صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روز چهارشنبه هفتم مرداد ماه 1360جلسه ساعت هشت و سی و پنج دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد. فهرست مندرجات صفحه 1-اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید ……2 2-بیانات قبل از دستور آقایان بشارت ،مولوی نظر محمد و مجید انصاری……2 3-بیانات آقای رییس بمناسبت وقوع زلزله مجدد در استان کرمان و همچنین مطالبی در مورد سخنان آقای مولوی نظر محمد و تذکرات نمایندگان به مسوولین امور مملکتی……11 4-ادامه بحث پیرامون طرح اراضی شهری……13 5-طرح اعتبار نامه آقای مرتضی فهیم کرمانی و ارجاع آن به کمسیون تحقیق……19 6-تصویب اصلاحیه بودجه سال 1360کل کشور……52 7-پایان جلسه و تاریخ تشکیل و دستور جلسه آینده……58 اعضای شورای نگهبان در جلسه حضور داشتند. 1-اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید رئیس - بسم الله الرحمن الرحیم . با حضور 180نفر جلسه رسمی است دستور جلسه قرائت شود. منشی - بسم الله الرحمن الرحیم. دستور جلسه یکصد و هشتاد و هفتم روز چهارشنبه هفتم مرداد ماه /1360 هجری شمسی مطابق با بیست و هفتم رمضان 1401 هجری قمری. 1-تلاوت کلام مجید 2-نطقهای قبل از دستور 3-دنباله رسیدگی به گزارش شور دوم کمیسیونهای مسکن و شهرسازی و قضایی در خصوص طرح اراضی شهری 4-گزارش کمیسیون طرحهای انقلاب در خصوص طرح الزام دولت جهت تهیه لایحه پیاده کردن اصل 49 قانون اساسی در مدت سه ماه 5-اجازه تفویض اختیار به کمیسیونهای دیوان محاسبات و امور اقتصادی و دارایی جهت بررسی و تصویب طرح مربوط به رسیدگی به پرونده های کسری جمع داری طبق اصل 85 قانون اساسی برای مدت 2 سال. 6-اعلام اسامی غائبین و دیر آمدگان. 7-اعلام ختم جلسه و تاریخ و برنامه جلسه بعد. رئیس- تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید. اعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم «و اذ قالت امة منهم لم تعظون قوما الله مهلکهم او معذبهم عذابا شدیدا ،قالوا معذرة الی ربکم و لعلهم یتقون. فلما نسوا ما ذکروا به انجینا الذین ینهون عن السوء و اخذنا الذین ظلموا بعذاب بئیس بما کانوا یفسقون. فلما عتوا عن ما نهوا عنه قلنا لهم کونوا قردة خاسئین ئ اذ تاذن ربک لیبعثن علیهم الی یوم القیمة من یسومهم سوء العذاب ان ربک لسریع العقاب و انه لغفور رحیم. » (صدق ا لله العلی العظیم – حضار صلوات فرستادند ) « از آیه 164 الی آیه 167 سوره الاعراف » 2- بیانات قبل از دستور آقایان بشارت ، مولوی نظر محمد و مجید انصاری رئیس - سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید . منشی - آقای بشارت بفرمائید . بشارت - بسم ا لله الرحمن الرحیم . سلام بر فلسطین مقدس ، سلام بر مسجد الاقصی ، سلام بر پایگاه عروج پیامبر عظیم الشأن اسلام و سلام بر امام امت که روز قدس را به عنوان سرآغاز وحدت و حرکت مسلمانان برای رهائی فلسطین از چنگ صهیونیزم غاصب برگزیدند . انقلای شکوهمند اسلامی ایران ، زلزله ای بس کوبنده در منطقه بوجود آورد و پایه های حکومت ارتجاعی شاهان و امیران مستکبر کشور های اسلامی را لرزان و نا استوار ساخت به گونه ای که سازمان مخوف و جهنمی سیای آمریکا با تمامی تدابیر امنیتی و پیشگیری های لازم اعلام میدارد حکومت سعودی بیش از دو سال دوام نخواهد آورد و شاه حسین در آخرین روزهای حیات ننگین خود هم چون محمد رضا خان دیوانه وار به کشتار مسلمانان بیگناه و فریادگر میپردازد و شاه حسین از ترس سقوط حتمی ، دست در دست صدام کافر میگذارد که او نیز آخرین نفسهای تنگ و زجر آلود حکومت خود را از سینه خارج میسازد . و اسرائیل این دژخیم سرسپرده آمریکا بیش از همه این سقوط رنج میبرد و خود را در معرض خشم طوفنده ملتهای مسلمان میداند . اما آنچه که بر اساس هدفهای اصیل انقلاب اسلامی به شدت موجب تزلزل و نگرانی اسرائیل شده ، اعلام روز جهانی قدس از طرف رهبر کبیر انقلاب بعنوان فرصتی ارزشمند برای تمرکز افکار و اندیشه ها و توجه عمیق به مسأله قدس و بسیج نیروها علیه صهیونیزم و امپریالیزم و رژیم های طاغوتی ، حاکم بر جهان اسلام می باشد که این روزها بلندگوهای تبلیغاتی غرب و وابسته به صهیونیزم کوشیده اند از حمله جنگنده های اسرائیل و بمباران مراکز اتمی عراق با تبانی رژیم صدام و سقوط هواپیمای آرژانتینی یک نوع رابطه و همکاری نظامی بین ایران و اسرائیل را به جهانیان القاء کنند و اذهان ملتهای مستضعف را نسبت به روز قدس مغشوش و منحرف سازند و شعار کوبنده و امید بخش « امروز ایران ، فردا فلسطین » امت اسلامی را بی محتوا جلوه دهند در صورتیکه بنا به اظهار روز گذشته ریاست محترم مجلس امت رزمنده ما بر این اعتقاد است که باید هر چه زودتر ارتش اسلام را از قید و بند تجاوز عراق آزاد ساخت و به وظیفه خطیر نجات فلسطین و حمایت از محرومان فلسطین و لبنان پرداخت . آری امریکا و اسرائیل بدانند که خونهای بسیار با غیرت و شهامت اسلامی در رگهای جوانان رزمنده میدود و آماده است پس از نجات ملت ستمدیده عراق بر سرزمین مقدس فلسطین و جای قدمهای مبارک حضرت عیسی و موسی و پیامبر اسلام نقش « الله اکبر ، خمینی رهبر »‌را ترسیم نماید . من در اینجا بار دیگر یاد شهید محمد منتظری تجسم راستین ضد امریکائی و ضد صهیونیستی و پیشتاز راهپیمائی به سوی قدس را گرامی میشمارم امید است روح با عظمت او با کاروان نجات فلسطین همراه و معین باشد . مطلب دیگر اینکه ملت ما اخیراً‌با عزل بنی صدر و انتخاب بی نظیر و چشمگیر محمد علی رجائی بعنوان ریاست جمهوری انقلاب سوم خود را پیروز مندانه پشت سر گذاشت و موجبات بهت و حیرت دشمنان خارجی و داخلی را فراهم ساخت و بار دیگر جهان تجلی شکوخمند ولایت فقیه را در تشکل و وحدت و برپائی امت قهرمان ایران مشاهده نمود و به مرز تأکید پیامبران و امامان و علمای بزرگ اسلام که تا پای جان می کوشیدند خط ولایت را برای تحقق حکومت حق در جوامع ترسیم نمایند و ریسمان محکم و مقاوم الهی را در دست توده های مستضعف قرار دهند ، تا راه نجات خود و وراثت بر زمین در حکومت ا لله و ولایت فقیه بیابند ، پی برد و متوجه شد که بزرگترین بحرانهای سیاسی و مشکلات اجتماعی که ماهها و سالها می بایست در میان جلسات سیاسی و مراکز بین المللی بررسی و چاره جوئی گردد با یک رهنمود مدبرانه از مجرای ولایت فقیه حل و به آسانی رفع میگردد . تا آن جا که شخصی که خود را بزرگترین اندیشه قرن مینامد تا کمر در لجن متعفن خودسری و سیاست بازی و دغل کاری فرو میرود و بجای مقاومت شعار روزمره خود ، فرار از قبضه حزب ا لله را بهترین راه نجات میداند . امروز که به برکت اسلام و ولایت فقیه موانع بزرگ جمهوری اسلامی را یکی پس از دیگری پشت سر گذارده ایم و. چهره کریه لیبرالیسم و منافقین را دریافته و باز شناخته ایم و دیگر علمی به جا نمانده است تا اینان با زیرکی و سیاست بازی پای آن بچرخند و همه اختلافات خود را برای از میان به در کردن حزب الله کنار بگذارند و بگوشه ای خزیده اند . امروز که گروهکهای امریکائی دریافته اند پایگاهی در میان مردم مسلمان ندارند و ناگزیر دست به اسلحه برده و با نامردی دست به کارهای مذبوحانه می زنند و امروز که افول و زوال امپریالیزم فرا رسیده و بانیان تمدن غرب در آتش خشم توده های خروشان به سخت ترین شرایط اغتشاش داخلی مبتلا شده و تورم سرسام آور و بیکاری مزمن کمر اقتصاد آنان را شکسته ، و تنها طاغوت انگلیس زوال شاهی و سیادت خود را بر جهان سوم و سقوط ننگین خود را به نام عروسی شاهزاده جشن می گیرد ، امروز که سوسیالیزم شرق متجاوز در چنگ مبارزین مسلمان افغان گرفتار شده و نیروهایش به تحلیل میرود بزرگترین فرصت را خدای بزرگ به جمهوری اسلامی مرحمت فرموده باشد که به رسالت تاریخی خویش واقف تر شویم و تعهد خود را نسبت به مستضعفین جهان و برقراری عدالت و قسط اسلامی انجام دهیم . در این رابطه سخنی دارم با دولت اسلامی ، در حوزه انتخابیه من شهرستان سمیرم و بخش سمیرم سفلی ، دهاقان بیشترین و بهترین خدمتها را در حق مستضعفین و محرومین آن منطقه شده است من صورتی مفصل داشتم که میخواستم خدمات این دولت را به محضر نمایندگان محترم و ملت شریف ایران گزارش دهم اما وقت نیست . راهها ، تأمین آب آشامیدنی برای روستاها ، ایجاد مراکز تولیدی ، ایجاد مدارس و کمک به عشایر از بهترین خدمات این دولت به آن مردم محروم است اما با این که به این دولت عشق میورزم و ایمان دارم و امیدوارم مسائلی گاهی در میان مردم پیش می آید که می بایست بیش از پیش مسوولین متوجه باشند . بسیاری از مسائل را ما در تهران با مقامات عالی با وزراء به آسانی حل می کنیم اما مشکل زمانی است که به شدت مساله پیچ می خورد و کاری انجام نمیشود . الان مشکلاتی که کشور ما با آن مواجه است و میتواند مردم را از ناراحتی به در آورد البته ناراحتی ها در زمینه کارهای اجتماعیشان ، یکی اینکه چرا دولت آمار ایران را یعنی آمار جمعیت ایران را به سرعت تنظیم نمی کند و بدست نمی آورد ؟ تا توزیع عادلانه انجام شود . الان یک مشکل در روستاها و مناطق این است که جمعیت بر اساس سال 45 پیش بینی شده و وقتی میخواهند نفتی را تقسیم کنند یا آهنی را یا امکانات دیگر را بر اساس همان جمعیت و اینجا است که بسیاری از افراد گمان میبرند که یک توزیع غیر عادلانه و نابرابر انجام میشود . (‌ رئیس - دو دقیقه وقت دارید ) چرا با توجه به تأکید امام و قانون اساسی و خود دولت برای آبادی روستاها اقدام اساسی نمیشود ؟ در شهر وام 400 هزار تومانی به کارمندان دولت داده میشود اما در روستا ها از یک وام 40 هزار تومانی دریغ میشود و اگر هم وام پرداخت میشود ، خیلی کم و باز موجبات نگرانی را فراهم میکند چون به برخی میدهند و به برخی نمیدهند . چرا برخی از مسائل پیش می آید که روح اسلامی ندارد . مثلا برای تحویل آهن باید تا سه ماه قبل آن تعاونی یا آن افرادی که آهن را می خرند و توزیع می کنند قیمت آهن را در حساب کارخانه بگذارند سه ماه مبلغ هنگفتی میشود مجبور میشوند وام ربوی بگیرند مجبور میشوند دست به دامن سرمایه داران ببرند تا پول را تهیه کنند . چرا باید سه ماه جلوتر یک کارخانه پول را تحویل بگیرد و بعد جنس را تحویل دهد ؟ دولت باید این مشکل را رفع کند . چرا این امکانات ابتدائی در روستاها تقسیم نمی شود ، مثلا در شهر گوشت را توزیع میکنند ، در شهر سوبسید گندم را دولت میپردازد اما روستائی از گوشت شهر استفاده نمی کند اگر دادو فریادشان بلند بشود در مرکز بخش استاندار یا فرماندار میگوید که شما خودتان بروید بندرعباس ، گوسفندش را بیاورید و بکشید در حالتی که اینها این امکانات را ندارند اما در شهر مسلخ آماده و توزیع گوشت تا در منازل هم هست . این نابرابری باید برداشته شود گندم را روستائی به دولت میفروشد شهری استفاده سوبسید را می برد اما روستائی در نانوا های روستاها حق ندارند از آرد سوبسید داده دولت استفاده کند ، چرا ؟ شما که در تهران تنها یک میلیارد تومان خرج زباله ها و جمع آوری زباله ها میکنید و این یک میلیارد تومان میتواند در یک سال مشکلات جاده سازی روستاها را حل کند چرا به روستاها کمتر توجه میکنید ؟ چرا در تقسیم کود و سموم و خدمات کشاورزی اهمال میشود آقای رجائی فرمودند پستهای گیره ای را بدست مکتبی ها و حزب ا للهی ها می دهیم . بعضی از پست ها هست که شبیه گیره ای است . تقسیم کود و سموم کشاورزی اگر چند روز تأخیر بیفتد محصول کشاورز از بین میرود و دیگر نمیتواند ثمره بدهد و کافیست یک عنصر ضد انقلاب یا غیر انقلابی در یک اداره ای فقط چند روز تأخیر بیندازد . اینها باید رسیدگی شود و افراد صالح در این قسمتها گمارده شوند . هماهنگی بین ادارات کشاورزی و کمیته کشاورزی جهاد سازندگی نیست کشاورز میرود به کمیته کشاورزی ، جهاد میگویند برو به اداره کشاورزی و سم بگیر ، برو آنجا کود بگیر ، آنجا پاسش میدهند به اداره کشاورزی این بیچاره نمیداند از کجا باید کودش را ، سمش را ، آن لوازم کشاورزیش را دریافت کند ؟ این هماهنگی باید ایجاد شود تا روستائیان زنده شوند ، شاد شوند ، روستائیان در خانه هایشان خانه تیمی ندارند خسارت برای دولت بوجود نیاورده اند ، خیانت به دولت نکرده اند همیشه یاور دولت بوده اند ، به این ها بیشتر برسید (‌رئیس - وقتتان تمام است ) و رنج آنها را برطرف کنید ، من در خاتمه تقاضا می کنم که دولت یک هیأت برای هر استان یک نماینده مجلس یا نماینده ، نماینده مجلس و سایر نمایندگانی را که اصلاح میدانند برای بررسی این مشکلات و رفع آنها به تمام استانها و مناطق بفرستند تا گزارشهای مستند را به دست بیاورند و السلام علیکم و رحمة ا لله و برکاته . منشی - سخنران بعدی آقای مولوی نظر محمد هستند . بفرمائید . مولوی نظر محمد - الحمدلله کفی و الصلوة و رسول المصطفی ، بسم ا لله الرحمن الرحیم ، برادرانم ، قصد سخن نداشتم اما مسائلی پیش آمد ناچار شدم که خدمتتان چند کلمه ای صحبت کنم . در این زمان که کشور ما به فضل خدا و جان نثاران و رزمندگان جوانی که در جبهه های جنگ و در داخل کشور با دشمنان اسلام و کشور می جنگند ،‌من شرم دارم راجع به مسائلی درباره منطقه و یا درباره مسائلی دیگر بحث کنم ولی می بینم که دوستانی می آیند در پشت این تریبون مجلس به احساسات مذهبی ما توهین می کنند . شما پریروز شاهد سخنرانی یکی از دوستان بودید که به اصحاب رسول در جنگ جمل منافق گفت و معاویه را که مود احترام کلیه اهل سنت است شیطان بزرگ نامید . خلخالی - بسیاری از علمای اهل سنت در مورد معاویه همان حرفها را نوشته اند . مولوی نظر محمد - و من از شما تقاضا دارم و تمنی کردم . خلخالی - این چه می گوید ؟ مولوی نظر محمد ـ خیلی هم خوب میگوید و خودش مسوول گفته خودش هست . چون آقای خلخالی نمی گذارد که من صحبت کنم من صحبتم را قطع می کنم ( رئیس - نه شما صحبت کنید ) برای اینکه این نظر من نیست این نوشته روزنامه شما است و گفته های آقای انزابی است . اگر خواب بودید ،‌آقای انزابی به معاویه شیطان بزرگ گفت و به اصحاب رسول در جنگ جمل منافق گفت در صورتی که اینها کسانی بودند که بخاطر اسلامی که شما امروز دم از آن می زنید جان دادند . اینها بودند که در تمام جنگ ها در مقابل پیغمبر سینه سپر می کردند . چطور میشود که شما چیزی را از پریروز تا امروز تکذیب کنید من از شما تمنی دارم همانطوری که صحبت از وحدت است وحدت شیعه و سنی هست و ما هم گفتیم که شیعه و سنی با هم در یک صف با دشمن اصلی بجنگند چطور شما می آئید در پشت این تریبون و مسائلی را در مجلس مطرح میکنید ؟ ما در کتابها چیزهائی دیده بودیم فکر میکردیم که اشتباهاتی است ولی وقتی می بینیم که در مجلس اسلامی در مجلس دولت اسلام چنین اهانت هائی به صحابه پیغمبر میشود که در مورد تأیید اهل سنت هستند ، چطور میشود برادرانم که شما درباره ما فکر نکنید ؟ چطور میشود شما ما را با خودتان ( همهمه نمایندگان ) محمد یزدی - مساله معاویه با اصحاب حضرت رسول فرق می کند . مولوی نظر محمد - از نظر ما فرقی نمی کند ، از نظر شما فرق میکند … رئیس - آقای یزدی اجازه بدهید ایشان دارند نظر خودشان را میگویند . مولوی نظر محمد - ولی اهل سنت به تمام اصحاب حضرت رسول احترام میگذارند . اهل سنت به معاویه احترام میگذارد ، طلحه و زبیر را احترام میگذارد . شما هر چه میخواهید بگوئید من کاری ندارم ولی این احترام اهل سنت است . بلی ما چند ماه نشستیم و شما دشنام را دادید . همه چیزها را گفتید و ما هیچ چیزی نگفتیم بخاطر وحدت ولی الان شما چرا میگوئید ؟ و نمیگذارید که ما حرف بزنیم ؟ شجونی - دارید اختلافات را دامن میزنید . مولوی نظر محمد - ما دامن نمیزنیم شما دامن میزنید ، دوستان ما دامن می زنند ، بخدا قسم اگر ما اختلاف میخواهیم ، بخدا قسم اگر ما میخواهیم که در کشور ما اختلافی بوجود بیاید ولی شما هستید . چون در منابر عادت کرده اید به بد گوئی و بدسخنی . اینجا هم می آئید و بد می گوئید . در صورتی که اگر ما مسلمان هستیم چرا به دیگری بد بگوئیم . مگر رمضان نیست ؟ مگر قرآن به بت ها دشنام دادن را منع نکرده است ؟ مگر قرآن از بیهوده گفتن منع نکرده است ؟‌چرا ما باید بیهوده بگوئیم ؟ آیا مسائل دیگر نیست که مطرح بکنیم ؟‌ما باید بیائیم و مسائل هزار و چهارصد سال پیش را وطرح بکنیم ؟ چرا شما می آئید به 1400 سال برمیگردید ؟‌بیائید از حال صحبت کنید ،‌بیائید و از اسلام از دست رفته صحبت کنید . بیائید بخاطر این اسلامی که جان می دهید و درباره این نعره می زنید ، بیائید در این باره بیندیشید و فکر کنید نه این که درباره اختلافات قومی و مذهبی … … عباسی فرد - این شعارها را شما به چه کسی میدهید ؟ مولوی نظر محمد - از من شعار است و از شما شعار نیست ؟ رئیس - کسانی که خواستید دفاع بکنید این حرفهای بعدی را شماها بگوئید شما مسوول این قسمت هستید . مولوی نظر محمد - من خواهش میکنم از دوستانم از برادرانم بیائید فکربکنید و درباره ما و خود بیندیشید ، کاری نکنید که اختلافات مذهبی بوجود بیاورید . ما هم همیشه می گفتیم ،‌شما می گفتید ، امام گفت ،‌ امام همیشه می گفت « وحدت اسلامی »‌ ، شما چرا کلمات امام را فراموش کردید ؟‌مگر حضرت امام نفرمودند تمام مسلمانان و تمام اهل کتاب در ایران مذهبشان محترم است ؟‌چرا شما باید این کار را نکنید ؟ ترک عادت موجب مرض است ؟ یعنی ما عادت کرده ایم و حتماباید مسائل اختلافی را در اینجا بیان بکنیم ؟ اینکارها را نکنید دوستانم . ما و تمام مسلمانهای جهان درباره انقلاب اسلامی ایران ،‌تمام دنیا درباره این انقلاب می اندیشند . و تمام دنیا امیدشان این انقلاب بود . دیگر انقلابی نخواهد آمد که مسلمین و اسلام را نجات ببخشد ، تمام ما در فکر این انقلاب هستیم و شما هم در فکر این انقلاب هستید و بس . زمینی برای مسجد اهل سنت ، حضرت امام دو سال قبل به مولوی عبد العزیز دادند برادران ما زحمت کشیدند . من تشکر میکنم از دوستانی مثل آقای عسگراولادی و دوستان دیگر که درباره این زمین زحمت کشیدند سندش هم صادر شد . 9 ماه است که در شهرداری تهران مانده است . آقای نیک روش شهردار تهران 9 ماه است فقط بخاطر اینکه به ما پروانه کار بدهد ، ما را معطل کرده است و میدواند . در صورتیکه یهود ، مسیحی ، زردشتی در تهران عبادتگاه دارند ( شجونی - شما خودتان را جدا میکنید ) ما جدا نیستیم ما با شما هستیم . یک مسجد به مت بدهید . مساله ای نیست اگر زمین را شما دوست دارید . یک مسجد به نام ما بکنید که بگویند این مسجد اهل سنت است . مسلمانان پاکستانی در مدرسه نماز میخوانند و ما سنی های ایرانی میرویم پشت مسلمانهای پاکستانی ، در مدرسه آنها نماز میخوانیم . روزه هستم نمی توانم چیزهای ناجایزی مثل دوستانم بگویم ولی فقط آمدم اینجا از شما تمنی بکنم ، خواهش میکنم این چند سال ما را در خدمتتان بپذیرید . ما اینجا نشسته ایم قلب ما را جریحه دار نکنید کاری کنید برادرانم ، که ما بخاطر مسائلی مجلس را ترک کنیم و برویم . اگر علی یا دیگر بزرگان ما هر چه بود گفتند و کردند و به شما نگذاشتند . آقای شجونی را قاضی قرار ندادند که بیاید در اینجا قضاوت 1400 سال را بکند . آنها خیلی در سطح بالا بودند . شما یک جمله از کلمات حضرت امیر ( رئیس - دو دقیقه وقت دارید ) نسبت به اصحاب پیدا بکنید . من همین بود که گفتم دوستانم ، دیگر چیزی نمیخواهم بگویم و نمیخواستم بگویم و این سخنان دوست پریروزی ما را مجبور کرد که من بیایم و این چند کلمه را صحبت بکنم بدون غرض ، بدون اینکه غرضی داشته باشم . خدا میداند ، خدایا تو شاهدی ما همیشه وحدت مسلمین را میخواهیم . خدایا ، تو شاهدی ما انقلاب اسلام را خواستیم . خدایا ، تو شاهدی ما جمهوری اسلامی را تا بمیریم تائید میکنیم . خدایا ‌در تمام انتخابات شرکت کردیم و به دوستان مان رأی دادیم . برای رئیس جمهور هم رای دادیم تمام دوستان را هم وادار کردیم که رای بدهند ، ما از شما جدا نیستیم ولی خدا بکند شما هم همین فکر را بکنید و تعصب را کنار بگذارید دوستانم ، چون من وقت باقی خودم را به آقای انصاری دادم و ایشان درباره زلزله « گلبافت » صحبت میکنند لذا من صحبتم را در اینجا کوتاه میکنم و شما را به خدا میسپارم و السلام علیکم و رحمة ا لله و برکاته .رئیس - آقای مجید انصاری 3 دقیقه از وقت آقای مولوی نظر محمد را دارند بفرمائید . مجید انصاری - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، « ولنبلونکم بشیء من الخوف و الجوع و نقص من الاموال و الانفس و الثمرات و بشرالصابرین » سنت الهی به گواهی تاریخ بر این بوده است که هر گاه ملتی و یا شخصی را خواست تکامل بخشد او را در بوته ابتلائات و مشکلات و مصائب رشد و. کمال داده است . در میان شعله های آتش و هجوم فقر و انبوهی از دشمن است که ابراهیم ها و موسی ها و عیسی ها و خاتم الانبیا ، و رشد پیدا میکنند و در میان همین مصائب است که امت بنی اسرائیل از چنگال فرعون و امت اسلام از چنگال کفر رهائی پیدا میکند . از آغاز انقلاب خداوند همواره این سنت را نسبت به امت بپاخاسته ایران اعمال فرموده است و این دلیل توجه خدا به انقلاب و ملت ما است . بعد از هر پیروزی ابتلا و مشکل و مصیبتی را فرا راه این ملت چه طبیعی و چه غیر طبیعی بوجود آمد و الحق ملت قهرمان و مسلمان ما در همه این مراحل مشکلات جنگ، سیل ، زلزله ، کمبودها و سایر مشکلات را با تحملی وصف ناپذیر به جان خرید و خم به ابرو نیاورد و ما دیدیم بعد از هر مشکل که ملت ما پیروزمندانه از آن عبور کرد خداوند پیروزی بزرگ نصیب او کرد . متاسفانه شنیدید دیشب یا امروز ، از رادیو که مجدداً زلزله نسبتاً شدیدی « گلبافت »‌و «شهداد »‌و خود کرمان ، و شهرستانهای استان را بشدت لرزاند و تعداد کثیری از هموطنان ما را در این استان از دست ما گرفت و عده زیادی مجروح شدند . هنوز ابعاد این فاجعه دقیقا مشخص نیست ولی طی تماسی که با استاندار کرمان ، صبح داشتم ابراز میکردند احتمالا تلفات از زلزله « گلبافت »‌بیشتر باشد . من ضمن اینکه به مردم قهرمان ایران و به خصوص مردم استان کرمان که در این انتخابات اخیر علاقه خودشان را به امام و اسلام نشان دادند و میزان شرکت آنها در رای گیری نشان دهنده رشد و آگاهی سیاسی ، مذهبی آنها بود ، ضمن اینکه تسلیت عرض میکنم این فاجعه بزرگ را ،‌به آنها تذکر میدهم که اینها شاید همانطوری که امام فرمودند از الطاف خفیه الهی باشد که بعد از این پیروزی بزرگ انتخابات ریاست جمهوری برای ملت ما مجددا پبش آمد تا مردم ما در بوته این مشکلات و ابتلائات الهی آب دیده شوند و راه کمال را با این سختی هایش بپیمایند . انتظاری که از مردم شریف ایران و به خصوص مردم استان کرمان میرود این است که کمافی السابق حضور خودشان را در اینگونه حوادث نشان دهند و با کمکهای بی دریغشان به خصوص از نظر مادی و پولی دریغ نورزند تا هر چه سریعتر هم ضایعه زلزله گذشته گلبافت که هنوز هموطنان ما در چادرها می نشینند جبران شود و هم این ضایعه جدید ان شاء ا لله به زمستان نرسیده مسوولین استان بتوانند ، مسکن و سرپناهی برای خواهران و برادران مصیبت دیده ما فراهم آورند و از مردم تقاضا میشود که هجوم بی رویه به محل های زلزله زده نکنند ، چون از نظر نیروی انسانی در استان به اندازه کافی افراد هست و این هجوم بی رویه مردم گرچه براساس نیت خیر خواهی است . مشکلاتی را برای کمک رسانی بوجود میاورد از مراکز درمانی و امدادی و پزشکان متعهد و مسلمان کشور هم تقاضا میشود برای درمان مجروحین این حادثه غم انگیز که نسبتا تعدادشان خیلی زیاد است بشتابند و به کمک مردم رنج دیده استان کرمان بروند . ضمن تشکر از آقای مولوی نظر محمد که این وقت را به من دادند خواستم همین مساله را تذکر بدهم و اطمینان به اینکه این مصیبت ها در جهت رشد و کمال ما است ، ان شاء ا لله ملت ما کما فی السابق صبر و تحمل انقلابی خودش را نشان خواهد داد و السلام علیکم و رحمة ا لله . 2 - بیانات آقای رئیس بمناسبت وقوع زلزله مجدد در استان کرمان و همچنین مطالبی در مورد سخنان آقای مولوی نظر محمد و تذکرات نمایندگان به مسوولین امور مملکتی . رئیس - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، فاجعه زلزله کرمان که هنوز جمع زیادی از خانواده های داغدار در سوگ عزیزان خودشان متاثر و داغدارند باز پیش آمد امیدواریم که این فاجعه هم مثل سایر مصیبت هائی که برای این ملت وارد شده سازنده و ملت ما را آبدیده تر و قویتر و نیرومند تر تحویل بدهد بهرحال دیشب ساعت نزدیک 10 بود که مسوولان کشور در اینجا در جریان فاجعه قرار گرفتند و در همان لحظه با سرعت چیزهائی که نیاز فوری منطقه بود از تهران اعزام شد و استاندار که دیشب با ایشان صحبت شد در مرکز استانداری با نهایت دلسوزی مشغول رسیدگی به ابعاد فاجعه بود همانطوری که اشاره کردند هنوز ابعاد فاجعه در قسمت شهداد برای ما مشخص نیست ،‌ امیدواریم که تلفات کم باشد و بهرحال این مصیبت وارد شده ، این مصیبت عظیم را به امت و امام و مخصوصا خانواده های عزادار تسلیت عرض میکنم و تمام نمایندگان استان کرمان بمن ماموریت دادند که این مصیبت را به خدمت موکلان آنها تسلیت عرض کنم و ضمنا از آنها میخواهم که همه امکانات خودشان را با نظم بسیج کنند ، برای اینکه برادران و خواهران عزادار و داغدیده و آسیب دیده بتوانند در سایه محبت های مسلمانان دیگر این مصیبت را به خوبی تحمل کنند . تذکر کوتاهی در مورد آنچه که در مجلس پیش آمد ممکن است آنطرف این تریبون متوجه نباشد که وقتیکه جناب مولوی نظر محمد صحبت میکردند و از داخل مجلس اظهاراتی شد ندانند که چه پیش آمده مطلب این بود که بعضی از دوستان از جمله آقای یزدی آقای خلخالی و بعضی از آقایان دیگر گفتند که همه علمای اهل سنت در مورد معاویه متفق نیستند و عده ای هستند که معاویه را قدح میکنند . مطلبی که د ر مجلس گفته شد این بود که البته آقای نظر محمد یک مقدار تند شدند با توجه به اینکه همه ما میدانیم و دعوت به وحدت میکنیم و اگر گاهی مطلبی با اشاره یا کنایه یا صراحت در مورد تاریخی که بهرحال 1400 سال مورد بحث بوده از گوینده ای که الان زمانی نیست که اینگونه مسائل بتوانند ما را ( یعنی شیعیان و اهل سنت را ) که همه ما یک یک واحد باید باشیم نه تنها در ایران بلکه در سراسر دنیا ، در مقابل اسرائیل غاصب ، در مقابل استعمار ، در مقابل امریکا ، در مقابل الحاد مارکسیسم . مجموعه جهان اسلام یک واحدی است که اینگونه مسائل کوچک نباید باعث بشود که ما وقتمان را صرف پریدن به یکدیگر بکنیم چه از ما و چه از آنها فرقی نمیکند بهرحال هر کس اشتباهی بکند صحیح این است که زود از اشتباه خودش عذرخواهی بکند و جامعه این رشد را ان شا ء ا لله داشته باشد که تحت تاثیر اینگونه مسائل قرار نگیرد . امروز اگر شیعه و اهل سنت همکاری نکنند ، دشمنان ما همین را میخواهد و ما خواسته یا نخواسته در دامی که برای ما گسترده اند قرار میگیریم . و در مورد مسجد البته هرکس ، هرمسلمانی با شرایط خاصی تقاضای مسجد بکند و بخواهد مسجد بسازد فرق نمیکند اهل سنت یا شیعه باید موانع قانونی در جلو او نباشد و این قدرت را داشته باشد البته ما آرزومندیم که شیعیان و سنی ها در یک صف و در همه مساجد ، همه با هم نماز بخوانند مسجد اهل سنت و شیعه در یک شهر نباشد ، همه با هم باشیم . روز خوب ما آن موقع است . اما در عین حال اگر اهل سنت هم مثل شیعه تقاضای مسجد بکند و بخواهد مسجد بسازد نباید تبعیضی در این جهت قائل شد و امیدواریم که ما بسوی این وحدت همیشه پیش برویم . چند تذکر هم از طرف عده ای از نمایندگان آمده است که میخوانم آقای ارومیان نماینده مراغه در مورد خرید کشمش کشاورزان به دولت تذکر میدهند و در مورد جاده مراغه و قره چمن ، وکمبود آهن در منطقه . آقای وافی نماینده بافق در مورد ایجاد شهربانی ، دادگاه و اداره قند و شکر در مهریز تذکر میدهند و توسعه شبکه رادیو تلویزیون یزد در همه استان و تسریع در جاده بافق به یزد . آقای دکتر زرگر نماینده شهریار در مورد اصلاح وضع آب که مشکلی در بخشهای اطراف تهران شده تذکر میدهند که مردم به شهر نیایند . آقای رحیمی نماینده سنقر در مورد تسریع کار آسفالت گرم راه سنقر ، کرمانشاه و سنقر به اسد آباد و توزیع عادلانه گاز مایع تذکر میدهند . آقای حسینی رامیانی نماینده رامیان در مورد تلفن آزاد شهر و رفع نواقص تلفن رامیان و نظام آباد و تهیه کود برای شالی کاران و پزشک کشیک برا ی آزاد شهر تذکر میدهند . آقای محمد تقی رنجبر نماینده صومعه سرا در مورد برق رسانی به روستاهائی که امسال در طرح قرار گرفته اند میخواهند کهتسریع بشود . آقای رهامی نماینده خدابنده در مورد تکمیل راه خدابنده به ابهر اسفالت راه خدابنده ، سلطانیه و تکمیل راه زرین آباد و ارسال کمباین و سوخت و ماشینهای کشاورزی دیگر به روستاهای منطقه و ایجاد مرکز تلفن هزار شماره ای در خدابنده به دولت تذکر میدهند . 4 - ادامه بحث پیرامون طرح اراضی شهری رئیس - آقای یزدی شما پیشنهادتان را در مورد تبصره 5 مطرح کنید . محمد یزدی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، پیشنهادمن نسبت به تبصره 5 مادة 7 است . ( پیشنهاد حذف قسمتی از این تبصره است ) البته حذف آن رد شد و آن قسمتی که من پیشنهاد کردم فقط این جمله آخرش است که دارد « به گزارش مالی از خدمات عمومی » نتیجتاً اگر این جمله حذف بشود ، تقویم دولت براساس قیمت منطقه ای زمین است . توضیح این پیشنهاد این است که میدانیم اصولا ارزش هر چیزی مستقیما مربوط به خواصی است که در آن چیز هست و باز دهی که آن چیز برای جامعه یا فرد دارد و این ارزش و خواص در شرایط مختلف متفاوت میشود . گاهی ممکن است که به تعبیر بعضی از داستان نویسان یک شاخه کبریت مساوی با جان دهها دانشمند بشود و ارزش پیدا بکند بخاطر شرایط خاص مکانی . در هر صورت من آن بحث را اینجا در این وقت کوتاه نمیخواهم دنبال کنم ، میخواهم این نکته را بگویم که علت اینکه گزارش ناشی از خدمات را آقایان ذکر کردند استدلالشان این است زمین یا خانه ای که بنده فرضادر یک نقطه ای دارم در کنار این زمین خیابانی کشیده شده ، برق آمده ،‌آب آمده ، تلفن آمده و موجب شده که این خانه یا این زمین ارزشش بالاتر بیاید . اولا از خود همین آقایان که این مطلب را فرمودند سوال میکنم . اگر یک کسی آمد خانه شما یا زمین شما ، داروخانه ای ساخت ،‌آمد یک مدرسه شخصی ساخت ، یا یک مغازه ساخت آیا واقعا شما معتقد هستید که نسبت قیمتی که بر خانه و زمین شما اضافه میشود در اثر نزدیک شدن به یک داروخانه ، حق آن کسی هست که اینجا این داروخانه را ساخته است ؟ و طرف میتواند بگوید من اینجا داروخانه ساخته ام مثلا یکصدم ارزش خانه شما میشود مال من ، فلان مغازه یا فلان سوپری را هم ساخته است و نیازها را تامین میکند بگوید من هم اینجا این مغازه را ساخته ام یکصدم ارزش خانه شما یا زمین شما هم مال مناست . دولت هم بگوید بنده هم بیمارستان ساخته ام ، راه کشیدم یا تلفن کشیدم یا چنین و چنان کرده ام ، این ارزش مال من است ( این یک مطلب )‌ گذشته از این دولت در برابر خدماتش از صاحب همین زمین و همین خانه هم مالیات میگیرد به این ترتیب همیشه ارزش هر چیز مساوی است با خواص و آثاری که دارد ، و این خواص و آثار تفاوت میکند و این تفاوت ناشی از خصوصیت های زمانی و مکانی است که طبعا مکان در اثر پیدایش خصوصیات جوی چه از ناحیه دولت ، چه از ناحیه افراد ، این خاصیت ها تغییر میکند ، قیمت هم تغییر میکند و در عرف این تغییرات حاصله برای این موضوع که حالا اسمش را کالا بگذاریم یا نگذاریم مال صاحب این زمین یا این خانه یا این کالا است قطعا . من اینجا اضافه بکنم که درست است که در موضوعات احکام اگر شارع چیزی نفرموده باشد و خودش موضوع را مشخص نکرده باشد عرفی است ، چون عرفی است من معتقدم که حتما باید این جمله حذف بشود والا امکان دارد که از نظر اعضامحترم شورای نگهبان هم اشکال پیدا بکند . رئیس - مخالف و موافق صحبت بکنند . منشی - آقای صباغیان بعنوان مخالف بفرمایند . صباغیان - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، مطالبی که جناب آقای محمد یزدی فرمودند ، ارزش یک زمین به دو بخش مختلف تقسیم میشود . یکی ارزشی که به دلیل گذشت زمان پیدا میکند یعنی اگر یک زمینی در 10 سال قبل خریداری شده است هیچ عمران و آبادی هم نشده باشد به دلیل اینکه ارزش پول پائین میآید قیمت آن زمین بالا میرود . مساله دیگر دقیقا در رابطه با خدماتی است که دولت برای این زمین سرمایه کذاری میکند . این خدمات از بیت المال است . حق استفاده از این را آن شخص ندارد در این تبصره همینطوری که برادرمان آقای مهندس شهرکی گفتند با مسوولین اجرائی خیلی صحبت شد که اولا بعد که میخواهند زمین قیمت گذاری بشود دولت نیاید یک ثمن بخسی بخواهد قیمت بگذارد و یا اینکه قیمت را بالا ببرد ، دو ضابطه برای این تعیین شده است . یکی بر مبنای ارزش معاملاتی را دولت تعیین میکند و هر ساله تعیین میکند و چون خودش ذینفع است ، مالیات بر معاملات بر مبنای ارزش معاملاتی گرفته میشود بنابراین آن ارزش زمانی در آن ملحوظ میشود ولی آن مرغوبیت که در اثر خدمات دولت بوده به او تعلق نمیگیرد . عینا مثالهائی که خود آقای یزدی زدند . درست است که داروخانه ساخته میشود ،‌باید ببینیم آیا در هر زمینی ، هر کسی میتواند داروخانه بسازد یا سوپر مارکت ؟ خیر . شهرداری است که به او اجازه میدهد که اینجا میتوانی داروخانه بسازی یا داروخانه نمیتوانی بسازی و چون شهرداری این سرمایه گذاری را میکند و به او این اجازه زا میدهد این داروخانه ممکن است باعث مرغوبیت بشود . و مساله زمین و خانه را مخلوط کردن اصلا بحث نیست در رابطه با خانه ممکن است . اینجا بحث زمین است یعنی زمینی که صاحب آن زمین هیچگونه اقداماتی برای بالا رفتن قیمت ،‌ خودش نکرده بلکه از محل بیت المال مسلمین بوده و این بیت المال اگر بطور عادلانه توزیع میشد ، اگر در بوشهر و بندر عباس هم همانقدر مصرف میشد که در (‌فرض بفرمائید ) تهران اختلاف قیمتی نباید داشته باشد ولی چون این امکانات و این وسائل رفاهی غیر عادلانه تقسیم شده قیمت بالا رفته است و این قیمت حق صاحب زمین نیست اتفاقا با اعضاء شورای محترم نگهبان در رابطه با واحدهای مسکونی که من صحبت میکردم حق دولت را اجازه میدادند که دولت در اختیار خودش داشته باشد بنابراین ، این کسر ارزش خدماتی بسیار مساله مهمی است شما در هر نقطه الان شما در قم مثال بزنید ، قم گرفتار کم آبی است سرمایه گذاری دولت در آنجا دارد ان شاء ا لله رفع کمبود آب قم را میکند این توسعه اضافی قم با اراضی آن ، اگر قیمت اراضی را بالا ببرد ،‌ یگ عاملش این بوده که رفع کم آبی را کرده بنابراین توضیح بیشتری را من ضروری نمی بینم و رعایت کسر ارزش خدماتی هم از نظر شرعی ، هم از نظر عرفی و قانونی باید رعایت بشود متشکر . رئیس - موافق صحبت بکند . منشی - آقای حمیدی موافق حمیدی - بسم ا لله الرحمن الرحیم . این مساله همانطوری که دیروز هم بحث شد سرمایه گذاری هائی که دولت میکند برای مردم میکند نهایتاً سرمایه گذاری دو نوع است . یک وقت تدریجا از بین میرود و به حکم تلف است مثل سوبسیدی که دولت برای رفاه مردم میدهد . این سرمایه میکذارد ولی از بین میرود . یک وقتی سرمایه گذاری میکند که باقی میماند ،‌مثل برق ،‌اسفالت و تلفن . بطور کلی در جامعه اینطور اعتبار تنمی شود که حالا اگر یک کسی مغازه ای را در محلی گرفت . اسفالت نبود ،‌برق نبود و حالا اسفالت شد ،‌برق شد سرقفلی پیدا کرد اعتبار پیدا کرد و قیمت بالا رفت دولت بیاید بگوید « انا شریک » . یا کسی خانه ای در یک محلی خرید آنوقت زمین اطرافش خالی بود ،‌ساختمان نبود حالا آمدند ساختمان کردند برق دادن د ،‌اسفالت دادن د بگویند دولت به این نحو حقی دارد . اگر ما بخواهیم این اعتبار را عقلائی و عرفی فرض کنیم فردا هم باید برای هوا از اشخاص مالیات بگیریم ، برای خاطر اینکه یک جائی را دولت آمده درختکاری کرده هوایش خوب شده حالا که هوای این محل خوب شده اینها باید اینقدر مالیات بدهند . اساسا اینها اعتبار عرفی نیست . گذشته از اینکه همانطوری که بنده دیروز هم عرض کردم این هیچ دردی را برای دولت و وزارت مسکن حل نمیکند همانطوری که در آخر ماده 7 آمده که قیمت گذاری در اختیار دولت است او بهر اعتباری میخواهد پیش خودش حساب کند . ما چرا شعر بگوئیم که در قافیه اش گیر کنیم چرا بیائیم پابند کنیم به کسر ارزش خدماتی ، چه ادعائی داریم که این کار را می کنیم ؟ وقتی اختیار قیمت گذاری با دولت است حالا او پیش خودش بهر اعتباری میخواهد حساب کند شما دقت کنید اکثر طرحها یا لوایحی که شورای نگهبان به عنوان اینکه انطباق ندارد با موازین شرعی رد میکند به صورت جلسات مراجعه کنید در همین مجلس القاء شبهه شده که ممکن است از نظر عدم انطباق با موازین شرعی تائید نشود . من اینجا هم همینطور خیال میکنم . حذفش هیچ اشکالی ندارد و بودنش هم برای دولت هیچ مشکلی گشائی نیست . دولت دستش باز است نهایت اگر اینجا باشد اولا صورت شرعی و عرفی ندارد و بعا هم امکان اینکه رد بشود هست والسلام . رئیس - اقای مهندس گنابادی . گنابادی (‌ وزیر مسکن ) - بسم ا لله الرحمن الرحیم ،‌یک توضیح میدهم دیروز هم عرض کردم ،‌شاید توضیح امروز بیشتر و بهتر باشد . اصولا زمینهائی که ما در شهر داریم سه نوع است ، موات ، بایر و احیاء . راجع به زمینهای احیا هم برخوردی نمی کنیم و صحبتی نداریم . اشکال این ماده و این تبصره 5 که جناب یزدی اشکال فرمودند ، زمینهای بایر است راجع به موات و احیا صحبتی نداریم . زمین بایر هم عرض کردم که اینجا باید بگوئیم زمین بایر شهری یعنی زمینی که بایر است ولی دولت جمهوری اسلامی صلاح دانسته که اینجا را مسکن بکند یا خدمات بکند یا شبکه شهری بکند در عین حال زمین زراعتی دیگر نمی تواند باشد ،‌با این شکل باید با آن برخورد کنیم ، و مقایسه کنیم ،‌من فکر میکنم زمینهائی که الان در تهران یا احتمالا در شیراز یا سیستان و بلوچستان در داخل شهر داریم ، زمینهای داخل شهر زاهدان خیلی حاصلخیز تر از زمین تهران بوده ولی الان قیمت آن جا خیلی کمتر از این است ، این مشخص است که دولت نفت را فروخته و خرج این زمینها کرده ، بعد قیمت این زمینها رفته بالا اگر آنها را از آن بگیریم آن وقت میشود این زمینها را به هم مقایسه کرد چون زمینهای بایر است و باز هم بایر است یعنی بایری نیست که بتوان در آن کشت کرد و دو مرتبه آنرا احیا کرد این زمین را دولت مصلحت دانسته که دیگر زمین زراعتی نباشد و زمین قابل استفاده شهر بشود ، حالا یا خدمات یا مسکن … موسوی تبریزی - خارج از موضوع صحبت میکنند ، زمینهای زراعتی که مطرح نیست . رئیس - خیر خارج از موضوع نیست ، ایشان دارند استدلال میکنند ، استدلال هم در موضوع است . گنابادی - زمین بایر شهری است و راجع به مطلبی که جناب یزدی فرمودند ما راجع به خانه صحبتی نداریم ، صحبتمان راجع به زمین است دولت خرج کرده و برای مردم خرج کرده و صحیح هم هست منتها این را یک عده بخصوص نباید بگیرند ،‌باید قسمت شود بین مردم دیروز عرض کردم که 199 میلیارد ریال فقط در سال 56 مردم پول زمین داده اند ، این پول مربوط به کیستن ؟ پول بیت المال است که مردم داده اند دست یک عده اسما زمین دار که زمین هم مال خودشان نبوده . جناب حمیدی فرمودند سرمایه گذاری برای مردم است بلی ، سرمایه گذاری تقسیم میشود بین مردم نه بین یک عده زمین دار ، ما هم حرفمان اتفاقا همین است . درختکاری را فرمودند ، درختکاری جزئی از هزارها کاری است که دولت برای زمینها میکند ،‌درختکاری هم جز خدمات است ولی خدمات خیای جزئی و کوتاه و کوچک است در مورد اینکه شهرداری ها بتوانند خودشان مالیات بگیرند و شهرداری را بگردانند در جریان هستید که فقط شهرداری تهران امسال 3 میلیارد تومان از دولت ، از مجلس پول خواسته که بتواند کمک کند و خودش را بگرداند ، تمام شهرداریها با کمک دولت می گردند ضمن اینکه آب و برق و تلفن غیر از خدمات شهری است خیلی ممنون . رئیس - آقای کاشانی . سید احمد کاشانی ( مخبر کمیسیون ) - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، همه مطلب در مقایسه مساله خانه یا جائی که افرادی در آن شاغل هستند و کار میکنند با مساله زمینی است که همینطوری رها شده ، افتاده ، اختلاف این بنظر میرسد روشن باشد ،‌یک کسی که در خانه ای زندگی میکند و طبیعتاً حفاظت میکند ، نگهداری میکند از آنجا یا محلی ، محل کسب او است . ضمن اینکه به این موضوع هم اگر توجه کنیم که این مساله هم محصول شرائط جامعه ما و دوران طاغوت است . اگر به قانون معاملات دقت میکردید میدیدید ما حد اکثر تلاشمان این است که هر فردی ، هر خانواده ای صاحب یک واحد مسکونی باشد . اگر یک چنین وضعی بوجود بیاید ، اصلا ببینیم آیا مساله افزایش قیمت خانه دیگر مفهوم پیدا میکند نقشی پیدا میکند یا نه ؟ چرا که فردی که میخواهد در یکجا ساکن باشد این خانه را که واگذار کند ، جای دیگر که بخواهد خانه بگیرد بهرحال آن پول را که گرفته یک جای دیگر باید بدهد ، یعنی در مساله تغییری ایجاد نمیشود . اما زمین که یک کسی اینجا گذاشته و رفته . ببینید چه عواملی در اینجا دخالت میکند ؟ ضمن آنکه بارها گفته شده و من چند تا از آنها را میگویم . همین سال گذشته آقای رجائی اشاره کردند به اینکه ما به شرکت واحد مجبورشدیم 900 میلیون از بودجه مان بپردازیم . خوب این شرکت واحد در کدام از شهر های دیگر به این ترتیب مشغول به کار است ؟ ی گفته شد درمورد شهرداری ، ما سه میلیارد کمک کردیم بخاطر اینکه بتواند مسائل شهر تهران را بگرداند یا همین الان پروژه ای در شهر تهران در دست اجرا است ( پروژه مترو ) که البته مثل اینکه موقتاً متوقف شده و به گمان خود من مترو از ضروریات این شهر است چرا که ما باید به منافع ملی جامعه مان توجه کنیم ، الان 5/5 ، 6 میلیون نفر (‌ رئیس - این بحث را بعداً‌ بفرمائید ) آخر مربوط است به بحث خلاصه میگویم ( رئیس - الان وقتتان تمام شده ، شما میخواهید مترو را هم بگوئید ؟ ) یک چیزی به هر حال برای این شهر ضروری است و 20 میلیارد آن موقع که برآورد شده با توجه به تورم روز افزونی که روی مساله پول است برای آن پیش بینی شده که گفتم غیر قابل اجتناب است که گفتند یک چنین چیزی را ما نمی توانیم بگوئیم این خرج بشود در داخل شهر و یک زمینی که یک نفر همینطوری رها کرده آنجا ،‌ روی این زمین بگوئیم تاثیر نمی کند و ما این را از آن کم نکنیم . یکی ، دو رقم ساده هم هست من اینجا خدمتتان میگویم . همین الان یکی از این برادرها یمان ارقام مربوط به قیمت منطقه در بندر عباس را به من گفتند که شورای انقلاب تصویب کرده بود بین چهارصد تومان و 1250 تومان ، حدود تغییرات این قیمت منطقه ای را ، ما همان شهر را در نظر میگیریم ضمن اینکه شهرهائی مثل تهران و …. رئیس - وقتتان تمام است . کاشانی - دوکلمه بیشتر نمانده ، شما اگر زمینهای واگذار شده در سال 59 را در نظر بگیرید حدود 30 میلیون متر مربع واگذاری شده با این قیمت منطقه ای که متوسطش میشود 825 تومان اگر 800 تومان بگیریم باید 24 میلیارد تومان دولت پول بابت این زمینها بپردازد و این با بودجه وزارت مسکن می بینیم که یک چیز غیر ممکنی است . رئیس - من از رفقا خواهش میکنم که این 5 دقیقه هائی را که داده شده حتما لازم نیست پربکنید ، حالا ما نمی توانیم جلو پرکردنش را بگیریم دیگر زیادتر از 5 دقیقه خودتان ملاحظه بفرمائید ساعت خودتان را نگاه بکنید که بیشتر صحبت نشود چون خیلی وقت گرفته میشود . 5 طرح اعتباری نامه آقای مرتضی فهیم کرمانی و ارجاع به کمیسیون تحقیق . رئیس - الان برای رای گیری آماده ایم منتها اعتبار نامه آقای فهیم آمده اینرا الان که مجلس نصاب دارد رای بگیریم که ایشان بتوانند در رای شرکت کند ، مخبر شعبه 8 آقای دری نجف آبادی بیایند و گزارش بدهند . دری نجف آبادی - من منشی شعبه 8 هستم ولی چون آقای مخبر مریض هستند بنده بجای ایشان گزارش میدهم . رئیس - بفرمائید . دری نجف آبادی - بسم ا لله الرحمن الرحیم . گزارش شعبه 8 . ریاست محترم مجلس شورای اسلامی پرونده انتخاباتی آقای مرتضی فهیم کرمانی از شهرستان کرمان در ساعت 5/7 روز چهارشنبه 7/5/60 در شعبه 8 مورد بررسی قرار گرفت و به اکثریت آراء تایید گردید . ( زنگ رئیس ) . رئیس - اعتبار نامه آقای فهیم کرمانی نماینده کرمان مطرح است . حجتی - من نسبت به پرونده اعتراض دارم . رئیس - آقای حجتی اعتراض کردند پرونده برای تحقیق به کمیسیون تحقیق ارسال میشود . پیشنهاد آقای یزدی برای رای گیری مشخص می شود . محمد یزدی - مشخصا پیشنهاد من این است که این جمله آخر ماده حذف بشود ، اینجا که دارد « به کسر ارزش ناشی از خدمات عمومی » این تکه حذف بشود و عبارت باین صورت بشود « تقویم دولت بر اساس قیمت منطقه ای است » که منظور هم تامین میشود . رئیس - کسانیکه با پیشنهاد آقای یزدی موافق هستند قیام بکنند . / 182 نفر حاضرند ( 53 نفر ایستادند ) تصویب نشد . اگر پیشنهادی ندارید برای اصل ماده رای بگیریم . منشی - آقای شرعی پیشنهاد حذف تبصره را داده اند . شرعی - بسم ا لله الرحمن الرحیم . در این تبصره 2 دارد که اگر کسی دو قطعه زمین داشته باشد و مجموع این دو قطعه از حد نصابی که در ماده 7 در نظر گرفته بودند زیادتر باشد یکی از این قطعات ر میتواند احیاء کند ، در صورتی که ممکن است یک کسی دو قطعه زمین دارد و یکی از این دو قطعه به درد خانه ساختن نمی خورد در عین اینکه هر دو قطعه رویهم زیادتر از حد نصاب است . بنابراین اگر یک قطعه اش را به او بدهیم باز آنرا مستغنی نکرده ایم از اینکه بتواند یک خانه بسازد به اضافه اینکه خیلی از افراد هستند که دارای دو قطعه زمین هستند که اگر یکی از این ها را با یک مبلغی همان قیمت کمیسیون واگذار کنند میتوانند قطعه دیگر را بسازند و دارای خانه بشوند . بنابراین من پیشنهاد حذف این تبصره را دارم . رئیس - متشکر از اینکه به اختصار فرمودید . منشی - آقای صباغیان مخالف . صباغیان - بسم ا لله الرحمن الرحیم . برداشت آقای شرعی از تبصره 2 درست نبود . ما در ماده 5 پیش بینی کردیم که اگر کسی دارای زمین موات باشد یک قطعه از زمین موات بر طبق ماده 7 به او میدهند ، 2 سال هم فرصت میدهند به او که اینرا عمران کند . ماده 7 میگوید اگر دارای زمین بایر باشد ، یک قطعه از زمین بایر می تواند خودش داشته باشد . حالا اگر کسی پیدا بشود هم زمین موات داشته باشد ، هم زمین بایر داشته باشد ،‌در این تبصره میگوید به شرط اینکه اگر آن دو قطعه را با هم جمع بکنیم از حد نصاب تجاوز بکند ، مثلا اگر دو قطعه 250 متری باشد در آن شهر هم حد نصاب 500 متر باشد اشکال ندارد هر دو قطعه را می گیرد ولی اگر یکی چهارصد متر باشد و دیگری 250 متر باشد مجموعه اش بشود 650 متر که این 650 متر از حد نصاب 500 متر آن شهر بیشتر خواهد شد ، حق دارد یکی از آنها را انتخاب بکند چون فلسفه داشتن زمین برای ساختن مسکن است و آن قطعه ای که دارد حتما متناسب با این است و ایشان هم فرمودند که بتواند یکی از آنها را بفروشد اصلا توجه نکردند که خود این ماده 7 می گوید اجازه فروش به کس دیگر اصلا داده نمیشود در حالیکه اگر بخواهد یک موقعی واگذار بشود دولت باید بگیرد . بنابراین از این دو تا یکی از آنها را که کافی هم هست برای ساختن انتخاب می کند والا اگر دوتایش کافی نباشد حتما زیر حد نصاب خواهد بود ، چون گفتیم از دو برابر بالاترین حدنصاب پائین تر باشد یعنی مثال عددیش این است که اگر در تهران 330 متر بالاترین حد نصاب است از دو برابرش که 660 متر است کمتر است ، اگر کسی یک قطعه ای دارد و یا دو قطعه اش 660 متر است میتواند خودش صاحب بشود . منشی - آقای وافی موافق . وافی - این مشکلات زمین و نیازمندیهای مسکن آنقدر زیاد بوده است که تنظیم کنندگان این طرح حتی گاهی تعبیرهائی کرده اند دلیل بر این است که نظر به احکام اسلامی خیلی در آن نبوده است مثلا ببینید اینجا دارد که کسانیکه مالک قطعه زمینی موات باشند ، اصولا زمین موات را قبل اینکه انسان احیاء بکند یا حتی تحجیر هم تملک نمی‌ آورد برای انسان . تا احیاء نباشد ، مالکیت نسبت به قطعه زمین موات اصلا از نظر فقهی و ادبی در تعابیر اسلام درست نیست . ما عرض می کنیم که اگر که زمین را ، زمین موات فرض کردید ، بعنوان مالک قطعه زمین موات اصلا درست نیست و اگر یک قطعه زمین مواتی را احیاء کرد برای زراعت یک قطعه زمین بایری هم داشته که سابقا زراعت میکرده می گوید من این قطعه زمین موات را احیاء کردم برای زراعت ، آن قطعه زمین بایر سابق را که می گوئید مالک است . فرض کنید میخواهم یک باغ درست کنم یا یک خانه ای دیگر .. فرض را هم بیاورید روی دو قطعه نگوئید مالکیت بزرگ یا نگوئید زمین خوارهای بزرگ . یک زارع و کشاورزی هست ، یک قطعه زمین بایری دارد میرود کنار آن یک قطعه زمین مواتی را احیاء می کند ، بعد از احیاء این قطعه زمین موات شما به چه مجوزی از نظر فقهی و اسلامی می توانید بگوئید آن قطعه زمین بایر را واگذار کند ؟ این طور تعبیرها هم انسان را از خط مشی اسلامی دور می کند و هم به اسم اینکه ما می خواهیم طرفداری از مستضعفین بکنیم آن خط مشی اصلی اسلام را که حمایت از مستضعفین است آن خط را منحرف می کند این است که من جدا با این طرز برخورد بخاطر مشکلات زمین و مسکن مخالف هستم . رئیس - آقای کاشانی مخبر کمیسیون بفرمائید . احمد کاشانی - اولا بحث بر سر اراضی شهری است و اراضی زراعتی مطرح نیست . دوم اینکه اگر به کلیت این قانون توجه بکنیم این خواست زیاد نقشی ندارد که بگوئیم فرد هر دو قطعه را بتواند نگهداری کند . چون کلیت قانون را توجه فرمودید که گفتیم می خواهیم افراد بین خودشان زمین را نفروشند اگر زمینی هر کسی دارد برای عمران و سکونت خودش از آن استفاده کند و گفتیم از یک قطعه هر کسی می تواند برای عمران استفاده کند حالا اگر دو قطعه بود ، ما فرض کنیم و بگوئیم این دو قطعه مال تو ، مطابق این قانون و کلیت این قانون یک قطعه اش را می تواند عمران کند و قطعه دیگرش را مجبور است به دولت بفروشد یک چنین امکانی در اینجا هم وجود دارد ، یعنی آن فرد از این دو قطعه ای که هست هر کدامش را که دلش خواست برمیدارد و قطعه دیگرش را به دولت می فروشد . منتها اگر چنانچه این ، اینجا ذکر نمی شد این شبهه پیش می آمد که این هر دو قطعه را می تواند برود بردارد بسازد و بفروشد ، چون اصل بر آن گذاشته شده ، بنابراین به این شکل لازم است ضمن اینکه این تبصره دنبالش یک قسمتی دارد که آن قسمت را نمی شود اصلا حذف کرد . رئیس - پیشنهاد آقای شرعی مطرح است که تبصره 2 را حذف بکنیم ، تبصره را بخوانند تا مشخص بشود . منشی - تبصره 2 - کسانیکه به حکم مواد 5 و 7 این قانون مالک قطعه زمینی موات و قطعه زمینی بایر می شوند در صورتیکه مجموع هر دو زمین بیشتر از مقدار تعیین شده در ماده 7 باشد فقط می توانند یکی از آنها را به دلخواه خود نگهدارند و در هر مورد برای افرادی که تحت تکفل یکدیگر باشند یک اجازه عمران صادر می گردد و از نظر حد نصاب تابع ضوابط این قانون است . رئیس - 181 نفر حاضرند کسانیکه با پیشنهاد حذف تبصره 2 که قرائت شد موافق هستند قیام بفرمایند ( 27 نفر ایستادند ) تصویب نشد . منشی - پیشنهاد آخر از آقای معزی است که پیشنهاد کردند در انتهای ماده 7 آن قسمت « زائد بر آن نه عین و نه منفعت قابل واگذاری نیست مگر به دولت و با تقویم دولت » حذف شود . رئیس - این پیشنهاد قبلا داده شد که درباره آن بحث هم شد ولی رد شد ، چون پیشنهاد دیگری نداریم ماده 7 به رای گذاشنه میشود بخوانید ماده 7 را . منشی - آقای صاحب الزمانی یک پیشنهادی داده اند که در تبصره 2 فلان قسمت درست نیست و به این دلیل هم درست نیست . این یک پیشنهاد نیست شما پیشنهاد حذف فقط می توانید بدهید .