صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روز چهارشنبه بیست وهفتم خرداد ماه 1360 جلسه ساعت هفت و بیست و پنج دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد. فهرست مندرجات صفحه 1-اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید. 2 2-بیانات قبل از دستور آقایان هراتی ، موسوی خراسانی، حقیقت افشار 2 3-تذکرات آقای رئیس در مورد برادران رزمنده جبهه جنگ 9 4-تصویب کلیات لایحه اجازه واگذاری اراضی داخل شهرکها برای تامین اعتبار مربوط به تکمیل ساختمانهای شهرک های نیمه تمام دولتی تصویب آئین نامه چگونگی در باره عدم کفایت سیاسی رئیس جمهوری. 6-اعلام وصول مجدد طرح عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور 7-پایان جلسه 1-اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید. رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم. جلسه با حضور 182 نفر رسمی است. دستور جلسه قرائت شود. منشی-بسم الله الرحمن الرحیم. دستور جلسه (یکصد و شصت وششم) روز چهارشنبه 27 خرداد ماه 1360 هجری شمسی مطابق با چهاردهم شعبان 1401 هجری قمری. 1- تلاوت کلام الله مجید. 2- نطقهای قبل از دستور . 3- گزارش شور اول کمیسیونهای مسکن و شهرسازی و امور اقتصادی و دارائی و امور داخلی در خصوص لایحه راجع به اجازه واگذاری اراضی داخل شهرکها ، برای تامین اعتبار مربوط به تکمیل ساختمانهای شهرک های نیمه تمام دولتی. 4- طرح قانونی آئین نامه بررسی عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور. 5- طرح قانونی عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور. 6- اعلام اسامی غائبین و دیرآمدگان . 7- اعلام ختم جلسه وتاریخ و برنامه جلسه بعد. رئیس- تلاوت کلام الله مجید راشروع کنید. اعوذبالله من الشیطان الرجیم. بسم الله الرحمن الرحیم. والفجر و لیال عشر. والشفع والوتر. واللیل اذایسر. هل فی ذلک قسم لذی حجر . الم ترکیف فعل ربک بعاد. ارم ذات العماد . التی لم یخلق مثلها فی‌البلاد. و ثمود الذین جابواالصخر بالواد. و فرعون ذی الاوناد .الذین طغوافی البلاد. فاکثروا فیها الفساد. فصب علیهم ربک سوط عذاب. ان ربک لبالمرصاد. (صدق الله العلی العظیم. حضار صلوات فرستادند) ”از‌ آیه اولی الی آیه 14 سورة الفجر”. 2-بیانات قبل از دستور آقایان هراتی، موسوی خراسانی، حقیقت افشار. رئیس- سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید. منشی- آقای هراتی نماینده مردم سبزوار. هراتی – بسم الله الرحمن الرحیم. السلام علی المهدی الذی وعدالله به الامم و یجمع به الکلم ویلم به شعث و یملو به الارض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا و ینجز به وعدالمومنین. هنگامه غرورآفرین و شکوهمند میلاد نور امام مهدی ارواحنا له الفداء که نامش بر لبهای ما، یادش در اندیشه های ما و عشقش در قلبهای ما است. یادگار خدا در زمین ، جانشین خدا در زمان حجت خدا بر مردمان ، آیت معرفت ، مشعل هدایت ، کشتی نجات امت، بر امام امت، این الگوی عصر و روح خدا در جان امت که فرمود که ما تحت لوای امام زمان علیه السلام قیام نمودیم . مبارک باد و بر امت رزمنده و شهیدپرور و انقلاب آفرین که راهبرشان فرمود این مملکت همه اش باید امام زمانی باشد،‌ نوید باد ، مجلس شورای اسلامی ، این مجلس برخاسته از خون هشیدان ونقطه امید مستضعفان همچنانکه ماده تاریخیش مظهر عدل علی است. دشمنانی اینگونه دارد” قاسطین، ناکثین ، مارقین”. قاسطین این مجلس در سه گروهند. ورشکستگان سیاسی و مطرودین از صحنه جامعه سرایه داران مفت‌خوار الوصف و شهوترانان و هوسبازان و بی بندوباران که امروز با بدنهای عریانشان میخواهند اندیشه‌های جوانان انقلابی ما را از مغز به پائین تنه سقوط دهند . و ناکثین ، گروهکهایی خلقی وابسته به راست و چپ هم آنان که در زیر پرچم داس و چکس سینه میزنند چکش را بر مغز کارگر میکوبند که بجای استمرار نظام الهی نظام خلق پرستی را جایگزین کنند و با آن داس خرمن ایمان روستائیان را درو کنند و به جای آن زمین و مادیات ورفاه طلبی جایگزین کنند. هم آنان که دیروز نه برای رضای خدا که باری صفای خرما حرکتی را آغاز کرده بودند و مارقین خرمقدس های دوآتشه ای که از کوچکترین لغزشها وانحرافات طبیعی یک انقلاب چماق میسازند و دو بال خونین انقلاب سپاه و جهاد را اگر خطائی دیدند، پتکی میسازند وبر مغز انقلاب فرود میاورند این حشرات پنجگانه ضدانقلاب در زمستان سرد و سوزناک حرکت این امت میرفت که نابود شوند و به زباله دان تاریخ سپرده شوند. اما آفتابی در وسط زمستان بر آنا تابیدن گرفت واین حشرات حرکتی مذبوحانه را آغاز کردند.این آفتاب نیمه زمستان چه بود؟ این آفتاب نیمه زمستان سخنرانی آقای بنی صدر در کجا؟ در هفده شهریور ، روز عاشورا در میدان شهداء کربلای ایران وبنام اسلام وعلیه اسلام و از آنجابود که این حشرات به جست و خیزی مذبوحانه پرداختند سپس در عاشورا در هنگامی که خمسه خمسه های عراق این امت رزمنده را که سینه هایشان را سپر کرده بودند درهم میدید،این خمسه ها را از درون این انقلاب بر علیه این انقلاب وادار به سمپاشی و تلیغات علیه انقلاب کرد. چرا که امیدی نو و رمقی تازه یافتند ودر برنامه اش آقای بنی صدر به سه نکته اشاره دارد . اول – مساله جنگ داخلی، آشوب داخلی. دوم – جنگ با صدام و سوم مقایسه خودش با امام حسین. اما در مورد جنگ و آشوب داخلی، چه فکر خامی است این امت رزمنده وشهیدپروری که با آمریکا، این امپریالیزم جهانخوار آنچنان نبرد را آغاز کرد که ستون فقراتش رادر هم شکست و از آن اوج اقتدار به حضیض ذلتش افکند امروز آیا در برابر یک مشت از جوجه کمونیستها و نوچه های آمریکایی شکست خواهد خورد؟ این سیل خروشان حزب الله که به حرکت درآید تمامی این گروهکهای خلقی و خاشاکها را به گورستان طاغوتیان خواهد فرستاد. و اما جنگ با صدام ، هر دیکتاتور ، هر دیکتاتور خون‌آشام در تاریخ سه مرحله را میگذراند یک ، غرور، دوم جنون و سوم تسلیم. صدام در آن لحظه ای که حمله خودرا آغاز کرد، در غروری عظیم بسرمیبرد. من سه روزه ، پنج روزه وحداکثر در طول یک هفته، انقلاب ایران را متلاشی میکنم اما بعد بتدریج وقتی که دید این امت از صفحات جانش در برابر انقلاب و دستاوردهایش دفاع میکند از اریکه غرور سقوط کرد. تا هم اکنون که در حالت جنون بسر میبرد. روزنامه الرای العام یک مصاحبه با او میکند، میگوید چرا صمیمی ترین و نزدیکترین یاران خودرا به صف گلوله میبندی و به جوخه آتش میسپاری میگوید چه کنم دارم دیوانه میشوم. برای اینکه میگهای ما میرود هدفهایی که در ایران داریم بمباران میکند ودر بازگشت بوسیله پدافندهای ضد هوائی خودمان ساقط میشود من دارم دیوانه میشوم نمیدانم چه کنم و در لحظه ای که فاصله بین جنون تسلیم نزدیک است، سخن از صلح با رژیمی گفتند که آن رژیم دستهایش تا مرفق به خون همه رزمندگان اسلامی آغشته است. آیا خدمت است یا خیانت. و اما در مورد مقایسه با امام حسین. چه قیاس مع الفارقی فاصله به اندازه سالهای نوری و ”لایقاس بآل محمد احد” اعتقاد من بر اینست همانگونه که امام حسین علیه السلام مسلم را به کوفه فرستاد تا زمینه ساز پذیرش حضور و قیامش باشد. امام مهدی نیز مسملش را پیام آورش را بسوی این مملکت واین انقلاب روانه ساخت. حال بنگریم که ما در برابر این مسلم مهدی چگونه بودیم. آیا همانند کوفیان بودیم. پیمانها را شکستیم و با سرنیزه قلم وشمشیر بیان بر علیه او تاختیم. یا از اوعاشقانه به عنوان آیت خدای مستضعفان حمایت کردیم. من از گذشته ها سخن نمیگویم. بلکه از آخرین نامه آقای بنی‌صدر میگویم ، در این نامه چهار نکته موج میزند. خبرهایی که در پیغامهای قبلی شما بود، محتوایی منطبق با واقعیت نداشت. یعنی سخن شما غیر واقعی بود. رفتار شما غیرعادلانه است. سوم- عصبانیت شماهر اندازه باشد و چهارم اگر آزادی اجتماع طبق قانون اساسی باید برای همه باشد. آیا کسی که به امام و ولایت فقیه واین خطی که تداوم بخش نهضت همه پیامبران و تداوم بخش خط نهضت سرخ تشیع است. اینگونه چهاراتهام مبندد. آری راست میگوید غیر منطبق با واقعیت است چرا که امام از مکتب وحی و آسمان الهام میگیرد نه از سوی سیستمهای غربی. راست میگوید رفتار غیر عادلانه است چرا که الحق ثقیل مر ، حق هم تلخ است، هم سنگین است واما اینکه میگوید عصبانیت است. خشم مقدس است. ”اشداء علی الکفار” است. و اما اینکه آزادی باید برای همه باشد. چقدر خوب بود دنبال اصل 27 قانون اساسی را مطالعه میکرد ”مگر آنکه مخل به مبانی اسلامی باشد” آیا آزادی ،‌چه سان آزادی، که آزادی منحط غربی یا آزادی اسلامی در مسیر رشد و شکوفایی استعدادها و برادران و خواهران اینروزها مغر متفکر و اندیشمند انقلاب روح الله فرمان داده است . روح تپنده و پرخروش انقلاب حزب الله به حرکت درآمده است و شماهستید که باید زمینه ساز یوم الله باشید و با دستهای با کفایت خویش رأی بی‌کفایتی را صادر کنید. (احسنت) (رئیس: دو دقیقه وقت دارید) و باشد که این حرکت شما جهشی باشد، گام بلندی باشد در مسیر تداوم انقلاب تا این آخرین فورغ هدایت، آخرین ثمره ولایت ، آخرین امید مستضعفان خاک از پس پرده غیبت طلوع کند وآفتاب درخشان و حرکت خیز وانقلاب آفرین وجودش نویدبخش این آیه باشد ”ونریدان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و یجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین” ما وقتی که طاغوت درون را شکست دادیم خدا امام امت را بما هدیه کردو امید که با شکست یزید خون آشام عصر، امپریالیزم جهانخوار آمریکا ، خدا این موعود همه مستضعفان را برای حاکمیت الله که حاکمیت مستضفعان خاک است بر ما نوید دهد،‌به امید آنروز (عده ای از نمایندگان: احسنت، احسنت). رئیس- سخنران بعدی. منشی- آقای موسوی جهان آبادی نماینده مردم مشهد. موسوی جهان آبادی- بسم الله الرحمن الرحیم. چهاردقیقه از وقت خودمان را به آقای حقیقت افشار تقدیم کردیم. چون ایشان این مقدار وقت را از من خواسته بودند من معتقدم اگر انقلاب اسلامی ما هیچ امتیازی را متوجه ملت مسلمان وانقلابی ایران نکرده بود جز آنکه مساله ولایت فقیه برای ما رسمی و قانونی کرد. همین امتیاز برای ما کافی بود، علاوه بر آنکه این انقلاب امتیازات فراوان دیگری را نیز نصیب ملت ما وامت اسلامی دنیا نموده است و من در این جا چند نکته را به مناسبت ایام نیمه شعبان در رابطه با مساله ولایت فقیه درزمان غیبت به عرض خواهران وبرادران نماینده وملت بزرگ ایران میرسانم، نکته اول، به اندیشه ما اعتقاد به ولایت فقیه، بخشی از اعتقاد به ولایت معصوم و جزء متمم آنست واعتقاد به ولایت معصوم را نیز خدشه‌دار وقابل تردید کند. چه اینکه ولایت فقیه از ولایت امام ناشی شده ، ولایت امام از ولایت پیامبر گرفته شده وولایت پیامبر از ولایت الله منشاء گرفته است پس اعتقاد به ولایت پیامبر گرفته شده متمم ومکمل ولایت امامان معصوم وحضرت مهدی علیهم الصلوة والسلام است. امام هشتم حضرت علی بن موسی الرضا علیه‌السلام ، هنگامیکه حدیث سلسلة الذهب یعنی حدیث کلمه لاالاالله حصنی ومن دخل حصنی امن من عذابی رادر نیشابور بر جمع حاضران القاء نمود پس از چند لحظه فرمود”بشروطها وانا من شروطها” کلمه توحید خانه امن خدا است وهر که در آن وارد شود از عذاب او ایمنی و رهایی یافته است اما با شرایطی که برای آن مقرر است که اعتقاد به ولایت من از جمله آن شرایط است حضرت علی علیه الصوة والسلام فرمود ”الواحب فی حکم الله و حکم الاسلام علی المسلمین الا یأمر عملا و لا یقدم یدا و لا رجلا قبل ان یحتار ولا نفسهم امام ” در قانون خدا و اسلام است که بر مسلمانان لزوم و حتمیت دارد قبل از آنکه بخواهند اقدام و حرکتی داشته باشند ، قبل از آنکه بخواهند دستی بلند کنند و یا گامی بردارند برای خود رهبر وامامی برگزینند. نکته دوم، جامعه وملتی که معتقد به ولایت فقیه میباشد بی شک از ارزش واعتبار خاصی برخوردار است . هم دراین جهان وهم در آن جهان، اما در این جهان چون اعتقاد به ولایت فقیه یعنی پذیرفتن امام ورهبری که دارای والاترین ارزشهای اصیل انسانی وبزرگترین الگو و نمونه انسانیت است ولی تردید جامعه ای که رهبری چنین فردی را پذیرفته است . طبعا دارای ارزش و اعتبار خاصی در جهان میباشد ولذا ملت مسلمان ایران میتواند با نهایت افتخار وسربلندی و با فریاد رسا و کوبنده اعلام کند و بگوید هان ای ملتهای مختلف جهان آیا شما میتوانید امام و رهبری را معرفی کنید که همچون امام ورهبر ما ویا نسخه ثانی او باشد.امامی که همچون کوه در مقابل ابرقدرتها و استکبار جهانی میایستد، توطئه ها ونقشه های آنها را از پیش میخواندوبا یک فرمان و حرکت تاریخی خود نقشه‌ها را نقش بر آب و توطئه های آنها را خنثی میسازد مگرهمین بیست و پنجم خردادماه جاری نبود که آمریکای جهانخوار تصمیم گرفت توسط عمال داخلیش جبهه ملی و مجاهدین خلق و متحدان ناهمگونشان جمهوری اسلامی ایران را که خونهای صدهزار شهید ودهها هزار معلول میباشد به نابودی بکشاند و به حساب خود فاتحه آنرا بخواندولی این امام ومقام ولایت فقیه بود که مانند سیلی خروشان برخروشید وهمه خسها وخاشاکها را به مرداب تاریخ فروریخت و باز دیدید که ملت همیشه بیدار و در صحنه ما را که چگونه عامل اصلی اجرای دسیسه ها و نیرنگهای آمریکا را دریافت و شناخت و مستقیما انگشت روی آن گذاشت و به دنیا معرفی اش نمود. پس اعتقاد و پذیرش چنین ولی فقیهی ما را در جهان از ارزش واعتبار خاصی برخوردار وبهره مند ساخته و خواهد ساخت. اما اینکه امت معتقد به ولایت فقیه در آخرت هم ارزش واعتبار پیدا میکند به این جهت است که سنجش در روز قیامت حق است ”والوزن یومئذ الحق” و شما میدانید که میزان و وسیله سنجنش اعمال یک جامعه و ملت امامی است که آن جامعه و ملت رهبری و ولایت او را در دوران حیات و زندگی خود پذیرفته است بهمین جهت علی علیه السلام را میزان الاعمال نامیده‌اند قرآن میگوید . ”یوم ندعو اکل اناس باما مهم ” در روز واپسین ، هر جمعیت و ملت وحزب و سازمانی را بنام رهبر و ایدئولوگی که برای خود انتخاب کرده میخوانیم. مثلا در روز قیامت سازمان مجاهدین خلق را بنام رجوی، افراد جبهه ملی را بنام محمد مصدق ، ملت امریکا را بنام ریگان میخوانند ولی ملت مسلمان و قهرمان ایران و حزب الله را بنام بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و رهبر کبیر انقلاب حضرت آیت الله العظمی امام خمینی میخوانند (حضار سه مرتبه صلوات فرستادند) و شما خود بیندیشید که کدام یک از این جمعیتهاو ملتها با امام و رهبر مشخصی که دارند میتواند دارای ارزش واعتبار باشد به این حدیث توجه کنید. امام صادق علیه السلام فرمودند ” لکل زمان وامة امام تبعث کل امة مع امامها” برای هر زمان و درمیان هر ملت و امتی امامی است که با هم مبعوث و محشور میشوند. نکته سوم اعتقاد به ولایت فقیه در صورتی ارزش واعتبار میبخشد که علاوه بر اعتقاد، التزام عملی هم به دنبال آن باشد (رئیس: دو دقیقه وقت دارید) چنانچه توحید لفظی نیز هنگامی میتواند سعادت فرد و جامعه را تضمین کند که توام با توحید عملی نیز باشد. یعنی هم به زبان توحید را اظهار کنندوهم عملا موحد باشند. قرآن میگوید ”وما یومن اکثرهم بالله الا وهم مشرکون ” التزام عملی به ولایت فقیه یعنی پذیرش اوامر ونواهی، خواسته ها و نظرات مثبت ومنفی او، چه این که خوشایند ما باشد یا نباشد. سلیقه ما آن راتایید بکند یا نکند. آنرا خوب ودرست بشناسیم یا خوب ودرست نشناسیم. ”الحسن والحسین امامان قاما اوقعدا” پس اعتقاد به ولایت فقیه در صورتی سعادت ما را تامین و تضمین میکند که همراه با التزام عملی باشد و من با یک دنیا افتخار اعلام میکنیم که ملت ما تاکنون علاوه بر اعتقاد، التزام علمی هم به مقام ولایت فقیه داشته وبدون تردید در آینده نیز خواهد داشت، و لذا میبینیم وقتی که مقام ولایت فقیه نظر خود رادر مورد فرد یا افرادی ابراز میکند، بلافاصله مردم به خیابانها میریزند و با فریادهای کوبنده خود همان را میخواهند که امامشان میخواهد و من هم در اینجا با صراحت وقاطعیت به موکلین خود ومردم شهیدپرور وغیور خرسان، مشهد مقدس ، موکداً اعلام میدارم در این رابطه وظیفه خود رابطور کامل ودقیق انجام داده وهیچ چیز جز مسؤولیت و پیروی از ولایت فقیه و خواسته موکلین خود و نظر شریف ملت ایران را نخواهم شناخت واز مردم مسلمان وانقلابی ایران میخواهم همیشه و همواره حضور خود را در صحنه حفظ نموده به افراد و سازمانها و گروههای ضد انقلاب فرصت کمترین حرکت وتحرک را ندهند. ”ان ارید الاالاصلاح ما استطعت ” والسلام علیکم و رحمه الله . (احسنت). رئیس- بسیار خوب،‌ آقای افشار بفرمایید. حقیقت افشار- بسم الله الرحمن الرحیم. روز یکشنبه بیست وچهارم خرداد ماه مقدمه ای تهیه دیده بودم که چند نکته بعنوان تکلیف شرعی عرض کرده باشم از آنجایی که چند نفر از برادرانم به اینکه نسبت به منطقه‌شان توضیحات ضروری داشتند، نتوانستم آن نکات تکلیف شرعی خودم را بیان بکنم. اینک باتشکر از برادرم آقای موسوی در این مدت کم یکی از این نکات را که مقدمه اش را در آن روز عرض کرده بودم به حضورتان عرض میدارم.عرض کرده بودم که جوی ساخته و پرداخته شده بود و شده است که مسیر انقلاب را متوجه مادیات بکنند و بدینوسیله جلو اجرای احکام قرآنی را بگیرند. میخواستم در آن زمینه این را عرض کنم که ما و تمام دولتمردان جوزده نشویم که نخواهیم شد وبدانیم که مستضعفان ،‌عاشقان اسلام هستند واز شدت عشق به اسلام مستضعف واقع شده اند البته اسلامی که در آن زمان اسیر ودست بسته بود واین شعارهایی که میدهند نان ومسکن وآزادی واستقلال، بدست آوردن اینها، اگر بدون قید و شرط باشد مثل آب خوردن برای هر فرد از افراد انسانی آسان وساده هست . این مستضعفان ما نان اسلامی، مسکن اسلامی، آزادی واستقلال اسلامی میخواهند و اگر سالها برایشان مسکن ندهیم که اسلامی نباشد، نان ندهیم که اسلامی نباشد، اینها صبر و تحمل میکنند کمااینکه کرده اند و ما به چشم خودمان دیده‌ایم که تمام نماینده‌ها بارها صحبت کرده‌اند که مسکن چون اسلامی نبوده است، نان چون اسلامی نبوده است، به نان یا مسکن که اسلامی نیست توجه نکرده ونخواهند کرد و حال اینکه نان بدست آوردن ، مسکن بدست آوردن، استقلال و آزادی بدست آوردن که قید اسلامی در آن نباشد خیلی سهل و ساده هست و در کشورهای امپریالیستی کتابهایی برای بدست آوردن نان و مسکن و این نوع چیزها، پول و ثروت نوشته‌اند و راه و روشش را نشان داده اند که همه ما خوانده ایم و متوجه شده ایم . 3- تذکرات آقای رئیس در مورد برادران رزمنده جبهه جنگ. رئیس- متشکر. بسم الله الرحمن الرحیم. قبل از ورود به دستور به آقایان وزراء که برای لایحه تشریف آورده‌اند ، بگویید داخل تالار تشریف بیاورندو آقای لطیف صفری تذکری به دولت داده اند که به موقع برای خریدن محصول نخود زحمت کشان اسلام آباد غرب اقدام کنند که دلالها و واسطه ها ، سرمایه کشاورزها را از دستشان درنیاورند و من در شروع کار امروز لازم میدانم از برادران رزمنده در جبهه که دیروز یکی از اشیانترین پیروزیهای دوران جنگ را بدست آورده اند ومنطقه حساس دهلاویه را که کلیدی باز فتح نهایی جبهه است، تسخیر کرده اند و دشمن را بیرون رانده اند، تشکر وقدردانی کنم و دعای خیر ما و مردم مسلمان ما بدرقه راه این ایثارگران رزمنده، مخبر کمیسیون برای توضیح لایحه در دستور بیایند. 4- تصویب کلیات لایحه اجازه واگذاری اراضی داخل شهرکها برای تامین اعتبار مربوط به تکمیل ساختمانهای شهرک های نیمه تمام دولتی . رئیس-اولین لایحه در دستورمان اراضی واقع در محدوده شهرکها است . آقای کاشانی مخبر کمیسیون بفرمایید. بشارتی جهرمی – مساله عدم کفایت ریاست جمهور را مطرح کنید. رئیس- خیر،‌ هنوز بیست وچهار ساعت نشده است. از ساعت 30/9 به بعد و نزدیک به ساعت 10 بیست و چهار ساعت میشود واین یکی باید انجام بشود بعد نوبت آن است. قره باغ – حداقل در بیست وچهار ساعت. رئیس- آقای قره باغ گفتم کلمه حداقل در آئین نامه مصوب نیست. در آئین نامه پیشنهادی است. من اینها را دیروز گفتم . آقای کاشانی بفرمایید. کاشانی (مخبر کمیسیون)- بسم الله الرحمن الرحیم. گزارش کمیسیون مسکن وشهر سازی به مجلس شورای اسلامی. کمیسیون مسکن وشهرسازی در جلسه روز دوشنبه 7/2/1360 با حضور وزیر و معاونین مسکن وشهرسازی لایحه راجع به اجازه واگذاری اراضی داخل شهرکها برای تامین اعتبار مربوط به تکمیل ساختمانهای شهرک های نیمه تمام دولتی رامورد بحث وبررسی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد. لایحه راجع به اجازه واگذاری اراضی داخل شهرکها برای تامین اعتبار مربوط به تکمیل ساختمانهای شهرک های نیمه تمام دولتی. ماده واحده – به مدیریت دولتی شهرک هایی که به نحوی از انحاء در مالکیت دولت یا موسسات و شرکتهای وابسته به دولت میباشند،اجازه داده میشد برای تامین اعتبار جهت تکمیل ساختمانهای نیمه‌تمام شهرکها وپرداخت تعهدات ودیون خوداراضی داخل شهرک را پس از آماده سازی وتامین تاسیسات زیربنایی برای احداث واحدهای مسکونی یامصارف تجاری وصنعتی طبق طرح مصوب شهرک واگذار نماید. تبصره 1- برای مصارف مسکونی زمین به کسانی واگذار میشود که فاقد خانه مسکونی یازمین دیگر باشند. تبصره 2- نحوه تعیین قیمت فروش و واگذاری اراضی مذکور طبق آئین نامه ای خواهد بود که وزارت مسکن وشهرسازی تعیین و به تصویب هیات وزیران میرساند. تبصره 3- شرکتهای احداث کننده شهرک که مدیر دولتی دارند، ولیکن شرکت دولتی محسوب نمیشوند به تشخیص و تاییدوزارت مسکن وشهرسازی میتوانند تامیزان تکمیل تاسیسات زیربنایی وساختمانهای نیمه‌تمام شهرک از مزایای این قانون استفاده نمایند. گزارش کمیسیون امور اقتصادی و دارائی. گزارش کمیسیون امور اقتصادی و دارائی راجع به لایحه اجازه واگذاری اراضی داخل شهرکها برای تامین اعتبار مربوط به تکمیل ساختمانهای شهرک های نیمه تمام دولتی درتاریخ 10/10/59 موردمذاکره این کمیسیون قرار گرفت .این کمیسیون لایحه را به صورت اصلاح شده زیر به اتفاق آراء تصویب نمود. ماده واحده – به مدیریت دولتی شهرک هایی که به نحوی از انحاء در مالکیت دولت یا موسسات و شرکتهای وابسته به دولت میباشند،اجازه داده میشد برای تامین اعتبار جهت تکمیل ساختمانهای نیمه‌تمام شهرکها وپرداخت تعهدات ودیون خوداراضی داخل شهرک را پس از آماده سازی وتامین تاسیسات زیربنایی به کسانی که متعهد به بنای ساختمان شخصی در آن شهرک میباشند واگذار نماید. تبصره 1 و 2 به همان صورت بوده وتغییری در آن داده نشد. کمیسیون امور داخلی هم گزارشش را به مجلس شورا داده است و گفته است که : اجازه واگذاری اراضی داخل شهرکها برای تامین اعتبار مربوط به تکمیل ساختمانهای شهرک های نیمه‌تمام دولتی که به مجلس شورای اسلامی تقدیم گردیده بود و به کمیسیون امور داخلی ارجاع شد، پس از بررسیهای لازم و شرکت وزیر مسکن در کمیسیون و ادای توضیحات لازم در جلسه 28/10/59 این کمیسیون با اکثریت آراء عینا به تصویب رسید. یعنی عین آن چیزی که دولت آورده بود ، ولی شرح مختصری که من راجع به گزارش کمیسیون مسکن دراین باره میدهم، همانطوری که از عنوان لایحه پیدا است، این است که این شهرکها که فرم تشکیلش را و سرمایه اش را و صاحبانش را بطور مشروح، آقای مهندس گنابادی که در جریانش هستند توضیح خواهند داد ،‌ دارای یک سری ساختمانهای نیمه تمام و نیمه‌کاره بوده است ودرآن زمینی که به نام شهرک بوده است، تاسیسات زیربنایی ایجاد شده بوده است. آب و برق و کانال کشی و سایر باصطلاح لوازم مربوط به شهرک ایجاد شده است ، بعد از انقلاب صاحبان اصلی سهام آن شرکتی که این شهرک را ساخته است، به دلیل وامهای کلانی که از بانک گرفته بودند و پولهایی که در قبال واگذاری این زمینها به مردم و فروش خانه های مربوطه از مردم گرفته بودند اینها پولها را برداشتند ورفتند. نتیجتا این شهرک برای دولت به این شکل باقیمانده است. یک سری ساختمانهای نیمه کاره و اراضی که در آن تاسیساتی ایجاد شده بوده است ودولت خودش مجبور بوده است ، حالا اینکه چه سیاستی را میابیست درباره اینها در پیش میگرفت بحثی است به کنار، ولی بهر حال دولت در ابتدای کار مجبور بوده است مدیر دولتی برای اداره آنها بگذارد. الان مدت زیادی هم از این قضیه میگذرد، مدیر دولتی مخارج کارگرها، اداره کننده های شهرک، اینها هرروز برای دولت مخارجی را بدنبال داشته است و هزینه داشته است . به این فکر افتادند که این اراضی شهرکها راکه تاسیساتی هم در آن ایجاد شده است، به افراد واگذار کنند، به افراد بفروشند، از پولی که در ازای این مدت بدست میآید جهت تکمیل آن ساختمانها بکار برود وساختمانهای تکمیل شده را در اختیار کسانی که دارای خانه نیستند قرار بدهند. البته در حالت کلی باید توجه کنید اگر دولت راسا میخواست اقدام کند، هیچوقت نمیآمد مبادرت به ساختن این شهرکها بکند چون خانه ها تناسب ندارد،‌برای اینکه دولت بخواهد خودش بسازد و در اختیار مردم قرار بدهد یا شکل ساختمانها، به اصطلاح بیخود پیچیده تر و زیاد است یا اینکه وسعت زیادی دارد و برای دولت صرف نمیکرد ، ولی همانطور که توضیح دادم الان دولت با این واقعیت مواجه شده است که این شهرکها به این شکل نیمه کاره هست، اگر بخواهد رها کند به مرور زمان خرابی بدنبال دارد و این پولی هم که صرف شده است از بین میرود. این کاری بوده که بنظرش رسیده است که آن اراضی را به مردم بفروشد و از پولی که بدست میآید آن ساختمانها را تکمیل کند وساختمانهای تکمیل شده را مطابق آئین نامه ای که دولت تصویب میکند دراختیار کسانی که دارای خانه نیستند قرار بدهد. حالا مفصل تر مساله راجع به اساسا فرم تشکیل این شهرکها، شرکتهای مربوطه آقای مهندس گنابادی توضیح میدهند. و آقایان بهتر به قضیه وارد میشوند. رئیس- اول مخالف صحبت کند. منشی- آقای هاشمی سنجانی مخالف. هاشمی سنجانی- بسم الله الرحمن الرحیم. البته بنده برای این لایحه بعنوان مخالف اسم نوشته ام، لکن مخالفت من مطلق نیست، بلکه مخالفت با اطلاقش است. به این معنا که این شهرکها و زمنیهایی که الان میخواهد مورد فروش قرار بگیرد ، این زمینها اگر چنانچه زمینهایی موات است خصوصا با اینکه یک تاسیسات زیربنایی هم دولت در آنها تاسیس کرده است، البته این هیچ اشکالی ندارد که اینها را در معرض فروش قرار بدهند و بناهای نیمه تمام را تمام کند و در معرض احتیاج مستحقینش قرار بدهند. مخالفت با این معنا ظاهرا غیر معقول است. معادیخواه- تذکر آئین نامه ای دارم. رئیس- تذکرتان چیست؟ معادیخواه- مگر شور دوم این لایحه نیست؟ منشی- شور اول است. هاشمی سنجانی- در صورتی که این اراضی،‌اراضی موات باشد، چون البته آقایان همه بیشتر از بنده هم به این مسائل آگاه و هم مقید هستند به جهات شرعیه اش ، خوب تذکرات شرعیش هم بایستی داده بشود واما اگر این زمینها دایر یا بایر باشد ، مال خود دولت بوده باشد باز همین عمل را میتواند بکند واما اگر شرکتی بوده است و یا مالکهای شخصی دیگری داشته است، باز اینجا هم اگر توانستیم که مشمول اصل چهل ونهم قانون اساسی قرارش دادیم و این معنا باز مسلم شد که حرام است و طاغوتی بودند و چنین بودند، باز هم چون حکومت ، حکومتی اسلامی است و تا حکومت اسلامی است میتواند این کار رابکند واما اگر این که عرض کردم مطلق نیست بلکه با اطلاقش مخالفم واما اگر این مالکهای شخصی مشروعی دارد،‌ این زمین دایر یا بایر هم هست، اینجا است که ما حالا نمیتوانیم اجازه بدهیم.(ولو اینکه دولتی هست) این را بفروشد مگر با رضای صاحبش که به تمام معنا انشاءالله آنوقت بی اشکال از کار دربیاید، البته اصل عمل بسیار خوب و الان اینقدر از این شهرکها تمام و نیمه‌تمام مانده است که بیفایده است و همه‌اش داد بی‌خانمها بلند است که خانه و مسکن نداریم. هم از خود این بناها وهم از زمینهای آنها استفاده بشود، بسیار بجا است، ولی با توجه به این خصوصیات جزئی که در آنها پیدا میشود،‌عرض من همین است .والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته. منشی- آقای نقوی موافق. نقوی – بسم الله الرحمن الرحیم. یادم نمیآید ولی حالا که گفتند صحبت میکنم. رئیس- بلی، چون چند روز پیش در برنامه گذاشتند قاعدتا یادتان رفته است. نقوی- عرض کنم بطوریکه اکثر آقایان نمایندگان میدانند بعد از تغییر رژیم و شهرک هایی که در اختیار آنها بود، در اختیار دولت قرار گرفت. و این شهرکها، از جمله شهرک غرب و شهرک اکباتان اینها قبلا با خریدارها قراردادی بسته بودند که در صورتی که تا یک میزان معینی اینها کار کردند یک مبلغی وام بدهند و یک پولی هم از مردم گرفتند. نتیجتا بعد از انقلاب مؤسسین اینها از کشور فرارکردند و سرمایه هنگفتی از ملت و یا دولت که فرق نمیکند ، بردند . بطوریکه اکثر این شهرکها الان شاید چند برابر سرمایه اولیه به دولت بدهکارند .در کمیسیون مسکن روی این موضوع بررسی شد که آیا دولت این بدهیها را خودش تقبل بکند و این شهرکها را هم مشمول همان قانون اراضی موات شهری بکند، یعنی زمین قابل واگذاری نباشد و رایگان بدهد یا اینکه این ساختمانهایی که الان نیمه تمام مانده است و خریدارها حاضر نیستند بقیه بدهیشان را بدهند، (به علت اینکه تکمیل نشده است) دولت بیاید اینها را تکمیل بکند و در برابر آن طلبی که دارد وصول بکند. البته نظر عده ای از آقایان که مراجعه کردند این بود که چون عده‌ای از مستضعفین بی خانه هستند این زمینها هم همانطور واگذار بشود و آن بدهی زیاد را هم دولت پرداخت بکند، ولی بهر حال راه معقولی که بنظر رسید این بود که دولت بیاید زمینهایی که در داخل این شهرکها یعنی فقط شهرک های دولتی قرار دارد به قیمت عادلانه واگذار بکند و از محل وصول این پول، یعنی از محل فروش این زمینها نسبت به تکمیل آن ساختمانها و پرداخت دیونی که آن مالکین به دولت داشتند اقدام بکند. شاید درظاهر امر اینطور بنظر بیاید که خوب اینجا دولت خودش یک تاجر میشود و احتمالا ممکن است قیمتها بالا برود ویا وارد معاملات زمین بشود. ولی در برابر یک تعهدی که دولت نسبت به این افراد دارد، اگر دولت این کار را نکند واین ساختمانها را تکمیل نکند، علی الاصول آن بدهی که اینها به دولت دارند که شاید در حدود چندمیلیارد تومان میشود، صحبت کمی هم نیست، اینها به کلی از بین خواهد رفت. بنابراین من با اصل این موضوع که نه تنها با قیمت کم بلکه با قیمت عادلانه روز، فقط زمینهای داخل شهرک های دولتی را، وزارت مسکن به متقاضیان واگذار کند واز محل این درآمد ضمن تادیه آن دیون نسبت به تکمیل ساختمانها و احتمالا قطعات کوچکتری هم اگر بخواهد به طور رایگان به افراد واجد شرایط و مستحق واگذار کند ، من موافقم. منشی- آقای واعظی مخالف بعدی. واعظی- بسم الله الرحمن الرحیم. در طلیعه سخنم باز یک حدیثی بخوانم. قال رسول الله (ص): ”کل المسلم حرام عرضه ودمه وماله” . مجلس شورای اسلامی باید کمال دقت را در رعایت حدود مالکیت افراد داشته باشد . این اراضی که شهرکها در آن تاسیس شده است اگر از طرف دولت باشد بسیار بجا است و بایستی نگذارند این اموالی که آنجا ریخته شده است ضایع بشود واما اگر از طرف سرمایه‌دارها باشد به جرم سرمایه‌داری او فرار کرده است و دولت ضبط کرده است. این درست نیست. اگر آن سرمایه‌دار از طریق نامشروع اقدامی کرده است، بلی، ولی غالبا کسانی که سرمایه داشتند و در اراضی موات رفتندو آن موات را احیاء کردند ولو با خیابان کشی، برق کشی، آبرسانی وامثال اینها ، اینجاها واگذار کردن این اراضی و شهرکها به دولت که از آنها خلع ید بکنند، در آن قسمت از اراضی و شهرکها این نابجا است و درست نیست و لذا من باز با اطلاقش مخالفم. منشی- آقای موحدی ساوجی. موحدی ساوجی- بسم الله الرحمن الرحیم. چون بحث در باره کلیات این لایحه هست ،‌ آن مقدار که در کمیسیون داخلی این لایحه مطرح شد و وزیر محترم مسکن هم تشریف آوردند و توضیحاتی دادند که ایجاب میکرد که این لایحه به مجلس بیاید، برای این ساختمانهای نیمه تمام شهرک هایی که الان روی دست دولت مانده است و کارش هم نمیشود کرد، اگر آغاز کار بود ودولت فرض کنید که میخواست مجوزی از مجلس بگیرد که شهرک هایی مثلادر تهران یا شهرهای بزرگ بسازد خوب مسلم ما موافقت نمیکردیم . اما اینها میراثهایی از گذشته است. شهرک هایی بوده است که سرمایه داران و کسانی که یا از وابستگان نزدیک وخود رژیم پهلوی بودند و یا یک گونه ارتباطی داشتند ، برای سودجویی آمدند زمینهای بایر را در اطراف شهری مثل تهران، تپیه ها را گرفتند و بعد هم به وسیله گرفتن یک تاسیساتی برق وآب و خیابان کشی ونقشه و این چیزها، به قیمتهای گزافی فروختند و پولهای زیادی هم به جیب زدند.