۱۹ دی‌ماه آهسته‌آهسته از پس صفحات تقویم می‌آید، روزی که در تاریخ ایران به مناسبت پرواز انسان‌های تاریخ‌ساز تا همیشه ماندگار خواهد بود؛ هرچند غمناک‌ترین اتفاق ۱۹ دی را در تقویم ننویسند و گویا نمی‌دانند نام او در دفتر دل‌های مردم نگاشته شده است.

ارتحال آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، اتفاقی است که ریشه در تاریخ ایران دارد و آیندگان، حتی در سال‌های بسیار دور در این روز به واکاوی افکار، رفتار و گفتار این مرد می‌نشینند که به تعبیر امام راحل «مردان تاریخ تا آخر زنده هستند. بدخواهان باید بدانند هاشمی زنده است چون نهضت زنده است.»

طلبه‌های قبل از انقلاب و حتی حوزویان و دانشگاهیان قبل از مشتعل‌شدن چراغ مبارزه و نهضت روحانیت، هاشمی جوان را با کتاب «امیرکبیر، قهرمان مبارزه با استعمار» می‌شناختند که دست بر قضا «میرزا تقی‌خان امیرکبیر» در ۱۹ دی ۱۲۳۰ به دستور ناصرالدین‌شاه در حمام فین کاشان به قتل رسید.

در ۱۹ دی ۱۳۵۶ مردم قم به پشتیبانی طلاب و علما که به اعتراض به شاه در دستور نگارش مقاله «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه برخاسته بودند، به خیابان‌ها ریخته و بعد از سخنرانی آیت‌الله نوری به تظاهرات پرداختند که درنتیجه آن تعداد ۶ نفر شهید و تعداد زیادی نیز زخمی شدند که آیت‌الله هاشمی درباره این اتفاق نوشته بودند: «اگر در نقطه آغاز مبارزه، رژیم پهلوی با کشتار بی‌رحمانه در ۱۵ خرداد ۴۲ و تبعید امام و حبس مبارزان، تسمه از گرده مردم کشید و به قول خویش زهرچشم گرفت، اما آن آتش، زیر خاکستر نهان بود و هر از چند گاهی انفاس قدسیه امام (ره) در بیانیه‌ها و روشنگری‌های مبارزان در سخنرانی‌ها، بر آن می‌دمید و در گذر زمان به سال ۱۳۵۶ رسیدیم.

رژیم پهلوی بر اساس اطلاعات میدانی ساواک که بعضاً تا عمق خانواده‌ها نیز نفوذ داشت، مانند سران مشرک قریش، پی به عجز خویش در مقابله با اقبال روزافزون مردم به امام و نهضت روحانیت برد و در همان سال، دو سیاست را برای ترور فیزیکی و شخصیتی امام پی گرفت.

برای ترور فیزیکی نور چشم امام، حاج‌آقا مصطفی خمینی را در آبان ماه ۱۳۵۶ نشانه گرفتند تا امام را از ادامه مبارزه مأیوس کنند؛ اما وقتی استواری امام را در تداوم مبارزه و صلابت مردم در حمایت از امام را دیدند، در دی‌ماه همان سال سیاست ترور شخصیتی امام را در دستور کار خویش قرار دادند و مقاله‌ای سراسر توهین و تهمت به امام را در روزنامه اطلاعات منتشر کردند که به اعتراف دوست و دشمن، اتفاقات پس‌ازآن، سقوط رژیم پهلوی را در سراشیبی تسریع نهاد.

مردم همه شهرهای ایران، به‌خصوص مردم شهر قم که امام را با همه سوابق می‌شناختند، چون آتش‌فشانی به خروش آمدند و اگرچه در ۱۹ دی در خیابان‌های قم در خون خویش غلتیدند، اما گدازه‌های خشم و نفرت خویش را بر کاخ پوشالی و سست‌بنیاد پهلوی ریختند.

