. این ها شانس قبولی ورود به دانشگاه داشته اند که یک کار دقیقه فنی است که مدت طولانی می برد. من فقط خدمت آقایان عرض میکنم. اولا این اصلا احتیاجی به این صورت، به صورت قانون و طرح مشخصی ندارد. ما تمام این امگانات را در این دفتر چه کنکور با هر نوع ، یک کار کاملا اجرائی است. شما اگر این را به صورت قانون بگذارید هر سال مشکلات عدیده ای به وجود میآید. آمارها تغییرات معیارهای فرهنگی و آموزشی در شهرهای کوچک همه این ها را به هم میزند و ما باید هر سال اصلاحیه برای قانتون بدهیم.در حالتی که این کار، کار گروهی است، مصوبات ستاد انقلاب فرهنگی بوده است و الان شورای عالی انقلاب فرهنگی . روی این هر سال کار میشود. دقیقاً همه سهمیه بندی ها به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی میرسد و این در این مجموعه در میآید و کار کاملا اجرائی است. این است که واقعاً با یک طرحی، البته ما با اصل موضوع که فرد را، دو نکته قوت این طرح دارد. این دو نکته را میشود به صورت ماده وتاحده آورد و حل کرد. این دو نکته رون یکی تعهدی است که از افراد گرفته بشود که به آن ها بعهد از مدتی، مثلا مدرک تحصیلی داده نشود. این نکته خوبی است. مدرک تحصیلی پزشکان داده نشود تا آن که در آن شرح خدمتشان را کامل انجام بدهند. هیج نوع مدرکی داده نشود. این فرد طبیب است. اما طبیبی است برای شهرستان مثلا ایرانشهر . این فرد طبیب است برای شهرستان بیجار . این حق طبابت در شهر دیگری ندارد. تا وقتی که مدتش را تمام کند. این درست . این را ما در این تعهداتی که اینجا هست. حالا راه حلش را هم خدمتتان عرض می کنم که این چقدر آسان میشود با همین تعهدات انجام داد. ما یک پیشنهاد داریم و آن این که بورسیه بومی میشود گذاشت. همچنان که ارتش الان بورسیه میگیرد از همین دانشجویان پزشکی. یعنی فرد را میگیرد. سپاه هم این کار را میکند. و موفق هم بوده اند. فردی را میگیرد از ابتدا این ها شانس قبولی شان یک قدری بیشتر میشود. برای این که کمتر کسی راضی میشود که دائماً در خدمت یک دستگاه خاصی قرار بگیرد. وقتی تعهد کرد. مثل شرط ضمن عقد. تعهد کرد که در اختیار ارتش قرار بگیرد. ارتشی بشود و پزشک ارتش بشود. ارتش هم وقتی این امگانات را به او میدهد و این شانس قبولی اش را به این ترتیب بالا می برد. یعنی بورسیه ارتش شد تمام مدتش در اختیار ارتش است. هر جا که ارتش گفت او میرود  خدمت میکند. هر جا سپاه نگفت میرود خدمت میکند و این کار را انجام دادند تا اینجا در این دو سالی که کنکور انجام گرفته است. دو سه، سال سرتاسری موفق هم بوده . اینجا آن مشکلاتی که آقایان نگرانش هستند. تمام این ها در این دفترچه آمده . استفاده کنندگان از سهمیه مناطق 2-3-4-5علاوه بر تعهدات شرعی و اخلاقی که به عهده دارند به دلیل امتیازاتی که در پذیرش سهمیه ای از آن برخوردار شده اند باید متعهد شوند در همان منطقه به مدت حداقل دو برابر دوره تحصیل دانشگاهی خدمت کنند. این مدت در هیچ مورد کمتر از 5 سال نخواهد بود. مدارک تحصیلی این گونه فارغ التحصیلان در مدت تعهد فقط برای آن منطقه اعتبار دارد. یعنی این راما در این دفترچه سال گذشته  و امسال حل کردی.«مدارک تحصیلی این گونه فارغ التحصیلان در مدت تعهد فقط برای آن منطقه اعتبار دارد و افرادی که به طور کامل این تعهد را انجام ندهند در سایر مناطق حق استفاده از مدرک موقت را هم نخواهند داشت». بند بعدی،«کسانی که با استفاده از سهمیه منطقه 1، بنیاد شهید و سایر سهمیه ها به غیر از موارد مذکور در بند(ه‍) ، وارد دانشگاهها یا مؤسسات آموزش عالی میشوند باید متعهد شونددر صورت نیاز در مناطقی که دولت تعیین می کند برابر طول مدت تحصیل دانشگاهی خدمت کنند بورسیه ها موظف اند طبق قرارداد منعقده از طرف وزارت متبوع عمل نمایند.» اگر با بهداری قرارداد بسته اند. با ارتش قرارداد بسته اند. با سپاه قراداد بسته اندطبق آن قراردادشان باید عمل کنند. نگاتی را که من باید فشرده عرض کنم یکی این است که علاوه بر آن که فرمودند واقعاً شما فکر کنید که در شهری مثل ارومیه در شهر همین مراکز استان جائی که دانشکده پزشکی دارد. یک نفر هست که حاضر هم هست هر منطقه روستائی که شما بگویید برود . شما میخواهید که پزشک برود به منطقه روستا. اما صرف این که در یک شهر بزرگی زندگی کرده است. حالا تازه شهر بزرگ با آن تعریفی که روشن شده صرف این که در اهواز زندگی کرده. در ارومیه زندگی کرده. در اصفهان زندگی کرده. حتی اگر هر نوع تعهدی بدهد که میگوئیم آقا من حاضرم تمام عمرم را هم بروم در روستا کار بکنم مجاز نیست با این طرح که وارد بشود(لطیف صفری-50 درصد ) 50% شانس است. شما شانس قبولی را، اگر یکی متعهد شد که برود آن جا خدمت بکند. اصل موضوع خدمت کردن به این کار است. مطلب دوم این که علاوه براین که این مسأله کیفیت آموزشی و عنایت بکنید در همین مجلس محترم لایحه تاعزام دانشجو را که به صورت قانون درآمده و الان دقیقاً برناخمهریزی شده ومرحله کنکورش هم یک ماه پیش گذاشته شده. اعزام دیپلمه را مطلقاً ممنوع کرده است و درست هم هست. که البته ما در مورد رشته خاص پزشکی نظر داشتیم که حتی الامگان یک مقدار فرجه ای وجود داشته باشد. بعضی از برادران هم پیشنهاد داشتند که نشد. دیپلمه مطلقاً ممنوع است شما ازاین طرف باب این دیپلمه را بسته اید. از یک طف شانس قبولی فردی را که در این شهرهای بزرگ هست که عمده دیپلمه ها آن جاهستند. حالا شما بینید ما همه مشکلات را، من یک موقع در ستاد کنکور عرض میکردم که ما یک کنکور میخوایم برگزار کنیم بعد بااین کنکور میخواهیم همه مشکلات اقتصادی مملکت را حل کنیم. یعنی ما میخواهیم مشکل مسکن، راه، آب، برق، بهداشت  آموزش، همه چیز را با یک کنکور حل بکنیم.این حوری نمیشود حلش کرد. یعنی اگر بخواهیم که همه چیز را از یک کانال خاص حل بکنیم. آن مسأله این است که جاذبه های دیگری باید در آنجاها به وجود بیاید. بنده قبول دارم که بومی احتمال این که دو باره در منطقه بومی خودش کار بکند بیشتر است. ولی این احتمال این که دوباره در منطقه بومی خودش کار بکند بیشتر است/. ولی این احتمالش در مورد پزشک معمولا کمتر است. پزشک درآمد بیشتری پیدا خواهد کرد من این را عرض میکنم بدون این که بخواهم به آقایان پزشک جسارت بکنم. پزشک درآمد بیشتری پیدئا خواهد کرد درآمد بشتری که پدا کرد در آن شهر کوچک امکانات رفاهی ندارد. به هر طریق شده میآید یک جای که امکانات رفاهی بیشتر داشته باشد. بخاطر خانواده اش، به خاطر خودش هر کاری میکند. الان طرح نیروی انسانی وزارت بهداری، طرحی که 5سال باید خدمت خارج از مرکر را بروند. یک طرح قانونی است. همین مجلس محترم هم تصویب کرده است. اما مشکلاتی در اجرا دارد که این مشکل هست.
یکی از نمایندگان – درست نیست.
شهرستانی- موارد کاملادرست است.
رئیس- آقایان اگر اینجور بکنید اثر منفی روی مجلس دارد بگوئید مخبر کمیسون جواب بدهد. نماینده ها با شلوغ کاری معمولا رأی شان تأثیر منفی میگیرد. اینجور نکنید.
شهرستانی- پزشکان ایثارگر و فداکار و پزشکان خوب قانون بگذارید یا نگدارید آن ها خدمت میکنند. آن که برایش مشکل داریم که بخواهد با قانون با ضابطه، با گرفتن ، با تعهد ، بازور ، با دقت ، با هر چه .‌بخواهیم آنجا مشغول به کار شوند. آن ها هستند که مسأله دارند. آن ها کسانی هستند که آنقدر تعهد کافی را ندارند نسبت به این مناطق. آن هم هزارنوع فوت و فن ، تا پول به دستش آمد و امکان خرجش را نداشت. مشکلات ایجاد میکند . بعد مسأله آن شهرها را عرض کردم. این طرح مشکلات دیگری هم در نحوه اجرایش دارد. آخر آقایان شما میفرمائید که، بعد انهای طرح اضافه میشود« مجری این طرح وزارت فرهنگ و آموزش عالی است.» اجرای این طرح که آقا یک نفر« البته گفته اند با همکاری وزارت کشور ووزارت اطلاعات و امکانات دیگر البته آن وزارت.
اطلاعاتش طبیعتاً در زمینه تعهدات اخلاقی و این مسائل هست ولی مسأله این است که این مراحلی که در ماده 2 آمده است که محل تولد و اخذ دیپلم داوطلب شهرباشد یا روستا داوطلب سابقه 2 سال شکونت قبل از داوطلبی در روستا یا 4 سال در شهر . والدین داوطلب 2 سال قبل از داوطلبی در روستا یا 4 سال در شهر کوجک. تشخیص این و این اصلا یک وزارتخانه عریض و طویل میخواهد که این را پیدا کند و جلوی تقلب های این موارد را به این ترتیب بگیرد که این چه مکانیزم اجرائی میخواهد که آقا آیا این یک نفر 2 سال در شهر بوده؟ خودش بوده یا والذینش بوده اند. بعد این چه جور بوده و هزارو یک پیچیدگی که واقعاً در اجراء با این برخور خواهیم داشت. من معتقدم همین را اگر ما در قالب لایحه ای که دولت رویش دقیق کار بکند و ریز مطالب را کار بکند و بیشتر و بررسی کافی تر می کرده و بارعایت همین دفترچه هاو ضوابط کنکور که عنایت بکنید جزئیات مسأله وجود دارد و تمام آن مشکلاتی که فکر می کنید. چون 4سال ، 5سال روی این گزینش کار شده بعد از 5 سال این دفترچه کامل شرایط داوطلبان درآمده است. بالای این ها هم تمام امکانات و رعایت این مسائل و اصول شده است. همان طور که اشاره کردم. تعهدات، ندادن مدرک تحصیلی، کنترل افراد و این جا نوشته اند«براساس امکانات آموزشی مناطق مختلف». این که می فرمایند«استعدادهای مختلف کشور به منظور انتخاب مستعدترین داوطلب ورود به آموزش عالی». ما همیشه آنجا بحث می کنیم در وزارتخانه میگوئیم ما با معلومات ترین ها را نمیخواهیم. مستعدترین ها را میخواهیم، اتگر فقط با معلومات ترین ها را بگیریم آن وقت همین مشکل میشود که برادرمان آقای پورگل و برادرهای دیگر اشاره کردند. یعنی چون امکانات آموزشی در شهرهای بزرگ هست. کلاسهای کنکور مثلا هست. امکانات دیگر هست. این ها با معلومات تر میشوند. آن ها در شهرهای کوچک تأخیر در آموزش دارند. این را ما قبول داریم. بنابراین ما میگوئیم با استدادترین ها. سنجش استعداد به این طریق است که گروهها با هم مقایسه بشوند. آنهائی که در امکانات بهتری هستند با هم مقایسه میشوند . آنهائی که در امکانات ضعیف تری هستند با هم مقایسه میشوند. این ماحصل مسائلی است که لازم بود من خدمت آقایان عرض بکنم. با توجه به این که واقعاً الان با همین گزینش منطقه 57‏% دارد و منطقه 1 که باصطلاح همین شهرهای بزرگ باشد 43%. شرکت کنندگانش هم تقریبا یک همچون آمار و ارقامی وجود داشته اند و مابه این دلیل با این طرح مخالفت میکنیم. نه به علت این که می خواهیم خدای نکرده تبعیضی وجود داشته باشد. ما تمام این کارهائی که دارد انجام می شود. تمام ستاد کنکور تلاش شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارتخانه و با هماهنگی دستگاههای دیگر در این جهت هست. اگر تشکیل آن وزارت آموزش و بهداشت درست بشود. مشکل مسأله ما این است که ما نمیتوانیم با این امگانات آموزشی موجود پزشک زیاد تربیت کنیم توجه بفرمائید همین امسال به دلیل این که بهداری دو بیمارستان در اختیار دانشگاه شهید بهشتی گذاشت امسال در دفترچه های کنکور نگاه کنید سهمیه پذیرش داتنشجوی پزشکی از 200 نفر در دانشگاه شهید بهشتی به 600 نفر افزایش پیدا کرد. یعنی 400 نفر ما امسال داریم اضافه میگیریم فقط برای دانشگاه شهید بهشتی. به دلیل این که امکانات بالینی مشکل ما است. ما استادهای علوم پایه مشکلمان این قدر نیست. مشکلمان امکانات بالینی و بیمارستانها است. اگر بیمارستانهای بهداری در خدمت آموزش قرار بگیرد و در کنار درمان آموزش وجود داشته باشد اصلا کل مشکل پزشکی حل خواهد شد و این آن طرحی است که انشاءالله با آن طرح میآید و این طرح اگر مقدم بر آن طرح بیاید ممکن است مشکلاتی هم برای تشکیل آن وزارت آموزش پزشکی هم فراهم بکند که آن یک طرح واقعاً اساسی و بنیادی است. ممکن است مشکل کلی مملکت را هم حل بکند. این را با عنایت به این مسائل انشاءالله نمایندگان محترم تصمیم خواهند نگرفت. معذرت میخواهم از اطاله کلام.
رئیس- آقای پورگل بفرمائید.
پورگل(مخبر کمیسیون)- بسم الله الرحمن الرحیم- البته با مطلبی که جناب آقای رهبری املشی در جلسه گذشته به من نسبت دادند ظاهراً یک ربع طبق آئین نامه من باید بیشتر وقت داشته باشم. مطالبی که برادران مخالف در اینجا اظهار کردند کلا روی 2 مسأله. یکی مسأله تبعیض قانون اساسی است که میفرمایند اگر ما این را به صورت منطقه ای قرار بدهیم 50-50 یا 60-40 قرار بدهیم. نسبت به کسانی که در شهرهای بزرگ با امگانات رفاهی و مالی بیشتر تحصیلاتی کرده اند و نمره های بالا میتوانند بیاورند. ظلم می شود و یکی هم مطلب طرح شورای انقلاب فرهنگی است که میفرمایند این کار آنجا دارد عمل می شود و به ادعای ایشان بهتر دارد عمل میشود. غیر از این دو مسأله من مسأله اساسی دیگری ندیدم، الا این که نکته اخیر آقای مهندس شهرستانی این بود که این کار را با دقت بیشتر و کارشناسی بیشتر بعدها انجام بدهند خدمت نمایندگان محترم باید عرض کنم که کمیسیون فرهنگ و آموزش عالی در زمینه این طرح و هر طرحی که به این کمیسیون بیاید این اطمینان را داشته باشید که کارشناسی دقیق را انجام میدهد و بدون مطالعات قبلی تصمیم گیری نمیکند. دلیلش را هم من الان مدارکش را اینجا آوردم خدمتتان ارائه بدهم .وقتی این طرح به کمیسون آمد پیشنهاد شد که از وزارت بهداری و ستاد انقلاب فرهنگی ووزارت فرهنگ و آموزش عالی که منابع این نوع مسائل هستند اطلاعاتی دریافت بشود. این نامه ستا انقلاب فرهنگی است منضم به آمارها و مطالبی که به ما داده . این نامه وزارت آمورش و پرورش منضم به اطلاعهات و آماری که به ما داده و این هم نامه وزارت بهداری است منضم به اطلاعاتش . غیر از این مسأله تمام آمارهائی که در کنکورهای سال 61-62-63 انجام گرفته و تحلیل هائی که به عمل آمده در اختیار کمیسیون ما بوده و مطالعه شده. آماری که مربوط به توزیع دانشجویان رشته پزشکی بوده باز هم در اختیار ما هست. کارشناسان و افرادی که از وزارتخانه ها تشریف آوردند به کمیسیون . مطلب خودشان را گفتند این نکته را عرض کنم که نظر دولت نسبت به این طرح یک دست نیست. نظر وزارت بهداری مساعد است و مشاور عالی وزارت فرهنگ و آموزش عالی هم در کمیسون نظر مساعد داشته و نظر معاونت امور مجلش، وزارت علوم هم این بوده است که جناب مهندس شهرستانی فرمودند. اما در اصل قضیه واشکالاتی که کرده اند. باید توجه داشته باشیم که زیاد کردن پزشک و توسعه دستگاههای آموزشی پزشکی یک مسأله است. از یک طرف این بحران را معالجه میکند مسأله توزیع عادلانه پزشک یک مسأله دیگر است.در قانون اساسی که آقایان به اصل بیستم اشاره کردند و افراد ملت را دارای حقوق مساوی تشخیص دادند و به این دلیل خواستند که ما مسأله را به صورت منطقه ای در نیاوریم، اول جوابش این است که خود آقایان میفرمایند ستاد انقلاب فرهنگی این کا را به صورت منطقه ای در آورده و الان دارد اجرا میکند. پس مسأله اصل 20 قانون اساسی با این عمل خودش کنار گذاشته میشود. البته اصل 20 کنار گذاشته نشده. ولی آنچه را که آقایان میخواستند بگویند تبعیض است نه. تبعیض نیست و بلکه ستاد انقلاب فرهنگی تقریاً دارد این کار را میکند، منتها تحقیقی که ما داریم. بررسیهائی که کرده ایم می بینیم که کار ستاد انقلاب فرهنگی در منطقه ای کردن کار خوبی هست.اما شرط کافی نیست و نمیتواتند آن مسأله بعدی را که اساسی ترین مسأله توزیع عادلانه پزشک است به عمل بیاورد. چرا؟ برای این که میگوید از مناطق مثلا محروم که در منطقه 5 ظاهراً قرار گرفته شهرهای فلان و بهمان و بهمان وبهمان ما این تعداد دانشجو را میگیریم. خوب، شما از یا سوج و از سلماس و از چابهار، تعدادی به عنوان دانشجوی مناطق محروم گفتید خوب، این ها را کجا میفرستید؟ در توزیعش با چه سیستمی میخواهید کار بکنید؟ آن سیستم دیگر در طرح روشن نیست. حالا آمدیم شما منطقه بندی کردید. من نتیجه منطقه بندی کردن شما را الان به عرض مجلس میرسانم. در کنکور سال جاری که انجام دادند نتیجه این شد که از آفربایجانشرقی 97 دانشجوی پزشکی گرفتند. از آذربایجان غربی 76 تا از اصفهان 193 تا از ایلام4 تا. نتیجه این طرح است . از باختران 51 از بوشهر 6 تا از بویراحمد4 تااز تهران 712 تا، که طبق اطلاعای که ما در گزینش داشتیم بیش از 80% این 712 تا از مرکز شهر به طرف قله دماوند بوده اند. حالا حساب کنید 80% آن از مراکز شهر به آن بالا20 یا 15% آن از مرکز شهر به طرف شهر ری. چهار محال بختیاری 10 تا خراسان 239 تا خوزستان 113 تا زنجان 31، سمنان 38 تا، سیستان و بلوچستان 15 تا کردستان 11تا، لرستان 34 تا، هرمزگان 7 تا همین طور به این ترتیب. حالا حساب بفرمائید آیا با یک چنین طرحی این تعداد دانشجوی پزشکی، دندانپزشکی هم اینجا هست آن هم واویلا است. آن هم اعداش وحشتناک است . آدربایجانغربی 9
تا آذربایحان شرقی 10 تا اصفهان 45 تا ایلام(صفر) باختران 10تا بوشهر 1 ، بویراحمد(صفر) تهران 147، جهار محال بختیاری(صفر) وهمین طور با این تناسب یکی از فاکتورهائی که در طرح ستاد انقلاب فرهنگی باصطلاح علل قرار گرفته این است که من از متن خود این تحلیل برایتان میخوانم. از صفحه 24 تحلیل بر جداول آماری کنکور سراسری سال 63-64 در صورت آزاد گذاشتن داوطلبان شهرستانهای منطقه 1 طبق آمار کنکور گذشته بیش از 60% طرفیت دانشگاهی کشور به حدود30% جمعیت آن عادلانه نیست. این اعترافی است که خودشان کرده اند. علت این که وضع به این منوال در میآید چیست؟ علت اینجاست که در عبارت دیگری از این تحلیل ما میخوانیم ملاک تخصیص ظرفیت در کلیه این سهمیه ها نسبت شرکت کنندگان آنها به کل شرکت کنندگان خواهد بود. (ازطرح سهیمه بندی رشته ها) ملاک وقتی شرکت کننده باشد معنی اش این است که دبیرستانها و مؤسسات آموزشی پیش از دانشگاهی در هر منطقه ای قوی تر باشد. در آنجا حتماً درصد قبولی بیشتر خواهد بود و به همان نسبت شرکت کنندگان هم بیشتر خواهند بود. وقتی شرکت کننده اش بیشتر باشد و قدرت علمی اش هم بیشتر باشد. یقیناً در موقع پذیرفته شدن تعداد پذیرفته شدن آن منطقه ها بشتر خواهد بود. خوب این منطقه بندی شما چه فایده ای خواهد داشت وقتی که شما ملاک را شرکت کننده قرار دادید. شرکت کنندگان در تهران و شهرستان هائی نظیر تهران یقیناً بیشتر هستند ووقتی ملاک این طرح تعداد شرکت کنندگان باشد جمعیت دیگر ملاک نمیشود و بالنتیجه جمعیت های محروم آن افراد را برای دوره های پزشکی ندارند. بدهند و نتیجه این خواهد بود که شما حتماً برای چابهار باید از بچه های اصفهان وشیراز و تهران ببرید و این ها هم هیج علقه و علاقه این ندارند که آنجا بمانند. ناچار در طول مدت خدمتشان هم سعی میکنند به هر ترتیبی باشد از آنجا فرار کنند. ولی اجر ما این را بر گردانیم به همین طرحی که داده شده و من امیدوارم انشاءالله در شور دوم این مسأله 60% از مراکز استان و 40 درصد از مراکز استان تصویب بشود که عادلانه ترین روش است . جرا برای این که 30 الی 35% از جمعیت ما در مراکز استانها و تهران زندگی میکنند. 65 الی70 % درغیر این مراکز زندگی میکنند. اگر ما 40% برای این مراکز قرار بدهیم. مراکز استانها و تهران قرار بدهیم. و60% را برای سایر شهرستانهای کوچک  و بخشها و روستاها قرار بدهیم. این عادلانه تر خواهد بود و اما آن نکته ای که بعضی ها اشاره کردند و البته خود آقای مهندس شهرستانی هم با عدالت تصحبت کردند گفتند که ما دنبال استعداد باید باشیم نه معلومات این واقعاً اساسی است. معنی ندارد ما در حدود 27میلیون جمعیت ایران را بگوئیم بی استعداد هستند و لیاقت پزشکی را ندارند و 13 میلیون مجعلیت مراکز استانها لیاقت تامه دارند و فقط باید آن ها پزشک بشوند . این درست نیست. شما وقتی ببینید در منطقه شمالی در روز باران از بالای سقف کلاس چکه میکند برروی میز دانش آموز و بعد رئیس آموزش و پرورش میگوید من پول ندارم این را درست بکنم چون دراین ماده چیزی برای برای من نگذاشته اند آن وقت نگاه بکنید در فلان دبیرستان کذائی با چه سیستمهائی تدریس میود و چه جور تدریس میشود خوب معلوم است که آن ، آن معلومات کافی را به دست نمی‌آورد. شما یک مقدار هم از این طرف حرکت بکنید. امکانات مناطق محروم را در پیش از دانگاهی بیشتر بکنید تا انشاءالله ان عدم تعادل از بین برود. اصل قانون اساسی حمایت از مستضعفین است و مستضعفین کسانی هستند که در مکان های فاقد رفاه و با عدم امکانان زندگی میکنند. ما چرا به آن طرف حرکت نکینم؟ و چه وقت میخواهیم به آن طرف حرکت بکنیم؟ و من امیدوارم انشاءالله با همین توضیحات به این لایه برادران و خواهران عزیرز رأی بدهند تا انشاءالله در شور دوم پیشنهادی اصلاحی هم به آن اضافه بشود و هم رفع تبعیض بشود و هم امکانات بطرف مستضعفین بیشتر بشود و هم اینکه این پزشک ناحیه محروم از آنجا که علقه های محلی و قومی دارد بیشتر بتواند آنجا بماند. ضمناً آقای حائری زاده هم میفرمایند من مخالف کلیات نیستنم امیدوارم انشاءالله برادران و خواهران عزیز نماینده به این طرح رأی بدهند تا انشاءالله در تاریخ مجلس شورای اسلامی این قدم مثبت هم به نفع مستضعفین ثبت بشود و السلام علیکم و رحمته الله.
رئیس- بسیار خوب حضار 181 نفر هستند بحث به قدر کافی شد آقایان لابد ذهنشان برای رأی دادن حاضر است کسانی که با اصل این طرح موافقت دارند قیام بفرمایند(اکثربرخاستند) اکثریت قوی تصویب شد.
6- تصویب کلیات لایحه بودجه ارزی سال 1364 کل کشور.
رئیس- دستور بعدی را مطرح کنید.
منشی- کزارش شور اول کمیسون برنامه و بوده در خصوص لایحه بودجه ارزی سال 1364 کل کشور است آقای حائری زاده توضیح بدهند .
حائری زاده(مخبر کمیسیون)- بسم الله الرحمن الرحیم. گزارش از کمیسیون برنامه و بودجه به مجلس شورای اسلامی.
شماره ترتیب چاپ 551و یکشماره 551دیگر بعنوان اصلاحی ترتیب چاپ 551است تقدیم شده که جدول در آن هست این تقسیمات تفکیک بودجه ارزی به عملکرد سال 62 و برآورد 63 و پیش بینی 64 در آن قید شده و بخش های مختلف هم در صفحه دوم آن گزارش خدمتتان تقدیم شده و توزیع شده.
لایحه شماره 7786 مورخ 30/10/63 دولت راجع به بودجه ارزی سال 1364با شماره ترتیب چاپ419 که به کمیسون برنامه و بودجه به عنوان کمیسیون اصلی ارجاع شده در جلسات متعدد با حضور کارشناسان و نمایندگان دولت مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در جلسه مورخ 3/2/64 به شرح زیر به تصویب رسید اینک گزارش ان تقدیم مجلس شورای اسلامی می گردد/.
رئیس- کمیسیون- دری نجف آبادی.
گزارش کمیسون امور دفاعی امور اقتصادی و دارائی ونفت تا تقدیم این گزار واصل نشده است.
لایحه بودجه ارزی سال 1364کل کشور
این متن را که می خوانم آن اصلاحیه هم در آن به عمل آمده یعنی شماره چاپ 551که خدمتتان هست بایستی در خود متن ماده واحده مبلغ چهارده هزار میلون دلار به پانزده هزار میلیون دلار تبدیل بشود. یعنی چهارده میلیارد به پانزده میلیارد در آن پرانتزی که در خود متن ماده واحده هست و مبلغ پنج درصد در تبصره 6 به ده درصد تبدیل می گردد و در قسمت تبصره 1 بوده یکی از وزراء به اتنخاب نخست وزیر اصلاحی که به عمل آمده نماینده نخست وزیر هست بجای یکی از وزراء به انتخاب نخست وزیر در کمیسون مذکور در تبصره 1 نماینده نخست وزیر هست با این اصلاحات خدمتتان عرض میکنم.
ماده واحده: به دولت جمهوری اسلامی ایران اجازه داده میشود در سال 1364از محل دریافت های ارزی کشور طی همین سال و حداکثر تا مبلغ پانزده هزار میلیون دلار به شرح جداول پیوست با رعایت مفاد این قانون و قانون پولی و بانکی کشور و سایر قوانین و مقررات نسبت به پرداخت و یا ایجاد تعهد برای دستگاههای مختلف اقدام نمایند.
تبصره1- تخیص سهمیه های ارزی دستگاههای مختلف حداکثر معادل دریافت ها…
رئیس- خواندنش لازم نیست اگر توضیحاتی بدهید بهتر است آن در نهایت خوانده میشود.
حائری زاده- فقط همین تبصره1 را که مهم است می خوانم چون در ترکیب کمیسون تخصیص هست و بقیه را نمی خوانم.
تبصره : تخصیص سهمیه های ارزی دستگاههای مختلف حداکثر معادل دریافتها و وصولیهای ارزی در سال 1364 و متناسب با نیازها و اولویتهای دستگاهها و بخش های مختلف توسط کمیته تخصیص ارز متشکل از نماینده نخست وزیر ووزرای امور اقتصادی و دارائی و برنامه و بودجه و نفت و رییس کل بانک مرکزی جمهوری ایران و دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجلس که به عنوان ناظر در جلسه شرکت خواهند نمود بعمل خواهد آمد ریاست کمیته به عهده وزیر امور اقتصادی و دارائی بوده و بانک مرکزی دبیرخانه آن خواهد بود.
توضیحی که باید عرض کنم همزمان با بررسی بودجه سال 1364 بودجه ریالی سالهای قبل هم مجلس درخواست کرده بود که دولت بودجه ارزی را به مجلس تقدیم کند اما در سال 63 این میسر نشد، دولت مسائلی داشت و بحث می کرد که آوردن بودجه ارزی و اقلام و ردیفها را برای کالاهای مختلف مشخص کردن در بلندگوی آزاد مجلس باعث خواهد شد که شرکتهای چند ملیتی و استکبار جهانی روی کالاهای مختلف برای ما در بازار مانورهای غیر اصولی بدهد و ما را به بن بست هائی بکشاند که شایسته نیت که به آن انحرافاتی
که آن برای ما ایجاد خواهد کرد ما کشانده بشویم.لذا اقلام را بصورت ریز بیان کردن و قسمت های مختلف ووزارتخانه های مختلف رابحث کردن در بلندگوی آزاد شایسته و درست نیست که خودمان از این بلندگو اقلام دسته بندی شده و جمع بندی شده را به مخالفین به دشمن ارائه بدهیم و آن کسانی که فروشندگان و یا دلالان کالاهای مختلف هستند برای خودشان در بازار بتوانند نوساناتی ایجاد کنند و حتی روی بعضی قیمتها بتواند اثر فراوان داشته باشد به همین خاطر دولت از ارائه بودجه ارزی بصورت مستقل در سال 63 خودداری کرد و در سال 64 همزمان بارسیدگی به بودجه ریالی کمیسیون جند نفر از برادران  محترم اعضای کمیسیون را درخواست کردند که آن چند نفر جدا از بحث ریالی کمیسیون در ساعات اضافی بنشینند و رسیدگی کنند به بخش های مختلف و.وزارتخانه ها و سازمانهای مختلف و ماهیت بودجه های ارزی اینها را بررسی کنند که انصافاً چند نفر از برادران کمیسون در این باره زحمات ریادی کشیدند و نظراتشان را به کمیسون دادند و در جلسه رسمی کمیسیون هم آن نظات شنیده شد و جداولی که به عنوان محرمانه تفکیک اقلام و مسائل را داشت در آنجا به بحث گذاشته شد که در جلسه علنی مقدور نیست که بیان کنم خدمتتان. اما نمایندگانی که از کمیسیونهای مختلف تشریف آورده بودند مخصوصاً از کمیسون دفاع و کمیسیون صنایع و چند کمسیون دیگر و نمایندگانی که علاقمند به پیگیری قضایا بودند توانستند که آنجا ببینند که مثلا فرض کنید در مورد کالاهای اساسی سم و کود وزارت دفاع و سپاه وکمیته های انقلاب انها به تفکیک در سنوات گذشته چقدر سهمیه ارزی داشتند و برای جه کالاهائی بوده و حتی بعضی تعرفه ها و مشخصاتی که برای کالاهائی که در آن تعرفه ها ذکر میشود مذکور شده بود که پرونده هایش آمد و بعضی اقلام را برادران دیدند و اعضای کمیسیون هم که ملاحظه کردند. در مورد فرآورده های نفتی و یک ردیف به عنوان«سایر» در اختیار دولت و خود آقای نخست ویزر کالاهای خاص، خدمات بانکی مرکزی ، وزارت کشاورزی، وزارت صنایع سنگین، کالاهای نفت وگاز و پتروشیمی وزارت صنایع، فلزات راه و ترابری و تمام این قسمت ها. «وبراساس امور» امور اجتماعی امور عمومی و امور اقتصادی هم مشخص است که حتی فرض کنید اگر مسکن و شهرسازی صدا و سیمایا بنیاد شهید اگر ارقام جزئی داشتند مشخص است وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی و آستان قدس رضوی هر کدام دقیقاً جمع اقلام دلاریشان که چقدر مصرف ارزی در سالهای اخیر داشتند برای اعضاء در لیست های جداگانه ای مشخص شده و سهمیه ارزی نسبتی که نسبت به قبل از انقلاب داشته و در مورد کالاهای اساسی که باز لیست آن قابل انتشار نیست این هم در کمیسیون بخث شد که فرض کنید گندم وارداتی که در اینمورد میتوانیم در سال 64 داشته باشیم و چقدر ارز به آن اختصاص دادیم در مورد برنج ، شکر، گوشت قرمز، گوشت مرغ ، تخم مرغ ، جو، ذرت، کنجاله، پودر ماهی اینها باز اقلامش از سال 55 تا 64 بصورت تفکیک که در هر مورد چند دلار ما مصرف کردیم و در سال 64 چقدر پیش بنی شده برای این کالاها اینها تعیین شده ولی بیانش از بلندگو شاید درست نباشد و صحیح هم نیست و در لیستی که خدمتتان فقط داده شده البته در فهرستهای مجزائی در کمیسون هست که برادران نمایندگان که علاقمند باشند میتوانند تعقیب کنند که در مورد کالاهای اساسی یاوزارت دفاع یا فرآورده های نفتی یا راه و ترابری، پست و مخابرات، انرژی اتمی جهاد سازندگی در سالهای مختلف در باره امور مختلف و بخشهای مختلف سال 61 ازر تخصیصی چقدر بوده ارز مصرفی چقدر بوده، درصد مصرفی به کل مصرف چقدر هست و در سال 62 به همین صورت اینها معلوم شده و ارزی که به دانشجویان اختصاص پیدا کرده ارز مسافرین و بیماران، کارشناسان خدمات فنی اینها ارقامش موجود هست که میتوانند برادران باز مثل سایر برادران نماینده ای که علاقمند بودند و پی گیری کردند میتوانند تشریف بیآورند باز هم ببینند وزارتخانه های مختلف هم به تفکیک هست که آیا مصارف آزاد چقدر بوده مصارف تهاتری شان چقدر بوده در سال 63 و کل مصارف چقدر بوده و مصارف بی-تی-سی و سایر مصارف به تفکیک در سال 63 معلوم هست و در سال 64 پیش بینی شده که برای هر کدام از این بخشها ووزارتخانه ها چقدر باشد یعنی مطلب مهمی که ابهام بزرگی بخواهد برای کمیسون ایجاد کند نبوده. البته بصورت جداول و ارقامی هم آورده شده بصورت نموداری که در بخشهای مختلف چقدر تغییرات در مور مصرف ارز داشتیم و دریافتهای ارزی هم غیر از نفت سایر کالاها باز آنهم مشخص شده و به تفکیک معلوم است و یک سری جداول ریزتری که مشخص می کند که فرض کنید از آجر نسوز گرفته و ژنراتورو باطری و دستگاههای گرم کننده و لوازم ارتباطی و تمام ملزومات و لوازمی که از خارج وارد میشود تمام اینها را با بصورت شماره تعرفه شرح کالا و ارزش به دلار ان برای یکی دوسال مشخص و معلوم شده و ریزش را برای بسیاری از سازمانها آوردند حالا بعض از سازمانها که نیآوردند حالا با کلیاتش در دست ما بوده و مشخص بده که چه هستند. آنچه که اینجا بصورت اقلام درشت خدمتتان تقدیم شده در همین جدول هست که قید شده در سال 62 (ارقام به میلیون دلار هست) در سال 62 دریافت های ما جمع کل 24765میلیون دلار جمع دریافت های ما از موادر درزی بوده و برآورد در سال 63 باز ارقام به میلیون دلار هست، 25070میلیون دلار عملکرد سال 62 هست در مقابل دریافت 24765 میلیون دلار و برآورد سال 63 در مورد جمع پرداختها 18715 میلیون دلار پیش بینی شده که در سال 64 یعنی در این جدولی که الان خدمتتان هست که بایستی رأی گیری رویش بشود 15 هزار میلیون دلار پیش بینی جمه پرداختها باشد که البته این تفکیک میشود تغییر در ذخائر ارزی هم در آخرین ردیف در ردیف 2 صفحه دوم زیر جدول شمتاره یک خدمتتان تقدیم شده در جدول شماره 2 پیش بینی ترکیب کل هزینه های ارزی در سال 1364هست که باز ارقام به میلیون دلار است یک مقایسه ای بین سال 63 و 64 شده بخش دفاعی 2400میلیون دلار در سال 63 مصوب و پیش بینی درسال 1364/2500 میلیون دلار، رقم اولی که میخوانم مربوط به سال 63 است به عنوان مصوب سال 63 و رقم بعدی پیش بینی سال 1364 به عنوان آنچه که الان تصویب میفرمائید یا رویش تصمیم میگیرید.
بخش خدمات هست 2200میلیون دلار در سال 63 و پیش بینی سال 64/1800میلیون دلار ملاحظه میفرمائید بخش خدمات قسمت پرداختهای ارزی آن پیش بینی شده که انشاءالله کمتر باشد از 2200میلیون دلار به 1800میلیون دلار تقلیل پیدا میکند در سال 64 خرید کالاهای اساسی از 2500میلیون دلار در سال 63 به 200میلیون دلار در سال 64 در اختیار جناب آقای نخست وزیر هست هزار میلیون دلار در سال 63 همان مقدار در سال 64 ،‌سایر هزینه های ارزی هست 7500میلیون دلار و باز همان 7500 میلیون دلار در سال 64 یعنی غیر از خدمات و دفاع و جبران ذخائر ارزی بقیه اش تماماً این 7500 میلیون دلار هست هزینه های ارزی دردل این این است جبران ذخائر ارزی است که در سال 63 بابت این مبلغی منظور نشده بود ولی در سال 64 پیش بینی میشود که انشاءالله با بهبود دریافتها در مورد ارز درآمدهای ارزی 4500میلیون دلار پیش بینی میشود که جبران ذخائر ارزی بشود با توجه به این تبصره ای که هست البته پیش بینتی شده که آن درصدی را مرتباً از تمام دریافتها به عنوان جبران ذخائر ارزی بگذارند که خالا نظر مجلس محترم است که روی آن درصد تصمیم بگیرند و نظر بدهند که حالا جمع کل از 15600میلیون دلار سال 63 میرسد به 19500میلیون دلار در سال 64، توضیحاتی اگر لازم باشد ضمن سؤالات و ضمن نظرات نمایندگان محترم بعداً باز خدمتتان عرض خواهد شد والسلام علیکم و رحمته الله.
رئیس- بیار خوب مخالفان و موافقان کلیات و جزئیات هم میتوانند بحث بکنند.
منشی- مخالف اول آقای سید احمد کاشانی.
رئیس- این لایحه مثل لوایح عادی است یعنی آقایان ده دقیقه صحبت میکنند در شور اول هم هستیم فقط لایحه بودجه کل کشور و چند دوازدهم  و متمم بودجه یک شوری است بقیه لوایح عادی است.
احمد کاشانی- این هم نوشته بودجه
رئیس-بودجه کل کشور نیست، بودجه ارزی است که به صورت یک تبصره میتوانست باشد در بودجه کل کشور.
کاشانی- خوب در خلال همان مطرح میکردید.
خوب بله، آماده نکرده بودند والا همانجور میشد حالا شما هر چه بحث بکنید قضیه همین است یعنی ده دقیقه است و میتوانید صحبت کنید.
کاشانی- نوشته یک شوری
رئیس- آن یک شوری را اشتباه کرده بود من حذف کردم امروز ننوشتند یک شوری.
کاشانی- ارقام بخش هاو جزئیات.
رئیس- هر جه برود دیگر بحث این است (کاشانی- من صحبت نمی کنم) خوب ایشان صحبت نمی کنند مخالف بعدی صحبت کند.
منشی آقای وافی مخالف بعد.
کاشانی- اگر اینجوری باشد باید بحث بشود مثل بودجه
رئیس- اگر مثل بودجه باشد یعنی سی ساعت وقت لازم دارد.
کاشانی- کسی صحبت نمی کند.
رئیس- نه اصلا اینطور نیست بیائید من ماده را بخوانم آقایان مثل اینکه ایشان اعتراض هم دارند/
کاشانی- اسمش را بگذارند بودجه بگویند راجع به همه خریدهای…
رئیس- این ماده 106 را ببینید لایحه بودجه کل کشور و یا چند دوازدهم و متمم آن یک شوری خواهد بود ما دیگر لایحه یک شوری غیر از این سه تا نداریم این نه بودحه کل کشور است نه متمم بودجه است نه یک دوازدهم است. دو شوری معمولی است.
کاشانی- بودجه ارزی کل کشور است.
