سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم بهره‌برداری از تصفیه خانه پنجم

بسم‌الله الرحمن الرحیم الحمدلله و السّلام علی رسول الله و آله       این‌گونه برنامه‌ها که برای معرفی کارهای اساسی و همچنین تشکر از کسانی که زحمت می‌کشند، اجرا می‌شود، از نظر من برنامه‌هایی با ارزش است و برای خود من، شیرین‌ترین نوع اجتماعات است که در آن شرکت می‌کنم. وقتی می‌بینم حرکتی در جهت توسعه، عمران، سازندگی و رفاه مردم برداشته می‌شود. خوشحال می‌شوم. شاید مهمترین وظایف حکومتها، دولتها، متخصصان و مدیران بخصوص برای ایران که حقیقتاً از حقی که در موقعیت توسعه‌ای دارد و هنوز فاصله دارد، همین باشد. باید خیلی تلاش کنیم. قسمتی از صبحتهای من مربوط به وزارت نیرو و قسمتی هم در مورد این تصفیه‌خانه می‌باشد. کار وزارت نیرو و تمام مسئولیتها و آثار وزارتخانه‌ هم در بخش آب و برق و هم فاضلاب و آب شهری زیربنایی و ماندگار هستند. الحمدلله روند سازندگی هم در این وزارتخانه متوقف نشده و خوب می‌باشد.بخش آب برای ایران و امروز برای همه دنیا حیاتی‌ترین لوازم است. در حالی که جاهایی هستند که آب زیاد دارند و خیلی حساس نیستند، ولی برای کشوری مثل کشور ما کمتر موردی از منابع طبیعی مثل آب ارزشمند است. سوء استفاده کردن و هدر دادن آب از گناهان نابخشودنی مسئولین هر کشور است. اگر همه آب قابل استحصال ایران را هم استحصال و خوب و درست مصرف کنیم و اسراف نکنیم، باز کشور ما نیاز به آب اضافی دارد و هنوز فاصله داریم که جلوی همه آبها به خصوص آبهای مرزی خود را که از اطراف کشور به طرف غرب، جنوب، شرق و شمال بیرون می‌رود، بگیریم.

نکته دیگر اینکه در بعضی جاها آب خیلی زیاد است و به هرز و هدر می‌رود و در جاهایی هم مردم به قطره‌ای از آب نیاز دارند. بعضی جاهای کشورمان بخاطر بی‌آبی توسعه پیدا نمی‌کنند که مسئولیت مدیران آب در سرزمین ما ایجاب می‌کند که برای آنها فکری بکنیم. مدیریت جامع آب واقعاً یک مسئله حیاتی برای کشور ماست. البته روند توسعه و سازندگی را در بخش آب با توجه به امکانات کشور خوب ترسیم کردند. مثلاً: سدهایی که ساخته می‌شود و منابع آبی که در حال مهار شدن است. ولی مشکل مصرف آب را عنوان کردند. طبق گفته آقای بیطرف در مصرف شهری 5 درصد آب مصرف می‌شود و بقیه آن در بخش کشاورزی است و خیلی غیرعادلانه آب مصرف می‌شود. شیوه آبیاری سنتی بازدهی کم و هزینه زیادی برای کشور دارد. در صورتی که ابزار استفاده از آب بصورت تنظیم شده و تحت فشار در کشور ما وجود دارد. سرمایه‌گذاری را که در بخش مصرف آب به صورت تحت فشار می‌کنیم، نزدیک دو سه سال از محصول کشاورزی برداشت می‌کنیم و این غیر از توسعه آن است که تا پایان عمر سود فراوانی را می‌رساند.

