مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره اول – جلسه386 )

جلسه سیصد و هشتاد و ششم 17 آذرماه 1361 هجری شمسی بسمه تعالی 22 صفر 1403 هجری قمری مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روز چهارشنبه هفدهم آذرماه 1361 فهرست مندرجات 1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید . 2- تذکرات آقایان نمایندگان به مسؤولین امور مملکتی بوسیله آقای رئیس . 3- ادامه بحث و بررسی طرح احیاء و واگذاری اراضی مزروعی و تصویب موادی از آن . 4- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن . جلسه ساعت هشت و بیست دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد 1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیانی از کلام الله مجید رئیس ـ بسم الله الرحمن الرحیم ـ با حضور 180 نفر جلسه رسمی است . دستور جلسه بررسی طرح اراضی مزروعی است . تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید . اللهم صل علی محمد و آل محمد اعوذ بالله من الشیطان الرجیم ـ بسم الله الرحمن الرحیم وقفینا علی آثار هم بعیسی بن مریم مصدقاً لما بین یدیه من التوریه و آتیناه الانجیل فیه هدی و نور ، و مصدقاً لما بین یدیه من التوریه و هدی وموعظه للمتقین ولیحکم اهل الانجیل بما انزل الله فیه و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الفاسقون . و انزلنا الیک الکتاب بالحق مصدقا لما بین یدیه من الکتاب و مهمیناً علیه فاحکم بینهم بما انزل الله و لا تتبع اهوائهم عما جاءک من الحق لکل جعلنا منکم شرعهً و منهاجاً.. و لوشاء الله لجعلکم امه واحده و لکن لیبلوکم فی ما اتیکم فاستبقواالخیرات الی الله مرجعکم جمیعاً فینبئکم بما کنتم فیه تخلفون . ( صدق الله العلی العظیم ـ حضار صلوات فرستادند ) ›› از آیه 50 الی 54 سوره مائده‹‹ رئیس ـ آقایان خواهش میکنم توجه بفرمائید هیچیک از آقایان بیرون تشریف نبرند و ما از آقایانی هم که وقت سخنرانی پیش از دستور دارند تقاضا می کنیم امروز صرفنظر کنند . یکی از نمایندگان ـ نوبتشان برای بعد محفوظ است ؟ رئیس ـ بلی ، محفرظ است ، عین این نوبت به فردا منتقل میشود که آقایان صحبت کنند. 2- تذکرات آقایان نمایندگان به مسؤولین امور مملکتی بوسیله آقای رئیس رئیس ـ فقط دوسه تذکر است که میخوانیم آقایان ببینید اگر یکنفر از مجلس کم بشود ما نمیتوانیم رای بگیریم این را توجه بفرمائید که کسی بیرون نرود . تذکرات نمایندگان محترم به مسؤولان محترم اجرائی : آقای سید زاده نماینده باختران به وزارت نفت در مورد تسریع در سوخت رسانی به منطقه باختران تذکر داده اند. آقای دهقان نماینده تایباد و تربت جام از جهاد سازندگی تربت جام در اجرای طرح آب رسانی شهید گل لاله تشکر می کنند و به وزارت بازرگانی در مورد تسریع در خرید و تحویل موتور آب رسانی تذکر میدهند. آقای جلالی نماینده نیشابور از مسؤولین راه آهن جمهوری اسلامی در مورد راه اندازی توربوترنها تشکر می کنند و به وزارت نفت در خصوص گازرسانی به شهرستان نیشابور تذکر میدهند. آقای منتجب نیا و آقای زرهانی نمایندگان اندیمشک و دزفول به دولت در مورد تحویل بیمارستان تراورس سازی اندیمشک از وزارت راه و واگذاری آن به وزارت بهداری تذکر داده اند . 3- ادامه بحث و بررسی طرح احیاء و واگذاری اراضی مزروعی و تصویب موادی از آن رئیس ـ دستور جلسه ما طرح احیاء و واگذاری اراضی مزروعی است و ماده 6 مطرح است ، ماده 6 قرائت بشود. منشی ـ بسم الله الرحمن الرحیم . ماده 6- اراضی بند (هـ) ـ در مورد اینگونه اراضی اگر مالک شخصاً به کار مستقیم و یا حداقل مدیریت مستقیم و مؤثر در امر زراعت دخالت داشته باشد، سه برابر عرف محل زمین در اختیار او میماند و در صورتیکه مالک، شخصاً بطور مستقیم دخالت نداشته باشد اگر ممر درآمد دیگری نداشته باشد دو برابر عرف محل، زمین در اختیار او میماند و اگر ممر درآمد دیگری غیر از زراعت داشته باشد با رعایت اولویتها تمام زمین از او خریداری و در اختیار دولت اسلامی قرار داده میشود تا به افراد واجد شرایط واگذار نماید و دولت بهای عادلانه ایـن زمینها را پس از کسر بدهی های مالک بصندوق دولت به او میپردازد. تبصره 1- در صورت توافق مالک و زارع ، مزارعه و اجاره با نظارت کامل دولت بر تملیک اولویت دارد. تبصره 2- زمین دامداریها مشمول این قانون نخواهد بود و تناسب مقدار زمین و تعداد دام باید مبتنی بر ضوابط وزارت کشاورزی باشد . تبصره 3- اراضی موقوفه عام و خاص دایر و بایر توسط هیات واگذاری زمین و با نظر سازمان اوقاف ، طبق موازین شرعی و مطابق با نظر واقف به اجاره و مزارعه یا شقوق دیگر داده میشود. تبصره 4- اراضی موقوفه خاص که قابل واگذاری نیست در حد نصاب عرف محل منظور میشود . تبصره 5- قانون واگذاری شامل کسانی که شخصاً بکار مستقیم و یا حداقل مدیریت مستقیم و مؤثر دارند و کل اراضی زراعی آنها از چهاربرابر عرف محل کمتر باشد ، نخواهد شد . تبصره 6- اراضی باغات و قلمستانها در حد نصاب اراضی زراعی منظور نخواهدشد مگر اینکه از تاریخ 26/1/59 بدون مجوز قانونی به صورت باغ تبدیل شده باشد که دراین صورت مشمول این قانون خواهد شد . تبصره 7- مالکین اراضی مشاع هر یک میتوانند تا حد نصاب مذکور در این قانون استفاده نمایند مشروط بر اینکه تحت تکفل یکدیگر نباشند که در صورت اخیر به عنوان یک خانوار تلقی میشوند. تبصره 8- آن دسته از اراضی بایر و دایری که مقدار آن کمتر از حد نصاب واگذاری میباشد صاحبان آن ملزمند ظرف مدت یک سال پس از ابلاغ ، اقدام به کشت نمایند وگرنه دولت برای زیر کشت بردن آن اراضی اقدام خواهد کرد . تبصره 9- اراضی تمام مکانیزه و کشت و صنعتهائی که تقسیم آنها بصلاح جامعه نمیباشد با نظر وزارت کشاورزی باید بطرز مطلوب مورد بهره برداری قرار گیرد. این حکم در مورد زمینهای تمام مکانیزه شخصی که در دست صاحبان شان می ماند نیز ، معتبر است . رئیس – پیشنهادها را مطرح کنید . منشی – آقای واعظی بفرمائید . واعظی – بسم الله الرحمن الرحیم. من پیشنهاد حذف این مادة6 را با تمام تبصره ها داده ام ، علتش هم این است ، آقایان خوب توجه بفرمائید مطلب بسیار اهمیت دارد این برداشتهای عجولانه که الان دارید ، احتمال بدهید که بعدها دولت دیگری بیاید و اقدام شما ، معیار باشد و مشا راه گشا باشید برای بعضی از کارهای غیر مشروع و این عملها دارد مالکیت را بی اعتبار میکند اینجا نوشته است که : « اراضی دایر به مالک سه برابر عرف محل زمین میدهند » یا مثلا بیشتر یا کمتر آنجا هم که اراضی دایر بود باز دوباره پنجه انداخته من نمی دانم منظور چیست ؟ دو برابر سه برابر عرف محل دادن چه مفهومی دارد ؟ و خریداری دولت در اینگونه موارد اجباری است این معامله نافذ نیست این تبصره هائی که اینجا هست من به فر فرد تبصره ها اعتراض دارم .در تبصره 1 دولت برای خود حق نظارت قائل شده در صورتیکه کاری است آزاد ، مردم معامله میکنند ما هم شعار میدادیم که آزادی ، جمهوری اسلامی . این چه حق نظارتی است که دولت برای خودش قائل شده است؟ در تبصره 3 نوشته « اراضی موقوفه » آخر در اراضی موقوفه اگر متولی دارد ، دولت ، سازمان اوقاف ، هیات واگذاری اصلا حق مداخله در اجرای موقوفه ندارد و اگر متولی ندارد باید نماینده ولی فقیه به استصواب ولی فقیه ، اقدام کند نه به عنوان دولت . در تبصره چهار راجع به اراضی موقوفه خاصه است که اراضی ای که موقوفه خاصه است اگر مشمول این صاحب عرف شود آنجا هم قید کرده که دولت تصرف کند و به اندازه مثلا دو برابر سه برابر عرف بدهد این خلاف مقتضای وقف است « الموقوفات علی حسب ما یوقفها اهلها » در تبصره 6 باغات و قلمستانها را استثناء میکند بعد یک قید اضافه می کند: « مگر اینکه بعد از تاریخ 16/1/09 بدون مجوز قانونی به صورت باغ درآمده باشد » مگر باغ کاشتن مجوز میخواست ؟ و این حد فاصل چه تاثیری در مالکیت دارد ؟ چرا با بندگان خدا وربرویم ؟ چرا مردم مسلمان آزاد را چنین محدود سازیم ؟ در تبصره 7 راجع به « مالکین مشاع » میگوید باید تحت تکفل نباشند در صورتیکه اگر پدر و پسری کشاورزی می کنند بجای یک جفت گاو دو جفت گاو به کار میبرند این قید اضافی است که ما بگوئیم اگر تحت تکفل بودند ، همان یک عرف محل ،‌ سه عرف محل را به او بدهند یعنی یک سهم بدهند در صورتیکه یان هم درست نیست . در تبصره 8 می گوید: « صاحبان آن زمین ملزمند در یک سال پس از ابلاغ ، اقدام به کشت بکنند » والا مثلا دولت تصرف کند . پس بفرمائید صاحبان اراضی اصلا مالک نیستند. بجهت اینکه این قیدها اصلا در اسلام از شرایط مالک نبوده و این کارها اصلا صحیح نیست در تبصره 9 می گوید اراضی تمام مکانیزه و کشت و صنعتها الی آخر…. در زمین های تمام مکانیزه نظر وزارت کشاورزی را مدخلیت دادن موجب رکود و تعطیل دستگاه است چون مرکز تصمیم گیری متعدد خواهد شد . در هر صورت اینجا جای یک سؤالی است که من سؤال کنم …. رئیس ـ وقتتان تمام است . واعظی ـ وقت من تمام است ؟ پس سؤالم باشد برای بعد والسلام . رئیس ـ مخالف صحبت کند . منشی ـ آقای صفری مخالف . لطیف صفری ـ اگر اشکالی ندارد آقای دکتر شیبانی بجای من صحبت کنند . منشی ـ اشکالی ندارد آقای شیبانی بفرمائید . دکتر شیبانی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، اگر توجه به اصل این قانون می شد این فرمایشات را نمی فرمودند برنامه این است که کشاورزی مملکت رونق بگیرد ، کشاورزان در دهات و زمینهای خودشان ساکن باشند اگر بنا شد کشاورزی زمین به مقدار کافی نداشته باشد که در آنجا زندگیش تامین بشود این مورد خاص را اجرا میکنند.برای آن قسمت . ملاحظه می کنید در این ماده گفته است که زمینهای کشت و صنعت معاف است البته معافیش را باید وزارت کشاورزی بگوید که زمین کشت و صنعت آیا سودده هست ؟ بنفع مملکت ، بنفع کشاورزی هست یانه ؟ در مورد دامداری من میخواهم خدمت برادران و خواهران توضیح بدهم برای هر گاو یک هکتار زمین می دهند یعنی اگر کسی صد راس گاو داشته باشد صد هکتار زمین به او میدهند . آن هم برای این است که علوفه اش را تامین بکند . در مسأله وقف بهیچوجه دخالت نمی کنند مسأله وقف که دستور امام است که قوانین باید شرعی باشد یعنی وقف را به هیچوجه دخالت نمی کنند اما مسأله ای را که اینجا ذکر کرده است برای این است که یک کسی زمینهای فراوانی را برای اینکه در ید خودش بگیرد و از این قانون سوء استفاده بکند بصورت وقف درنیاورد.آن مسأله مطرح است ولی اگر از قبیل وقف بوده ، طبق ضوابط شرعی عمل میشود. مسأله برای حفظ کشاورزی مملکت است این نیست که بگویند مالکیت میخواهد سلب بشود نه ، یک وقتی ضرورت ایجاب میکند برای حفظ کشاورزی و کشاورز، آن طبقه مستضعفی که زندگی و خوراک ما را تأمین می کند او روی زمینش بماند برای این است .این قانون را در زمانی که بنده مسؤولیت داشتم در بعضی جاها که قابل اجراء بود اجراء هم کردیم هیچ سروصدائی هم ایجاد نشد . مسأله این است که ما بتوانیم این کار را بطور اصولی عمل بکنیم این مواد طبق ضوابط شرعی است و با اجازه ولی فقیه هم هست . منشی ـ آقای معزی موافق . رئیس ـ آقای معزی بفرمائید . معزی ـ بسم الله الرحمن الرحیم . مطالبی را که آقای واعظی فرمودند بسیار صحیح بود. یعنی تمام این ماده و تبصره ها برخلاف دستور شرع اسلام است .و اگر ما مدعی بشویم که این ضرورت دارد و هرگز ضرورت ندارد چون اینطوری که امام فرموده اند من این دستور امام را که فرموده اند قرائت می کنم . خواهش میکنم نمایندگان محترم توجه بفرمائید . ببینید این آقایان حتی بر خلاف این دستور صریح امام میخواهند در مجلس عمل کنند . توجه بفرمائید. این فرمایش امام است : بسم الله الرحمن الرحیم ـ آنچه در حفظ نظام جمهوری اسلامی دخالت دارد که فعل یا ترک آن ، موجب اختلال نظام میشود و آنچه ضرورت دارد که ترک یا فعل آن مستلزم فساد است و آنچه فعل یا ترک آن مستلزم حرج است پس از تشخیص موضوع . بوسیله اکثریت وکلای مجلس شورای اسلامی با تصریح به موقت بودن آن مادام که موضوع ، محقق است و پس از رفع موضوع ، خودبخود ، لغو میشود مجازند در تصویب و اجرای آن . و باید تصریح شود که هر یک از متصدیان اجرا از حدود مقرر بجاوز نمود مجرم شناخته میشود . این فرمایش ، می فرماید هر عملی که فعل یا ترکش موجب اختلال نظام بشود کجا این آقایان دلیل آورده اند و نظر کارشناسان را فرمودند که این ترکش یا فعلش موجب اختلال نظام یا موجب فساد میشود ؟ همینطور مثل کسی که تسبیح دستش بگیرد و مرتب میگویند ضرورت، ضرو.رت، دلیل می خواهد . مدرک می خواهد . کارشناسان باید نظر بدهند . بعد هم امام میفرمایند، این حکم موقت است آقای فاضل می فرمایند ما اجراء را موقت می کنیم . « یاحسین » امام میفرمایند حکم موقت است . ایشان میفرمایند این پنج سال برای اجراء است . این بماند . آقایان توجه بفرمایند این فرمایش امام است . ما فردا مسؤولیت شرعی داریم به هیاهو و قال و قول نمیشود مطلب را درست کرد. شما بیائید جواب این فتوای صریح امام را بدهید . رئیس ـ آقای معزی وقت شما تمام شد . معزی ـ آخر من در موافقت با ایشان هیچ صحبت نکردم . رئیس ـ خوب ، 5 دقیقه وقت داشتید، تمام شد . معزی ـ اجازه بدهید من دو دقیقه دیگر صحبت کنم . رئیس ـ یک دقیقه اجازه می دهم بفرمائید . معزی ـ و اما مسأله ای است که می گویند : « من جرب المجرب حلت به الندامه » محمد رضا پهلوی به اسم اینکه می خواهد کشاورزی را تولید و تکثیر کند ، جلو دهاتی ها را از آمدن به شهر بگیرد ، اگر چه غرضش این بود که تحکیم مبانی حکومت خودش را بکند و اینهم بهانه بود . اما در عین حال دیدید که بکلی کشاورزی را فلج کرد خدا گواه است این تقسیم به ضرر جمهوری اسلامی است ، به ضرر کشاورزی است ، پاک کشاورزی را فلج میکند ، مالکی که خودش زمین دارد ، میتواند هم بکارد هیچ وجهی ندارد نه از نظر شرعی ، نه قانونی که ما بخواهیم این را محدود کنیم . محض رضای خدا دقت بیشتری کنید ما میخواهیم حلال خدا را امروز حرام بکنیم. بواسطه ضرورتی که وجود ندارد والسلام علیکم و رحمه الله ( خنده نمایندگان ) رئیس ـ آقای فاضل بفرمائید . فاضل هرندی ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، ظاهراً اصل مسأله دیگر نیاز به تکرار ندارد آنچه که پریروز عرض شد یکی از مسائلی که آینده کشاورزی ایران را به مخاطره می اندازد و اگر در این سه سال هم ملاحظه میکنید تا اندازه ای کشاورزی رونق پیدا کرده است بواسطه آن اقدامی است که شورای عالی قضائی از باب اینکه زیر کشت بردن اراضی یکی از امور حسبیه است مرحوم شهید مظلوم آیت الله بهشتی بخشنامه ای صادر فرمودند که اراضی میباید زیر کشت برود ولو بدست غیر مالک بعد هم بوسیله آیت الله موسوی