رئیس- بودجه ارزی کل کشور یک گوشه ای از بودجه است نه لایحه بودجه است. لایحه بودجه کل کشور معلوم است که چه هست شما فصول آن لایحه را دیدید آن ارقام کل درآمد و مخارج است(یکی از نمایندگان- دو شوری است) بله دو شوری است در شور دوم آقایان میتوانند نضراتشان را به کمیسیون ببرند آقای وافی هم مخالف نیستند چون با کلیات موافقند مطالبی دارند که در شور دوم مطرح می کنند.
منشی- مخالف بعدی آقای عبدالعلی زاده.
عبدالعلی زاده – بسم الله الرحمن الرحیم، مسأله ایکه قبل از هر چیز بایستی در رابطه با بودجه ارزی مطرح بشود این است که هدف ما از تنظیم این بودجه چه است چون اگر هدف خاصی نداشته باشیم همان روال عادی بودجه ریالی و هزینه ارز بر مبنای آن کار مملکت را روبراه می کند ودیگر ضرورتی ندارد که مجلس و دولت وقتان را صرف تهیه بودجه ارزی بکنند معمولا وقتی در کشوری که قسمت عمده نیازهای آنرا واردات تشکیل میدهد و بیشتترین رقم بودجه اش را مسائل ارز به خودش تخصیص میدهد می خواهنددر رابطه با بودجه ارزی صحبت بکنند قبل از مطرح شدن خود بودجه سیاستی که این بودجه بر مبنای آن تنظیم شده باید مطرح بشود یعنی اینکه این بودجه ارزی برای چیست و ما میخواهیم با این بودجه چه کنیم برای کشوری هم که وابستگی عمده ای در رابطه با رفع نیازهای اولیه و حتی مهم واساسی خودش با جهان خارج دارد و بالاخص کشوری که در آن انقلابی برمبنای تحول و انقلاب در ارزشها روی بررسی این مسأله حیاتی است به عبارت ساده تر این مسأله هست که الگوی مصرفی که این برنامه براساس آن این بودجه براساس آن تنظیم شده چیست؟ ما که در این کشور انقلاب کردیم آیا این انقلاب را کی می خواهیم در مصرف خودمان و در هزینه هایمان وارد کنیم متأسفانه بودجه ای که تنظیم شده و تقدیم مجلس شده بر اساس آنچه که بنده در کمیسیون مشاهده کردم و بحثهائی که شد بر هیچ الگوی مصرفی و سیاست مشخصی متکی نیست و یک رقم سازی است و بحث هم که در کمیسیون شد هیچ سیاست خاصی را تعقیب نکرده و آن هم یک رقم سازی است زیراحد نهائی فقط درآمدها در نظر گرفته شده بود که آنهم بعد از چانه زدن تغییر کرده و در اصلاحیه ای که اخیراً دادند رقم کلی هزینه ها را از 14هزارمیلیون دلار به 15 هزار میلیون دلار تغییر دادند و هیچ مشخص نشده که این یک میلیارد دلار تغییر در درآمدها از کجاست کمیسیونی که سفت و سخت براساس 14 میلیارد دلار  در آمد ایستاده بود و بودجه تنظیم کرده و اصلاح کرده چطور این یک میلیارد دلار را اضافه می کند. و ثانیاً این تغییراتی که در بودجه تقدیمی دولت داده شده فرض بفرمائید که بخش خدمات را در سال 63 دو میلیاردو دویست میلیون دلار برآورد شده و تقریباً هزینه شده چطور آوردند و در سال 64 به یک میلیارد و هشتصد میلیون دلار تغییر دادند براساس چه سیاستی بوده چه بخشی از خدمات را زدند یا کم کردند یاوارداتش را کاهش دادند یا همینطور سایر بخشها کالاهای اساسی را اگر کم کردند چرا کم کردند چه کسی و چه الگوئی برای اینها مشخص کرده که بایستی سیصد میلیون دلار از کالاهای اساسی کاسته بشود.این چیزی نیست الا اینکه خواستند جمع ارقام آن رقمی را که اینها پیش بینی درآمد و اینها را کردند آنرا تکمیل بکنند والا واردات گندم به همان میزان است چون مصرفش همان است واردات علوفه همان است که بوده هیچ تغییر داده نشده حتی در کالاهای کوپنی هیچ گونه کاهش یا افزایشی دیده نمیشود. بنابرای اینکه بگوئیم این کاهش براساس منطقی و فکری و برنامه ای صورت گرفته ابداً اینطور نیست مخصوصاً در شرائط فعلی که ابر قدرتها در جهان در تلاش این هستند که فروش نفت را به صورت حربه ای علیه کشورهای جهان سوم وبالخص کشورهائی که در جهان سوم انقلاب کردند تا مستقل باشند مخصوصاً کشور جمهوری اسلامی ایران بسیج شدند که فروش نفت را حربه ای بکنند علیه اینها ما کورکورانه و بدون الگو حرکت کردنمان دراین جهت گام برداشتن در جهت خواسته های ابرقدرتهاست چه کسی هست که تضمین بکند ما فروش نفت مان در سال 64 رقم خواهد شد که در این بودجه پیش بینی شده و اگر این رقم فروش حاصل نشود جه کسی هست که برای ما تعیین بکند که چه کنیم چرا ما بحای اینکه بودجه ارزی و حتی ریالی خودمان را براساس حداقل درآمد قطعی تنطیم بکنیم براساس حداکثر درآمدی که خیلی باید خوشبینانه و بلند پروازانه در موردش فکر کنیم تنظیم می کنیم. جه کسی میتواند تضمین بکند که ما در سال 64، 19 میلیارد دلار درآمد ارزی داشته باشم که مصوبه کمیسیون است و یا 19 میلیادر دلار در آمد ارزی داشته باشیم که لایحه تقدیمی دولت است؟ چرا ما نمی آئیم و بگوئیم که آقا ما بیائیم مصرف خودمان را در شرائط فعلی به عنوان یک کشور در حال جنگ به حداقل برسانیم و بودجه ای تنظیم بکنیم که براساس آن هزینه های ارزی غیر جنگی ما در حدود هفت هشت میلیارد دلار یا حداکثر ده میلیارد دلار متوقف بشود تا بقیه درآمدمان را یا صرف جنگ بکنیم یا صرف بازسازی صنایع و کشاورزی خودمان بکنیم شما چرا به یک چنین لایحه ای بایستی رأی بدهیید یا چنین لایحه ای را بعنوان برنامه کشور تعیین بکیند که در آن هیچ گونه نقطه امیدی برای کشاوزی پیش بینی نشده است. ما چرا در این فکر نیستیم که این دلارهائی که به خون بچه های ما به دست می آید به جای اینکه بدهیم گندم وارد بکنیم بدهیم که گندم را بیشتر تولید کنیم در داخل این شغار نیست این عملی است. شما بیائید من طرح دادم به شخص آقای نخست وزیر که گفتند که تا حالا یک چنین طرحی اراه نشده بود. شما با مانور بر روی این دلارها که بهای خون شهدای ما هستند میتوانید کشاورزی ما را متحول بکنید بجای اینکه بیائید به واردات تکیه بکنید بجای اینکه بیائید روی نرخ واردات چانه بزنید بیائید و روی دلارها مانور بکنید تا تولیدات داخلی برود بالا ما طرحش را هم داریم و حاضریم رویش هم بحث بکنیم منتها که هست که در این مملکت بخواهد که الگو تنطظیم بکند و مصرف را کنترل بکند وقتی که یک چنین بودجه ای می آید که کور است و مجلس به هر حال با یک اصلاحات ظاهری این بودجه کل را تصویب میکند این سؤال مطرح است که اگر فردا درآمدهای ماکم شد یا هزینه های پیش بینی نشده ما زیاد شد چه کسی میتواند اینها را تغییر بدهد آمدند اینرا به کمیته تخصیص ارز محول شما به عنوان قانون تصویب می کنید که فرض بفرمائید بخش خدمات میتواند یک میلیارد و هشتصد میلیون دلار هزینه بکند چه کسی میتواند فردا اینرا به یک میلیارد و نهصد میلیون دلار یا یک میلیارد و هفتصد میلیون دلار افزایش یا کاهش بدهد کمیته تخصیص ارز که نمی تواند مصوبه مجلس را عوض بکند. شما نمیتوانید اختیار قانونگذاری یا تغییر در مصوبه را به کمیته تفویض بکنید بنابراین کمیته تخصیص ارز کاره ای نخواهد بود الا در جازدن و بازی کردن با رقم سازیهائی که در این بودجه شده و محلس تصویب کرده. اینکه ما بیائیم و بگوئیم کمیته تخصیص ارز یک بازوی کنترل کننده و یک بازوی سیاستگذار با وجود دو نماینده مجلس در این کمیته خواهد بود حرف عبثی است . سیاست را مجلس تصویب می کند و این بودجه سیاست ندارد این بودجه در جازدن در مصرف است و کمیته تخصیص ارز هم چاره ای جز این درجازدن نخواهد داشت و از سوی دیگر شما هر گونه تغییر در یک چنین بودحه ای بدهید چون الگوئی ندارید چون برنامه حرکت و اداره مملکت ندارید برای این تغییرتان خود به خود مسؤولیت دولت را لوث می کنید دولت آمده و از شما در قبال خرید کالاهای اساس 2 میلیارد و 200 میلیون دلار تقاضا کرده. مجلس میتواند این را به 2 میلیارد دلار کاهش بدهید یعنی 200 میلیون دلار مانور بکند فردا اگر در این مملکت گندم کم بیاید(ریئس- وقتتان تمام است) اجازه بدهید یک کلام عرض بکنم. چون شما سیاستگذاری نکردید و نگفتید که مصرف گندم،
یا پارچه ، یا روان یا علوفه برای دامها این چنین باشد خود به خود هر گونه کاهشی در اینها دولت را در مخمصه قرار خواهد داد و خواهد گفت که اگر 200 میلیون دلار را از من کم نمیکردید، من می رفتم این را می خریدم و این را رفع می کردم یعنی خود به خود مجلس را مسؤول چنین کمبودی یا چنین عدم برنامه ریزی در مملکت قلمداد خواهد کرد و شما نمیتوانید از دولت سوال بکنید. به عنوان رف آخر و کلمه آخر عرضم این است مجلس به جای تخصیص وقت خودش و رأی دادن به این چنین لوایحی زمان را سپری بکند و فرضت ها را از دست بدهد بگذارد روی روال سابقی که بوده ، نهایتاً با یکی دو ترمز کنترل کننده اولیه، روال عادی ادامه داشته باشد تا هم مسؤولیت دولت لوث نشود و هم دولت راه گریزی برای جوابگو بودن در قبال روی دادهای مملکتی نداشته باشد و همینکه مجلس وقتش را صرف تهیه الگوئی مصرف بکند. خواهران و برادرها! امروز حیاتی ترین مسأله برای این کشور، تنظیم الگوی مصرف است، هیچ منطقی نمیتواند قبول بکند کشوری در حال جنگ با ابرقدرتها کشوری وابسته به تمام معنا از نظر درآمد به یک کالای واحدی که عمده آن دست ابرقدرتها یا مزدوران ابر قدرتها است، بدون برنامه اقتصادی و بدون الگوی مصرف بخواهد زندگی بکند . عرضی ندارم والسلام.
رئیس- موافق را دعوت کنید.
منشی- آقای حائری زاده موافق.
رئیس- ایشان که مخبر کمیسیون هستند.
منشی- وقتشان را به آقای آقا محمدی داده اند.
آقا محمدی- بسم الله الرحمن الرحیم، البته من دقت کردم که فرمایشات آقای عبدالعلی زاده چه چیزی را می خواهد بیان بکند و آخر صحبت دیدم تقریباتً ضد حرف اول درآمد و آنچه را که از سیاستگذاری و برنامه ریزی و وارد نگردن کالاهای اساسی بیان می کردند، این آخرش جواب دادند که اصلا شما چرا سقف زدید؟ اصلا چرا گفتید که مثلا کالاهای اساسی این قدر وارد بشود. این چون بی برنامه است به آن رأی ندهید. آن وقت آخرش سؤال کردند که اصلا چرا شما آمدید گفتید که 2200باشد یا 2400باشد یا 2000 باشد در حقیقت من فکر می کنم که این حرف، اول و آخرش باهم هیچ سازگاری نداشت، و بعدش هم حه واردات کشاوزی نباشد آقا. بعد دو مرتبه بگوئیم که چرا ومی گودید واردا محصولات کشاورزی حد معین داشته باشد و چرا اگر یک روزی کم آمد ، پای چه کسی تلقی میشود؟ اگر این جور بخواهیم حرکت بکنیم و بحث بکنیم به نظر من یک بحثی است که اول و آخر قضیه را روشن نمیکند.
یک اشکال دیگری که ایشان فرمودند راجع به سقف بود ه چرا شما 14 میلیارد را به 15 میلیارد رساندید که آن هم یک اشکال موردی و جزئی است که الان من وارد آن بحث نمیشود. بحثی که در رابطه با لایحه بودجه ارزی من عرض می کنم این است که ما ببینیم در این لایحه چه چیزهائی دیده شده است با عنایت به اینکه ما مسؤولیتهای همه دستگاهها را هم به آن توجه داشتیم و دقت داشتیم یعنی ضمن اینکه توجه داشتیم که دولت سیاستگذار در یک سری از موارد هست و اختیارات دولت مشخص است باید در آن چهارچوب ، دستش باز باشد، یک جاها هم که برای مملکت ممکن است بار اساسی ایجاد بکند که فردا ملکت را گرفتار بکند آنجاها هم جلوش کنترل شده است. ببینید غیر از مبلغ که خودش بحث بسیار مهمی است که ما یک دید کلی، نگرش کلی به میزان درآمد ممکن کردیم گفتیم که آنچه را که لایحه بودجه کل کشور در این مجلس به تصویب رسیده و از اختیارات مجلس بوده که بگویدچه قدر نفت به فروش برود 1867میلیارد ریال مجلس معین کرده که در آمد حاصل از نفت باشد این معنی اش این است که 5/19 میلیارد دلار باید حاصل فروشش باشد.
بنابراین آنچه را که مجلس معین فرموده ما باید روی چشم بگذاریم و در نظر بگیریم به عنوان آنچه که باید تحقق پیدا بکند از آن طرف دولت می گوید که اگر زمینه ای مناسب شد اگر شرایطی شد که من توانستم بالای این هم بفروشم دست من را نبندید. ما در تبصره 5 این کار را هم قبول کردیم و گفتیم اگر دریافت ارزی مازادی هم وجود داشت آن دریافت ارزی مازاد دریافت بشود. اما معادل ریالی اش به حساب پرداخت بدهی های دولت به بانک مرکزی تلقی بشود پس بنابراین آنچه را که مجلس گفته ، قبول کردیم آنچه را دولت برای اینکه اگر امکان فروش داشته باشد به مصلحت دانستیم و گفتیم آن را هم در تبصره 5 زمینه اش را میدهیم. این از لحاظ اینکه درآمد چه قدر باشد اما اینکه واقعاً آن درآمد چه قدرامگان تحقق واقعی دارد، آمدیم اعداد وارقام را نگاه کردیم وکفتیم درحدی که ممکن است و در حدی که مملکت را هم فلج نکند ومملکت یک روال عادی بای اداره خودش راداشته باشد، گفتیم باید اجازه مصرف بدهید اجازه مصرف باید در چه قسمتهائی بدهیم؟ دیدیم که بخش دفاع، نمایندگان محترم در مجلس در لایحه بودجه کل کشور، مبالغی رابرای دفاع کشور معین کردند که آن مبالغ شامل خریدهای خارجی میشود و ما محاسبه کردیم، تبدیل کردیم دیدم ما باید یک عددی را به اندازه 5/2میلیارد دلار بگذاریم در آنجا که چنین کاری را انجام بدهد بنابراین آن مبلغ را که در ردیف بخش دفاع بوده منظور کردیم در حقیقت اجرای مصوبه مجلس برای سیاست دفاعی مملکت هست.
بخش دوم در مورد خدمات هست که آمدیم خدماتی را که 12 قلم کاری هست که خدمات انجام می گیرد، یک مقدار دیون و تعهدات است که شما در بودجه ریالی برای آن جا معین کردید که باید پرداخت بشود مشخص کردیم که پس دلارش باید داده بشود یک مقدار در موارد حج و سایر مسافرتها و مأموریتها و بیمه و خدمات مربوط به هواپیمائی و در مورد بقیه این مسائل و سفارتخانه ها و تبلیغات فرهنگی و امثال این ها است اینها را هم اعداد و رقم را گذاشتیم کنار در حداقل ممکنی که کارها را هم به روال عادی‏اش ادامه بدهد سیاست گذاریهای مجلس را هم در گذشته مود تأیید قرار بدهد. آن هم برای خدمات مشخص شده در مورد کالاهای اساسی هم آمدیم با توجه به روند گذشته درصد رشد و معقولی گذاشتیم ضمن اینکه نگفتیم دولت باید این قدر وارد بکند بلکه گفتیم اگر دولت سیاستهایش رسید به آنجا که ناچار شد، ما در حقیقت آن سقف را گذاشتیم و اگر دولت بتواند سیاستگذاری بکند و گندم داخلی بخرد وچه بکند و چه بکند… میتواند هیچکدام از این ها را به آن میزان وارد ئکند و در حقیقت این قسمت باقی بماند.
در مورد سایر هزینه های ارزی که عمده بحث من الان روی آن قسمت خواهد رفت، این در مورد نیازدستگاههای مختلف مملکت هست من جمله فعالیتهای عمرانی کشور، مثل وزارت نیرو، پست و تلگراف و مخابرات، مثل وزارتخانه های دیگری از این قبیل راه و ترابری و نفت ووزارتخانه های صنعتی ووزارت کشاورزی و امثال اینها…
ما در اینجا سیاستی را که اعمال کردیم به عنوانسیاست در این لایحه و وجود دارد در این لایحه این است که این کمیته بیاید و اینها را تبدیل به تعرفه بکند. تعرفه کردن هم در حقیقت برنامه ای کردن است یعنی 99 فصلی را که کتاب مقررات ما دارد بیایند براساس آن 99 فصل، تقسیم بندی بکنند ببینند ما از هر کدام از این فصول چه وارداتی باید داشته باشیم، بعد آن دو رقمی ها را در چهار رقمی هایش بیایند جدا بکنند به فرض اگر در قسمت ردیف 73 که فلزات هست، رسیدیم به ورق، 7311 که ورق میشود، بعد هم تقسیم بندی آخری را خود دستگاهها میتوانند بکنند که مثلا ورق چه می خواهند وارد بکنند ورق گالوانیزه میخواهند وارد بکنند، ورق سیاه نمیخواهند وارد بکنند یا ورق روغنی میخواهند وارد بکنند، مشخص بکنند و بعد اگر اینها به صورت برنامه ای در بیاید در حقیقت برنامه صنعت آینده مملکت در می‎آید من یک مثال را عرض می کنم: ما در مورد ورق وقتی که اعداد را درآوردیم،مادیدیم که بالاترین ورق واردات ما از لحاظ صرفه ئی ورق است بعد که آمدیم فولاد مبارکه را نگاه کردیم که هدف از ایجاد فولاد مبارکه، تولید ورق است با مقایسه درآوردیم که میزان مصرفی که در حال حاضر داریم فولاد مبارکه که به نتیجه بخواهد برسد این میتواند آن نیاز را پوشش بدهد. بنابراین یک توجیه درستی هست برای اینکه ما حمایتهای لازم را کلا از فولاد مبارکه در مواقع لازم بکنیم تا بتوانیم به این هدف که جلوگیری از واردات هست و برنامه ای کردن هست، برسیم و امثال اینها… مثلا مواد پلاستیک وارد میکنیم، چه وارد می کنیم. خوب الگوی مصرف چه گونه تعیین میشود؟ ماوقتی مواد پلاستیک را داریم موارد مصرفش هم بعدا دستگاههای تخصصی ما می نشینند در میآوردند، بعد می گویند که آیا در ظروف ما باید به سمت پلاستیک برویم، یا م برویم. با توجه به منابع موجود داخل کشور، با توجه به امگانات، بعد آنجا تعیین می کنند که آیا پتروشیمی ایران وژاپن را فشار بیاورند و به زودی به نتیجه برسانند. یا بروند صنایع جنبی مس را ایجاد بکنند و از آن طریق بتوانند وارد کار مس بشوند پس من این مسالی را که موردی عرض کردم این در حقیقت تعرفه ای کردن یعنی برنامه ای کردن یعنی یک حرکت اصولی کردن و ما این تعرفه ای کردن را نیامدیم بگوئیم که آقا نه،
دست دولت ، یا جائی بسته شده. کمیته ای را معین کردیم و به آن کمیته اختیارات دادیم ولی گفتیم از اول باید تعرفه ای انجام بدهد که نرود یک دستگاهی، تعرفه ای را که نیاز مملکت نیست وارد بکند، بیاوردبخواباند و تعرفه ای که مورد لزوم مملکت هست، وارد نشود. ممکن است در داخل یک وزارتخانه هم این اتفاق بیفتد. ک جنسی بیش از حدش وارد میشود، چون برنامه ریزی روی آن نبوده ، یک جنس دیگری که تکمیل کننده آن هست، وارد نمیشود و کار میخوابد. بعضی از اقلام ریز هستند که در تمام صنایع ما کاربری دارند یک وقت می بینید آن رقم ریز که یک میلیون دلار ، دو میلیون دلار میخواهد به دلیل برنامه این نبودن وارد نمیشود، یک جنسی که 100 میلیون دلار واردات داشته به خاطر نبود این جنس آخری که 2 میلیون دلار باید میآمده و با آن ترکیب می شده، این کارش میخواهبد و معطل میماند. پس در اینجا این هم مورد توجه قرار گرفته و برنامه ای شده.
