سپردن مسأله گروگانهای سفارت آمریکا به مجلس شورای اسلامی توسط امام به روایت هاشمی
تاریخ 14/12/1358
با گذشت چندین ماه از حادثه اشغال سفارت آمریکا، بحث چگونگی حل و فصل این مسأله، که با عدم همکاری آمریکاییها و اقدامات خصمانه آنها، به صورت بن بستی لاینحل درآمده بود، در بین مسئولان نظام مطرح بود، تا آنجا که به مسأله تشکیل و فعالیت کمیسیون بینالمللی تحقیق برای بررسی جنایات شاه و دخالتهای آمریکا در ایران، که مورد نظر سازمان ملل و آمریکائیها بود و در ایران نیز توسط وزارت امورخارجه پیگیری میشد، به عنوان یک راه حل نگاه میشد. البته کسی قصد نداشت از حق و حقوق واقعی ملت ایران در مورد استرداد شاه مخلوع و اموال به غارت برده شده مردم، بگذرد، بلکه همگان تشکیل و فعالیت این کمیسیون را به نوعی مقدمه دستیابی به خواستهای ملت میدانستند.
امام همزمان با این بحثها، پیام مهمی ]در تاریخ 14 اسفند 1358[، صادر کردند که در آن ضمن اشاره به جنایات شاه مخلوع و پدرش، که با حمایت و پشتیبانی دولت آمریکا انجام شده است، تشکیل این کمیسیون را مورد موافقت قرار دادند و برای نخستین بار، حل و فصل نهایی مسأله گروگانها را به مجلس شورای اسلامی ـ که در آینده تشکیل میشود ـ سپردند و در این زمینه فرمودند: "همان طور که بارها گفتهام ما خواستار استرداد شاه و اموال ملت از او میباشیم... ولی از آنجا که در آینده نزدیک، نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی اجتماع مینمایند، امر گروگانها با نمایندگان مردم است تا نسبت به آزادی گروگانها و امتیازاتی که در قبال آنان باید بگیرند، تصمیمگیرند، زیرا این مردمند که باید در جریانات سیاسی دخالت داشته باشند. البته تا تشکیل مجلس شورای اسلامی، شورای انقلاب و جناب رئیس جمهور، کوشش خودشان را درباره برگرداندن شاه و اموال ملت و جریانات سیاسی که زمینه این گونه خواستها را فراهم میکند، مبذول دارند".
این فکر که حل و فصل مسأله گروگانها به مجلس شورای اسلامی محول شود، ابتکار خود امام بود و تا آن زمان در ارتباط با این موضوع در جمع اعضای شورای انقلاب و دولت، بحث و گفتوگوییجدی نشده بود، البته اغلب شخصیتهای سیاسی از این اقدام، استقبال کردند و از اینکه به این وسیله، راه حل نهایی پایان بخشیدن به این مسأله فراهم میشود، راضی بودند. هر چند که آمریکاییها، نارضایتیشان را از چنین کاری که حل و فصل مسأله را چندین ماه دیگر به تاخیر میانداخت، پنهان نکردند. رویدادهای ماههای آینده، درایت و تیزبینی امام را در اتخاذ چنین تصمیمی، بیش از پیش نشان داد.
منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 58-1357 ، انقلاب و پیروزی، زیر نظر عباس بشیری