اردبیلی در هر سال این بخشنامه باز تأیید میشد علت این اینکه یک مقدار کشاورزی هر سال بهتر از سال قبل است این مسأله بوده است ( همهمه نمایندگان ) و کشاورزانی که الان اراضی را زیر کشت میبرند اینها ( همهمه و اعتراض نمایندگان ) رئیس ـ آقایان نظراتشان را در رأی نشان بدهند آقای فاضل بفرمائید . فاضل ـ مجلس آزاد است ، مجلس برای تصمیم گیری است . ( همهمه و اعتراض نمایندگان ) ( زنگ رئیس ) رئیس ـ آقای فاضل بفرمائید . کیاوش ـ این جمله را پس بگیرید آقا . فاضل هرندی ـ اگر چنانچه شما دربارة اراضی مزروعی تصمیم نگیرید ( همهمه و اعتراض نمایندگان ) رئیس ـ آقایان همهمه نباشد …. فاضل ـ کشاورزان از روستاها …. رئیس ـ آقای نجفی همهمه نکنید …. فاضل هرندی ـ از روستاها مهاجرت می کنند به سوی شهرستانها . یار محمدی ـ آقای هاشمی ما دو میلیارد پنبه صادر میکردیم الان وارد می کنیم طبق چه آماری ایشان این حرفها را می گوید …. رئیس ـ بفرمائید بنشینید . دلیلش این است که 200 هزار تن گندم بیشتر خریده ایم این دلیل روشن ( همهمه نمایندگان ) رئیس ـ آقایان چرا شلوغ می کنید ؟ این که رویه نمی شود . فاضل ـ یعنی با جوسازی که نمیشود بالاخره اجازه بدهید من حرفهایم را بزنم . یار محمدی ـ با جو سازی هم که نمیشود گفت . فاضل هرندی ـ یا این است که همه تان حی و زنده مدرک و مختارید تصمیم خودتان را خواهید گرفت جو سازی و شلوغ کردن جز اینکه یک عده را بیشتر به چیز دیگری که نیست . رئیس ـ شما بفرمائید . یار محمدی ـ با جوسازی هم نمیشود گفت . فاضل هرندی ـ آقای معزی حرف زدند همه گوش دادند حالا ببینید من چه می گویم ؟ بعد هم تصمیم میگیرید ، یا رأی می دهید یا رأی نمیدهید خیال میکنم که …. یار محمدی ـ این جو سازی است . رئیس ـ آقای یار محمدی چرا مرتب شلوغ میکنید ؟ یار محمدی ـ ایشان دارد حرف بیخود میزند . رئیس ـ ایشان حقش است باید حرف بزند آقای فاضل بفرمائید . فاضل ـ عرض کنم که اگر در رابطه با اراضی مزروعی مجلس اقدامی نکند روستائیان از روستا هجرت میکنند در روستا برق نیست در روستا آب نیست در روستا درمانگاه نیست . اما آنچه که عملاً روستائی را به روستا بند میکند ،جذبش میکند طنابی بپای روستائی در روستا می بندد این است که از نظر تولید ما امکاناتی را برای او فراهم کنیم در هر روستائی که زمین موات قابل واگذاری باشد همانطوری که در قانون پیش بینی شده است آن اراضی موات را دولت ملزم است با امکانات یعنی زمین خیلی به روستائی دادن جنایت است خیانت است زمین را با امکانات در اختیار روستائی بگذارد روز اولی هم که کلیات این طرح مطرح بود عرض کردم اگر دولت یک تصمیم هم بگیرد هر شهرستانی که از 150 هزار نفر جمعیتش بیشتر باشد برای پنج سال آن خدمات غیر ضروری را از آن شهرستانها قطع کند امکانات و بودجه ها و خدمات را متوجه روستاها بکند در ضمن اینکه ما اراضی موات را به روستائیان واگذار میکنیم امکانات هم می دهیم در کنارش هم خدمات اولیه را به روستائی عرضه می کنیم روستائی جذب روستا میشود مجلس آنچه را که پریروز تشخیص داد برخلاف گفته آقای معزی واگذاری اراضی بود نه دو سال یا یک سال یا سه سال ما عرض کردیم اگر روستائی مالک زمین نشود از روستا بیرون میآید چه حرجی از این بالاتر چه ضرری برای آینده انقلاب از این بالاترکه یک کشوری که میتواند صد در صد تولید کننده باشدحتی صادر کننده باشد ما کاری کنیم روستائیان از روستاها بیایند بیرون و یک کشور صددرصد مصرفی بشود آن افسادات ارضی زمان شاه کمال بی انصافی است اگر ما این را با آن قیاس بکنیم اولا آن هرچه زمین خوب بود به مالکین عمده ای که نور چشمی بودند به آنها دادند فقط یک عده از اراضی که بدرد نمیخورد آن هم گاهی در یک مزرعه خدا می داند آمده است اصلاحات ارضی زمان شاه و اینقدر زمین به روستائیان داده که سهم هر روستائی در سال از آن مزرعه حدود 12 تومان و نیم است ( 125 ریال )‌ خوب اگراین مقدار زمین را به یک روستائی بدهند این جذب روستا میشود ؟ از آن طرف در این ماده پیش بینی شده است اگر چنانچه با اجاره اگر چنانچه با مزارعه ما توانستیم بین مالک و زارع توافق ایجاد بکنیم آن بر فروش مقدم است ( رئیس ـ وقتتان تمام است ) راجع به باغات ، راجع به دامداریها ، راجع به اراضی تمام مکانیزه ، اگر بناست سوبسید با دولت باشد ، سوخت را دولت با قیمت کمتر به مالک بدهد، بذر را دولت با قیمت کمتر به این مالک بدهد، جوجه یک روزه را دولت با قیمت کمتر به این مالک بدهد ، پس دولت اینقدر حق دارد که نظارت داشته باشد . آیا از این اراضی تمام مکانیزه که من هر سال اینقدر کود می دهم ، اینقدر بذر می دهم ، اینقدر ماشین آلات می دهم ، آیا خیار زیر پلاستیک تولید می شود که فصل فروردین کیلویی 30 تومان فروش برود یا گندم کاشته میشود . پنبه کاشته می شود، پس اگر دولت به این آقا امکانات میدهد اینقدر هم حق دارد که نظارت داشته باشد، آیا شرطی را که دولت برای دادن این امکانات می کند آیا این شرط عملی شده است یا نه ؟ من خیال نمیکنم هیچکدام از این تبصره ها و ماده خلاف شرع باشد . آقایان راجع به هر تبصره اش ، راجع به هر جزئی از آن پیشنهادی دارید بفرمائید . اگر از پیشنهاد کمسیون بهتر بود بحث می شود که امیدواریم یک ماده ای که واقعاً نیاز کشاورزی مملکت را رفع کند ما بتوانیم تصویب کنیم . رئیس ـ آقای وزیر کشاورزی بفرمائید. سلامتی ( وزیر کشاورزی ) ـ بسم الله الرحمن الرحیم ، البته در مورد وضع کشاورزی که بوده و حالا چه هست انشاءالله در یک فرصتی که نوبت مان بشود توضیح خواهیم داد که حق بچه های حزب اللهی که در وزارتخانه و در روستاهای مختلف کار میکنند ان شاءالله ادا بشود . اما در مورد بند 6 این لایحه همانطوریکه در گذشته هم عرض کردیم مهمترین کاری که دولت باید انجام بدهد و وظیفه مهمی به گردن او هست از بین بردن بیکاری در شهرها و روستاها است . همه این بیکاریها را نمیتوانیم بوسیله صنایع و بخشهای خدمات و غیره از بین ببریم مقدار زیادی از این بیکاری باید از طریق بخش کشاورزی از بین برود ، هم به لحاظ تولید بیشتر و هم به لحاظ اینکه این بیکاری را از بین ببرند و ایجاد اشتغال بکنند . طبیعتاً برادران در جریان هستند که بیکاریها فقر زیادی را در روستاها و شهرهای ما ببار می آورد و همین فقر است که فساد ببار میآورد و فسادی که در جامعه قبل از انقلاب بود مقدار زیادی از آن از همین ناشی می شود ، چه در شهرها و چه در روستاها. همه گونه فساد وجود داشت و این ناشی از همین بیکاری بود، از همین ظلم و ستمی بود که در شهرها و روستاها بوجود میآمد . ما می خواهیم جلو این فساد را بگیریم . یک فسادی که احتیاج به توضیح ندارد و همه برادران در جریان هستند . ما وقتی می خواهیم ایجاد اشتغال بکنیم و برای کشاورزان کار ایجاد بکنیم ممکن است در بعضی از روستاها بتوانیم زمین موات را واگذار بکنیم و امکاناتی به آن بدهیم . ممکن است در بعضی از روستاها بتوانیم زمین بایر را بدهیم ، در بعضی از روستاها بتوانیم زمین دایر را که در اختیار دولت هست در اختیار آنها بگداریم، وما در اکثر موارد نمی توانیم کشاورز را از یک روستا به یک روستای دیگر منتقل بکنیم .