همراهی پیر و جوان و زن و مرد قم با طلبه‌ها، فضلا، علمای بیدار و مراجع بزرگوار برای دفاع از حقانیت وجود یک سید جلیل‌القدر از سلاله پاکان ثابت کرد که تقدیر الهی در قرار دادن مضجع شریف حضرت معصومه (س) در قم و بعدها تأسیس حوزه علمیه در این خطه از جغرافیای وسیع ایران بی‌حکمت نبوده است.

مردم قم در ۱۹ دی ۱۳۵۶ با خون خویش درختی را آبیاری کرده‌اند که سال‌ها پیش خون مردم تهران و کفن‌پوشان ورامین و خود قم در پای نهال آن ریخته شده بود. درختی که شاگردان امام در طول ۱۵ سال تبعید رهبر خویش با تحمل مرارت‌های شکنجه و زندان نگذاشتند شاخه‌های انحرافی بر آن رشد نماید، درختی که یک سال پس از قیام خونین مردم قم با عنوان «جمهوری اسلامی» ثمر داد. درختی که در سال‌های پس از پیروزی، تثبیت و تداوم خویش با حضور مردم و اهدای خون جوانان در دفاع مقدس، سایه‌گستر شده است.» (مرکز اسناد آیت‌الله هاشمی رفسنجانی،https://rafsanjani.ir/، یک شنبه ۱۹ دی ۱۳۸۹)

 در ۱۹ دی‌ ۱۳۶۵، عملیات کربلای ۵‌ با رمز «یا زهرا (س)» در منطقه شلمچه و شرق بصره آغاز شد.

در اسناد مربوط به این عملیات آمده است: «آقای هاشمی رفسنجانی پس‌ازآنکه در جلسه ۵ /۱۰ /۱۳۶۵ عملیات کربلای ۵ را قاطعانه به‌عنوان عملیات برمبنای دستور فرمانده عالی جنگ اعلام کرد، جهت پیگیری تصمیمات خود و پیشرفت فعالیت‌ها در منطقه شلمچه، در پادگان گلف (قرارگاه مرکزی سپاه) حاضر شد تا از نزدیک روند فعالیت قرارگاه‌ها و یگان‌ها را بررسی کند. این جلسات از غروب روز ۱۰ /۱۰ /۱۳۶۵ آغاز و تا بامداد روز ۱۲ /۱۰ /۱۳۶۵ ادامه یافت.» بعدها سردار کوثری، یکی از فرماندهان سپاه حاضر در این عملیات گفته بود: «پیش از عملیات کربلای ۵، جلسه‌ای با حضور فرماندهان لشکرهای مختلف، به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی برگزار شد. این جلسه ۴۰ ساعت ادامه داشت و شاید ۴ ساعت هم استراحت نکردیم. در حین این جلسه، از تهران با آقای هاشمی تماس گرفتند و از ایشان برای اقامه نماز جمعه دعوت کردند، اما چون در روزهای قبل، در عملیات کربلای ۴ موفق نبودیم، آقای هاشمی قبول نکردند و گفتند: کجا بیایم؟ به مردم چه بگویم؟ بگویم موفق نشدیم؟! من نمی‌آیم.» (خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، تاریخ انتشار: ۱۹ دی ۱۳۹۶ ، کد خبر: ۳۶۸۰۵۱۱)

در کنار این سه رویداد تاریخی، مصیبت رحلت ناگهانی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در ۱۹ دی ۱۳۹۵ را بگذارید که مردم ایران، مسئولان جمهوری اسلامی، منطقه، جهان اسلام و جهانیان را به بهت و شگفتی فرو برد.

اینک از آن انفاق ۴ سال می‌گذرد و امسال این مراسم روز پنجشنبه ۱۸ دی‌ماه از ساعت ۱۸ با سخنرانی سید حسن خمینی در مرقد بنیان‌گذار انقلاب اسلامی و در جوار مزار آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با حضور خانواده و مدعوان برگزار می‌شود که البته با توجه به محدودیت‌ها، برای عموم علاقه‌مندان در فضای مجازی به‌صورت زنده پخش می‌شود.