سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم اعطای عالی‌ترین مدرک آکادمی علوم تاجیکستان
بسم الله الرحمن الرحیم
صمیمانه از محبت‌های مقام عالی ریاست جمهوری و شخصیت‌های علمی و فرهنگی تاجیکستان تشکر می‌کنم. برای من بسیار ارزشمند و باعث افتخار است که از امروز خود را جزو شما شخصیت‌های علمی این کشور پرسابقه و کهنسال می‌بینم. من قبل از آنکه سیاستمدار باشم، در بخش فرهنگ و تعلیم و تربیت فعال بوده و برای این امر، جایگاه ویژه‌ای قائل هستم.
من فکر می‌کنم که تجدید حیات مشرق زمین و دنیای اسلام از مسیر دانشگاه‌ها و علم و ادب می‌گذرد و آنچه باعث عقب‌افتادگی این مناطق شده، عقب‌ماندگی در همین بخش است. در این مورد غرب با اتکا به علم و فن که در ابتدا وامدار شرق و مسلمانان بوده، توانسته است بخش عمده‌ای از دنیا را تسخیر کند.
در منطقه خود شما، تاجیکستان یکی از عمده‌ترین زیستگاه‌های بشری در قرون قدیم زندگی بشر بوده و از دامنه همین کوه‌های سر به فلک کشیده تمدن‌ها و افکار بلندی به جنوب و شمال و شرق و غرب این منطقه رفته است. اروپایی‌ها حقیقتاً با سرمایه مسلمانان و شرقی‌ها از دوران رنسانس حرکت کردند. البته آنها از این سرمایه خوب استفاده کردند و ما نباید تلاش آنها را تحقیر کنیم. امروز آنها علوم فراوانی را از آن سرمایه اولیه به دنیا می‌دهند، ولی متأسفانه این امر را با غرور و برتری‌طلبی همراه کرده و خودشان را نژاد برتر می‌دانند. این دیگر قابل تحمل نیست که آنها سرمایه‌های ما را ببرند و بخواهند شخصیت ما را نیز بشکنند. الحمدلله امروز حرکت خوبی در آسیا و مشرق زمین بروز کرده و ملت‌های این منطقه با جدیت به دنبال احراز هویت و جایگاه اصلی خود هستند.
شما در تاجیکستان این مسائل را می‌بینید و ما این را در سراسر آسیای میانه مشاهده می‌کنیم. در ایران نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی حرکت بسیار سرنوشت‌سازی به وجود آمده است و اصلاً خود انقلاب نیز یک معجزه بوده، ملت ما بدون کمک قدرت‌های خارجی به پیروزی رسید و بعد هم در یک جنگ نابرابر به تنهایی 8 سال دفاع کرد. این در حالی بود که تقریباً همه قدرت‌های بزرگ و بسیاری از کشورهای منطقه با پول، سلاح و تبلیغات از رژیم عراق حمایت می‌کردند. با این همه ما بالاخره پیروز شدیم و در سازمان ملل حقانیت خود را اثبات کردیم.
همین مشکلات بود که مردم ما را قوی‌تر کرد و اعتمادشان را افزایش داد. به این ترتیب ملت ما راه سازندگی کشورشان را انتخاب کردند و در این مورد نیز حقیقتاً چیزی در حد معجزه رخ داده است. شاید شما اطلاعات زیادی در مورد موقعیت ایران پیش از انقلاب نداشتید، در آن دوره همه برنامه‌های اقتصادی، امنیتی، نظامی و سیاسی ما را مشاوران آمریکایی و اسرائیلی در دست داشتند، در حالی که در دوران جنگ تحمیلی و 8 سال پس از آن، همه کارها به دست نیروهای متخصص داخلی صورت می‌گیرد و ما به فناوری پیشرفته بسیاری از زمینه‌ها نظیر پالایشگاه، صنایع فولاد، نیروگاه‌های بزرگ، سدسازی و مخابرات دست یافته‌ایم.
ما امروز در بسیاری از بخش‌های صنایع مصرفی، کشاورزی، دامداری، شیلات و بهداشت و درمان خودکفا شده‌ایم. من ریشه همه این حرکت‌ها و پیشرفت‌ها را در دانشگاه‌ها می‌بینم. ما امروز در ایران بیش از 5/1 میلیون دانشجو و ده‌ها دانشگاه پیشرفته داریم و این امر استقلال کشور را تضمین می‌کند. ما امروز کشور نیرومندی هستیم که همه دهن‌کجی‌های آمریکا و اروپا را بی‌تأثیر ساخته‌ایم و هم فشارهایی که این کشورها بر ما وارد می‌سازند، مثل صدایی که در کوه می‌پیچد به خودشان باز می‌گردد. (ابراز احساسات شدید حضار با کف زدن‌های ممتد)
به نظر من باید همه کشورهای کوچک با هماهنگی و همراهی کشورهای دیگر راه سازندگی خود را در پیش بگیرند. در تاجیکستان هم امکانات بسیاری وجود دارد. منابع آب و تولید انرژی برق در تاجیکستان می‌تواند مثل نفت کشورهای صادرکننده نفت ثروت بزرگی برای شما باشد. با این تفاوت که این ثروت شما برای تولید نیرو و انرژی، تمامی‌ناپذیر است. امروز ایران به عنوان یک دوست در کنار شماست و مطمئن هستم شما که اینک مالک کشور خود هستید، می‌توانید زندگی مردم تاجیک را بهبود بخشیده و در زمینه‌های مختلف پیشرفت نمایید. باز هم از این محبت‌های بی دریغ شما تشکر می‌کنم.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته