سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم افتتاح فاز دوم مرکز آفرینش‌های فرهنگی و هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در روز جهانی کودک

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله والسلام عالی رسول الله و آله

روز جهانی کودک لحظات بسیار شیرینی در زندگی کاری من است. حضور در میان انبوه کودکان شاداب و دوست داشتنی شاید جزو قطعات تاریخی باشد که همیشه در خاطره بنده بماند. جزو شیرین‌ترین آثار کارهای دوران مسئولیت اجرایی‌ام این است که برنامه‌هایی اجرا شده و تا کودکان و نوجوانمان آینده بهتری داشته باشند. من این شعار و جمله را از کودکان شنیدم و یاد گرفتم. در بعضی از سفرها در مراسم استقبال که معمولاً بچه‌ها خیرمقدم می‌گویند، تعبیراتی شنیدم که خودم هیچ وقت به ذهنم نبود که آن فرآیند برنامه‌هاست. مثلاً کودکی تشکر می‌کرد و می‌گفت: از شما متشکریم که امروز خودتان را وقف ما کردید. این یک تعبیر بسیار شیرین بود و مرا خیلی خوشحال کرد که چنین درکی از برنامه‌ها و محتوای کارها در ذهن نسل جوان ما نقش بسته باشد. از همین جا، شعار تلاش «امروز برای فردا» یا «امروز فدای آینده» کم‌کم در فرهنگ کشور جا گرفت. شاید مهترین نمودش را در همین برنامه‌های نوجوانان و کودکان ببینیم. این برنامه‌هایی که امروز آقای چینی‌فروشان ارائه دادند، واقعاً برای ما جالب و شیرین است. به خاطر آنکه امید برای نسل آینده را در آن می‌بینیم. اینکه 30% انتشارات ادبی و هنری جنبی و کتب، متعلق به نوجوان و کودک باشد، رقم خیلی خوبی است. اصلاً درگذشته چنین وضعی در کشور ما نبود که 20 درصد فیلم‌ها را برای کودکان ساخته باشند این رقم امیدوارکننده‌ای است. اینکه می‌بینیم در هر کتابخانه‌ای، در هر فروشگاهی و در هر جایی که می‌رویم، غرفه‌های متعلق به کودکان بسیار برجستگی دارد. هم تماشاکننده بیشتر دارد و هم مطالب فراوان‌تری دارد. این‌ها نمودهایی از یک واقعیت‌های غیرمرئی و امواجی روی اقیانوس عمیق و بیکران است که در جامعه ما به وجود آمده و درست است و جهت‌گیری بسیار خوبی شده است. فرض کنیم از اول چنین اراده‌ای در ذهن طراحان نبوده- که بوده- ولی واقعیت‌های امروز چنین است که این کوشش را در اینجا می‌بینیم. این انبوه شاداب بچه‌هایی که امروز در مراسم هستند، الحمدلله اکثراً از خانواده مناطق محروم تهران جمع شدند که منظره زیبا و امیدوارکننده‌ای است. این حالتی است که در همه ایران است. خوشبختانه مخصوص تهران نیست. اینکه گفتند 2000 مرکز در سراسر کشور برای بچه‌ها وجود دارد، برای من خیلی رقم افتخارآمیزی است در گذشته اگر چیزی بود، در قله‌های رفاه کشور اتفاق می‌افتاد و امروز در مناطق محروم واقعیت پیدا کرده است.

من در سفرهایی که به نقاط مرزی و محروم می‌روم، گاهی توفیق پیدا می‌کنم که در اجتماع بچه‌ها و با کودکان مدارس یا قبل ازمدارس در برنامه‌هایی شرکت کنم. همین منظره‌ای است که شما امروز دارید. یعنی اگر تفاوتی باشد، در مقدار و در کیفیت ساختمان و اینهاست. محتوا شکل کوچکی از همین است. باید خداوند را شکر کنیم که این مسیر پیش پای ما افتاد تا آینده کشور را به مسیر خوبی هدایت کنیم. این چیزهایی است که شما بیشتر می‌بینید. اما آن عمقی که شاید کمتر توجه بشود، این است که کارهای بسیار بسیار سنگین و گرانقیمت و طولانی در بخش‌های زیربنایی کشور می‌شود که سود اساسی‌اش را همین بچه‌ها در آینده می‌برند. بعضی از طرح‌ها در دوران ما خیلی به نتیجه نمی‌رسند و نتایجش را بعداً می‌دهند.

این دانشگاه‌ها، این راه‌آهن‌ها، این نیروگاه‌ها، این سدها، این اتوبان‌ها، این پالایشگاه‌ها، این کارخانه‌های بزرگ شیمیایی، این معادن عظیم مس، آهن، آلومینیوم و چیزهایی که کشف و استخراج می‌شود، این لوله‌کشی‌های گاز، این برنامه‌های کشاورزی، این برنامه‌های دامداری، این سازه‌های دریایی، این مخابرات وسیع که در همه جا به صورت دیتا حضور پیدا می‌کند و خیلی چیزهایی دیگر و مهمترینش این پیکره وسیع آموزش و پرورش در همه کشور و این مراکز فنی و حرفه‌ای در نسل آینده جواب می‌دهند. همین بچه‌ها که بزرگ می‌شوند، در چنین فضایی وارد جامعه خواهند شد.

نکته دیگری که شاید بسیار بنیانی‌تر از این باشد، حضور خانم‌ها و دختر خانم‌ها در متن فعالیت‌های واقعی اجتماعی است که از تحصیل شروع شده است. منظره اینجا را می‌بینید. من از اول که وارد شدم، توجه مرا جلب کردید و دیدم دختر بچه‌ها بر پسرها فزونی دارند. فکر کردم عمداً چنین ترتیبی داده شده، ولی معلوم شد به طور طبیعی بچه‌ها و خانواده‌ها این وضع را به وجود آورده‌اند. به نظرم اگر همین جور پیش برویم، در آینده نزدیک به جامعه زن‌سالار خواهیم رسید. بچه‌های پسر باید خودشان را جمع و جور کنند که در آینده باید تحت حاکمیت خانم‌ها زندگی کنند. گرچه الان هم کمی چنین است، اما در آینده رسمی‌تر می‌شود. خدا کند تجربه‌تان شکست نخورد.

به هر حال ما صمیمانه از آرایش و طراحی این برنامه و به خاطر برنامه‌های وسیع علمی و فرهنگی و جهاد آموزشی کشور متشکریم. از کانون پرورش کودکان که حقیقتاً هنرمندانه دارد بچه‌های ما را به طرف رشد و کمال و توسعه هدایت می‌کند، تشکر می‌کنیم و امیدواریم که این فضای خوبی که برای بچه‌ها به وجود آمده، ادامه پیدا کند و از شما می‌خواهیم و حرف مهم من با شما نوجوان‌ها این است که نگذارید که این زمزمه خاموش بماند و نگذارید که این نغمه فراموش شود. باید بماند و رشد کند. انشاءالله که روزبه‌روز بهتر می‌شود.

والسلام علیکم و رحمه الله