سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم گشایش ساختمان دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
بسم الله الرحمن الرحیم
این روزها یک مقدار باعث خوشحالی است که خبرهای افتتاح و به ثمر رسیدن طرحهای کشور را به مناسبت دهه فجر زیاد میشنویم. خبر افتتاح و به بهرهبرداری رسیدن ههزاران طرح را داریم که گویا ۶۰۰ طرح به شکل وضوح در خراسان شما است. امیدوارم شعله سازندگی هیچ وقت خاموش نشود و ادامه پیدا بکند و همیشه شاهد رشد و توسعه کشور باشیم.
دانشگاه آزاد اسلامی هم از لحاظ آموزش و تحقیق و کارهای عمرانی و خدمات پزشکی و هم در بخشهای مهم زیربنایی فرهنگی حقیقتاً سهم بزرگی در این توسعه دارد.
در اینجا که به ارقام مورد صحبت شما گوش میدادم، به نکاتی توجه کردم. آقای دکتر جاسبی گفتند که یک میلیون و سیصد و بیست ههزار نفر در کنکور دانشگاه آزاد اسلامی و دولتی قبول نشدهاند. این رقم متقاضی نشان دهنده علاقه به تحصیل زیاد است، یعنی کسانی که حاضر هستند پول بدهند و درس بخوانند، کسانی هستند که پول ندارند و قرض میکنند و از راههای مختلف خرجشان را تأمین میکنند. اینها کسانی هستند که اگر پذیرفته شوند، حاضر هستند خرج تحصیلاتشان را بدهند. الآن که از لحاظ کمّی در دو برنامه، پذیرش دانشجو را توسعه دادیم، ده درصد متقاضیان را میتوانیم جذب کنیم. آقایان صد و سی ههزار نفر را میگیرند و بقیه - یعنی یک میلیون و دویست ههزار نفر- دست خالی به خانههایشان بر میگردند. اینها جوانهایی هستند که سرخورده میشوند.
در چنین شرایطی شما اگر دانشگاه آزاد اسلامی را نداشتید، وضع مردم چگونه بود؟ شما حدود ششصد ههزار نفر را جذب کردید، غیر از آنهایی که فارغالتحصیل شدند که اگر با آنها حساب کنیم، نزدیک یک میلیون نفر را اینجا آموزش میدهید. رقم قابل توجهی است. اگر یک میلیون را تا امروز ملاک قرار بدهیم و به اضافه دانشآموزانی که در مدارس شما درس میخوانند، تقریباً از هر هفتاد نفر یا از هر شصت نفر یک نفر از مردم کشور ما در انشگاه آزاد اسلامی مشغول تحصیل هستند. از هر شصت نفر یک نفر از جمعیت ما در اینجا در حال درس خواندن است. یعنی از هر ۱۵ خانواده، یک خانواده با شما ارتباط جدّی و طولانی دارد و این یک شبکه عظیم به حساب میآید. از هر ۱۵ خانواده یک خانواده با شما سروکار علمی و فرهنگی و سازندگی دارد و تا آخر عمرش تحت تأثیر زحمات شما است.
شبکهای با این وسعت و خدمات، واقعاً قابل تقدیر و ارجگذاری است. انسان نمیداند کسانی که در صالح بودن این عمل شک میکنند وروی دانشگاه آزاد اسلامی علامت سؤال میگذارند، وجدانشان چگونه قانع میشود که این حرف را بزنند؟ چگونه میخواهند جواب نیازهای جدّی تحصیل ۶۰ ۱ جمعیت کشور را بدهند؟ این حرف حسابنشدهای است.
اگر در دولت میتوانستیم خدمات دانشگاه آزاد اسلامی را به صورت دولتی و رایگان به مردم بدهیم، جای آن حرفها بود، ولی معلوم است که نمیتوانیم. هر چه در توان داشتیم، در الویت اوّل برنامه به دانشگاهها دادیم. بودجه، جذب استاد، بالا بردن حقوق استادان قبل از همه کارکنان دولت، ارز، تبلیغ و هر چه که شایسته الویت بود؟ برای آنها گذاشتیم. فقط آن مقدار میتوانیم. البته با آن آهنگ نمیتوان دانشگاههای دولتی را توسعه داد. همان آهنگی که قبلاً میدادیم، واقعاً جای این دانشگاه خالی بود. حسابش برای ما روشن بود.
زمانی فکر و محاسبه کردیم و دیدیم خیلی از مردم حاضر هستند با خرج خودشان تحصیل بکنند، چون در دانشگاههای دولتی جا برای تحصیل نیست، بسیاری از اینها را اگر اینجا آموزش ندهیم، به خارج میروند و برای کشور هزینه چند برابر دارند. ارز از کشور خارج میکنند و معلوم نیست که چه بر میگردند و چه مقدار از آنها بر میگردند و مسائل دیگری که عوارض آن را هم خواهیم داشت.