یکی از نمایندگان - مخالف و موافق صحبت نکرده اند . رئیس - چرا ، مخالف و موافق صحبت کردند بعد دوباره پیشنهاد دادند و دو نفر هم صحبت کردند ، دو نفر مخالف و دو نفر موافق ، پیشنهاد کفایت مذاکرات هم آمده است یعنی من خودم پیشنهاد کفایت مذاکرات را داده ام و علتش هم این است می بینم آقایانی که مخالف بودند حرفهایشان را مفصل زدند نامحدود هم بود ، آقای عباسی مفصل صحبت کردند و آقای یزدی هم مفصل صحبت کردند و موافقین هم صحبت کردند چیزی بر اظهارات آقایان من فکر نمی کنم اضافه بیاید و بنابراین وقت مجلس را با مخالفتها و موافقتهائی که طول خواهد کشید چون همه آقایانی که اسم نوشته اند ممکن است بعنوان مخالف و موافق صحبت کنند ، بنابراین من پیشنهاد کفایت مذاکرات می کنم . مخالف کفایت مذاکرات در ماده 7 صحبت کند . منشی - آقای عباسی فرد مخالف . عباسی فرد - بسم ا لله الرحمن الرحیم . خیلی کوتاه ، با توجه به حساسیت موضوع بحث حق این است که هر مخالف و موافق که بر اساس آئین نامه داخلی مجلس ثبت نام کرده باشد و مطالبی برای گفتن داشته باشد ولو بحث به درازا هم بکشد و باعث معطلی آقایان هم باشد ، به آنها اجازه صحبت کردن داده بشود . والسلام علیکم و رحمة ا لله و برکاته . منشی - آقای آقا محمدی موافق . آقا محمدی - بسم ا لله الرحمن الرحیم . این استدلال آقای عباسی اگر مورد قبول مجلس باشد اصلا آن ماده آئین نامه لغو است که کفایت مذاکرات بگذاریم . هر کسی هر چقدر خواست صحبت بکند ؟ نه ، مجلس نگاه می کند و نقطه نظرات مختلفی را که در مورد یک ماده وجود دارد شنیده حالا تشخیص می دهد که نقطه نظرات جدیدی آیا هست که کسانی بگویند یا نه ؟ وفکر می کنم که با تفصیلی که دیروز آقایان انجام دادند در صحبت و از جنبه های مختلف هم بحث کردند چه موافق و چه مخالف ، حرف جدیدی برای گفتن نیست روشن است مساله و لزومی ندارد که ما وقت کشور و وقت گرانبهای این ملت را بیخودی برای اینکه یک ماده ای را حرف زیادی رویش زده باشیم بگیریم . برای کفایت مذاکرات رای می گیریم . / 180 نفر حاضرند ، کسانیکه با کفایت مذاکرات در ماده 7 موافقند قیام بفرمایند ( 114 نفر ایستادند ) تصویب شد . بنابراین اصل ماده را برای رای گیری بخوانید . منشی – ماده 7 – مالکان اراضی بایر شهری میتوانند طبق ضوابط وزارت مسکن و شهرسازی در سراسر کشور فقط زمینی را به مساحت کمتر از دو برابر بالاترین حداقل نصاب تفکیکی مناطق مسکونی در شهر محل وقوع زمین حداکثر تا هزار متر مربع طبق ضوابط شهر سازی مصوب ، عمران و احیاء کنند یا به دولت بفروشند و در شهرهائی که نصاب تفکیک مشخص نگردیده بر طبق آئین نامه اجرائی خواهد بود که وزارت مسکن و شهرسازی تهیه و تصویب مینماید و زائد برآن (‌نه عین و نه منفعت ) قابل واگذاری نیست مگر به دولت و با تقویم دولت : تبصره 1 - مالکین اراضی مشاعی هر یک میتوانند تا حد نصاب مذکور از مزایای این ماده استفاده کنند مشروط بر آنکه تحت تکفل یکدیگر نباشد که در اینصورت فقط یک اجازه عمران و احیاء برای زمین در حد نصاب یاد شده به افراد مذکور داده می شود . طریقه افراز و اختصاص سهام مالکین مشاعی برطبق آئین نامه اجرائی خواهد بود . تبصره 2 – کسانی که به حکم مواد پنج و هفت این این قانون مالک قطعه زمینی موات و قطعه زمینی بایر میشوند در صورتیکه مجموع هر دو زمین بیشتر از مقدار تعیین شده در ماده هفت باشد ، فقط میتوانند یکی از آنها را به دلخواه خود نگهدارند و در هر مورد برای افرادی که تحت تکفل یکدیگر باشند یک اجازه عمران صادر می گردد و از نظر حد نصاب تابع ضوابط این قانون است . تبصره 3 – واگذاری سهام مشاعی مالکین اراضی موات و بایر شهری به یکدیگر در یک چند قطعه زمین به نحوی که سهم هر یک از مالکین پس از انتقال زائد بر حد نصاب مقرر در این ماده نگردد با رعایت سایر شرایط شرایط مندرج در این قانون بلامانع است . تبصره 4 - شرکتهای تعاونی مسکن که قبل از تصویب این قانون بموجب اسناد رسمی مالک زمینهائی باشند با رعایت حداقل نصاب تفکیک محل وقوع زمین برای هر یک از اعضاء در قالب ضوابط وزارت مسکن و شهر سازی حق بهره برداری از زمین خود را دارا می باشند و زمینهای مازاد بر نیاز آنها و نیز زمینی که طبق ضوابط مذکور در مهلت مقرر عمران نگردد تابع مقررات این قانون بوده و در اختیار دولت قرار می گیرد . تبصره 5 - تقویم دولت بر اساس قیمت منطقه ای زمین به کسر ارزش ناشی از خدمات عمومی است . رئیس - « باکسر » بهتر از « به کسر » است . منشی - تبصره 5 را دوباره می خوانم . تقویم دولت بر اساس قیمت منطقه ای زمین با کسر ارزش ناشی از خدمات عمومی است . رئیس - (‌182 نفر حاضرند ) کسانی که بااین ماده هفت و تبصره هائی که خوانده شد ، موافق هستند قیام بکنند . ( 121 نفر ایستادند ) تصویب شد . ماده هشت را بخوانید . منشی - ماده 8 – مالکین زمینهای بایر و دایر شهری موظفند زمین های مورد نیاز دولت یا شهرداریها را با تقویم دولت به آنها بفروشند و دولت میتواند بجای زمینهائی که مساحت آنها بیش از سه هزار متر مربع میباشد ، با رعایت ضوابط عوض آنرا از سایر اراضی دولتی که ارزش معاملاتی آن معادل بهای زمین واگذاری به دولت باشد به فروشنده واگذار کند : تبصره 1 – مقررات اینقانون نیبت به زمینهای تملکی قبلی دولت و بانکها که تمام یا قسمتی از بهای آنرا پرداخت نکرده اند نیز قابل اجرا است . تبصره 2 – در صورت استنکاف یا عدم مراجعه یا عدم دسترسی به مالک پس از اعلام وزارت مسکن و شهرسازی و یا وجود تعارض ثبتی و در وثیقه بودن ملک و هرگونه اشکالات حقوقی دیگر که مانع از انجام معامله دولت گردد ، دولت زمین را تملک و حسب مورد وزارت مسکن و شهرسازی یا شهرداری به قائم مقامی مالک ، سند انتقال را امضاء مینماید و در موقع مراجعه مالک پس از ارائه مفاصا حسابهای لازم و رفع هرگونه اشکال بهای آن پرداخت یا زمین معوض واگذار میگردد . تبصره 3 - واگذاری ، تفکیک و افراز و تغییر نوع استفاده هرگونه اراضی دایر شهری مع بصورت باغ یا زراعت باشد ، بطریقی است که در آئین نامه اجرائی خواهد بود . رئیس - خوب پیشنهادات اصلاحی هرجه هست مطرح بشود . منشی - برای این ماده پیشنهاد حذف داشتیم از آقای واعظی . رئیس - آقای واعظی پیشنهاد حذف را مطرح کنید . فرج ا لله واعظی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، قال امیر المؤمنین علیه الصلوة و السلام « ان ا لله افترض علیکم فرائض فلاتضیعوها و حدلکم حدوداً فلا تعتدوها و نهاکم عن اشیاء فلاتنتهکوها » . باید حدود اسلامی را رعایت کرد در این ماده هشت این چه الزامی است که دولت مجبور می کند مالکین اراضی بطور جبر املاکشان را چه در بایر و چه در دایر بفروشند این کارها یک عملی است زوری و به اساس مالکیت مسلمین ضربه می زند . حدود مالکیت اموال مسلمین را باید حفظ کرد و هرگونه کشور خود بخود بسوی کمونیستی کشیده می شود بیائید یک مقدار مطالب حدود را رعایت کنیم . اینجا مجلس شورای اسلامی است باید با قوانین اسلام تطبیق یابد . یکی از نمایندگان - ایشان دارند سخنرانی میکنند . واعظی – بگذارید حرفم را بزنم ، مخالف هم صحبت میکند . آقامحمدی – ایشان توهین میکنند ، میگویند کشور کمونیستی میشود . رئیس - یعنی چه ؟ نظرشان را میگویند و هر چه هم خواستند می توانند بگویند . آقایان اعتراض نکنید این سبک اخلاق اسلامی نیست در مجلس . واعظی - اینجا مجلس شورای اسلامی است باید قوانین با اسلام تطبیق یابد . شما که تصویب کنندگان این مقررات و قوانین هستید ،‌ بایستی متوجه باشید که اولا برخلاف موازین اسلامی باشد ،‌شورای نگهبان رد خواهد کرد ولی ما نمیخواهیم که کاری بشود که چهره پرفروغ مجلس ما مکدر شود با بعضی از کارهائی که در آنها تسامح میشود . مثل اینکه ما گناه کنیم تا بعدا دیگران بیایند و گناه ما را بشویند این کار نشود . دیروز یک جمله ای آقای تبریزی برادر گرامی ما گفتند که اینجا محل اجتهاد نیست ،‌چرا اینجا محل اجتهاد است یک عده از علماء و فقهاء که به اینجا تشریف آورده اند ، خبرگان در اینکارند همینطور که ما در کارهای شما سیاستمداران چندان مداخله نداشتیم . در بودجه ما هیچ صحبتی نکردیم چون در سیاستها زیاد وارد نبودیم لکن این مطالب مسائل دینی است ، احکامن اسلام است . علماء باید کاملا در اینجا مداقه کنند و در دنیا الان جمعیت ها به این معنا توجه دارند . اما یک مطلب دیگری گفته شد که «‌الضرورات تبیح المحظورات » مرتبا به ضرورت متوسل میشوند ، در کارهای دولتی . اولا ضرورت در کارهای شخصی است . یک شخص گرسنه وقتی ضرورت ایجاب کرد میته را میتواند به قدر سد جوع بخورد . اما دولت ببیند یک عده خانه ندارند می آید ملک مردم را بگیرد و به افراد بی خانه بدهد چون ضرورت اقتضاء کرده ؟ چنین ضرورتی ما در اسلام نداریم « الضرورات تبیح المحظورات » الان دارد در اینجا نابجا مصرف می شود . یک جمله بگویم . دیروز جناب آقای یزدی فرمودند خوب وقتی که از طرف امام یک عده ای موظف شدند و کار به آنها محول شد آنها بجای امام کار میکند و این کار باز درست نیست به جهت اینکه مثلا استاندار ، فرماندار در هر استانی به وسیله وزارت کشور تعیین شده اما آیا آن کار هائی که باید وزیر امضاء کند میتواند استاندار بجای وزیر امضاء کند ؟ کارهای ولایت فقیه را نمیتوانیم به دولت اسلامی واگذار کنیم آن مخصوص مقام است و از مقام باید استفاده کند . ( رئیس - وقتتان تمام است ) بنابراین من با حذف ماده هشت کاملا موافقم و پیشنهاد حذف میدهم و بایستی ان شاء ا لله حذف بشود . منشی - آقای موسوی بعنوان مخالف بفرمائید . ابوالفضل موسوی تبریزی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، در این ماده اصل مالکیت انکار نشده است . ولی ضرورتهای اجتماعی در تغییر مسائل شرعی هیچ فرقی ندارند . چطور ضرورت محرمات الهی را حلال میکند و مسیر احکام را عوض میکند ، ضرورتهای اجتماعی هم همینطور است در یک مملکتی که حکومت اسلامی است و از نظر مصالح عامه مسلمین اگر شهرداری دولت برای بیمارستان ، برای مدرسه ، برای دانشگاه زمینی احتیاج داشته یباشد و آنجا که مناسب است برای این کار یک مالک شخصی هم دارد و محترم هم هست فرض کنید زمیندار هم نیست زمینخوار هم نیست یک آدم محترم است ، مالکیتش هم محترم است . شرعا این مقدار حق داریم بگوییم ، برای رعایت ضرورتهای اجتماعی و مصالح عامه مردم شما این زمینتان را بما بدهید و معادل این زمین حتی از نظر قیمت نه فقط از نظر مساحت مثلا در مرکز شهر زمینش را بگیرند بعد آنوقت چند کیلومتری شهر یک زمین به او بدهند ، نه ، معادل این زمین حتی از نظر قیمت این جنبه ها را جناب آقای واعظی توجه بکنند . معادل این زمین را حتی از نظر قیمت هم در اختیارش می گذارند در واقع کاری که اینجا شده است یک مبادله قهری است که ولی امر ، حکومت اسلامی آن مبادله قهری را انجام میدهد . اما از نظر مالکیت محترم ، مالکیتش محترم ، فقط مبادله قهری است و علت این مبادله قهری ضرورتهای اجتماعی مثل ضرورتهای شخصی تغییر مسیر احکام میدهد . منشی - آقای معزی موافق . معزی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، در این ماده هشت دو جمله هست که برخلاف دستور اسلام است . ما حرف نداریم دولت اگر زمینی احتیاج دارد و مالک شرعی هم آن زمین دارد در اختیار دولت بگذارد اما به چه مناسبت با تقویمی که دولت میخواهد بکند ، این قسمت ضیزائی است . در اسلام حتی در احتکار ، اگر کسی محتکر باشد حاکم شرعی محتکر را مجبور میکند که آن متاعش را بفروشد ، اما قیمت را به اختیار خودش میگذارد در روایت دارد که در مدینه طیبه زمان رسول ا لله صلی ا لله علیه و اله و سلم آمدند خدمت رسول خدا و عرض کردند که یا رسول الله طعام تمام شده است فقط پیش یک نفر هست و او هم احتکار کرده است ، رسول خدا فرستاد آن شخص را آوردند ، فرمودند که مردم چنین میگویند که جائی طعام نیست غیر از نزد شما آیا چنین است ؟ گفت بلی . رسول خدا گفتنند خوب در اختیار مردم بگذار و به قیمتی که خودت مایل هستی بفروش . رسول خدا این فرمان را داد عده ای از مسلمین عرض کردند یا رسول ا لله شما قیمت را هم تعیین کنید چون طعام منحصر در حضور این شخص است ،‌گران میفروشد در روایت دارد چنان رسول خدا غضبناک شد ( بنده روایت را آورده ام در اصول کافی از « من لا یحضر الفقیه » است هفت روایت هم هست یک روایت نیست ) آثار غضب از صورت رسول ا لله نمایان شد به آنها فرمود شما میگوئید من بدعت در دین خدا بگذارم ؟ راجع به تسعیر از طرف پروردگار هم برای من دستوری نرسیده است حالا من بیایم قیمت گذاری بکنم ؟ در یک روایت دیگر به همین مضمون دارد که (‌رئیس - وقتتان تمام است ) خداوند تبارک و تعالی ملکی را معین کرده است ، اختیار دست کسی نیست . رئیس - وقتتان تمام است . معزی - چشم ، تمام می کنم فتوای حضرت آیت ا لله امام اینجا هست که می فرمایند « و یجبر المحتکر علی البیع و لا یعین علیه السعیر علی الاحوط » این فتوای امام است خوب ، یک وقت یک کسی اجحاف می کند ، ظلم می کند ، تعدی می کند آنرا باید جلویش را گرفت ، اما اینکه قانون بگذرانیم که قیمت به دست دولت باشد بدعت در دین خدا است . ( شجونی - اگر آخرش را بخوانید جوابتان است ) آقای رحیمی - بقیه آن را هم باید بخوانند ، اگر نخوانند درست نیست . رئیس - بدهید آقای کاشانی پشت تریبون بخوانند . احمد کاشانی ( مخبر کمیسیون مسکن ) - اولا مساله تقویم به این ماده مربوط نیست . مربوط به مواد قبل است که کارش گذشته است . دوم اینکه شما میدانید اگر مامی گوئیم وزارت مسکن و شهر سازی یا شهرداریها مامور رفع حاجات مردم در داخل شهر هستند اینها را ما نباید مامورشان بکنیم بعد وسیله را از دستشان بگیریم به دولت ماموریت دادن و از او مسوولیت خواستن و بعد از دستش وسیله را گرفتن معنی آن این است که ما به دولت میگوئیم تو وظیفه داری مدرسه بسازی ، وظیفه داری خیابان بکشی ، وظیفه داری میادین تره بار و غیرذلک را بسازی . یک لحظه هم که دیر کرد یقه اش را می گیریم که شهر وضعش بهم خورده ولی به او می گوئیم تو حق نداری زمینهائی را که احتیاج داری بروی و از آنها استفاده بکنی . خوب ، گفته شده کسی اگر زمینی بنامش هست موظف است وقتی که دولت احتیاج داشت در اختیارش بگذارد و ضمن اینکه در تبصره های بعدی مطالب ممی هست مثلا در مورد تبصره یک میگوید کسانی که قبلا زمینهائی را به دولت فروخته اند این ممکن است در زمان طاغوت هم بوده باشد زمینی را فروخته اند و یک مقدار پولش را گرفته اند و یک مقدارش را هم طلبکار هستند ، شما میدانید آنموقع دیگر ضوابط شرعی رعایت نمیشد یک نفر یک میلیون متر زمین داشت یک زنی یا یک آدمی که وابسته به دستگاه هم بود ، دولت هم آمده اینرا خریده 60 میلیون ، 70 میلیون ( نمونه اش هست ) که متعهد شده است 20 – 30 میلیونش را هم پرداخته است این چیزی بود که مسوولین اجرائی گفتند و در این قانون آمده است حالا این 20 – 30 میلیون را دولت اگر بخواهد بپردازد به چه مناسبت بپردازد ؟ گفته شده که یک چنین مواردی را هم دولت میتواند بجایش زمین واگذار کند . فکر میکنم روشن باشد این ماده توضیح بیشتری نخواهد . رئیس - فتوای امام چون خوانده شد و یک بخشش خوانده نشد برای اینکه مردم بشنوند مجموعه فتوا خوانده بشود . بیات - بسم ا لله الرحمن الرحیم . جلد دوم تحریر الوسیله صفحه 752 در بحث مسائل مستحدثه السادس - لایجوز تثبیت نرخ الاجناس و منع ملاکها عن البیع بالزیادة‌السابع - « للامام علیه السلام و والی المسلمین ان یعمل ما هو صلاح للمسلمین من تثبیت نرخ او صنعة او حصر تجارة او غیرها مما هو دخیل فی النظام و صلاح للجامعة » نمایندگان - ترجمه کنید . رئیس - این متن فتوای امام است . بیات - جایز نیست ،‌تثبیت قیمت کالاها و منع صاحبان آنها از اینکه بیشتر از آن قیمتی که دولت می گوید بفروشد ،‌این مساله ششم امام است . هفتم - ولی برای امام مسلمین و حاکم اسلامی این حق هست عمل بکند بر طبق آنچه که صلاح مسلمین است نرخ و قیمت را تثبیت کند ، یک صنعتی را مشخص کند ، یک تجارتی را محصور کند مثلا فلان کالا را وارد کنید یا وارد نکنید از چیزهائی که صلاح جامعه در آن است ( نمایندگان - ا لله اکبر ، ا لله اکبر ، خمینی رهبر ،‌ مرگ بر ضد ولایت فقیه ) . رئیس – پیشنهاد حذف ماده هشت مطرح است ، / 183 نفر الان حاضرند . کسانی که با حذف ماده هشت که از طرف آقای واعظی مطرح شد موافق هستند قیام بفرمایند ( 19 نفر ایستادند ) تصویب نشد ) . منشی – پیشنهاد بعدی از آقای شرعی است که پیشنهاد حذف تبصره 3 را داده اند . رئیس - آقای شرعی بفرمائید . شرعی - بسم ا لله الرحمن الرحیم . در این تبصره سه درباره نحوه واگذاری تفکیک و افراز و تغییر نوع استفاده از هر گونه اراضی دایر شهری که بصورت باغ یا زراعت باشد صحبت کرده و گفته است که باید طبق آئین نامه اجرائی باشد که مسوولین اجرائی آن آئین نامه را تصویب می کنند . با توجه به روحیه ای که در مسوولین اجرائی سراغ داریم دلیلش هم این است که خیلی ها ما این تصویبنامه هایشان رامشروط می کنیم که بیاورند مجلس و مجلس تصویب بکند . همین آئین نامه معاملات مسکن را ما به این علت به مجلس آوردیم که فکر می کردیم که احساسات و عواطفی نسبت به محرومین و کسانی که خانه ندارند در آنها هست آنها را وادار کند که یک محدودیتهای شدیدی نسبت به مالکین اعمال کنند که این محدودیتهای شدید خلاف شرع باشد ، بر اساس این سابقه ای که ما داریم الان اینجا ما نسبت به املاک دایر و حتی باغ که کسی می خواهد افرازش بکند ، تقسیمش بکند ، بفروشد دربست می گوئیم یک آئین نامه ای را باید مسوولین اجرائی بنویسند و این آئین نامه هم لازم الاجرا و لازم الاتباع است در صورتی که ما اطمینان نداریم که دستخوش آن احساسات قبلی نشوند و یک تقیدات و محدودیتهای بسیار زیادتر از آن چه از نظر شرعی جایز است برای این تقسیم وفروش قائل بشوند . بنابراین من موافقم که تصویب نامه آنها بیاید به مجلس من هم با محدود شدن مخالف نیستم ولی اگر این محدود شدن را بدست قوه مجریه بگذاریم من مخالفم ، بنابراین من پیشنهاد حذف را دادم حالا ممکن است کسی یک ماده الحاقیه ای بدهد تا شبهه اش برطرف بشود ( رئیس - الحاقیه نمیشود داد )‌ اگر نمی شود من پیشنهاد حذف این را میدهم . رئیس - موافق و مخالف صحبت کنند . منشی - آقای صباغیان مخالف . صباغیان - بسم ا لله الرحمن الرحیم . اتفاقا ماده هشت هم یکی از مواد اساسی این طرح است و هر سه تبصره مهم است ،‌خصوصا تبصره 3 که برای حذفش انگشت گذاشته شد رویش بعد از اینکه قانون لغو مالکیت اراضی شهری تصویب شد این مساله در شهرستانها بیشتر پیش آمد که اراضی افتاده ای که بود ولی سابقه عمران داشت و بایر تقی میشد شروع کردند به تخم پاشی کردن بعنوان اینکه میخواهد زراعت بشود . و از آن حالت در بیاید از طرف دیگر ، عکسش باغهائی را که باغ است و وجود دارد ، افراز کردند و در آن ، خانه ساختند و درخت هایش را هم قطع کردند برای اینکه بفروشند . این تبصره میگوید هرگونه تغییریکه در اراضی دایر شهری باشد ، تغییر در نوع دایر بودن باید با اجازه وزارت مسکن و شهر سازی باشد . یعنی همینطور یک باغ خود بخود تقسیم نشود . یا بین چند نفر است ،‌افراز کنند و بیک حالتی در آورند جدا جدا و در آن خانه سازی بشود و درختش قطع بشود و بنحو دیگری در بورس بازی زمین کمک بشود . این تبصره با دقت هم تهیه شده است و نتیجه تجربی گذشت این دو سال است که جلو این نوع سوء استفاده ها هم گرفته بشود . رئیس - آقای موسوی تبریزی بفرمائید . موسوی تبریزی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، این بورس بازی و سوء استفاده که آقای صباغیان گفتنند ، من در منطقه آذربایجان یک وجب زمین را سراغ ندارم که یک چنین سوء استفاده ای را بکنند . این از نظر حیطه خودم ، آقای صباغیان ، این مسائل بقول معروف حرف مدرسه ای است در روایت داریم که مومن هیچوقت از یک سوراخ دو بار گزیده نمیشود . قانون مصوب شورای انقلاب در رابطه با لغو مالکیت اراضی شهری و کشاورزی با تمام بندهایش حتی بند ج آن هم با در نظر گرفتن ولایت فقیه ، شرعی شرعی بوده و هیچ اشکالی هم نداشته است . بلائی که بر سر این قانون مصوب شورای انقلاب آوردند همان آئین نامه اجرائی بود ، که چند نفر غیر مطلع یا غیر وارد نشستند و از ابعاد مختلف آن که وارد نبودند ، آئین نامه اجرائی گذاشتند و این را باین روزگار کشاندند که امروز هم کشاورزان از تمام نقاط مملکت مرتب میگویند باید بند «‌ج » اجرا شود . و حق هم با آنها است . واگذاری این باغات اولا قانون میخواهد ، خودش هم قانون دارد . و اگر میخواهند آنها را محدود کنند بکنند هیچ ایرادی هم نداریم . اراضی که باغ است درخت و مشجر است طبق همان مصلحت عامه که در اراضی بایر و دائر این تضییق را قائل شدیم آنجا هم میتوانیم قائل بشویم اما باید بصورت قانون باشد ، یعنی به مجلس بیاید و مجلس تصویب کند بعد آنوقت آن را اجرا کنند . پس این تبصره سه حذف بشود که دوباره این قانون را با این عظمتش که تمام ابعادش ملاحظه شده است ، لوث نکنند ، بعد ما قانونش را از وزیر مسکن و شهر سازی میخواهیم که آنها را جداگانه لایحه ای به مجلس بیاورد و یا خود نمایندگان طرحی را تهیه کنند . رئیس - آقای مهندس گنابادی بفرمائید . مهندس گنابادی ( وزیر مسکن و شهرسازی ) بسم ا لله الرحمن الرحیم ، برادرانی که پیشنهاد حذف داده اند موافقند که این حذف بشود که با قانون جلوش گرفته بشود و بتوانند بهتر عمل کنند . والا با اینکه این باشد و تغییر نوع استفاده را حتما جلوش را بگیریم موافقم ،‌و مشخص است که اگر باغش را آپارتمان سازی کند و بفروشد ما بتوانیم جلوش را بگیریم . اگر نتوانیم جلوش را بگیریم شهر از بین میرود این قانون لغو مالکیت اراضی شهری که فرمودند در بند چهار ماده دوم آئین نامه اش یک اشکال شرعی داشت . شورای نگهبان بما نوشت . ما پس از چند روز ، بخشنامه کردیم و الان تقریباً ما نه نفیا « و نه اثباتا » درباره زمینهای بایر ، هیچ کاری نمیکنیم برادران در شهرستانها در جریان هستند ، از وقتی که شورای نگهبان بما نوشت ما هیچ کار نمی کنیم . این آئین نامه را هیات دولت تصویب میکند . اگر احتمالا اشکالی داشته باشد شورای نگهبان میتواند ایرادش را بگیرد و وقتی ایرادش را گرفت تصحیح میکنند . بنظر من برگشتن این آئین نامه بقانون ( این قانون حدود ده ماه طول کشیده است ) ده ماه دیگر طول میکشد تا ما یک قانون را بخواهیم برای آنها درست وضع کنیم و با قانون در این ده ماه بلا تکلیفی خیلی کارها انجام میدهیم . اجازه بدهید همین ،‌تصویب بشود و اگر اشکالی داشت ، شورای نگهبان بما مینویسد و ما بر طبق آن عمل عمل میکنیم . رئیس - آقای کاشانی اگر مطلبی دارید بیان کنید . احمد کاشانی (‌مخبر کمیسیون مسکن و شهرسازی ) اگر توجه می فرمودید منظور پیشنهاد دهنده فقط این بود که این کار بعهده آئین نامه و دولت گذاشته نشود . ما در کمیسیون این قضیه را یررسی کردیم و دیدیم آنقدر مواردش مختلف و متعدد است که اگر در قانون بخواهیم بیاوریم امکان پذیر نیست . مثلا در یک باغ ممکن است یک نفر یک واحد مسکونی بسازد و از ان استفاده کند و هیچ ایرادی ندارد . یا موارد دیگر . آن مواردی هم که اشاره شد که وجود دارد و افرادی تا می بیننددر مورد زمینهای دائر صحبتی نیست میروند در آن زمین تخم می پاشند و زمین را بصورت زراعتی در میآورند اینها موارد گوناگون و متعدد است که دیدیم آوردن اینها در قانون بدرازا میکشد و با این گرفتاری مجلس و با آن میزان که بدولت اعتماد است و مساله در همین حد اهمیتش بیشتر نیست ،‌گفتیم در اختیار دولت گذاشته شود . محمد یزدی - این چون تبصره است یعنی واگذاری ، تفکیک ،‌و امثالهم در اراضی که دولت نیاز دارد و قرار است به او واگذار بشود نه بصورت هر واگذاری . احمد کاشانی ( مخبر کمیسیون مسکن و شهر سازی )‌ - منظور ما کلی است . محمد یزدی - حتما منظور واگذاری و تفکیک آن اراضی است که دولت نیاز دارد و میخواهد به او واگذار بشود . رئیس - آقای مهندس گنابادی منظور این است ؟ مهندس گنابادی - منظور ، هر زمین و مطلق است . رئیس - آقای یزدی ایشان میگویند منظور این نیست بلکه هر زمین بطور مطلق است . احمد کاشانی ( مخبر کمیسیون مسکن وشهرسازی ) تبصره کلی است . محمد یزدی - پس این بصورت ماده میتواند باشد تبصره نمیتواند باشد . رئیس - میگویند کلی و مطلق است . یزدی - باید ماده باشد نه تبصره ، تبصره یعنی متعلق به این ماده . رئیس - حرف آقای یزدی صحیح است که این دیگر تبصره ماده مربوط به اراضی مورد نیاز دولت نیست . یک چیز مستقلی است . منشی - میتواند بصورت یک ماده بشود . رئیس - خوب ، این را جدا بگذارید که بعنوان یک ماده برایش رای بگیریم . محلاتی - آقای هاشمی ، چون واگذاری است قانون میخواهد و با آئین نامه نمیشود . رئیس - آن بحث دیگری است ،‌فعلا روی حذف این تبصره رای میگیریم یعنی اگر ماده هم باشد پیشنهاد حذف میتوانند بدهند . احمد کاشانی (‌ مخبر کمیسیون مسکن و شهرسازی ) – در اصلش هم کلمه بایر آمده و هم کلمه دایر . رئیس - موضوع این ماده ،‌اراضی مورد نیاز دولت است . شما از آن موضوع تجاوز کردید و یک حکم کلی آورده اید ایشان میگویند باید ماده مستقلی باشد و حرف صحیحی است . توکلی - اخطار قانونی دارم . رئیس - آقای توکلی اخطارتان را بگوئید . توکلی - توجه بفرمائید . مساله واگذاری غیر از مساله تفکیک و افراز و تغییر است . واگذاری یک کار قانونی است یعنی معامله را شما بخواهید محدود کنید با آئین نامه دولتی نمیشود انجام بدهید . مگر اینکه در تبصره این ماده قید بشود که چون مجلس آن ماده را اجازه داد بنابر همان ضرورت و احتمالا شورای نگهبان هم قبول میکند . تا این ناظر به آن سری زمینها باشد اگر اینطور نباشد با قانون اساسی نمی خواند این کار قانون گذاری است و نمیشود به آئین نامه اجرائی دولت واگذار کرد . محلاتی - اصلا واگذاری قانون میخواهد . رئیس - اجازه بدهید اول روی حذفش رای بگیریم اگر حذف نشد آنوقت میرویم روی …. محمد یزدی - جناب آقای هاشمی اینکه شما میخواهید برای حذف ، رای بگیرید اگر این تبصره باشد …. رئیس - بعد بعنوان یک ماده برایش رای میگیریم . یعنی در تثبیتش و بعنوان یک ماده . محمد یزدی - یعنی هرکس به هر کس بخواهد زمین واگذار کند . رئیس - فعلا روی مطلق است یعنی منظور از این تبصره ،‌مطلق است و مخصوص زمینهائی که مورد نیاز دولت است نیست . فعلا برای حذف رای میگیریم . کسانیکه با حذف تبصره سه ماده هشت که آقای شرعی پیشنهاد کردند موافق هستند ، قیام فرمائید ( شصت و هفت نفر ایستادند ) رای نیاورد . حالا این بعنوان یک ماده جدا میشود . ماده هشت را غیر از این تبصره رای میگیریم بعد باین تبصره که رسیدیم بعنوان یک ماده رای میگیریم . فعلا پیشنهاد های دیگر مربوط به ماده هشت خوانده بشود آقایان نمایندگان پیشنهاداتی که روی این تبصره دارند فعلا ندهند تا بخود تبصره بطور مستقل برسیم . منشی - روی این تبصره ،‌دیگر اصلا پیشنهادی نیست و پیشنهاد جدید هم نمی توانند بدهند . محلاتی - پیشنهاد حذف ذیلش هست …. رئیس - الان دیگر بعنوان تبصره نیست . این بعنوان یک ماده خواهد بود . منشی - آقای حسینعلی رحمانی پیشنهاد کرده اند که از « دولت میتواند بجای زمینهائی که مساحت آنها ….» به بعد در ماده هشت حذف شود . آقای رحمانی توضیح بدهید . حسینعلی رحمانی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، ماده 8 ، « مالکین زمینهای بایر و دایر شهری موظفند زمینهای مورد نیاز دولت یا شهرداریها را با تقویم دولت به آنها بفروشد . » از اینجا است که عرض کردم حذف بشود . و دولت میتواند بجای زمینهائی که مساحت آنها بیش از سه هزار متر مربع میباشد با رعایت ضوابط ، عوض آنرا از سایر اراضی دولتی که ارزش معاملاتی آن معادل بای زمین واگذاری به دولت باشد بفروشد واگذار کند . جهتش این است که زمین را نمی توانیم مثلی حساب کنیم بلکه قیمی است . و از طرفی هم وقتی زمین را شهرداری یا دولت از او میگیرد ممکن است آن زمین محل کسب و کار او باشد . ولی زمینی که دولت میخواهد باو بدهد امکان دارد که برای کسب و کار و معیشت و عواید او هیچگونه مفید نباشد از طرفی هم نمیتواند بفروشد . بنابراین وجهی ندارد که ما بگوئیم دولت میتواند این کار را بکند یعنی ما به عبارت اخری تمام حدود و شوون مالکیت را بواسطه این ماده از اشخاص گرفته ایم دایر باشد یا بایر باشد فرق نمی کند .. مورد نیاز دولت باشد یا شهرداریها که این هم یک معنای وسیعی است که فردا حتی برای احداث یک پارک هم در یک شهر ممکن است چند نفر که ما نمی توانیم بگوئیم آنها حتما معصوم هستند مشکلاتی برای مردم درست کنند . و باید بیاد داشته باشیم که این کارها با همان وسعتی که الان ما میخواهیم آن را تقریبا برگذار کنیم در زمان رژیم سابق خیلی نقطه ضعف برای دولتدرست کرده بود و ما نمی توانیم بگوئیم که ما با بسم ا لله این کار را میکنیم ، این مانعی ندارد آنها بدون بسم ا لله این کار را میکردند و اعمال ولایت فقیه هم این طور نیست که در تمام مراحل باشد . احکام اسلام بما هو هو و بالذات ، احکامی است که ابدی و همیشگی است . و اینطور نیست که این احکام را وضع کرده باشند و بعد اجازه داده باشند که در هر مورد تمام شوون آن را حذف کنند ، پس ما کاری نکنیم که احکام اسلام را متزلزل کنیم تا کار بآنجا برسد که یک وقتی هم بگویند که اصول مالکیت را هم میخواهید بردارید برای خاطر اینکه وقتی ما توانستیم این کاها را برای مصالح مملکت بکنیم فردا یک مدعی پیدا میشود و میگوید که مانعی ندارد که اصل مالکیت برداشته بشود و فقط دولت مالک باشد برای خاطر اینکه مصالح مسلمین اینطور اقتضا میکند پس کاری نکنیم که خدای نخواسته موجبات ضعف برای حکومت اسلامی ما پیدا بشود . این است که بنده حداقل حذف این عبارت . « بجای زمینهائی که مساحت آنها بیش از سه هزار متر باشد » را میخواهم . حالا اگر چنانچه این را هم آورده اند بحسب موارد بالخصوص در آئین نامه با مطالعات بیشتری آن را در نظر بگیرید و از آقایان هم خواهش میکنم چون مطلب خیلی حساس است توجه عمیق بکنند و اینطور نباشد که مخالفین نتوانند صحبتهای خودشان را بکنند و موافقین بتوانند صحبتهای خودشان را بکنند . این برای ما نقطه ضعفی است اگر چنانچه ما در اینجا با صبر و تأنی و تعمق این مسائل را حل نکنیم . والسلام . رئیس - مخالف و موافق صحبت کند . منشی - آقای موحدی ساوجی بعنوان مخالف بفرمائید . موحدی ساوجی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، از آنجائی که خود آقای رحمانی فرمودند ایشان با اول این ماده هیچگونه مخالفتی نداشتند که مالکین زمینهای بایر و دایر شهری موظف باشند زمینهای مورد نیاز دولت یا شهرداریها را با تقویم دولت بآنها بفروشند . نهایت ایشان میگویند که آن قسمت اخیرش که دولت آن جائی که زمین یک مالکی بیش از سه هزار متر مربع باشد بتواند مطابق قیمت آن و معادل آن زمین نه فقط از نظر متراژ بلکه از جهت قیمت ، مطابق و معادل آن اگر دولت جای دیگری زمین داشته باشد بتواند دولت در برابرش ، زمین باو بدهد ، و معلوم است کسانیکه در داخل یک شهر بیش از سه هزار متر مربع زمین دارند برای خانه نیست . یا برای باغ است و یا برای زراعت و امثال آن است . اگر چنانچه دولت برای یک وقتی به آن ، نیاز دارد از جای دیگر ممکن است بجای سه هزار متر در جای دیگر سه هکتار باو زمین بدهد که معادل قیمت این سه هزار متر باشد .. بنابراین اگر این آدم یک فردی است که واقعاً دولت دارد که بکار تولیدی و کشاورزی بپردازد ، خوب در جاهای دیگر می پردازد بنابراین من حتی مخالف بودم که حد نصاب از سه هزار متر بالا باشد ، گفتم از هزار متر به بالا ، منتها حالا چون نمی شد پیشنهاد داد بنده صرف نظر کردم بنابراین بودن این ، بنظر من لازم است . منشی - آقای قره باغ بعنوان موافق بفرمائید . قره باغ - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، پیشنهاد جناب آقای رحمانی مثل اینکه « من القضا یا التی قیاساتها معها » است . مساله سه صورت دارد . در اینجا نمایندگان محترم توجه بفرمایند که به دولت اجازه داده میشود ، اختیار داده میشود بطور مطلق زمینی را که میگیرد موظف نیست که پول بدهد . میتواند پول بدهد و میتواند زمین در جای دیگر بدهد . پس این اجازه مطلق را که به دولت میدهیم رعایت حال صاحب زمین که ممکن است کسی باشد ثروتمند که هیچگونه نیازی باین زمین ندارد ، ممکن است کسی باشد واقعا فقیر و بیچاره و زحمتکش . اگر آمدیم در شهری اختیار را به شهرداری یا سازمان مسکن آنجا دادیم . این آقا زمینی را گرفت و گفت در ده فرسخی یا صد فرسخی در دامنه کوه برای شما ده هکتار زمین دادم برو آنجا و کار بکن . خر او این زمین ده هکتار یا یک هکتار را چه بکند ؟ ولو قیمتش در اطراف آن ده اگر محاسبه بشود معادل همین یک هکتار زمین یا نیم هکتار زمین یا دو هزار متر زمین ایشان است آیا او میتواند برود آنجا و کار کند ؟ ارزش دارد ؟ نباید شرایط این بیچاره را در نظر گرفت ؟ بطور کلی با حذف کردنش من زیاد موافق نیستم . چون مواردی پیش میآید که دولت نمیتواند یا بودجه اش اجازه نمی دهد که پول بدهد ممکن است زمین در جای مناسب تهیه کند و بدهد . اما بطور مطلق هم اختیار را بدولت دادن که تو میتوانی زمین را بگیری و زمین معادل قیمت همان زمین در جای دیگر بدهی . آن دیگر هم معین بشود که کجا است ؟ اختیار در دست دولت است . مخصوصا کسی که مجردی است اگر خدا ی نا کرده متوجه نشدیم و او ناباب باشد ، میتواند یک دنیا ناراضی بتراشد و واقعا میتواند شیطنت خودش را پیاده کند ، من معتقدم که این قسمت حذف بشود یا لااقل آقایان دیگر اگر پیشنهادی دارند اصلاح کنند که آن صاحب زمین هم در نظر گرفته بشود . ابتدا فعلا بحث در حذف است . صلاح این است که حذف بشود . دولت اسلامی معمولا پول دار است اگر میخواهد زمین را بگیرد پولش را نقدا بدهد .آن آقائی که زمینش از دست میرود دیگر زمین نمی خواهد پس من موافقم با پیشنهاد برادر آقای رحمانی که جدا تصویب ذیل این ماده باین صورت فردا فاجعه و ظلم هائی بوسیله مجریان قانون بوقوع خواهد پیوست . رئیس - آقای مهندس گنابادی بفرمائید . مهندس گنابادی ( وزیر مسکن و شهرسازی )‌ - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، فکر میکن که پیشنهاد برادرمان آقای رحمانی و توضیحی که فرمودند در این مورد بود که اگر کسی بخواهد زمین بایری در اختیار داشته باشد و روی آن کار کند چرا ما جلوش را بگیریم ؟ جواب این سوال این است که اگر کسی زمین بایر داشته باشد و تا الان احیاء کرده باشد و رویش کار کرده باشد که اصلا مال خودش است . احیاء است و دایر است و باو سند میدهیم . و حتما داده اند . اگر نه ،‌ از این به بعد میخواهد زمین را احیاء کند اگر برنامه ای داشته باشد که ضرر بتوسعه و شهر نزند دولت باو امکان میدهد برنامه صنعتی ، تولیدی و یا خدماتی داشته باشد ، اگر زمین هم مال خودش نباشد ما زمین در اختیار او میگذاریم که این در مسیر دولت است . منتها فرمایش برادرمان آقای قره باغ این است که مساله فروش زمین است ببینید زمین بایر شهری است در این زمین دیگر زراعت نمی تواند بکند حتما اینجا زمین نوع استفاده اش تغییر کرده است . ما میگوئیم ارزش معاملاتی آن در جای دیگر …. رئیس - آقای مهندس شما از موضوع خارج میشوید بایر نیست . دایر هم هست . مهندس گنابادی - اگر دایر باشد که در حقیقت مال خودش است . سند باو میدهیم . رئیس - اینجا نوشته است . دایر و بایر . ( همهمه نمایندگان ) در اول ماده هشت نوشته است مالکین زمینهای بایر و دایر شهری . مهندس گنابادی ( وزیر مسکن و شهرسازی ) - آن قسمت را هم عرض میکنم . معادل ارزش معاملاتی آن زمین در جای دیگر باو میدهیم . ( می ماند زمینهای دایر )‌دایر شهری هم مربوط به وضعی است که برای ما پیش میآید که ما مجبوریم آن زمین را بگیریم و در جای دیگر باو زمین بدهیم چون نوع استفاده آن زمین فرق کرده است . مجبوریم در جای دیگر باو زمین بدهیم . در جای دیگر هم اگر اگر بخواهیم پول پرداخت کنیم پول نداریم . اینکه شما فرمودید براحتی دولت جمهوری اسلامی پول دارد ، پول ندارد . زمین قیمتش خیلی زیاد میشود و پول نداریم بدهیم . و صاحب زمین هم غیر از زراعت کار دیگری نمیتواند بکند . ما در جای دیگر باو زمین میدهیم که در آنجا این کار را انجام بدهد ، ارزش معاملاتی هم در نظر گرفتیم که اگر یک مقدار دور میشود و ارزش آن کم میشود بجای آن زمین بدهیم . رئیس - آقای کاشانی بفرمائید . احمد کاشانی ( ‌مخبر کمیسیون مسکن و شهرسازی ) - حذف آن قسمت از این ماده یعنی شما پیشنهاد میکنید پرداخت پول همه زمین . اعم از بایر یا دایر ، گرفتاری شما هم سر زمین دایر است . توجه کنید زمین دایر یک عرصه و یک اعیان دارد . اعیانش را جداگانه حساب میکنند و پولش را باو میدهند . آن بجای خودش است . ولی ممکن است زمین آن یک زمین بزرگی باشد که پرداخت پولش برای دولت امکان پذیر نباشد بارها الان در این قانون صحبت شده است که مهمترین چیزیکه در این قانون است …. رئیس - شما هم از موضوع خارج نشوید . کجا هست که پول اعیانش را میدهند؟ احمد کاشانی - در قانون ننوشته است . رئیس - اگر ننوشته است که در قانون نیست شما یک چیزی نگوئید که تعمیه بشود . احمد کاشانی - زمین باغ را که از یکی میخواهند بگیرند …. رئیس - در کجای این هست . فقط نوشته است که زمین دایرش را از او بگیرند و زمین بایر باو بدهند . آنچه که در قانون هست بگوئید آنچه که نیست نگوئید . احمد کاشانی - قبلا همینطور عمل کرده اند . رئیس - عمل هر چه کرده اند نمیشود آنچه که هست …. احمد کاشانی - عمل کرده اند و زمین دایر کسی را گرفتند ، که پولش را بعنوان زمین دایر دادند . رئیس - اگر بخواهند میتوانند نکنند یعنی اگر این قانون تصویب بشود همین حالا معلوم باشد که زمین دایر را میشود گرفت و فقط باو زمین داد ، پول نداد . احمد کاشانی - این مشکل هست … رئیس - خوب ، اگر موافق هستید خودتان با یک کسی پیشنهاد کند که زمین دایر حذف بشود . اگر نظر کمیسیون و نظر وزارت مسکن اینطور است ترتیبی بدهید که قانون روشن باشد . شهرکی - آقای هاشمی اجازه بدهید من توضیح بدهم . رئیس - نظر کمیسیون را مخبر میگوید . منشی - آقای عبد خدائی پیشنهاد حذف کلمه « دایر » را داده اند . رئیس - پیشنهاد دیگر هم هست پیشنهاد حذف کلمه دایر هم آمده است حالا اجازه بدهید …. خلخالی اجازه بدهید ایشان نظر کمیسیون را بیان کنند . رئیس - آقای شهرکی نظر کمیسیون را بفرمائید . شهرکی - بسم ا لله الرحمن الرحیم . توجه باین مساله بشود که اولا کسانیکه بیش از سه هزار متر زمین در یک شهری مثل تهران یا شیراز یا اصفهان دارند نمیشود گفت آدمهای فقیری هستند و اصولا بیش از سه هزار متر زمین برای دو کار است . دو تبپ آدم هستند که بیش از سه هزار متر زمین دارند : یکی کسانیکه بخواهند کشاورزی کنند . و دیگر کسانی که بخواهند زمینخواری کنند . اگر زمینخوار است که باید با او بهر نحوی رفتار کرد . و دیگر اجازه ندهیم که یک کسی بیاید سه هزار متر زمین را در شهری مثل تهران باز هم بآن قیمتهای گزاف بفروشد . اگر کشاورز است که باید باو زمین کشاورزی داد در شهر تهران زمین کشاورزی برای او فایده ای ندارد و نمی تواند کشاورزی کند . او نمی تواند با آب لوله کشی باغداری یا کشاورزی کند یا شهری مثل تهران از این دو حالت خارج نیست ، و هیچ مساله فقیر و بیچاره و مستضعفی مطرح نیست . مساله یا زمینخوار مطرح است یا کشاورز اگر کشاورز است که زمین کشاورزی باو داده میشود . اگر زمینخوار است که نباید زمینی باو داده بشود …. رئیس - شما که ننوشته اید که زمین کشاورزی داده شود . شهرکی - زمینهای دایر و بایر مطرح است . رئیس - زمینهای اراضی دولتی ، ممکن است تپه و ماهور باو بدهند . شهرکی - مساله سه هزار متر زمین بیشتر مطرح است ،‌تا سه هزار متر را از او می خرند . رئیس - آن زمینی که به او میدهید ننوشته اید که از زمینهای کشاورزی به او بدهید ممکن است از اراضی تپه ماهور باو بدهید . شهرکی - معادل قیمت این زمین باید باو زمین بدهند . یعنی زمین بی ارزش را نمی توانند بدهند . رئیس - نوشته است می تواند باو زمین بدهد و این زمین می تواند تپه ماهور باشد . شهرکی - معادل قیمت آن زمین است . رئیس - معادل قیمت بلی ، اما ممکن است زمین کشاورزی باو ندهند . شهرکی - آخر شما برای زمین تپه ماهور چه قیمتی تعیین می کنید ؟ رئیس - پس بگوئید زمین کشاورزی . من می گویم کمیسیون نظر روشنی در اینجا نداده است . آقای رحیمی - معادل قیمت نوشته است . رئیس - بهرحال باید عبارت را جوری که …. شهرکی - آقای هاشمی ، یک کلمه « مناسب » اضافه شود . کاشانی ( مخبر کمیسیون مسکن و شهرسازی ) - شبهه ای را که وارد کردید ….. رئیس - ما اصلا شبهه ای نداریم آقای رحمانی شبهه کردند شما آمدید نظر کمیسیون را بگوئید نظر کمیسیون روشن گفته نشده است . یعنی باید چیزی بگوئید که باین قانون بخورد . پیشنهاد آقای رحمانی جهت رای گیری مطرح شود . منشی ( توکلی ) - ماده 8 باینصورت در میآید : « مالکین زمینهای بایر و دایر شهری موظفند زمینهای مورد نیاز دولت یا شهرداریها را با تقویم دولت به آنها بفروشد » . رئیس - آن قسمتی که حذف میشود آن را هم بخوانید . منشی - از این قسمت حذف میشود « و دولت میتواند بجای زمینهایی که مساحت آنها بیش از سه هزار متر مربع میباشد با رعایت ضوابط عوض آن را از سایر اراضی دولتی که ارزش معاملاتی آن بهای زمین واگذاری بدولت باشد بفروشنده واگذار کند »‌. رئیس - 181 نفر حاضرند ، کسانیکه با پیشنهاد حذف این قسمت که آقای رحمانی پیشنهاد کردند موافق هستند قیام بفرمایند . (‌48 نفر برخاستند )‌تصویب نشد . پیشنهاد حذف دیگری اگر هست مطرح شود . منشی - پیشنهاد بعدی پیشنهاد آقای عبد خدائی است . پیشنهاد کردند کلمه « دایر » حذف شود . رئیس - آقای عبد خدائی بفرمایید . عبد خدائی - بسم ا لله الرحمن الرحیم .. توجه دارید که در این لایحه سه نوع زمین مطرح است . موات است ، بایر است و دایر است . پیشنهاد من در رابطه با زمینهای دایر است . در این ماده 8 این است که شهرداری زمین دایری را احتیاج دارد با تقویم دولت خودش از مالک بگیرد . این قسمت ، قسمت یکطرفه است . رعایت حقوق مردم و ملت در این جریان نشده باید از آنطرف رعایت حقوق مردم هم بشود . شما تقویم دولت را در زمین دایر ملاک قرار دادید ، میدانیم هم که تقویم دولت یک تقویمی به نرخ بازار و عرف نیست ، فرض بر این است که این طرف با مالکیت مشروع صد در صد مالک این زمین شده است دویست متر یا هزار متر زمین دارد . شهرداری احتیاج دارد باینکه این منطقه را پارک بکند بزور از طرف میگیرد آن هم به قیمت خودش به طرف تحمیل میکند و نتیجتاً اگر طرف هم حاضر نشد چکار می کنند ؟ دولت به قائم مقامی او سند را امضا، می کند . این در رابطه با زمینهای دایر من میخواهم بگویم . میفرمایید از ولایت فقیه در اینجا استفاده می کنم . این را ما باید توجه داشته باشم همان طور که درباره شخص امام نمیخواهم مایه زیاد بگذاریم و اسم مبارک امام را در تمامی مسایل وارد بکنیم در نتیجه در مسایل اجرائی کارهای خلاف ما به پای امام بیفتد همچنین مساله ولاست فقیه هست ، مساله ولایت فقیه یکی از مسائل شکوفای جمهوری اسلامی ما است . نقطه عطف حکومت دینی و انتخاب مردمی است روی آن باید خیلی دقت کرد . هر کاری را به پای ولایت فقیه نینداخت ، مشکلات اجرائیش را در نظر بگیرید . حتی ما درباره پیغمبر اکرم و درباره امیرالمومنین علیه الصلوة‌و السلام ببینیم چقدر اعمال ولایت کردند . در حدیث « لاضرر و لاضرار » دقت بکنید (رئیس - وقتتان تمام شده است .) اجازه بدهید همین یک تکه را من عرض کنم . در این جریان دقت بفرمایید . در مساله « لاضرر و لاضرار » سمره را وقتی که حضرت میخواهند چقدر با او کنار می آیند . ولی سمره چکار می کند ؟‌ سرپیچی می کند وقتیکه سرپیچی کرد ، بالاخره از هر جهت مایوس می شوند قانون را بیان می کنند . لاضرر ولا ضرار فی الاسلام و مصداقش را بیان می کنند بطور صغروی که « ما رایتک الا رجلا مضارا » و نتیجه گیری می کنند . ما در روابط اجتماعی مان هم باید این حساب را بکنیم . اختیارات را بدست دولت بدهیم . هر زمینی را خواست از مردم بگیرد آن هم باید با تقویم خودش ، این کار ،‌کار صحیحی نیست . منشی - آقای موحدی ساوجی مخالف بفرمائید . موحدی ساوجی - بسم ا لله الرحمن الرحیم . در اینجا به قید زمینهای دایر ، همانطور که زمین بایر میگوئیم ، زمین دایر هم در اینجا هست . ببینید درست تصور بشود که در محدوده شهری زمین دایری هست که مورد نیاز دولت است . حالا این زمین دایر یک وقت از سه هزار متر کمتر است . یکوقت بیشتر است .علی ای حال اگر از سه هزار متر کمتر باشد زمین دایرر هم باشد حق ندارد زمین دیگر بدهد باید تقویم کند پولش را باو بدهد . اما اگر چنانچه زمین دایری باشد . مثلا غالب این زمینهای دایر داخل شهرها واقعا بهره تولیدی ازش گرفته نمی شود . یک چند تا درخت زده فقط بعنوان اینکه ازش نگیرند و مخصوصا بعد از پیروزی انقلاب که قانون اراضی موات شهری تصویب شد خود ما شاهد بوده ایم و هستیم که در تهران و همه جا آمدند زمینهای بزرگ را یک مقداری درخت بزرگ و کوچک و نهال زدند و آب هم نمیدهند . بهره برداری هم نمی کند و خیلی هم روشن است که فقط برای این است که میخواهند زمین را بگیرد و زمین خواری کند . حالا اگر چنانچه فرض کنیم یک زمین دایری هم باشد که بصورت باغ است ، بصورت مزروعی هست دولت هم حالا به آن احتیاج دارد و نیاز دارد . دولت از این میگیرد و قیمت هم میکند . حالا فرض کنید این سه هزار متر است هر متری هم پانصد تومان است میشود یک میلیون و نیم تومان و دو برابر این در هر کجا که دولت …. البته نه در داخل محدوده که بگوئید آقا ، این باز زمینخواری می کند و اینجا گنگ است ، خیر ، گنگ نیست . سیاست دولت روشن است . در داخل محدوده زمین بزرگ به هیچ کس نمیدهد و اگر بدهد در خارج محدوده است و زمین میدهد که این آقا مرغداری کند ، گاوداری کند ، زراعت کند ، هر کاری میخواهد بکند . کار تولیدی انجام بدهد و آن زمینی هم که میدهد قطعا معادل این قیمت هست و باین آدم هم ظلمی و اجحافی نمی شود . بنابراین آقایانی که درباره زمین دایر مده اند و هی دارند اشک تمساح برای افراد میریزند که اینها مظلومند و برخلاف ولایت فقیه هست و نمیدانم مالکیت را نابود می کند ، هیچ این حرفها نیست و من معتقدم کسانی که شعار میدهند و ملت هم میگویند مرگ بر ضد ولایت فقیه ، گاهی همین جا هم هست . ما باید مواظب باشیم . منشی - آقای عباسی موافق بفرمایید . عبد خدائی - آقای هاشمی ، یک نماینده مخالف حق ندارد تعریضی داشته باشد در ما بین سخنانش به موافق . رئیس - تعریضی نداشت . عبد خدائی - اشک تمساح میریزند ، گاهی افراد پولدار ، این حرفها چیست ؟ رئیس - بلی ، از این تعبیرهای اشک تمساح و این چیزها خواهش میکنیم دیگر نفرمائید ، من حرف آقای عبد خدائی را صحیح میدانم آقایان در اظهاراتشان تعریض نداشته باشند . عباس عباسی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، علت موافقت من با پیشنهاد حذف کلمه زمینهای دایر دو چیز است . یکی اینکه در شهر های کوچک ،‌وسط شهر و کنار شهر و در محدوده شهر واقعا باغ هست که الان هم از ثمره اش دارند بهره برداری می کنند . اما دولت هم همین الان احتیاج دارد که یا خیابانی بکشد یا بیمارستانی تاسیس بکند و اگر دولت بخواهد از این ملک بگذرد و برود آنطرف تر بیمارستانی تاسیس بکند . آن بیمارستان و یا آموزشگاه به کار مردم نمیخورد .. گوشه و دورافتاده است و اگر نخواسته باشد خیابانی از آنجا رد بکند باز مردم با بی خیابانی و سردر گمی و یا دور زدن بیجا روبرو هستند . بنابراین دولت احتیاج دارد که از این زمینها استفاده بکند .از آنطرف هم صاحب زمین دارای باغ در این زمین است . تکلیفش روشن نشده که آیا دولت قیمت اعیان را می پردازد ، قیمت باغ و ثمر و کنده و بته را می پردازد . در این قانون بهیچوجه روشن نیست و درآمد حتی پنجاه هزار تومان ، شصت هزار تومان آن ملک داشته باشد . من خودم شاهد بودم و نمونه اش هم هست ، محل خود ما است . رئیس - حالا شما مواق با حذف « دایر » هستید ؟ عباسی - بلی ، چون تکلیفش روشن نیست قیمت اشجار پرداخت میشود یا نه ، من موافقم که این قسمت حذف بشود بخصوص اینکه اگر این حذف نشود حتی ممکن است خود این ماده به تمامی رای ان شاء ا لله نیاورد بنابراین من موافقم که این کلمه «‌دایر » حذف بشود بعد ها روی آن صحبت بکنند و تصمیم مجددی بگیرند . رئیس - آقای مهندس گنابادی بفرمایید . مهندس گنابادی - بسم ا لله الرحمن الرحیم . مشکل ما این است که شهر یک موجود زنده است و نمی شود برخورد خشک با آن کرد . در مورد اینکه فرمودند زمینهای احیاء شده و زمینهای بایر را ما میگیریم اشکال این است . ببینید ما میخواهیم خدمات به شهر بدهیم مثلا میخواهیم آب رسانی بکنیم . مخزن آب ما باید در یک جای بخصوصی باشد ، از نظر بعد و ارتفاع ، حالا اگر اینجا یک باغ باشد و یا زراعت باشد ما باید چکار کنیم ؟ یا باید آب به شهر ندهیم یا اینجا را مخزن آب کنیم . مخزن آب هم حداقل حدود 3 کیلومتر در 3 کیلومتر جا میخواهد هیچ راهی ندارد که این زمین را بگیریم و یا احتمالا شبکه برق رد میشود ، متخصصین و کارشناسان میآیند شبکه برق رد می کنند و زیر این شبکه کسی نمی تواند زندگی کند . بفرض هم باغ داشته باشد ، زراعت داشته باشد ، همه اش خشک میشود ، این راهی ندارد که معوضش را یک جوری جبران کنیم . یا احتمالا تلفن و دستگاه تلفنی ، دستگاه تلفن را مشخص است که یک جای بخصوص شهر باید بگذارند . اگر به ما جا ندهند بیرون شهر که نمیتوانیم دستگاه تلفن بگذاریم . هی کابل بیاوریم و رد کنیم . اصلا وقتی کابل زیاد باشد صدا نمی رسد و مشکلات دیگر دارد . این است که در جاهایی که دولت مجبور است باید همین کار ار بکند و دو قسمت است . یک قسمت زمین آنجا است ، یک قسمت تا سیساتش است . آنچه که مسلم است دولت جمهوری اسلامی نمیتواند برخورد خشک با این قضیه بکند . قیمت تاسیساتی که آنجا است و ساختمانهایی که آنجا هست باید پرداخت کرد و برای زمین آنجا دو راه داریم . اگر زیر سه هزار متر است ، دولت میتواند پولش را بدهد ، اگر بالای سه هزار متر است ، برخورد اینجوری می کنیم . اگر توانستیم با ارزش معاملاتی آن مقایسه می کنیم . یک جایی دیگر زمین میدهیم که بتواند زراعتش را بکند / فکر کردیم که زمینهای بیشتر از سه هزار متر فقط به کار زراعت میخورد . به کار چیز دیگری نمی خورد اگر زیر سه هزار متر باشد پولش را میدهیم یا جای دیگری در شهر راضیش می کنیم و بهش زمین میدهیم . مطلی دیگر این است ،‌تاسیسات شهری را نمی شود همه جا گذاشت و هر جایی شد همینطوری گذاشت .مشخص است ، کارشناس مشخص می کند که از نظر ارتفاع و بعد همین جا باید باشد ما با این قضیه چکار باید بکنیم ؟ غیر از اینکه آنجا را بگیریم راه دیگری ندارد ، متشکرم . رئیس - 180 نفر حاضرند . پیشنهاد آقای عبد خدائی مشخص است در همان سطر اولاز ماده 8 ایشان پیشنهاد می کنند کلمه « دایر » برداشته شود که بشود « مالکین زمینهای بایر شهری » کسانی که با پیشنهاد حذف کلمه « دایر » موافق هستند قیام بفرمایند ( 46 نفر برخاستند ) تصویب نشد . اگر پیشنهاد زیاد است اجازه بدهید ما این اصلاحیه بودجه را انجام بدهیم چونکه دولت الان میخواهد خرج کند و به تعطیلی هم ممکن است بخوریم ، ولت به زحمت میخورد . ( یکی از نمایندگان - آقای هاشمی ، اصلاحیه بودجه مقدم است ) بلی ، شورای نگهبان دو اصلاح جزئی در مصوبه مجلس کرده اند که به کمیسیون رفته و کمیسیون هم اصلاح کرده است حالا اطلاع میدهیم ،‌نمایندگان نظر بدهند . آقای عطاری اصلاحاتی که شده است بیائید توضیح بدهید . رحمانی - اخطار آئین نامه دارم . رئیس - آقای حسینعلی رحمانی بفرمائید . حسینعلی رحمانی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، طبق آئین نامه مجلس باید اصلاحات با حضور شورای نگهبان باشد . رئیس - شورای نگهبان در کمیسیون بودند . حسینعلی رحمانی - باید در مجلس هم باشند . رئیس - فوریت ندارد ، سلب فوریت در لایحه کرده ایم . حسینعلی رحمانی - برای اصلاح هرگونه اشکالی که شورای نگهبان داشته باشد باید با حضور شورای نگهبان در مجلس اصلاح بشود . اشکال قانونی دارد . منشی ( توکلی) - آقا وارد نیست . ماده اش را بفرمائید . عطاری ( مخبر کمیسیون برنامه و بودجه ) - بسم ا لله الرحمن الرحیم . البته نماینده شورای محترم نگهبان در کمیسیون تشریف نیاوردند اما با ایشان تلفنی صحبت شد و کسالت ایشان مانع از آمدن ایشان شد . بهرحال ما متوجه نظر شورای محترم نگهبان شدیم و در ایراد اولی که گرفته بودند آمدیم ابتداء فکر کردیم که از محل اعتبارات خود مجلس … آقارحیمی - اصل نظر شورای نگهبان را بخوانید . رئیس - تکثیر کردیم و به همه داده ایم . آقای عطاری اصل نامه را بخوانید . عطاری - نظر شورای نگهبان به قرار زیر هست . رئیس - اعتراض آقای رحمانی وارد است . « ماده 135 - رئیس مجلس مکلف است در اجرای اصل 94 قانون اساسی کلیه مصوبات مجلس را به شورای نگهبان ارسال نماید ( این فوری و غیر فوری ندارد مطلق است ) و در صورت اعاده آن از طرف شورای نگهبان مجددا دستور بررسی و اصلاح آن را با حضور نمایندگان شورای نگهبان در کمیسیونهاو مجلس بدهد » باید نماینده از طرف شورای نگهبان بیاید . پس یک لحظه صبر کنید تا ما تلفن کنیم اگر آقایان رسیدند امروز انجام بدهیم والا به فردا میافتد . متشکرم . پیشنهاد دیگری را بخوانید . منشی - پیشنهاد بعدی از آقای معزی است . ( زرهانی – من مخالفم ) آقای معزی پیشنهاد داده اند که از قسمت « با تقویم دولت تا آخر » حذف شود . با پیشنهاد ایشان ماده باینصورت در میاید . « مالکین زمینهای بایر و دایر شهری موظفند زمینهای مورد نیاز دولت یا شهرداریها را به آنها بفروشند » . رئیس - ایشان فقط « با تقویم دولت » را میتوانند پیشنهاد کنند . منشی - آقای معزی بفرمایید . معزی - بسم ا لله الرحمن الرحیم . اصل 47 قانون اساسی دارد که «‌مالکیت شخصی که از راه مشروع باشد محترم است » معنای محترم بودن مالکیت به این است که مالک بتواند تصرفات مالکانه را در ملک خودش بکند یعنی به هر قیمتی که خواست بفروشد و بهر کس که دلش خواست بفروشد . اختیار مالش را داشته باشد . البته ما عرض کردیم که چون دولت اسلامی هم مورد نیازش هست . خوب ، بفروشد . اما بنده در تمام ممالک اسلامی عربی آنهایی که رفتم هر جا که مورد نیاز دولت است بیش از قیمت معمولی پول میدهند ، ما که در مملکت ایران پیرو عدالت علی بن ابیطالب هستیم که حاضر نیست یک پر کاه از دهن مور ظالمانه بگیرد . آنوقت ما بیائیم بگوئیم یک زمینی که مورد نیاز دولت شد همینطور به اختبار دولت و قیمتش ، کیفیتش و خصوصیتش خیر ، بلکه نیاز دولت تامین بشود قیمت زمین مالک هم بطر عادلانه باو داده شود . والسلام علیکم و رحمة ا لله و برکاته . رئیس - مخالف را دعوت کنید . منشی - آقای زرهانی بفرمائید . رئیس - اجازه بدهید من یک تذکر بدهم آقای زرهانی امروز صحبتشان را میکنند ،‌اما در این است که کسی پیشنهاد کرد اگر پیشنهادش مطرح نشد و آقایان زودتر گفتند موافق یا مخالف ،‌این … یکی از نمایندگان - پیشنهادات قبلا تکثیر شده است ؟ رئیس - نه ، این پیشنهاد جدید است و آقایان یادتان باشد کسانی که قبل از طرح پیشنهاد اعلان موافقت یا مخالفت بکنند منشی ها ثبت نمیکنند . دیگر بعدا اعتراض نکنند ،‌آقای زرهانی برمائید . زرهانی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، بعضی از برادران در مقام اجرا و رسیدگی به امور مملکت هزاران اصلاحی و فعالیت انقلابی از دولت دارند . اما در مقام تصویب قونین و واگذاری اختیارات بدولت ، زیاد سختگیر هستند و بدولتی که انتظار دارند همه کارها را ، هم مشکل ها را حل بکنند ، میدان نمیدهند و گاهی اوقات بابدبینی به آن نگاه میکنند . وقتی که ما میگوئیم دولت حق تقدیم دارد باید بدانیم دولت نهادی است بر خاسته از متن قانون اساسی و مورد تایید مجلس و متعهد به انجام و رعایت قوانین اسلامی این نهاد هیچگاه خودسرانه و خلاف موازین انقلاب و اسلام حرکت نخواهند کرد و حقوق مردم را یک جانبه مورد تهدید قرار نخواهند داد و از طرف دیگر ، شورای نگهبان ، مجلس و ولی امر ، تمام اینها ناظر اجرای قانون توسط دولت هستند و هیچگاه بدولت میدان نخواهند داد تا مخالف با شوون اسلامی اقدامی بکند . دولت بعنوان نهادی که مسوول اجرای همه مصوبات مجلس و رسیدگی به امور انقلاب است ، زیاد با مشکلات مواجه میشود . مثلا برای احداث یک فرودگاه در یک منطقه نیاز به زمین دارد . اگر مجلس اجازه ندهد که دولت این زمین را بگیرد و معادل آن را به مالک واگذار بکند دولت نمیتواند مدیریت اساسی و قابل اعتمادی اعمال بکند ، لذا من معتقدم با این همه بد بینی و از موضع های خاص با دولت و مجریان ما مواجه نشویم . به آنها میدان بدهیم . آنها را امین مردم بدانیم و به آنها کمک بکنیم تا بدانند این انقلاب را که در یک منطقه خاص قرار دارد هدایت بکنند ما که شعار میدهیم نه شرقی و نه غربی معنایش این است که نه بر اصول مارکسیستی ، و نه بر اصول سرمایه داری ، بلکه با استفاده از متون اسلامی در مسیر ولایت کشور را به یک مرحله سازنده و قابل قبول برسانیم اگر قرار باشد ما در همان مناسبات سرمایه داری دست و پا بزنیم و دست یک عده را باز بگذاریم و بدولت میدان ندهیم که امور اصلاحی در مملکت انجام بدهد خدای نا کرده حرکتهای ضد انقلابی بیشتر رشد خواهد کرد و باعث خواند شد که اسلام متهم به عدم توانایی برای حل مشکلات در سطح کشور بشود . لذا من معتقدم که برادران با وسعت نظر بیشتر با قضایا برخورد بکنند و این همه دست و پای دولت را محدود نکنند و اجازه بدهند در کسیر اسلام ومنطبق با موازین اسلامی و بر اساس اراده مجلس و شورای نگهبان قوانینوضع بکند . منشی - آقای واعظی بفرمایید . رفیعیان - این مساله خیلی مهم است ، هر کس از یک راهی میبیند . این امکان نیست که ساخت و پاخت بکنند و به قیمت زیادتر بفروشند ؟ این نکته را توجه نمیکنند این گنگ است …. رئیس - آن مساله دیگری است . اقای واعظی بفرمائید . واعظی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، ما سه موضوع داریم . عقل و شرع و عرف ، یک مطلبی است که مربوط به شرع است عقل و عرف از آن تبعیت میکند . مطالبی مربوط به عقل است شرع و عرف تابع است . مطالبی مربوط به عرف است عقل و شرع تابع است ، و لذا این تقویم موضوعات و اشیاء و اینها از امور عرفیه است و دین مقدس اسلام این حق را به عرف داده است . الان هم جناب آقای بیات از تحریر الوسیله دو تا مساله را خواندند مساله اولش راجع به همین بود که کسی نمیتواند نرخ را تثبیت کند . خلاصه پس دولت بیاید نرخ اشیاء رابدست بگیرد این درست نیست. کار عرف است باید به عرف مراجعه کنند و ارزیابیها از طرف عرف باید باشد . این جمله ای هم که برادر عزیز آقای زرهانی گفتند از اینکه ما در مقابل دولت نایستیم این شعار بود ، ما مقابل دولت نمی ایستیم میخواهیم قانونی درست وضع کنیم بدست دولت بدهیم . هنوز قانون وضع نشده دولت را چرا در میان میآورید ؟ صحبت دولت اینجا نیست . کسی به دولت آقای رجایی بدبین نیست منظور این است که اساسنامه و یک قوانین صحیح اسلامی درست بشود که وقتی بدست دولت اسلامی دادیم دولت اسلامی گیر اسلامی پیدا نکند . والسلام . رئیس - متشکر ،‌آقای مهندس گنابادی میخواهید صحبت کنید ؟ مهندس گنابادی - خیر . رئیس - پس یک پیشنهاد دیگری مطرح کنید . محلاتی - آقای هاشمی من بعنوان مخالف این ماده اسم نوشته ام و میخواهم در این ماده صحبت کنم . رئیس - بعنوان مخالف ، ما که هنوز نرسیده ایم . فعلا پیشنهادها را داریم عمل میکنیم . آقای رحیمی - میگویند چون تعداد درست نیست …. رئیس - نه ، حالا میآیند و درست میشود ، یک پیشنهاد دیگری مطرح کنید . منشی - پیشنهاد آقای صلواتی این است که « ارزش معاملاتی »‌حذف بشود آقای صلواتی بفرمایید . صلواتی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، ماده 8 دقت بشود مثل اینکه یک حالتی در مجلس هست که برادران همه حق را به دولت میدهند ما فکر میکنیم که نماینده هستیم . نمیدانیم که ما نماینده مردم هستیم و به نفع مردم اینجا باید بیشتر صحبت کنیم و حق را به طرف آنها بدهیم . در لایحه احزاب یا در لایحه مطبوعات یا در این لایحه بیشتر داریم روی دولت میغلتیم و از آنطرف مسوولیم . عرض کنم خدمتتان ما آمدیم و با این تقویم دولت ، زمین مردم را که یک جای مرغوب بوده است . بدرد خیابان یا بیمارستان میخورده است . یا بر خیابان بوده است مترش هفت هزار تومان ، هشت هزار تومان ، دو هزار تومان ، هر چه بوده است با قیمت دولتی از او میخریم و با قیمت معاملاتی روز به او میفروشیم . کجای عرف و کجای شرع این را میپذیرد که ما با قیمت معاملاتی خانه را به مردم بفروشیم . اگر دویست متر از او بخریم میگوئیم آقا بر خیابان انقلاب بوده . دویست متر تو را اگر اینجا آسفالت نبود ، اگر خیابان انقلاب نبود ، اگر برق نبود ،‌تلفن نبود ، آب نبود ، اینجا متری 50 تومان قیمتش بود . رئیس - آقای صلواتی بگذارید من یک تذکر بدهم . تبصره 2 ماده 10 « بهای واگذاری زمین بعه اشخاص نباید از قیمتهای مصوب منطقه ای تجاوز نماید .» یعنی دولت نمیتواند بیشتر بدهد ، یعنی قیمت منطقه ای است . صلواتی - خیلی خوب ، دولتی هم بخرد و دولتی هم بفروشد . رئیس - میخواهم بگویم با توجه به آن باز …. صلواتی - بلی ، بلی من هم دقت روی این موضوع داشتم . دولت به قیمت دولتی منطقه بندی بخرد . همین مثلی که زدم بر خیابان انقلاب ،‌میگوید تلفن و برق و آب و همه اینها را اگر انقلاب نداشت اینجا مترش که الان پنج هزار تومان است متری پنج تومان میارزید پس من لب رودخانه شور شهریار زمین زیاد دارم و به شما میدهم آن هم نه بقیمت پنج تومان ، آن را به قیمت پنجاه تومان بتو میدهم . پس در هر صورت ارزش معاملاتی نباید باشد . ارزش دلتی بگذارید و اصلا این «‌معاملاتی » را اینجا حذف کنید . منشی - موافق چه کسی است ؟ ( اظهاری نشد ) آقای هاشمی موافق ندارد . رئیس – کسی بعنوان موافق میخواهد صحبت کند ؟‌ (‌اظهاری نشد ) آقای صلواتی کسی بعنوان موافق صحبت نمیکند . زرهانی - آقای احمدی میخواهند صحبت بکنند . منشی - بنابراین آقای صباغیان نوبتشان هست که صحبت بکنند . صباغیان - من نوبتم را به آقای زرهانی دادم . منشی - آقای زرهانی بفرمائید . زرهانی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، برادرمان آقای صلواتی گفتند ما نمایند ه دولت نیستیم . نماینده ملت هستیم درست است که ما نماینده ملت هستیم . اما کدام ملت ؟‌ملت مستضعف و مسلمانی که سالیان دراز زیر یوغ روابط سرمایه داری زجر کشیده ،‌نه یک عده اشراف زمین دار . اگر ما از دولت دفاع میکنیم بمنظور این است که میدان کار به او بدهیم تا به امور مسلمین و مردم رسیدگی بکند . آنهم بر اساس قوانین اسلامی . اما در مورد آن نکته ای که فرمودند باز هم اینجا قید نشده که حتما طوری دولت برخورد بکند با کسی که زمینی از او گرفته که ضرر بکند . دولت موظف است در همان چهار چوب قانون « لا ضرر و لا ضرار » اقدام بکند . یعنی همانطور که آقای هاشمی اشاره کردند در چهار چوب تبصره 2 ماده 10 و همین ماده پولی را که مصلحت میداند با صلاحدید خودش که البته باز بر اساس موازین است به آن فرد دارنده زمین بدهد . لذا ، این هیچ اشکالی ندارد و این عبارتی را که ایشان تقاضای حذفش را دارند باید سر جایش بماند . رئیس - موافق صحبت کند . منشی - موافق آقای احمدی فرو شانی هستند بفرمائید . احمدی فروشانی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، علت موافقت من با این پیشنهاد این است که زمینی را که از مالک میگیرند به قیمتی که دولت تقویم میکند و از آن طرف زمین دولت را به ارزش معاملاتی میدهند . علت اینکه زمین مردم را به قیمت دولتی میخرند ، لابد این است که ارزش معاملاتی را عادلانه نمیدانند ، اگر ارزش معاملاتی عادلانه نیست ،‌چرا این طرف را ارزش معاملاتی قرار داده اند ؟ اگر عادلانه است ، چرا آنطرف را تقویم دولتی قرار داده اند ؟ ‌علاوه بر این آقای گنابادی فرمودند که ممکن است زمینی که دولت به صاحب زمینی که از او میخرد میدهد یک زمین غیر مرغوب باشد و از نظر قیمت ارزشش پائین باشد . اگر یک زمین غیر مرغوب باشد . که خوب معلوم است قیمت پائینی دارد . اگر مرغوب باشد ، ارزش معاملاتی را که انتخاب بکنند ، قیمتش را روی ارزش روز میبرند . و این غیر عادلانه است . از این نظر من با این پیشنهاد موافق هستم . رئیس - آقای مهندس گنابادی مطابی ندارید ؟ مهندس گنابادی ( وزیر مسکن و شهرسازی ) - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، همانطور که نمایندگان محترم در جریان هستند واقعا حدود 10 ماه کمیسیون قضائی و کمیسیون مسکن و شهر سازی با برادرهای ما روی این قانون کار کرده اند و تقریبا قانون کاملی است و اگر یک کلمه اش، یک جمله اش بیفتد مشکلات عجیب و غریبی داریم . بالاخره ارزش معاملاتی بر این اساس گذاشته شده است که مثال هم خدمتتان عرض کردم اگر ماده هزار متر زمین متری دو تومانی یک فردی را در شهر از او بگیریم بعد بخواهیم زمین متری یک تومانی در خارج شهر به او بدهیم راهش چیست ؟ باز 10 هزار متر زمین به او بدهیم ؟ نه دیگر ، بخاطر اینکه عادلانه رفتار کرده باشیم ، آن زمین متری یک تومان میارزد و این زمینی که از او گرفتیم متری 2 تومان میارزد ،‌2 برابر به او زمین بدهیم . ارزش معاملاتی بر این اساس است . یا اگر باز آن قیمتش فرق میکند اینجا 2 تومان است و آنجا 5 ریال است ، چهار برابر زمین به او بدهیم . ارزش معاملاتی بر این اساس است . فکر میکنم که باید این ارزش معاملاتی باشد و اگر نباشد مشکل عجیب و غریب میشود . رئیس - دو نفر کم داریم ،‌آقایانی که بیرون هستند بداخل تشریف بیاورند . پیشنهاد دیگری نیست ؟ محلاتی - من پیشنهاد داده ام . منشی - آقای محلاتی پیشنهاد داده اند که « با تقویم دولت » حذف بشود . رئیس - « باتقویم دولت » را آقای معزی پیشنهاد داده بودند که دیگر نمیشود پیشنهاد داد . ( 180 نفر حاضرند ) اول پیشنهاد آقای معزی مطرح است که در ماده 8 کلمه « باتقویم دولت » حذف بشود . کسانیکه با پیشنهاد حذف کلمه « باتقویم دولت » موافق هستند قیام کنند ( 25 نفر ایستادند )‌ تصویب نشد . پیشنها د بعدی را برای رای گیری مشخص کنید . منشی - پیشنهاد از آقای صلواتی است که پیشنهاد کرده اند « ارزش معاملاتی » حذف بشود . ( آخرین سطر ماده 8 ) . رئیس - اینطور میشود : « با رعایت ضوابط عوض آن را از سایر اراضی دولتی که معادل بهای زمین واگذاری به دولت باشد یعنی « ارزش معاملاتی » آن حذف میشود ، کسانیکه با پیشنهاد حذف « ارزش معاملاتی » آن موافق هستند قیام بفرمایند (‌13 نفر ایستادند ) تصویب نشد . ماده را برای رای گیری بخوانید . ( تبصره 3 در ماده نیست ،‌تا تبصره 2 میخواهیم رای بگیریم )‌بخوانید . منشی - ماده 8 ….. رئیس - مخالف هم میخواهد صحبت کند . چه کسی مخالف است ؟ به ترتیب بخوانید . منشی - مخالفین :‌آقای احمد کاشانی ، آقای محمد علی هادی ، آقای موسوی تبریزی ، آقای عیاسی فرد ، آقای عباسی فرد بفرمائید . عباسی فرد - آقای محلاتی میل دارند صحبت کنند بنده حرفی ندارم که بعد از ایشان صحبت کنم اگر مجلس موافق باشد . منشی - اشکال ندارد شما میتوانید وقتتان را به ایشان بدهید . عباسی فرد - من وقت خودم را به کسی نمیدهم ولی خواستم اول ایشان صحبت کنند . (‌در این هنگام دو نفر از اعضای شورای نگهبان وارد جلسه علنی شدند ) رئیس - نمایندگان شورای نگهبان تشریف آوردند اگر مایل هستید مخالف و موافق را برای بعد بگذاریم ؟ (‌اظهاری نشد ) . 6 - تصویب اصلاحیه بودجه سال 1360 رئیس - حالا بودجه را مطرح کنیم آقای عطاری برای بودجه تشریف بیاورند عطاری (‌مخبر کمیسیون برنامه و بودجه )‌ - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، نظر شورای محترم نگهبان در مورد لایحه بودجه سال 60 اینطور هست : بسم ا لله الرحمن الرحیم ریاست محترم مجلس شورای اسلامی عطف به نامه شماره ق 908 مورخ 27/ 4/ 60 و ق 915 31 /4 /60 و ق 925 مورخ 5 /5 /1360 لایحه بودجه مصوب مجلس شورای اسلامی در جلسات شورای نگهبان مورد بحث و بررسی قرار گرفت . نظر شورا به شرح ذیل اعلام میشود : مالیات بر بهره که در قسمت سوم جزء منابع درآمد بحساب أمده مغایر موازین اسلامی است . در مورد تبصره 59 اگر مقصود از اموال مصادره شده ، اموالی باشد که در اجرای اصل 49 قانون اساسی از ید اشخاص انتزاع میشود اطلاق جمله « بساب درآمدهای عمومی منظور گردد » ، با موازین شرعی مخالف است . بقیه تبصره ها و موارد با توجه به ضرورتهای فعلی کشور به اکثریت آراء تایید شد همچنین لایحه مزبور از نظر شورا مغایر قانون اساسی شناخته نشد . دو موردی را که شورای محترم نگهبان ایراد تشخیص داده بودند در جلسه کمیسیون مورد بررسی قرار گرفت ابتداء تصور میشد که آن موضوع مالیات بر بهره را بتوانیم از طریق صرفه جوئی در اعتبارات مجلس شورای اسلامی تهیه کنیم و منتهای مراتب دیدیم که طول میکشد . حساب ها جمع و جور بشود ببینیم آیا از کجا قابل صرفه جوئی هست یا نه ؟ این بود که با توجه به راهنمائی که برادران وزارتخانه دارائی و اقتصادی کرده بودند ما این مبلغ را از اینجا بالکل حذف کردیم و در ردیف مالیاتهای متفرقه قرار دادیم و به این ترتیب این نقص را مرتفع کردیم . در قسمت دوم که به تبصره 59 لایحه بودجه سال 60 مربوط میشد ، ما آمدیم و کلمه « وجوه و اموال متعلق بدولت » را در واقع قید کردیم . یعنی اگر دادگاههای انقلاب ، دادگاههای عادی ، دادگاههای صنفی وجوهی و اموالی را تشخیص میدهند که باید از عده ای گرفته بشود ، قسمتی از آن را تشخیص میدهند که متعلق به دولت هست گفتیم که آن قسمت را به خزانه دولت واریز کنند و باقی را آنچنانکه خودشان مصلحت میدانند مصرف کنند که گرفتاری شرعی آن از بین برود و حکام شرع فی المثل بتوانند تکالیفی را که بر دوش دارند از محل این وجوه و اموال بدهند و برای آنها ناراحتی پیش نیاید . اصلاحیه ای که خدمت شما گزارش شده چنین هست : در آمد حاصل از مالیات بر درآمد بهره ردیف 130400 حذف شد و درآمد حاصلاز مالیات بر درآمد های متفرقه ردیف 129900 به سیصد و دو میلیون و چهار صد هزار ریال ( 000 /400 / 302 ) اضافه کردیم ، با توجه به اینکه خود برادران مالیاتی مان هم این را قبول کردند . 2 – تبصره 59 لایحه بودجه سال 60 مصوب مجلس شورای اسلامی بصورت زیر اصلاح میشود : تبصره 59 - « دولت موظف است ترتیبی اتخاذ نماید که در ظرف چهار ماه پس از تصویب این قانون کلیه وجوه متعلق به دولت ( البته متنی که برای تکثیر گزارش شده بود اینطور بوده که «‌کلیه اموال و وجوه متعلق بدولت » که گمان میکنم بعلت اشتباه این کلمه « اموال » اینجا حذف شده است ) را که بعنوان جریمه یا مصادره اموال توسط دادگاههای انقلاب یا عادی و یا صنفی بدست آمده است در اختیار خزانه قرار گیرد که به حساب در آمدهای عمومی منظور گردد . وجوه و اموالی که پس از تصویب این قانون توسط دادگاههای مذکور متعلق به دولت شناخته میشود باید به حساب خزانه واریز گردد تخلف از این تبصره در حکم تصرف غیر قانونی در اموال دولتی است . » یعنی در واقع اینجا دادگاهها ملزم میشوند به اینکه تشخیص بدهند چه بخشی از آنچه که جریمه میکنند ، مصادره میکنند ، متعلق به دولت است ،‌آن را مستقیما به خزانه بریزند و آن بخشی که فی المثل در اختیار حکام شرع قرار میگیرد مورد استفاده خودشان قرار بگیرد . گمان میکنیم به این ترتیب گرفتاری کاملا از بین میرود و مساله ای آنچنانکه شورای نگهبان هم میخواهد در میآید . عباس عباسی - من با تبصره 59 مخالف هستم . رئیس - بگذارید اول روی قسمت اول آن رای بگیریم تا نوبت قسمت دوم برسد در مورد پیشنهاد اول کسی مخالف هست ؟ زرهانی - من مخالفم . رئیس - آقای زرهانی بفرمائید . زرهانی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ،‌شکی نیست که مجلس بایستی برای راه انداختن کار مملکت خیلی سریع و دقیق به این لایحه و اشکالاتش رسیدگی بکند و راه حل مناسبی را ارائه بدهد . اما نکته ای که باعث شد من مخالفت بکنم این است که بعد از اینکه ما متوجه شدیم یکی از منابع درآمدمان در بودجه سال 60 از نظر شورای محترم نگهبان غیر مشروع است ، آمدیم با استفاده از پیشنهاد یک وزارتخانه مبلغ حدود بیست میلیون تومان بعنوان منبع در آمد جدید روی بودجه آوردیم . اشکالی که من دارم این است که ما چه تضمینی داریم که بقیه وزارتخانه های ما هم این چنین در آمدهائی دارند که اینها را بدولت ابلاغ نکرده اند ؟ در شرایطی که مملکت و بودجه سال 60 ما دچار نوعی کمبود و نقصان و کسر بودجه است ، چرا برادران ما در وزارتخانه ها دقیقا منابع در آمدشان را … رئیس - پس شما با این پیشنهاد مخالف نیستید ، بدولت یک اعتراضی دارید که چرا منبع درآمد دیگری هم داشته و نیاورده است . زرهانی - من میخواهم در قالب مخالف همین اشکال دولت را متذکر بشوم و تا به اینصورت دولت با قضایا برخورد نکند . رئیس - بسیار خوب ، این یک تذکری است . زرهانی - بلی ، حرف من در همین حد است که با این پیشنهاد مخالف هستم برای اینکه …. رئیس - ممکن است صد فقره از این پیشنهاد ها باشد شما میگوئید ممکن است منبع درآمد دیگری را هم دولت مثل اینها را داشته باشد . (‌زرهانی – بلی ) این اعتراض به این پیشنهاد نیست . اینها یکی از منابع را در بودجه آورده اند . زرهانی - خوب بایستی دولت موضع خودش را روشن بکند که چرا اول این کار را انجام نداده است ؟ رئیس – بسیار خوب ، کسی میخواهد بعنوان موافق صحبت کند ؟ منشی - آقای انصاری هستند . رئیس - آقای مجید انصاری بفرمائید . مجید انصاری - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، اگر برادران آن ردیفهای مربوط به درآمد دولت را در نظر بگیرند ، آنجا مشخص بوده یک سری در آمد از محل فروش نفت بود که حد اکثر را در آن لایحه تعیین کرده بود و درآمد سالمی که ضررهای مختلفی که در رابطه با نفت و سایر مسائل مطرح میشد ، وجود نداشت تنها مالیاتها بودند . چون بخش صنعتی و غیر ذلک در کشور سود دهی چندانی ندارد که دولت را موظف کنیم این چیزی که شورای نگهبان از این ردیف حذف کردند و خلاف شرع دانستند ، در آن ردیفها بیاوریم در ردیف فروش نفت هم امکان بیش از آنچه که در بودجه سال 60 مشخص شد نیست . بنابراین تنها راهش هم همین است که این را در ردیف مالیات بر درآمدهای متفرقه بگذارند . امید میرودکه دولت با توسعه سیستم اخذ مالیات امسال بتواند مالیاتهای بیشتری را جذب بکند و جبران این چیزی که شورای نگهبان حذف کردند و بحق هم حذف شده ، چون بهره ای که گرفته میشد خلاف شرع بود و درآمد حاصله از او هم قطعا خلاف شرع هست . بنابراین من با این پیشنهاد موافق هستم و بنظر من راه دیگری ندارد . رئیس - 180 نفر در جلسه حاضرند ،‌کسانیکه با پیشنهاد اول کمیسیون بودجه در مورد اصلاح لایحه بودجه که خوانده شد موافق هستند قیام بفرمایند . (‌140 نفر ایستادند ) تصویب شد . پیشنهاد دوم مخالف دارد ؟ عباس عباسی - من مخالفم . تقوی - راجع به پیشنهاد دوم توضیحی داده نشد . رئیس - آقای عباسی بعنوان مخالف صحبت کنند تا توضیح داده بشود . منشی - آقای عباسی بعنوان مخالف بفرمائید . عباسی میناب - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، این تبصره دارای دو بخش است قسمت اول این است که دولت را موظف میکند که ظرف چهار ماه از تاریخ تصویب این قانون کلیه اموالی که مال دولت بوده و توسط دادگاههای انقلاب و یا دیگر دادگاهها از دیگران مصادره شده به خزانه باید واریز بشود . این درست است . اما قسمت دوم ، وجوه و اموالی که پس از تصویب این قانون توسط دادگاههای مذکور متعلق بدولت شناخته میشود . یک دادگاهی ، یک رئیس دادگاهی یا یک قاضی یا مقام دیگری که این پولها و یا اموال را میتوانند ضبط کنند ، توقیف بکند ، ضبط و توقیف میکند نصفش را میگوید متعلق به دولت است ، نصف دیگرش تکلیفش معلوم نیست که چه بکند . برمیگرداند به طرف ، میگوید مصادره کردم ، حکم مصادره هم صادر شده ، اجرا، هم شده اما میگوید این مبلغ دو میلیون تومان مصادره یک میلیون تومانش بیشتر به دولت تعلق نمیگیرد . یک میلیون تومان دیگرش کجا برود ؟ و چکار بکند ؟ همه آنها که حاکم شرع نیستند روسای داگاههای عادی هم شامل هست ، دادگاههای انقلاب هم همه به تمام معنا معصوم نیستند و حتی کمیته های امور صنفی همه اینها شامل است . ( بنا به گفته آقای عطاری ) و آن قسمت که شناخته نمیشود بلاتکلیف است به کجا واریز بشود ؟ به چه حسابی برود ؟‌چه کسی تحویل بگیرد ؟‌به چه مصرفی برسد ؟ سند هزینه را چه کسی باید یررسی بکند ؟‌و بالاخره چه کسی در برابر دولت و یا برابر مجلس و یا برابر مراجع قضائی مسوول باشد ؟ اصلا وجود ندارد . روی این حساب من مختصر عرض میکنم ، من روی قسمت دوم مخالفم ، رئیس - آقای توکلی موافق هستند . توکلی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، گیر اصلی این بود که ما در آن تبصره گفته بودیم …. نقوی - آقای هاشمی : رئیس - آقای نقوی چه میگوئید ؟ نقوی - یک روز دیگر هم قرار شد که آقایان شورای نگهبان وقتی رد کنند یا مستدل باشد یا توضیحی بدهند الان این مبهم است . شما اینجا گفتید و به آقایان شورای نگهبان هم مخصوصا تاکید فرمودید که یا باید آن نظری که میدهند مستدل باشد ….. رئیس - ایشان دارند توضیح میدهند که مستدل است اجازه بدهید . توکلی - گیر قضیه این بود که ما گفتیم کلیه اموالی که دادگاهها میگیرند باید به دست دولت بیاید ، در حالی که توجه دارید که در اصل 49 …..محمد یزدی - جناب آقای هاشمی همانموقع هم این بحث شد شورای نگهبان نباید استدلال بکند . رئیس - اجازه بدهید میخواهیم بفهمیم و ایراد را برطرف کنیم . محمد یزدی - درست است ولی شورای نگهبان در مجلس نباید استدلال بکند …. رئیس - الان بحث استدلال نیست ، وقت را نگیرید . آقای یزدی چرا شما اذیت میکنید ؟ شورای نگهبان اگر نظری داد ، مجلس باید اشکالش را بفهمد که رفع کند . محمد یزدی - بلی ، ولی نباید در مجلس استدلال رسمی بکند . رئیس - ایشان نظرشان این است که میگویند مستدل بنویسید که ما علت را بفهمیم . توکلی - اصل 49 از جمله اموالی را که میگوید باید برگردد سوء استفاده از موقوفات است . مشابه این چیزها زیاد هست که دادگاه انقلاب تشخیص میدهد این اموال غصب شده و به ناحق بدست آن کسی که دستش هست رسیده است . اگر مربوط به موقوفات باشد نمیشود این را به دولت برگردانند که بمورد وقفش برساند . روی این حساب طبق یک شاهد که من عرض کردم ، شواهد دیگری هم هست ، مثالهای دیگر که میرساند اینها نباید تمامش بدولت برگردد . ایراد شورای نگهبان هم به این قسمت بوده است . تغییری که کمیسیون داده این کار را کرده که اگر دادگاه فهمید که این اموال از دولت غصب شده ، خوب باید به دولت برگردد . یا جرائمی است که جرم بدولت لطمه میزند ، جریمه اش بدولت برمیگردد . اما اگر جرمی بوده که به یک عده خاصی در یک دهی لطمه زده باید جریمه این صرف جبران همان جرم در آن منطقه بشود یا اموالی است که از موقوفات گرفته شده یا فرض کنید شهرداری از تامین عوارض پلی را مقاطعه داده است . آن سازنده یا پیمانکار در آن پل تقل کرده است . پولی که از این پیمانکار گرفته میشود نباید به وجوه دولتی برگردد . عوارضی است که شهرداری باید مصرف همان شهر بکند . روی این حساب این اصلاحی که کمیسیون کرده روشن است و به دادگاههای انقلاب و دادگاههای صنفی و دادگاههای عادی اجازه میدهد که اگر آن جریمه یا اموال متعلق به اشخاص یا محیطهای خاصی است ، در آنجاها مصرف بشود ، اگر مال دولت است که ملزمش میکنید که به خزانه عمومی برگرداند و اشکال قانون اساسی و شرعی هم ندارد و مشکل دادگاههای انقلاب را توجه داشته باشید که اگر میخواست به آن شکل وضع بشود واقعا کلی از دادگاههای انقلاب میخوابید . برای ایمکه نمونه اش در شهر ما دادگاههای انقلاب به حساب همین مساله شرعی کلی از اموالی را که گرفته بود در اختیار شورای شهر قرار داده بود ، بعضی هایش را در اختیار دفتر امام قرار داده بود ، بعضی هایش را در اختیار شورای ده قرار داده بود که مصرف همانجا ها بشود اگر میخواست همانطوری تصویب بشود ، تمام این کارهای نیمه کاره را که واقعا شرعی هم بود میخواباند به این شکل آن مشکلات را بوجود نمیآورد . از این به بعد هم دادگاهها را منظم تر میکند که درآمدهائی که بدست میآورند و مربوط به دولت است خودشان خرج نکنند . رئیس - حالا تبصره 59 را بخوانید . منشی - تبصره 59 - « دولت موظف است ترتیبی اتخاذ نماید که در ظرف چهار ماده پس از تصویب این قانون کلیه وجوه و اموال متعلق بدولت را که بعنوان جریمه ….. رئیس - «‌اموال » ندارد ( منشی – تصحیح کردند ) بسیار خوب . آیت - آقای توکلی آن « را ظ زیادی است . منشی (‌توکلی ) - پس از تصویب این قانون کلیه وجوه و اموال متعلق بدولت که بعنوان جریمه یا مصادره اموال توسط دادگاههای انقلاب یا عادی و یا صنفی بدست آمده است در اختیار خزانه قرار بگیرد که بحساب درآمدهای عمومی منظور گردد . وجوه و اموالی که پس از تصویب این قانون توسط دادگاههای مذکور متعلق بدولت شناخته میشود ، باید به حساب خزانه واریز گردد . تخلف از این تبصره در حکم تصرف غیر قانونی در اموال دولتی است » . رئیس - 180 نفر در جلسه حاضرند . کسانیکه با این تبصره 59 اصلاحی موافق هستند قیام بفرمایند ( 126 نفر برخاستند )‌تصویب شد . 7 - پایان جلسه و تاریخ و دستور جلسه آینده . رئیس - الان دیگر به بحث طرح اراضی شهری برنمیگردیم این لایحه بودجه تمام شد ،‌جلسه بعد ما فردا ساعت 8 صبح است و دستور جلسه مان هم ادامه بحث پیرامون طرح اراضی شهری است . اسامی غائبین را بخوانید . منشی - بسم ا لله الرحمن الرحیم ، جلسه چهار شنبه امروز مورخ 7 / 5 / 60 چهارده نفر غائب داریم که شش نفر مجروح ، دو نفر بیمار و یک نفر مامور است که غیبتشان موجه است و پنج نفر غائب غیر موجه که عبارتند از : آقایان گلزاده غفوری از تهران ، سلامتیان از اصفهان ، لاهوتی از رشت ، غضنفرپور از لنجان ، محمد مجتهد شبستری از شبستر ، ضمنا حدود 12 نفر هم تاخیرهای غیر موجه دارند . رئیس - جلسه ختم میشود . ( جلسه در ساعت 10 / 12 پایان یافت )‌رئیس مجلس شورای اسلامی - اکبر هاشمی رفسنجانی