نکته آخری که من به آن اشاره می کنم این است که ما آمدیم به کمته تخصیص ارز این امکان را دادیم که تمام اطلاعات را وزارت نفت از لحاظ درآمدی به او منعکس بکند و او در جریان درآمدها باشد و گفتیم که باید به او تخصیص بدهید یعنی گفتیم که بیش از درآمد هایت، نمیتوانید تخصیص بدهید درآمدی هم حاصل می کنی، یک مبلغ آن را باید درصدش را به عنوان ذخیره باید برای خودت نگهدارید تا بتوانی خودت را برسانی به آن مرحله ای که میخواهی و در حقیقت در تبصره هفتم هم ما جلو تعهدات را گرفتیم. این نکته را عنایت بکنید. ما اگر سالی 20 میلیارد دلار ،15 میلیارد دلار 18میلیارد دلار، هر کدام از این رقمها درآمد ارزی داشته باشیم و مصرف ارزی، معنی نمیدهد که یک مرتبه ما 20میلیارد دلار تعهد داشته باشیم. یعنی اگر یک مرتبه مملکت را ما کنترل نکردیم رسید به یک تعهد 20 میلیارد دلاری، در حقیقت شما تمام منابعتان را مصرف کردید و سال آینده هم لنگ می مانید. این لنگ ماندن در خارج غیر از داخل است چون در داخل ما از منابع بانگی استفاده می کنیم، اینجا پول داخلی خودمان است اما اگر در خارج لنگ ماندیم، ممکن استما ناچار به استقراض ازر خارجی باشرایط بد سیاسی و به ضرر استقلال و به ضرر آنچه که صلاح مملکتمان هست، بشویم پس ما آمدیم دقیقاً اینجا این کار را کردیم گفتیم آقا! مشخصاً شما تعهدی که ایجاد می کنید باید در این سقف ها و در این حدود باشد پس دیجر یک لایحه بودجه چه کاری از دستش بر مآید؟ بیاید حد و حدود را مشخص بکند. مرزها را مشخص بکند(رئیس – وقتتان تمام است) چشم، بخش ها را تقسیم بکند بعد هم سیاست هزینه کردن را برنامه ای بکند و در جاهائی هم که صلاحیت قبلی تعیین است وتوسط مجلس هست آن را به رسمیت بشناسد. آنجا که سیاستگذاری دولت است، دست دولت را باز بگذارد و آنجا که سیاستهای کلی لازم هست، آنها را اعمال بکند، آن چیزی است که انصافاً در داخل این لایحه صورت گرفته و این یکی از بهترین لوایحی است که ممکن است به عنوان لایحه اساسی مطرح بشود وبرای من جای تعجب است که اصلا مطرح بشود که آقا بیاییم بحث های اساسی بکنیم . واقعاً خوب است که ما یک دفعه تعریف اساسی را هم بکنیم که اساسی چیست؟ چون مثل اینکه هر جا که ماگیرمیکنیم نهایتاً برویم یک کار اساسی انجام بدهیم. این یک کار اساسی است اگر کسی دنبال کار اساسی است، این اساسی ترین کاری است که میشود انجام داد.
رئیس- مخالف بعدی رادعوت کنید.
منشی- آقای محمد هاشم رهبری بفرمائید.
محمد هاشم رهبری – بسم الله الرحمن الرحیم تا الان وقتی که بحث بودجه در مجلس شورای اسلامی مطرح میشد، پول را ما از نظر داخلی و ریال را از نظر داخلی می دیدیم و روابظش را در کشور بررسی می کردیم. وقتی بودجه ارزی مطرح میشود در واقع روابط ما با کشورهای خارج و روابط آن کشور ها باما هم باید مد نظر قرار بگیرد و در واقع وقتی ارز مطرح میشود روابط اقتصاد بین المللی مادر آن باید دقیقاً دیده بشود. بنابراین بودجه ارزی بخشی از سیاست خارجی ما را باید در دل خود ش داشته باشد و این برای مجلس روشن باشد و از طرف دیگر باید صرفاً به بودجه ارزی از نظر اقتصادی نگاه کرده نشود بلکه از نظر سیاسی و فرهنگی هم دیده بشود که وقتی به بخش خدمات برسیم آنجا عرض خواهم کرد که ما مسأله را امروز چه جوری داریم می بینیم و باید به چه سمتی حرکت می کردیم و تا کنون حرکت نکرده ایم. البته این جای خوشحالی است که برای اولین بار بودجه ارزی در مجلس مطرح میشود ولی آنچه که به مجلس تقدیم شده است کافی نیست( یکی از نمایندگان- ترکیب نیست؟) ترکی بر خلاف آنجه که آقای حائری زاده فرمودند، ترکی هیچیک از این بخش ها برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی نه به صورت پیوست، نه به صورت آگاهی نه به صورت جزوه ، به هیچ صورتی در اختیار آنها به صورت رمی قرار نگرفته است. برادران عریز نماینده کدام یکی از این بخشها را مشخص کرده اند که اینها شامل چه قسمتهائی است چه روابطی بین آنها باید برقرار باشد؟ جه نسبتی بین این بخشهای مختلف در آن بخشی باید وجئود داشته باشد؟ در بقیه کشورها روابط بین آنها چه گونه است؟ در کشور ما تا الان چه جوری بوده؟ به صورت مطلوبش چه باید باشد و این بودجه چه چیزی را دارد مشخص میکند؟ هیچ چیزی مشخص نیست. من نمیدانم چیزی را که مشخص نیست، رأیش را از مجلس گرفتن چه معنی میتواند داشته باشد؟
مسأله بعدی ایناست که هیچ سیاستگذاری متأسفانه در این دیده نمیشود جز یک مورد تعرفه ای که آقای آقا محمدی اشاره کردند که آن را هم عرض خواهم کرد که چه مسائلی خواهد داشت . کل سیاستگذاری ها و خط مشی ها و برنامه ریزی ها به کمیته تخصیص ارز سپرده شده است خاطر برادرها اگر باشد در بودجه ریالی این مطرح شد که بسیاری از پیوستها اینجا وجود دارد، سیاستگذاریها انجام میشود، بودجه هائی برای کارهای عمرانی، استانی و ملی و دوساله و چند ساله مشخص میشود. آخر کار کمیته تخصیصی که در وزارت برنامه و بودجه هست، میتواند تخصیص بدهد یا ندهد. حتی این مقدار هم در رابطه با بودجه ارزی اینجا مشخص نشده است فرمهائی را برای کارهاو پروژه های عمرانی به مجلس آورده میشود،( وقتی بحث بودجه ریالی است) در آنجا روشن شده که این پروژه به خصوص تا امروز چه قدر بودجه ریالی یا ارزی برداشته است امسال چه قدر میخواهد ؟ تا اتمام این پروژه چه قدر بودجه ریال و ارزی میخواست؟ میتوانستند این به صورت پیوست بودجه ارزی در اختیار مجلس گذاشته بشود تاما با این مسأله مواجه نباشیم که شما اینجا تخصیصی بدهید در عین حالی که ارزش هم مشخص بوده و برای کمیسیون برنامه و بودجه آوردن روی آن فرمها به خصوص کمیته تخصیص ارز اگر نخواست این ارز را تخصیص نمیدهد. چون در تبصره های شما در مواد مختلف این بودجه به هیچوجه مشخص نیست که ارز مربوط به این پروژه ، ارز مربوط به ان دستگاه چه مقدار است؟ همه این سیاستگذاریها و برنامه ریزیها که پروژه های زیربنائی شما دنبال بشود یا پروژه های دوساله شما دنبال بشود یا دارو دراولویت باشد با آموزش و تحقیقات در اولویت باشد یا کشاورزی نباشد اینها به هیچوجه در این بودجه مشخص نیست. و امر ساستگذاری را نه تنها به مجلس داده نشده، به هیأت دولت هم داده نشده به یک عده وزیر خاص داده اند که این ها میتوانند تمام پروژه های شما را«وتو» بکنند وتمام بودجه ریالی شما را تغییر جهت بدهند. کار بودجه ریالی انجام میشود ولی به این دلیل که تخصیصی روی فلان تجهیزات یا فلان ماشی آلات انجام نشده، کار میخواهد یعنی فلان نیروکاه میخوابد. در رابطه با کارهای تعرفه ای که اشاره شد اگر در این بودجه مشخص میشد که ارز هر دستگاه و پروژه چه مقدار هست ما می توانستیم روشن کنیم که چه مقدار ارز را در اختیار وزارتخانه سازنده به عنوان مواد اولیه قرار بدهیم و بعد هم کنترل کنیم که این وزارتخانه آیااین نیروگاه این «بویلری» را که گفته من میسازم، ساخته است یا نساخته است. اگر ساخته باشد ما ببینیم که در جه مسیری در جهت خود کفائی حرکت می کنیم و مسؤول عدم پیشرفت فلان پروژه نیروکاه را وزیر نیرو بدانیم یاوزیر صنایع سنگین بدانیم که این «بویلر» را نساخته یا جند وزیری که در کمیته تخصیص ارز نشسته اند و تخصیص ارز نداده اند. این مشخص میشد ولی امروز چنین چیزی در این لایحه مشخص نیست و دقیقاً مسوولیت وزراء لوث شده است و نمیتوانیم از وزیری بپرسیم که پیشرفت این پروژه و یا عدم پیشرفت آن به کجای این قضایا مربوط میشود/
نکته دیگر این است که علیرغم این که خود دولت ، بخش دولتی و غیر دولتی را در بودجه ارزی مشخص کرده امروز آنجه که به مجلس داده شده هیچوجه مشخص نیست که نسبت ارزی که به بخش خصوصی یا بخش تعاونی یا
بخش دولتی تعلق می گیرد، چه مقدار است؟ کمیته تخیصی ارز هر گونه خطی را که بخواهد برای تقویت بخش خصوصی یا دولتی یا بالعکس میتواند انجام بدهد. چه ساستگذاری را الان دارد مجلس انجام میدهد و در چه جهتی دارد پیش می برد؟ هیچ چیزی را اینجا مشخص نمی کنند.
نکته دیگر تمام سرمایه های ما در خارج از کشور است شما یک و نیم میلیارد دلار از دولت فرانسه طلبکارید به هیچوجه در این جا مسخص نشده. شما یک میلیارد دلار تضمین احکام را که ممک است که به نفع آمریکا در دادگاه «لاهه» داده بشود ، تضمین کرده اید در بانک مرکزی هلند گذاشته اید. این به هیچوجه در اینجا دیده نشده است و نمی دانم که بودکه ارزی معنایش جیشت؟ آیا نباید سرمایه های ما در خارج از کشور در اینجا منعکس باشد؟ صرفاً فقط درآمد ارزی ما از طریق نفت است که باید در اینجا مشخص بشود؟
نکته دیگری را که باید اینجا اضافه کنم این است که در بخش خدمات، برادران عزیر بارها و بارها از این مسأله نالیده اند که به مسافرین خارج از کشو ارزی که به خون بهای این جوانان به وجود میآید، با این همه گرفتاری، با این امنیت با این شرایط «خارک» به وجود می آید و در اختیار قرار میگیرد، به افرادی داده می شود که بسیار راحت به تایلند یا فلان کشور یا فلان کشور می روند و به جای اینکه ما صدور انقلاب  بکنیم. بررسی کنید برادران! بیش از آنجه صدور انقلاب فرهنگی کرده باشید بیش از آنجه که بتوانید از این طریق روی کشورهای دیگر و روی مردم دیگر تأثیر بگذارید، افرادی را که به خارج فرستادید، به تایلند و بانکوک و این طرف و آن طرف فرستادید، فساد اخلاقی در این مملکت واردکردن است و علاوه بر فساد اخلاقی که وارد کردند، فسادهای دیگری، میکربهای دیگری، دردهای دیگری را برای این آوردند(رئیس- وقتتان تمام است) چشم، اگر بخش خدمات اینجا باز میشد و روشن میشد و برادران می توانستند عدد مشخصی را برای مسافرین خارج از کشور و این کشور و آن کشور قرار بدهند مسلماً جلو این حرکتهائی که امروز در کشور می شود و همه از آن ناراحت هستند، گرفته میشد و این طور ما مواجه نمی شدیم که نخست وزیر مملکت یک بخشنامه بدهد و رییس کل بانک مرکزی جلو آن بخشنامه را بگیرد و بالاخره سرنوشت این حرکت اقتصادی ، فرهنگی، سیاسی که در رابطه بامسافرین خارج از کشور دارد مطرح میشود، این جور نامشخص و نامعین و در جهت اهداف و برنامه های خاصی پیش برود بنابراین با توجه به همه این مسائل من با این بودجه ارزی که امروز در اختیار برادران گذاشته شده و برخلاف آنچه که پیش بینی می شد برخلاف آنچه که در کمیسیون برنامه و بودجه تصویب شده بود که بخش خدمات ریز بشود و طبق جداولی به مجلس شورای اسلامی داده بشود، این بودجه هیچگونه حدولی را هم به شما عزیزان تقدیم نکرده است والسلام علیکم و رحمته الله و برکاته
(در ساعت 11 آقای محمد یزدی اداره جلسه را به عهده گرفتند)
منشی- موافق بعدی آقای نادی هستند.
نادی- بسم الله الرحمن الرحیم اول من اشکالاتی که برادران مخالف گرفتند، عرض میکنم بعد به اصل لایحه می پردازم. فرمودند که بخشهای مختلفی که ذکر شده در لایحه مشخص نیست. مثل بخش دفاع، خدمات ، کالای اساسی و عرض کنم که سایر… دقیقاً مشخص است یعنی هر کدام از برادرانی که فرصت ووقت داشته باشند که ریز مسائل را یاد بگیرند ،‌اینجا هست، یعنی ریز ریز که چه می خواهد اینجا هست . در کمیسون هم بحث شده به آقایان هم ارائه داده شده و در کمیسون مسخض است. هر نماینده ای که می خواهد سؤال بکند بنده و یا اعضاء‌دیگر اینجا هست که خدمتشان ارائه داده بشود.
در ارتباط با بخش خدماتش هم ریز آن هست و دقیقاً در کمیسیون هم بخث شد. یعنی مسائل ریزش آورده شد حتی آقایان سؤالاتی داشتند راجع به تفکیک که مثلا ما به فلان کشور پول بپرزداریم. یک مقداری هست راجع به حجاج مان هست در ارتباط باسوریه میروند. در ارتباط با کامیونهای مختلفی که هست در ارتباط با همی پروژه هائی که نقل کردند و مختلفش هست وریزریزش هست و لیست آن ها هم همین جا هست که چه اندازه تخصیص داده بشود، مشخص و معین است آقایان اگر می خواهند دقیقاً سیاستگذاری کنند که کاهش یا افرایش پیدا بکند. این هم اینجا هست میتوانند بگویند این باشد، آن نباشد. و اساساً بخش خدمات یک بخشی است که من بعداً عرض خواهم کرد که از آن بخش هائی است که اجتناب ناپذیر است.
در ارتباط با کالاهای اساسی آقایان فراموش نگنند در کمیسیون وقتی که به3-4 نفر ارائه داده شده که بررسی بکنند و بعد آمد توضیح داده شد، آقایان قبول نکگردند، آقایان شورای خرید و کلیه مسؤولینی که در ارتباط با ریزریز بودنمد،‌در ارتباط با همه کالاها، الان هم بنده اینجا لیسست آنها را دارم مثل قندو شکر، علوفه ، جای و همه مسائلی که بود، بحث شد حتی سیاستگذاری که وزارت کشاورزی داشت در این قبیل چه قدر می خواهد رشد خواهد داشت که آنجا در ارتباط با خرید گندم منظور نظر قرار گرفت در ارتباط با راه افتادن مراکز صنعتی ما در داخل در ارتباط با کودش، در ارتباط با علوفه اش که چه قدر ما رشد پیدا کردیم وتمام چند سال گذشته را مد نظر قرار دادیم یعنی تک تک روی آن بحث شده و مشخص شده، آقایان چه طوری می گویند سیاستگذاری نشده است؟ دقیقاً مشخص شده و بها داده شده است که ما چه اندازه وابسته باشیم وچه اندازه وابسته نباشیم و بها دادن به تولیدات داخلی، هر کدام از آقایان می خواهند بگویند، بیان بکنند راجع به کدام قلمش ، روی آن انگشت بگذارند ما که نمی توانیم اینجا همه مسائل را از پشت بلند گو عدد و رقمش را بگوئیم، همتن آن را بحث کردیم و هم دلاری آن را بحث کردیم و هم گفتیم این مقدار باشد و این مقدار نباشد نسبت به کل مسأله پس این جور نیست که آقایان! بحث نشده باشد. بحث شده باشد اگر آقایان کمیسیون را مورد اطمینان می دانند فبها. هرکدام مورد اطمینان نمیدانند میتوانند بیایند از کمیسیون سؤال بکنند و بپرسند.
بحث بعدی راجع به سایر، آقایان به نظر من اولین حرکت انقلابی که در کشور رخ داده و بعد از انقلاب هست و تماتم مسائلی را جمع کردیم که در کشور چه می گذدرد وجه خواهد گذشت خوشبختانه مجلس پی برده و دست یافته به آن و آن این است که هر وزارتخانه و هر دستگاهی دیگر خود سرانه نخواهد برود هر چیزی که در ارتباط با خودش است ، بیاورد. سیاستگذاری دقیق شده ، گفتیم آقا جان! در کشور چه لازم است؟ بر حسب تعرفه ای ، تمام نیازهای این کشور را در ارتباط باتعرفه ای بحث شده و بررسی شده که آقا جان! مثلاً وزارت نفت چه چیزی در این کشور می آورده، می گوئیم آقا جان تو اگر می خواهی ورق بیاوری ، ورق در ارتباط با معدن و فلزات، می تواند بپردازد نمیتوتاند خودش، باید بیاورد یا مثلا در ارتباط با صنایع سنگین است این جور نیست که هر کس بخواهد از خارج، وزارتخانه ها سراریر میشدند روی خرید ماشین و غیره و غیره…
گفتیم نه آقاجان، تأمین کننده ووزارتخانه ای که باید تولید کننده ماشین باشد، خود رو در اختیار بگذارد صنایع سنگین است اگر توانست تأمین بکند فبها، اگر نتوانست تأمین بکند، این باید اجازه بدهد، مسؤول این است ما چه طور سیاستگذاری نگرده ایم؟ دقیقاً سیاستگذاری کرده ایم یعنی دقیقاً آمده ایم تمام هرج مرج ها و اختلافهای خریدی که وجود داشته، متمرکز کرده ایم، مسؤولش هم مشخص و معین است و اینجا نام هم برده ایم. به اضافه نما آمدیم یک کمیته تخصیص ارز گذاشتیم که هیچکدام نظر خاصی در ارتباط با خرید ندارد.یعنی وزارت برنامه و بودجه در خرید از خارج از کشور نقشی ندارد. اقتصاد و دارائی و بانک مرکزی، عرض کنم نماینده مجلس. این که ما وزارت نفت هم گذاشتیم در ارتباط به اینکه خودش تأمین کننده کل ارز نسبت به مسأله است؟ و در نتیجه باید آن گزارش صحیح به ما داده بشود، پی بینی ها بیان بشود تا اینکه بتواند برای آن تصمیم گیری بشود، پس این هم انجام گرفته و این جوری نیست که انجام نگرفته و آقایان کم لطفی نکنند.
مسأله دیگر در ارتباط با جهت گیری بحش خصوصی و بخش دولتی است. آقایان بودجه ریالی شان دقیقاً مشخص است و شما در بودجه معین کردید که آقاجان در ارتباط باتوسعه و گسترشی که دولت خواهد داد، این مبلغ است، نیازهایش هم که از خارج خواهد بود، مشخص و معین است خواه نا خواه این قدر ریال دارد، چه شرکت هایش و چه بخشهای مختلفش. برحسب درآمد ارزی و ریالی که دارد تخصیص داده میشود.اگر ریال هایش خاضل نشده خواه ناخواه از این ها نمیتواند استفاده کند این مقدار که هست. اگر ریال هایش حاصل شد. استفاده میکند وهمه اشت هم با یکدیگر رابطه و ربط داردند.
