مروری بر مواضع اصولگرایان درباره هاشمی

مجتبی حسینی

هرچه ماه های منتهی به خرداد ۹۲ کمتر می شود گمانه زنی ها پیرامون کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری نیز بیشتر می شود. در این میان گزینه های احتمالی طرح انتخاباتی معروف «وحدت ملی» نیز بیش از گذشته خبرساز می شوند. اما در میان افرادی که پتانسیل تشکیل دولت وحدت ملی را دارند نام هاشمی رفسنجانی بیش از دیگران چشم نوازی می کند.

این در حالی است که علی اکبر هاشمی رفسنجانی هفته گذشته در گفت وگو با سایت خبرآنلاین گفته بود «قصد کاندیداتوری ندارم.» و «از میان کاندیداها اگر کسی را بپسندم، از او حمایت می کنم.»

هاشمی رفسنجانی پیش از این گفت وگو در دیدار با «خبرنگاران و فعالان رسانه و فضای مجازی» نیز درباره حضور خود در انتخابات آتی ریاست جمهوری گفته بود: «اگر مطمئن بودم کسی غیر از من نمی تواند شرایط کشور را تغییر دهد، لحظه یی تردید نمی کردم و وارد عرصه می شدم. هنوز بنا ندارم وارد صحنه شوم و کار من صحبت با رهبری است و با ایشان برادرانه و دوستانه همچون دوران گذشته گفت وگو دارم و فکر می کنم این بهترین راه است.»

هاشمی در شرایطی از قاصد نبودنش برای انتخابات سخن گفت که پیش از آن برخی رسانه ها از احتمال کاندیداتوری هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ خبر داده بودند. این احتمالات وقتی فزونی یافته بود که هاشمی خود در یکی از دیدارهایش اعلام کرد که «مردم بیش از گذشته خواستار حضورم در صحنه سیاسی هستند.»

در همان ایام که گروه های مختلف برای دیدار با هاشمی رفسنجانی درخواست هایشان در نوبت قرار می گرفت سایت خبرآنلاین در یک نظرسنجی با موضوع انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، این پرسش را با کاربران خود مطرح کرد که «به نظرشما با توجه به شرایط عمومی کشور و جهان، چه نوع شخصیتی برای ریاست جمهوری آینده مناسب تر است؟»

در این نظرسنجی چهار گزینه پیش روی کاربران قرار گرفته بود: ۱- چهره پرسابقه نظیر هاشمی رفسنجانی و ناطق نوری، ۲- چهره دیپلماتیک نظیر ولایتی، حسن روحانی، کمال خرازی، صالحی، متکی، ۳- چهره اجرایی نظیر عارف، قالیباف، محمدرضا رحیمی، نیکزاد، ۴- چهره رادیکال (از اصولگرایان یا اصلاح طلبان) از ۱۰ هزار و؟ کاربر سایت خبرآنلاین که در این نظرسنجی اینترنتی شرکت کرده بودند گزینه اول یعنی چهره پرسابقه نظیر هاشمی رفسنجانی و ناطق نوری با ۳/۴۵ درصد جایگاه نخست را کسب کرد. جایگاه دوم با ۱/۲۶ درصد متعلق به گزینه سوم یعنی چهره اجرایی شد: چهره دیپلماتیک با ۴/۱۶ درصد جایگاه سوم و در نهایت ۲/۱۲ درصد از کاربران هم گزینه چهارم یعنی چهره رادیکال را انتخاب کردند.

هم قسم شدن اصولگرایان برای شکست هاشمی

شاید نتایج نظرسنجی خبرآنلاین آنچنان برای اصولگرایان چه دولتی و چه غیردولتی غافلگیر کننده بود که چهره های این جریان نتوانستند نگرانی خود را حتی پس از آنکه هاشمی رفسنجانی خبر از کاندیدا نشدنش داده بود، پنهان کنند.

سایت مشرق این واکنش را به حضور احتمالی هاشمی رفسنجانی در انتخابات نشان داد. خبر سایت مشرق از احساس خطر بخشی از جریان اصولگرا از ورود احتمالی هاشمی به انتخابات حکایت داشت. این سایت نوشت: جریان های مختلف اصولگرایی هم پیمان شده اند در صورتی که هاشمی رفسنجانی کاندیدا شود همه روی کاندیدای واحد اجماع خواهند کرد تا شانس پیروزی هاشمی به حداقل برسد. این سایت همچنین در خبر دیگری مدعی شد که: «جمعی از روحانیون و اساتید حوزه علمیه قم که خواهان کاندیداتوری هاشمی رفسنجانی در انتخابات یازدهم ریاست جمهوری هستند دیدارهایی را با مراجع تقلید در قم داشته اند. این افراد با تاکید بر خطیر بودن اوضاع کشور از مراجع خواسته اند با ارسال نامه هایی فردی و جمعی خطاب به هاشمی رفسنجانی، از وی بخواهند که در انتخابات کاندیدا شود. حامیان هاشمی درصددند با بحرانی نشان دادن اوضاع کشور، از وی به عنوان یک ناجی و تشکیل دهنده دولت نجات ملی نام ببرند.»

