سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در جمع مسئولین بنیاد شهید
پیرامون اهمیت شهادت در اسلام ** ظرافت شهادت در اسلام
بسمالله الرحمن الرحیم
از زیارت برادرانی که دریکی از مهمتری مسائل مقطعی ما دارند کار میکنند و یکی از مشکلات قابل پیشبینی انقلاب را دارند [حل] میکنند، خیلی خوشحال میشویم - مخصوصاً اینکه با چهرهها از نزدیک آشنا میشویم و با شناختی که از خیلی از آقایت دارم، آدم اطمینانی پیدا میکند که واقعاً لیاقت انجام این وظیفه مهم را این مسئولان دارند. این حسن انتخاب امام در درجه اوّل است که جناب آقای کروبی را برای این کار انتخاب کردهاند، باصفا و پشتکار و با خصوصیّات روحی که ایشان دارند، اینکه امام با همه فاصلهای که از ما دارند در شناخت، سن و در موقعیتشان، اینجور مناسب انتخاب کردهاند، در درجه اول درایت امام است و بعد حمایتی که امام میکنند، خیلی مهم است و حاضر نیستند کوچکترین کمبودی را برای این نهاد تحمّل کنند و راضی هم هستند. خوب از بعضیها ایشان گاهی اظهار نارضایتی میکنند، گلهدارند؛ اما ما هنوز ندیدیم که از بنیاد شهید ایشان گلهای داشته باشند.
کار ، هم مقدس است و هم مشکل.مقدس است، معلوم و روشن است؛ زیرا مربوط به بهترین ارزشهای انقلاب میشود. شهادت در فوق همه ارزشها است. شهدای ما بهترین هستند؛ بنابراین خدمت کردن برای اینها و در رابطه با اینها و راضی کردن روح اینها در رابطه با بازماندگانشان است که از خبرهای خوب خانوادهشان آنها خوشحال میشوند و یکی از لذاتشان در آن دنیا این است که خبرهای خوبی از بازماندگانشان میشنوند.
روایتی هم دارد که اخبار بد را از آنها پنهان میکنند و اخبار خوب را به آنها میدهند که شهید روحش آزرده نشود. بههرحال شما وسیله روح شهدا خواهید بود.
مشکل است؛ ازاینجهت که شما با خانوادههایی ارتباط دارید که موجوداتی مثل شهدا تقدیم انقلاب کردهاند. اینطور خانوادهها خیلی حق به گردن انقلاب دارند. اینها آدمهای معمولی نیستند، اکثریت مردم بر این انقلاب حقدارند؛ مبارزه کردهاند، حرف زدهاند، تظاهرات کردهاند، تحمّل کردهاند.
بهطورمعمول هم شهدایی که دادهاند از خوبان این مملکت بودهاند. حالا ممکن است ندرتاً در بین همه شهدا افرادی باشند که زیاد حسابشده به شهادت نرسیده باشند، اما اکثر این شهدا از شهادت یا جنگ استقبال کردند. یا از مبارزه استقبال کردند و یا از راه دیگری که منجر استقبال کردهاند. به شهادت با انتخاب بشود، بالاخره این خانوادهها چیزی تسلیم این انقلاب کردهاند که هیچکس نکرده است. بهترین، شریفترین و صمیمیترین موجود را که عالیترین ارزش را دارد.
ما بضاعت زیادی در مقابل اینها داریم. امام و به دنبالش، جامعه این وظیفه را به شما محول کردهاند، یعنی الآن مردم به امام و به امید شما و دوستان شماها نشستهاند که این وظیفه مهم را که جامعهی انقلابی ما در مقابل خانوادههای شهدا دارد، شما دارید انجام میدهید. پس وظیفه بسیار مشکلی است. حق اینها را بهطور کامل ادا کردن، خیلی مشکل است.
مسئله خیلی ظریف است، این بچههای شهدا، این همسران شهدا و این مادران شهید، این دوستان شهدا، دلهایشان بسیار رقیق است. میدانید آدم اینجوری توقّعش هم بهحق بالا میرود. خوب، یک عدّه ممکن است فوق توقعات باشند، ولی مردم اینجوری نیستند که فوق توقّعات باشند. توقّعات دارند و بهحق هم دارند.
ما در زمان پیغمبر (ص) هم میبینیم که پیغمبر (ص) برای خانوادههای شهدا و شهید زادهها یک احترام و مزیتی برای اینها قائل بود. تاریخ اسلام هم اینطوری است. در تاریخ اسلام تا هفتپشت پشتشان وَلَد شهید زاده را ول نمیکردند و هنوز هم ول نمیکنند.
خدا را شکر کنید که موفّق شدید در این سمت قرار بگیرید و یا موفّق شدید این وظیفه را انجام بدهید، بهطوریکه آنها را راضی نگه دارید.
ما از خانوادههای شهدا کم شکایت شنیدهایم. این روزها هرکسی کوچکترین درد دلی که دارد، برمیدارد و منعکس میکند. خیلی کمتر از جاهای دیگر این شکایتها را میبینم. واقعاً، قاعدتاً این است، ان شاءاللّه اینجور هم نباشد که اینها در دلشان یک کمبود و نقصی را نگه دارند. اینجور نباشد. اگر آنها نمیآیند، از اینطرف شما به سراغشان بروید، این کار رسیدگی به شهدا همانطوری که عرض کردم، یک کار مقطعی است.
یعنی ما در این زمان نیازمند شدهایم تا یک مدّتی هم ادامه خواهد داشت. ممکن است مسئله مسکن، مسئله کسبوکار و یا مسئله بعضی کارهای پزشکی و یا رسیدگیهای فوری تمام بشود، اما کارهای فرهنگی، اداره بچههای آنها، رسیدگی به خانوادههای آنها و مواظبت از این جریان مقدس، یکچیز فراموششدهای نیست.