از یک استان به یک استان دیگر که میخواهیم یک تکه زمین به او بدهیم. این امکان پذیر نیست. در روستایی که هست این باید برای ایجاد اشتغال برای جلوگیری از فساد به او زمین واگذار بشود . در این روستاها می بینیم که درتعدادی از این روستاها یک عدم تعادل کامل حاکم است . به این معنی که تعداد زیادی روستائیان ما بیکار هستند ، تعداد بسیار اندکی دارای زمینهای زیادی هستند. حالا اینجا برادرها نظر بدهند که آیا فساد جامعه را که بخواهیم جلوگیری بکنیم اولویت دارد و یا اینکه ما دست و بال چند نفر محدود را باز بگذاریم . اینجا است که فقط ما می خواهیم استفاده بکنیم و این زمینها را بگیریم و واگذار بکنیم و تعداد این کسانی که اینطور زمین های زیادی دارند بسیار اندک است در مقابل کسانی که بی زمین یا کم زمین هستند . آماری که از سال 53 وجود دارد که تعدیل هم شده است کلاً 9500 خانوار هستند که زمینهای بیشتر از حدود 100 هکتار زمین دارند .در مقابل اینها میلیونها کشاورز بی زمین و کم زمین هستند . یعنی اگر ما به اینها توجه نکنیم به میلیونها کشاورز فساد، بیکاری ، دزدی ، فحشا را تحمیل کرده ایم . ما می خواهیم از این 9500 خانوار که حالا کمتر شده اند بگیریم و به این میلیونها خانوار کشاورز بدهیم. بنابراین از لحاظ اسلامی باید دید که اولویت با کدام است . محمد یزدی ـ آقای هاشمی بفرمائید مسأله اصلی را روشن کنند ، مسأله ضرورت را روشن کنند. رئیس ـ ایشان دارند ضرورت را توضیح می دهند. سلامتی ( وزیرکشاورزی ) ـ ضرورت همین است ما در بعضی روستاها آمار داریم که خدمتتان عرض می کنم مثلاً در منطقه سنجابی ، روستای زند هر یک نفر را داریم که 630 هکتار زمین دارد و 59 خانوار دیگر 270 هکتار . یعنی هر خانوار کمتر از تقریبأ 4 هکتار ( همهمه نمایندگان ) و باز در همین منطقه داریم ( بالا در بندر ) یک نفر 370 هکتار و 48 خانوار 221 هکتار دارد که ببینید چقدر تفاوت وجود دارد. ( همهمه نمایندگان ) رئیس آقایان ببینید ! همهمه ای که شما می کنید با معیارهایی که دستتان است این ظلم است . برای اینکه دیگری می خواهد گوش بدهد و شما نمی گذارید . آقایان در رأی تان می توانید اظهار نظر کنید . این خلاف اخلاق اسلامی است که همهمه بکنید که کسی نتواند حرفش را بزند . آقای سلامتی بفرمائید. سلامتی ( وزیر کشاورزی ) ـ مطلب این است که ما در ابتدا طبق این قانون … محمد یزدی ـ آقای هاشمی معذرت می خواهم ، ما همه می خواهیم گوش کنیم …. رئیس ـ چرا همهمه می کنند . محمد یزدی ـ ما میگوئیم آقایان به جای اینکه آن مسأله اصلی را روشن کنند حاشیه می روند. رئیس ـ اگر قانع کننده نبود رأی نمی دهند . اینکه بحثی ندارد . آقای سلامتی شما یک دقیقه دیگر وقت دارید. سلامتی ( وزیر کشاورزی ) ـ طبق این قانون اول زمینهای موات است . بعد بایر و سپس زمینهایی که در اختیار دولت است و بعد این زمینها است .می بینیم که ظاهرأ هیچ عذری برای اینکه این رد بشود وجود ندارد. رئیس ـ بسیار خوب ، 183 نفر در جلسه حاضرند پیشنهاد آقای واعظی را که حذف « ماده 6 با همه تبصره هایش است » به رأی می گذاریم ، موافقان با حذف ماده 6 و تبصره هایش قیام بفرمایند . ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . منشی ـ آقای کاشانی پیشنهاد کرده اند ماده 6 و تبصره ها منهای تبصره های 2 و 6 بقیه حذف شوند . لطیف صفری ـ این پیشنهاد همان پیشنهاد قبلی است و رأی نیاورد . رئیس ـ بلی ، همان پیشنهاد است و قابل طرح نیست . پیشنهادهای مشخص تر را مطرح کنید . آقایان روی اکثر جملات این ماده پیشنهاد حذف داده اند . منشی ـ آقای مهندس طاهری در ماده 6 …. اختری ـ جناب آقای هاشمی این دو پیشنهاد عین هم نیست . رئیس ـ حالا خواهید دید که چقدر روی جمله به جمله این ماده پیشنهاد داریم …. اختری ـ خوب ، باید چکار کرد ؟ رئیس ـ هر پیشنهادی هم 25 دقیقه وقت می گیرد . اختری ـ خوب ، کارهای مهم باید وقت بگیرد . رئیس ـ پیشنهاد آقای مهندس طاهری را مطرح کنید . منشی ـ آقای طاهری در ماده 6 پیشنهاد داده اند که « سه برابر عرف محل » بماند بقیه از این ماده حذف بشود . رئیس ـ آقای طاهری توضیح بدهند. آقای طاهری که اینقدر غصه می خوردید که آقای الویری وقت بشما نداده اند این میدان بفرمائید . مهندس طاهری ـ اولاً سوء تفاهم نشود بنده به آقای معزی اعتراضی نداشتم . رئیس ـ این بحث مطرح نیست ، پیشنهاد خودتان را مطرح کنید. مهندس طاهری ـ من با حذف ماده موافق بودم بخاطر اینکه بلکه فرجی بشود و لایحه کلاً در جهتی برود که امر کشاورزی ما به سمت خود کفایی برود و بنظر من کلاً اگر این ماده تصویب بشود ما نتیجه عکس می گیریم یعنی درد همه ما در یک چیز مشترک است و این را من واقعاً قبول دارم که همه ما نمایندگان میخواهیم که کشاورزی ما به مرحله ای برسد که خودکفا بشویم و این مهمترین مسأله است و بلکه از مسأله مهاجرت هم مهمتر است . صرف مهاجرت روستایی فی نفسه و مطلقاً که اشکالی ندارد بلکه تلاشی که ما می کنیم که روستائیان در روستاها بمانند بخاطر این است که مشغول کار کشاورزی بشوند وگرنه اگر روستایی به شهر میآمد و آنجا باز منشاء زراعت و خودکفایی باشد چه مانعی دارد، پس نفس مهاجرت نیست ، نفس خودکفایی است در این مسأله ضرورت هم که روی آن تکیه می شود فقط یک چیز است و آن قطع شدن مسأله وابستگی است که ما وابسته به زراعتهای کشورهای خارج نباشیم که مهمترین مسأله است . دیشب جناب آقای عسکراولادی از کشاورزی ( رئیس دو دقیقه وقت دارید به پیشنهادتان برسید ) پاکستان اطلاعات جالبی دادند که اینها 25 درصد وابسته بودند و در عرض چند سال کاری کردند که امروز 20 درصد اضافه تولید دارند . بعد من از ایشان پرسیدم که آیا زمینها را اینجور مثل ایران قسمت کردند ایشان فرمودند که اینها جلو آبهائی را که به دریاها هرز می رفت گرفتند و گودالهائی بزرگی حفر کردند و آبها را در اینها ذخیره کردند و از این آبها استفاده کردند و تراکتور در اختیار زارعین گذاشتند و از این راه توانستند بخودکفائی برسند . تمام فشار ما این است که در هر جا که کوشش می کنیم که زمینهای 100 هکتاری ، 20 هکتاری تقسیم نشود بخاطر این است که دولت تمام نیروهایش را روی زمینهای موات ببرد ما حدود سی وسه میلیون هکتار زمین بکر و خوب داریم که برای کشاورزی آماده است . و اگر نیروها روی آن قسمت بسیج بشوند ما به سرعت خودکفا می شویم . تجربه این دو ساله به ما نشان داده است که زمینهای آبادی که تقسیم شده ، من مثال می زنم ، زمینی که شخصاً روی آن نظارت داشتم و بعضی از افراد را می شناسد ، حدود 400 ، 500 هکتار زمین در شیراز مربوط به یکی از مالکین بوده این زمین را قسمت کرده اند ، این زمین سالانه 10 هزار تن گندم به سیلو می داده است . الان زیر پنج هزار تن گندم می دهد و درآمد خود روستائیان والله کمتر شده است یعنی محصول کمتر شده درآمد هم کمتر شده است . این است که دقت بیشتر بشود و پیشنهاد من این است که اقلاً حالا که ماده حذف نشد آن ملحقاتش که دو برابر عرف و کار دیگر دارد و کار دیگر ندارد همه را کنار بگذارید که ماده خیلی ساده بشود .هر کس زمین دارد و مالک است ،حالا یا بصورت مزارعه دیگران برایش کار می کنند یا مدیریت دارد مستقیم یا غیر مستقیم ، اینها را مدارک قرار ندهید . سه برابر عرف زمین در اختیارش بماند بقیه حالا بعنوان ضرورت می خواهید گرفته بشود در صورتی که ضرورت باشد، بقیه گرفته بشود و به روستائیان داده بشود و اگر آن دو برابر عرف و آن یک برابر عرف مطرح بشود هم مشکلی برای هیأتهای 7 نفره هست و هم مشکلی هست برای تشخیص اینکه این فرد آیا کار دیگری دارد یانه ؟ چه مانعی دارد فردی بیشتر فعال باشد و دو کار داشته باشد و یکجا زمین داشته باشد که چند نفر آنجا روی آن کار کنند و خودش غیر مستقیم مدیریت کند . عمده چیزی که شما باید از زمین بخواهید تولید است . لذا پیشنهاد من این است که تمام این قسمتها کلأ حذف بشود و همان یک جمله بماند « سه برابر عرف در اختیار مالک بماند » حالا مالک یا مستقیم کار کند یا غیر مستقیم . رئیس ـ آقایان توجه بفرمائید ، آقای مهندس طاهری که صحبت می کردند اکثریت مجلس که با نظر ایشان موافق نیستند یکنفر نه همهمه کرد و نه پارازیتی ایجاد شد ، ( یکی از نمایندگان ـ چه کسی گفت که اکثریت موافق نیست )آنهایی که رأی دادند و آن طرف قضیه دیدید ، حالا نقطه مقابل را هم توجه بفرمایند. آقایان آنطرف که صحبت می کند آن چند نفر شروع می کنند به داد و بیداد کردن و از اسلام هم دفاع می کنند ( همهمه نمایندگان ) این بهترین نمونه است . بهترین نمونه اش این است که آقای معزی ، آقای واعظی حرف می زدند و هیچکس اعتراض نمی کرد ولی آقای فاضل و آقای وزیر کشاورزی که صحبت می کردند آقایان نگذاشتید که بفهمیم آقایان چه می گویند این چه اخلاقی است مخالف صحبت کند . منشی ـ آقای صفری بفرمائید . صفری ـ بسم الله الرحمن الرحیم . عرض کنم که برادر عزیز ما آقای مهندس طاهری عنایت داشته باشند حساب تمام مسائل و اولویتها شده است یعنی حساب شده که اگر خودش کار کند ، اگر کار نکند و مدیریت کند ، اگر کار نکند مدیریت هم نکند ولی تأمین معیشت داشته باشد یا نداشته باشد . این مسأله بنظر من ضرورت دارد به دلایلی که الان عرض می کنم و همین الان نمونه عینی هم برایش دارم . بسیاری هستند که بعنوان کشاورز و به اسم کشاورز ولی بخاطر تفنن ، فرض کنیم کسی هست که فرش فروشی دارد ، نه یک مورد بلکه ده موردش را حاضرم اسم ببرم . یا کسی هست که پزشک است ولی در عین حال زمین زراعتی هم دارد . آن زمین زراعتی نه بخاطر تولیدش است چون منبع درآمد فرش فروشی او صدها برابر آن زمین کشاورزیش است ، یا منبع در آمد آن کار تخصصی او و مثلاً ما الان پزشک متخصص در منطقه مان داریم که زمین زراعتی هم دارد که درآمد این کار پزشکی اش صدها برابر آن است ، و این را فقط گرفته بعنوان اینکه تفننی برود و سال یک روز ، دو روز آنجا برود و سری بزند . ولی چه کسانی این زمین را اداره می کنند روی این زمین کار می کنند و بعنوان تولید کننده هستند . همان کسانی هستند که دولت جمهوری اسلامی به آنها حق داده ،‌ چون زحمت می کشند ، کارشان کشاورزی است، واقعاً بعنوان کشاورز هستند و دلخوشی داشته باشند که آنجا تولید بیشتری کنند زمین در اختیار آنها قرار بگیرد ،‌تازه نه همینطوری بلکه این زمین وقتی که این مالکش هست از او خریده بشود و بهای زمین به او داده بشود و در اختیار کسی قرار بگیرد که هم مستحق است و هم زحمتکش است و هم کشاورز و هم تولید کننده مملکت است و نمی آید سربار جامعه بشود و مصرف کننده در داخل شهر بشود. حاشیه شهرهای غرب ما همه از این کشاورزان هستند که جمعیت شهرها را در عرض سه ، چهار سال در بعضی از شهرها شاید دو برابر شده است، بیشتر بخاطر همین کشاورزانی هستند که زمین نداشته اند و یا زمین خیلی کم داشته اند و معیشت شان تأمین نشده و از آنها حمایت نشده و همه آنها به شهرها آمده اند. آیا ما میخواهیم این ادامه داشته باشد یا اینکه واقعأ آن کشاورزی که محق است به سر زندگیش برگردد و تولید کننده بشود و سربار جامعه ما هم نشود . این است که من با این پیشنهاد مخالف هستم . رئیس ـ موافق صحبت کند . منشی ـ آقای نجفی موافق . نجفی ـ بسم الله الرحمن الرحیم . موافقت بنده با پیشنهاد آقای مهندس طاهری از این جهت است که تمام محوربحث در این لایحه تشخیص ضرورت و عدم تشخیص ضرورت است . در پیشنهادهای دیگر هم بنده این صحبت را کردم و در پیشنهادهای دیگری هم که دارم باز محور بحثم همین یک کلمه است . کمسیون ویژه و یا وزارت کشاورزی باید به مجلس آمار و ارقام بدهد که مجلس بتواند ( بنده خودم بعنوان یک عضو مجلس دارم می گویم و حالا منظورم از مجلس نماینده ها است ) آن تضاد دوروئی خودش را به تشخیص ضرورت حل کند و بنده که اینجا ایستاده ام هنوز واقعاً آنجاهایی که ضرورت را گفته اند نتوانسته ام تشخیص بدهم . اگر ما بتوانیم تشخیص ضرورت بدهیم ، حتی این شعارگونه هایی که برادرمان آقای صفری دادند و امثال این حرفها همه بر آن اتحاد داریم و اتحاد داریم که باید فقر برود، اتحاد داریم باید کشاورز زمین دستش باشد ، اتحاد داریم باید احکام اسلام جاری بشود فقط مسأله ای که هست ذهن ما روشن بشود که واقعأ آن ضرورتی که به قول برادرمان آقای واعظی و دیگران حلال را حرام می کند و حرام را حلال می کند وجود دارد . چکار کنیم ما گرفتار فقه هستیم . چه بسا اگر گرفتار شرعیت مسأله نبودیم ما هم در روالهای اجتماعی سرمان می شود که کشاورز و زمین و امثال اینها چیست . البته در این مسأله گرفتار دو چیز هستیم . یکی این که کشاورزی از بین می رود تا آنجا که ما می فهمیم و مطلب به دست ما هست و یکی اینکه ضرورت ندارد .اگر این دو مطلب را واقعاً با آمار نشان بدهند ما دیگر بحث و حرفی نداریم . موافقت بنده با پیشنهاد آقای مهندس طاهری بر این مبنا است که ضرورت واقعاً طبق آمار و ارقام پیشنهاد نشد و گفته نشد و محور بحث ، حتی من معتقدم یک ساعت ، دو ساعت ولو خلاف آئین نامه شده است بنشینند این ضرورت را تشریح کنند که ذهنیت ما صاف بشود و واقعأ روبروی هم نایستیم . آن وقت تازه ضرورتش که تشریح شد بیندیشند که این ضرورت است برای رشد کشاورزی یا ضرورت است جلو زمین دارها گرفته بشود ، چون واقعاً اینها دو مسأله است . ممکن است حتی یگویند جلو زمین دار گرفته بشود ولو کشاورزی زمین بخورد . الان خیلی از ممالک چپگرا این را واقعأ می گویند و می گویند اموال تقسیم بشود و زمینها گرفته بشود ولو کشاورزی تا یک مدتی زمین بخورد محور بحث واقعاً روشن بشود تا ذهنها روشن بشود و بتوانیم به یاری خدا سالم رأی بدهیم . این است که من با پیشنهاد ایشان موافقت می کنم چون ضرورتی هنوز برای من مسلم نشده است . رئیس ـ موافق هم صحبت کرد آقای فاضل بفرمائید . فاضل هرندی ( مخبر کمسیون ) ـ عرض کنم که آقای صفری مطالب را فرمودند ولی برادران توجه داشته باشند ما در یکی از مواد پیش بینی کردیم که بعد هم با جناب آقای سلامتی و بقیه برادران صحبت شد که تعمیم بدهیم . اصولا هر کسی که کمتر از 4 عرف زمین داشته باشد چه به کشاورزی مستقیم یا غیر مستقیم مشغول باشد و چه نباشد هر هر کسی که زمینش کمتر از 4 عرف بشاد آن اصلاً مشمول این قانون نباشد و این قانون شامل حال او نشود. که معمولاً 4 عرف در خیلی از جاها حدود 40 هکتار می شود ( 400 جریب )‌ کسی که کمتر از 400 جریب زمین دارد ولو اینکه مشغول کشاورزی هم نباشد اراضی او مشمول واگذاری نباشد ولی آن کسی که واقعاً از راههای دیگر یک درآمد مکفی دارد، ما برای او دو عرف هم در نظر بگیریم این خلاف عدالت نیست و از آن طرف هم کاملا مشخص است هم سه عرف مشخص است . هم دو عرف مشخص است . هم یک عرف مشخص است . اگر سه عرفش رأی آورد دو عرفش هم مثل سه عرف است و فرقی نمی کند. رئیس ـ آقای وزیر کشاورزی مطلبی ندارند ( اظهاری نشد ) مهندس طاهری ـ پیشنهاد من اینست و آنجا هم نوشته ام که « در اینگونه اراضی سه برابر عرف محل زمین در اختیار او می ماند » فقط این جمله می ماند و بقیه کلاً حذف می شود که معنی اش این می شود که هر مالکی تا سه برابر عرف زمین چه مستقیم کار کند و چه غیر مستقیم و چه درآمد دیگری داشته باشد و چه نداشته باشد این سه برابر عرف در اختیارش می ماند . رئیس ـ بسیار خوب ، آقایان توجه بفرمائید صفحه 5 سطر اول می ماند از سطر دوم « و در صورتی که تا آخر ماده پیش از یک تبصره حذف می شود » 184 نفر حاضرند کسانی که با این پیشنهاد آقای مهندس طاهری موافقند قیام بفرمایند ( عده کمی برخاستند ) تصویب نشد . یکی از نمایندگان ـ روشن نشد که ایشان چه می گویند . رئیس ـ عبارت خدمتتان است گفتند این چهار سطر حذف بشود اینکه چیز مهمی نبود . منشی ـ آقای هراتی ، آقای نادی ،‌ آقای عباسی ، آقای اختری پبشنهاد داده اند در سطر پنجم « و اگر ممر درآمد دیگری » حذف شود . اختری ـ ما قبل از این عبارت پیشنهادهای دیگری داریم . نادی ـ ما پیشنهاد حذف « سه برابر عرف محل » را قبل از این پیشنهاد داده ایم منشی ـ آقایانی که در آن پیشنهادات چاپ شده « سه برابر عرف محل را » پیشنهاد حذف دادند می توانند مطرح بکنند . آقای نادی بفرمائید . نادی ـ بسم الله الرحمن الرحیم . برادران دقت کنند و امیدوارم که مخبر و وزارت کشاورزی نسبت به این مسأله جواب بدهند ماده شش می فرماید که اراضی بند « هـ » که اراضی دایر باشد « در مورد اینگونه اراضی اگر مالک شخصأ به کار مستقیم و مؤثر در امر زراعت دخالت داشته باشد سه برابر عرف محل زمین در اختیار او می ماند » آقایان پیش بینی کرده اند برای خودکفائی گندم و حداقل حبوبات در پنج سال آینده باید پانصد هزار هکتار زمین را تسطیح کنند و برای تسطیح کردن پانصد هزار هکتار اگر وزارت کشاورزی جهاد سازندگی ، کلیه بسیج در این امر بسیج بشوند توانائی این کار را نخواهند داشت و امکانش هم ندارند یعنی پیش بینی نمی کنند که بتوانند در اینمدت چنین کاری را بکنند ! مسأله دوم ـ برادران ! وقتی که مسأله عمران مطرح است و فرد مستقیماً دخالت دارد و کشت می کند و برداشت می کند ما چرا بیائیم و محدودش کنیم و به سه برابر عرف محل منحصرش بکنیم . کچای شرع و کجای قانون گفته که باید محدود کرد که تو حق تولید بیشتر نداری ؟ مسأله سوم ـ وقتی که یک فرد دارد تولید می کند و امکانات بیشتری دارد و درآمد بیشتری دارد دنبال کار میرود . اگر آمدیم تقسیم کردیم کفاف امور زندگی را نمیدهد و وقتی کفاف امور زندگی را نداشت طبیعی است که می بیند برایش صرف نمی کند نمی ایستد . از کجا آقای فاضل منحصر شده است به این مسأله که مهاجرت روستائی زمین نداشتن است . برادران ! بروید تحقیق و بررسی بکنید . کجا بوده که مهاجرت کشاورز فقط منحصر به این مسأله بوده بلکه دقیقاً ارزیابی کنید . چون ریشه های دیگری هست ، ریشه های بهداشت است ،‌راه وکلی مسائل است . چون طرف زمین دارد نمی رود کشت کند . مسأله مهمتر آقای وزیر کشاورزی 104 میلیارد متر مکعب آب در این کشور است . شما حدود سی میلیارد متر مکعبش را بیشتر استفاده نمی کنید بقیه اش کجا میرود که استفاده نمی کنید . شما اگر می خواهید این نیروها را صرف این سه برابر عرف محل زمین بکنید از کجا نیرو می آورید این مقدار آب را بخواهید مهار بکنید ، این مقدار زمین را بخواهید تسطیح بکنید ، این مقدار زمین را بخواهید عمران بکنید . از همه مهمتر برای اینکه یک سانتیمتر مکعب خاک از سنگ تبدیل به خاک بشود و خاک ارزش پیدا کند دو هزار سال طول می کشد و شما اگر نیرو نداشته باشید برای بسیج این کار و بخواهید مسائل را با سه برابر عرف محل درگیر کنید برای کشاورزی فاجعه است ، من نسبت به این مسائل هشدار می دهم . برادران روشن بکنند ! تعداد نیروئی که احتیاج دارند ، تعداد نفراتی که احتیاج دارند ، مقدار کاری که احتیاج دارند برای این اموری که خودشان پیشنهاد کرده اند . والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته . منشی ـ آقای نوروزی مخالف بفرمایید . کاظم نوروزی ـ بسم الله الرحمن الرحیم . من ذیل اصل 28 قانون اساسی را میخوانم برادران توجه بفرمایند . « دولت موظف است با رعایت نیاز جامعه با مشاغل گوناگون برای همه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی را برای همه احراز مشاغل ایجاد نماید.» برادران ما هستیم و این روستائیان که با اینها در تماس و معاشرتیم من نمیدانم برادانی که اظهار نظر میفرمایند چقدر با روستائیان شان در رابطه هستند و چقدر از مشکلات آنها باخبرند ما با لعیان داریم مشاهده می کنیم که بسیاری از افراد آنهایی که در روستاها مانده اند آنهایی را که هیچ ممر و منبع درآمدی ندارند فقط امیدشان به زمین است . و زمین هم در اختیارشان نیست یک عده دیگری که اصولا کارشان کار کشاورزی نیست . کشاورزی یک کار جنبی برای آنهاست در شهر هستند ، کارخانه دارند ، بازاری هستند ، سرمایه دارند ، زمین در روستا است ، روستایی کار میکند ،‌این آقا که در شهر زندگی می کند میبرد آنوقت چه جاذبه ای برای روستایی می ماند که ایشان را در سطح روستا نگه بدارد زمینهای ما هم با این آمار و ارقامی که هست به این زودی قابل توسعه نیست یعنی ما نمیتوانیم اراضی موات را با امکانات کم و محدودی که داریم آبادش بکنیم بنابراین در یک روستا همانطوری که الان وزیر محترم کشاورزی آمار دارند یک نفر زمیندار /600 هکتار زمین دارد بقیه روستا که 50 یا 60 یا کمتر و بیشتر خانوار است /200 هکتار زمین دارد اینجا است که یک روستایی روستا را ترک می کند ( جناب آقای نادی ) ‌روستا را ترک می کند و به شهر میرود اگر اینجا عملگی یا حمالی بکند زندگیش بهتر است ما موظفیم که برای روستائیان مان طبق قانون اساسی شغل فراهم بکنیم که سرش به یک کاری گرم باشد روستایی که زمین ندارد ، وسیله کار ندارد ، چرا در آنجا بماند و این روستایی نمیتواند در آنجا بماند بنابراین اگر ما زمینهایی را که یک عده معلوم نیست با چه قانونی و با چه معیاری بدست آوردند و عمران و آبادش هم نکردند و اکر عمران و آباد کرده اند بوسیله دست همین کشاورزان بیچاره آباد شده و برای آنها مانده است اینها را ندهیم به کشاورزانی که دارند روی آن کار می کنند و زحمت می کشند یقین کشاورزی ما رونق نخواهد گرفت بنابراین بعقیده من لازم است نه تنها سه برابر ما پیشنهاد داده بودیم « سه » حذف بشود یعنی برابر عرف محل ، چه تفاوتی است بین آن آقایانی که زمین داشته ( رئیس ـ وقت تان تمام شده است ). و وضعش هم خوب است و این آقایی که هیچ چیز ندارد خوب ، ما امکانات را بطور مساوی تقسیم می کنیم اگر آن آقا زرنگ است از این سه هکتار یا ده هکتار زمین بیشتر محصول بگیرد آن به پای زرنگی خودش است . اما ما امکانات را غیر عادلانه تقسیم کنیم یکی پانصد هکتار و یکی نیم هکتار نداشته باشد نمی توانیم بگوئیم که این آقا دارد و آن آقا ندارد این زرنگ است نه این ما هستیم که عادلانه عمل نمی کنیم . . والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته . رئیس ـ آقای اختری موافق بفرمائید . اختری ـ بسم الله الرحمن الرحیم . و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الکافرون . و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الظالمون