بسم الله الرحمن الرحیم
صمیمانه از آقایانی که زحمت کشیدند و رنج سفر را برای این مسئله انسانی قبول کردند، تشکر میکنم. واقعاً وضع افغانستان تأثربار است وحوادثی که در آنجا میگذرد، هر انسان دلسوزی را ناراحت میکند. مردم این مملکت فقیر دارند امکانات جزئی خود را صرف کشتن همدیگر وتخریب بقایای کشورشان میکنند. خیلی روشن است که نمیتوان مسئله افغانستان را با جنگ حل کنیم. چون چنین قدرت فائقهای نیست که همه گروهها را بتواند سرکوب کند. یا باید یک رهبر متنفّذ و مقبول همه باشد که افغانستان را اداره کند و یا باید توافقی بین گروهها انجام بشود. اگر در مشورتهایتان به راهحل دیگری برخوردید، آن را ابراز کنید. حرف مهم ما در این اجتماع شما، این است که مطمئن هستیم کار افغانستان با جنگ بدتر میشود و بهتر نمیشود. دلیل آن هم، این است که شما میبینید گروهی میآیند و کابل را میگیرند و خیال میکنند وقتی کابل را بگیرند، جنگ تمام میشود، ولی جنگ شدیدتر میگردد. فرض کنیم که برای چند روز، جنگ نباشد، ولی این همه گروههای مسّلح، با این اختلافات نژادی و مذهبی و با کینههایی که از همدیگر دارند، نمیتوانند با هم زندگی کنند. این کار، جنگها و کینهها را عمیقتر میکند، خونهایی را که میریزند، قبیلهها را با هم دشمن میکند. واقعاً شما که دلسوزانه وقت مصرف کردید، در بحثهایتان یک راهحل پیدا کنید. پیگیری هم بکنید. نباید نسبت به این مسائل بیتفاوت باشیم، باید دنبال کنیم، رفت وآمد کنیم، فشار بیاوریم و انواع کارهایی را که میتوانیم، انجام دهیم.
رنگ خون همه مردم را عصبی کرده و تعادلی در آنجا نیست. مردم عصبانی هستند و وضع آینده با این جریانی که در افغانستان هست، هر روز مبهمتر میشود. وضع دنیا هم بهگونهای است که مشکلات یک کشور در خودش نمیماند. وقتی افغانستان ناامن باشد، اطرافش، ایران، پاکستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان و کشورهای دورتر، مثل روسیه، قزاقستان، هندوستان و حتی که خیلی هم دور دچار مشکلات میشوند. آوارگی، مواد مخدّر، ناامنی، اسلحه، قاچاق، دردسرها و امراض نتایج بعد از جنگ میباشند. در جامعهای مثل افغانستان، امراض مسری و امثال آن را هم نمیتوان کنترل کرد. به هر حال یک نقطه خطرناک است. باید همه همکاری کنیم تا افغانستان را آرام و برقرار کنیم. الان بشارت دادند که سازمان ملل دارد جدّی میشود. کنفرانس اسلامی و مجمع کشورهای اسلامی هم از نفوذ خوبی برخوردارند. ما در اینجا خیلی تعصّب نزدیکی نداریم، روسیه یک کشور بزرگ در منطقه است و نمیتواند بیتفاوت باشد، هندوستان نمیتواند بیتفاوت باشد. کشورهای بزرگ باید کمک کنند، از جاهایی مثل اتحادیه اروپا و دیگران هم انتظار داریم که از امکانات و نفوذشان استفاده کنند تا به نحوی به این تراژدی پراندوه و پرتأسّف خاتمه بدهند.
الان نزدیک بیست سال است که افغانستان را اینگونه میبینیم. شما که دورتر هستید، وضعیت آن را کم وبیش میدانید، ولی نه به اندازه ما نمیدانید.
هدف جمهوری اسلامی از این دعوتی که کرده، هدفش تنها و تنها، این است که از مجموعه کشورهای علاقمند به صلح وآرامش و انساندوست برای تلاش مشترک به منظور حل این معّمای غمبار و طولانی و ظاهراً بیپایان، استفاده شود که امیدواریم زحمات شما هدر نرود. از اینجا که تشریف بردید، فراموش نکنید و مسائل را پیگیری بفرمایید. شما میتوانید روی ایران به عنوان یک نیرویی که هیچ هدفی جز صلح در داخل افغانستان ندارد، حساب کنید. هر کمکی که از ما ساخته باشد، خواهیمکرد.
به هر حال من از این که شما زحمت کشیدید، تشکر میکنم و نمیخواهم وقت شما را خیلی بگیرم، چون معلوم است که برای چه صحبت میکنیم، امیدواریم که در برنامههایتان به ما هم کمک کنید.
والسلام علیکم و رحمه الله