با توضیحاتی که آقایان اینجا دادند، خوشبختانه از لحاظ کیفی هم به سرعت دارید گامهای خوبی برمیدارید. از لحاظ فضای آموزشی هم رشد کردید. همین ساختمانهایی که اینجا میبینید و نمونههایش را ما در خیلی از جاها دیدیم، برای ساختمانی این چنین باید ۳ یا ۴ سال زحمت بکشید و با درآمد دانشگاه آزاد اسلامی هزینه بکنید.
خبر تکمیل ساختمان واحد قوچان و بجنورد را بر خوشحالی اضافه میکنیم. ساختمانهای نه ههزار متری در یک شهرستان قابل توجه است و در توسعه شهرستان تأثیر جدّی دارد.
سیزده واحد آموزشی در استان شماست. این نشان بسیار خوبی از سطح علمی و آموزشی این منطقه است، البته در همه کشور در همین حدود و این سطح در حال رشد و توسعه میباشد.
به هر حال امیدوار هستیم بتوانید به سرعت، کادر آموزشی خودتان را با چند ههزار دیگر که در حال جذب هستید، تکمیل بکنید.
الحمدلله این روزها تحصیلکردههای عالی مقام که فوقلیسانس یا دکترا دارند، فراوان هستند و برای جذب نیروهای موردنظر دستمان بازتر است. این هماهنگی در ساختمانها و جذب نیروها و تکمیل رشتهها در مقاطع بالا و تکمیلی مجموعهای است که میتواند نظام مطلوب آموزشی را به دانشگاه شما بدهد.
الحمدلله از لحاظ اخلاقی و فکری هم مراعاتهای بسیار خوبی میشود. اگر چه گاهی اختلاف هم پیدا میشود، در مجموع مواظبتهای فرهنگی و تلاشهایی که برای جوانها میشود تا آنها را تحت آموزش و مراقبتهای اخلاقی قرار بدهید، قابل ستایش است. انشاءالله با اعتدال و جدّیت این یک حرف همیشه مدّنظرتان باقی بماند. فکر میکنم با این جملاتی که برادرمان از حرفهای امام خواندند - البته من از حضرت امام حرفهای بیشتری شنیدم - حجّت بر ما تمام است.
اوایل انقلاب دغدغه جدّی ما، بهخصوص حضرت امام این بود که دانشگاه ما کم و متقاضی تحصیل ما زیاد است. وقتی که فکر دانشگاه آزاد اسلامی با همان طرح در خدمتشان مطرح شد، روحیه ایشان باز شد و فرمودند: دریچه خوبی است و از اینجا میشود فضای خوبی را دید. با این نشان که یک میلیون تومان پول دادند و دلیلی هم نداشت. چون پول دولت و همه کشور بود. ایشآنهم میتوانستند بگویند از دولت یا جای دیگری بگیرند.
ایشان یک میلیون تومان از پول خودشان دادند که اظهار علاقه و توجه به این نهاد کنند. پول بسیار با برکتی بود. آن موقع واقعاً تأسیس دانشگاه غیر دولتی در آن فضای اول انقلاب که آقایان یادشان هست، خیلی سخت بود. انقلابیون و نیروهای انقلابی نمیپذیرفتند که ما آموزش غیر دولتی داشته باشیم. اگر نبود که امام این فرمان را دادند و تأیید کردند و نسبت به تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی اظهار امیدواری کردند، کار دانشگاه آزاد اسلامی با نیروهای انقلابی از اینکه الآن است، دشوارتر میشد. هم به هموار کردن راه کمک کردند، هم کمک مالی کردند. همیشه از وضع دانشگاه سؤال میکردند. مقام معظم رهبری که شریک بودند و جزو چند نفر شورای مؤسسین این دانشگاه بودند. ایشان کمتر از من سهم ندارند. مقامشان به گونهای است که مصلحت نیست در این شوراها باشند.
در نبود ایشان من کمک میکردم و وقت میگذاشتم. از آن نوع حمایتهایی که امام میکردند، دریغ نمیکردم. به هر حال بنده به خاطر این موفقیت به مشهدیها و به بجنوردیها تبریک میگویم. امیدوارم در هر جای ایران و هر جای دیگر که برنامه دارید، اهدافی را که در نظر گرفتید، بتوانید به خوبی تأمین بکنید. خداوند به شما خیر و برکت بدهد. من آرزویی روی این دانشگاه دارم که اوّل کارش است. انشاءالله بعداً انجام میشود. این دانشگاه میتواند در کشورهای دیگر که نیازمند آموزش از این نوع هستند، خدمت بکند. کمی فضا را باز کردیم، ولی هنوز کافی نیست. انشاءالله با پشتیبانیهایی که شما میکنید و با نیروهایی که تربیت میکنید، بتوانیم در کشورهای دیگر حاضر شویم و این شبکه را جهانی کنیم.
والسّلام علیکم و رحمه الله