مسأله دیگری بخش خدماتش است که گفتند در ارتباط با فرستادن خارج است. این بخش را میشود ریزش کرد و ریزش هم اینجا هست و اقایان می توانند روی آن دست بگذارند و بگویند آقا جان این حذف بشود. آن باشد، آن نباشد، همه حرفهائی که آقایان میزنند در ارتباط با کل در سال 300 میلیون دلار دور میزند. البته آقایان میتوانند سیاستگذاری کنند و جهت گیری آن را عوض کنند . من الان موافق هستم و کمیسون هم تصویب کرده وریزش هم اینجا
هست و میتوانست داده بشود، اما این را فراموش نکیند:
1- برادران دقت کنند ما در این لایحه یک واقع بینی کرده ایم واقع بینی ما این بوده که اجازه بدهید که من مصرف سالهای گذشته را یک مقداری بخوانم. ببینید سال 56،26میلیارد بوده . 57، 24میلیارد بوده،58 17میلیارد بوده،59، 20 میلیارد ، سال 60، 17 میلیارد، سال 61، 20 میلیارد، سال 62 ، 25 میلیارد و حدود 17 میلیارد هم سال 63 یعنی تقریباً مصرف گذشته بوده . ما دیدیم خیلی ها از آن تویش آب است. این واقع قضیه است یعنی الان کمیسیون های مختلف مثل کمیسیون دفاع که دارد بررسی می کند و کمیسیون برنامه و بودجه که بررسی کرده و کمیسیونهای مختلف هم که یک مقدار وارد قضیه شدند، دیدند آب خورک فراوانی دارد:
1- آمدیم با واقع بینی بررسی کردیم ، گفتیم اگر بر حسب تعرفه باشد و برحسب این ساستگذاری صحیح باشد، طبیعی است که این کافی میتوانند باشد.
2- آمدیم مسأله در آمدها را مد نظر گرفتیم. یعنی این جور نبود که بر حسب یک حالت کاذبانه یک سقفی را بالا ببریم و در نظر بگیریم بدون اینکه حاصل شود نه، آن را هم حاصل کردیم و همین تعیین الگو هست. آقایان میگویند الگوی مصرف را تعیین بکنند، شروع قضیه، همین جا است که باید در جریان قرار بگیرند و مشخص و معین هست در صنایع کحا میخواهیم توسعه بدهیم ، کحا میخواهیم تضییق ایجاد بکنیم،‌در تولیدات کشاورزی کحا میخاهیم توسعه بدهیم، کجا میخواهیم تضییق ایجاد بکنیم دقیقاً اینجا هست شما این تبصره ها را که نگاه می کنید همه اش حکایت از جدول هائی دارد که آقایان میتوانند مراجعه کنند و سؤال کنند و به پرسند و مشخص و معین هست و اینکه گفتیم کمیته تخصیص ارز مشخص و معین بکند به خاطر همین مسأله است.
مسأله دیگر ما اینجا گفتیم برادران در ارتباط معادل دریافت ها و وصولی های ارزی است. اگر ما توانستیم در ارتباط با این سقف حاصل بشود، مصرف میکنند به اعتبار اینکه ذخایر هم بالا میرود یعنی گفتیم به اعتبار وآن اصلاحی هم که انجام گرفته، هر جه وصول میشود، 10 درصد به دذخایر ما افزوده میشود پس آن را هم حفظش کردیم و ریال هایش گفتیم بابت بدهی دولت به بانک مرکزی است و آن باعث میشود که خودش تورم در کشور مهار بشود.
مسأله دیگری که اینجا آمدیم سیاستگذاری کردیم گفتیم اگر دولت توانست این درآمد را حاصل بکندو آن کمیته تخصیص ارز و گزارشی که به کمیسیون و در حقیقت به مجلس خواهد داد، روشن میشود در جه مسالی میخواهد توسعه بدهد و آن مسائل ما درامهاتی که در این کشور به عنوان پایه و اساس است باشد. آیا سراغ مصرفی ها برویم، یا سراغ تولید داخلی برویم؟ آیا برویم خود رو از خارج ساخته شده وارد بکنیم؟ یا اینکه نه، در داخل میگوئیم آقا جان شما باید کارخانجاتنش را توسعه بدهید و در داخل بسازید یا آیا باید بها بدهیم از نظر ارزی به فولاد مبارکه، فولاد اهواز، و غیر ذالک به عنوان صنایع مادر که راه بیفتد یا اینکه نه، برویم جنسش را از خارجی بیاوریم.مابیشتر بها را به این میدهیم. خواه نخواه اینجا سیاستگذاری و دقت شده و به اضافه ما نسبت به هر تعرفه نه، کل بخش ها را ، ما اگر نسبت به سایر… یعنی خریدی که به عنوان سایر هست، هفت و نیم اینجا گذاشته شده است خرید می کنیم، طبییعی است که در مقابلش هم بخش خدمات داریم، بخش در ارتباط با کشتیرانی، در ارتباط با حقوق گمرکی است، نمیدانم مسائلی که خواهد بود. به اضافه برادران در ارتباط با هواپیمائی که نسبت به حج و سوریه است،اعداد بالای زواری است که فرستاده میشود و مجبور میشوند که حداقل هواپیما هم حتی از کشورهای دیگر اجاره بشود، همه اینها را مد نظر ئداتشته باشیم. اینها هست که بالاخره باید شما تعیین بکنید که باید باشد یا نباید باشد. ما نظرمان این است که اولا این لایحه چند تا پیام اساسی و بنیادی دارد:
اولین چیزی که آمده سقفش را تعیین و مشخص کرده و میگوید در این سقف.
دوم – گفته ذخایر باید افزایش پیدا بکند.
سوم کمیته تخصیص ارز قرار داتده که باید تعرفه ها را مشخص و معین بکند و به تصویب هیأ وزیران برسد.
چهارم- گفته در بین بخشها 5% میتواند جا به جا بکند. این که بخش دفاع، بخش خدمات اگر احیاناً مسأله پیدا کرد میتواند جا به جا بکند این مانور را برای آن قائل شده . در سایر برای تعرفها تا 10% میتوانند افزایش و به کاهش بدهند. که مشخص بشود این مرود لزوم است و باید وارد بشود و به نظر من لایحه حامع و کاملی است و اشکالاتی که آقایان میگویند یک مقدار بی توجهی است و به نظر من ریز زیز این مسائل در کمیسیون هم بحث شده. اگر آقایان جدولش را بخواهند بنده اینجا جدولش را دارم که مشخص و معین است. سایر هم که حدود200-300 صفحه هست و در کمیسیون هم هست هر کسی حالش را داشته باشد کدام وزارتخانه می آورده، تمام سالهای گذشته و هم وجود دارد و این اطلاعات نبوده و خیلی هم روی این مسأله کار شده و اطلاعات جمع آوری شده، تمام سالهای گذشته که هر دستگای چه قدر وارد می کرده وبه طور متوسط چقدر بوده و این ها را حسابرسی کرده ایم. ما به طور متوسط مثلا کالاهای اساسی به این رسیدیم که 2 باشد، بعد دیدیم که نه، میشود یک قدری گشایشی هم حاصل بشود برای اینکه در تنگنا نباشیم و همین طور بالمناسبتش خدماتش هست و سایرش هست و همه و همه را و وخواه نخواه اینجا به نظر ما میرسد یک چیز حساب شده تنظیم شده و امیدواریم که برادران بادقتی که خواهند داشت در آینده نزدیک سیاستگذاری در ارتباط با الگوی مصرف که این خواهد بود.(نایب رئیس- وقتتان تمام است) و بودجه ریالی که تصویب کردید هماهنگ با یکدیگر آقایان بسنجند  و نگاه بکنند، الگوی مصرف هم تعیین خواهد شد و حرفهائی هم که آقای عبداللعلی زاده و آقای رهبری در این ارتباط زدند البته آن بحث اساسی و بنیادی آن هست که مجلس میتواند وقت بگذارد و شروع هم بکند خوب این را نمیدانم تعبیر چه بکنم یا نخواستن مجلس است(نایب دریس- آقای نادی وقتتان تمام شده است)یا احیاناً مسأله دیگری بوده است که نمیخواهد. ما به هر جهت آن را هم اساسی و بنیانی میدانیم و هر جه سریعتر باید انجام بگیرد واینها را بازوهای قوی در آن سیاست میدانیم والسلام
نایب رئیس- مخالف بعد صحبت کند.
منشی- مخال بعدی آقای زواره ای.
زواره ای – بسم الله الرحمن الرحیم من تعجب می کنم از یک قسمت از فرمایشات برادرمان آقای نادی گرچه قبلا باید اززحماتی که برادران کشیدهاند از آن موقعی که این فکر بودجه ارزی پیدا شده است،  بعد زحماتی که در کمیسون کشیده اند تا حالا. اما تعجب ایناست که ایشان میفرمایند بلی، اینهارویش کار شده اقلام ریزش هست و در کمیسون هست آقایان بیایند ببینند. خوب مگر قرار است مجلس به چه میخواهد رأی بدهد. وقتی بحث بودجه است تمام ریز اقلام باید در لایحه باشد و این ریز را نماینده ببیند و از کم وکیفش مطلع بشود بعد تشخیص بدهد که این به مصلحتت هست یا نیست و به آن رأی بدهد. شاید گفته بشود قبل از اینکه در مجلس هم طرح میشد این مطلب را بعضی از برادرها میفرمودند که خوب مصلحت نیست بعضی از این اقلام در مجلس مطرح بشود. دلیلی ندارد که این رادیو باز باشد، خوب رادیو راببندید. هیچ مسأله ای نیست. شما ریز کلی این را می آوردید، رادیو هم بسته میشد و حتی میشد جلسه را با درخواست عده ای از نمایندگان محترم غیر علنی اش بکنیم و روی این مسأله بحث بشود و بعد یک ارقام و آمار مال سال گذشته را بیاورند و کمیسیون بگوید آقا سال گذشته این پولها را این کار کردند. این 25میلیارد سال 62 چه شد؟ سال 63 جه شد؟ بلی اینها کجا رفته است و چه شده است، این مسائل . ولی اینکه فقط اینجا بسته گفته میشود که آقا در کمیسیون هست. خوب بنده میخواهم رأی بدهم. من از نمایندگان محترم می پرسم که شما میخواهید رأی بدهید براساس یک رقم کلی که ریزش در کمیسیون هست چه گونه من می توانم تصمیم بگیرم یا دیگران. من نمیدانم شاید دیگران بتوانند تصمیم بگیرند ولی بنده که فکر نمیکنم روی اینر قم کلی که اینجا فرض بفرمائید آمده خدمات سال 63 بوده، 200/2 حالده شده 800/1 ، چهارصد تا کم شده چه چیز را کم کرده اند، کجا را کم کرده اند؟ اصلا 800/1 را برای چه در نظر گرفتند، اینخدمات چه هست؟ این پول که بابت خدمات ارزی که در نظر گرفته، کحا میخنواهد خرج بشود؟ به این صورت کلی چه گونه میشود روی آن تصمیم گرفت من نمیدانم ، آن تصمیمش با خود نمایندگان محترم است. ولی بنده فکر میکنم که هر جه نگاه کردم چیزی نتوانستم از اینها در بیاورم و در آئین نامه داخلی مجلس، یا رویه ای که بوده است یا رویه و سنتی که در کشورهای مختلف هم هست، به این صورت نیست که بگویند آقا بیائید
کمیسیون نگاه کنید اقلام راآن هم روزی که میخواهند اینحا رأی بدهد نه ، یک ماه قبل ، حالا یکماه قبل کمیسون برنامه و بودجه اعلام میکرد که آقا به این دلایل ما این را ضمیمه نمیکنیم، نمایندگان بیایند این راببنند، این اقلام را نگاه کنند بعد تصمیم بگیرند. نه اینکه الان که قرار است رأی گیری بشود گفته بشود که بلی این اقلام در کمیسیون موجود است.
مسأله دیگر این که من فقط یک گوشه اش را آمدم توی مجلس جون در کمیسیون بودم دیدم راجع به آن بحث شد اینکه این بودجه ای ارزی وقتی که گفته میشود بودئجه باید طبق مقررا مربو به بودجه بحث بشود و افراد بیایند. ثبت نام بکنند که ظاهراً عرض شود پذیرفته نشد حالا تصمیم گیری چه گونه است و مقررات آئین نامه داخلی چه اجازه میدهد آن بحث دیگری است. اما آنچه که برای بنده مطرح است این است که این بودجه ارزی براساس کدام سیاست اقتصادی تنظیم شده و جه اهدافی را دنبال میکند؟ برادرانی که به عنوا موافق صحبت می گردند،‌هیچ مسأله را در اینجا روشن نکردند. من یک مثال های کوچکی در این زمینه میزنم. ملاحظه کنید مابعد از انقلاب حسب اعلام مسؤولین وخودمان هم میدانیم که موشک ساختیم اما در همین مجلس اعلام شد که بیل و فرقون وارد می شودملتی که میتواند موشک بسازد چرا بیل و فرقون وارد می کند؟ کدام سیاست است؟ کحای کار می لنگد؟ آیا کجای کار می لنگد؟ این بر کدام سیاست اقتصادی مبتنی هست که در سال 62 ما از کره جنوبی که می‌آمدیم برایمان با هواپیمان 747 خط کش میآوردند. در چین دیدیم که یک هواپیما بلند شد گفتیم چه هست. پرسیدیم، برادرانی که چین بودند سوار شدند، گفتند خط کش می آورند، نمونه هایش را داشتند خط کش این قدری، هواپیما از اینجا بلند میشودمیرود چین، و 70 تن خط کش بر میدارد میآورد. این اقلامی که اینجا در نظر گرفته شده کالاهای اساسی، این کالاهای اساسی چه هست؟ خوب کدام یکی از این نمایندگان میدانند این کالای اساسی جه هست، خط کش میخواهید از چین بیاورید؟ فرقون و بیل میخواهید وارد بکنید؟ آن سیاستهای غلطی که منجر به این مسأله شده که از یک طرف نیاز به ما این مکان را میدهد که استعدادهای درون مملکت شکوفا بشود و موشک بسازد ولی آن طرف بیل و فرقونش را از خارج وارد بکند این سیاست های غلط در ارائه بودجه ارزی باید روشن میشد و جلو آن گرفته میشد. شما جه کردید؟ کحایش هست این را برای بنده روشن کنید یا برای مجلس انشاءالله روشن کنید که کحا هست و شما کحا ورود بیل را گرفتید، کجا ورود جلو فرقون را گرفتید؟ در اینجا هیچیک از این مسائل روشن نیست تا چه وقت باید این حجم گسترده واردات باشد که گندم را با دلار کیلوئی 9 تومان بسنجند، در داخل 4 تومان بخریم. بنده جند بار با مسؤولین وزارت کشاورزی گفتم برای خدا شما نمیخواهید یک قران اضافه بدهید. گندم به همان قیمتی که با دلار وارد مملکت تمام میشود به جای اینکه این دلار را به آرژانتین، به کانادا،‌به کشورهای صادر کننده نگندم بدهید، همین دلار را بدهید به کشاورز، شما خواهید ظرف یکی دو سال یا کمی بیشتر، ما بی نیاز از واردات گندم خواهیم شد. شما از یک طرف دلار را در اینچا 9 تومان در نظر میگیرید از آن طرف بانک مرکزی اعلام می کند رسماً که دلار صادراتی را 60 و فلان بیایند بخرند. خوب معلوم هم هست که قیمت دلار در داخل مملکت چه گونه است؟ اگر این بودجه ارزی است ماباید ریز خریدها را بدانیم، ریز مصرف این را بدانیم که در کجاها قرار است که مصرف بشود و نقش این سه بخشی که در قانون اساسی پیش بینی شده آن توصیه های حضرت امام به دولت این ها نقششان مشخص باشد بخش خصوصی چه نقشی دارد ، بخش دولتی نقشش چه هست ، بخشی تعاونی چقدر است؟ جه سهیمه ای برای هر کدام اینها تخصیص داده شده است. آقایان ما که خودمان را نمیتوانیم گول بزنیم.این همه، 25 میلیارد دلار پول در سال 62 ، صرف واردات و زخماتش شده ولی شما همه تان میدانید بنده و شما به عنوان نماینده مجلس بنده خودم یک عدد سیلندر ترمز ماشین بنز میخواستم، 8 ماه ماشین خوابیده بودآخرش با پارتی بازی پیدا کردیم. برویم رقم واردات ارزی که وزارت بازرگان بابت لواز یدگی داده ببینیم چه قدر است و آخر آن طرف در بازار آزاد آن طور بعد همه چیز را دولت دست رویش گذاشتن،‌این را کجایش مشخص شده نقش بخش خصوصی، نقش دولت، نقش تعاونی در این بودجه ارزی؟ کجا هست . سهمشان چه قدر است؟ چه کارهائی را دولت میخواهد دنبال کند ، کحایش را از اشتباهات گذشته تجریه آموخته و میخواهد برگردد و بگوید اقا اشتباه کردم این اشتباه را حالا اصلاحش می کنیم؟ هیچ کدام اینها در اینجا روشن نیست. هیچ چیز ، فقط یک اقلامی اینجا آوردند برای ما بخش دفاع، بخش خدمات خرید کالاهای اساسی در اختیار آقای نخست وزیر یک میلیارد، قبلا در کمیسون در نظر گرفته بودند500 بعد یک میلیارد کردند. خوب این یک میلیارد صرف چه میشود؟ سال گذشته که بوده صرف جه شده؟ آیا نمایندگان ملت نامحرمند و مجلس نسبت به ین مسائل نامحرم است.اگر قرار است کسی نفهمد و خارجی ها ندانند، پخش نشود، عرض کردم راه دارد، تریبون ، رادیواش را می بندند و قطع میکنند اینجا فقط نمایندگان بحث میکنند ولی این یک میلیارد صرف جه کارهائی شده است؟ که حالا قرار است دوباره یک میلیارد گذاشته بشود . اینجا این صورتی که من دارم:
تخم مرغ 60 هزار تن وارد کننده، هر تنی نمیدانم 1000دلار خوب حساب بکنید ببینیم که کیلوئی چه قدر میشود؟ آن وقت با قیمت ارز آزاد حساب بکنیم. نه ارز دولتی، ارز آزاد حساب بکنیم شما همین قیمت را بدهید به تولید کننده داخلی ، آن جور مشکلات برای آن فراهم نکیند. ببینیم ما از خارج بی نیاز میشویم یا نمیشویم؟ و کدام از این مسائل روشن است هیچ چیزش روشن نیست. من هر چه فکر کردم به این چه جوری میشود به این اقلام رأی داد، این اقلام یعنی چه؟ گویای چه مسائلی هست و تعجب میکنم برادرمان آقای آقا محمدی با آن حرارت و اینها که دفاع میکردند یا آقای نادی همه اش گفتند این چندتا… بلی یک چیز مثبت دارد، یک دو نکته مثبت دارد که آقای نادی فرمودند(نایب رئیس- وقتتان تمام است) الان همین را عرض میکنم قبول است. سقفی برای آن مشخص کرده که دیگر نرود یک مقدار هم از ذخیره قبلی بخورد. این یکی درست گفتند نمیدانم، ذخیره هم بکنند اما خودتان گفتید حداکثر معادل دریافتی، اگر این 19 میلیارد و خرده ای را که پیش بینی کردید، 15 تایش حاصل نشد، چه کار میکنند؟ آن وقت ذخیره ارزی خواهد داشت؟(نادی-بلی) به هر صورت به نظر بنده با این شکلش قابل رأی دادن نیست. پیشنهاد می کنم، بلی، مسائل را ما هم قبول داریم از تریبون هم نباید بیان بشود و. منتشر هم نشود ولی اگر لازم است جلسه غیر علنی، اگر نه رادیو را اگر ببندیم خلاف آئین نامه نیست اینجا رادیو بسته بشود و مسائل باز بشود، بحث بشود که مخالفین هم نتوانند سوء استفاه بکنند تانمایندگان در جریان کاملا قرار بگیرند و آگاهانه رأی بدهند و تصمیم بگیرند. والسلام علیکم و رحمته الله.
علوی تبار- آقا این القاء شبهه است که مرتباُ نمیگویند رادیو را ببندید ما از ملت چیزی را که مخفی نداریم. سه بار فرمودند که رادیو را ببندیم.
نایب رئیس- بلی معلوم است اگر یکوقتی درخواست بود از مجلس باید رسماً درخواست کنند والا به این صورت که نمیشود این را در آئین نامه مشخص کرده اند در مواقعی که لازم باشد خود مجلس میتواند تصمیم بگیرد موافق بعد صحبت کند.
منشی- آقای هراتی بفرمائید.
حسین هراتی-بسم الله الرحمنالرحیم. عمده مخالفتی که برادران در مخالفتشان مطرح می کردند خواهان این نکته بودند که ریز دقیق و مو به موی مسائل ارزی برای آگاهی شان مطرح بشود. اولا این سؤال پیش نی آید که چرا قبل از مخالفت حداقل آقایان به فکر طرح این سؤال نیفتادند که چرا ضمیمه نشده و آیا جائی هست که به شود به آن دسترسی پیدا کرد و پیرامونش مطالعه کرد و بعد مخالفت و یا صرفاً مسأله را آوردند و در اینجا در پشت تریبون مطرح کردند؟
اولا اگر بخواهد ریز آن مسائلی که حدود سه ماه در در کمیسیون بخث شده و تعرفه بندی شده و بخشی شده، انصافاً از حوصله مجلس خارج است و باید یک کتاب 500-400 صفحه ای منتشر کرد که عمدتاً انتشار این گونه کتابها هم نمیتواند آن چنان نقش مثبت و سازنده ای داشته باشد.