و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الفاسقون . عنایت بفرمائید که در موقع اظهار نظرها و استدلالها توجه بشود که از آن استدلال و نظر چه برداشتی میخواهد بشود من با اصل این مادة 6 مخالفم زیرا آن را خلاف شرع می دانم و ضرورتی که در این حد ادعا شده و فرمودند من تشخیص ندادم ولی در شور دوم نمی شود بعنوان مخالف صحبت کرد و در شور اول و کلیات هم وقتی که مخالفت مطرح می شود بلافاصله موافقین و مخبرین می گویند که خوب ، اصلش که مهم نیست باید اصلاح بشود و جزئیات هم در شور دوم مطرح می شود . ( رئیس ـ وقتتان را سر حرفی بگذارید که مؤثر باشد ) و اصلاحات هم در شور دوم مطرح می شود و شور دوم هم به این شکل هر پیشنهادی مطرح می شود عنایت بشود که در موقع استدلال بر این مطالب چنانکه در صحبت جناب آقای وزیر و آقای نوروزی بود به اراضی نا مشروع بزرگ استدلال می شود برای تقسیم همه گونه اراضی در مورد اراضی بزرگ همه می دانند و موافقند و بنده پیشنهاد دادم که بعداً مطرح می شود قبلاً هم در مادة 5 هم گفتیم ارضی بزرگ که در مواردی آدم می تواند قسم یاد کند که نامشروع است و آنجور زمینهای بزرگ را هیچ کس با زحمت و کار نمی تواند مالک بشود آن را همه موافقند بگیرند و اصلاً یک قران هم نباید به صاحبش بدهند ولکن به این نکته استدلال کردن و حکم را کلی جاری کردن محل اشکال است در مواردی که کشاورزی رونق یافته این بخاطر تقسیم اراضی دائر نیست بلکه در اثر امر امام و گوش دادن مردم به امر امام است و اما اینکه باید طبق قانون اساسی شغل برای مردم انتخاب کرد شغل انتخاب کردن به این معنا نیست که از یک عده زمین بگیرند و به یک عده دیگر بدهند . مسلمأ آن مقدار زمینی که آباد می شود وقتی از یکنفر گرفتند بالاخره یک عده روی آن کار می کردند همانطور خودش اتوماتیک که کار رویش نمی شود یک عده ای بیکار بشوند و به یک عده دیگر کار داده بشود بنابراین من فکر می کنم این ماده باید خیلی اصلاح بشود از جمله موارد اصلاحش همین است که آقای نادی پیشنهاد کردند ›› سه برابر عرف محل ‹‹ حذف می شود و البته این تا « این می ماند » اصلاح می شود . دنبالش هم باز آقایان محترم عنایت کنند که اصلاحاتی دارد و ماده بشکل دیگری در می آید در این صورت می شود « در مورد اینگونه اراضی اگر مالک شخصأ به کار مستقیم و با حداقل مدیریت مستقیم و مؤثر در امر زراعت دخالت داشته باشد زمین در اختیار او می ماند » عرض کردم بنده برای اراضی زیاد پیشنهاد مستقل دارم که اصلاح می کند والسلام . رئیس ـ آقای فاضل بفرمائید . فاضل هرندی ـ اگر به ماده و تبصره های ماده توجه بشود در ماده پیش بینی شده آنجاهائی که زمین تمام مکانیزه هست ، آنجاهایی که زمین ، زمین دامداری است ، آنجاهائی که زمین باغ است و ولو صدها هکتار هم باشد در اختیار مالکش باقی خواهد ماند پس می ماند زمینهائی که زارع روی این زمینها کار می کند . در اینجا هم تبصره ذیل آمده است که اگر بین مالک و زارع توافق بنحو مزارعه و اجاره حاصل شد باز هم زمین در اختیار مالک می ماند . مالک زمین را بعنوان اجاره یا بعنوان مزارعه با نظارت دولت به کشاورز می دهد پس می ماند آنجائی که زمین مکانیزه نیست و از آن طرف باغ نیست و توافق بین زارع و مالک هم حاصل نشد اینجا چه کنیم ؟ آیا زمین در اختیار مالک بماند و این کشاورز از روستا بیرون برود ؟ خوب اگر شما این را لازم نمی دانید اختیار با خودتان است این اولا و تکرار حرفهای پریروز ممل است . عرض کردیم 83 درصد آبها هرز می رود اما علت هرز رفتن این است که زمین یکجا است ، آب یکجا، ما الان از تهران تا بندر عباس زمین الی ماشاء الله داریم ولی آب نداریم قسمت عمده آبهای ما الان به خلیج می رود ،‌هرز می رود ،‌الان دولت امکانات ندارد ،‌پول ندارد ، وسایل ندارد ، سدی را که هر سدی میلیاردها تومان ، دهها میلیارد تومان و گاهی صدها میلیارد تومان خرجش است و حداقل بیست سال هم طول می کشد دولت از حالا باید امکانات خودش را بسیج بکند ولی این برای بیست سال بعد نتیجه می دهد نه برای الان شما الان باید برای روستائی ها فکری بکنید و یک سانت زمین تبدیل به زمین خاکی شدن دو هزار سال وقت لازم دارد من نمیدانم چه ارتباطی با حذف « سه برابر عرف محل » بنابر این من دیگر عرضی ندارم . رئیس ـ آقای وزیر کشاورزی بفرمائید . محمد سلامتی ( وزیر کشاورزی ) ـ بسم الله الرحمن الرحیم . البته در جواب برادرمان آقای نادی باید عرض کنم که ما محدودیت زیادی داریم آنطوریکه فرمودید آب هست ، هست منتها ما باید ببینیم کلاً چقدر زمین را می تواند آبیاری بکند و ما زمینی که بشود آبیاری کرد بمقدار زیاد نداریم . در جلسه گذشته هم خدمتتان عرض کردیم که مقدار زمینی که ما در سطح روستاها داریم که قابل احیاء و قابل آبیاری است بسیار کم هست و عملا تکافوی بسیاری از کشاورزان را نمی کند این آبهائی که ما داریم طبق برنامه ریزیهائی که انجام شده در ظرف حدود ده سال ما می توانیم کلا‌ یک میلیون هکتار را احیاء‌و آبیاری بکنیم و این در برنامه هست که این یک میلیون هکتار در ظرف ده سال حساب بکنیم اگر به هر خانوار ده هکتار زمین بدهیم تازه صد هزار خانوار می شود ما الان میلیونها خانوار کشاورز بی زمین و کم زمین داریم و در مقام قیاس رژیم گذشته در این مدت 50 سال از بهترین شرایط توانست استفاده کند و کلا پنج میلیون و دویست هزار هکتار را آبی کند این است که ما الان می بینیم کل زمینهایی که در سطح مملکت است و قابل استفاده برای کشاورزی است و می شود آبش را تأمین کرد بیست میلیون هکتار است و ما همین الان بیست میلیون نفر بیشتر در روستاها داریم که زندگی می کنند که اگر بگوئیم برای هر نفر یک هکتار باز هم تکافوی زندگی شان را نمی کند چون مثلا ‌فرض کنید یک هکتار زمینی که دیم است. این پانصد کیلو، ششصد کیلو، یا حتی چهارصد کیلو گندم می دهد این تکافوی نیاز سالانه یک نفر را در روستا قطعاً نمی کند و در ضمن برادران اشاره کردند به اینکه در روستاها مسأله بهداشت و اینها است که مهاجرت می شود نه ، بهداشت و درمان و راه اینها مسأله مهم است اما در درجه دوم است یعنی وقتی که کشاورز ممر درآمدی در آنجا نداشته باشد، راه باشد ، درمانگاه باشد برای چی در آنجا بماند این است که ما میخواهیم او را در روستا نگه داریم و جز این راه نمی شود هر کار که بخواهیم بکنیم می بینیم عملا امکانات ما کشش ندارد حالا این امکانات را اگر شما راهی دارید خیلی خوب پیشنهاد بدهید . رئیس – آقایان توجه بفرمایید می خواهیم رأی بگیریم پیشنهاد آقای نادی در سطر اول صفحه 5 این عبارت « سه برابر عرف محل » حذف بشود که مضمونش این خواهد شد کسیکه در مدیریت مستقیم دخالت دارد و حداقل مدیریت را دارد زمینش در اختیار خودش خواهد ماند . یکی از نمایندگان ـ مطلب را روشن کنید . رئیس ـ مطلب روشن است آقایان عبارت خدمتتان هست این است « در مورد اینگونه اراضی اگر ، مالک شخصاً به کار مستقیم و یا حداقل مدیریت مستقیم و مؤثر در امر زراعت دخالت داشته باشد زمین در اختیار او می ماند.