من در یکی از ملاقاتهای شما، به آن بخش فرهنگی عرض کردم که شما میتوانید، غنیترین فرهنگ سازنده دنیا را تحویل جامعه بدهید واقعاً غنیترین را.
ببینید، در ویتنام و یا در جاهای دیگر خیلی آدم کشته شده است. اینجور کشتههایی را که ما داشتیم، خیلی کم است و اینجور خانوادههایی که ما داریم، در رابطه با شهدا خیلی کم است. در جنگ جهانی دوّم میدانید مثل برگ خزان آدم میریخت و ما سراغ هرکدام از آنها که میرفتیم، اینطور نبود که بتوانند حماسهای در تاریخ بیافرینند.
امّا شهدای شما، اینهایی که ما میبینیم، این بسیجیها و سپاهیها و بعضی از ارتشیها و بعضی از داوطلبهای دیگر هرکدامشان کتاب گویایی از فضیلت هستند.
اظهاراتی که کردهاند، اظهاراتی که خانوادههایشان کردهاند، اظهاراتی که بچههایشان کردهاند، چیزهایی که دارند، خاطرههای میدانشان، اگر اینها را جمع کنید- که لابد کردید - یک کار فرهنگی و یک دائرةالمعارف از فضائل شهدا تحویل جامعه دادهاید.
خوب، دیدید که قطعات کوچکی که از شهدای تاریخ برای مردم نقل میکنیم - در کربلا آنطور شد و یا اصحاب کهف آنطور شد - این فصل تاریخ تابهحال در تاریخ شیعه میلیونها آدم ساخته است.
خاطرههای عجیبوغریبی از این بچهها هست؛ وقتیکه امام زمان را در جبهه میبیند. فرض کنید، وقتیکه حادثه دار خوین را نقل میکنند و میشنوید، این گلولهای که میخورد به لوله نفت و لوله نفتی که تویش پر نفت است، منفجر میشود و آتش روشن میشود و آن آتش چطور وسیلهای برای روشنایی و فتح میشود، یا سه تا فرمانده سپاه داشتیم خودشان جلو جلو شهید شدهاند و فتح هم کردهاند.
دار خوین فتح عجیبی بود، امّا به قیمت شهادت فرمانده که مفتخرانه، جانبازانه جلو میرفت، آنجا مثلاً روی تانک میپرد تفنگ هم ندارد، میترسد حالا چهکار کند، با تانک عراقی هم تابهحال مواجه نبوده، نارنجک را که میخواسته بر روی تانک بیندازد، نمیدانست که از کجا بیندازد، به امام زمان متوسل میشود، یکدفعه یکی از داخل تانک آن دریچه را بالا میزند و ...
آن حالاتی که اینها در جنگ دارند. بروید زیاد از اینها بپرسید و مصاحبه کنید و چیزهای جالب را پیدا کنید و اینها و افرادی را که مجروح میشوند و تحت سرپرستی شما هستند، بروید و انگشت به ذهن اینها بزنید و خاطره دربیاورید؛ اما درمجموع مثل بقیه نیروها شما بخشی از نیروها هستید، بقیه نیروها هم هستند، این حرکت خوبی است که خداوند در اختیار همه ما گذاشته است - مخصوصاً شماها چون متّهم میدانید. مخصوصاً به خانوادههای شهدا بگوئید، دلداریشان بدهید. انقلاب خوب جاافتاده و به هر نحوی وسوسههایی که میشود و گاهگاهی بوق ضعیفی میزنند، انقلاب یک ابهّت فوقالعاده در دل مستکبرین دنیا ایجاد کرده، واقعاً وحشت کردهاند، یعنی این نیست که یکچیزی را مثلاً از دور میبینند. این خانوادههای شهدا و شهدای عزیز ما سهم عظیمی در تثبیت این انقلاب دارند دنیا فهمیده است که این انقلاب را نمیتواند از پای دربیاورد. در داخل دیده که ما راه افتادهایم، اینهمه مشکلات را مثل پنبه از جلوی را همان برداشتهایم و همه راهها را داریم صاف میکنیم، برنامهریزی میکنیم، شهدایمان را اداره میکنیم، کمک از جای دیگر نمیگیریم.
دولت شاه هم باآنهمه چیزی که داشت، دائماً از این و از آن در حال گرفتن وام بود و ایران بعد از انقلاب یک شاهی هم وام نگرفته است. تنها کشوری در دنیا بودهایم که در فروش نفت باج نمیدادیم، همه کشورهای فروشنده نفت، حتی عربستان سعودی برای مشتری نفت باج میدادند.
با این شکل ترسیدهاند، مرتجع ترسیده، استعمار ترسیده، صهیونیست ترسیده، ضدانقلاب داخلی ترسیده، فئودالها و سرمایهدارهای بیحساب ترسیدهاند. همه روی ما حساب باز کردهاند و برخوردشان با همه بغضی که دارند، یک برخورد محترمانهای است.
اگر همین روندی که هست، پیش برود، کار عظیمی کردهایم و در تثبیت آن، شهدا کار زیادی کردهاند. به خانوادههای شهدا اینها را بگوئید، آنها را قانع کنید و مؤمن کنید به اینکه خون عزیزانشان هدر نرفته و قطرات خونشان مثل قطرات رحمت الهی دارد به سر این مردم مثل نور میبارد. خداوند به شما توفیق بدهد.
والسلام علیکم و رحمةاللّه و برکاته