در بخش فاضلاب و آب شهری خیلی واضح می‌دانیم که فاضلابهای شهری تقریباً در هر شهری به نسبت خود یک سد هستند. اگر ما فاضلاب شهری را درست بسازیم و نگذاریم آبها هدر روند و به چرخه حیات برگردانیم، خدمت بسیار بزرگی کرده‌ایم. نزدیک به 800 تا 900 شهر داریم و همه اینها که از آب استفاده می‌کنند، در زیر زمین، هم منابع آبی را آبیاری می‌کنند و هم از دست می‌رود. الان تصفیه‌خانه فاضلاب جزء سیاستهای کلان در برنامه چهارم است که برای مردم، جنبه اقتصادی، اجتماعی و زیستی دارد. بالاخره فاضلابها از نظر بهداشتی بسیار اهمیت دارند. اگر درست تصفیه شود، از لحاظ اقتصادی، آب زیادی را به چرخه ما برمی‌گرداند و از لحاظ رفاهی برای مردم خیلی خوب است که اگر قرار باشد از چاه و سیستم‌های گذشته استفاده کنند، زحمت دارد و این روزها مناسب نیست. آبهایی که از سد کرج، لار، لتیان، طالقان و غیره وارد تهران می‌شود، به زیرزمین می‌رود. همه اینها باید از جایی بیرون بیایند. از شمال تهران هرچه به سمت جنوب می‌رویم، زمینهای فراوان و باارزشی افتاده و ما می‌توانیم یک تمدن را از آبهای فاضلاب تهران خلق کنیم. از مزارع عظیم کشاورزی، تا دریاچه نمک جلو برویم تا آب برگشت داده شده را در دریاچه‌های جنوب تهران انباشت کنیم که آب سالمی هم هست. بهرحال یکی از کارهای مهم و زیربنایی وزارت نیرو که به سرعت انجام می‌شود، شبکه فاضلاب شهری است و معمولاً هزینه‌های آن را هم مردم پرداخت می‌کنند. مسئله بعدی که عنوان کردند و از زیربنایی‌ترین مسایل کشور است، این است که خوشبختانه الان با زحمت خود را به روز نگه می‌داریم و در مصرف انرژی کشور مشکل عمده‌ای نیست. در مورد این تصفیه‌خانه، این برنامه یعنی آبرسانی سالم و بهداشتی به تهران جزء حیاتی‌ترین مسایل آب تهران است. می‌دانیم که یکی از مهمترین منابع آب تهران سد لار است. همه می‌دانیم که آب بسیار خوبی در نزدیکی شهر تهران وجود دارد. پیش از انقلاب هم طراحی کردند و سد لار را ساختند. منتها آن را معیوب ساختند. بصورتی که آب از زیر سد عبور می‌کرد و هنوز هم کسی نتوانسته این عیب را برطرف کند. با اینکه مشاوران مقاطع مختلف قوی بودند، ولی اشتباه اساسی کردند و شاید ظلمی از این بیشتر نباشد که اجازه دهیم از حوزه تهران با این همه نیاز آبی از دست ما فرار کند و آن طرف البرز از زیادی آب دارد خفه می‌شود. گرچه استفاده‌هایی هم می‌کنند، ولی اگر آبهای شمال البرز مهار شود، چیزی حدود دو سه میلیون متر مکعب آب اضافه دارد و کار خیلی ارزشمندی است. اگر سد لار مهار شود و درجایی که استحقاق دارند، از آن استفاده شود،  و آن هم تهران است، خیلی ارزشمند است. این طرح که اجرا شد،  قسمت زیادی از فرار آب را حل کرد. برای اینکه اگر آب به اینجا نمی‌آمد، جزء آبهایی می‌رفت که شمالی‌ها هر سال دو الی سه ماه از آن استفاده می‌کنند. فعلاً که آقایان فاز اول را اجرا کردند، خوشبختانه 9 متر مکعب آب بسیار خوب که جزء بهترین آبهای ایران است، در اختیار اهالی تهران قرار می‌گیرد. نقطه بسیار خوبی انتخاب شده و مسیر آب از سد تا این جا آلوده نمی‌شود و همه در لوله‌ها می‌رود و آب بخوبی تصفیه می‌شود و در اختیار مردم قرار می‌گیرد و فکر می‌کنم مردم تهران راضی باشند از اینکه گامی در جهت احقاق حقشان برداشته می‌شود. انشاءالله فاز دوم هم به موقع  تکمیل شود. بقیه کارهایی را که در اطراف دارید، مثل سد طالقان که انشاءالله در آینده نزدیک تمام شود، که جز آرزوهای طولانی بوده است. اگر ورودی و خروجی‌های آب تهران مثل فاضلاب انجام شود، هنوز تهران حاوی کارهای بسیار اقتصادی و توسعه‌ای است و حقیقتاً یکی از جاهای ارزشمند دنیا از لحاظ آب و هوا و شرایط امنیتی و وجود البرز و کویر و خیلی چیزهاست. بنده صمیمانه از تمام کسانی که در این طرح همکاری کردند، به عنوان یک هموطن تشکر می‌کنم. انشاءالله وزارت نیرو، فرمانداری، استانداری و پیمانکاران مورد توفیق خداوند قرار گیرند و ایران را آنطور که استحقاق دارد، بسازیم. ایران جای مهم و با ارزشی‌ست. مجموعه منابع طبیعی را که خداوند در ایران گذاشته، در هیچ کشوری ندیده‌ام. کشورهایی مثل آمریکا و روسیه و عراق بزرگند و همه چیز دارند. اما ایران با جمعیت 60 میلیونی هرچه که بخواهد، دارد. جایش هم آن‌قدر مهم است که آمریکایی‌ها دارند خودشان را ‌می‌کشند.از اینکه اینجا از دستشان رفته است، برای آمریکایی‌ها خیلی گران شد. حال با این همه امکانات و الماس‌های ارزشمند کشور در اختیار شما جوانان متخصص باهوش قرار دارد و انشاءالله قدرش را بدانید تا بتوانید ایران را یکی از بهترین کشورهای دنیا بسازید که اگر درست عمل نکنیم، حتماً نام ما در تاریخ به بدی یاد می‌شود. همانطور که نام گذشته‌ها (قاجار و پهلوی) و آنهایی که در آن دوران در جا زده‌اند، به بدی یاد می‌شود، انشاءالله موفق‌تر باشید. والسّلام علیکم و رحمه الله و برکاته