« آن « سه برابر عرف محل » حذف می شود و معنایش این می شود که همه زمینش در اختیارش می ماند . اختری ـ قبل از این زمینها بزرگ را بگیرند … رئیس ـ خیلی خوب ، زمین های بزرگ بحث دیگری است اینجا که مطرح نیست 182 نفر حاضرند کسانیکه با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند . ( 89 نفر برخاستند ) چون حداقل 92 رأی لازم داریم بنابراین تصویب نشد . ( همهمه نمایندکان ) بعضی از آقایان می گویند مشتبه است با ورقه رأی گرفته شود ( همهمه نمایندگان ) خلخالی ـ آقای هاشمی بین 90 و 89 مشتبه است . رئیس ـ خیر ، آقایان قبول ندارند میگویند بیشتر است (‌همهمه نمایندگان )‌آقایان توجه بفرمائید آنجائی که نظر منشی ها حجت است فقط تعداد حضار است در شمردن اینطور رأی گیری نظر منشی حجت نیست و بعضی از آقایان می گویند ما قبول نداریم مشتبه است و باید رأی با ورقه گرفته شود ( همهمه نمایندگان ) خوب آقایان قبول ندارند . خلخالی ـ شما اگر این سنت را از بین ببرید مسأله از بین می رود . رأی با ورقه نمی خواهد این مسأله مسلم است شما همیشه به اعتماد منشی ها رأی گرفته اید . حالا نمی شود این مسأله را عوض کنید . رئیس ـ مأمورین گلدانها را حاضر کنند تا من این ماده را برای آقایان بخوانم . خلخالی ـ آقای هاشمی اگر این حذف شود معنی این لایحه یعنی چه ؟ رئیس ـ آقایان توجه کنید ماده 136 آئین نامه داخلی می گوید : « در صورت آماده نبودن تابلو رآی شماری تشخیص منشیان نسبت به تعداد حاضرین قاطع است و نتیجه بوسیله رئیس اعلام می شود . ( عده حاضر در جلسه 182 نفر ) آقایان گلدانها را برای گرفتن رأی بگردانند ( همهمه نمایندگان ) آقایان ببینید اصرار نکنید من هیچ راهی ندارم یا آقایانی که میگویند مشتبه است دست بردارند و بگویند مشتبه نیست البته از نظر من مشتبه نیست ولی بعضی از آقایان مدعی هستند ( همهمه نمایندگان ) آنجاهائی که مشتبه باشد همیشه می توانند این اعتراض را بکنند ( همهمه نمایندگان )‌آقایان روی صندلی ها بنشینند رأی با ورقه گرفته می شود . ضمنأ هر کسی رأی ندهد ممتنع به حساب میآید آقایان توجه کنید احتیاج به 92 رأی سفید موافق برای حذف این جمله « سه برابر عرف محل » است کسانیکه موافقند باید کارت سفید در گلدان بندازند آنهائی هم که از جلسه بیرون رفته اند ممتنع به حساب می آیند چون ما اعلام رأی گیری کردیم بنابراین باید 92 رأی سفید با اسم در گلدان باشد که مشخص باشد که تکراری نباشد مخالف رأی کبود با اسم و ممتنع هم رأی زرد با اسم باید بدهد و چون موقعی که ما اعلام رأی کردیم مجلس اکثریت داشت و رسمی هم بود بنابراین آقایانی که بیرون رفته اند ممتنع حساب می شوند . آل غفور – اخطار آئین نامه ای دارم . رئیس – آقای آل غفور اخطار آئین نامه ای دارند ، بفرمائید . آل غفور – بسم الله الرحمن الرحیم ، ماده 129- در مواردی که نتیجه اخذ رأی با قیام و قعود مشکوک باشد بدون بحث ، با اخذ رأی ورقه گرفته می شود ، نتیجه آرائی را که برادران منشیان اعلام کردند ، یکی از برادران منشیان میزان آراء را 89 نفر اعلام کرد ، یکنفر دیگر 91 نفر . یعنی اصلا مشکوک نبوده است که ما بخواهیم با ورقه رفع تردید بکنیم . رئیس ـ بسیار خوب ، آقای آل غفور توجه بفرمائید و ماده 136 می گوید « در صورت آماده نبودن تابلوی رأی شماری تشخیص منشیان نسبت به تعداد حاضرین قاطع است » تعداد حاضرین را قاطع حساب کردند ، نه در مورد اشتباه رأی شماری . این یک ماده . در ماده 129 « در مواردی که نتیجه اخذ رأی با قیام و قعود مشکوک باشد بدون بحث با اخذ رأی با ورقه رفع تردید بعمل می آید. » این مشکوک بودن را ما همیشه در گذشته رأی منشیان را قاطع تلقی میکردیم . دو ، سه هفته پیش ، بعضی از آقایان اعتراض کردند ، این مواد به بحث گذاشته شد ، مطلب روشن شد . یعنی ما دیگر از آن به بعد هر وفت یکی از آقایان مدعی بشود که رأی مشتبه است و فاصله زیاد نباشد ، ناچاریم با بحث با ورقه رأی بگیریم . این شیوه مستمر ما خواهد بود . از چند هفته پیش هم این کار شروع شد . ( همهمه نمایندگان ) آقایان چونکه دو رأی گیری بود ، بعضی از آقایان دفعه اول و دوم رأی دادند و همین حالا ما دو کارت سفید را دیدیم که ،‌ دو اسم تکرار بود ، لذا آقایان باید کنترل کنند تا رقم دقیق را اعلام بکنیم . تا آقایان می شمارند پیشنهادهای بعدی مطرح بشود . یکی از نمایندگان ـ تا تکلیف این پیشنهاد روشن نشود نمی شود . رئیس ـ خوب تکلیف این پیشنهاد چند دقیقه دیگر روشن می شود . ( اخذ رأی بعمل آمد ) رئیس ـ خوب ، آقایان از نصف خیلی پائین آمده است یعنی از 89 نفری هم که قبلأ بود الان کارت سفید نداریم . در حدود 80 کارت سفید است . حالا اسامی را می گویند . این کارتهائی که یک عده از آقایان قبلأ که تعیین نکرده بودیم با اسم رأی بدهند در گلدان ریخته بودند . دوباره هم که گفتیم از نو بریزند باز هم رأی ریخته بودند ، لذا یک دفعه روی 107 رفت . بعد دیدیم مکرر است نگاه کردیم دیدیم بعضی از آقایان آرائشان اینطوری شده است ، کم شده است ، حالا خیلی کمتر است ( منشی – 28 نفر تکرار شده است ) ما برای اینکه حذف تصویب بشود احتیاج به 92 رأی داریم . چون 182 نفر بوده اند ( یکی از نمایندگان ـ تعداد مخالفین چند نفر بودند ) حالا می گوئیم تعداد مخالفین را ( یکی از نمایندگان ـ رأی آورد ؟ ) خیر رأی نیاورده است . منشی ـ پیشنهاد بعدی را مطرح کنیم . رئیس ـ خیر سؤال را مطرح کنید . منشی ـ سؤال آقای راشد از آقای وزیر کشاورزی را مطرح کنیم ؟ رئیس ـ بله ، آقای راشد سؤالی داشتند از آقای وزیر کشاورزی . یکی از نمایندگان ـ آقای راشد غایب هستند . رئیس ـ میگویند آقای راشد پشت برف مانده اند و خودشان حضور ندارند . سؤال بعدی هم از وزیر علوم است ( منشی ـ نیامده اند ) ( همهمه نمایندگان ـ زنگ رئیس ) ( شمارش آراء بعمل آمد و نتیجه آن بشرح زیر اعلام شد ) رئیس ـ آقایان توجه بفرمایند شمارش دقیق این شد برای اینکه ابهامی پیش آمد این ابهام برای آقایان روشن بشود چون بحث در گرفته . الآن آرائی که باقی مانده است 85 نفر ( با اسم ) موافق حذف بودند که ما احتیاج به 92 رای داشتیم بنابراین حذف تصویب نشد . و اما این اختلافی که درآمد علتش این بود آقایان یادشان هست اول ما گفتیم آقایان رأی بدهند گلدانها را گرداندند بعضی از آقایان در گلدانها رأی ریختند دوباره وسط کار تصمیم گرفتیم که رأی با اسم باشد چون تصمیم گرفتیم رأی با اسم باشد بعضی از آن آرای قبلی هم با اسم بوده و تکراری شد یعنی آقایانی که قبلا رأی داده بودند با اسم داده بودند مجددأهم دوباره رأی داده بودند ما آن تکراری ها را برگرداندیم ( چون اول از 100 هم بیشتر شده بود ) شد 85 رأی موافق بنابر این تصویب نشد و آراء تکراری هم علتش این بوده است ( یکی از نمایندگان ـ مجموع کل آراء چقدر است ) آقای قائمی کل آراء چقدر است ( قائمی ـ باید بشمارم ) چون ما گفتیم یک عده از آقایان مایل هستند آنهائی که ممتنع هستند رأی ندهند و یک عده از آنها هم بیرون رفته اند لذا آنها را هم ممتنع حساب کردیم . تعداد حاضر هم 182 نفر بودند و آنهائی که رأی ندادند ممتنع به حساب میآ یند . ( همهمه نمایندگان ) یک عده مخالف هم رفتند بیرون و یک عده مخالف هم رأی ندادند مثلا آقای نوروزی گفتند رأی نمی دهم و مخالفم . 4- پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن رئیس ـ جلسه بعد ما فردا ساعت 8 صبح است و دستور جلسه هم ادامه همین طرح احیاء و واگذاری اراضی مزروعی است . ( ساعت 57/11 جلسه پایان یافت ) رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی رفسنجانی