نکته دوم این است که این شور اول هست و شور اول در ارتباط با کلیات است. این در شور دوم است که میشود پیشنهاد داد و خواهان این شد که ریز بعضی مسائل عرضه بشود/
اما اینکه اگر ما بخواهیم آن جنان که برادران میخواهند کنگاش کنند و عمیق بروند و آن ریز را به آن شکلی که خواست بعضی از برادر های هست مطرح کنند. در واقع باید بگوئیم دیگر این بودچه ارزی نیست، این بودجه عرضی است. که یعنی ما دقیقاً بیائیم آن نیازهائی که ما داریم از آن کشور وارد کننده
دقیقاً مطرح بکنیم و اهرم های استکبار به کار بیفتد برای اینکه یک نوع محاصره اقتصادی جدیدی را به وجود بیاورد که ما را از آن سری کالاهای اساسی محروم کند. بنابراین نخواهید که به آن شکل ریز چاپ بشود و در اختیار قرار بگیرد.قس علیهذا…
نکته دومی که در مخالفتها بود و مخصوصاً برادرمان آقای زواره ای مطرح کردند، مسأله بیل و مسأله خط کش و این گونه مسائل را مطرح کردند . دقیقاً یکی از هدفهای ما در بودجه ارزی این بوده که در مرحله اول وزارتخانه هایی که در سطح مملکت وجود دارند اگر میتوانند یا حتی در مواردی احتمال این را میدهند که بتوانند بعضی از کالاها را در داخل مملکت تولید کنند ما به هیچوجه، ‌متوسل به خارج نشویم یعنی از هر وزارتخانه ما سؤال کردیم که این نیازهائی را که ما در ارتباط با خارج از کشور تأمین میکنیم،‌این نیازها را جه مقدارش را میتوانید تأمین بکنیدو اگر گفته من نیاز را میتوانم تأمین بکنیم، حتی با کیفیت پائین تر. ما کیفیت پائین تر را پذیرفتیم ولی حاضر نشدیم که در این رابطه بودجه ای در اختیار بگذاریم که ارزی از مملکت خارج بشود بنابراین این اعتراضاتی که ایشان می کنند دقیقاً مورد توجه ما بوده و این تعرفه ای کردن بودجه یعنی ریز دقیق اقلامی که میخواهد از خارج از کشور وارد بشود، در رابطه با این مسأله بوده است.
اشاره ای داشتند به مسأله گندم، خوب در این رابطه ما از چه کسی باید سؤال بکنیم؟ ما از وزارت کشاورزی خواستیم پیش بینی کند که در آینده چه مقدار میتواند از نیاز مملکت را در مینه تولید گندم برآورده کند.خوب، یکمقدار می ماند که نمی تواند تولید بکند، نمی تواند تأمین بکند. خوب ما ناگزیر هستیم که در این رابطه هر چه زودتر ارزش را تأمین بکنیم که سیلوهای ممکت خالی نماند و به یژه این که بازارهای مناسبی که در اختیارش هست از دست ندهد. شما اگر میتوانید تأمین بکنید که آقا من میتوانم در این مملکت، طرحتان را ارائه بدهید مجلس تصویب بکند که ما یک دانه گندم هم از خارج وارد نکنیم ولی این یک مسإله ای است که همه مسؤولین و دست اندر کاران میگویند ما در طی 10 سال میتوانیم به این هدف بررسی، آن هم با توجه به این که این امکانات واین اختیارات، این توانائی ها و این ابزارها در اختیار ما گذاشته بشود اشاره ای فرمودند به مسأله ای که چرا گاهی اوقات مثلا ارز فرضاًَ 60 تومان فروش میرود وقتی که ما نرخ ترجیبحی برای صادرات خارج از مملکت قرار میدهیم پول این ارز ترجیحی را که ما قرار میدهیم از کجا تأمین بکنیم؟ خوب بهترین راهش این است که برای کسانی که میخواهند بروند به مسافرت در چهار چوب ضوابط جمهوری اسلامی این نرخ اضافی ارز را به آنها تحمیل بکنیم تا ضمن اینکه صادرات مان رواج پیدا کرده مشکلی برای ما ایجاد نکند. ضمن اینکه مسافرت های خارج از کشور را بردرها رقمهای عمده اش را ببینید200 میلیون دلارش فقط برای حج است و برای سوریه است و یک سری مسافرتهای دیگر هم اگر در سالهای گذشته در خارج از کشور صورت گرفته که ما امسال شدیداً در این بودجه ارزی کنترلش کرده ایم این در ارتباط با این بوده که مصوبه خود مجلس بوده که یکی از راهها و منابع درآمد این باشد که ارز در اختیار مسافرین قرار بگیرد.
بنابراین هیچ کار تخلفی انجام نگرفته ولی آمده جلو این مسأله گرفته شده است.
نکته بعدی که در این رابطه مطرح است این بود که یکی از بردرها اشاره کردند که چرا 14 میلیارد دلار را شما 15 میلیارد دلارش کردید؟ خوب مشخص است برادرها آمدند در مجلس پیشنهاداتی در رابطه با افزایش بودجه برق و راه و امثالهم پیشنهاد کردند. ما دیدیم به خاطر اینکه سقف استقراض محدود است،‌نمیتوانیم سقف استقراض را بالا ببریم ، ناگزیر شدیم که سقف فروش نفت را بالا ببریم تااین هزینه ها تأمین بشود. اشاره میکنند که اینها رقم سازی است. من تعجب میکنم کسی که خودش در کمیسون بوده و سه ماه روی این مسأله در ساعاتهای متوالی کار شده. بحث شده، بررسی شده و دقیقاً مشخص شده و اینجا اظهار میکند رقم سازی است واقعاً جای تأسف است. برادر دیگری اشاره کردند که این در ارتباط با سیاست خارجی است، بودجه ارزی باید مخص بشود از چه کشوری ماوارد میکنیم، به چه کشوری صادر میکنیم، آیا آن کشور در معادلات سیاسی ما جایگاهش کحا است؟ خوب، برادرعزیز این که در مقررات صادرات وواردات این مملکت بوده و مقررات صادرات و واردات هم مشخص شده و تصویب شده که به کجاها باید واردات انجام بشود، اولویت بندی ها برای جهان سوم و کشورهای دیگر دقیقاً مطرح شد. این اصلا در ارتباط با بودجه ارزی نیست. ضمن اینکه نباید فراموش بکنیم که این بودجه ارزی یک تافته جدا بافته ای از بودجه کل کشور نیست. همان سیاستهائی که در ارتباط با بودجه کل کشور بوده، همان سیاست هم در رابه با بودجه ارزی مملکت است. بنابراین این یک مسئله جداگانه ای نیست. اگر در آنجا اولویت به اشتغال هست، در بودجه ارزی هم همین سیاستها در این رابطه هست. بعضی برادرها اعتراض میکنند به این کمیته تخصیص ارز، یعنی اعتقادشان این است که باید این کمیته تخصیص ارز را ما توسعه اش بدهیم بشود هیأت دولت. خوب اگر هیأت دولت بخواهد بشود که نمیشود تصمیم گرفت. برای اینکه آن وقت هر وزارتخانه ای آن جه که برایش مطرح است، تأمین ارز خودش هست حالا دیگر توجه به اینت ندارد که جقدر ما رز توانستیم وارد بکنیم، چقدر ارزش تأمین شده، چقدر معادل ریالی اش تأمین شده. اولویت بندی ها چیست؟«هر کسی نقش خویش در آب می بینید» هر کسی میخواهد تلاش کند که بودجه ارزی خودش را بگیرد و در این رابطه گلیم خودش را از آب بیرون بکشد.
و اما آنچه که در ارتباط با این بودجه ارزی به عنوان گامهای اساسی و بلند کمیسیون برنامه و بودجه هست اگر برادرها آن جدول شماره 1 که جلوشان هست، یک نگاه کوتاه به این جدول شماره 1 بکنند، می بینند اولویتها و گامهای اساسی که کمیسیون برنامه بودجه برداشته چه هست. در سالهای گذشته در کمیسیون تخصیص ارز، وزارت نفت نبوده، ماامسال وزارت نفت را آوردیم تا دقیقاً هم میزان فروش نفت و حدود 90 % ارزی که از این راه بدست می آوریم مشخص بشود و هم چیش بینی های آینده اشت تا اینجور نباشد که بیایند یک سری تعهدات جدیدی را بپذیرند و بعداً به خاطر عدم فروش نفت دچار یک مشکلات عدیده ای بشویم.حتی در این رابطه وزارت نفت موظف شده که حتی پیش بینی تواترهای یک ماهه دوماهه و سه ماهه اش را بتواند مشخص بکند تا این کمیسیون تخصیص ارز دجار یک سری حالتهای بحرانی نشود. یعنی آینده را دقیقاً بتواند ببیند و براساس آنها برنامه ریزی بکند و از آن گذشته در رابه با کمیته تخصیص ارز(نایب رئیس- آقا وقتتان تمام است) آخرین نقطه عرضم هست. اما سؤال هم هست در این رابطه وزیر امور اقتصادی و دارائی به عنوان دبیر این کمیته هت و در هر موردی که برای برادرها سؤالی باشد از جهت نظارت از جهت برنامه های گوناگون امکانش هست و این مسأله ذخیره ارزی را که برای نخستین بار در بودجه ارزی گذاشته میشود و ما موظف کردیم معادل دریافت ارز، بلافاصله بعد از دریافتش در رابطه با ذخیره ارزی یک رقمی را قرار بدهد از دیگر گامهای اساسی است که در این رابطه برداشته شده والسلام.
نایب رئیس- مخالف بعد صحبت کند.
منشی- آقای جهانگیری مخالف بعدی هستند.
جهانگیری- بسم الله الرحمن الرحیم. بحث در ارتباط با بودجه ارزی کشور است و طبیعی است که بحث بسیار مهمی است و شاید از اصل بحث بودجه کل کشور در بعضی جهات یا از بعضی دیدگاهها مهمتر و بارارزش تر باشد ما بایذد اولاً مشخص بکنیم که ضرورت اینکه ما میخواهیم روی بودجه ارزی کشور بحث بکنیم و تصویب بکنیم بودکه ارزی چه بوده است.
روزی که تبصره ای توی لایحه بودجه آمد که دولت موظف شد که بودجه ارزی تقدیم بکند باین اساس بود که احساس می شد یک سری ناهماهنگی هائی بین تولیدات داخلی وواردات هست یا یکسری جهت های غلطی است که بعضی از وزارتخانه ها در خریدهای خارجی خودشان اعمال میکنند هنگاممی که ارز آزادی ، ارزکافی در اختیار وزارتخانه ای باشد میرود خریدهای زیادی میکند و انبار میکند گاهی اوقات بعد از چند سال می بینیم که خریدهای سالهای قبل دارد بر باد میرود، یا اینکه اصلا وقتی بحث روی محور توسعه اقتصادی کشور میرود قطعاً یکی از جهاتی که میتواند به محور توسعه اقتصادی کشور ما کمک بکند و مارا توی این جهت توی توسعه اقتصادی این نظام کمک بکند بحث این است که میزان واردات کحا است، جهت ارز کحا است، جهت صادرات کجا است، یک بحث اساسی قطعاً ماباید روی مسائل ارزی وواردات کشور بکنیم.
در ارتباط با بودجه ریالی کشور وقتی ما اینجا بحث کردیم ، توی کمیسیون بودجه مدتها بحث شد آمد توی جلسه علنی ساعتها بحث شد و تبصره هائی
تصویب شد ما آنجا مشخص کردیم که سقف مثلا بودجه دفاعی کشور این قدر ریال باشد، سقف بودجه راه کشور این قدر ریال باشد، سقف بودجه مثلا وزارت نیرو این قدر باشد، قطعاً ما وقتی که سقف ریالی را تقسیم میکردیم حتی تصویب کردیم که در آن بودجه ریالی وزارت نفت موضف است که این قدر نفت بفروشد این قدر ارز نفت وارد کشور بکند، این قدر هم ارز از سایر منابع تولید ارز همه اینها را ما توی بودجه ریالی کشور مشخص کردیم که ارز کشور چه قدر است، خرج کشور چه قدر است. توی بخشهای مختلف چهقدر است، به معنای دیگر سیاست گذاری کردیم، سیاست ترسیم کردیم که وزارت دفاع این قدر خرج بکند. وزارت نیرو این قدر خرج بکند یقیناً ما برای اعمال آن سیاستی که توی این بودجه کل کشور ترسیم کردیم باید ارزی معادل آن تخصیص پیدا بکند یعنی اینکه ما فرض کنید تصویب کردیم که بودجه ریالی وزارت نیرو این قدر ریال باشد، امروز توی بودجه ارزی جوری تصویب می کنیم که آن سیاست گذاری اول ما به هم بخورد. توی بودجه دفاعی آن روز ما با این دیدگاه که جنگ چنین است و چنان است، برای بودجه دفاعی مبلغ ریالی آن قدر تصویب کردیم حالا آمده ایم بودجه ارزی را جور دیگری میخواهیم برخورد بکنیم. یقیناً ما اگر بودجه ریالی داشته باشیم و بودجه ریالی براساس سیاس گذاری تصویب شده باشد قطعاً بودجه ارزی جائی ندارد. بودجه ارزی باید براساس آن سیاست گذاری ریالی که شما کردید تخصیص پیدا کند حالا یک وقتی ممکن است که آن چیزی که ما توی ذهنمان بوده چون بودجه همه اش براساس سیاست گذاری تصویب شده باد قطعاً بودجه ارزی جائی ندارد. بودجه ارزی باید بر اساس آن سیاست گذاری ریالی که شما کردید تخصیص پیدا بکند حالا یک وقتی ممکن است که آن چیزی که ما توی ذهنمان بوده چون بودجه همه اشت بر اساس پیش بینی است، آن چیزی که ما پیش بینی کردیم برای درآمدهای مان حاصل نشود، آن چیزی که ما پیش بینی کردیم برای فروش نفت مان حاصل نشود یقیناً جائی که این را باید سرشکن بکند روی قسمتهای مختلف اگر مجلس نباشد دولت است. ما توی تبصره های بودجه سال 63 یک تبصره به اسم تبصره 53تحت عنوان لایحه ای و آن هم نه با یک شور بلکه با دو شور مطرح بشود و تصویب بشود که سیاست ارزی کشور روشن بشود. توی آن تبصره 53 فقط فرق آن این است که ما آنجا ویزی نفت عضور کمیسیون تخصیص ارز نوبده، اینجا گفتیم وزیر نفت هم باشد. آنجا گفته بودیم یک نماینده مجلس باشد اینجا گفتیم دو نماینده مجلس باشد. آنجا گفتیم تصویب با هیأت وزیران باشد، اینجا گفتیم تصویب با این کمیته باشد. یعنی ما مسأله ای به این مهمی که توس سیاست گذاری کشور نقش دارد، توی آیندة اقتصاد نظم نقش دارد از هیأت وزیران گرفته‎ایم و داده ایم به یک کمیته پنج نفری، داده ایم به یک کمیته ای که قرار است از هیأت ویزران و دو تا از نماینگان مجلس مان تشکیل بشود که این کمیته بیاید سیاست گذاری بکند که فلان بخش اقتصادی ما توعه پیدا بکند، توسعه پیدا نکند.
من فکر میکنم که با توجه به این بحثهائی که در ارتباط با اصل ضرورت لایحه ارزی هست و بعد می آئیم لایحه ارزی که فعلا تقدیم مجلس شده و گزارش کمیسیون را وقتی بررسی میکنیم می بینیم خیلی فرق میکند. آن چیزی که توی ذهن ما هست که لایحه ارزی میتواند جهت بدهد به نظام اقتصادی ما دولت آمده توی یک جمله یک ماده واحده ای تقدیم کرده توی هفت بخش که این ماده واحده کل لایحه ارزی میشود. یک جمله فقط آمده که «به دولت اجازه داده میشود بودجه ارزی سال 1364 کل کشور به شرح جداول پیوست به مورد اجراء بگذارد» هفت مورد هم ذکر کرده که بخش فلان، بخش فلان، بخش فلان، برادران کمیسیون بودجه ضمن اینکه بنده معتقدم از فعال ترین برادران مجلس هستند و از دلسوزترین برادران مجلس هستند و از برادرانی هستند که بیشتر از بقیه درجریان مسائل اقتصادی هستند دو ماه وقت گذاشتند و یک سری ارقام را جابجا کردند بدون اینکه حداقل برای مجلس روشن بشود. طبیعی است برای برادران کمیسیون روشن است، بدون اینکه مشخص بشود که توی این سقف دفاع که از سه هزار تا شده دو هزاروپانصد تا بالاخره چه عاملی باعث شده که شما سقف سه هزارتای دفاع را دو هزارو پانصد تا بالخره چه عاملی باعث شده که شما سقف سه هزارتای دفاع را دو هزار و پانصد تاکرده اید. آیا احساس کرده اید که مثلا جنگ به این مبلغ نیاز ندارد، روال آینده جنگ مثلا این مبلغ را لازم ندارد؟ اگر جنگ مثلا در اولویت قرار دارد چرا باید کم بشود؟ یا اینکه اگر قرار شده مثلا بخش خدمات از دو هزارو چهارصد تا که دولت پیشنهاد کرده یک دفعه شده هزارو هشتصد تا خوب این جای اشکال است . شما 600میلیون دلار را یک دفعه حذف کرده اید بدون اینکه ما بدانیم این 600 میلیون دلاری که حذف شده چه سرنوشتی در آینده این نظام دارد، در این سال جاری دارد، در وضعیت سیاسی داخل کشور دارد ، اصلا میشود این کار را کرد، نمیشود این کار را کرد و ما واقعاً باید رأی بدهیم به حذف این مبلغ یا رأی بدهیم مثلا به تصویب 1800 تا بدون اینکه بدانیم این 1800تا را قرار است توی این بخش خدمات چه کار بکند. یا در مورد سایر هزینه ها، سایر هزینه ها 7500تا گذاشته شده است خوب این سایر هزینه ها ما الان بخث میکنیم که قرار است مثلا تعرفه ها این چنین عمل بشود تا حالا توی دولت تعرفه اصلا مطرح نبوده، توی وزارتخانه ها مطرح نبوده اگر این لایحه ارزی تصویب بشود حداقل آن این است که وزارتخانه ها میروند دنبال تعرفه ها ولی 7500تا گذاشته ایم، ما نمیدانیم از این 7500تا چقدر آن قرار است توی تعرفه های صنعتی برای این نظام کمک بکند. و از همه مهم تر اینکه اصلا مایکی از عمده ترین مسائلی که در ارتباط با واردات داشتیم این بود که ما میگفتیم برنج کار ما میرود برنج میکارد و برنج تولید میکند وقتی که قرار است برنجش به فروش برسد به دلیل اینکه بیش از اندازه برنج وارد شده او ضرر میکند و سال دیگر دنبال کشت نمیرود، پنبه کارهای مامگر توی همین کشور ضرر نگردند؟ رفت پنبه کشت کرد، خوب حاصل برداشت کرد بعد موقع فروشش رسید آنقدر پنبه وارد این مملکت شد که اصلا آن پنبه کار ضر کرد. خوب ، این سیاست گذاری باید توی این بودجه ارزی بشود. کحا این سیاست گذاری شده است؟ ما کلی گوئی کنیم که آقا میخواهیم الگوی مصرف را عوض بکنی. الگوی مصرف با این چهارتا رقمی که شما گفتید ما نمی بینیم که عوض بشود الگوی مصرفی که هنوز شما داخل مملکت توی خودمان نتوانستیم تشریفاتهای زاید را کنار بگذاریم. وقتی من حرکت میکنم ماشین آن چنانی جلوی من حرکت میکند، ماشین آن چنانی پشت سرمن حرکت میکند و با فالکوم کمتر حاضر نیستم مسافرت بکنم، این تشریفاتهای زائد در سطح خودمان کنار نکذاشتیم میخواهیم با این چهارتارقم الگوی مصرف را در داخل کشور عوض بکنیم. بنده این لاحیه بودجه را با این شکل مثبت نمیدانم خصوصاً که ما کل اختلاف هیإت وزیران را به کمیسیون پنج نفره داده ایم و معتقد هستیم که حداقل اگر کلیاتش تصویب شد در شور دوم در بعضی موارد این اختیارات به هیأت دولت داده بشود باز به صلاح کشور بیشتر است که یک جمع بیشتری از وزراء می نشینند و تخصیصها بهتر اداره میشود و این اصل سیاست خارجی بالاخره باید منظور بشود که توی کشورها حداقل مشخص بشود که ما توی این بودجه ارزی مان چقدرش را با جهان سوم و چقدرش را با کشورهای اسلامی البته این ها توی لایحه مقررات صادرات و واردات آمده بود ولی اینجا باید تا حد زیادی روشن بشود و السلام علیکم و رحمته الله.
منشی- موافق بعدی آقای دری.