البته مردم هم خریدار بودند، مردمی هم که خریدار بودند ، شاید واقعا اکثرشان نیازمند بودند که میآمدند مثلا یک قطعه زمین میخریدند یا آن خانه‌ای را که اینها با آن شرایط میساختند، آن خانه را خریداری میکردند یک پولی نقد میدادند و بقیه را هم به اقساط از آنها میگرفتند. حالا این شهرکها ساختمانهایی دارد که نیمه تمام هست و نمیشود این ساختمانهای نیمه تمام را بگوییم دولت همینطور رها کند تا زمستان و تابستان و برف و باران نابود بشود. خود این هم سرمایه دولت است. لذا چاره ای نیست جز اینکه ما موافقت بکنیم ودر مجلس تصویب بشود که دولت بتواند این خانه ها واین ساختمانهای نیمه تمام را تکمیل کند ومطابق ضوابطی که دارد به افرادی که خانه ندارند و زمین برای ایجاد ساختمان ندارند واگذار کند. والسلام. منشی- آقای موسوی خراسانی مخالف بعدی بفرمایید. موسوی خراسانی – من صحبت نمیکنم. منشی- شما صحبت نمیکنید؟ موافق بعدی آقای رنجبر بفرمایید. محمد تقی رنجبر- صحبتی ندارم. رئیس- آقای مهندس گنابادی میتوانید صحبت بفرمایید به آقایان هم بگویید در جلسه حاضر شودند برای رأی‌گیری در کلیات. مهندس گنابادی – بسم الله الرحمن الرحیم. پریروز فرصتی نشد از زحماتی که خدمت خواهران وبرادران دادم تشکر کنم. حالا تشکر میکنم. امیدوارم که بتوانیم آئین نامه را طوری بنویسیم که مورد تایید شما باشد و طوری اجرا کنیم که مشکلی از مشکلات ودردهای مملکت برداشته باشیم وکاری کرده باشیم. در مورد این شهرکها من یک توضیح میدهم. بعد علت تقدیم این لایحه را خدمتتان عرض میکنم. اصولا بیشتر گرفتار شهرک هایی هستیم که قبلا خصوصی بودند ، یعنی سرمایه دار خصوصی بودند وسرمایه‌گذاری کرده بودند که این شهرکها را بسازند وتکمیل کنند وبه مردم بفروشند و برنامه‌ریزی که برای اینها میکردند اکثرا اینطوری بوده واینهایی که ما الان گرفتارشان هستیم باین صورت است. زمینهای موات یا بایر حالا چه جورش خود داستان جدایی دارد که از حوصله این جلسه خارج است، میگرفتند و سندش را به اسم یک شخصیت حقوقی یا احتمالا یک نفر میکردند یعنی سند زمین به اسم یک شخصیت میشده، بعد قبل از اینکه اصلا هیچ کاری را شروع بکنند این سند را گرو بانک میگذاشتند و از بانک مقدار زیادی اعتبار یا پول مستقیما میگرفتند وبه حساب شرکت میآوردند . بعد ضمن همین کار یک ماکتی هم درست میکردند ، یک نقشه ای هم میکشیدند وشروع میکردند از مردم پیش‌قسط گرفتن، یعنی این دو نوع پول بود. نوع اول که سند را گرو بانک میگذارند وپول میگیرند. بعد همانجایی که سندش در گرو بانک است از مردم مقدار زیادی پیش قسط میگیرند و باز از همین مردم مقدار زیادی سفته میگیرند برای اقساط دیگر این خانه ای که برایشان در نظر گرفتند و اصلا فقط نقشه اش یا ماکت آن هست و آن سفته ها را دومرتبه در بانک میگذاشتند وباز دومرتبه اعتبار پول میگرفتند و به صندوق شرکت میآوردند و بهمین نحو کار شرکت شروع میشد. حالا بعضی ازاین شرکتها احتمالا کارشان تمام شده است . بعضی از این شرکتها کارشان مانده است. شرکتهایی که کارشان تمام شده است ما با آنها کاری نداریم. کارشان تمام شد وتحویل دادند ورفتند و پول گرفتند وبردند. شرکتهایی که کارشان مانده است مقدار زیاید از این پول را، در اثر انقلاب ، فهمیدند که چه خبر است، خارج کردند، اگر خود سهامداران در ایران هستند ، پولشان احتمالا در ایران نیست. وبعضیها اکثرا در ایران نیستند. پس ما حالا گرفتار (اینجوری تشریح کنم) یک مقدار زمین هستیم که یک مقدار تاسیسات ساختمانی روی آن بنا شده است که آن زمین وآن ساختمان اینطوری بدهکار است. زمینش به بانک بدهکار است. ساختمانهایش در بعضی مواقع به بانک و بمردم که این مردم اکثرا افراد متوسطی بودند، کارمندانی بودند که میخواستند خانه‌دار بشوند، آپارتمانی بخرند، خانه ای بخرند. از اینها میخریدند و ما باید اینها را تمام کنیم. با برخوردی که با این داشتیم وداریم دو برخورد میتوانیم داشته باشیم که قبلا خدمتتان عرض کردم بخاطر لایحه دیگری که خدمتتان آوردیم ، یا بی تفاوت نگاه کنیم و بگذاریم خود مردم بیایند وهماهنگی بکنند واین کار را بکنند یا ما خودمان مستقیما وارد بشویم. و حال اینکه کدام مناسب تر است چون اجرا شده نمیتوانیم قبول کنیم که کدام مناسب تر است . شاید مناسب بود که خود مردم میرفتند و اینکار را میکردند چون ما اعتقاد داریم که خودمردم بهتر از دولت کار میکنند، و این کار را تمام میکردند. الان گرفتار این هستیم که اکثر اینها را مدیر دولتی گذاشتند یعنی دادگاه انقلاب رای داده است. احتمالا مصادره کرده ودر اختیار دولت گذاشته و دولت هم مدیر دولتی گذاشته است. یعنی ما بعنوان دولت مجبوریم که این شهرک را باهماهنگی مردم وامکانی که داریم تمام کنیم. از آنطرف هم یک سری سرمایه ملی است. یعنی آجر و آهک و سیمان وآهن مصرف شده. خوب است که این تمام بشودو قابل استفاده بشود و این را هم عرض کنم اگر بعنوان وزارت مسکن و شهرسازی و فکری که الان داریم شاید شروع میکردیم این شهرکها رانمیساختیم ولی الان بخاطر این خرجی که شده ، نیرویی که صمرف شده، مصالحی که مصرف شده واین سرمایه ملی که هست، خوب است که تمامش کنیم و قابل استفاده بشود. اصولا شهرک‌سازی یک مقدار زیادی تاسیسات زیربنایی دارد یعنی آسفالت میخواهد، جدول میخواهد، فاضلاب میخواهد، لوله‌کشی آب میخواهد و خدمات شهری میخواهد.این خدمات شهری را یا دولت باید همه اش را بدهد یا همانطور که قبلا خودشان این کار را میکردند و طبق قانون موظف هستند از پول شهرک خرج اینجا بکنند، باید خرج بکند، من برای مثال خدمتتان عرض کنم. یکی از شهرک هایی که ما محاسبه کردیم ،دیدیم که حدود 8 میلیارد تومان پول میخواهد که اینجا خرج بکنیم. برای اینکه مقایسه کرده باشم، خدمتتان عرض کنم که بودجه ای که امسال برای وزارت مسکن وشهرسازی تقدیم مجلس شده است یک چیزی حدود 12 میلیارد تومان است . البته 8 میلیارد را در یکسال نمیشود خرج کرد. این بودجه وزارت مسکن وشهرسازی در یکسال است. مقایسه کنید که رقم، رقم بزرگی است. خلاصه اینکه ، فکر کردیم که برای اینکه این مشکل را حل کنیم این زمینهایی که در داخل شهرک است وباید خدمات به خود همین زمینها بدهیم، این زمینها را به یک عده ای که احتیاج دارند وخانه برای خودشان میخواهند بسازند بفروشیم واین پول را خرج خود شهرک کنیم. البته مشکل داریم. همه شهرکها زمین ندارند ومشکل شان با این لایحه حل نمیشود. ولی بازمقدار زیادی مشکل حل میشود. خواهش کردند که من دو مرتبه این مساله را تذکر بدهم. مطلب این است که همه اینهایی که در اختیار دولت قرار گرفته ، دادگاه انقلاب روی آن رای داده است واز نظر شرعی بنظر میرسد که فکرهایش را کرده است .یعنی ما بدون اینکه کسی رفته همینطوری نرفتیم آن شهرک رابگیریم تا دادگاه انقلاب رای ندهد ودر اختیار دولت نگذارد شهرکها نمیتوانند مدیر دولتی داشته باشند. یا طبق قانون است که مدیر دولتی باید بگذاریم ، در عین حال ما خودمان نرفتیم مدیر دولتی بگذاریم یا طبق قانون گذاشتیم یا دادگاه انقلاب در اختیار دولت گذاشته که مجبور شدیم ما دخالت، وقتی دخالت کردیم یعنی شرعی وقانونی است انشاءالله واز نظر شرعی فکر کنم اشکالی نداشته باشد . حالا چون شور اول است، در شور دوم هم میشود بیشتر روی این هم فکر کنیم و اگر برادران پیشنهادی دارند در شور دوم بدهند تا رویش فکر کنیم. خواهش ما این است که انشاءالله تصویب بشود. رئیس- تابلو 181 نفر را نشان میدهد، ولی منشیان میگویند 186 نفر حضور دارند. فعلا کلیات لایحه واگذاری اراضی داخل شهرکها مطرح است . یعنی اصل آن ، از این که گذشتیم بعد به شور دوم میرود. کسانیکه با اصل این لایحه موافق هستند قیام بفرمایند (147 نفر ایستادند) تصویب شد. و اما برنامه بعدمان همانطور که میدانید دوفوریتی آئین نامه اجرایی عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور است که از ساعت 5/9 زودتر نمتیوانیم کار را شروع کنیم. (عده ای از نمایندگان: ساعت 9 بود) آقای موسوی میگویند ساعت 9 بود. چون آقای موسوی مسؤول پخش این هستند. بهر حال ما این تنفسی که باید بعدا بدهیم الان میدهیم . آقایان ساعت 9 تشریف بیاورند که آماده باشیم برای بحث. (جلسه ساعت 45/8 بعنوان تنفس تعطیل شد ومجددا در ساعت 45/9 به ریاست آقای هاشمی تشکیل شد. ) 5- تصویب آئین نامه چگونگی بحث در باره عدم کفایت سیاسی رئیس جمهوری. رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم. جلسه برای ادامه مذاکرات رسمی است. دستور جلسه آئین نامه چگونگی بحث در باره عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور است. کسانی که این طرح را داده بودند یکی از آنها مختصری مطرح کنند . بعد مخالف و موافق صحبت کنند. آقای الویری شما اولین امضاء کننده هستید. بفرمایید. الویری- بسم الله الرحمن الرحیم. من یکبار آئین نامه را میخوانم. ”طرح قانونی عدم بررسی کفایت سیاسی رئیس جمهور. ماده 1- تقاضای رأی به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور وقتی قابل طرح در مجلس است که حداقل به امضای پنجاه نفر از نمایندگان رسیده باشد. ماده 2- تقاضای مزبور باید کتبا در جلسه علنی مطرح و برای رئیس جمهور ارسال گردد. ماده 3- رئیس جمهور و مخالفین وی مجاز نخواهند بود در ضمن استدلال و توضیحات خود موضوعات دیگری را که به مورد اصلی مربوط نیست مطرح نمایند. ماده 4- وقت برای مذاکره مخالفین و رئیس جمهور حداکثر برای هر کدام متناوبا ده ساعت خواهد بود. تبصره 1- هر یک از موافقین طرح حدکثر میتواند یک ساعت صحبت نماید. تبصره 2- رئیس جمهور میتواند قسمتی از وقت دفاع خود را در اختیار بعضی از نمایندگان موافق خود قرار دهد. ماده 5- رأی گیری در مورد عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور علنی بوده و بوسیله اکثریت مطلق آراء نمایندگان حاضر در جلسه معتبر خواهد بود. (البته شانرده نفر امضاء کرده اند ). توضیح خیلی مختصری میدهم . فی الواقع برای اینکه برای رای به عدم صلاحیت رئیس جمهور، ما یک روال و شیوه ای داشته باشیم چند تا سوال کلا اول مطرح بود که میبایستی دراین آئین نامه روشن بشود. یکی اینکه بطور کلی چندنفر میتوانند در خواست عدم کفایت سیاسی بکنند. با صحبتی که با تهیه‌کنندگان طرح شد، باین نتیجه رسیدیم که این صحیح نخواهد بود. احیانا ده نفر یا پانزده نفر ، فورا بیایند یک رئیس جمهوری را که چند میلیون نفر به او رای داده اند، درخواست عدم کفایت سیاسی بکنند. وقت مجلس برای مدتی گرفته بشود و بعد هم به نتیجه ای نرسد.این است که یک عدد نسبتا بالاتری گفتند. گذاشته بشود که در اینجا 50 نفر تصویب شد. (برای تهیه کنندگان طرح ) البته این توضیح را بدهم که پیشنهادهای هماهنگی رسیده با امضای تعداد زیادی که ممکن است تغییراتی روی این داده شود. بعد مساله دیگری که مطرح بود شیوه رای گیری هست.آیا بوسیله قیام و قعود باید صورت بگیرد؟ آیا رأی گیری بصورت علنی بایستی باشد؟ با کارت باشد؟ چگونه باشد؟ این هم سوالی بود که میبینید در ماده 5 این طرح قانونی مشخص شده . نکته دیگری که باز مورد سوال بود، آیا رئیس جمهور میتواند شرکت کند و توضیح بدهد یا نه؟ که همانطور که مشاهده میکنید در اینجا هم مشخص شده است. وقت موافق ده ساعت، وقت مخالف ده ساعت و برای وقت رئیس جمهور هم در دورن همان ده ساعت مخالفین طرح گنجانده شده است. بنابراین رئیسی جمهور یک مقداری میتواند خودش استفاده کند، بقیه اش را میتوانند مخالفین طرح از داخل مجلس ثبت نام بکنند. نکته دیگری که باز در این طرح هست، نحوه مطرح شدنش در مجلس هست که اشاره شده است ، به رئیس داده میشود. رئیس اعلام میکند و بایستی باطلاع رئیس جمهور هم برساند تا اگر رئیس جمهور میخواهد شرکت بکندواز خودش دفاع بکند این امکان را داشته باشد. این توضیحی بود در مورد طرح که لازم بود. رئیس- بسیار خوب ،الان کلیات این طرح مطرح است. آقایان وارد جزئیاتش نشوند که این ماده چیست، آن ماده چیست؟ اگر حرفی واقعا در کلیات هست یعنی اصل اینکه یا ما آئین نامه ای برای این کار لازم داریم یا نه؟ اگر کسی دراین باره میخواهد صحبت بکند. یکی از نمایندگان – آقای هشامی ، مساله این نیست که برای این کار آئین نامه لازم داریم یا نداریم، یعنی اگر طرح رد بشود نتیه اش این نخواهد شد که آئین نامه لازم نداریم. بلکه نتیجه این خواهد بود که این آئین‌نامه مردود است و باید آئین نامه دیگری را به مجلس بیاوریم. رئیس- حالا بهر حلا خواهش میکنم شما دیگر وسط حرف من حرف نزنید. کسانی که ثبت نام کردند فقط صحبت میکنند. من فقط تذکر میدهم.این یک تذکر، آقایان در بحث شان از کلیات خارج نشوند، وارد جزئیات نشوند، تذکر دوم من بصورت یک تقاضایی است که در عین حال مربوط به مدیریت مجلس هم هست و آن این است که در این بحث که بحث حساس سیاسی است، آقایان خیلی مراقبت کنید که الفاظ و تعبیراتی که با شأن مجلس مناسب نیست بکار نبرید، موهن نباشد. چون ما میخواهیم استدلال بکنیم، حرفمان را بزنیم . با تغییراتی بزنید که رکیک نباشد، موهن نباشد، اهانت به طرف نباشد، البته مطلب را آدم باید بگوید. خود مطلب ممکن است تحقیر طرف باشد،اما الفاظ را سعی کنید الفاظ شایسته یک نماینده مجلس بکار ببرید. من از شما این خواهش را میکنم. این بحث این ارزش را دارد که من این تذکر را بدهم. حالا اولین مخالف را بگویید صحبت کنند. منشی- آقای دکتر ولایتی بفرمایید. دکتر ولایتی – بسم الله الرحمن الرحیم. توقع ما این بود که آقایانی که این طرح را دادند طوری تنظیم بشود که راه گشا باشدودر جهت حل مطلبی که در پیش داریم به ما کمک بکند ولی با دقت دراین طرح این نتیجه عاید نسان میشود که این طرح نه تنها تسهیلی درامر مورد نظر ایجاد نمیکند. بلکه بی جهت دست وپای ما را میبندد . یعنی در اعمال وظایف قانونی مان، اگر با امکانات آئین نامه ای و قانونی که داریم نتوانستیم و یا حدس بزنیم که نمیتوانیم مشکل را حل کنیم. خوب، طبیعی است که برای کمک به آن از طرحهایی این چنین استفاده بکنیم. اینطور که از متن این طرح برمیآید وآقای الویری هم توضیح دادند و راجع به انگیزه ها یا حاصل جمع‌بندی انگیزه‌ها این است که آئین نامه موجود مجلس برای پاسخگویی به یک چنین امری کافی نیست. حالا اگر ما بررسی بکنیم و باین نتیجه برسیم که این آئین نامه پاسخگوست ، طبیعی است که فلسفه وجودی این طرح منتفی است. اول ببینیم که این مطلبی که مطرح شده بعنوان ماده واحده مربوط به عدم کفایت سیاسی آقای بنی صدر ،این چه عنوانی دارد، این بنظر من یک طرح است با استنباطی که از قانون اساسی و آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی داریم. بر طبق اصل 72 قانون اساسی ”اصل 74- لوایح قانونی پس از تصویب هیات وزیران تقدیم میشود. (منظورم از این قسمت به بعد این اصل هست . و طرحهای قانونی به پیشنهاد حداقل 15 نفر از نمایندگان در مجلس شورای ملی قابل طرح است. ” برای اینکه بدانیم به چه چیزی طرح گفته میشود به ماده 86 آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مراجعه میکنیم . اولین جمله این ماده تعریف طرح است. طرح قانونی که در قانون اساسی به آن اشاره شده. ”ماده 86- طرح قانونی پیشنهادی است که از طرف نمایندگان مجلس لااقل به امضای پانزده نفر در مجلس به رئیس داده میشود و الی آخر ماده 000 ” پس به این ترتیب ملاحظه میفرمایید که ما برای تعریف طرح دچار اشکال نیستیم. هر پیشنهادی که محدوده وظایف قانونی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با امضای حداقل 15 نفر به رئیس مجلس داده بشود. این عنوان طرح دارد. بنابراین ،‌این چیزی که داده شده، طرح است و تمام مواد واصولی که مربوط به طرحها میشود، در این مورد میتوانند مصداق داشته باشد. اما حقوقی که قانون اساسی به مجلس داده بر طبق بند 5- اصل 110 هست که میگوید: ”عزل رئیس جمهور بادرنظر گرفتن مصالح کشور پس از حکم دیوان عالی کشور به تخلف وی از وظایف قانونی با رای مجلس شورای ملی به عدم کفایت سیاسی او”. یعنی یکی از این دو مقدمه باید حاصل بشود وبعدرهبر تصمیم بگیرند برای عزل رئیس جمهور. پس بحث راجع به کفایت سیاسی آقای رئیس جمهور از حقوقی است که قانون اساسی به نمایندگان داده است. و اما اینکه آیا این آئین نامه ای که ما در دست داریم وبا آن عمل میکنیم جوابگوی این کار ما هست یا نه؟ مطابق قواعد منطقی ، یک قانونی که شمول عام دارد یا آئین نامه ای که شمول عام دارد و قرار است دستور کار یک جمعی باشد یعنی حقوقی که قانون اساسی به ما داده ، آئین نامه دستور کارمان هست و کادری را مشخص میکند که در این کادر ما حقوق ملت را از این کانال اعمال بکنیم. میخواهیم ببینیم که این آئین نامه ای که به تصویب دو سوم از نمایندگان محترم مجلس رسیده این کافی هست یا نیست؟ چون شمول عام دارد اگر کسی که مدعی است که این کافی نیست برای بحث در مورد کفایت یا عدم کفایت آقای رئیس جمهور،‌بینه با آن هست یعنی آن هست که باید دلیل بیاورد که باین دلایل و آن هم با تکیه به نصوص قانون اساسی ویا مواد آئین نامه داخلی که بر طبق این دلایل و مصرحات باید امر مربوط به کفایت سیاسی رئیس جمهور، یک آئین نامه خاصی داشته باشد . چرا این فکر پیدا شده که این آئین نامه پاسخگو نیست؟ من تصورم این است که چون امور جاری مملکت که درمجلس مطرح میشود نوعا از مسایل روزمره و عادی است وچون ما عادت کردیم به این مسائل راجع به برق و آب و زمین و تلفن و اینها، موقعی که با یک چنین امر مهمی برخوردمیکنیم شاید برای ما کمی وهم و خوف ایجاد شود که این آئین نامه ای که با آن قوانین تلفن وراه وغیره را بررسی میکنیم و مورد استنادمان برای تصویب قوانین هست. این که نمیتواند در مورد کفایت آقای رئیس جمهور پاسخگوی نیازهای ما باشد .در حالیکه این استنباط شخصی ما هست. بنده عرض میکنم که آنهایی که موافق طرح این آئین نامه هستند دلایل مستند و صریح و نص بیاورند که در اینجا در قانون اساسی یا در اینجا در آئین نامه داخلی تاکید کرده و مشخص کرده که اگر قرار است راجع به کفایت سیاسی رئیس جمهور صحبت بشود، باید آئین نامه خاصی مطرح بشود. و اما ضرورتش چیست؟ بنده عرض میکنم که ما نمیتوانیم کتمان بکنیم که وضعیت مملکت جوری است که ایجاب میکند مجلس هر چه زودتر در این خصوص تصمیم بگیرد. حالا با کفایت یا عدم کفایت، تکلیف مردم باید روشن بشود. یعنی ایشان الان رسما رئیس جمهور است وقانونا رئیس جمهور است و بعلت بی‌کفایتیهایی که در طول حکومتشان داشتند امام وامت را به خروش آورده است و مردم در خیابانها به راه افتادند واین کاری که شاید ما باید بفکرش میبودیم که کم و بیش بودیم . راجع به کفایت ایشان، از بدو تاسیس مجلس در این مجلس دارد بحث میشود. یعنی نطقهای قبل از دستور ، مسائلی که در جلسات علنی گفته میشد ، یکی از وجوهش زیر سوال قرار دادن کفایت ایشان بوده است. یعنی اینطور نیست که ما بگوییم که این بحث یکساعته، دو ساعته. سه ساعته، دو روزه است ، خیر، مردم بدانند و دنیا دباند همانطور که اگر یک مروری کافیست به صورت مذاکرات و نطقهای قبل از دستور بکنید واین همه خروشی که از نمایندگان برمیخاست در رابطه با سوء تدبیر ایشان و بی کفایتی ایشان در اداره امور، همینها گویای این است که این بحث مفتوح بوده وشروعش هم ازشروع مجلس بوده است. اینطور نیست که ظرف دو ساعت یا سه ساعت تصمیم گرفته بشود که بعضیها بگویند این امر باین مهمی، عرض کردم که دلیل منصوصی نداریم. ماده صریحی نداریم نه در قانون اساسی و نه در آئین نامه که باید راجع به ایشان یک وضعیت خاصی، یک آئین نامه خاصی آورده بشود. عرض کردم که مملکت در حال غلیان است و مردم خودشان شاهد بودند وندای امام را هم پاسخ گفتند. تکلیف این مردم را روشن بکنید. رئیس جمهور در حالیکه هنوز قانونا رئیس جمهور است مردم توی خیابانها بر علیه او شعار میدهند و ما باید بمردم بگوییم شما که ما را نماینده انتخاب کردید، بعد از بحثها اگر مجلس به این نتیجه رسید که ایشان کفایت دارد و میتواند سر کار باشد بمردم اعلام بکنیم که بگوییم چون امام هم فرمودند ، نظرشان این است و اصلا اساس جمهوری اسلامی این است که مسائل بر مبنای قانون پیش برود، در مجلس شورای اسلامی که خودتان رای دادید نظر اکثریت این است که ایشان کفایت داردواگر با بحثها و دلایل به این نتیجه رسیدید که ایشان کفایت ندارد، مملکت را خلاص بکنید از ایو وضع . بالاخره مردم تکلیفشان روشن بشود. اگر ایشان کفایت ندارد واکثرا معترفند که کفایت ندارد، این بحثی است که مربوط به مراحل بعد است اگر این ثابت شد که ایشان کفایت ندارد، زودتر تکلیف مردم وایشان را روشن بکنید. والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته. منشی- آقای موحدی ساوجی ، موافق. موحدی ساوجی- بسم الله الرحمن الرحیم. یک وقتی ما از اینجابحث را شروع میکنیم که آیا برای بررسی طرح عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور درآئین نامه داخلی مجلس ، ما چیزی داریم یا نداریم ، در آئین‌نامه داخلی مجلس مسلم چیزهایی که به مجلس میآید ، مطالبی که به مجلس تقدیم میشود یا بصورت لایحه است از ناحیه دولت و یا به صورت طرح است از سوی نمایندگان . آنجا دیگر کیفیت اینکه به چند امضا برسد و چطور به مجلس بیاید ، همه مشخصاتش هست که چند ساعت مخالف و موافق میتوانند بحث کنند و رئیس هم میتواند تمدید بکند ودر صورت لزوم حتی از دو ساعت بیشتر هم اگر مجلس رای بدهد میتوانند در باره یک طرحی اگر خیلی مهم باشد، فرض کنید مجلس رای بدهد که 5 ساعت باید بحث بشود، میتوانند این کار را بکنند. اما مساله کفایت سیاسی رئیس جمهور تحت همین عنوان ما در آئین نامه چیزی نداریم و برادرانی که بنظرشان آمد ضرورت داشته باشد یک طرحی را برای بررسی آئین نامه عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور به مجلس بیاورند و با قید دو فوریت آوردند، خوب موادی هم دارد. البته این مواد هم حک و اصلاح و حذف والحاق هست . اما مساله ای که اینجا مطرح است این است که آیا ضرورت دارد ، نه از آن جهت که ما در آئین نامه دستمان بسته است وهیچ راهی و روزنه ای برای بررسی کفایت سیاسی رئیس جمهور در آئین‌نامه داخلی گذشته مان نمی‌یابیم. نه از این جهت، آیا از جهت دیگر ضرورتی دارد که ما یک آئین‌نامه‌ای تحت این عنوان که کفایت سیاسی رئیس جمهور چگونه بررسی بشود، این را در مجلس الان آورده‌ایم و رویش هم بررسی میکنیم و تصمیم میگیریم. این کلیاتش من فکر میکنم که لازم باشد که حالا آقایان یا رای میدهند به کلیات، رای لازم را میآورد یا نمیآورد و بعد هم چه تصویب میشود بستگی دارد به بررسیهایی که میشود ونظر نمایندگان ، اما این خوب است که اقلا در مجلس بررسی بشود که آیا رئیس جمهور میتواند مثلا در مجلس حضور بهم برساند یا نه؟ میتواند از خودش در مجلس دفاع بکند یا نه؟ چند ساعت میتوانند موافقین طرح عدم کفایت سیاسی صحبت کنند و چند ساعت آنهایی که مخالفند و چند ساعت خود رئیس جمهور که مثلا اگر تمایل داشته باشد و شرکت بکند وبخواهد از خودش دفاع بکند، که از نظر کیفیت بررسی و زمان بررسی بنظر میرسد که این لازم باشد که در مجلس مطرح بشود. حالا اعم از اینکه چگونه تصویب بشود. آن بعدا مطرح خواهد شد. لذا من بااین مساله موافق هستم که البته نه اینکه خیلی زیاد ما از این مساله بخواهیم خدای نکرده سوء استفاده های سیاسی بکنیم و پیشنهادهای بیخود، مثلا پنج صفحه ای بدهیم، خوب از نظر طرحهای دوفوریتی مثلا کسی میتواند ده صفحه پیشنهاد بدهد، هر چه بنظرش میآید، بعد هم برای همین مساله آئین نامه ده روز مجلس را معطل بکنند . خوب ده نفر پیشنهادهای خیلی مبسوط به مجلس بدهند و همینطور معطل بکند. من معتقدم که ما این رادر دست اندازهای سیاسی نیندازیم اصل ضرورت داشتن یک آئین نامه را قبول کنیم و آنچه که لازم هست تصویب کنیم. والسلام. رئیس- مخالف بعدی صحبت کند. منشی- آقای سید محمد خامنه ای . سید محمد خامنه ای- بسم الله الرحمن الرحیم. ”ان الله یعلم ما تفعلون وال تکونوا کالتی نقضت غزلها من بعد فوت انکاثا” من با اغتنام فرصت تمام مطالبی را که برادرمان آقای دکتر ولایتی فرمودند ، بعنوان نظر خودم تایید میکنم و معتقدم در مجلسی که آئین نامه ای هست و برادران معتقدند که طرحی را ، یعنی چیزی را که یا طرح یا لایحه میتواند باشد و این طرح است که به مجلس آورده اند، آئین نامه لازم را داریم و نحوه رسیدگی به این طرح هم مانند همه طرحها در آئین نامه هست و رفتن به قضیه ودنبال یک آئین‌نامه خاصی برای این موضوع رفتن، جز اطناب واسراف در وقت چیزی نیست. به حکم قانون اساسی ما از اسراف و تبذیر منع شده‌ایم . بدترین اسرافها اسراف عمر و اسراف فرصتها و فرجه‌هایی است که گاهی زمانه به انسان میدهد و همیشگی نیست. اما مطلب دیگری هم من دارم و آن اینکه بنظر من ما جز طرح ولایحه چیزهای دیگری هم داریم. روز پیش هم این را دوبار تکرار کردم. ما در قانون اساسی در اصل 110 ملاحظه میکنیم که رای مجلس شورای ملی به عنوان چیزی که لازمه‌اش این نیست که بدنبال طرحی باشد آمده است و ظاهرش هم این است که رای به هر صورت آمد چون موضوع خاصی هست این تابع مقررات رسیدگی به لوایح و طرحها نیست. خود این مجلس بارها این عمل را با عمل خودش پذیرفته و قبول کرده است. مثلا ما در مساله گروگانها این عمل را انجام دادیم. آن طرح بود یا لایحه ؟ بارها هم بحث کردید و جوابی نگفتید، بعد هم خارج از طور وعادت مجلس و آئین نامه نه بصورت طرح و نه لایحه و بدون آئین نامه حل شد. خوشبختانه نتیجه بعدی هم ببار نیاورد و همچنین انتخاب نمایندگان صدا وسیما و قانونش واین مساله ای بود که بارها تکرار شد. من نمیدانم چرا در اینجا در یک چنین فرصتی کم و نیازی شدید ونگرانی عمیق از ناحیه ملت ، ما آمده ایم دنبال یک آئین نامه ای که عملا چیزی جز نقض غرض نیست وداستان آن پیرزنی خواهد شد که هر چه را میبافت، به هم میزد و پنبه میکرد. آئین‌نامه‌ای که پیشنهاد شده است ، پنج ماده و دو تبصره ، دارد که تقریبا هفت بند میشود. طبق مقررات حتی آئین نامه قدیم ، چون دوفوریتی است قابل بحث و بررسی و پیشنهاد کتبی است ، فی المجلس شما با 180 نفر که هر کدام یک پیشنهاد بدهند چه میکنید؟ و در باره هر یک سه نفر صحبت میکنند و یک ربع وقت صرف میکنیم. شما این مقدار را هر قدر‌، تنزل بدهید باز بیش از چندین ساعت و چندین روز خواهد شد. ما چه فکری کرده‌ایم که اینطور میخواهیم عمل کنیم؟ ما چرا دوفوریت آوردیم؟ آیا نقض غض از فوریت نمیشود با این عمل؟ کسی که آئین نامه ای در پیش دارد وبه عقیده من آئین نامه نیاز ندارد ، خود مجلس آئین‌نامه است واین رسیدگی واظهار رای و اظهار عقیده آئین نامه نمیخواهد. بنده نظرم را به بعنوان یک نماینده اظهار میکنم. مجلس نظرش را بعنوان مجلس اظهار میکندو بیش از این نیست که مجلس نظر خودش را باید به مقام ولایت امر(امام) ابراز کند. مسائلی که در طرحها و لوایح ما داریم ، مذاکراتی که باید انجام بشود، آن آئین رسیدگی که اینجا گذاشتیم ، برای این است که اساسا ما چیزی را برای قانون، برای اجرای درازمدت نه قضیت فی واقعه به دست دولت میخواهیم بدهیم. برای طرحهایی است که حداقل پانزده نفر، بیست نفر، سی نفر در قبال 270 نفر، 180 نفر ابراز کرده اند در مجلس باید رسدیگی بشود. شما نسبت به اظهار نظر قطعی امضا شده کتبی که در ظرف عده‌ای ، نه فقط عاقل و بالغ، بلکه کامل و به تعبیر امام عصاره فضایل ملت که بنا نیست کار لغو بکند. در قبال این امضاها شما میخواهید چه بکنید؟ تازه بیایند بنشینند اینها را به بحث و مذاکره بگذارند. بعلاوه شما چه تضمینی دارید که خود این آئین‌نامه چه در موقع بررسی و تصویب و چه در حین اجرا چه تضمینی به ملت میدهید که وقت ملت و وقت مجلس را نگیرید؟ آیا با توجه به خواست مردم ، نه خداست ، رستاخیز مردم، فکر نمیکنم کسی از نمایندگان مردم باشد که از روز 15 خرداد واین چند روز اخیر احساس نکرده باشد که رستاخیز دومی در ایران شد واین را، این قیام و این عمل تصمیم قطعی وانقلابی مردم که همیشه قاطع وقانون ساز بوده است، و بی اعتنایی به این ، آیا مسخره کردن افکار عمومی و خواست مردم نیست؟ داستان آن امپراطور روم نمیشود که دروازه‌ها را داشتند میگرفتند و اینها در اطاق نشسته بودند و بحث درمسائل کلی سیاست میکردند ؟ و چه تضمینی دارید که با این آئین نامه به آقایان به تعبیر من بنی صدریها یعنی کل آنهایی که بنا دارند ما و ملت را تحقیر کنند، فرصت ندهید که بقیه دشنامهایشان را بیایند در این تریبون به ما بدهند و بروند. ما چقدر میبایستی فرصت ایذاء به این دسته بدهیم و چه تضمینی دارید که مردم ما را ببخشند؟ چرا عاقل کندکاری که باز آرد پشیمانی ؟ بنظر من همانطور که عرض کردم اصل 110 مشعر براین است که مجلس میتواند رای خودش را اعلام کندو این حتی تابع مقررات آئین نامه هم نیست . این انجام شده است، آقایان با درایت وبا توجه به بیش از 140 نفر امضا کردند و شاید بقیه امضاهایی که در دسترس نبوده است ونتوانسته است اضافه بشود بیش از اینها است. یعنی شما اکثریت قاطع مجلس را دارید و ما بیش از این به حکم قانون اساسی موظف نیستیم که اظهار رای بکنیم و من اینجا لازم است عرض کنم که اظهار رای ، اظهار نظر در یک چنین مواقعی بعنوان یک مدعی شنیدن دفاع مدعا علیه را لازم ندارد. شما در این آئین نامه بدون اینکه بخواهیم در جزئیات وارد بشویم . بهر حال جزو عناصرش این مساله را آورده‌اید. دفاع کند. چرا دفاع کند؟ ما چهار نوع رسیدگی در قانون اساسی داریم جرایم عادی رئیس جمهور و هر کس دیگر در دادسرا رسیدگی میشود. آئین دادرسی آن هم قبلا تعیین شده است . دوم جرایم سیاسی طبق آئین دادرسی در حضور هیات منصفه خواهد بود و رئیس جمهور هم مستثنی نیست. سوم رسیدگی به تخلفات رئیس جمهور که جنبه قضایی دارد. این هم در دیوان کشور هست دو بند پنج اصل 110 هست قسمت اول و درآنجا باید آئین دادرسی مخصوص بنویسند و مدعا علیه یا مشتکی عنه باید حاضر بشود و دفاع کند. اینها صورت قضایی دارد، ولی به نظر شخص من ، مجلس بعنوان مدعی چطور میتواند هم در مجلس مدعی باشد وهم مدعاعله را بخواند و دفاعش را بشنود و هم بین دعوای خود ودفاع آن جواب و راه حل پیدا کند؟ این اصلا دعوا نست. این شکل خاصی است. این را بیایید قبول کنیم که این قانون اساسی قبلا نبوده است. یک نهاد جدیدی در نحوه رسیدگی به اعمال رئیس جمهور ابداع شده است. ما اینجا مدعی هستیم. مدعی به تمام عرفهای حقوقی و قضایی ، حق ندارد بنشیند و بعد قضاوت کند. بنابراین ما وظیفه ای جز اظهار رای نداریم. اظهار رای قطعی صادر شده امضا شده کتبی، دیگر بحث ومذاکره ندارد. بندهوقتی احراز کنم که کسی عادل نیست در محضر او طلاق جاری نمیشود یا نماز خوانده نمیشود. حالا ما بیاییم یک نفر را بشناسیم که آقا ما یک فسقی از تو دیدیم ، بر ما مسلم است شما عادل نیستید. ولی ده ساعت وقتت دارید بیایید دفاع کنید که شما عادل هستید. این را در مقام ثالثی، بله اگر حقی تضییع شد ، شکایت شد ، بروند در مراجع بنشینند ، دفاعیاتشان را بکنند ، ثابت بکنند، ولی مجلس با 140 امضاء . من تاکید میکنم. این را ملت بداند با بیش از 140 امضاء ، حتی تا الان بیش از 150 امضاء ، نظر خودش را اعلام کرده است ، شما میخواهید این نظر را چه بکنید؟ و آیا طرف مقابل بیاید اینجا چه بگوید؟ آیا این اشخاص را اینقدر ضعیف و متزلزل میدانید که با نظر ایشان بیایند اظهار رای کتبی شان را پس بگیرند. این عمل بنظر شما درست است؟ آیا معقول است که مجلسی اینقدر رشدش کم باشد که بیاید دفاعیات طرف را بشنود واز عقیده اش برگردد؟ یا اینطور است یا میفرمایید نه اینها از نظرشان برنمیگردند فقط ما میخواهیم حرفهای ایشان را بشنویم ، ما یکسال وخرده‌ای اعمال ایشان را دیدم . شما اینجا چه میخواهید بشنوید . جز این است که میخواهید وقتی تلف کنید. جز این است که از صفات مومن ومسلمان این است که لغو نکند. معرض از لغو باشد .این عمل لغو است. مگر ماوقت زیاد داریم، مگر ملت وقت زیاد دارند؟ که بیاییم بنشینیم و عملی اضافی انجام بدهیم عملی که مورد ضرورت نیست؟ بطور خلاصه احراز بی کفایتی شده است. بی کفایتی یعنی کسی نتواند عهده دار وظیفه اش بشود و آنرا کفایت نکند. یعنی بعضی شرایط لازم را فاقد باشد. این لازمه اش این نیست که طرف بیاید دفاع کند ، خوب این یک چیزی است محسوس و احساس کرده اند. رئیس- فقط یک دقیقه دیگر وقت برای مخالف مانده است. محمد خامنه ای – اگر مخالف بعد صحبت میکنند من قطع کنم؟ رئیس- فقط یک دقیقه مانده است (خامنه ای: بپرسید) مخالف زیاد است. بالاخره یکی پیدا میشود یک دقیقه را صحبت کند. منشی- حدود سی نفر مخالف اسم نوشته اند. سید محمد خامنه ای – در مواقعی در آینده شاید یک چنین مواردی پیش بیاید و کسانی باشند در مجلس که پانزده امضاء ، هفده مضاء ، بیست امضاء ، این چنین چیزی را به مجلس بیاورند، احتمالش هست، ما مخالف نستیم که یک چنین چیزی تابع مقررات رای گیری ومذاکره باشد و من به عنوان یک قضه خاص و شکل خاصی از وضعیتی که ملت قرار دارد، نه ما قرار داریم ، البته بنده اگر به عنوان مدعی آمدم اینجا، ادعا کردم بی کفایتی کسی را و مجلس مایل بود، بفهمد و تشخیص بدهد، سزاوار است واقعا که بیاید و مسائلی را طرح کند، باز من منکر آن قسمت نیستم. ولی آیا ما با وضع خاصی که داریم، با وقتی که نداریم، این چنین چیزی رانیاز داریم؟ این جوابی است که طوری باید داده بشود که ملت آنرا بپسندد، من یک نکته هم بصورت گله دارم. رئیس- وقتتان تمام است . سید علی خامنه ای – آقای هاشمی اخطار قانون اساسی دارم. رئیس- بفرمایید. سیدعلی خامنه ای – بسم الله الرحمن الرحیم. اصل یکصد و بیست ودوم از قانون اساسی میگوید ”رئیس جمهور در حدود اختیارات ووظایف خویش در برابر ملت مسؤول است ، نحوه رسیدگی به تخلف از این مسؤولیت را قانون تعیین میکند” یقینا عدم کفایتی که در مجلس مطرح میشود، ارتباط دارد به تخلف از بخشی از مسؤولیتها و نه فقط خروج از صلاحیتها ، در استدلالهایی که برادر عزیزمان آقای دکتر ولایتی00 رئیس- استدلالها را شماکاری نداشته باشید (یکی از نمایندگان: این اخطار نیست) آقای خامنه ای نوبت به خودتان میرسد . اگر مخالف هستید، در لباس مخالفت میتوانید صحبت کنید. سید علی خامنه ای – بنده در موافقت با طرح صحبت خواهم کرد انشاءالله اگر نوبت برسد، الان اخطار قانونی دارم نمیخواهم جواب بدهم آقا، من میخواهم به روش استدلال وکار در مجلس ایراد کنم. رئیس- این درست نیست. اینرا مخالف میتواند بگوید اخطار قانون اساسی یعنی کاری که مجلس دارد میکند برخلاف قانون اساسی است. سید علی خامنه ای – الان کاری در مجلس دارد انجام میگیرد برخلاف قانون اساسی . رئیس- خیر،‌استدلال درست نیست. سیدعلی خامنه ای- اجازه بدهید من عرض کنم. آقایان، همچنین برادر عزیز نسبی ودینی من آقای سیدمحمد خامنه ای استدلالی که دارند میکنند ، در حقیقت مفاد استدلال اینست که اینکار آئین نامه اصلا نمیخواهد. این خلاف قانون اساسی است آقای سید محمد خامنه ای میگویند /140 نفر امضاء کرده اند بنابراین آئین نامه نمیخواهد. رئیس- آقای خامنه ای این استدلال ایشان درست نیست و موافق باید رد کند. این اخطار نیست. علی خامنه ای – آقای هاشمی این کار برخلاف قانون اساسی است. رئیس- حرف ایشان برخلاف قانون اساسی است . اگر باشد این اخطار به مجلس نیست. خواهش میکنم بفرمایید. منشی- آقای معادیخواه موافق بفرمایید. معادیخواه – بسم الله الرحمن الرحیم. ولو تقول علینا بعض الاقاویل لاخذنامنه لقطعنامنه الوتین. سلام بر ملت مسلمان وقهرمان ایران که همه ناظران بین المللی رامبهوت کرده است. رئیس – از موضوع خارج نشوید. معادیخواه – بسیار خوب،‌من حق ندارم یک سلام به ملت بکنم؟ موافقت من با این آئین نامه ، اول باید یک دفع شبهه از آن بشود . این بدان معنا نیست که من میگویم ما آئین نامه لازم داریم و اگر آئین‌نامه نداشته باشیم، مجلس نمیتواندمساله کفایت سیاسی را بررسی بکند. این یک نوع آئین نامه زدگی است 00 هادی – آقای هاشمی این در مخالفت است. معادیخواه – اجازه بدهید یک دفع شبهه ای بکنم. رئیس- مجلس لحظاتش حساس است .آقایان با این اعتراضات جزئنیشان ما را به زحمت می‌اندازند من خودم مواظب هستم اگر خارج شد، میگوییم. معادیخواه- من یک دفع شبهه میکنم، بعد هم موافقت میکنم خواهید دید موافقم. ما دچار شکل‌گرائی نیستیم، و اینرا میدانیم. برادرانی که به عنوان مخالف صحبت کردند، برای ما روشن هست این معنا که مجلس در مواردی باید رای بدهد و این رای مجلس منشاء اثر است. نوعا وقتی که مجلس باید رای بدهد و رایش منشا اثر است، نوعا این اثر جعل قانون است، ولی موارد جزئی هم پیش میآید که این جعل قانون نیست. این موارد هم از باب تقلید که همه آقایان میدانند وارد در همان طرح است. این هیچ بحثی ندارد خیلی روشن است و مواردی هم مجلس عمل کرده، اما در عین حال در این مورد بخصوص والا ممکن است دهها مورد دیگر در مجلس پیش بیاید که لازم باشد مجلس رای بدهد.کما اینکه پیش آمد یک مواردی که هیچ قابل پیش بینی نبود . جائی است که مساله به رای مجلس موکول میشود. اگر هر وقت یک چنین چیزی پیش آمد، یک آئین نامه و ده روز وقت گرفتن واینها. این واقعا به ابتذال کشاندن مجلس است. حتما برای اینکه مجلس بتواند تصمیم بگیرد ، بحثی میخواهد بنده در این مورد بخصوص موافقم آئین‌نامه باشد. فقط در همین مورد و این یک بدعتی نشود که ما را مبتلا بکند در موارد دیگر، چرا؟ بخاطر اینکه وسوسه‌گران خناس خارجی و داخلی ، منتظرند از ما بهانه بگیرند ، هم در خارج ، هم در داخل ، البته باز من نمیخواهم بگویم ما باید منفعل از این جوسازیهای شیطانی باشیم، بنده شدیدا بااین حالت هم مخالفم. ما حرکتی داریم، راهی داریم، خطی داریم، امامی داریم، منطقی داریم، در هیچ موقعی هم نباید بگوئیم که ببینیم دنیا چه میگوید؟ اینجوری خواهند گفت یا آن جوری خواهند گفت. ما هر کاری بکنیم یک چیزی خواهند گفت. ما که نمیتوانیم منفعل از این و آن باشیم. ولی درعین حال این وسوسه گران خناس در خارج و داخل سعی میکنند از اضعف مامومین استفاده کنند ، و ما مجبوریم رعایت اضعف مامومین را بکنیم. این یک شیوه ای است در اسلام، سنتی است در اسلام، و ”صل بهم صلوة اضعفهنم و لاتکونن من الفتانین” رعایت اضعف مامومین را بکن تا عامل فتنه نباشی چون اگر رعایت حال اضعف مامومین نشد آنها را ما هل به فتنه ها داده ایم نوجوانهایی هستند ، ساده دلهایی هستند، گوشه و کنار القاآتی در اینها شده ، شبهاتی برایشان مطرح شده ما باید در این مورد بخصوص با حساسیتهایی که دارد که امید همه دشمنان این انقلاب بهمین جا بسته شده بود در این مورد باید رعایت آن اضعف را بکنیم البته باز من عذر میخواهم از ملت رشید و قهرمان ایران من معتقدم حتی کودکان ونوجوانان این ملت پیر عاقل هوشمندی هستند، هوشیاری خودشان رادر این جریانات بخوبی نشان دادند ولی باز هم بخاطر اینکه ارزش انسان وارزش حفظ خط و ربط انسان مهم است (عده ای از نمایندگان : اینکه در موافقت نیست) چطور در موافقت نیست؟ رئیس- آقا وقت را نگیرید بگذارید ایشان صحبتشانرا بکنند. یکی از نمایندگان – آقا بحث انحرافی دارد میشود. رئیس- تشخیص آن با من است منتها من خواهش میکنم آقای معادیخواه زیاد حاشیه نروید یعنی شما متهم نشوید به اینکه میخواهید وقت موافقین را بگیرید. معادیخواه – بنده قوی ترین استدلال را به نظر خودم برای ضرورت آئین نامه کردم. رئیس- خیلی خوب، بکنید. معادیخواه – حالا اگر بنا است که آقای روحانی یاآقای شبستری تشخیص بدهند خوب آقایان صحبت کنند. ولی بنده ثبت نام کرده ام تشخیص هم با رئیس مجلس است. رئیس- شما بفرمایید ادامه بدهید. معادیخواه – هر وقت از موضوع منحرف شدم بفرمایید فورا مینشینم. این را هم عذر میخواهم که عرض کردم ”قوی‌ترین استدلال”. رئیس- آقایان یک جوری حرکت میکنید که وقت موافقین را ایشان تمام کنند بگذارید حرفهایشان تمام بشود، بفرمایید. معادیخواه – قوی ترین استدلال در حد قدرت خودم من بهتر از این نمیتوانستم استدلال بکنم. عرض بنده این است که مباحثی به ملاحظه یک نوجوان یک انسان هم برای ما ارزش واهمیت دارد. اهمیت فوق‌العاده دارد که پیغمبر اکرم (ص) فرمود هدایت یک نفر از آنچه که آفتاب بر او میتابد ارزشش بیشتر است یک انسانی که میتواند در خط انقلاب و در خط اسلام باشد او را ما بطرف آمریکا هل ندهیم از امن اسلام به دامن آمریکا نیندازیم. این کار را ما میتوانیم امروز بکنیم حالا چند ساعتی وقت مجلس گرفته میشود بسیار خوب مامیآییم این بهانه راهم میگیریم . دشمن را خلع سلاح میکنیم و با یک آئین نامه ای این کار را میکنیم . البته اغلب دوستان دلسوز ملت هستند ازدادن پیشنهادهایی در یک مساله ای که روشن هست وهمه هم میدانند رای داده شده دیگر وقت مجلس را انشاءالله نخواهند گرفت. والسلام علیکم. رئیس- خیلی متشکر. محمد شبستری – من تذکر دارم. رئیس- بخوانید. محمد شبستری- این تذکر من تنها در مورد آقای معادیخواه نیست. بحث بکلی از اول انحرافی سیر کرده است بنده این ماده 112 را میخوانم ”در موقع طرح لوایح و طرحهای که دوفوریت آن تصویب شده باشد، بدوا در کلیات آن مباحثه میشود”. آقای هاشمی موضوع این لایحه یا طرح این نیست که ما آئین نامه لازم داریم یا آئین نامه لازم نداریم؟ اگر موضوع این بود میبایست آقایانی که طرح را داده اند یک ماده ای میآوردند و آن ماده محتوایش این بود که ما آئین نامه لازم داریم . یک عده مخالف، یک عده موافق صحبت میکردند. موضوع این بحث بعد از فراغت از آن کلیات محتوای این آئین نامه است آقایانی که مخالفت میکنند میگویند ما آئین نامه لازم نداریم . آقایانی که موافقت میکنند میگویند لازم داریم. بعقیده بنده این یک سیر انحرافی است دررای هم اثر نامطلوب خواهد گذاشت. رئیس- من این حرف آقای شبستری را قبول ندارم این مثل طرحی است که به مجلس میآید ما در جلسه قبل فقط روی فوریتش رای گرفتیم. الان دو جور مخالفت در کلیات میتواند بشود یکی اینکه بگویید اصلا آئین‌نامه لازم نداریم بیخود آورده اید، یکی اینکه بگویند چرا آئین نامه لازم دارد اما این آئین نامه نیست هر دوش ممکن است کلیات باشد واین خروج از موضوع نیست. موافق بعدی. منشی – آقای علی خامنه ای. سید علی خامنه ای – بسم الله الرحمن الرحیم. برادران عزیز نماینده وخوهران عزیز اگر مردم از شما آن‌چنانکه آشکار است میخواهند که رای به عدم کفایت آقای رئیس جمهور بدهید ( که میخواهند هم) از شما میخواهند نیز که این کار را متقن و پخته انجام بدهید ورسول خدا فرمود ”رحم الله امرا عمل علما فاتقن” تعجب میکنم من که آقایان فکر دو ساعت ، سه ساعت، 5 ساعت وقت را دراین مجلس میکنند ، برادر عزیز من که به این نکته بیشتر تکیه میکردند همین دیروز میگفتند مجلس جای حرف زدن است . بله ، برادر مجلس جای حرف زدن است. حرف بزنید ایشان میگویند آقای رئیس جمهور یا بنی صدریها میآیند حرف مزنند آقا بدانید. آقایان آقای بنی صدر و دوستان ایشان حرفی که نزده باشند ، ندارند، ماهستیم که هزاران حرف نزده داریم (احسنت. احسنت) صد بار لب گشودم و بیرون نریختم خونها که موج میزند از سینه تا لبم. ما هستیم که اگر حرف بزنیم خیلی از سرائر آشکار خواهد شد و به احترام امام نگفتیم الان هم که داریم میگوییم بخاطر این است که در همین حد امام فرمودند والا باز هم نمیگفتیم . این کار آئین نامه میخواهد برادرمان آقای دکتر ولایتی میخواستند ثابت کنند این کار مهمی نیست. پس آئین نامه نمیخواهد خدا به زبانشان انداخت گفتند که برادران ما چون در باره آجر و نمیدانم ساختمان و برق و اینها صحبت میکنند وقتی به یک چنین امر مهمی میرسند وحشتشان برمیدارد یعنی اعتراف کردند که مهم است بله، آقا مهم است این کار، کاری است مهم و شما دارید یک کار مهمی را انجام میدهید و من میدانم که این مجلس همانطور که اشاره فرمودند که 140 نفر تقاضای این مساله را کرده اند (یکی از نمایندگان: 150 نفر) 150 نفر رای به عدم کفایت رئیس جمهور خواهند داد در این تردیدی نیست و شما دراین کار دارید نبال مردم حرکت میکنید و دنبال امام دارید حرکت میکنید اما این آئین نامه را که کلیاتش تا آنجایی که من نگاه کردم دیدم کاملا اقبل قبول است فرصت برای حرف زدن میگذارد بگذارید مخالفین هم حرف بزنند . اگر لازم است ، البته اگر چنانچه در این آئین نامه اشکالاتی باشد در طرح جزئیات مطرح خواهد شد کلیات آئین‌نامه را رای بدهید کار را متقن ، صحیح همانطوری که آقای معادیخواه برادرمان اشاره کردند نگذارید برای یکنفر جای شبهه باقی بماند. ما داریم کار قانونی میکنیم دیروز آقای هاشمی رفسنجانی نکته خوبی گفتند ما از نقطه قانون حرکت میکنیم . الان هم از نقطه قانون حرکت میکنیم بعداز این هم از نقطه قانون حرکت میکنیم از اول هم همینطور بوده است بنابراین آئین نامه از لحاظ اصل وجودش و ضرورت طرحش چیزی است اجتناب‌ناپذیر و قطعی کلیات آئین نامه که در تعداد آن کسانی که پیشنهاد میکنند مساله عدم کفایت را که با طرحهای معمولی تفاوت دارد، در مورد مقدار ساعاتی که باید صحبت بشود. هیچ شکی نیست که اینها با طرحهای معمولی فرق دارد واین خصوصیات وجود دارد البته در بعضی از جزئیات که یکی میگوید 5 ساعت باشد، یکی میگوید ده ساعت باشد ، یکی میگوید 20 ساعت باشد،اینها را بعدا بحث کنید ، لکن در اصل قضیه هیچ تردید نکنید در این که این واجب ولازم است والسلام. رئیس- موافق بعدی . منشی- آقای سید عبدالواحد موسوی. عبدالواحد موسوی – بسم الله الرحمن الرحیم. عمده مطالب را خود آقایان مخالفین گفتند وبرادرمان آقای خامنه‌ای هم تکمیل کردند منتها یک مسائلی را برادرمان آقای دکتر ولایتی مطرح کردند من جواب میگویم و فکر میکنم که این احسنت احسنتهایی هم که پشت سر من هست برای این است که من حرف نزنم. آقای دکتر ولایتی خودشان مدعی بودند که آئین نامه موجود ما کافی است و شرح و بسط کافی داده و برای طرح مساله عدم کفایت سیاسی ما همه امکانات را داریم دیگر احتیاج نداریم. یعنی مدعی بودند یک همچو چیزی در آئین نامه هست ولی بنظر میرسد که این مدعی خودش را بجای منکر داشت به ما نشان میداد و بعد از ما میخواست که شما دلیل بیاورید که در آئین نامه نیست. ایشان که مدعی هستند آئین نامه کافی و گویا هست باید استدلال کنندبا فلان ماده آئین نامه ما میتوانیم از آقای رئیس جمهور بخواهیم بیاید اینجا یا نخواهیم ، تعداد نماینده‌هایی که میتوانند صحبت بکنند چه مقدار باشد، زمان برای صحبت کردن چه اندازه باشد ، هیچیک از این مسائل درآئین نامه وجود ندارد ولی در عین حال آقای دکتر ولایتی مدعی هستند که آئین نامه کافی هست. من فکر میکنم در ضرورت وجود آئین نامه و ضابطه برای بحث پیرامون این مساله روشن است که از روز هم روشن تر است ما داریم یک مساله بسیار مهم و حساس و سرنوشت ساز را بررسی میکنیم این یک مساله ساده کوچکی نیست و ما نمیتوانیم به همین چهار روزه امروز قناعت کنیم وتاریخ را نادیده بگیریم تاریخ قضاوت خواهد کرد که ما چه گفته ایم من معتقدم 140 نفر یا 150 نفر نماینده مجلس که الان امضاء کرده اند و درحقیقت رای به عدم کفایت سیاسی آقای بنی‌صدر داده اند، اینها از روی هوا امضاء نکرده اند، اینها بی دلیل امضاء نکرده اند، آقای بنی‌صدر از نظر اینها فردی است که لیاقت ریاست جمهوری راندارد واینها امضاء کرده اند این قضیه بایدبرای مردم روشن بشود الان برای مردم ما شاید خیلی از مسائل هنوز روشن نباشد و شاید یک مقداری از حرکتهای تعبدی باشد ، مستدل نباشد ما همانطور که برادرمان آقای خامنه ای گفتنداینقدر مسائل داریم، اینقدر استدلالات داریم که اینجا مطرح بکنیم و آنها هر چه داشتند توی کارنامه وچیزهای دیگر گفته اند این طرف قضیه است که تا حالا هیچ نگفته و زبانش بسته است و چون امام فرموده اند آرامش راحفظ کنید، مطالبی نگفته است، بنابراین من خواهش میکنم از آقایان تاریخ را در نظر بگیرند آینده انقلاب اسلایم رادر نظر بگیرند مساله حساسی که امروز با آن مواجه هستند ودنیادارد چهار چشمی به ما نگاه میکند این مسائل رادر نظر بگیرند یک مساله ساده ای نیست همانطور که خودایشان گفتند محاکمه من یک انقلاب است من میگویم یک انقلاب است در تاریخ دنیا که ملتی خون داد شهید داد، کشته داد، انقلاب کرد، رئیس جمهور انتخاب کرد. برای اجرای یک سری مسائل برای یک سری خواستهاو برای تحقق یک تعداد آرمانهایی که داشته و چون دید این رئیس جمهور نمیتواند آن خواستها را تامین کند چون دید این رئیس جمهور لیاقت تامین آن خواستها را ندارد و نمیتواند آن آرمانها رامحقق کند این ملت خیلی مستدل ومنطقی گفته آقایی که بعنوان رئیس جمهور انتخاب کرده ایم چون لیاقت نداری به این دلیل هم لیاقت نداری برو از صحنه بیرون. بنابراین در رابطه با اینکه آئین نامه لازم است صحبت کافی است ودر رابطه با اینکه آقایان میگویند آئین نامه موجود جوابگو هست اینها مدعی هستند ”والبینة علی المدعی” من به عنوان منکر این مساله منکر هستم قسم حضرت عباس هم میخورم (والیمین علی المنکر) قسم حضرت عباس هم میخورم که در این آئین نامه آن چیزی را که مامیخواهیم نیست. ببینید من این مسائل رامطرح میکنم. تعداد نماینده هایی که باید طرح را امضاء بکنند چند نفرند؟ در آئین نامه نیست. آیا به اطلاع رئیس جمهور و مخالفینش مطرح کنند؟ در آئین نامه نیست. چه مقدار وقت برای بررسی این مساله لازم است؟ در آئین‌نامه نیست. آیا رأی گیری علنی باشد، غیرعلنی باشد؟ در آئین نامه نیست و نیاز دارد یک آئین نامه و ضوابط مشخصی که باشد ما عمل کنیم و نمیترسیم از اینکه آنها بیایند وچیزی بگویند ما خیلی استدلالمان از آنها قویتر است و مطالبی که باید بگوییم خیلی بیش از آنها داریم والسلام علیکم و رحمه الله . رئیس- هنوز 4 ، 5 دقیقه دیگر برای موافقین وقت مانده است، یک موافق دیگر صحبت کند . منشی - آقای باغانی. باغانی – بسم الله الرحمن الرحیم. قبل از آن که در موافقت این طرح قانونی صحبت کنم یک شبهه ای را لازم است که دفع کنم. این معلوم باشد همه کسانی که این طرح را امضاء کرده اند و همچنین کسانی که در موافقت این طرح صحبت کرده اند همه اینها از افرادی هستند که آن نامه 150 نفری را امضاء کرده‌اند یعنی معتقد به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور هستند منتها بعد از احراز این مساله صحبت این است که برای رای به عدم کفایت سیاسی آیا آئین نامه فعلی جوابگو هست یا نیست؟ در اصل هفتاد و یکم قانون اساسی دارد ”مجلس شواری اسلامی در عموم مسایل در حدود مقرر در قانون میتواند قانون وضع کند” طرح تقدیمی میتواند بعد از تصویب قانونی باشد برای حتی آینده که اگر رئیس جمهوری بعدا خدای ناخواسته مرتکب تخلف شد ، و از کفایت سیاسی افتاد ، چگون رای به عدم کفایت سیاسی او بدهند و همچنین با توجه به اصل 122 که برادرمان جناب آقای خامنه ای خواندند ”تخلف از مسؤولیتهای رئیس جمهور را قانون معین میکند” بااین طرح تصویبی بعد از تصویب قانون خواهد شد و نحوه رسیدگی به تخلف و رای به عدم کفایت سیاسی طبق قانون خواهدبود بنابراین من خیال میکنم این طرح تقدیمی که مخالف قانون اساسی هم نیست، میتواند مبنایی از الان باشد برای رای دادن به عدم کفایت سیاسی هر رئیس جمهوری که بعدا اگر بخواهد تخلف از وظایف بکند بنابراین من خیال میکنم این چیزی نیست که لازم باشد دوستان بااین مخالفت کنند. رئیس- یک دقیقه دیگر باقی است. موافق بعدی صحبت کند. منشی- آقای دکتر روحانی. روحانی- بسم الله الرحمن الرحیم. آئین نامه ای که ما داریم هیچ راهی طبق آن وجود ندارد تا این مساله را بررسی کنیم به دلیل اینکه رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور نه طرح است و نه لایحه است، هیچکدام. بعضی از نمایندگان – طرح است آقا. دکتر روحانی- خیر، طرح نیست. طرح باید طرح قانونی باشد. طرح قانونی یعنی طرحی که بعداز تصویب مجلس قانون بشود و برای شورای نگهبان هم حق اظهار نظر داشته باشد دراین مساله شورای نگهبان حق اظهار نظر ندارد تصویب مجلس هم نیست و رای هست طبق اصل 110 قانون اساسی. بنابراین آئین نامه ای که ما داریم برای این کار کافی نیست. اینکه برادرها گفتند مثل مساله گروگانها یک کار استثنایی است، مساله گروگانها یک مساله استثنایی بود اما مساله عزل رئیس جمهور یک مساله ای است که در قانون اساسی ما پیش‌بینی شده بنابراین کاری نکنیم که بعد مخالفین 00 رئیس- وقتتان تمام شد. دکتر روحانی- خواهش میکنم نیم دقیقه دیگر اجازه بدهید . بتوانند بهانه ای به دست بیاورند. شما در همین آئین نامه برای وزیری که میخواهید عزلش بکنید واستیضاح بکنید به او حق دفاع داده اید به نماینده‌ای که اعتبارنامه‌اش را میخواهید رد بکنید، حق دفاع میدهید بهمین دلیل باید به رئیس جمهور هم حق دفاع بدهید اینجا حرفهایش را بزند قطعا اگر بیاید حرفهایش را بزند به نفع برادرانی است که امضاء کرده‌اند یعنی خود حرف زدن او در مجلس دلیل جدیدی بر عدم کفایت سیاسی او قطعا خواهد بود برای اینکه نمونه حرفهایش راما قبلا دیده ایم. معادیخواه – تذکر آئین نامه ای دارم. رئیس- آقای معادیخواه تذکر آئین نامه ای خود را بگویید. وقت مجلس راآقایان نگیرند چون کار خیلی داریم، آقایان اگر اینجور بکنید ، امروز این کار تمام نمیشود. معادیخواه- توجه بفرمایید قبل از رای‌گیری یک اختلافی در مجلس هست، اجازه بفرمایید که این اختلاف00 رئیس- تذکر آئین نامه ای شما چیست؟ معادیخواه- اجازه بفرمایید، آقای دکتر روحانی و یک عده ای میگوید 000 رئیس-این تذکر آئین نامه ای نیست. معادیخواه- تفسیر کنید آئین نامه را بدون این تفسیر نمیتوانیم رای بدهیم. رئیس –اجازه بفرمایید آقای معادیخواه خواهش میکنم برخلاف آئین نامه عمل نکنید. بفرمایید. موسوی تبریزی- بنده اخطار قانونی دارم. رئیس- چه اخطاری دارید؟ موسوی – در مورد حرفهای ایشان. رئیس- اخطار بحرف ایشان نمیشود کرد. من دلم میخواست رفقای ما در این مدت معنای اخطار قانون اساسی را توجه میکردند. نماینده ای اگر برخلاف قانون اساسی حرفی زد، نمیشود بر او اخطار قانون اساسی کرد، اخطار قانون اساسی باید بگویند ، روال کار مجلس یا این طرحی که آمده است برخلاف قانون اساسی است. الویری- آقای هاشمی اجازه بدهید در مورد طرح توضیحی بدهم. رئیس- لازم نیست آنروز هم رد گردید. یک روز ما میخواستیم به کسانی که طرح را امضاء کرده‌اند، اجازه بدهیم که آنها هم مثل کمیسیون دفاع کنند در همین مجلس آقایان بلند شدید گفتید دلیلی ندارد آئین‌نامه میگوید کمیسیون یا وزیر، نظام را بهم نزنید. نمیتوانم، آقایان ببینید نصاب باید دوسوم باشد، یعنی رای برای مسائل مربوط به آئین نامه دو سوم حضار لازم است این را در نظر بگیرید. الویری- آقای هاشمی من یک مطلبی را لازم میدانم به عرض برسانم. رئیس- خلاف نکنید من اجازه نمیدهم. الویری- یک مطلبی اشتباه گفته شده است. آقای سید محمد خامنه ای یک مطلبی را اشتباه گفتندما اصلا پیشنهاد نداریم توجه کنید چون ایشان گفتند از 180 نفر هر کدام یک پیشنهاد میدهند. در حالی که ما چنین چیزی نداریم ، پیشنهاد فقط 5 فقره است. رئیس- بسیار خوب، آقایان توجه کنید داریم رای میگیریم دیگر نگویید توجه نداشته ایم . 181 نفر حاضرند کسانی که با اصل آئین نامه پیشنهاد شده موافق هستند، قیام بفرمایند (135 نفر ایستادند) تصویب شد حالا ماده به ماده بررسی میشود. آقایان میبینید عدد کم است، از مجلس بیرون نروند آقایانی که بیرون میروند، مسؤول اتلاف وقت هستند، متوجه باشید، خواهش میکنم بفرمایید ودر جلسه باشید ماده اول را بخوانید. منشی- ماده اول: تقاضای رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور وقتی قابل طرح در مجلس است که حداقل به امضای 50 نفر از نمایندگان رسیده باشد. رئیس- پیشنهادها را بخوانید. منشی- بسم الله الرحمن الرحیم. توجه کنید از دیروز که دوفوریت این آئین نامه مطرح شد، از همان موقع پیشنهاد دادن شروع شد اولین پیشنهاددهنده آقای عباس عباسی بودند بعد هم آقای فواد کریمی پیشنهاد دادند بعد آقای قره باغ این سه نفر اول را من از این بابت اسم بردم که آقای عباس عباسی به اتفاق حدود 15 ، 16 نفر دیگر 00 موحدی ساوجی – این پیشنهادها را نمیتوانند مطرح کنند، پیشنهاد را باید در مجلس بدهند. رئیس- خوب، پیشنهاد داده‌اند هر کس پیشنهاد داده ما از این لحظه حساب میکنیم. منشی- به هر حال تعدادی از نمایندگان برای اینکه وقت مجلس روی پیشنهادهای مختلف گرفته نشودو زودتر به مساله رسیدگی بکنیم، پیشنهادهای خودشانرا هماهنگ کرده‌اند و بنابراین از نظر ترتیب نوبت هم حق این است که من پیشنهادهای هماهنگ شده را بخوانم چون بین آنها نفراتی هستند که اولین پیشنهاددهنده بودند. در مورد ماده یک پیشنهاد دشه است بجای 50 نفر یک سوم کل نمایندگان نوشته شود، پیشنهاددهندگان آقای عباسی ، پرورش، الویری، بیات ، هادی، برزگر، سید علی خامنه‌ای ، دیالمه، امامی کاشانی و نصیری لاری. حالا آقای امامی کاشانی پیشنهاد را تشریح میکنند. امامی کاشانی- برای این که این یک مساله حساس و مهمی است و نبایستی ما کاری بکنیم که یک زمانی افرادی بخواهند وقت مجلس را بگیرند و چند نفر یک پیشنهادی بکنند ولو اینکه مجلس بر اساسی که قرار قانونیش هست تصویب میکند ولی اصولا یک طرح پیشنهادی اگر که با اندک افراد بخواهد قابل باشد در مجلس برای طرح . ممکن است که خیلی وقت مجلس را بگیرد از این جهت چون مساله ریاست جمهوری هم یک مساله ای است حساس ، لذا یک سوم از نمایندگان حداقل بایستی پیشنهاد را امضاء کرده باشند تا ما جلو بگیریم از اینکه مبادا یک زمانی بی جهت وقت مجلس گرفته بشود. منشی- آقای فواد کریمی مخالف. رئیس- آقای فواد کریمی بفرمایید. فواد کریمی – بسم الله الرحمن الرحیم. اولین دلیل مخالفت من استناد به آن چیزی است که بعنوان طرح تقدیم مجلس شده آنچه که خدمت نمایندگان داده شده اگر عنایت بفرمایند عنوانش این است ”طرح قانونی عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور ” عنوان، عنوان طرح است در قانون اساسی. هادی – این از موضوع خارج است. فواد کریمی – شما از کجامیدانید بگذارید من حرفم را بزنم. رئیس- اجازه بدهید صحبتشانرا بکنند. آقای هادی شما خودتان از موضوع خارج میشوید من باید این را بگویم. فواد کریمی – استدلال من را دقت بفرمایید. من به این دلیل میگویم این پیشنهاد، ”پیشنهاد 90 نفر” خلاف قانون اساسی است ، به این دلیل که حالا خدمتتان عرض میکنم دلیل من این است آنچه که داده شده عنوان طرح دارد آنچه که به عنوان طرح عدم کفایت داده شده است، در قانون اساسی گفته شده طرحهای قانونی به پیشنهاد حداقل پانزده نفر از نمایندگان در مجلس شورای ملی قابل طرح است اگر آنچه که به عنوان عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور داده‌ایم اگر عنوانش طرح است، پس 15 امضاء میخواهد واین پیشنهاد که گفته شده 90 امضاء این پیشنهاد خلاف قانون اساسی است و باید منطبق با قانون اساسی هر طرحی با امضای 15 نفر باشد، این طرح ، میخواهد طرح عدم کفایت باشد، و میخواهد هر طرح دیگری باشد و استثناء بردار نیست اگر بگویید نه، آنچه که نمایندگان به عنوان عدم کفایت سیاسی داده اند ، طرح نیست یک چیز دیگری است آنوقت اگر شما این پیشنهاد را تصویب کنید، آنچه که به پیشنهاد 120 نفر داده شده است، این غیر قانونی میشود چون عنوانش طرح است و شما گفته اید با امضای 90 نفر وامضای نود نفر یعنی چیزی غیر از طرح چون قانون اساسی گفته است برای طرح 15 نفر پس بنابراین آن چه که 120 نفر داده‌اند مغایر و متناقض میشود با آنچه که شما حالا تصویب میکنید بالاخره یک بام ودو هوانمیشود یا عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور طرح است وامضای 15 نفر کافی است و 90 نفر که پیشنهاد شده است، خلاف قانون اساسی است یا اگر غیر ازاین است ، پس طرحی که داده شده لغو خواهد شد، این دلیل اول. رئیس- شما یک دقیقه دیگر وقت دارید. فواد کریمی – چشم، دلیل دوم این است که رئیس جمهور درست است که یک مقام مهمی است اما اگر 15 نفر از نمایندگان تشخیص دادند تخلف رئیس جمهور را واین 15نفر هم به حق بودند چگونه ممکن است ما پیش بینی نکنیم، ممکن است یک دوره از نمایندگی پیش بیاید اکثریت مجلس ناحق باشد، احتمالش هست و یا اقلیت حقی باشد ما اجازه بدهیم که اگر روزی روزگاری مجلسی اینچنین تشکیل شد، آن اقلیت طرفدار حق بتوانند حرفشان را بزنند حرفشان به گوش مردم برسد بعدا این مجلس بر اساس رعایت حق ودر زیر فشار افکار عمومی رعایت حق را خواهند کرد یارای به عدم کفایت میدهند یا رای به کفایت میدهند. رئیس- وقتتان تمام است. منشی- آقای نصراللهی بفرمایید. نصراللهی- بسم الله الرحمن الرحیم. من گمان میکنم که برای وضع یک قانون میبایستی مسائل بلندمدت را در نظر گرفت. یعنی بایستی توجه به روح قانون اساسی داشت ومبتنی بر آن قوانین را تدوین کرد ، شما روح قانون اساسی را نگاه کنید ، اصل صد ویازدهم در مورد تشخیص صلاحیت ، یا عدم صلاحیت اینجا اشاره میکند هر گاه رهبر یا یکی از اعضاء شورای رهبری از انجام وظیفه قانونی رهبری ناتوان شود یا فاقد یکی از شرایط مذکور000 تشخیص این امر به عهده خبرگان مذکور در اصل 108 خواهد بود. یعنی ببینید بخاطر مقام والائی که ولایت امر در قانون اساسی دارد، تشخیص صلاحیت یا عدم صلاحیت ایشان با مجلس خبرگان است، بعد در اصل هفتادم در بند آخرش ذکر میکند ” دعوت رئیس جمهور به مجلس باید به تصویب اکثریت برسد” برای دعوت وزرا به مجلس ، 10 نفر از نمایندگان میتوانند تقاضای دعوت از وزیر یا نخست‌وزیر بکنند یعنی میخواهم بگویم با توجه به این اصول روح قانون اساسی نشان دهنده این است که یک احترام خاصی برای مقام ریاست جمهوری (ما به شخص کاری نداریم) قائل است یعنی بعد از رهبری که دومین مقام را دارا است خواستن رئیس جمهوری به مجلس را دوسوم میگذارد حالا برای یک چنین امر مهمی (یعنی عدم کفایت سیاسی) بنظر من 90 نفر ، یک سوم معقول است. عباس عباسی – اخطار قانون اساسی دارم. رئیس- اخطار قانون اساسی شما میدانم که وارد نیست بنابراین وقت مجلس را هم نگیرید، من از برادران تقاضایی دارم چون ممکن است پیشنهاد زیاد باشد، سعی کنید پیشنهادهایی که میدهید کوتاه و مختصر توضیح بدهید ضرورتی ندارد همه پنج دقیقه تان را بگیرید . اخطارهای بی مورد هم خواهش میکنم بصورت مخالفت یا مافقت مطرح نشود. پیشنهاد مطرح بشود برای رای گیری. عباس عباسی – پس خودتان بفرمایید چون دراینجا نوشته شده است ”حداقل”. رئیس- بنویسید و بدهید من میگویم، آقای الویری بخوانید. منشی- ” در ماده یک بجای 50 نفر یک سوم کل نمایندگان نوشته شود. ” یعنی به این صورت میشود: ”تقاضای رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور 000 آقامحمدی – آقای هاشمی ، مجموع نمایندگان منتخب”. الویری- آقای هاشمی ، اجازه میدهید که توضیح بدهم؟ رئیس- بلی ، توضیح بدهید که چه چیزی منظور است؟ الویری- در مورد دلایلی که آقای فواد کریمی آوردند. رئیس- بحث نکنید. منشی- بسیار خوب،‌پس من پیشنهاد را میخوانم: ”تقاضای رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور وقتی قابل طرح در مجلس است که حداقل به امضاء یک سوم کل نمایندگان رسیده باشد”. رئیس- کل نمایندگان یعنی 270نفر که بشود 90 نفر. محمد مجتهد شبستری – داخل پرانتز 90 نفر بنویسید. رئیس- بلی، داخل پرانتز بنویسید 90 نفر که دیگر بحث نشود. /185 نفر حاضرند، نمایندگانی که با پیشنهاد عوض شدن 50 نفر به 90 نفر (که یک سوم مجموع هست) موافقین قیام بفرمایند (114 نفر ایستادند ) تصویب نشد چون رای دوسوم حاضران لازم است. منشی- پیشنهاد بعدی از آقای محمد مجتهد شبستری وآقای عزت الله سحابی است ”که حداقل به امضاء بعلاوه یک نمایندگان حاضر رسیده باشد ” (همهمه نمایندگان) . رئیس- این درست همان پیشنهاد است با یک تعبیر جداگانه، یعنی 91 نفر و فرق دیگری با آن ندارد. آقای شبستری ، آقای سحابی، این همان 90 نفر است من فکر میکنم چیز جدیدی نیست . آقای شبستری توضیح بدهند. یک تفاوت اساسی دارد مثلا در مجلس ممکن است 240 نفر باشند لذا حضار مطرح است. محمد شبستری – اینکه بنده گفتم این را توضیح بدهم برای این است که در آنجا 6 یا 7 رای کم بود بلکه با این توضیح ، آن 6-7 رای فراهم بشود. این پیشنهاد بر این اساس بوده است که قطعا همانطوری که در این طرح هم ”تقاضا” از آن تعبیر شده، نه ”طرح” این نه طرح است ونه لایحه . چون انیطور است و یک مساله دیگری است آن 15 نفر قطعا شامل حال آن نخواهد بود ، میماند یک مساله . وقتی احضار رئیس جمهور به مجلس مطابق قانون اساسی اکثریت مطلق یعنی نصف بعلاوه یک لازم دارد، این حکایت میکند از یک توجه خاصی که قانونگذاران در قانون اساسی داشته اندوآن این بوده است چیزی که حالت احضار رئیس قوه مجریه را دارد از مقدمات واحترام لازم وتصمیم گیری لازم برخوردار باشد. این روحی که آن روز بر این قانونگذاری حکومت میکرد ایجاب میکند بطریق اولی درجایی که صحبت عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور مطرح است حداقل همان تعداد ملاحظه بشود. یعنی حداقل همان نصف بعلاوه یک ملاحظه بشود خواهش میکنم آقایان به این مساله توجه بفرمائید. قطع نظر کنید از شرایط سیاسی حاضر، رئیس جمهور رئیس قوه مجریه است که با آراء مستقیم ملت روی کار میآید وقتی مجلس میخواهد رای عدم کفایت سیاسی به رئیس جمهور بدهد، دارد به یک حادثه عظیم سیاسی دست میزند. در این حادثه عظیم سیاسی ، حداقل همان تعداد که برای احضار رئیس جمهور به مجلس، لازم است در دادن تقاضای عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور به مجلس قطعا ضرورت دارد . بر این اساس بوده است که پیشنهاد نصف بعلاوه یک نمایندگان حاضر پیشنهاد شده است یعنی اگر 180نفر باشند، 91 نفرخواهد بود. /200 نفر باشند به آن تناسب نصف بعلاوه یک ، و هر قدر باشد نصف بعلاوه یک نمایندگان منتخب حاضر در مجلس. رئیس- بسیار خوب ، مخالف؟ منشی- مخالف آقای موسوی تبریزی است. ابوالفضل موسوی تبریزی- این پیشنهاد را که آقای شبستری دادند، این از آن اولی عددش بیشتر شد اگر نصف بعلاوه یک حاضرین باشد حداقل عددی که باید مجلس با آن رسمیت پیدا بکند 180نفر است پس 91 نفر را رای ندادید (ایشان 91 نفر میخواهد) حالا اگر روزی مثلا مجلس با وجود 200 نفر،‌250 نفر، 230 نفر تشکل پیدا بکند مثلا صد و خرده ای میخواهد وانگهی از نظر قدرت رئیس جمهور شما ببنید درست است که رئیس جمهور پس از مقام رهبری، مقام اول مملکت است اما قدرتش را در قانون اساسی ملاحظه بکنید به تناسب قدرتش برایش آئین نامه تنظیم بکنید . شما مثل اینکه یک کلاه بزرگی برای سر کوچکش دارید درست میکنید یعنی به تناسب قدرت رئیس جمهور در این قانون اساسی. بیایید آئین نامه برای او معین بکنید که مثلا رای عدم کفایت سیاسی با کدام آئین نامه باید باشد؟ بناء علیهذا این پیشنهاد ایشان از آن پیشنهاد اول هم تعداد بیشتری میخواهد و لذا قابل قبول نمایندگان نیست. رئیس- موافق؟ منشی- آقای مهندس سحابی وآقای آقارحیمی میتوانند صحبت کنند ولی آقای آقارحیمی زودتر دست بلند کردند. رئیس- آقای آقارحیمی صحبت کنند. آقارحیمی – بسم الله الرحمن الرحیم. یکی گفتند که طرح است اگر طرح باشد که میبایستی یک ساعت مخالف و یکساعت هم موافق صحبت بکند در حالیکه در اینجا 10 ساعت مخالف و 10ساعت هم موافق نوشته است پس خودش دلیل بر این است که یک خرده بالاتر ومحکم تر است . در درجه دوم ما اگر هر طریقی بخواهیم رای بدهیم ، اکثریت آراء بس است،‌اینجا نوشته است اکثریت مطلق آراء. در درجه سوم ما به مقام ریاست جمهوری فکر میکنیم نه به شخص او، شاید در آینده یک رئیس جمهور حزب‌اللهی دوآتشه روی کار آمد خوب، 30-40 نفر بیایند دراینجا پیشنهاد بدهند وآبرو و حیثیت او را در مجلس ببرند. در درجه چهارم اصلا وجود نمایندگان خوب و مبارز وانقلابی احترام پیدا میکند، میگردند تا مجلس، نمایندگانش خیلی خوب باشند تا بتواند نظراتش زیاد مهم باشد نه با 10نفر و 12 نفر. بنابراین چون خیلی فرق میکند لذا باید آن پیشنهاددهندگان طرح هم فرق بکند. در درجه آخر آقای هاشمی، توجه داشته باشند و به برادران هم بگویند این رایی را که میخواهیم بدهیم باید دو سوم حاضرین باشند تا این آئین‌نامه تصویب بشود به امید خدا وعلی حرکت بیشتری . والسلام. رئیس- پیشنهاد برای رای گیری مشخص بشود. منشی- پیشنهاداین است که ”حداقل به امضاء نصف بعلاوه یک نمایندگان حاضر در مجلس رسیده باشد”. موسوی خوئینی ها- ”حاضر در مجلس” یعنی چه؟ این را لازم ندارد. رئیس- یعنی مجلس رسمی که مثلا الان 183 نفر هستند نصف بعلاوه یک آنها، آقای شبستری خودشان توضیح بدهند. محمد شبستری – ما حاضرین باین شکل تغییر بدهیم ”نصف بعلاوه یک حد نصاب” یعنی 91نفر. رئیس- فرقی نمیکند بگویید ،عده حاضر در مجلس. خوئینی ها- پیشنهادی که با یک نفر تغییر بکند این مسخره کردن مجلس است. عزت الله سحابی- آقای هاشمی ، همه شما رویتان آنطرف است اینطرف را هم نگاه کنید. پرورش – راست میگویند مثلا آقایان منشیها این طرف وآن طرف را نگاه نمیکنند. آقارحیمی – اینجا منطقه زلزله خیزی است. حائری زاده – بشود ”منتخب”. رئیس- ایشان میگویند ”منتخب” عیبی ندارد یعنی نصف بعلاوه یک ”افراد منتخب”. منشی- ایشان و آقای شبستری با هم پیشنهاد کرده اند. رئیس- آقای شبستری هم قبول کردند،‌با این اوقات تلخی گمان میکنم رای بیاورد چه کسی جرأت میکند به این رای ندهد. عزت الله سحابی – اوقات تلخی ندارد. دیروز هم همینطور بود امروز هم همینطور است اگر بنده دست بلند کنم هیچکس نگاه نمیکند. رئیس- الان که به آقای آقارحیمی نوبت دادند از این طرف بود شما هم دوم بودید پس معلوم میشود که نگاه کرده‌اند و دیده‌اند اول آقای آقارحیمی بودند وبعد هم شما بودید این را نفرمایید. 185 نفر در مجلس حاضرند نمایندگانی که با پیشنهاد قرائت شده یعنی ”نصف بعلاوه یک نمایندگان منتخب” موافق هستند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگر را بخوانید آقای الویری. منشی- پیشنهاد آقای فواد کریمی مطرح است که میخوانم: ”حداقل به امضا 15 نفر از نمایندگان رسیده باشد”. رمضانی خورشید دوست- طبق اصل هفتادم اخطار قانون اساسی دارم. رئیس- بفرمایید. رمضانی خورشید دوست – بسم الله الرحمن الرحیم. ما قانون را بایستی با توجه به شرایط در زمان خاصی ننویسیم در اصل هفتاد ”دعوت رئیس جمهور به مجلس باید به تصویب اکثریت برسد” چون عدم کفایت سیاسی ملازمه با دعوت دارد،‌مساله اکثریت را باید مورد توجه قرار بدهیم. رئیس- خیر، متشکریم. این را قبلا یکی از آقایان جواب دادند. ملازمه ای ندارد رئیس جمهور میتواند برای دفاع نیاید یعنی اجبار برای آمدن ندارد و خودشان میتوانند بیایند. دکتر خلیلی- در دعوت هم همینطور است آقای هاشمی؟ رئیس- دعوت اگر شد مجبور است. دکتر خلیلی- شما ازوزیری دعوت میکنید که بیاید ولی نمیآید. رئیس- اگر اکثریت مجلس تصویب کردند باید بیاید. آقای فواد کریمی بفرمایید. فوادکریمی – بسم الله الرحمن الرحیم. مه سه دلیل دارم برای اینکه 15 نفر باید باشد، دلیل اول اصل هفتادو چهارم قانون اساسی است که میگوید طرحهای قانونی به پیشنهاد حداقل 15 نفر در مجس قابل طرح است طرح عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور یک طرحی است مثل همه طرحهای دیگر و استثناءبردار نیست. بنابراین پیشنهاد این طرح به امضاء 15 نفر میتواند طرح بشود. بنابراین بعنوان اینکه این فرد رئیس جمهور و مقام دوم است و چی و چی نمیتوانیم به قانون اساسی استثناء بزنیم. دلیل دوم من این است که اساسا پیشنهاد 15 نفر موقعی که تقدیم مجلس میشود یعنی مجلس در مورد اینکه طرح عدم کفایت سیاسی قابل طرح است یا نیست رأی خواهد داد. بنابراین پیشنهاد طرح به معنای رای به عدم کفایت نیست. پیشنهاد طرح این است که مجلس در این مورد مذاکره بکند حالا ممکن است مجلس این طرح را قبول کند ممکن است قبول نکند. دلیل سوم من این است که اساسا ما نباید از هیچ شخصیتی و هیچ مقامی بت درست کنیم. یک نصاب فوق العاده درست کردن خارج از تمام رویه های قانونگذاری به معنای این است که بیاییم یک ابهتی برای یک شخص درست کنیم بعد این ابهت را بر جمع تحمیل کنیم. دعوت من این است که بیاییم فرد رابر جمع سوار نکنیم همیشه بگذاریم جمع بر فرد سوار باشد. همیشه اصل شورا بر امور مسلمین حاکم باشد، نه این است که فرد را بصورت یک قدرت دربیاوریم اگر شما بگویید مثلا 50 نفر ، 60 نفر، 70 نفر ، 80 نفر یک عدد بزرگی درست کنیم، درست کردن یک عدد بزرگ منایش این است که آن شخص دیگر از نماینده حرف نمیشنود اگر شما برای طرح این مساله یک چیزی بالاتر از 15 در نظر بگیرید رئیس جمهور حرف نمایندگان را گوش نمیکند. به نمایندگان آن احترامی را که باید نمیگذارد این قدرت قانون است که پشت سر نمایندگان است . این قانون است که نماینده را پرقدرت میکند .این قانون است که موجب میشود که نماینده در یک مقامی قرار بگیرد که همه از او خوف داشته بشاند. اگر ما قانون را ضعیف نگهداریم یعنی قدرت نمایندگان را ضعیف کرده ایم و بنظر من قدرت نمایندگان را ما باید زیاد بکنیم و هر چه قدرت نمایندگان بیشتر بشود اساس این جمهوری اسلامی مستحکمتر خواهد شد. رئیس- مخالف چه کسی است؟ منشی- آقای خزاعی بفرمایید. خزاعی- بسم الله الرحمن الرحیم. برادرمان آقای فواد کریمی سه دلیل آوردند برای اینکه باید طرح باشد و 15 نفر،‌اصل 74 را مثال زدند اولامن باید عرض بکنم که بحث راجع به خود آن طرح که فعلا اسمش طرح است بعد از این است اگر ما در اینجا این مساله را رد بکنیم یا تصویب بکنیم بعد میرسیم سر آن، که آن طرح است یا یک چیز دیگری است؟ ثانیا ایشان استدلال میکنند که ما باید جمع را سوار بر فرد بکنیم با نباید از این مقام یک بتی بسازیم. باید عرض بکنم که در متن قانون اساسی شما اگر بخواهید رئیس جمهور را احضار به مجلس بکنید اکثریت نماینده ها باید رای بدهند .اما یک وزیر یا نخست‌وزیر را به راحتی میشود به مجلس احضار کرد (با یک نفر) بنابراین مساله اهمیت مقام وحرمت آن موقعیت است نه اهمیت به شخص اگر ما بخواهیم بر این اساس جلو برویم باید به قانون اساسی هم ایراد بگیریم . من الان سرانگشتی شمردم بیش از دوازده اصل قانون اساسی مربوط به ریاست جمهوری میشود در حالیکه در مورد سایر مقامها به اینصورت ما نداریم. بر اساس این نکته باید توجه داشت که اگر قرار باشد با 15امضاء ما هر روز بتوانیم رئیس جمهوری رادراین مملکت به بازی بگیریم مثل حرف برادرمان آقای آقارحیمی میشود . شماهمین لحظه امروز مجلس را تصور کنید که اگر رئیس جمهور ما یک رئیس جمهور مورد قبول عامه مجلس ومردم بود، به اصطلاح روز و به اصطلاح ما یک رئیس جمهور حزب‌اللهی خالص بود در همین مجلس 15 نفر نبودند که از 7-8 ماه قبل هر روز او را به مجلس احضار بکنند؟ و مدام او را به پای میز بکشند، چون مسائل مجلس هم مطرح میشود و با حیثیت سیاسی او بازی بکنند؟ بنابراین من متاسفم از اینکه پیشنهادهای قبلی 90 نفر و نصف بعلاوه یک تصویب نشد ولی اینطوری هم دیگر بزنیم توی سر قضیه با 15 نفر، بنظر من کار صلاحی نیست چون ما الان برای وضع این قانون در رودررئی با رئیس جمهوری فعلی مملکت نیستیم. یک قانونی وضع میشود برای 10 یا 50نفر رئیس جمهور آینده. باید فکر آنها را هم بکنیم که یک روز آنها بازیچه دست نمایندگانی که قصد دارند که با این مقام و حیثیت مقام بازی کنند قرار نگیرند. و حرمت ریاست جمهوری را حفظ کنیم. بنابراین حالا 50نفر یا 60نفر یا هر چه ولی، 15 نفر بنظر من بازی با این مقام است ما کاری به شخص نداریم، عرضی ندارم متشکرم. منشی- آقای متکی بعنوان موافق. متکی- بسم الله الرحمن الرحیم. در مجلس خبرگان دو خط سیر هنگامی که مساله ریاست جمهوری مطرح بود به چشم میخورد: 1- خط سیر قدرت طلبی که تلاش میکرد همه قدرت ها رادر ریاست جمهور یکجا جمع بکند ویک خط سیری که میخواست قدرت را پخش بکند در قسمتهای مختلف و در بین مسؤولین مختلف حکومت جمهوری اسلامی، و بعد هم خط سیر اول که شکست میخورد می‌بینیم که مترسکی را میکشد بنام رئیس جمهور، اینکه بیاییم 90 نفر یا دوسوم یا اینگونه تعدادی را معین بکنیم برای اینکه رئیس جمهور باید به مجلس بیاید، اولا اگر 80 نفر 70 نفر یاکمتر ، 50 نفر 40 نفر و 15 نفری که قانون به آنها حق داده ومیتوانند هر طرحی را به مجلس بیاورند حق آنها را ضایع خواهد کرد و این هم یکی از طرحها است و رئیس جمهور بعد از خواست این 15 نفر مبنی بر عدم کفایت سیاسی باید بیاید در اینجا جوابگو باشد. طرح کردند که اگر یک رئیس جمهور حزب‌اللهی ، یک رئیس جمهور خوب، یک رئیس جمهور مردمی و مکتبی صددرصد انتخاب کردید واین اقلیت بخواهند که هر روز او را به مجلس بیاورند، رئیس جمهوری که انشاءالله ملت ایران انتخاب خواهد کرد، با توجه به این عملکردی که در این یکسال واندی دیده است و حزب‌اللهی است به خواست خدا، او خلافی نمیکند که او را به مجلس بیاورند، او در مقابل ملت ، در مقابل انقلاب، در مقابل مجلس، در مقابل قوه قضائیه نخواهد ایستاد که او را به مجلس بیاورند، و اگر هم تقاضا بکنند که بیا، شما الان مگر دولت مکتبی ندارید؟ مجموعه وزراء و نخست وزیر شما را 10 نفر میتوانند تقاضا بکنندوبه مجلس بیاورند و استیضاح بکنند. آیا این کسر شان دولت خواهد شد؟ خیر، ما معتقدیم اگر دولت ما مکتبی است ، دولت ما بر مسیر حق حرکت میکند آن تقاضا و آن استیضاح به افتضاح خود آنها بدل خواهد شد و لذا باید به این 15 نفر حق بدهیم. اگر زمانی خواستند رای بر عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور بدهند این حق را داشته باشند. رئیس- عدد کامل نیست متاسفیم که آقایان با توجه به حساس بودن وقت مراعات وقت وقت مردم را نمیکنند. موحدی ساوجی – بنده پیشنهاد حذف این ماده را دارم. رئیس- اگر پیشنهاد حذف ماده را دارید که حالا نمیشود پیرامون آن بحث بکنیم . پیشنهاد بعدی را مطرح کنید. منشی- پیشنهاد بعدی از آقای آقامحمدی است که میخوانم: ”بجای 50 نفر نوشته بشود یک سوم نمایندگان منتخب” آقای آقامحمدی بفرمایید. آقامحمدی – بسم الله الرحمن الرحیم. الان که ما داریم یک قراری میگذاریم باید با توجه به روح قانون اساسی و نه یک ماده ودو ماده اش باشد، مسلم است که در قانون اساسی ما هیچ مقامی را بعنوان یک قدرتی که نشود نزدیک او رفت و به اودست زد و هر کاری دلش خواست بکند نداریم. حتی در مورد رهبری هم مجلس خبرگانی را گذاشتیم که میتواند رای بدهد بر اینکه رهبر توانائی هایش را از دست داده است. با توجه به این پس رئیس جمهور در قانون اساسی ما یک قدرت آنچنانی نیست که ، نشود نزدیک او رفت،‌این یک مساله. مساله دیگر این است که رئیس این جمهوری است از لحاظ سیاسی یعنی باید یک شخصیتی باشد که مورد احترام باشد، حرفش را بشنوند، حرفش را بخرند دعوتش را بپذیرند، شخصیت منکوبی در جامعه نباشد. این هم از آنطرف قضیه هست. خوب حالا اگر ما بیاییم، مثلا نفرات را نصف به اضافه یک بگذاریم در آنصورت رئیس جمهور اگر ببیند نمایندگانی کمتر از این هستند وبا او مخالفند و نقطه نظرهایش را قبول ندارند . باز او حرکاتی خواهد کرد و بی‌اعتنایی خواهد کرد، این درست نیست. از آنطرف هم اگر اختیارش را دست 15 نفر بدهیم، من از شما سوال میکنم کدام یک از شما خواهید رفت در این کشور، در کل کشور رای بیاورید و بعد هر روز 15 نفر بکشانندتان اینجا و بعد شما بعنوان شخصیت بین المللی وشخصیت سیاسی نظام جمهوری اسلامی هم مطرح باشید. رئیس جمهور باشید این نخواهد شد، من بین پیشنهاد آقایان که داده شد، بنظرم این رسید که ما بگذاریم یک سوم نمایندگان منتخب که بین 60 تا 90 نفر در نوسان است، یعنی بین 60 تا 90نفر تعداد نمایندگان منتخب در نوسان است، که آن کسانی هم که 60 نفر هستند بتوانند حرفشان را بیان بکنند و کجیهایی را که میبینند گفته باشند و ضمنا وسیله تحقیر کسی هم که بعنوان رئیس جمهوری هست، فراهم نشده باشد. و من تقاضایم این است که مجلس با بیش از 120 نفر با این پیشنهاد, موافقت فرمایند و از این ماده انشاءالله عبور بکنیم. رئیس- اگر تعداد آقایان نمایندگان به حدنصاب است به پیشنهاد آقای فواد کریمی رای بگیریم. منشی- تعداد درست است. رئیس- آقایان دقت فرمایند برای پیشنهاد آقای فواد کریمی میخواهیم رای بگیریم. که ایشان پیشنهاد داده‌اند که جای 50نفر 15 نفر کافی باشد که یک طرحی معمولی باشد. 181 نفر در جلسه حاضرند نمایندگانی که با این پیشنهاد آقای فواد کریمی موافقند قیام نمایند (26 نفر ایستادند) ردشد. منشی ـ آقای موحدی ساوجی بعنوان مخالف پیشنهاد آقای آقامحمدی بفرمایید. موحدی ساوجی – بسم الله الرحمن الرحیم. من قبل از اینکه صحبت کنم از جناب آقای رئیس ، این سوال را میکنم که اگر پیشنهادات به تعداد نمایندگان میتواند باشد آیا مثلا بشماره تمام آن اعداد، مثلا 270 نفر نماینده مجلس که میتوانند انتخاب بشوند ما میتوانیم 270 فقره پیشنهاد بدهیم؟ رئیس- خیر، به یک حد معقولی میتوانیم پیشنهاد بدهیم. موحدی ساوجی – خوب، پس اگر این است، باید این را رعایت کرد،‌در اینجا من باید این را عرض کنم یک عادتی و یک روحی، من غیر مستقیم وناخودآگاه در ما حاکم است که فکر میکنم به یک مقام ارزش دادن به این است که ، ارزش عددی بدهیم همانطوری که در قرآن کریم خدا فرموده است که ”الذی جمع مالا وعدده ” شمارش، شمارش مال نیست. گاهی شمارش نفرات هم هست. واینجا تمام این احتمالاتیکه آقایان بیان کردند که فرض کنید ، یک وقت مجلس ، مجلسی است حزب‌اللهی رئیس جمهور هم حزب‌اللهی، خوب، گاهی هر دوی آن غیر ازاین است گاهی یکی از آن هست ویکی نیست. مثلا چهار احتمال دارد. ما برای احتمالات مختلف بیاییم پیش بینیهای مختلفی بکنیم همه اینها بیخود است . اگر چنانچه رئیس جمهوری بر مبنای قانون اساسی انتخاب بشود، و طبق موازین و حدود قانون اساسی عمل بکند هیچ قدرتی نمیتواند او را برکنار بکند. بنابراین ما در اینجا بیاییم و بگوییم آقا 100 نفر، دو سوم نمایندگان منتخب، یا دو سوم همه نمایندگان، یا نصف بعلاوه یک یا مثلا یک سوم هر کدام اینها را که بگوییم ، بنظر من درست نیست و بهتر این است که ما به قانون اساسی گردن بنهیم. قانون اساسی هم در اصل هفتاد و چهارم گفته است که همان 15 نفر ، که رای هم نیاورد. بنابراین من پیشنهاد دادم که اصلا حذف بشود. خزاعی – کثرت عقیده است. منشی- آقای هاشمی رفسنجانی بعنوان موافق بفرمایید. رئیس – بسم الله الرحمن الرحیم. من بدو دلیل بااین پیشنهاد موافق هستم: 1- به همان دلیلی که با اولین پیشنهاد موافق بودم که این قضیه همیشه مثل امروز نیسیت. همیشه این احتمال هست که کسانی بخواهند وقت مجلس را بگیرند، یا به دلیل اینکه مثلا 15 نفر با رئیس جمهور مخالف هستند، یا عده بیشتری، یا کمتری مخالف هستند بیاورند به مجلس زیر سوال قرار بدهند، هتک کنند و ما باید به خاطر حفظ مقام رئیس قوه مجریه ، یک نصابی بگذاریم که اغراض نتواند مؤثر باشد. چون آنوقت یک عدد بالائی نمیتواند چنین کاری را بکند. و ضمنا آن عدد بالا در بحث هم میتواند یک عددی موافق پیدا کنند. این معقول میشود وامید موفقیت در نظرشان را دارند. /15 نفر ، یا تعداد کم این را ندارند، حتی برای پنجاه فنر هم این شانس ضعیف است. بنابراین ،اگر یک رقم بالاتر باشد ، بهتر است. دلیل دوم من این است که در این مجلس، امروز بخصوص است آقایان روی این مساله اینقدر تفاوتی نیست. ما آن دفعه هفت نفر اگر بیشتر رای داشتیم، تصویب شده بود. و این مقدار وقت مصرف نمیکردیم و کار مجلس زودتر تمام میشد. به برنامه هم میرسیدیم اگر یک روزی هم مجلس بعدی تشخیص داد که این رقم زیاد ویا کم است خوب، آن را خودش اصلاح میکند. در شرایطی که امروز شما هستید، ارزش ندارد که اینقدر روی اعداد وقت تلف کنید، بگذارید این کار زودتر تمام بشود. الان وضع کشور، وضعی نیست که اینقدر روی این پیشنهادها و کم وزیاد کردنهای عددی وقت مجلس را بگیریم. اگر از این پیشنهاد هم گذشتید . پیشنهادهای مشابه میآید و میرود. ممکن است ما در همین ماده 1 متوقف بمانیم لذا من خواهش میکنم با این یک سوم .افقت بشود واین یک سوم میتواند مساله را حل بکند. پیشنهاد برای رای‌گیری مشخص بشود. منشی- بجای 50 نفر ، یک سوم نمایندگان منتخب 000 رئیس- این یک سوم میتواند هفتاد نفر باشد، میتواند هشتاد نفر، حتی میتواند تامرز 90 نفر هم برسد واز طرفی میتواند 60 نفر هم باشد. /183 نفر در جلسه حضور دارند نمایندگانی که با یک سوم نمایندگان منتخب موافقند قیام نمایند. (149 نفر ایستادند) تصویب شد . بنابراین از این عدد گذشتیم . ماده اول را مشخص کنید تا رای بگیریم. منشی- ماده 1 چون اغلب روی تعداد دور میزد عملا پیشنهاد دیگری که قابل مطرح شدن باشد، نیست. رئیس- ماده 1 را بخوانید . منشی- ماده 1- تقاضای رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور وقتی قابل طرح در مجلس است که حداقل به امضای یک سوم نمایندگان منتخب رسیده باشد. رئیس- نمایندگانی که با عبارت ماده 1 موافقند، قیام نمایند (148 نفر قیام نمودند) تصویب شد . ماده 2 را بخوانید. منشی- ماده 2- تقاضای مزبور باید کتبا در جلسه علنی به رئیس مجلس داده شود. این تقاضا باید در اولین جلسه قرائت و جهت اطلاع به رئیس جمهور ابلاغ گردد. عطاری – آقای هاشمی، من پیشنهاد داده‌ام. رئیس- اگر پیشنهاد داده‌اند، بخوانید. منشی- آقای عطاری پیشنهاد داده‌اند که: (تقاضای رای عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور را نمیتوان برای مدتی بیشتر از یک ماه مسکوت گذاشت. ) این عبارت را میتوانیم در هر جایی قرار بدهیم. اجباری نداریم که درماده 1 بگذاریم. چون ماده 1 فقط مساله درخواست است. برای ماده 2 جداگانه سه فقره پیشنهاد داریم . یکی از آنها از آقای سید محمد مهدی جعفری است که پیشنهاد داده‌اند تبصره ای به اینصورت اضافه بشود: تبصره : ”رئیس جمهوری باید حضور، یا عدم حضور در مجلس، برای دفاع از خود را به مجلس اطلاع دهد. اگر تا پنج روز پس از ابلاغ تقاضا پاسخ نداد مجلس میتواند موضوع را مطرح کند” رئیس- آقای محمد مهدی جعفری بفرمایید. سید محمد مهدی جعفری- بسم الله الرحمن الرحیم. همانطوری که باری امضاء قوانینی که از تصویب مجلس گذشته است ، پنج روز ضرب الاجل گذاشته اند که اگر چنانچه رئیس جمهوری مصوبه مجلس را امضاء نکرد ، آنوقت دولت میتواند آن قانون را به اجرا بگذارد. در این صورت هم یک رئیس جمهوری یا گرفتار است، یا آمادگی ندارد، برای اینکه برای دفاع از خودش مدارک و مسائلی فراهم بکند. حداقل باید پنج روز به او وقت داد. اگر واقعا نمیخواهد حاضر بشود یا دفع الوقت بکند یا بهانه بیاورد. آنوقت مجلس بعد از پنج روز این مساله را مطرح بکند و با فرصت کافی در باره اش تصمیم بگیرد. منشی- آقای رضوی اردکانی بعنوان مخالف بفرمایید. رضوی اردکانی- بسم الله الرحمن الرحیم. لازمه پیشنهاد جناب آقای جعفری این است که رئیس جمهور ملزم باشد که به جلسه بیاید. و حال اینکه این را مجلس نمیخواهد و در آئین نامه الزامی نیست. یک اختیاری است که میتواند شرکت کند یا شرکت نکند. لذا با روح این آئین نامه اگر آن مواد هم با اصلاحات تصویب بشود و درآمدن رئیس جمهور به مجلس الزامی نیست و یک حقی هم نه در قانون اساسی پیش بینی شده است با وجودی که برای وزراء یا نخست وزیر معین شده است هیچگونه اشاره ای ندارد. لذا موقعی که برای آمدن رئیس جمهور به مجلس الزامی نیست. این پیشنهاد هم خودبخود منتفی میشود. بنابراین بنده مخالفم. منشی- آقای حسینعلی رحمانی بعنوان موافق بفرمایید. حسینعلی رحمانی – بسم الله الرحمن الرحیم. ما جهات را نباید در حدود اعتقاد ودید خودمان و یا قشرهای میلیونی مردم فقط محاسبه کنیم و نباید برای خاطر اینکه کاری زودتر انجام بشود ، اموری که باید رعایت بشود آنها را نادیده بگیریم، و ما در اینجا با صرفنظر از تمام جوها باید قانونی وضع بکنیم که از نظر مقررات اسلامی و وجدان وحقوقی که ما برای آن حقوق در قانون اساسی سوگند خورده‌ایم واین آئین نامه اگر چنانچه لازم بدانید که رئیس جمهور در مجلس حاضر بشود ودفاع بکند. همچنانکه در ماده‌های بعد آمده است مجرد ابلاغ موجود امکان دلالت ندارد. و این مساله ای است که حل شده است. و نمیشود بدون تعیین وقت هم باشد،‌ بطور مطلق ، آنوقت حمل میشود بر اینکه این مهلت برای همیشه است فرضا، علیهذا برای خاطر این که مشکلی را که دراین جهت از جهات مختلف وجود دارد حل بکنیم. ناچار هستیم مدتی را تضمین بکنیم حالا پنج روز هم نباشد. کمتر از پنج روز باشد بعد از ابلاغ. کرمی- آقای هاشمی ، این تبصره است؟ منشی- بلی، تبصره ماده دو است. کرمی – تبصره نمیتواند مطرح بشود مگر اینکه خود ماده و پیشنهاداتی که برای ماده است مطرح بشود. بعدا تبصره مطرح بشود. پیشنهادات ماده باید اول بررسی بشود ، بعدا تبصره عنوان گردد. رئیس- نه، در آئین نامه اینطوری نیست، روش ما قبلا هم اینطور نبوده است ، ما تبصره‌ها را همیشه اضافه میکردیم . یکی از نمایندگان – اگر خود ماده رای نیاورد چه میشود؟ رئیس- بهر حال ما رای میگیریم حالا رویه مان را بهم نزنید. چون در آینده هم دائما از این چیزها داریم، تعداد برای رای گیری درست است؟ یکی از نمایندگان – روش ما این بود که ما بعداز تصویب ماده برای تبصره ها میپرداختیم. رئیس- نه، ما چنین روشی نداشتیم که بعد از تصویب ماده اینکار را بکنیم. خلیلی- اگر ماده خودش تصویب نشد آنوقت تکلیف چیست؟ رئیس- اگر ماده تصویب نشد،‌آنوقت تبصره به همین مضمون در جای خودش باقی است. ما قبلا هم رویه‌مان این بود. چون ماده را نمیتوانیم قبل از اصلاحات رای بگیریم . البته ما این را بعد از ماده هم میتوانیم رای بگیریم اگر خود آقای جعفری بگویند وتقاضا بکنند که به تاخیر بیندازیم حرفی نداریم. جعفری- آقای هاشمی ، مانعی ندارد. رئیس- پس بگذارید بعد ازماده رای بگیریم. پیشنهاد بعدی را بخوانید . منشی- پیشنهاد بعدی از آقای قره باغ است ، پیشنهاد کرده اند : از ماده 2 این جمله: ”و جهت اطلاع به رئیس جمهور ابلاغ ” حذف شود. رئیس-آقای قره باغ توضیح بدهید. قره باغ – بسم الله الرحمن الرحیم. این برادران نماینده متوجه هستند که رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور لازمه ، یعنی معلول از این نیست که حتما باید جرم هم داشته باشد، خطاکار هم باید باشد نه، این نیست ، قانون اساسی اطلاق دارد هر رئیس جمهوری که نمایندگان کشور دیدند که ایشان صلاحیت اداره کشور را ندارد میتوانند مورد سوال قرار بدهند. بین خودشان رای بگیرند اگر اکثریت نمایندگان رای دادند که ایشان لیاقت اداره کشور را ندارد، پیشنهاد به رهبر، یا به شورای رهبری میکنند، آنها موقعیت کشور رادر نظر میگیرند و تصمیم میگیرند . ولو در مورد بخصوص در مورد آقای بنی صدر این سوال واین مساله معلول از خطاهای بیشمار ایشان است . لکن همیشه اینطور نخواهد بود. لذامن میگویم که مجلس شورای اسلامی محکمه نیست. اگر رئیس جمهور خطا دارد اگر تخلف دارد اگر در گفتار واعمالش خلاف قانون اساسی کرده است. یاخلاف قوانین جاری کشور عملی مرتکب شده است یا به اعتقاد من که عملا نمایندگی تمام ضد انقلابیون را بعهده گرفته است. اگر این کارها را کرده است. این قوه قضائیه است که مواجه بشود و اتهامات را مطرح بکند. اویا خودش یا وکیل مدافعش به این مسائل قهرا در آنجا جواب بگوید حالا یا جوابش درست میشود یا درست نمیشود. اما قانون اساسی که مجلس شورای اسلامی را محکم ترین واساسی ترین ارگان اداره کشوری میداند. این است که نمایندگان باید نظرشان را ابراز بکنند. و مساله هم امروز نیست . از آنروزی که نمایندگان به مجلس آمده اند و با آقای رئیس جمهور در باره انتخاب دولت ، و وزراء و کارهایی که در این مدت بخصوص مدت جنگ که با سپاه چه کرد؟ با ارتش چه کرد؟ و فعلا هم آقای رئیس جمهور بعقیده من عملا نمایندگی کلیه ضد انقلابیون را بعهده دارد خوب، آقایان نمایندگان میدانند جریان چیست؟ رئیس- وقتتان تمام شد. قره باغ – پیشنهاد من این است: آقایان د راین مورد رایشان را بدهند اینجا محکمه نیست. لذا ضرورت ندارد که آقای رئیس جمهور به اینجا تشریف بیاورند. منشی- آقای محلاتی مخالف. محلاتی – بسم الله الرحمن الرحیم. مصوبات مجلس ، ضمانت اجرائی میخواهد و کیفیت اجرایش هم باید مشخص بشود . یک وقت این است که در آئین نامه این مساله نبود که رئیس جمهور در مجلس بیاید ودر مقابل ادله ای که برای او ذکر میکنند ، جواب بدهد. خیلی خوب، هیچ مساله ای نبود. اما وقتی که بنا شد که مجلس ، این مطلب رادر نظر گرفت که باید مسائل برای ملت روشن بشود وآن هم باید بیاید در خانه ملت به این ادعاهایی که شده است ، این حق را هم به او داده‌ایم که دنیا نگوید که یکطرفه بوده است این مساله روشن بشود و حتی دنیا بداند که ما این حق را به ایشان دادیم که بیاید در مقابل این اتهامات پاسخگو باشد تا اینکه نگویند که اتهام هست. بنابراین من عقیده ام این است که این مساله تمام شدنی است . و تعبیری که کردم ”دیر و زود دارد ولی سوخت وسوز ندارد” یک مساله مسلم است ولی درعین حال ما هر چقدر در این شرایط مسائل مان با استدلال و منطق گفته بشود و مردم هم از جریانات مستحضر باشند ،‌از هر جهت به صلاح این انقلاب است منتها ، این ناقص بنظرم میرسد که ارگ پیشنهادی بشود که در صورتی که به ایشان دسترسی نباشد . ابلاغ از طریق رسانه‌های گروهی، چون ممکن است الان در شرایط فعلی ابلاغ بدستش نرسد بوسیله رسانه های گروهی یا طریق دیگری پیش‌بینی بشود،‌تا اینکه از هر جهت جلو هر گونه بهانه گرفته بشود، بنابراین من با پیشنهادایشان که حذف بشود آن قسمت اخیر مخالفم. رئیس- موافق را دعوت کنید. منشی- آقای چراغزاده. چراغزاده – بسم الله الرحمن الرحیم. من خیلی مختصر عرض میکنم به اینکه اگر قرار شد که ابلاغ بکنیم، ابلاغ یک معنایی دارد که حتما باید کتبا یک چیزی را بدست طرف برسانیم، آمدیم ودسترسی پیدا نشد چندین روز باید سرگردان این مساله باشیم تااین ابلاغ صورت بگیرد. اما اگر اطلاع تنها را ذکر بکنیم.این اطلاع از طریق رسانه های گروهی خیلی ساده وراحت ، میسر خواهد شد . من موافق هستم که ”ابلاغ” حذف شود. یکی از نمایندگان – جهت اطلاع به رئیس جمهور. رئیس- بلی، اطلاع از طریق رسانه‌های گروهی میتواند باشد ، آقای قره باغ پیشنهادتان را برای رای‌گیری مشخص کنید. قره باغ- نظر من این بود که اصلا هیچگونه موجبی یا جهتی که آقای رئیس جمهور به مجلس بیاید ، لازم نیست. عابدین زاده – آقای هاشمی ، اگر قرائت بشود، خودبخود به اطلاع رئیس جمهور برسد. یکی از نمایندگان – آقای هاشمی ، بایستی یک موافق دیگر صحبت بکند چون آقای چراغزاده بعنوان موافق صحبت نکردند. رئیس- آقای قره باغ یکبار دیگر پیشنهادتان را برای روشن شدن مشخص کنید. قره باغ – من میگویم‌ آقا ، عبارت اینطور بشود ”تقاضای مزبور باید کتبا در جلسه علنی به رئیس مجلس داده بشود. این تقاضا باید دراولین جلسه قرائت گردد” . بقیه حذف بشود. منشی- آقای قره باغ عده زیادی نوشته اند که این جمله اضافه بشود، اگر شما موافقت کنید،‌ قضیه حل میشد” واز رسانه های گروهی به اطلاع عموم برسد”. نمایندگان – خوب است. رئیس- خیلی خوب، پس عبارت را اصلاح کنید. منشی- اینطور میشود ”تقاضای مزبور باید کتبا در جلسه علنی به رئیس مجلس داده بشود ، این تقاضا باید در اولین جلسه قرائت و از رسانه های گروهی به اطلاع عموم برسد. رئیس- آقایان وقتی که میخواهید تشریف ببرید باید کارت بدهید، چون دویست امضاء داریم ولی الان 180 نفر در جلسه حاضرند بایستی حالا نسبت به ادامه وقت جلسه صحبت بکنم تا به حد نصاب برسیم . البته برای نماز و غذا تنفس خواهیم داد پیشنهاد این است که بعد از تنفس جلسه دو ساعت ادامه پیدا بکند که امروز کار تمام بشود. (نمایندگان: موافقیم) 183 نفر در جلسه هستند حالا پیشنهاد آقای قره باغ را برای رأی‌گیری بخوانید. منشی- ماده دوم به این گونه اصلاح بشود. تقاضای مزبور باید کتبا درجلسه علنی به رئیس مجلس داده شود، این تقاضا باید در اولین جلسه قرائت و از رسانه های گروهی به اطلاع عموم برسد. رئیس- بسیار خـوب ، 182 نفـر در مجلس حاضرند، کسانیکه بااین پیشنهاد اصلاحی موافقند قیام بفرمایند (123 نفر ایستادند ) تصویب شد الان اگر مجلس تمدید دو ساعت را قبول دارد برای صرف غذا تنفس بدهیم (منشی: تبصره آقای جعفری را میتوانید رأی بگیرید.) تبصره آقای جعفری هم برای رأی‌گیری مشخص بشود چون مربوط به اینست. رمضانی خورشید دوست – آقای هاشمی من هم پیشنهاد اصلاحی داده‌ام. رئیس- آقای رمضانی خورشید دوست پیشنهاد اصلاحی دارند؟ منشی- بلی. شاهچراغی (منشی)- آقای جعفری میتوانند خودشان پیشنهادشان را بخوانند. الویری(منشی)- آقای رمضانی، پیشنهاد شما مغایر با این پیشنهادات است. رئیس- این تصویب شده است. الویری(منشی)- شما نوشته اید به رئیس جمهور ابلاغ شود و این الان رد شده است. رئیس- این ماده الان با این عبارت اصلاح شده است. پیشنهادهای اصلاحی که این را تغییر نمیدهد قابل طرح است اجازه میدهید من برای تمدید وقت جلسه رأی بگیرم آقایانی که برای دو ساعت ادامه جلسه (البته بعد از تنفس نیم ساعته ) موافقند قیام بفرمایند. (102 نفر ایستادند ) تصویب شد. (جلسه در ساعت 12 بعنوان تنفس تعطیل گردید و مجددا در ساعت یک و نیم به ریاست آقای اکبر هاشمی رفسنجانی تشکیل گردید. ) رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم. جلسه برای ادامه مذاکرات رسمی است. پیشنهادهای جدید مطرح بشود. منشی(الویری)- آقای رمضانی پیشنهادتان را پس گرفتید؟ (رمضانی: بلی) آقای ملکوتی . منشی(شاهچراغی) – پیشنهادشان را پس گرفتند. منشی(الویری)- آقای محسن مجتهد شبستری (اظهاری نشد). رئیس- نیستند ، پیشنهادشان را کنار بگذارید. منشی(الویری)- آقای محمد علی حیدری. رئیس- پیشنهاد را قرائت کنید. منشی(الویری)- پیشنهادکرده‌اند . بجای ”اولین جلسه” ”در همان جلسه” باشد . رئیس- آقای حیدری این مهم نیست. یعنی ارزش ندارد که برایش ده دقیقه وقت گرفته شود. حیدری- پس گرفتم . رئیس- متشکر. منشی- پیشنهادی از آقای محمد فاضل وآقای شرافت است که گفته اند ، این تقاضا تاآخر حذف شود. یکی از نمایندگان – آقا اگر در ماده 2 هست که تصویب شد. منشی- البته درست است، چون یک تغییر داده شد و تغییر داده اش تصویب شد فی الواقع یعنی حذف نمیشود. رئیس- از این که هست دیگر حذف نمیشود اصلاح میشود پیشنهاد بعدی رامطرح کنید. منشی- آقای زنگنه. رئیس- پیشنهادشان را بخوانید. منشی- یک جمله گفته اند، بعد از آن اصلاحیه اضافه میشود ” واین اطلاع حکم ابلاغ را دارد”. رئیس- این لزومی ندارد. منشی- پیشنهاد آقای چراغ زاده هم که دیگر قابل طرح نیست، پیشنهاد آقای جعفری که یک تبصره پیشنهاد کرده‌اند. رئیس- چون عدد برای رای گیری آماده نیست بنابراین پیشنهاد بعدی را بخوانید آقای رمضانی پیشنهادشان را بخوانند. منشی- پس گرفتند. یکی از نمایندگان – یک تبصره داده بودم، در زمینه پیشنهاد آقای جعفری بود. محمدی گرگانی- آقای الویری من در ماده 2 پیشنهاد داده ام. رئیس- خودتان بفرمایید آقای محمدی گرگانی. محمدی گرگانی- بسم الله الرحمن الرحیم. با توجه به همه مقدماتی که همه برادرها فرمودند که نیازی نیست گفته بشود به این معنا که بحث درباره این طرح جدای از موضع هر فرد نسبت به شخص رئیس جمهور است و اینکه ممکن است فردی از اساس اصلا . از اول اعتقادی به صلاحیت و کفایت (فرض ) آقای رئیس جمهور نداشته باشد اما الان بحث مستقل از تمام مسائل مربوط به شخص ایشان است ، عرض کنم که ما در مورد وزراء طبق قانون اساسی و هیات دولت ، وقتی میخواهیم دعوت بکنیم یاحتی استیضاح بکنیم ، معمولا برایشان مهلت قائل میشویم، یعنی قانون اساسی ذکر میکند که نمایندگان مجلس سوالشان را در مورد وزراء مطرح میکنند، در جلسه مجلس رسما خوانده میشودوزیر یا مقام مربوط ظرف ده روز مکلف است بیاید پاسخ بدهد . با توجه به مجموع آنچه که تا حالا صحبت شد، من دو پیشنهاد در مورد ماده 2 داشتم، یکی اینکه تقاضای عدم کفایت با توجه به اهمیتی که تقریبا همه برادرها و خواهرها به آن اذعان داشتند باید با ذکر موارد و دلائل عدم کفایت باشد، یعنی مشخص باشد که دلائل و موارد عدم کفایت سیاسی چه چیزها هست، تا (نه تخلف) چون مساله تخلف که برادرهای ما در طرحشان آورده اند هیچ ارتباطی به مجلس ندارد، تخلف رئیس جمهور طبق قانون اساسی در صلاحیت دیوانعالی کشور است، عدم کفایت سیاسی مطرح است، لذا پیشنهاد من اینست ، اولا تقاضا باذکر مواردو دلایل عدم کفایت سیاسی باشد وبعد هم اینکه باید به رئیس جمهور ده روز فرصت داده بشود (نه، ده روز تا ده روز) فرصت داده بشود تا اگر احتیاجی به تهیه مدارک دارند، عین مساله وزراء این موضوع خلی مهمتر هم هست و همه پذیرفتیم. ظرف مدت ده روز بیایند و پاسخ بدهند. منشی-‌ آقای هادی مخالف بفرمایید. هادی- بسم الله الرحمن الرحیم. اصولا در قانون اساسی رئیس جمهور با وزراء خیلی فرق میکند، در مساله وزراء و نخست وزیر، نخست وزیر و وزراء وجودشان را ، یعنی قانونی بودنشان را بعنوان وزیر و نخست‌وزیر، مستقیما از مجلس گرفتند و ارتباط مجلس با آنها یک ارتباط مستقیم تری است ، هر لحظه ای برای جواب وسوال شما میتوانید یک وزیری را به مجلس دعوت کنید تا در فرصت قانونی بیاید و جواب سوال شما را بدهد. در صورتیکه هیچکدام از این ارتباطاتی را که بین مجلس وهیأت وزراء هست (هیأت دولت ) هست ، بین مجلس و رئیس جمهور نیست، و در مساله رای دادن به رای عدم اعتماد به هیات دولت و وزراء مساله طرفینی است ، یعنی شما یک وزیری را به مجلس دعوت میکنید یا هیات دولت را استیضاح میکنید ، آنها به مجلس میآیند،‌ مخالفین دولت ادله خودشان را میگویند، بعد دولت جواب میدهد،‌ یا قانع کننده هست ، یا قانع کننده نیست، یا مجلس رای اعتماد میدهد ، یا نمیدهد، در صورتیکه هیچکدام از اینها در ریاست جمهوری نیست، شما هیچگاه نمیتوانید ریاست جمهوری را دعوت کنید به مجلس برای اینکه پاسخ بدهد به مسائل مملکتی ، هیچوقت دعوت نمیکنید که او بیاید پاسخگوی مشکلات، نابسامانیهای مملکت باشد ، چه کسی مسؤول آن مشکلات است؟ هیات دولت و بهمین دلیل است که در مساله کفایت سیاسی هم یک نوع دیگر هست، در مساله کفایت سیاسی شما میتوانید بدون حضور ریاست جمهوری، بدون اینکه او صحبت بکند ، بدون اینکه او در مجلس بیاید، مساله را خودتان را مطرح بکنید، بحث بکنید ورای بدهید، البته خوشبختانه دراین طرح هست که ریاست جمهوری میتوانند بیایند و به اندازه کل مخالفین صحبت بکنندوانشاءالله همین هم تصویب خواهد شد، ولی من به این دلیل با پیشنهاد برادرمان محمدی مخالفم که اصلا مقوله ریاست جمهوری یا مقوله وزراء فرق میکند و ریاست جمهور در مقابل مسائل مملکتی، آنطور که وزراء پاسخگو هستند ، پاسخگو نیستند،‌به این دلیل که اصلا تفاوت دارد و از نظر قانون اساسی هم ما وقتی میخواهیم رای به عدم کفایت سیاسی بدهیم یا بررسی کنیم که کفایت سیاسی دارد یا ندارد، در خود قانون اساسی ، آن مساله وزراء مطرح است که وزراء میآیند ، ولی در این مساله ریاست جمهوری چیزی ندارد، بنابراین من با پیشنهاد ایشان مخالفم. منشی- آقای زرهانی موافق. زرهانی- بسم الله الرحمن الرحیم. دو نکته در پیشنهاد آقای محمدی بود. یکی اینکه دلایل عدم کفایت سیاسی از ناحیه مجلس مستدل باشد، در باره ایشان که آفتاب آمده دلیل آفتاب، دلیل به اندازه کافی وجود دارد، اگر این تصویب بشود هیچ اشکالی ندارد، در باره بقیه هم اگر مصداق پیدا کرد این قانون بهتر است که مجلس با ملت مستقیما وارد صحبت بشود و دلائلش را روشن برایش بیان بکند. دوما مدت است، مدت من باز موافق هستم ، ولی اگر از ده روز کمتر بشود، کارآمدتر است. رئیس- متشکر، برای اینکه هنوز عدد کامل نیست ، یک پیشنهاددیگری مطرح بشودتا دو پیشنهاد را با هم رأی بگیریم. منشی- آقای هنجنی و آقای آیت پیشنهاد دارند که تبصره اضافه بشود، ولی قبل از آن تبصره ای که آقای جعفری پیشنهاد کرده بود مطرح است. آقارحیمی – آقای هاشمی ، اکثریت شورای نگهبان باید برای بحث باشند. رئیس- به اعضای شورای نگهبان اطلاع بدهید که بیایند. منشی- پیشنهاد حذف ماده 3 را خیلی زیاد داده‌اند. رئیس- یک پیشنهاد دیگری را مطرح کنید. تبصره جدید دارند؟ (منشی: بلی) مطرح کنید. منشی- آقای هنجنی، پیشنهاد کرده‌اند ، تبصره زیر به ماده 2 اضافه شود. تبصره ”در صورتیکه رئیس جمهور در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی امتناع نماید، مجلس در غیاب او بحث را ادامه داده،‌ تصمیم نهایی را اتخاذ خواهد کرد”. رئیس- آقای هنجنی صحبت کنند. هنجنی- بسم الله الرحمن الرحیم. با توجه به سوابقی که از آقای رئیس جمهور ما داریم، و در قوانینی که به تصویب مجلس شورای نگهبان میرسید در امضاء کردن ، چه وضعی ایجاد میکردند، پیشنهاد من اینست که برای اینکه این مشکلات در این زمینه برایمان بوجود نیاید، تصویب بکنیم که اگر رئیس جمهور از آمدن به مجلس برای دفاع از خودش امتناع کرد و طفره رفت. وضع ما در مجلس مختل نماند اینست که وقتی به ایشان اطلاع داده شد بوسیله رسانه های گروهی ، اگر ایشان حضور پیدا نکردند یا نیامدند، کار مجلس متوقف نماند،‌مجلس کار خودش را ادامه بدهد و تصمیم نهائیش را بگیرد، بنا براین تقاضای ما اینست که اگر نمایندگان محترم موافقت کردند، این تبصره به ماده 2 اضافه بشود. رئیس- مخالف و موافق صحبت کنند. منشی- آقای کیاوش مخالف. کیاوش- بسم الله الرحمن الرحیم. مارگزیده از ریسمان سیاه وسفید میترسد، ما متاسفانه گرفتار یک رئیس جمهور شدیم . با خون شهداء بازی کرد و ما را به این مخمصه که میبینید انداخته است. گرفتار این رئیس جمهور شدن برای بعضی از ما که آن طرح 145 نفری را امضاء کرده‌ایم، وادار کرده که سخت ترین شرایط را معین کنیم برای رای عدم کفایت به رئیس جمهور و متاسفانه برادرانی هم که در خط ایشان هستند بیخود تلاش میکنند به این میت چوب بزنند و زنده‌اش کنند . با آوردن حواشی و تبصره‌ها، وقتی که رئیس جمهور به این مقام برسد که نمیشود و تلاش بیخودی است، وقتی که رئیس جمهور ابلاغ شده یا به اطلاعش رسیده که تو باید بیایی در مجلس حضور پیدا بکنی، فرصت دادند باینکه بله این مدت هم تو صبر کن تا ببینیم که بالاخره چه میشود، این چه لزومی دارد. احتیاجی ندارد باینکه نه به او فرصتی بدهیم که باید دنبال توطئه های دیگر بگردد. یکی از نمایندگان – این در مخالفت با آقای هنجنی که نیست. رئیس- در مخالفت باید صحبت کنید. کیاوش – بهمین جهت من مخالفم. رئیس- چرا مخالفید؟ این دلیلشان که در موافقت بود، یک مخالف واقعی صحبت کند. منشی- آقای صاحب الزمانی صحبت کنند. صاحب الزمانی – بسم الله الرحمن الرحیم. آقای هنجنی وآقای آیت ، پیشنهاد تبصره کرد‌ه‌اند که رئیس جمهور ملزم به آمدن به مجلس و دفاع از خودش باشد ، من نمیدانم و واقعا از همه این آقایان یا اکثریت تعجب میکنم چون مجلس مرکز تقنینیه است یا مجلس دادگستری است. که هر کس را اینجا بکشد و بعد مجازات کند، محاکمه کردن کار دادگستری است. دلیل آوردن و رد کردن هر چیز مرکزش آنجا است، نه اینجا، اصل آمدن رئیس جمهور برخلاف قانون اساسی است، ازاین جهت ، نه اینکه اگر خودش بخواهد بیاید، آنرا میگویم، قانون اساسی بما میگوید فقط مجلس رای بدهد به عدم کفایت و پیشنهاد به رهبر دیگر هرگز ندارد،‌حتی آنجا هم اگر بخواهد ، آنجا هم نمیتواند بیاید به عنوان دفاع، نمایندگان بگویند چه؟ و آنهم بگوید چه؟ آنجا هم گفته است تازه بیاید حرفهایش را بزند و نمایندگان گوش بدهند، چیز دفاع ندارد اینجا. مجلس دادگستری نیست او بیاید رد کند، شما اثبات کنید، این آمدن خلاف قانون اساسی است . رئیس- پس شما هم با پیشنهاد ایشان موافق تر هستید. صاحب الزمانی – خیر ، من میگویم آمدن درست نیست، ایشان میگویند اگر نیامد یعنی ملزم است که بیاید، من میگویم اصلا آمدن درست نیسیت. رئیس- نه مخالفت نمیشود این ، بسیار خوب، بفرمایید بنشینید ، کسی مخالف این پیشنهاد آقای هنجنی هست؟ موسوی تبریزی- آقای هاشمی من مخالف هستم. رئیس- خوب، مخالف هستید پس درست مخالفت کنید. آقای موسوی تبریزی بفرمایید. موسوی تبریزی-‌ آقایان توجه بفرمایید مخالفت من از این جهت است، شما در ماده 2 بعد از آنکه ابلاغ به رئیس جمهور را حذف کردید و لازم نیست برایش بالخصوص ابلاغ بشود، و رئیس جمهور هم در نسبت بگوییم این مساله متل عامه مردم که از رسانه های گروهی برایش باید اطلاع داده بشود، در اینصورت که این کار مستقل مجلس است احتیاج ندارد رئیس جمهور حاضر باشد یا نباشد. اگر ابلاغ را برایش شرط میکردی که باید برای رئیس جمهور ابلاغ بشود، ابلاغ لازمه اش حضور در مجلس است. آنوقت این گاوبندیها را میکرد که اگر حاضر نشد،‌چنین و چنان است ، اما وقتی که ابلاغ را حذف کردید ،این یک کار مستقل مجلس شورای اسلامی است، طرف حسابش رئیس جمهور است، چه بیاید چه نیاید ، وقتی که کار مستقل شد دیگر این تبصره لغو است که بگوییم اگر نیامد اینطور ، اگر نیامد چنین و چنان، از این جهت لزومی ندارد و لغو است. رئیس- موافق صحبت کند. منشی- آقای آقارحیمی . آقا رحیمی – بسم الله الرحمن الرحیم. چون در این طرح خودتان گنجانده‌اید که رئیس جمهور میتواند ده ساعت صحبت کند و مقداری هم از وقتش را در اختیار کسانی که طرفدارش هستند00 (چند نفر از نمایندگان : اینکه هنوز تصویب نشده است) خیلی خوب، این تصویب نشده است (اولا سه نفر مخالف من بیایند جواب بدهند، با این حال خواب‌آلود ، شما اگر مخالفت کنید که دیگر هیچ) مقصود بنده اینست که باید به رئیس جمهور یک مدتی وقت بدهند که ایشان مجاز باشد، بتواند بیاید از خودش دفاع بکند، مساله ، مساله جناب آقای بنی صدر نیست، مساله کل باصطلاح نظام جمهوری اسلامی است و اولین رئیس جمهور اسلامی که ما با اینقدر خون ودل روی کار آوردیم و تو بیابانها دویدیم ، تبلیغ کردیم، حالا میخواهیم با همان قانون اساسی و ضوابط اسلامی بدون هو و جنجال کنارشان بزنیم که دنیا بداند این کشور قانون دارد،‌حساب دارد، کتاب دارد،‌جنجال نیست ، بنابراین ایشان بتواند بیاید از خودش دفاع بکند یا به کسانی بگوید که از او دفاع بکنند، نه اینکه برای یک رئیس جمهور وقت نگذاریم و نگوییم که تو میتوانی بیایی، فردا (حالا ایشان نه یک کسی دیگر) پشت کوه قاف، بیست سال دیگر فرار کرد رفت فرانسه، رفت آمریکا ، رفت یکجائی پنج ماه، شش ماه مخفی شد. خوب ایشان نیامد ، ما چه طور متوقف کنیم، باید با دلیل ثابت کنیم آقا تو رئیسی جمهور نیستی ، بلاتشبیه، حالا آقای رضای پهلوی یک بچه نوزده ، بیست ساله رفته مصر نشسته هنوز خودش را شاه، شاهان میداند، بختیار بی‌اختیار فاسد جنایتکار هنوز خودش را نخست‌وزیر قانونی میداند (یکی از نمایندگان: مصدق هم000) بله مصدق هم خودش را نخست وزیر قانونی میداند، بنابراین ما باید چه کسی بایید چه کسی نیاید با سند، بادلیل بدون عصبانیت بدون اینکه بدانیم ایشان رئیس جمهور است،‌ رئیس جمهور هر کسی میخواهد باشد، رأی به عدم کفایت سیاسی اش بدهیم، اگر هم میتواند این گوی ، این هم میدان ثابت کند که من امام جعفر صادق هستم ، ما هم روی چشممان او را می‌پذیریم و وقتی ما رای به عدم کفایت سیاسی اش دادیم، تازه بدست ما نیست. نمیتواند منت بگردن ما بیندازد و بگوید اینها مثلا جوسازی کردند رهبر انقلاب اسلامی که هیجده سال یا سی سال جان در این راه و خون در این راه خورده ، آگاهی کامل هم به مصالح مملکت دارد ، ایشان هم باید مصالح مملکت رادر نظر بگیرند و عزلشان کنند، بنابراین باید به مجلس بپذیریمشان ، اگر نیامدند ما بقول انگلیسیها (GOON) راه خودمان را ادامه میدهیم . رئیس- بسیار خوب ، تابلو 176 نشان میدهد ولی آقای قائمی که شمردند میگویند 182 نفر حضور دارند، آقایان گلدان را بین آقایان نمایندگان بگردانندو آقایان کارتهایی با اسم بیندازند که ببینیم تعدادواقعی چقدر است. چند صندلی هست که ظاهرا ارتباطشان قطع است. منشی- آقایان اگر سر جای خود بنشینند مساله حل است. رئیس- الان درست شد ، عدد نشان میدهد 180 نفر، وی کارتها را بگیرند چون بعد احتیاج به کارت داریم، باید کنترل بشود . الان 180 نفر هستند ، آقای جعفری اولین پیشنهاد را داده بودند، پیشنهادشان رامشخص کنند. یک کمی هم توضیح بدهند چون فاصله خیلی شد واین حق توضیح را دارند، آقایان توجه بفرمایید این پیشنهادها 120 رای لازم دارد ، چون تعداد کل 180 نفر است. جعفری- همانطور که قبلا توضیح داده شد ، برای اینکه فرصتی به رئیس جمهور داده بشود که خودش را آماده دفاع بکند یا ممکن است در مرکز نباشد، در تهران نباشد، همانطور که آقای آقارحیمی گفتند برای موضوع دیگری . واقعا باید فرصت کافی در اختیارش گذاشت، اینست که من پیشنهاد میکنم اولا این تقاضا را به رئیس جمهوری ابلاغ بکنند یا به اطلاعش برسانند، آنرا خیلی من اصراری روی این کلمه ندارم،‌ بهر وسیله به اطلاعش برسانند ، البته اینرا که عرض کردم برای حالا این مورد خاصی که الان ما در آن هستیم الان رئیس جمهوری اطلاع دارند و از قبل هم شاید آماده بودند ، اما اینکه در موارد آینده ممکن است یکروز یکمرتبه در مجلس واقعا یک عده‌ای عدم کفایت سیاسی یک رئیس جمهوری راتقاضا کنند و همان وقت بخواهندش یا مدت کمی بگذارند.‌برایش ممکن است منصفانه نباشد ، لذا این قانونی که ما داریم انشاءالله برای همیشه است ، و برای آینده هست، پیشنهاد من پنج روز بود ولی آقای رحمانی هم 48 ساعت گفتند بگذارید الان عده ای دیگر از برادران تقاضای تعدیل دارند، من همان 48 ساعت را قبول میکنم که به 48 ساعت فرصت تبدیل شود. یکی از نمایندگان – سه روز بگذارید. جعفری- باز عده‌ای پیشنهاد دارند سه روز شود که با سایر پیشنهادها یکی بشود بنابراین سه روز شود. رئیس- پیشنهاد آقای جعفری میگویند سه روز مهلت برای رئیس جمهور گذاشته بشود که بتواند خودش را آماده برای آمدن (الویری: سه روز از چه موقع) آقای جعفری بعدا چه موقع است؟ (جعفری: از موقعی که در مجلس قرائت میشود از وقتیکه پیشنهاد عدم کفایت در مجلس قرائت میشود. مطرح میشود سه روز فرصت این تبصره جدید است. ) (همهمه نمایندگان) آقا دخالت نفرمایید که بتوانیم رای بگیریم کسانی که با پیشنهاد آقای جعفری که مشخص شد موافق هستند قیام بفرمایند (94 نفر ایستادند) تصویب نشد. رئیس- پیشنهاد آقای محمدی برای رای گیری خوانده میشود قدری هم توضیح بدهید چون فاصله شده است. محمدی- من عرضم این بود که به دلیل اهمیت موضوع که خود شما هم الان تصویب فرمودید که حتی برای حضور رئیس جمهور در مجلس بیشتر از نصف یا یک سوم نمایندگان منتخب باید رای بدهند و این اهمیت را همه خواهران و برادران اعتراف دارید پیشنهادم این بود که در مورد درخواست یا طرح عدم کفایت همانگونه که ما در مورد وزرا این مساله را داریم با توجه به اهمیت مقام رئیس جمهوری که دومین مقام مملکت و رئیس قوه مجریه است پیشنهادم این بود ”طرح باید با ذکر موارد و دلایل عدم کفایت سیاسی باشد”. رئیس- 180 نفر حاضرند این یک پیشنهاد ، به پیشنهاد دوم ، بعد رای میگیریم کسانی که با این پیشنهاد آقای محمدی که در مقدمه طرح ادله عدم کفایت باید بیاید موافق هستند قیام بفرمایند. (یکی از نمایندگان: موارد) (50 نفر ایستادند) تصویب نشد پیشنهاد دوم را خودتان بگویید. محمدی گرگانی- پیشنهاد دوم این بود که اگر قرار باشد که آقای رئیس جمهور بیاید اینجا و در همان آنی که اینجا هستند مسائل مطرح بشود و فرض بفرمایید که سندهایی و مدارکی مطرح بشود وایشان مکلف باشد همانجا پاسخ بدهد، این قطعا از نظر عدالت شاید مناسب تر باشد که فرصت بیشتری برای ایشان باشد بهمین جهت من پیشنهادم این بود که وقتی که دلایل عدم کفایت ذکر میشود یا طرحش مطرح میشود رئیس جمهور حق داشته باشد تا ده روز، مهلت داشته باشند خودشان را برای پاسخ دادن به این مساله آماده کنند. رئیس- قبلا سه روی رد شد. ممکن است بعضی رای ندادنشان به دلیل کمی مهلت باشد کسانی که با ده روز مهلت برای رئیس جمهور که آقای محمدی پیشنهاد میکنند موافق هستند قیام بکنند (تعداد همان 180 نفر است) (38 نفر ایستادند) این هم تصویب نشد. آقای هنجنی هم پیشنهادشانرا بفرمایند. هنجنی- بسم الله الرحمن الرحیم. آقایان توجه داشته باشند پیشنهادی که من کرده ایم به این اعتبار است همانطور که یک نماینده مجلس برای تشکیل جلسات بعدی تنها اعلام مجلس برایش کافی است و بعد مراجعه میکند پس از تصویب این آئین نامه واطلاع از رسانه های گروهی رئیس جمهور بایستی طبق اعلام مجلس در جلسه ای که تشکیل خواهد شد در اولین جلسه حضور پیدا بکند و مطالبش را بیان بکند بنابراین من معتقدم تعیین مدت باعث وقفه در طرح میشود واین نه به صلاح مملکت است ونه به صلاح ملت و نه به صلاح مجلس. رئیس- خوب، دیگر بحث نکنید پیشنهادتانرا بفرمایید. هنجنی- بنابراین تبصره این است ”در صورتی که رئیس جمهور از حضور در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی امتناع نماید مجلس در غیاب او بحث را ادامه داده وتصمیم نهایی را اتخاذ خواهد کرد. ” رئیس- خیلی خوب، آقای آیت هم چنین پیشنهادی دارند منتها با کمی تغییر لفظ. منشی- جمله اش را من میخوانم. تبصره- در صورتیکه رئیس جمهور در مجلس حاضر نشود رسیدگی و مذاکره غیابی صورت خواهد گرفت. رئیس- البته پیشنهاد آقای هنجنی را به رای گذاشتیم (منشی: هر دو یکی است) ولی پیشنهاد ایشان را به رای میگذاریم یعنی لفظ ایشان است (همهمه نمایندگان: و اعتراض خانم طالقانی) آن هر طور که توی دستور آمد، دستور معمولا از پیش باید اعلام بشود ، اگر دوفوریتی باشد مثل این دفعه یک زمان دارد اگر بی‌فوریت باید میرود توی دستور و طبق معمول بعد میآید ممکن است یک هفته دو هفته هم طول بکشد این وضعش روشن نیست این دفعه مثلا فوری است دفعه دیگر ممکن است با یک فاصله طولانی باشد این پیشنهاد آقای هنجنی مهلت تویش نیست آقایان توجه بفرمایند یعنی هر وقت که جلسه اعلام شد جلسه علنی هم که باید اعلام بشود و همه ایران میفهمند ایشان هم میفهمند هر کس هر جا هست میفهمد باید بیاید . تابلو 182 نفر رانشان میدهد کسانی که با پیشنهاد آقای هنجنی یعنی همین پیشنهادی که الان خواندیم موافق هستند قیام بفرمایند (74 نفر ایستادند) تصویب نشد . پیشنهاد دیگری نداریم .ماده 3 را بخوانید. منشی- ماده 3 پیشنهاد حذف دارد. رئیس- چند نفر پیشنهاد داده اند؟ منشی- برای ماده 3 آقایان : پرورش، عسکراولادی، الویری، بیات ، هادی ، دیالمه، زرگر، سیدعلی خامنه‌ای، امامی کاشانی، فوادکریمی ، نصیری لاری، دری نجف آبادی ، رهامی، آیت ، عمادالدین کریمی، صلواتی، احمد کشانی ، قره باغ، هاشمیان پیشنهاد حذف داده اند. رئیس- خوب، پس روی این نمیشود بحث کنیم این را بگذارید کنار ماده 4 را مطرح کنید. (همهمه نمایندگان ) (محمد یزدی: ماده 3 باید اصلاح شود مساله حذف مطرح نیست) دیگران پیشنهاد حذف داده‌اند وقتی که پیشنهاد حذف داده شد نمیتوانیم روی آن ماده بحث کنیم تا بقیه مواد را بحث کنیم وقتی که بقیه رابحث کردیم برمیگردیم به ماده 3 (یکی از نمایندگان: حالا باید ماده 3 مطرح شود) من میگویم نمیتوانم آئین نامه اجازه نمیدهد شما هنوز به آئین نامه وارد نیستید آئین نامه میگوید اگر به یکی از مواد و تبصره ها پیشنهاد حذف داده شد پیشنهاد قرائت میشود ولی مسکوت میماند تا بقیه مواردی که از آنها فارغ شدیم برمیگردیم به این، آئین نامه این را میگوید . رئیس- پیشنهاد آقای زرهانی راجع به ماده 2 را بخوانید. منشی- رئیس جمهور موظف است ظرف سه روز پس از دریافت ابلاغ مجلس آمادگی خود را برای شرکت در جلسه علنی اعلام نماید. رئیس- این رد شد. عده ای از نمایندگان – این رد شده است. رئیس- این چند تا اشکال دارد ابلاغش که اصلا رد شد و اشکال دوم این که سه روز رد شد سه روز پیشنهاد آقای جفعری بود که رد شد. پیشنهاد رد شد (زرهانی: نکات مثبتی دارد) خیلی خوب نکات مثبتش را از شما میپذیریم. (همهمه نمایندگان) رئیس- ماده 3 را بخوانید. منشی- ماده 3 ،‌ رئیس جمهور مخالفن وی مجاز نخواهند بود در ضمن استدلال و توضیحات خود موضوعات دیگری را که به مورد اصل مربوط نیست مطرح نمایند. رئیس- آقای خامنه ای توجه کنید اصلا این چیز مهمی نیست این توی آئین نامه هست . شما چرا روی این بحث میکنید؟ اتفاقا چیزی مبنی بر این نیست اگر هم این نباشد توی آئین نامه. رئیس مجلس هر کس که از موضوع خارج بشود جلوش را میگیرد (یکی از نمایندگان: حذفش را رای بگیرید.) من میگویم اصلا به این احتیاجی نداریم. (همهمه نمایندگان) حالا این ماده را برایتان میخوانم. توجه بفرمایید. ”هر گاه در شور نهایی پیشنهاد حذف نسبت به یکی از مواد و تبصره های لایحه یا طرح داده شود پیشنهاد قرائت ولی رأی‌گیری نسبت به آن موکول به طرح وتصویب بقیه مواد خواهد بود” ماده 4 را بخوانید. منشی- ماده 4، وقت برای مذاکره طرفین هر کدام 10 ساعت خواهد بود که متناوباً انجام میپذیرد. تبصره یک – هر یک از مدافعین طرح حداکثر میتواند یکساعت صحبت نماید. تبصره 2- رئیس جمهور میتواند قسمتی از وقت دفاع خود رادر اختیار بعضی از نمایندگان موافق خود قرار دهد. قره باغ- من برای ماده 4 پیشنهادحذف داده ام. رئیس- خیلی خوب پس این را هم نمیشود بحث کنیم بروید به ماده بعدی . منشی- ماده 5- رأی گیری در مورد عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور علنی بوده و با رأی اکثریت مطلق آراء نمایندگان حاضر در جلسه به تصویب میرسد. رئیس- پیشنهادات را بخوانید. منشی- آقای فواد کریمی پیشنهاد داده اند. ماده 5- پس از پایان مذاکرات در مورد تقاضای عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور رأی علنی با ورقه گرفته میشود رأی اکثریت مطلق کل نمایندگانی که اعتبارنامه آنان تصویب شده است در این مورد معتبر بوده ودر همان جلسه نتیجه رأی گیری اعلام شده و به اطلاع رهبر میرسد تا در این مورد فرمان مقتضی را صادر نمایند. رئیس- آقای فواد کریمی اگر یک مقاله ای هم دنبالش مینوشتید بد نبود حالا توضیح بفرمایید. فواد کریمی – عرض کنم، آقایان نمایندگان توجه کنند سه مطلب، سه چیز در آن پیشنهادی که قرائت شد یعنی ماده پنجمی که قرائت شد سه چیز وجود ندارد این سه چیز را من پیشنهاد کرده ام اگر آقایان نمایندگان تشخیص میدهند این سه چیز لازم است رأی بدهند این سه چیز چیست؟ یکی اینکه درماده 5 گفته شده رأی گیری در مورد عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور علنی است درصورتیکه علنی ذکر نشده با ورقه یا با قیام و قعود چون هر دو علنی است هم قیام و قعود و هم باورقه علنی است چون رای یک رای تاریخ‌ساز است و باید ثبت بشود باید رای علنی باورقه باشداین یکی ، دوم اینجا گفته شده که با رای اکثریت مطلق آرا نمایندگان حاضر رای مطلق آرا نمایندگان حاضر یعنی 91 نفر، اکثریت مطلق حاضر اگر 180 نفر حاضر باشند، 91 نفر است واین درست نیست رئیس جمهوری که با 11 میلیون رای رئیس جمهور شده با 91 رای بخواهد عزل بشود بهتر است، آنچه که سنگین تر است این است آنچه که اعتبار بیشتری دارد اکثریت مطلق نمایندگانی که انتخاب شده اند واعتبارنامه شان تصویب شده است یعنی حالا 216 نفر نماینده داریم که اعتبارنامه شان تصویب شده اکثریت مطلق 216 نفر یعنی نصف بعلاوه یک اینها برای اینکه رای مجلس اعتبار بیشتری داشته باشد این دومین پیشنهاد، پیشنهاد سوم در مورد این است که بعد از آنی که مجلس رای داد به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور تکلیف چه خواهد شد؟ من اینجا ذکر کرده ام بعد از اینکه مجلس رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور داد این رای به اطلاع مقام رهبری میرسد تا مطابق اصل 110 فرمان مقتضی را صادر کند این سه مورد سه موردی است که ناقص است و برای تکمیلش لازم است. رئیس- بسیار خوب، مخالف بعدی. منشی- آقای سازگارنژاد. سازگارنژاد- موافق هستم. رئیس- یکی یکی مخالف و موافق باید صحبت کنند تا رای بگیریم، چون ایشان در هر سه مورد توضیح دادند نسبت به اولی مخالف صحبت بکند. منشی- آقای زرهانی. زرهانی- من موافق هستم. منشی- آقای آقارحیمی. رئیس- آقای آقارحیمی الان آن رای علنی با ورقه مطرح است با آن مخالفید؟ رای علنی باورقه دیگر رای نمیخواهد چون معلوم ومنظورمان این است اصلا روی این بحثی نکنیم چون این را 000 (همهمه نمایندگان) روی دومیش بحث کنید. کلمه ”با ورقه” اضافه میشود که آن دیگر رای نمیخواهد آن دومی را بگویید، دومیش این بود ”اکثریت مطلق کسانی که منتخب 0000” (نمایندگان: مخالف) آقارحیمی – آقای فواد کریمی فرمودند با رای اکثریت کسانی که کلا در مجلس هستند. رئیس- یعنی اعتبارنامه شان تصویب شده است. آقارحیمی – میدانم یعنی اگر کسی در مسافرت است اینها هم جزو حساب هستند در حالی که ما اینهارا نمیتوانیم پیدا کنیم یکیش مثلا کره جنوبی است یکیش مثلا در جنگ است ما فقط با رای اکثریت مطلقی که در مجلس هستند 180 یا 190 نفر یا 200 نفر که در مجلس بودند با این موافقیم. (همهمه نمایندگان) بدین علت است که آقای فواد کریمی در لفافه فرمودند آراء کمتری میگیرد و طرفدار آقای رئیس جمهور شدند که رای بیشتری بیاورد این جوری نیست، ما میخواهیم با آن آرائی که در خود مجلس هستند اگر آن جور بشود رای به اصطلاح زیادتری میخواهد. رئیس- موافق؟ منشی- آقای زرهانی بفرمایید. زرهانی – بسم الله الرحمن الرحیم. اولا نیازی نیست اگر نماینده‌ای مسافرت یا درخارج از کشور باشد در آن جلسه شرکت بکند ثانیا این پیشنهاد آقای کریمی خیلی معقول و مستدل است. یکی از نمایندگان – استثنائا. زرهانی – میگویند استثنائا. رئیس- توجه بفرمایید . خود آقای کریمی توجه بکنند که دارند از ایشان تعرفی میکنند. (خنده نمایندگان). زرهانی- چون درانتخابات ریاست جمهوری عموما همه مردم کشور دخالت میکنند و رای میدهند در عزل قانونی ایشان بایستی اکثریت نمایندگان همه کشور اظهار نظر بکنندو موافقت بکنند لذا من با این پیشنهاد موافقم. رئیس- این قسمت دوم پیشنهاد ایشان را به رای میگذاریم برای قسمت سوم هم یک نفر بحث بکند مخالف و موافق تا حد نصاب بشودو رای بگیریم. منشی- آقای معزی مخالف هستند. رئیس- قسمت سوم این است که به رهبر ابلاغ بشود که ایشان تصمیم مقتضی را بگیرند. معزی- خیر الکلام ما قل و دل – بسم الله الرحمن الرحیم. اصلا احتیاجی به این ندارد که ما بخواهیم اینجا تصویب کنیم. در قانون اساسی نوشته نشده است ”آنچه در جوی میرود آب است” (خنده نمایندگان) رئیس- کسی با این پیشنهاد موافق است؟ (اظهاری نشد) 182 نفر حاضرند الان فقط داریم دومی را مطرح میکنیم که ایشان میگویند اکثریتی که رای لازم است یعنی اکثریت نمایندگانی است که اعتبارنامه‌شان تصویب یا منتخب شده اند. منشی- اکثریت مطلق کل نمایندگانی که اعتبارنامه آنان تصویب شده است. رئیس- پیشنهاد این است که بجای ”اکثریت مطلق ” ، ”اکثریت مطلق نمایندگانی که اعتبارنامه آنها تصویب شده ” این را بیاوریم کسانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (88 نفر ایستادند) تصویب نشد. منشی- پیشنهاد بعدی از آقای عزت الله سحابی وآقای محمد مجتهد شبستری است. رئیس- آقای شبستری هستند. منشی- رای در مورد عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور علنی بوده و با رای دو سوم نمایندگان مجلس به تصویب میرسد. عده ای از نمایندگان – این رای نیاورد آقا . رئیس- آقای جعفری هم همین پیشنهاد را داده‌اند. منشی- آقای جعفری و آقای فاضل هم همین پیشنهاد را داده‌اند. رئیس- آقای شبستری بفرمایید. محمد شبستری – بسم الله الرحمن الرحیم. پیشنهاد این است که منظور دوسوم نمایندگان حاضر در مجلس است نه دو سوم مجموع نمایندگان، علتش را هم عرض میکنم بعضی از آقایان اشاره کردند ما هر چه سعی بکنیم که این طرح یک طرح جامعی باشد مفیدتر خواهد بود در هر حال رئیس جمهور وقت مملکت با آرا مستقیم ملت میآید توی جامعه آن آرائی که میخواهد آرا قبلی را کان لم یکن بکند واز اثر بیندازد باید از نظر شامل بودن تناسبی داشته باشد با وست آن آرا قبلی در واقع رایی که به عدم کفایت سیاسی داده میشود این یک جریان سیاست است که از اثر حقوقی می‌اندازد. (توجه بفرمایید) از اثر حقوقی می‌اندازد و یک رای گیری را که طی آن رای گیری ملت با آراء مستقیم خودشان به کسی رای داده‌اند برای اینکه یک تناسب وتوازنی برقرار بشود صحیح این است که آرائی که در مجلس داده میشود به عدم کفایت سیاسی از لحاظ کمیت آن قدر باشد که حتی الامکان نزدیکتر بشود به آن رای گیری اولی بر همین اساس است که ما دوسوم را پیشنهاد میکنیم وقتی دو سوم نمایندگان به چنین نتیجه ای رسیده باشند این تقریبا کفو است و تا حدودی برابری میکند با آن رای گیری قبلی در حالی که آن مطلبی که در این طرح آمده که آقایان گفتند اکثریت مطلق این اکثریت مطلق برای قوانین عادی است ما خودمان همانطور که قانون اساسی تصریح کرده است مثلا برای آئین نامه داخلی مجلس قانون اساسی دو سوم را پیشنهاد کرده است چرا برای اینکه با اینکه آئین نامه داخلی مجلس هم قانون است اما از ارزش بیشتری برخوردار است شما برادران وخواهران توجه بفرمایید که رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور دادن مساله‌ای است بالاتر از مساله قانونگذاری و اگر بیایید در اینجا تعداد بیشتری را شرط بکنید این یک عملی است مفید و هیچ نوع ضرری از آن عاید نخواهد شد. منشی- آقای موحدی کرمانی (مخالف). موحدی کرمانی – بسم الله الرحمن الرحیم. عرض کنم که من فکر میکنم مساله وضع قانون مهمترین قضیه باشد ما باید به کیفیت توجه کنیم نه کمیت آنچه که به مجلس ارزش میدهد عبارت است از همین اکثریت مطلقی که مطرح شده وبا همین اکثریت مطلق ما می‌بینیم مجلس تصمیم میگیرد و چیزی قانون میشود و آنوقت ما بیاییم در مورد رئیس جمهور این امتیاز را قائل بشویم که در حقیقت من فکر میکنم نتیجه‌اش این میشود که حرمت رئیس جمهور از حرمت قانون هم بیشتر خواهد بود واین یک نوع همان حالت طاغوت‌زدگی است که تا حدی وجود دارد و بنابراین با توجه به اینکه آن اکثریت مناط هست از این جهت حرمت قانون هم محترمترین چیزها است از این جهت هیچ وجهی ندارد که ما بیش از اکثریت مطلق قائل بشویم مضافا به اینکه اساسا امر عزل رئیس جمهور دست رهبر است و وقتی که ملت توجه پیدا بکند به اینکه عزل را رهبر امضا فرموده اند این دیگر عظیم ترین چیزی است که قابل مقایسه با آرا مردم که به رئیس جمهور رای داده‌اند نیست. منشی- آقای هاشمی رفسنجانی بفرمایید. معزی – اخطار قانونی دارم. رئیس- اخطار قانونی دارید بفرمایید ولی من از همین حالا میدانم این اخطار قانونی وارد نیست شما بفرمایید. (خنده نمایندگان) آقای معزی بفرمایید. معزی- در اختیاراتی که به رهبر داده شده است دارد که ”عزل رئیس جمهور یا درنظر گرفتن مصالح کشور پس از حکم دیوان عالی کشور به تخلف وی از وظایف قانونی یا رای مجلس شورای ملی” در اینجا اسم نیاورده است که این رای مجلس شورای ملی با اکثریت دو سوم هر چه ولی اسم نبرده است در این ماده بعدی که وظیفه قانونگذاری را تعیین کرده است نوشته ”پس از برگذاری انتخابات جلسات مجلس شورای ملی با حضور دو سوم مجموع نمایندگان رسمیت مییابد و تصویب طرحها و لوایح طبق آئین‌نامه مصوب داخلی انجام میگیرد مگر در مواردی که در قانون اساسی نصاب خاصی تعیین شده باشد” . در قانون اساسی نصاب خاص تعیین نشده است پس مسلم این طبق تصویبنامه و طرحها و لوایح دیگر باید رای گیری بشود. بچه مناسبت ما بخواهیم در اینجا نظر بدهیم دوسوم یا بیشتر. رئیس- بسیار خوب، من حرف شما را متوجه شدم ولی اخطار ایشان وارد نیست برای اینکه اینجا هیچ مانعی برای تعیین نصاب ندارد اگر مجلس نصابی را تعیین کرد آن میشود قانون یعنی آئین نامه میشود قانون ضمنا ما در موارد دیگری هم این کار را کرده ایم و فراوان است که نصاب برای رای قرار داده‌ایم من به عنوان موافق پیشنهاد آقای شبستری و آقای سحابی اسم نوشته ام و آقای روحانی هم باز همین پیشنهاد را داده بودند ایشان هم بعد پیشنهادشان تکرار نشود. منشی- آقای شجاعیان و آقای مهدی جعفری هم همین پیشنهاد را داده اند. رئیس- عرض کنم که من موافق این پیشنهاد هستم به علت اینکه خودمان را از وضع موجود که حالا ما یک نظرات خاصی داریم به رئیس جمهور ازاین خالی کنیم و از این هم که ما الان بیش از دو سوم داریم مثلا 150 رای داریم از این هم خالی کنیم واقعا واقعیت را در نظر بگیریم که مساله رئیس جمهوری 00 موحدی ساوجی – ما نظرات خاصی به رئیس جمهور نداریم. رئیس- ما داریم چرا نداریم (همهمه نمایندگان) من میگویم وضع روشن است 150 نفر آقایانی که الان امضا کرده‌اند عدم کفایت سیاسی را معلوم است که نظرشان چیست من میگویم منصفانه برخورد کنیم با قضیه ببینیم یک رئیس جمهوری در یک کشوری با آرا اکثریت مردم یا اکثریت مطلق یا نسبی در دور دوم رای آورده واین را بهر حال این مقدار طرفدار یا کمتر البته ممکن است شرایطی داشته باشد که آراء سقوط کند ولی بهر حال یک تعدادی طرفدار در مملکت دارد و مردم رای داده‌اند و برای رأی‌شان ممکن است احترامی قایل باشند مجلس هم نماینده مردم است دو ارگان نماینده مردم یکی به عنوان رئیس جمهوری و یکی به عنوان مجلس منتها در قانون حاکمیتی گذاشته اند برای این ارگان بخاطر اینکه تعداد زیاد است واشتباه کمتر است و شرایطشان مستحکمتر است و به ادله ای این را حاکم قرار داده اند ما میخواهیم برای شکستن آن آرا مردم که رئیس جمهور را آورده یک آرا معتبری پیدا بکنیم که آنرا بشکنیم البته خواهید گفت که رهبر هست اگر ما میخواستیم اکتفا کنیم به نظر رهبر، رای مجلس هیچ لزومی نداشت اگر کافی بود که رهبر رای بدهد احتیاج به اینکه در مجلس بیاید واکثریت هم حتی بیاوردنداشت خوب رهبر، رهبر همه است و میتواند دستور بدهد قانون اساسی این کار را نکرده قانون اساسی مجلس راگذاشته علت هم دارد فلسفه ای هم دارد که این کار را گذاشته. یکی از نمایندگان – به اشکال قانون اساسی برخورد میکند. رئیس- همه تان با من بحث نفرمایید اگر حرف من را قبول ندارید رای ندهید شما یکی یکی استدلال خودتان را هم میفرمایید پس شما مخالف وموافق یکی باید صحبت کنید من هم یک نفر هستم. چند نفر که نیسیت . من میگویم که با این استدلال آدم میتواند بداند که این مساله بخاطر اهمیت آن از مواد آئین‌نامه که کمتر نیست ما در مواد آئین نامه هم دو سوم آراء میخواهیم واینجا دوسوم آراء یک چیز منطقی و عادلانه میدانم وبه این دلیل من موافقم که به این رای مثبت بدهیم. یکی از نمایندگان – این مرحله تمام شد آقای هاشمی. رئیس- رای میگیریم (182 نفر حاضرند) نمایندگانی که با پیشنهاد آقای شبستری که 00 محمد شبستری – مشخص کنید. رئیس- عبارت روشن است. الویری(منشی)- ”با رأی دوسوم آرای نمایندگان حاضر در جلسه ”. رئیس- نمایندگانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (122 نفر رأی مثبت دادند) تصویب شد . آقای آیت شما پیشنهاد حذف ماده 3 را داده بودید (آیت: بلی) مطرح کنید البته مواد جدید را بعدا میتوانیم مطرح کنیم حالا باید به جلو برگردیم آقای آیت بفرمایید. پیشنهاد حذف ماده 3 مطرح است (زنگ رئیس: سکوت نمایندگان ) الویری(منشی)- ماده 3 را میخوانم. ”رئیس جمهور و مخالفین وی مجاز نخواهند بود در ضمن استدلال و توضیحات خود موضوعات دیگری را که به مورد اصلی مربوط نیست مطرح نمایند”. همانطور که اشاره کردم حدود 20-25 نفر درخواست حذف آن رادادند. یکی از نمایندگان – آقای هاشمی ، رای گیری درست نبود دو سوم درست نبود 184 نفر باید حاضر باشند. رئیس- پیشنهاد حذف مطرح است اگر قبول نشد به سراغ اصلاحات میرویم آقای آیت بفرمایید. آیت- بسم الله الرحمن الرحیم. این پیشنهاد تحصیل حاصل است در آئین نامه داریم که کسی از موضوع نمیتواند خارج بشود (رئیس: پیشنهاد خیر، این ماده تحصیل حاصل است) این ماد تحصیل حاصل است و این پیشنهاد یک توهم را هم از بین خواهد برد چون الان صحبت هست که اگر رئیس جمهور آمد در مجلس میخواهد تحت عنوان خارج از موضوع جلو او را بگیرند من معتقدم که این ماده نباشد که آن توهم هم حاصل نشود و ایشان هم هر چه دل تنگشان خواست بگویند که همه ملت بفهمند که اختیار داده شده وصحبت خودشان را بکنند. منشی- مخالف چه کسی است؟ (معزی: مخالفم) بفرمایید. معزی- عرض کنم که این آقا میفرماید من پیشنهاد حذف ماده 3 را دادم حالا باید مخالفت کنیم که خلاف نشود ، درست است؟ رئیس – بلی. معزی- بسم الله الرحمن الرحیم. اگر فراموش نکرده باشید موقعیکه میخواست برای آئین نامه رای بگیرند و تصویب بشود که بیاید یا نیاید آقای خامنه ای و بعضی از آقایان دیگر فرمودند که لازم است این پیشنهاد بیاید و در اطراف این آئین نامه بحث بکنیم تا آقای رئیس جمهور و مخالفین حرفهای خودشان را بزنند به این علت بود که تصویب کردیم که آئین ناماه بیاید و بحث کنیم که مردم هم حرفهای موافق و مخالف را بشنوند از روی واقع بین نظر بدهند پس فردا نگویند فلان وبهمان مثلا فرض کنید بر خلاف مقررات قانون و باز منحصر به این رئیس جمهور هم نکردند و یا روسای جمهور بعدی هم که میآیند ، عقلائی‌اش این است که ما از آن حرف اول‌مان دیگر برنگردیم حالا که اینطور شده است اجازه بدهید او هم تشریف بیاورد حرفهایش را بزند اگر حسابی بود گوش کنند اگر هم بی حساب بود مردم قضاوت کنند. دوباره ما برگردیم که 000 رئیس- مثل اینکه توجه نفرمودید شما موافق صحبت کردید. معزی – از اول آقای قره باغی پیشنهاد حذف داده بود. رئیس – حذف همین است ببینید آن ماده این است که نمایندگانی که صحبت میکنند از موضوع خارج نشوند. معزی- خیر، اشتباه نکن ماده 3 اولش بود که بنا بود حذف بشود این فرع بر آن است . رئیس- بفرمایید بنشینید. بلندگو را زمین بگذارید شما همینطور دارید دفاع میکنید آقای معزی خواهش میکنم گوش کنید. آقای الویری ماده 3 رابخوانید. الویری(منشی)- ماده 3 را میخوانم ”رئیس جمهور و مخالفین وی مجاز نخواهند بود در ضمن استدلال و توضیحات خود موضوعات دیگری را که به مورد اصلی مربوط نیست مطرح نمایند ”. معزی- خارج از موضوع مطرح میکنند. رئیس- خیر، بحث نفرمایید خواهش میکنم . آقای روحانی بعنوان مخالف بفرمایید. روحانی- بسم الله الرحمن الرحیم. اینکه فرمودند که در آئین نامه هست هیچ دلیلی نیست برای اینکه حذف بشود اگر هم هست تاکیدی خواهد بود . ثانیا در آئین نامه نیست.در آئین نامه آن چیزی که هست مربوط به طرحها ولوایح است علت اینکه لزوم آئین نامه را تصویب کردیم این بود که راجع به رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور در آئین نامه مواد ما نداریم اتفاقا در آئین نامه راجع به استیضاح هم ماده 146 مخصوصا تصریح کرده است میگوید استیضاح کنندگان مجاز نخواهند بود در ضمن استدلال و توضیحات خودموضوعهای دیگری را که به موارد استیضاح مربوط نیست مورد بحث قرار دهند بنابراین آنچه در آئین‌نامه هست مربوط به طرحها و لوایح است. راجع به استیضاح هم در ماده 146 تصریح شده است اینجا هم که این آئین نامه مخصوص رای عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور هست باید تصریح بشود که طرفین از موضوع خارج نشوند.اینکه بیرون چه خواهند گفت و چه میگویند اینکه دلیل نیست. بیرون هر چه میخواهند بگویند آنچه که در مجلس مطرح است باید طرفین از موضوع خارج نشوند چه مخالف و چه موافق فرق نمیکند این برای رئیس جمهور که نیست برای آن طرف هم هست . این قانون برای هر دو طرف هست که از موضوع نباید خارج بشوند این ماده ضروری و لازم است و چیزی هم که در آئین نامه باشد و کافی باشد ما نداریم در استیضاح هم به همین دلیل تصریح شده ودر اینجا هم باید تصریح بشود. رئیس- موافق؟ شاهچراغی(منشی)- آقای موسوی تبریزی بفرمایید. ابوالفضل موسوی تبریزی – موافقت من از این جهت است یک حرف را که خود آقای آیت توضیح دادند که در آئین نامه داریم . مساله ای که مطرح میشود موافق و مخالف نباید از موضوع خارج بشود و جهت منفی‌اش هم این است اگر این ماده سوم در اینجا باشد فردا بقول شما نمایندگان محترم که مساله مهم است، مساله ریاست جمهوری است. آن هم ریاست جمهوری که مدام تکیه میکند به اینکه 11میلیون رای دارم غافل از اینکه این 11 میلیون رای از سایه امام و اسلام بوده است این حرفها را که میزنند آنوقت برگه ای برای مخالفین است یعنی برای آنهایی که مخالفت با طرح عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور شده است مدام هر حرفی را هر نماینده ای بخواهد بگوید که عدم کفایت سیاسی او را ولو به عنوان مقدمه بخواهد ثابت بکند فورا اخطار آئین‌نامه دست آقایان است که آقا، آئین نامه میگوید که از موضوع نباید خارج بشود بهتر این است که این ماده 3 جنجال آمیز است این را برداریم در اصل آئین نامه ما داریم که (ماده 64 است) علی ایحال نمیخواهم ماده‌اش را بخوانم از نظر مثبت این رادر آئین نامه داریم و از نظر منفی‌اش هم حرفه برای مخالفین نباشد که بخواهد مجلس را بهم بزنند برای اینکه مدام بگویند خارج از موضوع است و حال آنکه ما در عدم کفایت سیاسی آقای بنی صدر رئیس جمهور اول جمهوری اسلامی را خیلی حرفها داریم. که ممکن است از قبیل معادات باشد.ممکن است از قبیل علت قریبه باشد ممکن است از قبیل علت بعقیده باشد بناءعلیهذا این حذف بشود بهتر است چون که جنجال آمیز است. رئیس- بسیار خوب. عابدین زاده – آقای هاشمی ، ما یک ایرادی داریم. رئیس- خیلی خوب، بگذارید رای بگیریم. بعد ایرادتان رابگویید تعداد چند نفرند؟ موسوی خوئینی ها- حذف دو سوم نمیخواهد تصویب ماده واحده دوسوم بود. رئیس – خیر ، آنهم دو سوم بود حالا عرض میکنم. عابدین زاده – آقای هاشمی ، 184 نفر حاضر بودند که رای نیاورد. رئیس- حالا اجازه بدهید این را رای بگیریم تا برگردیم به آن عبارت را بخوانید که معلوم بشود چه چیز را حذف میکنیم. الویری(منشی)- همانطوری که اشاره کردم حدود 25 نفر پیشنهاد دادند که ماده 3 حذف بشود، که میخوانم: ”رئیس جمهور و مخالفین وی مجاز نخواهند بود در ضمن استدلال و توضیحات خود، موضوعات دیگری را که به مورد اصلی مربوط نیست، مطرح نمایند”. رئیس- 181 نفر حاضرند نمایندگانی که با این پیشنهاد حذف موافق هستند، قیام بفرمایند (142 نفر ایستادند) تصویب شد مطلبی است که باید بگویم اجازه بدهید من توضیح بدهم ما اعلام کردیم 182 اگر فرض‌تان بر این باشد که تابلو 00 آنطرف را نشان داد. 122 نفر و 53 نفر شما اگر میخواهید روی تابلو استناد کنید آن 53 نفر از یک سوم هم کمتر بود (عابدین زاده: من به تابلو استناد نکردم) صبر کنید در آنجا 5 نفر کم میشد. بعضی از آقایان هم ایستاده بودند یعنی از صندلی‌شان کنار رفته بودند چون آنطرف 53 نفر بود اینطرف 122 نفر بود بر فرض هم که 184 نفر هم تازه اگر بود باز000 عابدین زاده – آقای هاشمی ، دو سه نفر عقب بودند حساب نکرد. رئبس- خیلی خوب، مجددا رای میگیریم آقایان برای اینکه غشی در رای نشود ، کسانی که آن دفعه ایستاده بودند همه شان بایستند اینطور نباشد که اشتباهی پیش بیاید (همهمه نمایندگان . زنگ رئیس) اجازه بدهید آقایان 182 نفر (همهمه نمایندگان ) درست است 182 نفر حضور داشتند با آقای غفاری حالا ببینید شبهه ای که الان هست ، آقای کیاوش شلوغ نکنید شما وسط جمعیت راه میروید000 محمد شبستری – من یک تذکر دارم . آقای کیاوش به چه دلیل اینجا راه می‌افتند و آراء مردم را برمیگردانند. (همهمه نمایندگان) کیاوش – رای گیری درست نبوده و من هم اعتراض دارم. رئیس- آقای کیاوش با اجازه چه کسی حرف میزنند؟ تشخیص منشیها این است که رای گیری درست بوده بی‌جهت آقایان اعتراض نکنند. یکی از نمایندگان – رای گیری درست نبود. رئیس- آقای کیاوش که پایین رفتند آقای کریمی و آقای عابدین زاده حرف داشتند و رفتند که ببینند حرفشان چیست؟ شبستری – من خودم دیدم آقا. عابدین زاده – قبلا نوشته بودم آقا . رئیس- حالا اجازه بدهید آقای شبستری من شبهه ای که دارم این نیست که آقایان میگویند (122 نفر) اگر فرض کنیم (183 نفر بودند) 182 نفر و تا شصت ویکی میخواهد. الویری – یعنی صدوبیست ویک و نیم نفر که صد و بیست و دو نفر بود. رئیس- بلی، این صویب شده آقایان دیگر000 من خواهش میکنم. یکی از نمایندگان – آقای هاشمی تصویب نشده. رئیس- تردید نکنید اگر این سبک رای گیری را تردید کنید، در خیلی جاها به مشکل برمیخورد. قابل تردید نیست. (همهمه نمایندگان ، زنگ رئیس) قابل تردید. نیست، آقای الویری بعدی را بخوانید. یکی از نمایندگان – آقای هاشمی تصویب نشده. الویری(منشی)- ماده 4- وقت برای مذاکره طرفین هر کدام 10 ساعت خواهد بود که متناوبا انجام میپذیرد: تبصره 1 هر یک از مدافعین طرح حداکثر میتواند یکساعت صحبت نماید. تبصره 2- رئیس جمهور میتواند قسمتی از وقت دفاع خود را در اختیار بعضی از نمایندگان موافق خود قرار دهد. پیشنهاد حذف داشتیم برای همین ، آقای قره باغ پیشنهاد حذف داده بودند. رئیس- آقای قره باغ بفرمایید. قره باغ – بسم الله الرحمن الرحیم. من در ماده 2 در آن پیشنهاد حذف که چند جمله را حذف کردند، در آنجا عرض کردم که مجلس شورای اسلامی محکمه نیست که اشکالات مطرح بشود و کسی از خودش دفاع بکند. این مسائل در میان نیست علاوه بر این عرض کردم اساسا رای به عدم کفایت سیاسی معلول دائمی از این نیست که همیشه باید رئیس جمهور متخلف باشد و خلاف قانون بکند ممکن است ما رئیس جمهور را انتخاب کردیم، مکتبی، مومن، از نظر مذهبی واقعا لایق، الان پشت سرش نماز میخوانیم در عین حال رای به عدم کفایت سیاسی او میدهیم یعنی از نظر قوه فکری پایین آمده است ما میخواهیم رای بدهیم که آقا ، شما لیاقت قدرت اداره کشور را نداری، پس علیهذا الان فرض بفرمایید ایشان خیلی نحیف و ضعیف در خانه افتاده، ماباید کشان کشان بگوییم که آقا خیر، باید بیائید از خودتان دفاع بکنید.چه دفاعی؟ (رئیس: اجبار که نیست) اگر دفاع از اتهاماتی است ، البته 14 اسفند است و محلهای بیشماری هست و اساسا عرض کردم که وضع آقای بنی صدر خوب نبودو ما جدا تاسف میخوریم که ملت اینقدر خون داد. جان داد ، جنازه ها سه ماه در زمین ماند که رویشان آقای بنی صدر بازی انجام دادند من عرض میکنم اساسا آمدن رئیس جمهور به مجلس در این طرح هیچگونه مطرح نباشد اما مطابق قانون اساسی ، ایشان میتوانند بیایند تا عزل نشده اند من میگویم که اینجا اینطور نشود که 10 ساعت تریبون مجلس در دست کسی است که ملت پشت سرش این حرفها را میگویند. تازه رهبر اجازه نمیدهد حرف بزند والا اگر ملت را آزاد بگذارند آقای بنی صد میفهمد. متل در صحنه اند اما ملت اسلامی، ملت اسلامی در صحنه اند و پشت سر او بودند خیال میکردند که به کشور خدمت میکند همین که فهمیدند خدمت نمیکند بوسیله رهبر ، دیگر بنی‌صدر نیست. رئیس- متشکر، مخالف حذف ؟ آقای موسوی تبریزی بفرمایید. ابوالفضل موسوی تبریزی- بسم الله الرحمن الرحیم. مخالفت من از این جهت است که روح این طرح آئین‌نامه عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور همان ماده 4 است برای اینکه آقای قره باغ از جهت اینکه قبح معنا بعضا بر لفظ هم سرایت میکند، از آن جهت مرعوب این شدند واین حرفها را میزنند والا خودشان توجه بکنند. شما در ماده اول تقاضای رای به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور دادید و نحوه تقاضا را معین کردید ، تقاضا در جلسه علنی باید باشد. کیفیت رای گیری را هم گفتید اما رای گیری معلوم است که بعد از مذاکره میشود اولا روح همین طرح عبارت از ماده چهارم است و ثانیا از جهت بعد سیاسی اگر حساب بکنیم بهتر است . ما هم از او میخواهیم. از آقای رئیس جمهور میخواهیم ، از موافقین و مخالفین میخواهیم از نظر بعد سیاسی بهتر است که طرفین بیایند حرف خودشان را بزنند. ”تا سیه روی شود هر که در او غش باشد”. رئیس- موافق حذف ماده 4 چه کسی است؟ صاحب الزمانی – من موافقم. رئیس- بفرمایید. صاحب الزمانی – بسم الله الرحمن الرحیم . همانطوری که قبلا عرض کردم اگر ما بگوییم رئیس جمهور حالا یا بعدها در مجلس باید وقتیکه مجلس میخواهد تصمیم بگیرد به عدم کفایت سیاسی او و او هم در اینجا بیاید هم خودش دفاع کند و هم کسی را نماینده بگیرد آنوقت اینجا تبدیل میشود به محکمه دادرسی دادگسنری، این برخلاف شؤونات مجلس و برخلاف صریح قانون اساسی است که این را نگفته است، گفته است مجلس، پیشنهاد میکند ورای میدهد ، پیشنهاد میکندبه رهبر، بدون اینکه گفته باشد که او هم بیاید دفاع کند، درحالیکه حق دفاع را به او ندادند اگر شما بخواهید به او حق دفاع بدهید ، باید بگویید که مجلس دادگستری است. دیگر احتیاج به دادگستری رفتن و مثلا تخلف او را رسیدگی کردن00 شما که نمیخواهید به تخلفات او رسیدگی کنید ، شما میخواهید ( از آن طرف رای دادید که لازم نیست موارد اتهام گفته شود . از اینطرف هم رای، به این دادید.) دوباره میخواهید بگویید خیر، بیایید دراینجا دانه به دانه مورد اتهام را بشمارند و او هم یک به یک رد بکند در صورتیکه این برخلاف رای اولی‌تان است که اجازه ندادید موارد اتهام در این رای گفته شود بنابراین این عمل که ایشان به اینجا بیایند و بقول آقایان دفاع کنند و آقایان نمایندگان هم در برابر او اتهامشان را وارد کنندواو بتواند یا نتواند، اگر نتوانست چه؟ آیا در اینصورت آبروئی برای مجلس میماند اگر آمد و گفت و مجلس هم در برابرش یک چیزهایی گفت و ذهن جامعه را خراب کرد ، همانطوری که کرده است آیا دیگر برای مجلس شؤونات و حیثیتی میماند؟ که شما بعد از این هم با دیگران این کار را بکنید؟ بنابراین آمدن ایشان هم مخالف قانون اساسی است هم مخالف اصل موضوع است. رئیس- آقای قره باغ بخاطر بدی دفاع برگشتند از 000 قره باغ – من پس گرفتم. رئیس- خیر، باید رای بگیریم. پیشنهاد حذف ماده چهار مطرح است (181 نفر حاضرند) نمایندگانی که با حذف موافقند ، قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. آقای شاهچراغی پیشنهادهای اصلاحی رابگویید. شاهچراغی (منشی) – پیشنهاد حذف تبصره هم داریم تبصره 2 ماده چهار را آقای آقامحمدی و آقای حیدری دادند. رئیس- حالا تا به تبصره برسیم فعلا خود ماده اگر پیشنهاد دارد، مطرح کنید. الویری(منشی)- پیشنهادی است از آقایان سید علی خامنه ای ، عباسی، پرورش ، الویری، عسکراولادی ، بیات، هادی ، زرگر ، دیالمه ، امامی کاشانی، محمد یزدی ، بشارتی ، میریونسی ، موسوی تبریزی، معادیخواه، ناطق نوری، موحدی کرمانی، حسن روحانی. رئیس- پیشنهادشان چیست؟ الویری(منشی) مبنی بر اینکه در ماده چهار 10 ساعت به 5 ساعت تقلیل یابد. رئیس- آقای خامنه ای توضیح بدهند. معزی- اخطار قانونی دارم. رئیس- وقت مجلس را مشروع نمیدانم که اینطور بگذرانید . میدانم که این جا، جای اخطار نیست. معزی- اجازه بدهید توضیح بدهم . رئیس- آقای معزی اگر میخواهید بجایی نرسیم اینطور عمل کنید،‌خواهش میکنم اینطور اذیت نفرمایید ببینید وقت مجلس را میگیرید امروز هم تمام نمیشود باید به هفته بعد موکول بشود. معزی-من به فرمایش شما گوش میدهم ولی از شما خواهش میکنم یک کلمه گوش کنید. رئیس- در یک کلمه بگویید. معزی – آن روز هم عرض کردم. رئیس- این آئین نامه که دست شما هست هنوز تصویب نشده است . آقای معزی چرا توجه به جلسه نمیکنید داریم مسائل مربوط به قبل را بررسی میکنیم یعنی حالا داریم اصلاحات را بحث میکنیم نمیخواهیم روی ماده رای بگیریم، چرا به جریان بحث جلسه توجه نمیکنید؟ آقای خامنه ای بفرمایید. سیدعلی خامنه ای – بسم الله الرحمن الرحیم. در این ماده وقت صحبت هر یک از طرفین 10 ساعت معین شده است بنده سوالم این است که این 10ساعت به چه ملاک است؟ شما چه کاری در 10 ساعت میخواهید انجام بدهید که در 5 ساعت قابل انجام نیست. اگر میفرمایید که همه حرفهایشان را بزنند همه حرفها ممکن است در 10ساعت هم تمام شدنی نباشد هم موافقین رئیس جمهور و هم مخالفین رئیس جمهور میتوانند از عملکرد فعلا یکسال و نیمه رئیس جمهور کنونی ودر موارد دیگر عملکرد شاید چند ساله آن رئیس جمهور حرفهایی بزنند. به قول شاعر: ” یک عمر میتوان سخن از زلف یار گفت”. ده ساعت که تما بشود باز ده ساعت دیگر هم حرف دارند اگر چنانچه مساله این است: که وقت مجلس را نمیخواهند بگیرند. لحظات اضطراب و تشویش یک ملت را نمیخواهند ادامه بدهند؟ هر یک از طرفین اگر واقعا میخواهند ، دفاع کنند اصول و رؤوس برنامه خودشان را در ظرف پنج ساعت که وقت بسیاری هم هست، اینها را منظم بکنند و بیان کنند. بنده تصور میکنم تعیین ده ساعت بعنوان وقت ، تابع هیچ ملاکی نبوده است. ما یک فرصتی لازم داریم برای اینکه حرفهای طرفین را بشنویم یعنی مجلس، فرصتی میخواهد که حرفهای طرفین را بشنود مساله کفایت یا عدم کفایت رئیس جمهور، گزارش روزانه وسالانه یکنفر، دو نفر، ده نفر آدم نیست. این چند ماده مشخص است که این چند ماده را مدعیان خواهند گفت و رئیس جمهور این را رد خواهد کرد پنج ساعت اینها بتوانند صحبت کنند، و پنج ساعت هم او بتواند صحبت کند البته در باره رئیس جمهور حالا حرف هست. موافقین ومخالفین میتوانند در ظرف این پنج ساعت همه حرفهایشان را بزنندوده ساعت هیچ ملاک ومناط مشخص قانع کننده ای ندارد لذا من و بقیه برادرها پیشنهادمان این است که این ده ساعت را به پنج ساعت تقلیل بدهید. وقت را کم کنید. لحظات تشویش و اضطراب ونگرانی یک ملت را کوتاه کنید یا رای به کفایت و یا به عدم کفایت داده خواهد شد. در ظرف پنجساعت همه حرفها را میشود گفت 00 موسوی خوئینی ها- آقای هاشمی ، اخطار قانونی دارم. رئیس- بفرمایید اما مثل اخطار قبلی نباشد. موسوی خوئینی ها- طبق اصل هفتادم قانون اساسی که رئیس جمهور و نخست وزیر و وزراء میتوانند هر وقت که خواستند در مجلس شرکت کنند و هر گاه تقاضا کنند مطالبشان، استماع میشود. پس طبق قانون اساسی رئیس جمهور هر وقت که میخواهد ، مجلس مطالبش را استماع میکند و هیچ محدودیتی در این مورد ندارد. ما در اینجا نمیتوانیم محدودش کنیم که شما ده ساعت میتوانید صحبت بکنید بعد از ده ساعت هم اگر ایشان ، درخواست کند، باز مجلس باید مطالب ایشان را استماع بکند. پس این قسمتی که رئیس جمهور را محدود میکند، خلاف قانون اساسی میشود. و بعد شما در طرف مقابل نمایندگان را با قاون محدود میکنید ، پس حالا که آن نامحدود است، اینطرف هم نامحدود باشد. رئیس- بلی، این توجه قبلا بود، ببینید در باره استیضاح نخست وزیر، در همین آئین‌نامه‌ای که ما داریم، چهار ساعت وقت تعیین شده است. در باره وزیر، در همین آئین نامه دو ساعت تعیین شده است. (موسوی خوئینی‌ها: این مساله را حل نمیکند) حل میکند علتش هم این است که آنها میتوانند د رهر موردی که بخواهند ، بیایند ، اما حد برایشان قرار دادن میشود (موسوی خوئینی ها: نمیتوانید حد قائل بشوید) ببینید، منافات نداردکه رئیس جمهور و نخست وزیر هر وقت که بخواهند ، به مجلس بیایند و حرف هم بزنند ولی ما میتوانیم برای آنها حد قائل بشویم و بگوییم مثلا حرفهایتان را در ظرف پنج ساعت بزنید، این اشکالی ندارد، (خوئینی ها: اگر تقاضا کند باید قبول کنید) اینطور نیست که آنها خارج از دستور جلسه ما بتوانند حرف بزنند. خوئینی ها- هر چه میگویند باید استماع بشود. یکی از نمایندگان- آقای هاشمی غیر از این وقتها، در وقتهای دیگر میتوانند صحبت بکنند؟ رئیس- میتواند بیاید ولی در آن حدی که آئین نامه تعیین کرده است. مخالف را دعوت کنید، صحبت بکند. منشی- آقای رمضانی خورشید دوست بفرمایید. رمضانی خورشید دوست- در رابطه با ده ساعت حقیقتش بایستی مطرح کنم که طرح عدم کفایت سیاسی ریاست جمهور ، بعنوان دومین شخص مملکت ، نه بعنوان شخص بلکه بعنوان نهاد، یکی از مهمترین مسائل تاریخ یک کشور میتواند باشد. بدین لحاظ ، برخلاف آن نطراتی که فکر میکنند ما در مقام حکم نیستیم، ما در مقابل حکم هستیم. ما بایستی با توجه به شنیدن حرفهای دو طرف البته در این مورد، تا حد زیادی برای ما روشن است و ما در موارد بسیار زیادی که درآینده شاید رخ بدهدو با توجه به این قانون اساسی که داریم که سه نقطه باید روی یک خط باشد که دقیقا هماهنگ باشندو امکان این وجود دارد که نباشند و مشکلات پیش بیاید. من پیشنهاد میکنم و موافقت میکنم و در این مساله تاکید هم میکنم چون این مساله یک مساله تاریخی است و اگر در طول تاریخ نگاه کنیم، افرادی را که در محاکم بوده اند، شاید بیش از دهها ساعت حرف میزنند و اینجا از بعد سیاسی مورد محاکمه قرار میگیرند. نه از بعد جرایم مختلف بنابراین، من پیشنهاد میکنم حتی مدت ده ساعت خیلی کم است وحالا که مطرح کردند، خیلی بجا است و مردم در جریان دقیق ماجراها ، بطور تام قرار میگیرند، ما که معتقدیم ، ترسی از خودمان نیست، پس ایشان بیایند حرفهایشان را مطرح کنند و نمایندگان هم دقیقا در ظرف ده ساعت تمام ابعاد را بشکافند. تا مردم بر اساسا افواه حرکت نکنند. بلکه بر اساس انتخاب حرکت کنند. رئیس- متشکر، موافق چه کسی است؟ منشی-‌ آقای الویری موافق هستند. رئیس- آقای الویری بفرمایید. الویری- بسم الله الرحمن الرحیم. ببینید در مورد زمانی که قرار است تعیین بشود، تقریبا دو دیدگاه افراطی وجود دارد: یک عده معتقد هستند که با یک قیام وقعود با توجه به اینکه 145 نفر ، 150 نفر امضاء بکنند ، مساله را حل کنیم. خیلی از برادران هم انتظارشان همین است . میگفتند این برادران وخواهران حزب‌اللهی آمدند که نظر مجلس را همین امروز بگیرندو ببرند، به امام بدهند، ولی از طرف دیگر، بعضیها میگویند که خیر، بگذاریم زمانیش نامحدود باشد . یکماه هم که شده ، صحبت بکنیم ، تمام مسائل شکافته بشود وبحث بشود. من فکر میکنم با توجه به مشکلات زیادی که الان ما باآن مواجه هستیم، طرحها و لوایح مهمی را که در دستور کار داریم به هر میزانی که ما به یک نحوی این را کش بدهیم اضافه کنیم درواقع اسراف کردیم . و هر چقدر هم که این را محدودش کنیم که مسائل شکافته نشود، آن هم ناقص میشود. ده ساعت اگر ما فرصت بگذاریم، یعنی به هریک از طرفین (مخالف و موافق) پنج ساعت فرصت بدهیم، در این فرصت پنج ساعته، من فکر میکنم همه حرفها، در زمینه عدم کفایت سیاسی زده خواهد شد. بنابراین، من با پیشنهاد آقای سید علی خامنه ای ، و سایر برادران موافقم. یکی از نمایندگان- آقای هاشمی، ما چهار ساعت پیشنهاد داده بودیم . رئیس- از آقایانی که چهار ساعت پیشنهاد کرده اند،خواهش میکنیم با پنج ساعتیها موافقت کنند که دیگر ما دوباره برنگردیم به یک چیزی که هیچ عایدمان نشود. 182 نفر در جلسه حاضرند، نمایندگانیکه با تعیین وقت باندازه ای که پیشنهاد شده است، یعنی پنج ساعت ، پنج ساعت موافقند، قیام بفرمایند (129 نفر موافق) تصویب شد. بنابراین , پیشنهادهای مربوط به وقت هر چه هست، از میدان میرود بیرون. سید محمد خامنه ای – آقای هاشمی، این وقت ، حداکثر است؟ رئیس- بلی،‌حداکثر است. منشی- بنابراین ، برای خود ماده چهار چیزی دیگر نداریم، یعنی به این صورت میشود: ” وقت برای مذاکره طرفین هر کدام ، پنج ساعت خواهد بود که متناوبا انجام میپذیرد”. یکی از نمایندگان – این مدت حداکثر است؟ منشی- بلی گفتیم حداکثر. رئیس- البته حداکثر یعنی پنج ساعت، چیز دیگری نیست. یکی از نمایندگان – کلمه حداکثر هم نوشته شود. رئیس- کلمه حداکثررا هم بنویسید. منشی- خود طرح ، حداکثر ندارد. رئیس- الان که ما گفتیم که حداکثر باشد. آیت – من پیشنهاد داده بودم. منشی- بلی، شمادر مورد تبصره اش پیشنهاد داده اید، نه در مورد خود ماده چهار اجازه بدهید، آقای آیت در مورد تبصره 1 پیشنهاد داده اند ، پیشنهاد میشود ”تبصره 1 به نحو زیر اصلاح شود (آیت: درست است) پس شما در مورد تبصره پیشنهاد داده اید. دکتر روحانی- آقای هاشمی در مورد خود ماده 4 من یک پیشنهادی داشتم. منشی- پیشنهاد ایشان این بوده است، ”.وقت موافقین و وقت رئیس جمهور ، هر کدام حداکثر پنج ساعت خواهد بود. رئیس جمهور میتواند بخشی از وقت خود رادر اختیار مخالفین قرار بدهد”. رئیس- بلی ، این همان است که تصویب شد. روحانی – نه ، بگذارید بعهده طرفین وقت موافقین و رئیس جمهور یعنی وقت اصالتاً مال رئیس جمهور است، رئیس جمهور بعدا00 رئیس- نه، این طرفین هم رئیس جمهور و هم نماینده ها هستند، اصالت و مشابه چنین چیزی فعلا ما تعیین نکرده ایم ، اگر خواستید ، بعدا یک تبصره جدید بدهید، آنکه شما میفرمایید نیست. تبصره 1 را بخوانید. منشی- تبصره 1- در متن به این صورت بوده است: ”هر یک از مدافعین طرح حداکثر میتواند یکساعت صحبت نماید”. موسوی خوئینی ها- نیمساعت میتواند صحبت بکند. منشی- خیر، این پیشنهادی است که اینجا هست که یکساعت شما نوشته اید. موسوی خوئینی ها- خیر، نیمساعت . منشی- عرض کردم ، من دارم متن را میخوانم شما دارید پیشنهاد خودتان را میگویید. یکی از نمایندگان – آقای الویری، آنموقع ده ساعت بود حالا شده است 5 ساعت که برای هر یک از مدافعین میشود نیمساعت. منشی- باز پیشنهادی که جزء اولین پیشنهاد هست و به امضاء آقایان : خامنه ای، پرورش، زرگر، الویری، عباسی ، بیات ، دیالمه ، امامی کاشانی و نصیری لاری رسیده است . پیشنهاد تبصره یک را به اینصورت اصلاح کرده اند: ”مدت صحبت برای هر یک از مخالفین و یا موافقین حداکثر نیم ساعت خواهد بود. که با رای مجلس ، تا یکساعت قابل تمدید است”. رئیس- در مورد حذف تبصره یک ، هر کسی که پیشنهاد داده مقدم است. منشی- آقای دکتر لواسانی ، در مورد حذف تبصره 1 پیشنهاد داده اند. دکتر لواسانی – پس گرفتم. رئیس- خیلی خوب اگر پس گرفتید دیگر ما حرفی نداریم.آقای خامنه ای در مورد پیشنهادشان توضیح بدهند. سید علی خامنه ای – بسم الله الرحمن الرحیم. در این تصحیحی که شده است ، دو نکته وجود دارد: یکی اینکه مدافعین طرح ، دراینجا متعدد فرض شده اند ومخالف طرح گویا متعدد فرض نشده است. و لذا این تقسیم وقت مقرر را برای مدافعین طرح ، متعرض شده اند ، اما برای مخالفین طرح، گویا متعرض نشده اند. در حالی که اینجا برای هر یک از موافقین و مخالفین رای عدم کفایت هر کدام از اینها چون ممکن است متعدد باشند ، بنابراین میتوانند وقت مقرر بین خودشان را تقسیم کنند و حالا پیشنهادی هم در تبصره بعد هست که بنده در این مورد انشاءالله توضیح کافی خواهم داد. موضوع دوم این است که : یک ساعت به نیم ساعت تقلیل داده شده است و این درست است و این نیم ساعت برای هر یک از افراد بهتر از یکساعت است. برای خاطر اینکه افراد ممکن است هر کدام نقطه نظر خاصی داشته باشند. هم در مقام دفاع از رئیس جمهور وهم در مقام دفاع از عدم کفایت رئیس جمهور این نقطه نظرهای مختلف، به تناوب بیان بشود. این اقرب به وضوح امر، در نظر شنوندگان ، چه حضار مجلس و چه ملت ایران است. بنابراین در این پیشنهاد روی این مساله تکیه شده است. رئیس- بسیار خوب، مخالف را دعوت کنید صحبت کند. منشی-‌ آقای آیت شما مخالف هستید؟ (آیت: موافق) آقای شبستری ؟ (شبستری: مخالف) بفرمایید. محمد مجتهد شبستری- بسم الله الرحمن الرحیم. میگذریم از بحث اینکه ده ساعت به پنج ساعت برای هر یک از طرفین تقلیل پیدا کرد ، که کم هست، میآییم روی این پیشنهادی که آقای خامنه ای الان گفتند. ببینید ، مساله بحث در باره کفایت، یا عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور قاعدتا از یک سلسله مسائلی بریده بریده تشکیل نخواهد شد. یک سلسله مسائلی است که به هم پیوسته است ، مربوط به سرگذشت یکسال و خرده اخیر یا حالا در آینده به هر کیفیتی که انجام بگیرد. مطمئنا کسی که میخواهد در این باره صحبت بکند، و وارد این معرکه سیاسی میشود، به احتمال قوی نخواهد توانست در نیم ساعت مطالبی را که میخواهد بیان کند، بیان کند. یک حادثه عظیم سیاسی است و جریان سیاسی است . احتیاج به شواهد، اسناد و ازاین قبیل مسائل دارد که بعد ما پیشنهاد داده ایم که آقای الویری خواهند خواند. بنابراین ، اینکه میفرمایند که (اگر درست بخاطرم مانده باشد) در صورتیکه مجلس موافقت بکند، بیش از نیمساعت صحبت بکند . حالا آمدیم و مجلس موافقت نکرد. حق آنطرف ضایع میشود. پیشنهاد من این است که قطعا این یک ساعتی که آقایان ملحوظ کرده اند، محفوظ بماند. تا بتواند آن کسی که وارد این بحث سیاسی مفصل و دامنه‌دار میشود، حقش را ادا کند. و بگذریم از این که حالا در قشری از جامعه و مردم آمادگیهایی هست، این یک مساله دیگری است. قانون گذرانده میشود. باید این قانون جامع باشد. امکان بحث و گفتگو را در باره یک چنین مساله ای کاملا به اشخاصی که در آن باره بحث میکنند، بدهد و در نیم ساعت به هیچ وجه بعقیده من حق این مطلب ادا نمیشود، که به مجلس واگذار کرد، چون ممکن است مجلس، مخالفت بکند. بنابراین ، این حق خود ما هست که در قانونگذاری به کسی که وارد این بحث میشود که پیچیده و طولانی است، حداقل تا یکساعت حق صحبت بدهیم. رئیس- موافق را دعوت کنید، صحبت کند. منشی- آقای آیت بفرمایید. آیت – بسم الله الرحمن الرحیم. با این پیشنهاد از این جهت من موافقم که اگر ما یک ساعت وقت برای هر فرد قائل بشویم در اینصورت حداکثر پنجنفر میتوانند صحبت کنند. و پنج نفر نمونه کل مجلس ، نمیتواند باشد ، گذاریم آراء و عقاید مختلف از دیدگاهها وابعاد مختلف گفته بشود. و از این جهت نیمساعت باشد. البته من پیشنهاد مکمل داده‌ام که آن پنج ساعت کل هم یا همه اینها قابل تمدید باشد که بعد آن پیشنهاد را خواهم گفت. رئیس- پیشنهاد برای رای گیری خوانده شود. منشی- تبصره 1 به اینصورت اصلاح میشود ”مدت صحبت برای هر یک از موافقین یا مخالفین حداکثر نیمساعت خواهد بود که به رای مجلس ، تا یکساعت قابل تمدید است”. رئیس- 181 نفر در جلسه حضور دارند نمایندگانیکه با این پیشنهاد قرائت شده موافقند قیام بفرمایند. (128 نفر برخاستند) تصویب شد. آقای الویری باز هم پیشنهاددارید؟ منشی(الویری)- بلی در تبصره 1 داریم. رئیس- بخوانید. منشی- در مورد تبصره 1 پیشنهادی از آقای شرعی است. ”وقت مدافعین و موافقین بین کسانی که نوبت گرفته‌اند به تساوی تقسیم میشود. هر نوبت گیرنده میتواند وقت خود را به نوبت گیرنده دیگر واگذار کند”. رئیس- از آقای شرعی خواهش میکنم از این پیشنهادشان صرفنظر کنند. شرعی – پس گرفتم. رئیس- متشکریم. منشی- آقایان کاظم نوروزی و فاضل هم در مورد تبصره 1 پیشنهاد داده‌اند که پیشنهادشان تامین شده است. و دیگر پیشنهاد در مورد تبصره 1 نداریم. اما در تبصره 2 پیشنهاد حذف داریم که آقای آقامحمدی پیشنهاد حذف تبصره 2 را داده اند. رئیس- آقای آقامحمدی در مورد پیشنهادتان توضیح بدهید. آقامحمدی- بسم الله الرحمن الرحیم. یک مساله در مورد دولت هست، و یک مساله هم در مورد رئیس جمهور، دولت با رئیس جمهور ، یک تفاوتی را دارند و آن این است که . دولت منبعث از مجلس است، و مجلس است که دولت را برمیگزیند بنابراین معنا پیدا میکند که در داخل مجلس، عده ای از نمایندگان موافق دولت باشند و به دلیل رایی که داده اند از دولت حمایت بکنند. و عده ای مخالفت بکنند. اما در مورد ریاست جمهوری، و رای بر عدم کفایت سیاسی، یک عده ای که تصویب کرده‌ایم یک سوم نمایندگان منتخب باشند، میآیند ویک ادعائی را بعنوان حق قانونی شان در قانون اساسی عنوان میکنند که ما کفایت سیاسی در اداره کشور برای این رئیس جمهور نمیشناسیم، و آنها باید بیایند، حرفهایشان را بزنندو کسی که مخاطب این حرفها است، نمایندگان نیستند. بلکه کسی که مخاطب است ، رئیس جمهور هست . خود رئیس جمهور باید بیاید و حرفش را بزند. و رئیس جمهور، منتخب مجلس نیست. که بگوییم عده‌ای به او در مجلس رای داده‌اند.عده‌ای بر او رای نداده‌اند. حالا آن عده از ایشان موافقت، یا مخالفت میکنند. بنابراین، این حق، حق خود رئیس جمهور است و آوردن آن کار به داخل مجلس، کار درستی نیست و گفتم که ماهیت دولت و رئیس جمهور ، با هم فرق میکند. بنابراین، من پیشنهادم این است که این تبصره 2 حذف بشود به این معنا خواهد بود که رئیس جمهور، خودش میتواند بیاید ، و مسائلی که بخودش مربوط است، چرا؟ برای اینکه شما میخواهید رای بدهید به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور ، بعد یک نماینده‌ای ، میآید و مخالف رئیس جمهور است. میرود اسمش رادر لیست موافقین رئیس جمهور مینویسد، میآید از او بد دفاع میکندو بعد رای نمیآورد. خوب رئیس جمهور، طبیعی است که نپذیرد و بگوید من شخصا خودم حی وحاضرم، نسبت به من داده میشود آن نماینده از کجا معلوم است که نخواسته مرا منکوب بکند و زمین بزند. بنابراین، این حق را به نمایندگان دادن، کار درستی نیست گفتم که در مورد دولت متفاوت است وحق همین است ولی در مورد رئیس جمهور چنین حقی درست نیست، و باید این حق به شخص خود رئیس جمهور داده بشود و از نمایندگان سلب بشود. منشی- آقای متکی شما مخالف هستی؟ (متکی: موافق) آقای فواد کریمی (فواد کریمی: مخالف) بفرمایید. فواد کریمی – بسم الله الرحمن الرحیم. اساسا آنچه که باید اینجا توجه بفرمایید آقایان نمایندگان و برادرمان (خطاب به آقای آقامحمدی) این است که، آنچه را که اینجا مطرح است وما داریم روی آن صحبت میکنیم در مورد این است که . یک عده از نمایندگان طرحی را پیشنهاد میکنند. این طرحی که پیشنهاد میشود، خوب طبعا یک عده مخالف و یک عده موافق دارد. چه رئیس جمهور، در مجلس حضور پیدا بکند، و چه نکند، این حق نمایندگان است که بعنوان مخالف و یا موافق حرف بزنند و در مورد اینکه رئیس جمهور طرف است، یا طرف نیست. از نظر حقوقی تذکرات و توضیحات بسیار جالبی، آقای خامنه‌ای صبح دادند و آقای خامنه‌ای گفتند که این جا دادگاه نیست ، اینجا دادگاهی تشکیل نمیشود که ما اینجا رئیس جمهور را محاکمه کنیم و بعد خود کسانی که ادعا علیه رئیس جمهور اقامه کرده‌اند خودشان هم بخواهند رای بدهند. چنین چیزی نیست اینجا یک پیشنهادی است که یک عده از نمایندگان به مجلس میکنند این مجلس است که مخاطب این پیشنهاد است وباید به آن رای بدهد رئیس جمهور، مخاطب پیشنهاد نیست. که بخواهد آقای رئیس جمهور اینجا بیاید و مخالفت کنند یا موافقت کنند. یک عده‌ای از نمایندگان ، ممکن است هفتاد هشتاد نود نفر، در مورد رای، مبنی بر عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور به مجلس ، پیشنهاد میکنند، مخاطب مجلس است، نه رئیس جمهور اینجا مجلس است که باید اظهار نظر و مذاکره بکند. بعد از اینکه مخالفین و موافقین صحبت کردند، آنوقت بعد از شور، مجلس به یک نظری میرسد که در رای گیری آن را ابراز میکند. مطلبی که ایشان فرمودند(خطاب به آقای آقامحمدی) که این وقت در اختیار رئیس جمهور قرار بگیرد . پیشنهاد ایشان این است در حالی که اصلا من میگویم این ربطی به رئیس جمهور ندارد که وقت را به رئیس جمهور بدهند. یکی از نمایندگان – مخصوص رئیس جمهور است. رئیس- آقای کریمی ، پیشنهاد حذف مطرح است، لطفا در مورد پیشنهاد حذف صحبت بکنید. فواد کریمی – بلی، در همین رابطه ایشان پیشنهاد حذف کرده اند که اگر تبصره 2 حذف بشود، آنوقت رئیس جمهور بتواند از این وقت استفاده بکند. در حالی که اصل مطلب این است که موافق و مخالف صحبت بکند. خودشان معنای حذف پیشنهاد را توضیح دادند که با آن کیفیتی که در مورد پیشنهادشان توضیح دادند . رئیس- آقای کریمی وقتتان تمام است آقای متکی بعنوان موافق بفرمایید. متکی- بسم الله الرحمن الرحیم. پیشنهاد حذف در مورد ماده 2 از آن قسمت که ”جهت اطلاع به رئیس جمهوری ابلاغ گردد” داده شده بود و تصویب شد. در ماده 3 هم بسیاری پیشنهاد حذف داده‌اند، و بنده هم که یکی از آنها هستم علت پیشنهاد حذف ما این بوده که اساسا ضرورتی بر آمدن رئیس جمهور به مجلس نیست ودراین تبصره 2 ماده چهار هم بنده پیشنهاد حذف دادم نه بآن دلیلی که آقای آقامحمدی مطرح کردند بلکه بهمین جهت است که عرض کردم، نیازی به آمدن آقای رئیس جمهور به این معنا که بررسی طرح پیشنهادی عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور، منوط به آمدن رئیس جمهور باشد چنین نیازی نیست یک نکته ای هم که آقای خامنه ای اشاره ای فرمودند که آنجا موافقین طرح متعددند اما مخالفین مشخص نیست یکنفر یا چندنفر است دقیقا همین ابهام است. به این علت، این بنا را نگذاریم که در این طرح، ضرورت آمدن رئیس جمهور به مجس باشد. این طرح در مجلس ، مطرح خواهد شد . و چون رای ، رای مجلس است نمایندگانی که موافقند بر اینکه رئیس جمهور،‌کفایت سیاسی ندارد، مطالبشان را مطرح میکنندو نمایندگان دیگری که عکس این را معتقدند ، یعنی معتقدند که خیر، رئیس جمهور کفایت سیاسی دارد، آنها هم مطالب و مسائلشان را مطرح میکنند ودر مورد رئیس جمهور، بعد از حذف این تبصره ، پیشنهاد دیگری داده شد که رئیس جمهور در صورت تمایل ، آنهم نه طبق تصمیم ما، بلکه طبق اصل هفتاد قانون اساسی، میتواند در مجلس حاضر بشود که البته در مورد این رئیس جمهور، آنجا باز جای شک هست که ایشان رئیس جمهور هست که طبق آن قانون به مجلس بیاید یا نه. اما در عین حال میتواند با استفاده از آن حق، بیاید اینجا ، مطالبی بگوید، مطالبش هم استماع خواهد شد. بنابراین ، منوط به این نخواهد بود ما وقتی حذف بکنیم یعنی اینکه این طرح منوط به این نیست که رئیس جمهور بایستی به مجلس بیاید نمایندگان دیگر مسائلشان را میگویند. متشکرم. رئیس- پیشنهاد حذف مطرح است 183 نفر درجلسه حضور دارند نمایندگانیکه با این پیشنهاد حذف تبصره 2 که آقای آقامحمدی پیشنهاد کرده اند موافقند قیام بفرمایند (45 نفر برخاستند) تصویب نشد. پیشنهادهای اصلاحی را بخوانید. منشی- پیشنهادی از چند نفر آقایان : عباسی، پرورش، عسکراولادی، زرگر، بیات، دیالمه ، سیدعلی خامنه‌ای، امامی کاشانی،‌ فواد کریمی ، نصیری لاری، پیشنهاد کرده‌اند که تبصره 2 به اینصورت اصلاح بشود. ”رئیس جمهور میتواند در جلسات حضور یابد واگر فرصتی برای توضیح خواست از وقت مخالفین محسوب خواهد شد” آقای خامنه ای لطفا در اینخصوص توضیح بدهید. سید علی خامنه ای – بسم الله الرحمن الرحیم. فرق اساسی بین این مورد و مورد استیضاح دراین نکته است که عرض میکنم در استیضاح مجلس از دولت سوال میکند دولت را مؤاخذه میکند. بنابراین، دولت حق دارد که بیاید و از خودش دفاع بکند. در اینجا شما برخلاف اظهاری که آقای آقامحمدی در ضمن بیاناتشان داشتند، اصلا با رئیس جمهور طرف نیستید با او صحبت نمیکنید تا او بخواهد بیاید واز خودش دفاع کند. یک چیزی است در مجلس عده ای از نمایندگان مطرح میکنند و مجلس میخواهد در این باره به تصمیم برسد .اگر اتفاق نظر بود ، چه بهتر، اگراتفاق نظر نبود، بعضی از نمایندگان مخالف و بعضی موافق بودند، دراینصورت نمایندگان با هم بحث میکنند، عنصر رئیس جمهور، بعنوان مدافع در مجلس اصلا در این مورد یک چیز بی معنی است. برای خاطر اینکه همانطوری که عرض کردم رئیس جمهور مورد سوال قرار نگرفت تا بیاید جواب بدهد. دلیل بر این معنا این است که من اول هم با نظر آقای آقامحمدی موافقت کردم در مورد حذف ولی بعد دیدم استدلال ایشان عکس مرامشان را نتیجه میدهد. دلیل آن این است که در خود این طرح شما یک جا پیش بینی نکرده اید که رئیس جمهور بیاید وجواب بدهد، اصلا وقتی برای او پیش بینی نکرده اید اگر چنانچه در طرح وقت برای رئیس جمهور پیش بینی کرده بودید این تبصره درست بود که میتواند قسمتی از وقت دفاع خودش را بدهد. شما اصلا برای رئیس جمهور وقت دفاع نگذاشته اید. خود این دلیل بر این است که وقت دفاع مال نمایندگانی است که یکی از طرفین قضیه قرار دارند و علیهذا خلاصه مطلب این میشود که حق این است که رئیس جمهور اگر چنانچه بخواهد از خودش دفاع بکند میتواند بیاید و از آن کسانی که مخالف طرح عدم کفایت هستند وقت بگیرد ، آنها البته دوست رئیس جمهور هستند اگر رئیس جمهور را در بیان، در اطلاع از خودشان اقوی میدانند، به او وقت خواهند داد واو میآید و حرف میزند . اگر چنانچه نخواستند و یا او نخواست خودشان میآیند و دفاع میکنند. منشی- آقای شهرکی بعنوان مخالف بفرمایید. آیت – قبل از آقای شهرکی نوبت من بود. منشی- بلی، نوبت آقای آیت است بنده اشتباه کردم. آیت- آقای شهرکی بفرمایید. شهرکی – بسم الله الرحمن الرحیم. فرمایشات الان آقای خامنه ای (چون من کنار دست ایشان نشسته‌ام) با فرمایشات صبحشان کاملا فرق دارد. صبح جناب آقای خامنه ای فرمودند که بگذاریم ایشان بیایند و حرفشان را مردم بزنند که بعد یک عده بهره برداری نکنند و نگویند که نگذاشتند حرفش را بزند (خامنه‌ای: تحریف میکنند) آقا جان اگر تحریف کردم بعدا جواب بدهید. نوار امروز صبح را بیاورید ببینید ایشان چه گفتند من کجا تحریف کرده ام. رئیس- لطفا ادامه بدهید. شهرکی- نمیگذارند که ما صحبت کنیم یکی از اینطرف میگوید و یکی از آن طرف . بهر جهت مساله این بود که حرف صبح ایشان با حرف الان ایشان فرق میکندو من خودم به این دلیل به یکی از استدلالهایشان رای دادم که آن طرف آقای رئیس جمهور به اینجا بیاید و حرفش را بزند و مخالفین هم حرفشان را بزنند هر کسی حق گفت، هم شما میدانید و هم ملت ایران میداند، حق ثابت میشود. اینطور همان بهره‌برداریها ممکن است بشود و درست نیست که ما وقتی به یک وزیر اجازه میدهیم که یکروز از صبح (در یک مورد) تا عصر وقت مجلس را بگیرد ، ما یک رئیس جمهور را میخواهیم کنار بگذاریم یک تعداد رای هم دارد حاالا بیاید و از خودش دفاع بکند. ما یک مساله مهمی را میخواهیم در جامعه ثابت کنیم. بگذارید بیاید شاید اصلا استدلالهایش درست نباشد . به این دلیل من مخالفم. منشی- آقای هادی غفاری موافق. هادی غفاری- بسم الله الرحمن الرحیم. در مساله پاسخ آقای رئیس جمهور مساله این است که مجلس نظرش رابر اساس عملکردی که آقای رئیس جمهور در مدت ریاستشان داشتند دارد مطرح میکند، یعنی حرف آقای رئیس جمهور عبارت است از عملکردشان، بحث این رئیس جمهور هم نیست. بلکه هر کس باشد. (مطلق) آقای رئیس جمهور حرفشان را بصورت عملشان در طی مدت ریاستشان هم گفته اند و هم زده اند چه نیازی هست که ما حرفشان را دوباره گوش بدهیم؟ یعنی آنچه را که مطرح شده است تکرار کردن ، با توجه به اینکه قانون اساسی هم همانطوری که همه شما بهتر از من میدانید در ماده پنجم اصل 110 عزل رئیس جمهور000 که در آخر آن نوشته شده است ”با رای مجلس شورای اسلامی به عدم کفایت سیاسی او” و مساله رای ما است. رای مجلس است. رای مجلس چه نیازی هست که 000 رئیس- آقای غفاری اجازه بدهید تا من یک تذکری بدهم چون فکر میکنم آقای خامنه ای در این مورد وقت خواهند خواست. حرف آقای خامنه ای اینجا منحرف شده است. در پیشنهادشان این است که رئیس جمهور میتواند شرکت کند ومیتواند حرف بزند، منتها از وقت مخالفین میگیرد، شما روی این بحث میکنید که نه، رئیس جمهور چه حقی دارد؟ (غفاری: کجا من این را گفتم؟‌) ایشان میگوید که رئیس جمهور میتواند بیاید و میتواند حرف بزند منتهی از وقت آنها گرفته میشود و اصلا در مورد دیگری بحث نکنید. غفاری- اتفاقا من این را میخواهم بگویم که اصل بر این نیست که ایشان باید صحبت بکنند، اصل بر این است که ایشان میتوانند صحبت بکنند این میتوانند را از کجا استفاده میکنند؟ از وقت مخالفین، و من هم همین را میخواهم بگویم واتفاقا من به هیچوجه حرف ایشان را تحریف نکرده ام و بیخود از جهت من به ایشان جسارتی نشود. شما اینکار را نکنید. عرضم این است که آقای رئیس جمهور ”باید” ندارد که بعنوان یک حق ”ذیحق” باشند برای پاسخگویی. رئیس- چرا ایشان ذیحق هستند و میتوانند یعنی ذیحق هستند ، من میگویم شما این حرف را عوض نکنید. غفاری- الزام ندارند (رئیس: بله الزام ندارند) منظور من هم همین الزام است زیرا کلمه ذیحق دلیل بر این است که من باید صحبت بکنم ، و ”باید” نیست و من هم ذیحق را به بدمعنایی بکار برده ام ببخشید به معنی این که باید ندارد وایشان میتوانند بیایند وحرفهایشان را بزنند. اما این ”میتوانند” را به لحاظ قانون آئین‌نامه از کدام وقت و فرصت باید استفاده کنند؟ قانون اساسی نگفته است که ایشان باید بیایند ، و مجلس مجبور است نه آقای رئیس جمهور در هر فرصتی وهر وقت که گفتند که مجلس باید به حرفهای من گوش کند بهر مناسبتی مجلس میتواند حرفهای ایشان را استماع بکند، به این مورد خاص مربوط نیست. محمد شبستری- اخطار قانون اساسی دارم. رئیس- آقای شبستری اخطار قانون اساسی دارند. محمدشبستری- بسم الله الرحمن الرحیم. اصل هفتادم قانون اساسی که آقای موسوی خوئینی ها هم به یک مناسبت دیگری خواندند با این پیشنهاد مخالفت دارد. یا این پیشنهاد با اصل هفتادم قانون اساسی مخالف است، در اصل هفتادم قانون اساسی که میگوید رئیس جمهور نخست وزیر و وزراء مکلف به حضورند و هر گاه تقاضا کنند مطالبشان استماع میشود با این جریان دیگر نمیشود گفت که وقتی که آقای رئیس جمهور برای توضیحاتش میخواهد از وقت مخالفینش محسوب خواهد شد. بنابراین با این اصل مخالفت ندارد. رئیس- بسیار خوب، من اخطار آقای شبستری را جواب بدهم . اینطور نیست و مخالفتی ندارد ، چون آن اصل میگوید که ایشان حق دارند که بیایند و صحبت کنند و حرفهایشان استماع میشود. ما آن حد را به پنج ساعت محدود کرده‌ایم اگر ایشان پنج ساعت حرف زدند چون دیگر به اندازه موافقین عدم کفایت حرف زده‌اند دیگر ما به مخالفین وقت نمیدهیم. محمد شبستری- رئیس جمهور اگر بخواهد حرف بزند باید از وقت مخالفین حرف بزند؟ رئیس- باید عادلانه باشد در آنصورت که شما میفرمایید دیگر عادلانه نیست. یکی از نمایندگان – آقا ،‌این اخطار نبود. رئیس- اخطار بود، و من هم توضیحش را دادم، نمایندگان محترم توجه بفرمایند پیشنهاد آقایان برای رای‌گیری خوانده میشود. منشی- ”رئیس جمهور میتواند در جلسات حضور یابد و اگر فرصتی برای توضیح خواست از وقت مخالفین محسوب خواهد شد”. رئیس- 180 نفر در جلسه حضور دارند کسانیکه با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (107 نفر ایستادند) تصویب نشد. (عده ای از نمایندگان : وقت تمام شد تمدید بفرمایید) کسانیکه با یکساعت تمدید وقت موافق هستند قیام بفرمایند (100 نفر ایستادند) تصویب شد. منشی- پیشنهاد آقای کریمی را قرائت میکنیم. تبصره 2-رئیس جمهور موظف به حضور درجلسه است و بعنوان اولین مخالف پس از صحبت نخستین موافق صحبت میکند، و میتواند از حداکثر یک دوم وقت مخالفین استفاده کند ویا در صورت تمایل وقت خود را در اختیار یکی از نمایندگان قرار بدهد و در صورت عدم حضور حقی نخواهد داشت. رئیس- آقای فواد کریمی اگر از این پیشنهاد صرفنظر بفرمایید بهتر است. فواد کریمی – صرف نظر کردم. رئیس- متشکریم. منشی- پیشنهاد دیگری است از آقایان ، ناطق نوری، هادی، معادیخواه، بشارتی، روحانی، موحدی کرمانی، یارمحمدی، موسوی تبریزی، میریونسی ، که مشکل را حل میکند و با توجه به اینکه قسمت اول این پیشنهاد تصویب نشد اگر بخواهیم این پیشنهاد را اعمال بکنیم به اینصورت درمیآید تبصره 2 این بوده است: ”رئیس جمهور میتواند قسمتی ازوقت دفاع خود را در اختیار بعضی از نمایندگان موافق خود قرار دهد”. این سوال پیش میآید که اگر رئیس جمهور نیامد یا اینکار را نکرد تکلیف چه میشود؟ پیشنهادی که آقایان دادند این است که: ”اگر رئیس جمهور در مجلس حاضر نشد نمایندگان مخالف میتوانند از فرصت وی استفاده نمایند.” فواد کریمی – پیشنهاد من بهتر است لطفا پیشنهاد من را بخوانید. رئیس- من هم پیشنهاد داده ام اجازه بدهید این پیشنهاد هم خوانده بشود. ” پنج ساعت وقت بالاصاله حق رئیس جمهور است ودر صورت حضور رئیس جمهور در مجلس، میتواند تمام یا قسمتی از وقت خود را در اختیار نمایندگان قرار بدهد و در صورت عدم حضور رئیس جمهور نمایندگانی که نام‌نویسی کرده‌اند میتوانند از این حق استفاده نمایند”. خانم طالقانی – من هم پیشنهاد داده ام. یکی از نمایندگان – آقای هاشمی پیشنهاد مشترک ما چه میشود؟ منشی- پیشنهاد خانم طالقانی را هم میخوانم: ”رئیس جمهور پس از این که موافق و مخالف طرح صحبت میکنند طبق اصل 70 قانون اساسی تا 24 ساعت پس از آن باید در مجلس حضور پیدا کند و اگر نیامد مجلس اعلام رای خواهد نمود”. فواد کریمی – پیشنهاد من را هم بخوانید. منشی- از نظر تقدم اول پیشنهاد آقای کریمی و بعد آقای روحانی و بعد آقای هاشمی مطرح میشود. آقای کریمی بفرمایید توضیح بدهید. فواد کریمی – بسم الله الرحمن الرحیم. چند نکته اساسی در پیشنهاد من هست که من از نمایندگان خواهش میکنم به این چند نکته توجه کنند که اگر میخواهند رای بدهند متوجه باشند که به چه چیزی رای داده میشود، اولین نکته ای که در پیشنهاد من است این است که حضور یا عدم حضور رئیس جمهور امری الزامی نیست. رئیس جمهور میتواند شرکت بکندو همچنین میتواند که شرکت نکند. نکته دوم پیشنهاد من این است که اگر رئیس جمهور حضور پیدا کرد و خواست صحبت کند بعنوان اولین نفر بعد از موافق عدم کفایت، یعنی اول هر فردی بعنوان موافق عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور صحبت میکند بعدا رئیس جمهور صحبت خواهد کرد. نکته سوم این است که وقت صحبت رئیس جمهور از وقت مخالفین حساب میشود یعنی آن مقداری که آقای رئیس جمهور در اینجا صحبت میکنند از وقت کسانی است که مخالف طرح عدم کفایت هستند. نکته چهارم در پیشنهاد من این است که مقدار صحبت ایشان حداکثر 5/2 ساعت (یعنی نصف 5 ساعت) نمیتواند تجاوز کند این چهار نکته در پیشنهاد من هست. نکته اول این است که حضور یا عدم حضور رئیس جمهور در مجلس اجباری و الزامی نیست و ضرورت ندارد اگر ضرورت پیدا کرد میتواند تقاضای صحبت بکند. جنبه دوم این است که اگر صحبت کرد بعنوان اولین نفر از مخالفین صحبت میکند. سوم این است که وقت آن از وقت مخالفین استفاده میشود. چهارم اینکه از 5/2 ساعت بیشتر نمیتواند اینجا صحبت کند . این چهار نکته در پیشنهاد من هست. منشی- آقای مهندس سحابی مخالف. مهندس سحابی- چون مدتی است که بنده نوبت خواسته ام و نوبت به من نرسیده است مجبورم حالا یک مقداری به عقب برگردم. ببینید من یک مثال میزنم در دادگاهها همیشه یکطرف دادستان است که مدعی است، کیفرخواست صادر میکند وادعا میکند ، یکطرف وکیل طرف است که به لحاظ قانونی جواب میدهد، یکی هم خود متهم است که از حق خودش دفاع میکند . در اینجا هم یکی رئیس جمهور است که مورد اتهام قرار گرفته است و مساله عدم کفایتش مطرح است. او میتواند بیاید و از خودش دفاع کند و مجلس هم هر چند ساعت وقت را که تصویب کرده اند به او میدهد. ولی یک طرح قانونی است که به مجلس آمده است ، این طرح مثل هر طرحی یک عده مخالف دارد و یک عده موافق. شما اگر میخواهید حق رئیس جمهور را قاطی کنید با حق مخالفین، حق مخالفین در اینجا از بین رفته است چون ممکن است یک عده‌ای باشند که به این طرح به لحاظ قانونی و یا به هر مصلحت دیگری ایراد دارند ولی مدافع رئیس جمهور هم نیستند حق اینها در اینجا چه میشود؟ بنابراین باید این اصل را رعایت بفرمایید که سه طرف دارد و دو طرف نیست. طرحی به مجلس آمده است مثل هر طرح قانونی دیگری ، یک موافق دارد و یک مخالف حالا شما برای موافقین و مخالفین میخواهید پنج ساعت تعیین کنید، سه ساعت تعیین کنید، هفت ساعت تعیین کنید، بالاخره مساوی باید باشد یکی هم در اینجا خود رئیس جمهور است که مورد اتهام قرار گرفته است و یا عدم کفایتش طرح شده است و او هم باید بیاید و از خودش دفاع کند برای او هم هر چند ساعتی که میخواهید ولی قاطی کردن اینها از بین رفتن حق یکی از طرفین است. این است که بنده میگویم در این جا یک چند نفری هستند که بعنوان مخالف استم نوشته اند این مخالفین همه موافقین رئیس جمهور نیستند بلکه عده ای از آنها کسانی هستند که به طرح ایراد دارند، به این ترتیب یعنی آنها حرف نزنند. منشی- آقای متکی بعنوان موافق بفرمایید. متکی- بسم الله الرحمن الرحیم. ما با این یک بام و دو هوا نمیدانیم که چه باید بکنیم. عرض شود آنجا که مطرح میشود: این طرح واین پیشنهاد منوط به آمدن رئیس جمهور نباشد، بعد می‌بینیم که مطرح میکنند که خیر، طرف رئیس جمهور است و موافقین طرح عدم کفایت سیاسی مسائلشان را بگویند رئیس جمهور دفاع بکند و بعد وقتی که وقت در اختیار رئیس جمهور قرار بگیرد که باز بنده مخالفم (حالا تصویب شد) و به عنوان تبصره ای میگویند که بله، از این وقت مدتی را میتوانند در اختیار بقیه هم بگذارند، اینجا مجددا مطرح میشود که خیر، وقت ما چه میشود؟ این است که دراین پیشنهاداتی که داده شد رئیس جمهور به اصطلاح موظف به شرکت در جلسه نیست که عنوان اولین مخالف صحبت بکند. عمده روی این مساله مقدار وقت است 5 ساعت بعنوان دفاع گذاشته شده است. یا آقای رئیس جمهور صحبت بکنند یا موافقین ایشان . موقعی که دفاع از ایشان است میگویند ما مدافع رئیس جمهور نیستیم موقعی که ایشان را میگذاریم که صحبت کنند میگویند ما هم باید صحبت بکنیم. پنج ساعت دفاع و برابر آن اظهار مخالفت نسبت به ایشان مطرح بشود. منتها نصف را خودشان میخواهند صحبت بکنند و نصف را هم بقیه آقایان نمایندگان ، که همانطور که آقای سحابی فرمودند حق دارند در مجلس صبحت بکنند. رئیس- تعداد بحد نصاب رسید پیشنهادتان را بخوانید. فواد کریمی – بسم الله الرحمن الرحیم. خلاصه پیشنهاد من این است که رئیس جمهور موظف است در جلسه حضور پیدا کند اگر حضور پیدا کرد میتواند نصف وقت مخافین یعنی 5/2 ساعت ، اگر حضور پیدا کرد و خواست صحبت کند میتواند حداکثر 5/2 ساعت صحبت کندواگر حضور پیدا نکرد یا نخواست صحبت کند حقی ندارد. رئیس- عبارت را بخوانید. منشی- تبصره 2- رئیس جمهور موظف به حضور در جلسه است و بعنوان اولین مخالف پس از صحبت نخستین موافق صحبت میکند ومیتواند از حداکثر یک دوم وقت مخالفین استفاده کند و یا در صورت تمایل وقت خود را در اختیار یکی از نمایندگان قرار دهد ودر صورت عدم حضور حقی نخواهد داشت. رئیس- کسانی که با این پیشنهاد موافق هستند قیام بفرمایند (20 نفر ایستادند) تصویب نشد. حالا ما با این زحمت یک ساعت وقت تمدید کردیم این جور آقایان را به زحمت اینجا نگهمیداریم آنوقت اینجوری وقتمان هدر میرود. منشی- پیشنهادی که از آقای هاشمی بود به اضافه پیشنهاد آقای روحانی ، آقای امامی کاشانی از همه اینها یک جمع بندی کرده اند باین ترتیب : ”رئیس جمهور میتواند در جلسات شرکت نماید و پنج ساعت وقت به ایشان ونمایندگان موافق وی تعلق دارد و هر طور که بخواهند میتوانند تقسم نمایند ” آقای امامی کاشانی شما خودتان توضیح بدهید. امامی کاشانی- بله، در این پیشنهاد اولا مساله اینکه ”موظف است رئیس جمهور” مطرح نشده و ”میتواند” است و بعد هم مطلب وقت مطرح شده که این وقت را به همه آنها داده‌ایم که بعنوان مخالف در یکطرف قرار گرفته‌اند و میتوانند هر جور که دلشان میخواهد تقسیم کنند. رئیس- مخالف چه کسی است؟ منشی- آقای حجتی کرمانی مخالف. حجتی کرمانی – بسم الله الرحمن الرحیم. عرض کنم که مساله واقعش اینست که یک طرحی آمده مجلس و اصلا موضوعش رئیس جمهور است نه اینکه طرف بحث رئیس جمهور باشد. همینطوریکه طرح یا لایحه میآورند مجلس در باره مثلا وزارت کشاورزی و موافق و مخالف هم دارد بعد وزیر کشاورزی یا نماینده وزارت کشاورزی هم میآید اینجا از طرف دولت و از لایحه یا از طرحی که آمده است هر مقداری که خواست حرف میزند بخاطر اینکه آن مقام اجرائی است و موضوع بحث است نه طرف بحث. بنابراین همینطوری که آقای مهندس سحابی هم در صحبتشان گفتند بنظر من اصلا ما در این قانون بیاییم رئیس جمهور را طرف دعوا و بحث قرار بدهیم که او پنج ساعت و ما هم پنج ساعت، بنابراین وقت عادلانه تقسیم شده ، نه و مساله دیگر اینست که کسانی هستند که با این طرح عدم کفایت سیاسی ممکن است مخالف باشند و با خود رئیس جمهور هم مخالف باشند این دلیل نیست که هر کس با این طرح مخالف بود جزو موافقین رئیس جمهور است. بنابراین، این اصلا غلط تنظیم شده یعنی چنین چیزی وجود ندارد که اگر کسی مخالف با طرح کفایت سیاسی بود وخواست بعنوان مخالف حرف بزند حتما شما قبلا اینرا جزو لیست موافقین رئیس جمهور ثبت کرده باشید با این قانون، آنوقت اوبه دو عنوان صحبت میکند هم بعنوان موافق رئیس جمهور و هم بعنوان مخالف با این طرح. بنابراین من این تقسیم‌بندی را درست نمیدانم،‌خودم هم دو تبصره پیشنهاد داده ام بعد که وقتم شد در دفاع از آنها در تکمیل همین مطالب صحبت میکنم. منشی- موافق آقای موسوی خوئینی ها. موسوی خوئینی ها- بسم الله الرحمن الرحیم. این جمله ایکه برادرمان آقای متکی گفتند این یک بام ودو هوا من این جمله را بازتکرار میکنم که نمیدانم با این مساله چگونه باید برخورد کرد ؟ اگر چنانچه همینطور که الان این آقایان با مساله برخورد میکنند که طرح یا پیشنهاد عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور را مثل یک لایحه یا یک مساله کشاورزی تصور کرده ایشان، اگر لایحه کشاورزی است اگر یک لایحه‌ای است مربوط به اینکه فلان چیز را بخرند برای کشاورزی یا زمین را چکار کنند خوب، ما راه حل قانونی‌اش را در آئین نامه داشتیم که اگر طرح قانونی است،‌طرح قانونی را چگونه باید برخورد کرد؟ مخالف و موافق اسم نویسی میکنند در کلیات بحث میشود بعد وارد مسائل جزئی میشود و وزیر کشاورزی میآید دفاع میکند ولی اساس این طرح بر این بود که این از آنگونه طرحها و ولوایح قانونی نیست، یک مساله خاصی است بنام تصمیم قانونی، چون تصمیم قانونی است، نه طرح قانونی و نه لایحه قانونی، پس یک آئین نامه خاص خودش را میخواهد حالا که آئین نامه خاص خودش را میخواهد پس دیگر مقایسه کردن تصمیم قانونی که آئین نامه خاص خودش را لازم دارد و تمام وقت امروز را تلف کردیم با آن طرح و رال کار آن طرح صحیح نیست. اما روال واقعی طرح همانجوری است که الان پیشنهاد شده که مجلس میخواهد اظهار رای کند که آیا رئیس جمهور کفایت سیاسی دارد و یا ندارد؟ دو طرف قضیه بیشتر نیست یک عده مخالفند ویک عده موافق حق اینست که اساسا رئیس جمهور در اینجا بعنوان خود این طرح حق دفاع ندارد ولی طبق قانون اساسی البته هر وقت بخواهد بیاید به مجلس میتواند بیاید و هر وقت هم بخواهد صحبت کند استماع میشود این طبق قانون اساسی است ما هم نمیتوانیم این حق را از ایشان بگیریم. پس بنابراین اساسا خود رئیس جمهور در این تصمیم قانونی مطرح نیست که بیاید از خودش دفاع بکند اما چون حق دارد طبق قانون اساسی بیاید اگر آمد وخواست صحبت کند از حق موافقین خودش یا اگر آقایان میل ندارند بگوییم موافقین رئیس جمهور از حق مخالفین این طرح میتواند استفاده بکند و صحبت بکند وهیچکس هم جلو این حق را نمیتواند بگیرد. رئیس- بسیار خوب، 181 نفر حاضرند، پیشنهاد مشخص بشود برای رای گیری. منشی- ”رئیس جمهور میتواند در جلسات شرکت نماید و پنج ساعت وقت به ایشان و نمایندگان موافق وی تعلق دارد و هر طور که بخواهند میتوانند تقسیم نمایند.” رئیس- من هم با این پیشنهاد موافقم ، کسانی که با این پیشنهاد موافق هستند قیام بفرمایند (139 موافق ایستادند) تصویب شد. پیشنهادی از قبل را هر چه هست بگذارید کنار. منشی- آقای رمضانی پیشنهاد جدید داده اند. پیشنهاد آقای رمضانی این است : تبصره 3- اسناد لازم برای دفاع ریاست جمهوری می‌باید از طریق مراجع ذیربط در اختیار ریاست جمهوری قرار گیرد. رئیس- این پیشنهاد را آقایان دیگر هم قبلا داشتند. محمد شبستری- ما کاملترش را داده ایم. ما برای دو طرف چنین پیشنهادی کردیم. منشی- می‌بخشید، پیشنهاد آقای شبستری مقدم است. زودتر داده بودند. بعنوان ماده جدید پیشنهاد دادند: ”اگر رئیس جمهور با موافقان و مخالفان رای به عدم کفایت سیاسی برای اثبات مطالب خود و ارائه به مجلس نیاز به استفاده از اسناد دولتی داشته باشند در اختیار آنها گذاشته خواهد شد.” رئیس- آقای شبستری بفرمایید. محمد شبستری- توجه بفرمایید این مساله بحث در باره کفایت سیاسی یا عدم کفایت سیاسی ممکن است در بسیاری از جاها احتیاج به استناد به اسناد دولتی داشته باشد . کسانی که مخالفت میکنند معتقد هستند به عدم کفایت سیاسی ، ممکن است بگویند، به دلایلی که ما داریم با فلان سند و فلان سند اگر اینها نتوانند این اسناد رادراینجا ارائه بدهند برای اثبات مطالب خودشان درآنصورت مجلس نخواهد توانست به یک رای نهایی برسد و همینطور آقای رئیس جمهور ممکن است ایشان هم در جریان بحثها احتیاج داشته باشد به اینکه به اسنادی استناد بکند ، فرض بفرمایید نسبتهایی به ایشان داده میشود، میخواهد نسبتها را نفی بکند یا مسائلی را اثبات بکند. احتیاج به اسناد خواهد داشت. بنده معتقد هستم که این ماده ضرورت دارد . نه تنها مفید است، ضرورت دارد در صورتی که بخواهید که این بحث یک بحث کاملی باشد و طرفین دعوا وسایل لازم را برای استفاده در اختیار داشته باشند و اگر این نباشد، این امکان را آقایان نمایندگان محترم در این جریان به طرفین دعوا ندهید دور از عدالت خواهد بود. چه شما اسم دادگاه را بیاورید و چه نیاورید این یک نوع داوری است که مجلس میخواهد بکند. اگر داوری میخواهد بکند باید در اینصورت به طرفین دعوا امکانات اثبات دعوا از هر نظر داده بشود و مجلس محرم است برای اسناد دولتی شما. در قانون اساسی اصلی دارید که مجلس میتواند در باره تمام امور مملکت تفحص کند. طبق آن اصل مجلس میتواند از هر نوع اسناد دولتی محرمانه وغیر محرمانه اطلاع داشته باشد. از آنطرف آقای رئیس جمهور هم بعنوان رئیس قوه مجریه در دوران ریاست جمهوری محرم بوده اند نسبت به همه اسناد دولتی، یعنی هیچ نوع تخلف قانونی وجود ندارد و برای اثبات دعواو کامل شدن و رفع ابهامها از مردم که قطعا در جریان این بحثها باید قرار بگیرند بسیار مفید و ضروری است . منشی- آقای هنجنی مخالف. هنجنی- من وقتم را به آقای ناطق نوری میدهم. منشی- آقای ناطق نوری بفرمایید. عی اکبر ناطق نوری- بسم الله الرحمن الرحیم. اولا همانطور که به کرات برادرها اشاره کردند اینجا دادگاه نیست که مدارک واسناد لازم بشود که اینجا آورده بشود ویا از مراکز اسناد ما بخواهیم، آنهم در آئین‌نامه بگنجانیم ، طرفین مدارک به اندازه کافی دارند و مجلس هم به اندازه کافی مدرک دارد که یک طرحی را میدهد با قید دوفوریت با 140 امضاء. بنابراین و بلکه 150 امضاء این معلوم است که برایشان مساله حتمی و قطعی است. نیازی به این ندارد به اضافه مساله اینست که ما چگونه به آقای رئیس جمهور و آقای بنی صدر اعتماد کنیم در حالتی که آن موقعی که رئیس جمهور بودند و مورد اعتماد بودند و متهم بودند و حالا که متهم هستند ما چگونه مدارک را دراختیار متهم بگذاریم و بعد هم بگوییم که طرفین مراجعه بکنند. و در اختیار بتوانند بگذارند مراکز قانونی و دولتی مدارک را در اختیار بگذارد که یک بهانه‌ای بشود. باز آنچه را که آقایان تاکنون نبردند به این بهانه مدارک سری ما را بردارند و ببرند. بنابراین سخت با این برنامه ای که ایشان فرمودند و پیشنهاد ایشان مخالف هستم و نیازی نیست ما هم به اندازه کافی مدرک داریم که در اینجا بخواهیم در آن پنج ساعت یا ده ساعت مان مطرح کنیم. رئی- موافق آقای رمضانی . رمضانی خورشید دوست- بسم الله الرحمن الرحیم. برادرها دقت بفرمایید ما در مقام حکم هستیم . باز هم تکرار میکنم ما باید براستی نشان بدهیم که مردانه برخورد بکنیم یعنی تمام چیزهایی را که کسی متهم است در اختیارش بگذاریم تا از خودش دفاع بکند. من هم رأیم مشخص است یعنی پیش از اینکه اصلا چنین مسائلی باشد برای همان انتخابات هم به کسی نگفتم رای بایشان بدهد. فقط ملاکمان این بود که علیه مدنی تبلیغ بکنیم فکر نکنید که حالا به موافقت ایشان است ما که اینجا میگوییم مجلس شورای اسلامی براستی بایستی مجلس شورای اسلامی باشد. شما وقتی که یک نفر متهم باشد تمام اسناد لازم را دراختیارش بگذارید، طبق بخشنامه‌ای که نخست وزیری کرده کسی نمیتواند به غیر از نخست‌وزیری و حکم آن، سند در اختیار کسی بگذارد و با توجه به این واقعا تاریخ در مورد ما قضاوت خواهد کرد. در مورد ما به اینصورت قضاوت خواهد کرد که ما اسناد لازم را در اختیار کسی که مورد اتهام قرار نگرفته ندادیم بعد از او خواسته ایم که از خودش دفاع بکند و ای بسا مطالبی ممکن است در بخشهای مختلف، جاهایی که تحت قیمومت ایشان بوده مطرح بشود ، با توجه به این، ایشان نتوانند از خودشان دفاع کنند، با توجه به اینکه رای از پیش معلوم است ، در پیشگاه کسانی که در آینده میآیند ما نتوانیم براستی جوابگو باشیم. والسلام . رئیس- 181 نفر حاضرند. پیشنهاد آقای شبستری مشخص بشود برای رای‌گیری. محمد شبستری – ماده 6 – اگر رئیس جمهور یا موافقان و مخالفان رای به عدم کفایت سیاسی برای اثبات مطالب خودو ارائه به مجلس (ما قید داریم ارائه به مجلس) نیاز به استفاده از اسناد دولتی داشته باشنددر اختیار آنها گذاشته خواهد شد. رئیس- کسانی که با این پیشنهاد قرائت شده موافقند قیام بفرمایند (55 نفر ایستادند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگر دارید؟ منشی- پیشنهاد آقای حجتی 000 ، تبصره جدید ”وقت رئیس جمهور برای سخنرانی پنج ساعت خواهد بود.” رئیس- این تمام شد دیگر. منشی- تبصره 2- مدت پنج ساعت با رای مجلس تا پنج ساعت دیگر قابل تمدید خواهد بود. رئیس- آن هم تعیین شد. منشی-یک پیشنهادی بود که آقای مهندس سحابی و آقای مجتهد شبستری داده بودند، پیشنهاد کردند که چهار ماده اضافه بشود بر این منتها با صحبتی که الان با آقای مهندس سحابی کردم . از سه ماده آن صرفنظر کردند ولی روی یکی از آنها اصرار دارند. البته حق آقای شبستری محفوظ است. پیشنهاد این است ”نخست وزیر و رئیس شورای عالی قضائی موظف هستند برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان در باره موضوعات مطروحه مربوط به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور در مجلس حاضر شوندو به سوالات پاسخ گویند ، برای هر سوال پنج دقیقه و برای پاسخ حداکثر بیست دقیقه منظور خواهد شد. ” رئیس- آقای مهندس سحابی توضیح بدهید. مهندس سحابی- بسم الله الرحمن الرحیم. عرض کنم که مساله رئیس جمهور که امروز هم در جامعه ما و هم در مجلس مطرح است مساله حادی است و شاید از مهمترین مسائل تاریخی انقلاب ما هم باشد، اما در ماهیت مساله وقتی وارد میشویم هر کس وارد بشود فوری متوجه میشود که مساله رئیس جمهور موضوع اختلافات و احتمالا اتهاماتی است که بین رئیس جمهور و شورای عالی قضائی از یکطرف رئیس جمهور و نخست وزیر از طرف دیگر مطرح بوده. هم نخست وزیر در همین مجلس آمدند شکایت داشتند که آقای رئیس جمهور لوایحی را که باید به ما ابلاغ بشود امضاء نمیکنند و یا وزیرهایی را که من پیشنهاد کرده‌ام امضاء نمیکند تایید نمیکند. بنابراین نخست وزیر شکایاتی داشته متقابلا رئیس جمهور نیز شکایاتی لابد دارد. همچنین شورای عالی قضائی ، بنابراین یکی از اصحاب دعوا این دو مقام هستند. نخست‌وزیر ورئیس شورای عالی قضائی وقتی که رئیس جمهور میآید در اینجا طرح مطرح بشود و عدم کفایت او مطرح شود. موحدی ساوجی – اخطار قانونی دارم. رئیس- آقای موحدی وقت مجلس را نگیرید . بگذارید به جایی برسیم. موحدی ساوجی – آقا قابل طرح نیست. رئیس- حالا وسط حرف ایشان است، خواهش میکنم دو دقیقه صبر کنید‌، اگر میخواهید ما بجایی نرسیم اینقدر شلوغ کنید. مهندس سحابی- آقای موحدی شما میتوانید رای ندهید. اجباری وجود ندارد. در هر صورت حقیقت اینست از ما واز مردم چیزی پنهان نیست. همه میدانند دعوا این چیزهاست . حالا اگر رئیس جمهور آمد اینجا در ضمن مدافعات خودش حرفی از نخست وزیر زد یا اتهاماتی به او زد یا نسبت به رئیس شورای عالی قضائی آیا مجلس نمیخواهد اینرا تحقیق کند؟ آیا نباید آنها رابخواهد که بیایند اینجا توضیح بدهند؟ بنابراین اگر خارج از هر گونه احساساتی آقایان این موضوع را دقت بفرمایید می‌بینید که حق است ما یک چنین چیزی را بخواهیم منتها چون مجس بعنوان قوه مقننه ظاهرا نمیتواند به رئیس شورای عالی قضائی دستور بدهد ، مثلا رئیس مجلس نمیتواند رئیس شورای عالی قضائی را احضار کند به مجلس، این است که ما پیشنهاد میکنیم این در قانونش باشد که قانون تصویب کند آنوقت در این صورت رئیس مجلس حق خواهد داشت که رئیس شورای عالی قضائی را یا نخست وزیر را برای پاسخ دادن به حرفهای رئیس جمهور واحتمالا پاسخ داده به سوالات نمایندگان به مجلس بخواهد. رئیس- بسیار خوب، مخالف. منشی- مخالف آقای رهامی. رهامی- بسم الله الرحمن الرحیم. توجه بفرمایید مساله عدم کفایت سیاسی یک محاکمه قضائی نیست که طرفین دعوی ، اصحاب دعوی جمع بشوند بیایند اینجا . ما یک محکمه تشکیل بدهیم طرفین را محاکمه کنیم، نخست وزیر و شورای عالی قضائی وغیره را صحبت این است که مجلس تشخیصش اینست که ریاست جمهوری کفایت سیاسی لازم برای ادامه جمهوری را ندارد. برای اداره کشور را ندارد. حالا آیا تخلف کرده یا نکرده، آیا این کوتاهی کرده یا مثلا با شورای عالی قضائی یا اختلافش با دیگران چه بوده آن یک مساله دیگر است. مجلس اگر تشخیص بدهد که نخست وزیر یا وزراء لازم است اینجا بیایند خیلی خوب، خود مجلس آنها را احضار میکند ، هیچ ربطی به مساله کفایت سیاسی ندارد. ممکن است رئیس جمهور بیاید اینجا و بگوید که بله من از بیست و چند تا وزیرم حرف دارم روی خود شورای عالی قضائی هم حرف دارم. روی نخست وزیر هم حرف دارم، ‌هر کدام از آنها را هم دوباره بیاوریم اینجا یک جلسه محاکمه برای آنها تشکیل بدهیم آنها هم بگویند که ما روی فلان مدیر کل حرف داریم. این یعنی یک جلسه‌ای میشود که شاید ماهها طول بکشد. این نقض غرض است . مجلس بعنوان قوه مقننه ممکلت بعنوان عصاره فضیلت ملت اینجا نشسته اند رایشان را میدهند که این آقا نمیتواند مملکت را اداره بکند.آن مرحله بعد است که اگر رفت به دادگاه ممکن است تخلف سیاسی رئیس جمهور که طبق اصل 122 باید قوانینی برایش تعیین کنیم،‌ماهها شاید طول بکشد در دادگاه، دیوان عالی کشور یا آن جرمهای سیاسی ، این بحث جداست و ربطی به کفایت سیاسی ندارد. رئیس- موافق آقای شبستری. محمد شبستری- غرض از دادن این قبیل پیشنهادها جامع تر وکاملتر کردن این طرح است والا بهیچوجه غرض جانبداری از یک شخص نیست‌. روش نشان داده است که اینطوری بوده ، ببینید بنده توضیح بیشتری میدهم یک وقت، بنابراین است که قطعا رای به عدم کفایت سیاسی داده خواهد شد. اما چون محظوراتی هست یک آئین نامه درست میکنیم که صورت قضیه را درست بکنیم . این هدف نیست با آن صحبتهایی که صبح دراینجا شد، بلکه هدف اینست که واقعا امکانات روشن شدن قضایا بر همه نمایندگان محترم و افراد ملت بوجود بیاید، از طریق این طرح و از طریق این آئین نامه . اگر قرار بر این است واقعیتها را باید دید و آن واقعیتها اینست که آقای رئیس جمهور تنظیم کننده قوای سه گانه بوده (عده ای از نمایندگان: هماهنگ کننده ) آقایان میگویند هماهنگ کننده نه. تنظیم کننده قوای سه گانه بوده و با این قوا کار داشته واین مشکلات که بوجود آمده است در رابطه با این قوا بوده حالا اگر در طی بحثها برای بعضی از نمایندگان این سوال پیش آمد که آیا فلان مطلب که آقای رئیس جمهور میگویند با دولت فلان جور شد یا با شورای عالی قضائی فلان جور شد، ما فلان جا فلان طور صحبت کردیم و خلاف عمل شد . آیا این صحیح است یا نه؟ اگر خواستند به صحبت این مطلب پی ببرند جز این طریقی هست که خواهش بشود از آن آقایان که طرف هستند تشریف بیاورند و به سوالی که برای نمایندگان ایجاد میشود جواب بدهند؟ بنابراین ، این بهیچوجه وارد کردن اشخاصی که وارد در جریان نیستند ، نیست، بلکه بمنظور تامین امکان اطلاعات بیشتر برای نمایندگانی است که میخواهند در مساله کفایت و یا عدم کفایت سیاسی رای بدهند. من تعجب میکنم از اینکه بعضی از برادارن استیحاش میکنند واستبعاد میکنند این مطلب را . اگر میخواهید جوانب گوناگون قضیه واقعا روشن بشود ، بنده خیلی اهمیت میدهم به این مساله روشن شدن مردم . این امکانات باید در اختیار باشد گرچه وقتی صحبت تاریخ آورده میشود، بعضی از آقایان میگویند صحبت تاریخ نکنید، صحبت پیشگاه خداوند را بکنید، هم در پیشگاه خداوند و هم در پیشگاه مردم باید واقعا طرح بشکلی باشد که جای چون وچرا و اینکه اگر آنجوری میکردید، آنطوری میشد، نباشد، این صرفا بنفع مجلس هست،‌ به نفع انقلاب هست، به نفع جمهوری است که ما این طرح را هر چه کاملتر بگیریم و هم برای احقاق حق وعدالت. رئیس- پیشنهاد برای رای گیری خوانده شود. منشی- پیشنهاد بعنوان یک ماده جدید است . میخوانم پیشنهاد را. ”نخست وزیر و رئیس شورای عالی قضائی موظف هستند برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان در باره موضوعات مطروحه مربوط به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور در مجلس حاضر شوند و به سوالات پاسخ گویند ،‌ برای هر سوال 5 دقیقه و برای پاسخ حداکثر 20 دقیقه منظور خواهد شد. ” رئیس- کسانیکه بااین پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند(31 نفر ایستادند) تصویب نشد. منشی- پیشنهاددیگری از آقای شبستری است که قرائت میکنیم. ”کلیه مذاکرات هر جلسه، در شب همان روز بدون هیچ تغییری از شبکه سراسری سیمای جمهوری اسلامی برای اطلاع ملت پخش خواهد شد” . رئیس – آقای شبستری بفرمایید. محمد شبستری – بنده در جریان مطرح شدن این مساله سیاسی ، به آگاهی مردم و اینکه مردم به یک قضاوت صحیح برسند، فوق العاده معتقدم ، چون یکسال و خرده ای بیشتر از انتخابات ریاست جمهوری نمیگذرد که یک چنین مساله ای پیش آمده است در اذهان بسیاری از مردم ، ابهامهایی هست ، گرچه بسیاری از مردم هم ابهامهایشان رفع شده است. بنابراین مجلس که این بحث را مطرح میکند، جزء وظایفش است، امکان این را فراهم بیاورد که مردم مملکت از ابهامهایی که در این قبیل مسائل هست بیرون بیایند . من نمیخواهم هیچ پیش داوری بکنم که به چه قضاوتی خواهند رسید. ممکن است به قضاوتهای متفاوت برسند. اما این وظیفه مجلس هست که امکان رسیدن به یک قضاوت روشن را برای مردم فراهم بکند. هم برای مجلس و هم برای جمهوری اسلامی آبروست، بنابراین، این کار فقط در صورتی انجام میگیرد به عقیده بنده که در شب هر روز آن مذاکرات بطور مستقیم از شبکه سراسری پخش بشود. این کاری که الان انجام میگیرد که در وسط روز قبل از ظهر از رادیو جریانات مجلس پخش میشود اکثریت مردم این مملکت نمیتوانند گوش کنند. مشغول کار هستند، روزنامه ها هم بسیار ناقص مینویسند، از طرفی گزارشی هم که شب و روز در اخبار از مجلس میآید بسیار محدود است. مردم مملکت در ابهام خواهند بود واین وظیفه ماست که از این طریق این جریان عظیم را درست برای مردم قابل قضاوت بکنیم. حالا به چه قضاوتی میرسند ، آن مساله دیگری است . این را بنده بسیار ضروری و مفید میدانم. منشی-‌آقای نجفی مخالف. نجفی- بسم الله الرحمن الرحیم. بنده با اینکه صبح تا حالا صحبتی نداشتم،‌ الان بر خود من دارد این شبهه پیش میآید که اینجا میخواهد مجلس باشد یا دادگاه واقعا میترسم برای مردم و ملت هم این شبهه کم‌کم پیش بیاید واقعا، که اینجا مجلس است یادادگاه؟ دیروز صبح به برادرمان آقای رفسنجانی در راه عرض کردم برادر، دیشب هر چه من در قانون اساسی فکر کردم، دیدم قانون اساسی از بنده بعنوان یک نماینده یک دانه رأی میخواهد، این رأی هم در دستم آماده است . نمیدانم واقعا معطل چه هستند؟ عرض دیگر ندارم. منشی-‌آقای تبریزی. یکی از نمایندگان – این چه مخالفتی بود؟ رئیس- نه این مخالفت نبود. اگر کسی مخالف است میتواند صحبت کند. منشی-‌ آقای متکی ، مخالف. متکی- بسم الله الرحمن الرحیم . یک پیشنهادی در اوایل کار مجلس هم داده شده بود به اینکه مثلا در فلان مورد کسی که بخواهد انتخاب بشود، عضو هیچ حزبی نباشد، عضو هیچ گروهی نباشد، بعد اندر فوائد انحصاری بودن فلان حزب و فلان گروه وفلان دسته، داد سخنها داده شده بود، در اینجا، این مساله هم خصوصا با تاکید اینکه بدون هیچگونه تغییری ، به شکل خاصی مطرح میشود و معانی خاصی را میخواهد مطرح بکند، نه طبق قانون اساسی ، مذاکرات مجلس شورای اسلامی از طریق روزنامه رسمی کشور یا رادیو بایستی پخش بشود. حالا نمایندگان میتوانند تقاضا بکنند، میتوانند بخواهند و شورای سرپرستی رادیو- تلویزیون این مذاکرات را به جهت اهمیتش پخش بکند ، قبل از این پیشنهاد نیم ساعت قبل بود رفتم خدمت آقای روحانی که آقای روحانی از امشب یااز فردا شب شما آنجا مطرح کنید که این پخش بشود که ایشان فرمودند این مطالب چون آئین نامه ای است شاید مثلا خیلی مهم نباشد. اصل ماسئل تماما ضبط و پخش خواهد شد. بنابراین طرح این مساله به این شکل ، چون هدف خاصی در آن هست ، بدون هیچگونه تغییری ، در واقع یک اتهامی است بطور ضمنی ، به رادیو – تلویزیون بنده مخالفم با آن ، ولی با اصل مساله بنده موافقم. محمد شبستری – ایشان بمن مساله ای را نسبت میدهند که باید از خودم دفاع کنم. رئیس- من از طرف آقای شبستری دفاع میکنم که ایشان هیچ هدف خاصی ندارند . نظرشان این است که این قضایا و آنچه که در مجلس میگذرد مردم بهفمند ، آقای تبریزی بفرمایید. مصطفی تبریزی- بسم الله الرحمن الرحیم. من اعتقاد دارم که نه تنها این مساله که کنجکاوی تمام ملت ایران نسبت به آن جلب هست لازم است که از رسانه های گروهی، بلافاصله پخش بشود که مردم بطور مستقیم در جریان باشند. نه تنها این مساله، من حتی معتقدم کوچکترین مسائلی که در مجلس میگذرد اگر همیشه و مداوم و مرتب در جریان افکار عمومی قرار بگیرد ، حسنش و فایده‌اش خیلی بیشتر از این است که قرار نگیرد. حداقل این است که رشد و آگاهی مردم نسبت به مسائل جاری و مسائل سیاسی بالا میرود. ما به این مردم اعتماد داریم و به شناختشان هم اعتماد داریم. و این مردم با شنیدن مباحثی که در مجلس مطرح میشود ، اگر در بعضی جاها، ابهامی دارند،ابهامشان برطرف میشود. هیچ ترسی هم نباید به دل راه بدهیم که اینجا مذاکرات را نشوند ،‌نه ، باید بشنوند و مطمئن باشید مردم هم رای خودشان را داده‌اند و میدهندو مردم امام را انتخاب میکنند و هر فرد و هر جریانی را که در برابرامام قرار بگیرد، طردش میکنند واین بخاطر امام و خط امام است ،، نه بخاطر تثبیت یک نهاد دیگر یا یک گروه دیگر. این است که هر چقدر مردم بیشتر در رجیان قراربگیرند خط اصیل امام تقویت میشود. دکتر هادی- اخطار دارم. رئیس- آقای دکتر هادی بفرمایید. هادی- البته منهم مثل برادرها معتقدم که باید پخش بشود و مردم هم در جریان باشند، شعارهای خوبی هم هست اما مساله این است که ما چیزی را که در قانون اساسی داریم نمیتوانیم دوباره در باره‌اش رای بگیریم. برای اینکه اگر رای نیاورد معنایش این است که ما قانون اساسی را رد کرده‌ایم ، در قانون اساسی هست که آنچه که در مجلس میگذرد باید پخش بشود. رئیس- خیلی خوب، این اخطار نیست . پیشنهاد را قرائت کنید. منشی- ”کلیه مذاکرات هر جلسه در شب همان روز بدون هیچ تغییری از شبکه سراسری سیمای جمهوری اسلامی برای اطلاع ملت پخش خواهد شد.” رئیس- کسانیکه با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (76 نفر ایستادند) تصویب نشد. البته در عین اینکه تصویب نشد ما از صدا و سیمای جمهوری اسلامی میخواهیم (قانون نیست، ‌اجبار نیست)اما حتما پخش کنند، برای اینکه مردم در جریان باشند و مجلس این حق را دارد که چنین چیزی را بخواهد . مجموعه برای رای‌گیری خوانده میشود. ببینید دو مطلب است : یکی اینکه واجب است تمام جزئیات جلسه از اول تا آخر حتی نوع رأی‌گیری ،حتی جزئیاتی که پیش میآید پخش بشودکه این تصویب نشد. اما اینکه همه اینها پخش بشود ما از رادیو خواهیم خواست واز سیما خواهیم خواست که پخش بکنند. علی خامنه ای – در پیشنهاد آقای شبستری بود که در همان شب پخش بشود و این تصویب نشد والا در شبهای بعد میتوانند پخش کنند. رئیس- بله، آن شب شاید رادیو نتواند و چیزهای مهمتر داشته باشد،‌شب بعدش پخش بکنند، بهر حال ما اینرا خواهیم خواست که پخش بشود، نمیتواند پخش نشود. من از طرف آقای حجتی دو تذکر بدهم .از دیروز بنا بود که تذکر بدهم غفلت کردم : 1- من در اظهاراتم نسبت به آقای حجتی یک کلمه ای بکار بردم و گویا گفته ام این یک نوع فریبکاری است، من از این کلمه عذرخواهی میکنم، چون من معتقدم آقای حجتی اهل فربیکاری نیست. 2- آقای حجتی نسبت به یکی از نمایندگان کلمه تندی گفته است ، مثل تعبیر‌(خفه شو) که ایشان هم عذرخواهی میکند که این کلمه بی ربطی بوده است. برای رای گیری خوانده میشود. منشی- بسم الله الرحمن الرحیم. طرح قانونی آئین نامه بررسی عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور. ماده 1- تقاضای رأی به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور وقتی قابل طرح در مجلس است که حداقل به امضای یک سوم نمایندگان منتخب رسیده باشد. ماده 2- تقاضای مزبور باید کتبا در جلسه علنی به رئیس مجلس داده شود، این تقاضا باید در اولین جلسه قرائت و از رسانه های گروهی به اطلاع عموم برسد. ماده 3- وقت برای مذاکره طرفین برای هر کدام حداکثر پنج ساعت خواهد بود که متناوبا انجام میپذیرد. تبصره 1- مدت صحبت برای هر یک از موافقین یا مخالفین حداکثر نیم ساعت خواهد بود که با رای مجلس تا یکساعت قابل تمدید است. تبصره 2- رئیس جمهور میتواند در جلسات شرکت نماید و 5 ساعت وقت به ایشان ونمایندگان موافق وی تعلق دارد و هر طور که بخواهند میتوانند تقسیم نمایند. ماده 4- رأی گیری در مورد عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور علنی با ورقه بوده و با رای دوسوم نمایندگان حاضر در جلسه به تصویب میرسد. رئیس- بسیار خوب ، برای مجموعه این مواد و تبصره ها که خوانده شد ما رای میگیریم. 181 نفر در جلسه حضور دارند. کسانیکه موافقند قیام بفرمایند ( 143 نفر ایستادند) تصویب شد. (تکبیر نمایندگان) 6- اعلام وصول مجدد طرح عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور. رئیس- من یکبار دیگر وصول طرح عدم کفایت سیاسی را امروز اعلام میکنم که دیگر شبهه اینکه اعلام نشده است باقی نماند. 7- پایان جلسه. رئیس- جلسه بعدی ما روز شنبه ساعت هفت صبح است . ضمنا ما درهیات رئیسه بحث میکنیم که اگر این کاغذی که گذاشته بودیم قبول نیست ممکن است مجددا کاغذ بگذاریم. همه مرخصیها هم لغو است، هیچکس نمیتواند نیاید. منشی- ثبت نام صبح شنبه است. چون تازه امروز اعلام شده ، بنابراین یک لیست جدیدی روز شنبه برای ثبت نام نصب میکنیم . (جلسه در ساعت چهار و چهل و پنج دقیقه بعد از ظهر پایان یافت.) رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی رفسنجانی