رسایی: هاشمی می آید

هرچند هاشمی رفسنجانی در اظهارات اخیر خود اعلام کرده است که کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری نخواهد شد اما درمیان اصولگرایان و سازمان ها ونهاد های مختلف این گونه مطرح است که او در نهایت خواهد آمد. در این ارتباط حمید رسایی یکی از حامیان محمود احمدی نژاد در مجلس روز ۲۰ بهمن ماه طی اظهاراتی با تاکید بر اینکه «هاشمی قطعا کاندیدای ریاست جمهوری می شود»، گفته بود: «آخرین جلساتی که برگزار شده است، طبق نظر مخالفان جبهه سوم تیر یکی از شخصیت های هاشمی، خاتمی و سید حسن خمینی باید رای بیاورد. خاتمی تا آخرین روزهای ثبت نام حضور پیدا می کند، ولی با اصرارها در آخرین روزهای ثبت نام هاشمی به عرصه حضور پیدا خواهد کرد.»

قطعیت کاندیداتوری هاشمی رفسنجانی؟

از سوی دیگرمحمد سعید ذاکری در هفته نامه ۹ دی وابسته به حمید رسایی عضو جبهه پایداری و از حامیان محمود احمدی نژاد در مجلس در گزارشی مبسوط سعی کرد «نفس احتمال حضور هاشمی رفسنجانی در انتخابات را بشکافد.»

نویسنده گزارش مدعی است که «هاشمی درصدد جااندازی این انگاره است که اتفاق هشت ساله دوره احمدی نژاد، به هر قیمت نباید تکرار شود. او ولو حاضر شود که با وجود کهولت شدید سن در ۸۰ سالگی بخت شکست خود را بار دیگر بیازماید، تحمل نمی کند که صحنه رای گیری، بدون تاثیرگذاری او بر فضا مدیریت شده و طرف های انتخاباتی بدون سایه او به رقابت بپردازند.»

نویسنده گزارش هفته نامه ۹ دی تکذیب خبر «آمدن هاشمی» برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ از سوی روزنامه جمهوری اسلامی را برای جلوگیری از فضای شدید منفی علیه هاشمی در جامعه اعلام کرده و می نویسد: «ازهمین بابت هم بود که روزنامه مسیح مهاجری وارد صحنه شده تا پروژه را برای مدتی زیرزمینی سازد.»اما قابل تامل ترین بخش این گزارش را باید جایی دانست که نویسنده گزارش اقرار به جایگاه هاشمی رفسنجانی و داشتن پایگاه سیاسی وی می کند.

نویسنده در این گزارش از صفاتی مانند: «قدرت بسیج طیف های مختلف جامعه در داخل و خارج»، «توانایی تعلیق برخی از تحریم های غیرقانونی علیه ایران»، «بهبود رابطه با برخی کشورهای عربی»، «جمع شدن اصولگرایان سنتی وبخشی از بدنه روحانیت»، «ارائه پالس های مثبت به رقبای انتخاباتی احتمالی وساخت صحنه یی بی بدیل از اجماع ملی» برای هاشمی رفسنجانی استفاده کرد تا نشان دهد که هاشمی رفسنجانی «اگر مجالی برای حضور در صحنه و موفقیت یابد، به هیچ وجه حاضر نیست این موقعیت را از دست دهد.»

توکلی: احتمال می دهم که ایشان حضور پیدا کنند

همزمان با طرح چنین مباحثی در فضای رسانه یی سوپر اصولگرایان، احمد توکلی از حامیان ریاست جمهوری غلامعلی حدادعادل درباره حضور هاشمی رفسنجانی به عنوان کاندیدا در انتخابات ریاست جمهوری گفت: احتمال می دهم که ایشان حضور پیدا کنند: بنده قبلارقیب ایشان بودم و در حال حاضر حوصله رقابت با ایشان را ندارم.

طلایی نیک: هاشمی با ورود به انتخابات آسیب می بیند

رضا طلایی نیک از نیروهای نزدیک به محسن رضایی هم، مناسب ترین شان برای آقای هاشمی را مشورت دهی به نظام و انتقال تجارب توام با مراقبت از وارد کردن ایشان به بازی سازی های سیاسی انتخاباتی دانست.