دری- بسم الله الرحمن الرحیم. من معذدت میخواهم چون کمیسیون مربوطه به بیانیه الجزاریر بودم در جران ریز مذاکرات برادران موافق و مخالف نیستم. ولی یک کلیتی را در رابطه با لایحه ارزی که خدمت برادران عزیز وخواهران محترم تقدیم شده عرض می کنم. اولاً اصل خود لایحه و رسیدگی به لایحه ارزی و بودجه ارزی و امکانات ارزی کشور یک کار بسیار مقدسی است که خوشبختانه این مسؤولیت را مجلس شورای اسلامی پذیرفته و امیدواریم با آگاهی و اطلاعات عمیق تری که در آینده میتواند تحصیل بکند و حتی در صورت امکان انشاءالله به صورت کامپیوتری و غیر کامپیوتری این اطلاعات را در یک مخزنی ذخیره بکند. بتواند نسبت به مسائل ارزی کشور وروابط اقتصادی بین المللی کشور آنشاءالله نظارزت کامل ، رسیدگی کامل و دقت لازم را داشته باشد. این از این جهت خودش یکی از قدمهای بسیار خوب و مثبت و مؤثر است. البته بجا است که بودجه ارزی هر سال هم زمان با بودجه ریالی کشور تصویب بشود که بعد از دو سه ماه از سال در جریان رسیدگی در مجلس قرار نگیرد. متأسفانه امسال تأخیر شده و سال گذشته هم به همین کیفیت و بیشتر تأخیر شده بود امیدواریم از سالهای دیگر قبل از پایان سال قبل بودجه ارزی هم تصویب بشود که وضعیت سال بعد کاملا مشخص باشد ودستگاههای ذیربط موظف باشند در چهار چوب بودجه ارزی و بودجه ریالی عمل کنند و یک نکنته ای هم همینطور مشخص است وقتی انشاءالله بودجه ارزی و بودجه ریالی هم زمان تصویب میشود هماهنگی این دئوتا بودجه و وحدت این دو تا بودجه و تعادل در این دو تا بودجه به عنوان یک اصل باید کامل مورد توجه باشد که امیدواریم باز رسیدگی در مجلس این زمینه ها را فراهم بکند و تعادل
لازم بین بودحه ارزی و بودجه ریالی کشور باشد و همجنین در رابطه بالایه مقررا واردات و صادرات و انشاءالله صادرات غیر نفتی، من می دانم یکی از حساسیتهائی که محلس شورای اسلامی دارد مسأله صادرات غیر نفتی است و قطعاً یکی از ضرورتهای مخصوصاً شرایط فعلی کشور و جامعه ما هم هست و باید واقعاً دستگاههای ذیربط، وزارت بارزگانی، بانک مرکزی و دستگاههای دیگر جدیت لازم را یکنند در زمینه صادرات غیر نفتی که ما در آینده بتوانیم بیش از یکی دومیلیارد دلار را انشاءالله به عنوان صادرات غیر نفتی مطرح بکنیم در بودجه ارزی و زمینه فعالیتهای مختلفی را هم برای جامعه خدمان فراهم بکنیم. اینها نکاتی است که انشاءالله در دراز مدت باید در رابطه با لایحه ارزی رسیدگی بشود.
بعد در رابطه با تقسیم بندی ببین بخشهای مختلف بخش خدماتش. بخش کالاهای اساسی و بخش صنایع نظامی و دفاع و همجنین بخش سایر که مربوطه می شود به صنایع و بازرگانی و کشارزی ومراکز و غیره وغیره اگر انشاءالله ما بتوانیم به یک آمار و ارقام روشن تر و دقیق تری برسیم و حتی از نر خرید، نحوه خرید،FOBیا CIF مشخص بشود، کرایه حمل و نقل مشخص بشود، قیمت خرید در مبداء خرید کاملا مشخص بشود و ما اینها را بتوانیم از نظر بودجه ارزی تفکیک کنیم که بابت خرید کالا، حالا هر کالائی ، چه کالای اساسی ، جه خدمات، چه سایر،چه کالای دفاعی چقدر در مبدا باید پول بپردازیم با چه کیفیت کالا، از نظر کیفیت چگونه است، از نظر قیمت جگونه است و بعد هم کرایه حمل و نقل را کاملا بتوانیم روی آن کنترل بکنیم که خواهی نخواهی یکی از مشکلات ومسائلی که دارد مسأله حمل و نقل است. ما گاهی می بینیم کرایه حمل و نقل سر قیمت خرید منظور شده و قاعدتاً نارسائی هائی را برای حسابگری و حسابرسی ایجاد می کند. خوب، اینها قدمهائی است که باید در درازمدت و برای سالهای بعد برداشته بشود. امسال با توجه به شرایط فعلی کشور، شایط جنگ تحمیلی، شرایط صادرات نفت و بازار نفت و قدرت ما از نظر استحصال و صدور و فروش نفت انشاءاللهو بازاریابی نفت و مسائل مربو به اوپک و جریانات دیگر ما امیدواریم در این چهارچوب این لایحه ای که تقدیم مجلس شورای اسلامی شده و قاعدتاً دو شوری هم هست بتوانیم انشاء الله عمل بکنیم و به نفع کشور و اسلام و انقلاب تمام بشود. البته نکاتی را ما در این لایه منظور کرده ایم که این نکات، نکات مثبتی است. یکی مسأله ذخیره سازی ارزی است، ما گفته ایم اگر بیشتر از 15 میلیارد دلار ما فروش ارزی داشته باشیم و صادرات داشته باشیم بتوانم ذخیره سازی بکنیم این خودش یک قدم مثبتی در شرایط فعلی کشور ما است، در چهار چوب این سقف هم در تبصره 6 یک ده درصدی را منظور کرده‏ایم که باز با توجه به شرایط فعلی جامعه مان، شرایط جنگ و محاصره اقتصادی و مسائل دیگر ، باز منظور کردن 10% به عنوان ذخیره ارزی یک قدم مثبت و مؤثر است برای کشوری که در حال جنگ است و میخواهد وابسته به بیگانگان هم از نظر دلار و از نظر ارز نباشد و بتواند با حداکثر صرفه جوئی و رعایت های لازم هم جنگش را پیش ببرد و بتواند از خودش دفاع بکند، از استقلال و عظمت و شرافت و حیات انسانی و ملی اش دفاع بکند و هم کالاهای اساسی مورد نیاش را آن حداقل مورد نیاز را تأمین بکند و هم از نظر سایر کالاها بتواند امکانات لازم را با شیوه های مختالف چه به صورت خرید و فروش آزاد، چه به صورت تهاتری، چه به به صورتهای دیگری، بتواند صنایعش را هم روی پا بجرخاند. انشاءلله با همتی که مدیرهاومسؤولین و وزاری مربوط و دولت انجام خواهند داد، سعی باید بکنند که از هر دلاری حداکثر بهره برداری و استفاده بشود و هر دلاری به هر عنوانی می خواهد تخصیص داده بشود واقعاً مصالح عمومی اسلام وانقلاب و کشور در آن منظور بشود که در حقیقت «لاتقربو امال الیتیم الا بالتی هی احسن» با بهترین و جه باید نسبت به هر دلاری انشاءالله اقدام بشود. جه در بخش خدمات که عمدتاً بخش خدمات 13 رشته بوده ماممکن است در فاصله شور اول و شور دوم بتواتنیم یک تصویری هم از بخش خدمات به عنوان اطلاع در اختیار محلس شورای اسلامی قرار بدهیم و همچنین بخش های دیگر را بعضی از کالاهای اساسی را مثلا حداقل ان دو بخش را. بخشهای دیگر را نمیشود و مثل دفاعی یا مثل سایر را نمیشود ریز کرد. اما این 2 بخش را میشود به صورت تصویر و گزارش گونه این اجمالا ریزتر کرد .خدمت مجلس  شورای اسلامی تا شور دوم تقدیم کرد. جهت اطلاع نمایندگان محترم در بخش خدمات مثلا این مقدار و با این کیفیت در این 13 قسمت و 12 قسمت خدمت توریع بشودو همچنین در بخش کالاهای اساسی هم مثلا گندم چه قدر، برنج چه قدر؟ امثال ذلک ما در کمیسون خیلی رسیدگی راجع به مخصوصاً کالاهای اساسی و توجه داشتیم که واردات تو سر تولیدات داخلی نزند و جوری نشود که بازار واردات داغ و گرم بشود و با نازلترین قیمت با دلار 10 تومان وارد بشود.
اما از یک طرف تولیدات داخلی خودمان و کشاورزان خودمان و تولید کنندگان داخلی خودمان ضربه بخوردند. اینها را تا حدود زیادی ما سعی می کردیم که منظور بکنیم و روی آن بررسی بکنیم. منتها واقعاً چون از نظر قیمت ها، قیمتهای مختلفی در صحنه جهانی هست مثلا گندم فرض کنید که از تنی 110- 120 دلار تا 200 دلار با کرایه حمل و نقل و عدد ورقمی که به عنوان کرایه حمل و نقل حاصل میشود فرق میکند. برنج باز به همین کیفیت، سایر کالاها به همین کیفیت، شکر مثلا که حالا البته شکر قیمتش در شرایط فعلی خیلی هم نازل است در هر صورت چون تغییر قیمتها ، حتی ممکن است در طول دو سه ماه نوسانات مختلفی داشته باشد و در طول سالهای گذشته هم نوسانات مختلف داشته است، تغییر کرایه حمل و نقل، کشور مبداء و فاصله ای کشور مبداء و فاصله ای کشور مبداء با ما دارد. ما اگر فرض کنیم گندم یا شکر را از آرژانتین مثلا بخریم تا از ترکیه بخریم خیلی فاصله دارد و چه بسا تفاوت حمل و نقل خیلی فرق می کند. البته از ازژانتین با کشتی حمل میشود و از ترکیه مثلا با کامیون و آن وضعیت خاصی که دارد. اما در هر صورت میشود تصویر و یک گزارش گونه ای تا شور دوم مثلا تقدیم مجلس کرد.
یک نکته دیری که مثبت است در رابطه با این لایحه کمیته تخصیص ارز است که واقعاً من باید به عر مجلس برسانم ما از کارهائی که در رابطه با لایحه بودجه ارزی کردیم همین کمیته تخصیص ارز است و امسال هم سعی کردیم که این کمیته از قدرت و از قوت بیشتری برخوردار باشد و همین جا من اعلام می کنم و میخواهم انشاءالله کمیته تخصیص ارز که پیشنهاد هم کردیم دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به عنوان ناظر در جلسات شرکت بکنند و 5 نفر هم از وزراء با آن کیفیت خاص باشند. این کمیته واقعاً باید دقت لازم را داشته باشد. باید پاسخگوئی لازم را داشته باشد، باید در هر دلاری که می خواهد تخصیص بدهد، هر هزینه ای که میخواهد قبول کند، هر تعهدی که می خواهد قبول کند، هر تخصیص ارزی را که میخواهد قبول بکند امکانات کشور و منابع تأمینش را دقت کند و با توه به امکانات و منابع تأمین تخصیص ارز بدهد و اولویت های لازم را هم باید رعایت کند. بدیهی است که دفاع در درجه اول است، صنایع ننظامی در درجه اول است، در خود دفاع، در خود صنایع نظامی باز باید اولویتهائی 1-2و3 منظور بشود و اولیتهای 1 مثلا تأمین قطعات یدکی فرض کنید برای کارخانجات است  مثلا فرض کنید فرضاً مهمات سازی است یا برای خود مهمات است یا برای مسائل دیگری است که در هر بعدی باید اولویتها کاملا رعایت بشود و با توجه به آن اولویتها تخصیص ارز داده بشود. یا در زمینه خدمات مثلا ببینیم کدام یکی از خدمات اولویت دارد فرضا، حجاج مثلا در درجه اول هستند. اگر بنا باشد ما ارزی به خدمات تخصیص بدهیم، سفارتخانه های ما هستند، حجاج هستند،(نایب ریئس- وقتتاان تمام است) سوریه و غیره در درجه بعد قرار دارند. وقتم تمام است؟
تایب رئیس- بله، عرض کردم که وقتتان تمام است.
دری- بنابراین ما آن کمیته ای هم که پیش بینی کرده ایم امیدواریم آن دو نفری که از مجلس شورای اسلامی با انتخاب نمایندگان محترم انتخاب میشوند، بهترین برادرهائی باشند که دلسوزی لازم را داشته باشند و آن 5 نفری که از طرف دولت محترم وجناب نخست وزیر انتخاب میشوند، دقت لازم را داشته باشند. خلاصه در مقام عمل و در مقام اجرا در شرایط فعلی با مسائل مختلفی که ما داریم با تهترین وجه بتوانند این بودجه را پیاده کنند و عمل کنند و مصالح عمومی و عالیه کشور را حتی المقدور رعایت کنند. این عمده اش هست با تشکر و السلام علیکم و رحمته الله و برکاته.
نایب رئیس – بسیار خوب، عرض کنم که مخالفین 45 دقیقه را صحبت کردند منتها آن 5 دقیقه اش به شکل اضافی یک دقیقه ودو دقیقه بوده که مخالف بعد می فرمایند که دیگران حق ما را گرفتند، حق ما محفوظ می ماند. حالا در هر صورت 5 دقیقه را میتوانند صحبت کنند آقای موحدی بفرمائید.
موحدی ساوجی- بسم الله الرحمن الرحیم مجلس شورای اسلامی از حمله خیلی از نمایندگان خود بنده جزو کسانی بودیم که خواستیم از دولت که در ظرف مهلت معینی لایحه بودجه ارزی به مجلس تقدیم بکند و بدون تردید با این
فکر که همان طور که بودجه ریالی مملکت سال به سال می آید و در مجلس بررسی میشود، حلاجی میشود و طی تبصهر های مشخص، معین می شود که برای هر مثلا بخشی چه قدر اعتبار هست، سقفش چه قدر است، چه گونه باید هزینه بشود در رابطه با بودچه ارزی هم یقیناً مجلس همین روند را دوست دارد و میخواهد این جوری باشد.
اما من واقعاً وقتی که این لایحه را نگاه کردم، الان ملاحظه کردم دیدم که آن خواسته و آرزوئی که نمایندگان محترم داشتند از این لایحه به هیچوجه برآورده نشده. نه کلیاتش ، نه جزئیاتش ، برای اینکه کلیات و جزئیات این را شما ملاحظه بکنید که در ماده واحده فقط آمده گفته در سال 64 فرض کنید که 15 میلیارد دلار دولت از محل درآمدهای ارزی اش میتواند هزینه بکند. خوب، بعد در تبصره های دیگر چه گونه ؟ حالا این 15 میلیارد دلار چه گونه هزینه بشود. این مسلم است که دولت هر ساله از محل تأمین درآمدهای ارزی میتوانته بودحه ارزی اش را خرج کند، اگر درآمد نمیداشت که خرج نمیتوانست بکند. بنابراین ماده واحده چیزی را برای ما ندارد و آن پیام واقعی که بودجه ارزی میخوات در این لایحه داشته باشد، آن پیام اصلا در این لایحه وجود ندارد یعنی ما میخواهیم ضابطه ها، اولویتها، اینکه بخش های مختلفی که در این مملکت داریم، بخش تولیدی است، بخش خدمات است، بخش واردات است، وامثال اینها ما میخواهیم بدانیم که این بودجه ارزی به هر بخشی به چه میزان با چه اولویت و باچه ضابطه ای میخواهد داده بشود؟ و بعد با چه نظارت و کنترلی؟ این است که در این لایحه به هیچوجه آن خواسته ها برآورده نشده و من فکر کردم که اگر به جای این ماده واحده با 8 تبصره ای که در 2صفحه آمده ما می آمدیم یک ماده واحده با 2 سطر ، بلکه دو جمله ذکر می کردیم همین محتوا را میرساند. یعنی می گفتیم:
ماده واحده- به دولت اجازه داده میشود که از محل درآمدهای ارزی کشور، حداکثر تا 90%مثل گذشته عمل کند و خرج کند.
این معنایش همین است. یعنی شما در این لایحه ارزی اگر میگوئید کمیته تخصیص ارز گذاشته اید، قبلا هم بوده، یعنی الان چندین سال است که دولت برای خودش یک آئین نامهای داشته، ضوابطی داشته، کمیته تخصیص ارزی داشته و بعد هم فرض کنید با یک جهاتی می آمده بودجه ارزی را تخصیص میداده است و این در اینجا یک چیز جدیدی ندارد.
بنابراین آنچه که آقای نادی در واقع آمدند در دفاع از این گفتند که آمدند یک سری مطالبی که خودشان اطلاع دارند یا نمیدانم در جداول پیوست هست یا در گزارشهای نمیدانم پیوست هست که به هیچوجه در این لایحه به آن اشاره نشده و صریحاً و تلویحاً به هیچوجه برای ما مشخص نیست که چه گونه خواهد بئد و آن گزارشهای پیوست مثل نبودن است و برای ما هیچ اثری در این لایحه ندارد بعد هم از این گذشته، شما برای سال 64 میخواهید که لایحه ارزی بنویسد. الان نزدیک سه ماه است دارد از سال میگذرد ، تازه شور اولش مطرح است و اگر هم از شور دوم بعد از 2-3 ماه دیگر از مجلس بگذرد و شورای نگهبان تأیید بکند و به دولت ابلاغ بشود تازه شما در تبصره2 یک مهلت یک ماهه هم برای آئین نامه آن گذاشته اید که آئین نامه تهیه بشود بعد برود دولت ، چه قدر طول بکشد، یعنی سال 64 تمام شده است بنابراین من فکر می کنم این لایحه ارزی چیزی نیست که به هیچوجه خواسته های به حق و منطقی مجلس شورای اسلامی و نمایندگان را در ارتباط با سیاستهای ارزی مملکت و نحوه توزیع بودجه ارزی برآورده بکند و لذا من موافقش نیستم.
نایب رئیس- بسیار خوب، سه دقیقه از وقت موافقین باقی مانده اگر کسی میخواهد صحبت کند…
منشی- ثبت نام کسی نگرده ولی در مجلس اگر کسی بخواهد صحبت کند میتواند.(اظهاری نشد) آقای حائری زاده بفرمائید.
حائری زاده(مخبر کمیسیون)- بسم الله الرحمن الرحیم اصل لایحه با همین کلیت در تاریخ 1/11/63چاپ  شده بود و در بهمن ماه 63خدمت برادران و خواهران نمایندگان محترم توزیع شده بود. اگر با این کلیت مطلوب نبود، می بایستی حداقل گمیسیون بودجه را در جریان میگذاشتند و کمیسونهای مختلف هم که از آنها نظر خواهی شده بود، مطرح میکردند که با این کلیت اصلا نباشد. و یا قبلا پیش بینی میفرمودند که این ردیفها با این کلیتی که قید شده بخش دفاع، بخش خدمات و سایر،.. اینها را به این کلیت نیاوردید و ما ریز را میخواهیم مثل کتابچه ریالی، شما تکثیر کنید در اختیار بگذارید و ما هم قطعاً از نظرات نمایندگان تبعیت می کردیم و عمل می کردیم که حداقل در جلسه علنی پخش نشود ولی در بین نمایندگان توزیع بشود و تا به حال هم کسانی که به کمیسون مراجعه کردند و ریزی از اقلام خواستند آنچه که در اختیار بوده خدمتشات تقدیم شده است. حالا اگر کسانی علاقه مند بودند که گذاشتند تا روز آخر، امروز بحث این را میکنند میتوانستند جلوتر تشریف بیاوردند اگر ما ارائه نمیدادیم، میتوانستند در اینجا بگویند که آقا اینها اصلا بدون داشتن اطلاعات بحث کردند و تصمیم گیری کردند. اگر داشتیم و ارائه نمیدادیم می گفتند آقا از نمایندگان اقلام ریز را مخفی نگهداشتند، این کار که نشده . اگر تشریف میآوردند خدمت آقایان داده میشد وقتی که بهمن ماه سال 63 لایحه با این کلیت تقدیم میشود، از بهمن تا حالا سه ماه وقت است. پیشنهاد میشد با یک طرح 15 امضائی، که این لایحه را بر گردانید خدمت آقای هاشمی، کمیسون ویژه ای بررسی کند و رئیس مجلس هم تصمیم می گرفتند و این لایحه را اصلا دولت پس می گرفت و میرفت ریزش را می آئورد . ولی الان که دارد بحث میشود الان هم اگر تقاضای جلسه غیر علنی باشد براصل 69 قانون اساسی فقط 10 نفر از نمایندگان میتوانند امضاء بکنند و در این سه چهار ماه باید این کار را می کردند که ریز اقلام را بتوانیم در جلسه بحث بکنیم. ما هم یک قدم تا طبقه دوم می رویم و آن اطلاعاتی را که داریم و براساس آن بحث کردیم وکمیسون دفاعی هم باز دارد و ما هم اقلام آنها را داریم می آوریم پائین در خدمتتان و بلندگوی بیرون را قطع می کنیم و دانه دانه در اینها بحث می کنیم، 10 نفر نماینده کافی است که در خواست جلسه غیر علنی بکنند . اگر این را قبول کردید ما الان بحث را متوقف می کنیم و شروع می کنیم راجع به ریز بحث کردن یا اگر کافی نیست تصمیم بگیرید برای جلسه بعد با امضای 15 نفر نماینده دستور جلسه تغییربکند و ما آن ریز را بیاوریم و خدمتتان بگوئیم اینکه در موردئ کار که برنامه ندارد، سیاستگذاری نشده الگوی مصرف، خیلی خوب، بعضی قسمت ها درست است باید در جای خودش بخث بشود. کدام کمیسیون از کمیسیونهای مجلس که به آنها ارجاع شد آیا آمدند به ما گفتند و ما در کمیسیون برنامه و بودجه عمل نکردیم. سیاستگذاری را می بایستی کمیسیونهای مختلف مجلس به مجلس بدهند یااگر نمایندگان یک نظر خناصی در مورد بعضی مسائل دارند به عنوان طرح 15 امضائی بیاورند که در فلان قسمت باید الگوی مصرف این بشود. درست است می بایستی روی الگوی مصرف کار بشود اما در باره همان گندم و سوبسید و غیر ذلک بحث شد. قبلاهم طرحی به مجلس داده شد سوبسید بعضی ازاقلام حذف بشود، این یک قسمت از الگوی مصرف است، که خود مجلس محترم آن طرح را رد کردند، طرح حذف سوبسید در مورد بعضی از اقلام را ردکردند و دولت هم نمیتواند تا به حال آمده چندین بار گفته که یک باره بیاید گندم را به همان قیمت دلاری که از خارج میخرند به قیمت دلار آزاد (بازار سیاه) و یا رسمی از کشاورز بخرد. آثار بعدی، آن را نمیتواند پیش بینی کند و تحمل بکند و به عنوان طرح هم که به مجلس آمد در موردسوبسید بعضی از اقلام حذف بشود خود مجلس هم رأی نداد یعنی خود رأی ندادن یعنی سیاست گذاری کردن، در مورد مسافرین خارج که گفتند گروههائی رفتند برای تایلند وکشور های دیگر این با تصویب دولت نبوده و کمییون برنامه و بودجه روی این نقشی نداشته والان هم در اینجا ما نمیتوانیم اعمال نظر بکنیم. موارد دیگری اگر هست باید از وزیر مربوطه سؤال کرد، باید سازمان مربوطه را زیر سؤال برد و مکاتبات منظم و مرتبی از طریق کمیسیون مربوطه، یا مستقیماً توسط نمایندگانی که اطلاع دارند انجام بشود و یا وظیفه را به گردن ما بگذارند تا ما از طریق کمیسیون برنامه و بودجه دنبال قضیه برویم و بگوئیم کدام موارد بوده و حتی در حد استیضاح وزیر مربوطه هم که شده پیش رفت که چرا دلار کشور رفته مثلا به آن صورت خرج شده است. آن یک چیزی است که هنوز قبل از محا کمه ما نمیتواتنیم روی آن بحث بکنیم، اگر بوده بیائید بگوئید و اجر خود آقایان دنبال نمی کنند بگونیند ما دنبال بکنیم. مواردی بوده که به کمیسیون بودجه نوشته شده وما دنبال کرده ایم حتی نتیجه بررسی ما به عنوان دو تا از نمایندگان محترم که سؤال کردند از دو تا وزیر در طول مجلس گذشته، حاصل بررسیهای کمیسون برنامه و بودجه بود و آقایان تشریف آوردند جمع آن حاصل و جمع بندی و عضارة زحمات چندین نجلسه را آمدند اینجا و در 10 دقیقه مصرح کردند، حرف هم نیست. ما برایمان هیچ فرقی نمیکند که نچه کسی از چه جناحی با چه تفکر اقتصادی میخواهد سؤالی برله یا علیه وزیری مطرح
کند. ما وظیفه دارم به عنوان خزانه دار اطلاعات برنامه ها و مسائل آمار و اطلاعات بودجه ای در خدمت آقایان باشیم. اگر چیری را کتمان کردیم بیائید در جلسه علنی هم بحث بکنید که این اطلاعات را به ما ندادید اما در مورد گروههائی که رفتند آن گروهها راباید پیگیری کرد و به ما هم بگوئید. مسافرین خارج از کشور اینهاواقعاً اگر ارزشان مورد ایراد است بیائید در طی یک ماده واحده ای بگوئید که به مسافرین ارز ندهند و یا به این میزان بدهندو در مورد انتقال دانشجو همین اخیراً لایحه اش گذشته که باید طبق آن ضوابط عمل بشود. اگر نظر خاصی هست تبصره ای به آن قانون اضافه بشود سیاستگذاری با خود شما آقایان هست یعنی در واقع دست شما است. کمیسیونهای مختلف میتوانند. در مورد الگوی مصرف روی کارهای مختلف نظر بدهند. و بایستی دولت تبعیت کند آنچه را که تصویب مجلس باشد. در مورد آن یک رقم 1000 میلیون دلار در مورد نخست وزیر بحث شد بیشترش در مورد اقلام دفاعی صرف شده تا الان و این پولی است که در مورد اقلام پیش بینی نشده دلاری یعنی با ارز، آنچه که ارز نیاز دارد ولی پیش بینی نشده است در جاهای مختلف مشخص کردید که بخش ها این باد حالا یک بخشی کم آورد، بخش دفاعی کم آورد، یک وقتی آمورش و پرورش در مورد کتب درسی یک رقم جزئی ارز نیاز داشت خوب، بالاخره تصویب کردنداز همین طریق کمیسیون تخصیص ارز هم تصویب میکند و هیأت وزیران هم در جریان هست و ناظرمجلس در کمیسیون تخصیص ارز نیز در جریان این تغییرات هستند که این هزار میلیون دلار که به عنوان نخست وزیر هست کجاها دارد مصرف میشود. بیشتر آن در مورد اقلام دفاعی بوده که جاهائی ، نیاز بوده و سریعاً درخواست شده، یک مقداری در مورد صدور نفت بوده که بعضی جاها لازم بوده برای تخلیه و بارگیری و مسأله صادرات نفت از یک جائی از یک محل خاصی چند تالوله بگذارند جند تا وسیله خاص لازم بوده که ضربتی عمل بشود در آن مورد مصرف شده که ارقامش موجود است. بودجه هائی که در مورد صنایع و معادن و یک سری کارها برای ذوب آهن بوده و صنایع هم بوده که آن هم صد وخرده ای بوده که آن هم تفکیکش هست و جزئی هم برای چاپ و مسائل دیگر بوده…
نایب رئیس- آقای حائری زاده معذرت می خواهم چون ما یکربع وقت تا ساعت 12 داریم و دولت هم باید صحبت کند البته وقت شما هنوز باقی است منتها اگر بخواهیم به جلسه بعد نیفتد…
حائری زاده- خیر، الان تمام میکنم، عرض کنم که در مورد بودجه دفاعی و سایر مسائل با کمیسیون دفاع که همکاری خوبی با ما کردند و اطلاعاتی به ما دادند و مشکلات و مسائلی که بود مطرح شد آنها را هم دنبال کردیم. حالا مسائل دیکری هم مطرح کردند که نمی دانم فرقان یا فرقون وارد شده یا بیل یا غیر ذلک اینها در سؤال از وزراء قبلا مطرح شده است و الان هم میشود دو مرتبه از وزراء مربوطه سؤال کرد و آن خط کش و اینها هم که میگویند وارد شده همین تعرفه یعنی سیاستگذاری. هر جا که خرابی هست باید از وزیر مربوطه تأکیداً سؤال کرد و حتی استیضاحش کرد ولی در این مورد نمی شود و اینجا طبقه بندی شده است. تبصره 2 را ملاحظه کنید کمیته تخصیص ارز موظف است سهمیة ارزی بخش 5 که دقیقاً همان چیزی است که آقایان سؤال کردند و بحث کردند این را به تعرفه ها تقسیم بندی کند. تعرفه میشود همان چیزی که اینجا من خواندم و قسمت جزئی آن اینجا هست که من خدمتتان گفتم که مثلا می گوئید آقا در مورد دستگاههای حرارتی جوشکاری11/85 شماره تعرفه اینقدر میلیون دلار نباشد این کم است یا زیاد است. روی این میشود نظر داد حتی به ریز تعرفه باید طبق آئین نامه ای که مصوب هیأت وزیران است و کمیسیون تخصیص ارز هم از آن مطلع هستند آن را تفکیک کنند و تعییرات در این تعرفه ها جز 10% از تعرفه به تعرفه امگان پذیر نیست یعنی در این سقف تنگ این را بسته ایم که نتواند دیگر برود زیاد خط کش بیاورد، نتواند بیل یا فرقون یا چیز دیگر بیاورد یا قوطی کمپوت ساخته شده بردارد بیاورد یا هر جیز دیگر اینها دقیقاً کنترل شده یعنی روی این قضیه که می بینیند تعرفه تعرفه، پیام تبصره 2 این قانون تا میزان 10% است یعنی تعرفه ها، تعرفه به تعرفه، 10% بیشتر امگان تغییرات ندارد و دیگر یک وزارتخانه یا یک سازمان نمیتواند بیشتر از آن حدی که برایش در آن تعرفه تنظیم شده و تصویب هیأت وزیران هست آن آئین نامه و کمیسون تخصیص ارز نظر میدهد برود وارد بکند. این یک کنترل نسبی است. حالا برای بهتر شدن این باید در شور دوم میشود واقعاً پیشنهادات را داد و روی چشم ما قبول می کنیم و تبعیت از نظرات نمایندگان محترم خواهیم کرد و در خود لایحه اعمال خواهیم کرد.
یکی از نمایندگان وقت نماز است.
نایب رئیس- خیر، هنوز وقت نماز نیست و ما تا آخر وقت کار می کننیم. بعد اگر مجلس مایل بود رأی میگیریم و اگر آقایان باز بحث بیشتری داشتند برای جلسه بعد میگذاریم. تا آخر وقت را اجازه بدهید کار کنیم. آقای نمازی بفرمائید.
نمازی(وزیر اقتصا و دارائی)- بسم الله الرحمن الرحیم. من سعی میکنم انشاءالله خلاصه مطرح کنم که به موقع هم به نماز برسی.
موسوی تبریزی- وقت نماز است. الان جلسه غیر قانونی است.
نایب رئیس- هنوز وقت نماز نیست. وقت نماز ساعت 12 است و الان 10 دقیقه به 12 مانده است( چند نفر از نمایندگان – خیر ساعت 12 است ) این ساعت در جلوی من است 12 نیست. پس این ساعت را میزان کنید. بسیار خوب این ساعت یک مقداری عقب هست.(یکی از نمایندگان- هنوز وقت جلسه به چهار ساعت نرسیده است) بلی اولا چهار ساعت نشده و ثانیاً میتوانیم از مجلس اجازه بگیریم یکربع وقت بدهند که دیگر برای فردا نگذاریم. آقایانی که موافق هستند که یک ربع به وقت جلسه اضافه بشود قیام بفرمایند(اتکثربرخاستند) تصویب شد. آقای نمازی بفرمائید.
نمازی – من قبلا این نکته را خدمت نمایندگان محترم عرض کنم که بودجه ارزی و سیاستهائی که مورد نظر نمایندگان محترم هست چیزی نیست که جدا از بودجه ریالی و ساستهائی که در تنظیم و تدوین بودجه ریالی منظور میشود باشد. همینطور که میدانید رقم عمده ای از درآمدهای ریالی ما در معادل ریالی درآمدهای ارزی ما تشکیل میدهد که در واقع در همان جا صحبتی از میزان آن و اینکه در واقع درچه جزءهائی باید این بکار گرفته بشود میشود. بنابران یک بریدگی بین بودجه ریالی و ارزی به آن شکل وجود ندارد. من سعی میکنم به صورت خلاصه بعضی ازنکاتی را که مطرح کردند نمایندگان محترم اشاره بکنم گواینکه برادرمان آقای حائری زاده واقعاً توضیحات لازم را دادند و من همین جا لازم میدانم از زحمات کمیسیون تشکر کنم و جلسات مشترکی که با نماینده های دولت داشتند و تفاهم هائی که حاصل شده و آن سه نکته ای را که در ابتدای گزارششان آقای حائری زاده اشاره کردند که یک اختلاف نظری بوده و بحمدالله به توافق رسیده شد که نتیجه اش  همان اصلاحیه است که خدمت برادران عزیر ارائه شده است. مطلبی که اشاره شد که اینجا چند تا وزیر هستند و تصمیم می گیرند وحق وتو دارند و عملا هیأت وزیران اختیارات قانونی را که دارد از آن سلب میشود من باید این را اشاره بکنم که مسأله به این شکل نیست و در خود لایخه پیش بینی شده است. در تبطره2 صریحاُ می گوید«کمیته تخصیص ارز موظف است سیهمیه ارزی بخش 5(سایر) جدول پیوست را به صورت تعرفه و در چهارچوب ضوابط و اولویتها که آئین نامه آن به پیشنهاد کمیته نامبرده ظرف یکماه از تاریخ تصویب این قانون تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید تنظیم و تخصیص نماید». پس بنابراین در واقع پیشنهاد از طرف کمیته هست. پیشنهاد ضوابط اولویتهاو تصویب از طرف هیأت وزیران هست و در تبصره 3 هم جابه جائی سهمیه تعرفه های وضوع تبصره2 تا میزان 10% با تأیید کمیته تخصیص ارز هست. بنابراین اینجا ملاحظه میشود که به این شکل نیست که چند تا وزیر بیایند و حق وتو داشته باشند و کلیه تصمیمات مربوط به ارز را اتخاذ کنند. نه، اینها پیشنهاد میکنند و پیشنهاد اینها باید به تصویب هیأت وزیران برسد. مطلب دیگری که مطرح شد مسئله الگوی مصرف بوده و مثالهائی که زده شد از طرف جناب آقای زواره ای که اشاره کردند به ورود خط کش و کالاهای دیگر. این نکته را اول ما توجه داشته باشیم که تغییر الگوی مصرف چون یکی از نمایندگان محترم دیگر هم به این اشاره کردند تغیر الگوی مصرف چیزی نیست که در کوتاه مدت امگان پذیرباشد که ما بیائیم در کوتتاه مدت یک دفعه این الگوی مصرف را عوض کنیم. این نیاز دارد به یک تغییرات اساسی در زیر ساختهای اقتصادی و تغییرات بنیادی در جنبه های تولیدی و حتی مسائل و کارهای فرهنگی ولی آنچه
که اینجا مطرح هست و من باید عرض کنم این هست که این کمیته نمی آید راجع به اقلام جزء تصمیم بگیرد که چقدر فرض کنید خط کش وارد بشود و یا فرض کنید چقدر بیل یا فرقون وارد شود. این مسائل را نمایندگان محترم در وقتی که مقررات صادرات و واردات لایحه اشت به تصویب می رسید در آنجا جای بحث آن بود و در واقع آنجا میشد گفت که ما چه کالاهائی را در این لایحه مقررات صادرات و واردات پیش بینی بکنیم که ورود آن ممنوع بشود و چه کالاهائی را ورودش را مجاز بدانیم. بنابراین کار این کمیته این نیست که قلم به قلم بیاید بگوید این قدر کالا فرض کنید خط کش یا بیل ویا فرقون یا چیزهای دیگر وارد بشود. این تخصیصی است که فرض کنید در اختیار وارت بازرگانی یا سایر دستگاههای ذیربط. قرار میگیرد و آنها باتوجه به نیازهایی که دارند این راتوی اقلام خود می شکنند: و این نه از وظایف کمیته تخصیص است و نه از عهده اش بر میآید که چند نفر بنشینند و دقیقاً مخص کنند که چند تا خط کش، چند تا فرقون، چند تا بیل، چه چیزهائی، کالای سرمایه ای، کالای مصرفی اینهاباید وارد بشود. پس بنابراین مسأله به این شکل مطرح نیست. مسأله ارز خدمات را که اشاره کردند من چند قلم اصلی از این لیست را خدمتتان ارائه میدهم تا روشن بشود که ارز خدمات که این همه مورد انتقاد قرار میگیرد اقلام عمده اش را چه تشکیل میدهد. ملاحظه بفرمائید در مورد باز پرداخت وام هائی که مربوط به رژیم سابق بوده است. در 11 ماهه سال 63،597 میلیون دلار از این بابت باز پرداخت شده است یعنی کل پرداخت که یک میلیارد ونهصد وهفت میلیون دلار بوده 597 میلیون دلارش فقط مربوط به باز پرداخت وام هائی است که از سابق وجود داشته است ، یا 455 میلیون دلار آن مربوط به پروژه های دولتی بوده است که این مشخص است و این نکته را من عرض کنم که امگان اینکه برادران عزیز نماینده و خواهران نماینده ریز این اقلام را از دولت بخواهند و هر آن بتوانند اطلاع داشته باشند هست و هیچ مسأله ای که خدای نکرده یک مسأله ای باشد که مثلا دولت پرداختهائی انجام می دهد و از دید نمایندگان مخفی باد به هیچ وجه چنین مسأله ای نیست و هر آن این حق قانونی نمایندگان محترم هست و میتوانند این ریزها را درخواست بکنند و بخواهند ببینند این اقلام چه بوده است یا مثلا فرض کنید اگر من بخواهم چند قلم دیگر را هم اشاره بکنم حدود شاید 104 میلیون دلار از این رقم مربوط به هزینه های سفارت خانه ها و مأمورین دولت در خارج میشده است یا آنچه مربوط به بیمه می شده است 19 میلیون دلار بوده است. شرکتهای حمل و نقل مسافربری 62 میلیون بوده است و من نمی خواهم تمام این اقلام را بخوانم ولی مقصود این است که ارز خدمات مشخص است طبق این لیست که چه بوده است و به آن شکلی که استنباط میشود نیست. در مورد کالاهای اساسی مشخص است. کالای اساسی خوب گندم هست، جو هست، ذرت هست، قند و شکر هست کود و سم هست و روغن نباتی و بعضی از اقلام دیگر هست وقتی از واردات کالای اساسی صحبت میشود یک دامنة نامحدود و خیلی وسیعی را در بر نمیگیرد. اقلام آن اینجا روشن و مشخص هست آنچه را که برادر عزیزمان جناب آقای محلاتی اشاره کردند که در واقع این لایحه چیز جدیدی را نمی آورد من می خواهم بگویم دو نکتة خیلی مهم باید به آن توجه بشود. اولا اینکه سقف مشخص شده و آن پیش بینی که شده برای ذخیره ساز ارزی که اگر این نمی بود امکان این هست از نظر تئوری که بیشتر از درآمدها هزینه بشود از محل ذخائر، یا اینکه تعهد بیش از درآمدها انجام بگیرد و در واقع با این لایحه جلو این مسأله گرفته شده است. من در خاتمه اشاره بکنم به مسأله ای که آقای دری نجف آبادی اشاره کردند که ما در واقع انشاءالله در سالهای آینده بودجه ارزی کاملتری خواهیم داشت شاید با ریز دقیقتر و ما سالهای زیادی نیست که این بودجه ارزی را داریم، یک تجربه ای است که داریم می کنیم و کاری است که مجلس جدیداً شروع کرده است و امیدوارهستیم که در این زمینه از تجربیاتمان بتوانیم در سالهای بعد استفاده بکنیم و این بودجه را دقیقتر بکنیم. من به عنوان آخرین نکته ای که عرض می کنم این است که روی این لایحه از طرف کمیسیون محترم زیاد کار شده و تبادل نظر های کافی هم با نماینده های دولت بودهو خوشبختانه تفاهم حاصل شده است. این است که اگر نمایندگان محترم این لایحه را تصوب بکنند نباید نگران این نکته باشند که الان سه ماه از سال گذرشته است. این لایحه همانطوری که می دانید30/10/63 به مجلس ارائه شده و خوب ، هر چه دیرتر این تصویب بشود به همان اندازه ما عقب تر هستیم. این که سه ماه از سال گذشته نباید عاملی باشد که ما بگوئیم خوب الان سه ماه از سال گرشته و به چه دردی می خورد بلکه در واقع باید کوشش بکنیم که انشاءالله سریعتر تصویب بشود تات پرداخت های ارزی در این چهار چوب انجام بگیرد. والسلام علیکم و رحمته الله و برکاته.
نایب رئیس- 180 نفر حضور دارند کلیات این لایحه ارزی مطرح است. موافقان با کلیات این لایحه قیام بفرمایند. (اکثربرخاستند) تصویب شد.
اسامی غائبین و درآمدان را قرائت بفرمائید.
منشی- بسم الله الرحمن الرحیم. غائبین غیر موجه امروز آقایان ابراههیم دشتی از رودبار- محمد تقی رنجبر از صومعه سرا- موسی رزگر از تهران- قلی شیخی از ایذه- حسن کمالی از تهران – محمد علی قریشی از خمین- مجتبی عرفانی از طالش- حسن علی نجفی از کهکیلویه.
دیر آمدگان. آقایان اسدالله بادامچیان22 دقیقه – عباسعلی بهاری 17 دقیقه – مهدی پورگل 18 دقیقه-هادی خامنه ایت 20 دقیقه- محسن رهامی 17 دقیقه- سید حسن شاهچراغی 18 دقیقه- قنبر کبیری 17 دقیقه- یونس محمدی 18 دقیقه- حسین هاشمیان 21 دقیقه- سید محمود علوی40 دقیقه- مرضیه حدیدچی 45 دقیقه- محمد خزاعی 45 دقیقه- غلامحسین رهبر پور 47 دقیقه – مصطفی ناصری 48دقیقه.
7- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن
نایب رئیس- جلسه بعد فردا صبح ساعت 8 دستور جلسه دنباله دستور جلسه هفتگی است . ختم جلسه اعلام میشود.
جلسه در ساعت 20/12 پایان یافت)
رئیس مجلس شورای اسلامی- اکبر هاشمی رفسنجانی

اصلاحیه جلسه 142
 صفحه  ستون  سطر غلط صحیح
 ¬20 ¬2 31 میلیارد دلار میلیارد تومان