طلایی نیک با بیان اینکه هاشمی با ورود مجدد به بازی ها و رقابت های انتخاباتی آسیب مضاعف خواهد دید، افزود: هاشمی در کمک به نظام و انقلاب باید در نقش آفرینی برای رقابت های انتخاباتی پرهیز کند، شرایط سیاسی و مصلحت هاشمی در فاصله گرفتن از رقابت های انتخاباتی و نقش آفرینی در جهت کمک به اصلاح طلبان است.

شجونی: هاشمی اگر کاندیدا شود رای نمی آورد

اما جعفر شجونی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه برخلاف احمد توکلی معتقد است که هاشمی رفسنجانی وارد انتخابات نمی شود و اگر هم بیاید رای نمی آورد.

عسگراولادی: تاریخ جمهوری اسلامی را منهای هاشمی نمی توان نوشت

حبیب الله عسگراولادی، دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری برخلاف توکلی، طلایی نیک و شجونی از کاندیداتوری هاشمی سخن نگفت اما در عین حال مخالفت خود با دولت وحدت ملی را اعلام کرد. به اعتقاد عسگراولادی «تاریخ جمهوری اسلامی را منهای هاشمی رفسنجانی نمی توان نوشت چرا که هاشمی رفسنجانی وزن و شانی دارد که باید گفت چون ایشان مثل یک نخ تسبیح است، از زندان قبل از انقلاب تا فرماندهی کل قوا در زمان جنگ و تا رییس مجلس، رییس دولت، رییس خبرگان، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و... بوده و نمی شود این نخ تسبیح را برداریم و بگوییم می توانیم تاریخ بنویسیم: اما اینکه یک دولتی بیاوریم که هم مثل آقای ولایتی درون آن باشد و هم مثل آقای پزشکیان: یعنی دولتی دارای سلایق مختلف، این طور کار مردم پیش نمی رود، بلکه دولت باید سلیقه فقاهت، ولایت و مرجعیت داشته باشد: نمی شود برای اداره کشور، آش شله قلمکار درست کنیم که این امر به نظرم زننده است.»

سلیمی نمین: هاشمی می خواهد بازیگردان باشد نه بازیگر

عباس سلیمی نمین نیز گفت: «هاشمی رفسنجانی در انتخابات ۹۲ بازیگردان خواهد بود نه بازیگر.» او در عین حال می گوید که هاشمی این بار معقول تر از انتخابات ۸۸ رفتار خواهد کرد.

به اعتقاد سلیمی نمین، هاشمی نقش فرا جناحی خود را که رهبر معظم انقلاب برای او در نظر گرفته بودند از دست داده و خود را تا حد رهبر یک جریان سیاسی تزلزل داده است.

او تشکیل دولت وحدت ملی را بازگشت به عقب می انگارد و ولایتی را گزینه مد نظر هاشمی در انتخابات آینده می داند. سلیمی نمین معتقد است این بار نیز همچون انتخابات ۸۴ نماینده جریانی خارج از گروه های سیاسی فعلی پیروز رقابت های انتخاباتی خواهد شد.

باهنر: توصیه می کنم هاشمی نامزد انتخابات نشود

محمدرضا باهنر، دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین نیز متصور است که «هاشمی رفسنجانی نمی آید، اما در انتخابات نقش آفرینی می کند چرا که ارتباطی با بخشی از اصلاح طلبان و بخشی از اصولگرایان دارد.»

او در ادامه گفته است: «بنده توصیه می کنم که هاشمی رفسنجانی نامزد انتخابات ریاست جمهوری نشود.»

چرایی این همه مخالفت

نگرانی ها از دولت وحدت ملی و حضور احتمالی هاشمی در حالی است که اضلاع موجود درون خیمه گاه اصولگرایان این روزها به شدت درگیر مصایب و مشکلات میان خود هستند.

اما چرا «آمدن و نیامدن» هاشمی رفسنجانی در میان این همه گرفتاری برای اصولگرایان حائز اهمیت است؟

آیا اصولگرایان چه از طبقه دولتی ها و چه از طبقه اصولگرایان غیر دولتی به موقعیت ویژه اجتماعی و سیاسی هاشمی رفسنجانی پی برده اند که خیال شان را آشفته ساخته است؟

آیا حضور هاشمی در انتخابات تمام رشته های اصولگرایان برای حل بحران جانشینی محمود احمدی نژاد را پنبه خواهد کرد؟

آیا هاشمی که بنای حضور در انتخابات را ندارد برای نیامدن باید به اصولگرایان دست نوشته یی امضا شده بدهد که تمایلی برای حضور در انتخابات ندارد تا خیال اینان از نیامدن هاشمی راحت شود؟

هاشمی رفسنجانی چه «جایگاه»، «موقعیت» و «تجربه»یی دارد که موجی از اضطراب و واهمه را روانه اردوگاه اصولگرایان کرده و راست های سیاسی را دل آشوب کرده است؟