سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم افتتاح سد گلستان (2)

بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السلام علی رسول الله و آله
روز بسیار خوبی برای بنده و دوستانی که به اینجا آمدیم، است. به وزارت نیرو و مدیران و کارکنان بخش آب که تلاش زیادی در این امر حیاتی کشور و انقلاب کردند، تبریک می‌گویم. البته همه امور در جای خود اهمیت دارد و از هیچ‌یک نمی‌توان غفلت کرد.هرجا غفلت کنیم، حرکت توسعه ناهماهنگ می‌شود.
همه باید قبول کنیم که الویت بخش‌آب درکشورما جدّی‌تری ‌شود. همه دنیا الآن نگران آینده آب است.حتی کشورهای پرآب نیز این نگرانی را دارند. حیات بشر همیشه مرهون آب بوده و هرچه مصرف آب بشر بالا می‌رود و شرایط طبیعی با دستکاری بشر عوض می‌شود، مسأله اهمیت آب بیشتر می‌شود.
با توضیحاتی که آقایان بیطرف، اردکانیان ‌و ابراهیمی‌دادند، تابلویی از وضعیت عمومی آب کشور و استان گلستان در ذهن ما ایجاد شد که وضعیت ما چگونه است. از لحاظ کلّی باید تلاش کنیم که آهنگ توسعه بخش آب ضعیف نشود و قدری سریعتر انجام شود. از لحاظ منطقه‌ای و استانی، اولویتهای بخشها خیلی روشن است. در استان گلستان هم بحث مسائل خود استان و هم بحث آبهای مرزی و هم بحث آبهای فرّار است که از دست ما خارج می‌شود. هم بحث زمینهای با ارزشی است که در کشور کمتر از این نوع زمینها داریم.
استان گلستان، استان جوانی است، گرچه قبلاً به عنوان بخشی از مازندران، سهم خود را می‌گرفت. به هر حال در ظرفیت استانی نبوده است و باید توجه ویژه‌ای به این استان شود. به ذهنم می‌آید با چیزهایی که از مجموعه شنیدیم، نباید نگران آینده آب باشید. برخلاف بسیاری از استانهای دیگر کشورکه نگران هستند و حق هم دارند، از وضعیت خوبی برخوردار هستید.
آب موجودی استان، چه سطحی و چه زیرزمینی و نزولات سالانه به گونه‌ای است که اگر خوب از آن بهره‌برداری کنید، خیال شما برای آینده راحت خواهد بود. آنچه که فهمیدیم و روی آن کمی بحث کردیم، از الویتهای خیلی سریع مسأله آبهایی است که از استان به دریا می‌رود ، این آب سرمایه‌گذاری می‌خواهد. نیروگاه و طرح آماده است و نیاز هم قطعی است. سرمایه‌گذاری هم باید تأمین شود. همین کار را با بانک توسعه اسلامی می‌توانیم در سطح وسیعتر انجام دهیم. از سرمایه‌های خارجی خیلی کم استفاده کردیم.
چندنوع می‌توانیم استفاده کنیم. یک نوع همین شیوه شماست که استفاده کنیم. نوع دیگر سرمایه‌گذاران خودشان استفاده کنند و مردم هم بهره ببرند. از سرمایه‌های خارجی هم می‌توانیم استفاده کنیم. چون بازده خوبی در توسعه اقتصادی دارد.
براساس آخرین گزارشی که از سرمایه‌های خارجی گرفتم، احساس می‌کنم علیرغم راههایی که باز شده، تأسف بار است که حدود هشت میلیارد دلار پیشنهاد دادیم که تصویب شده و کمتر از یک میلیارد یعنی10درصد عملیاتی شده است. این نشان می‌دهد  که ضعف و یا اشکالاتی در مدیریت کار بوده است. راهی است که جواب می‌دهد. چرا نتوانیم از آن استفاده کنیم؟
این موضوع فقط در بخش آب نیست، در همه بخشها این مسأله وجود دارد. دیروز مطلب مهمی در مورد ایرانیهای خارج از ایران شنیدم که پیشنهادهایی دارند. فکر می‌کنم اشتیاقی از طرف ایرانیهای خارج کشور وجود دارد که امکانات خود را داخل کشور بیاورند که مردم و خودشان از آن استفاده کنند. واقعاً یک بحث جدّی است و باید از آن بهره ببریم. پس نقطه‌ای که گره و بحران کار ما محسوب می‌شود، بحث سرمایه‌‌گذاری است و باید این موضوع را حل کنیم و در همه بخشها، بویژه این مشکل را در بخش آب با اولویت حل نمائیم.
شما حتماً با این بهره خوبی که می‌توانید از اراضی بگیرید و با دو کشتی که در این منطقه دست می‌دهد، می‌توانید این سرمایه‌گذاری را خیلی زود به کشور برگردانید.
در درجه اوّل نمایندگان مجلس، مدیران استان و آقای نورمفیدی که عاشق این منطقه هستند و در پیگیریها بسیار خوب عمل می‌کنند و با هماهنگیهایی که در استان وجود دارد، باید روی این قسمت بیشتر فعّال شوید و ما هم باید کمک کنیم.
مسأله دوم که بیش از استان شماست، مسأله کانال سراسری است. تقریباً ده سال پیش بود که وزارت نیرو مطرح کرد. تلقی من در آن وقت هر سه استان شمالی بود. بالاخره ما یک زمینه مستعد طبیعی داریم که این کانال تنها ارزش آبیاری ندارد، بلکه چند خاصیت و ویژگی‌ را برای آن مطرح کرده بودند که باید کارشناسی شود و مطالعات جواب بدهد. ما آرزوهایمان را مطرح می‌کنیم.
اگر روزی کانال سراسری از آستارا تا اترک به هم وصل شود، معمولاً دو طرف چنین کانال عظیمی، جاده‌های خیلی خوب و اتوبان سراسری برای این فاصله تقریباً هفتصد کیلومتری در عمق پنجاه متری دریا ساخته می‌شود. شاید بهترین اتوبان دنیا در اینجا خلق خواهد شد. از منظره بسیار خوب دریا، جنگل، کشاورزی و همه چیز استفاده می‌شود که سرمایه عظیمی خواهد شد. شاید یکی از بهترین مراکز جذب توریسم‌و تماشاگر از داخل‌وخارج‌کشور خواهدبود که هزینه‌های‌اضافی نمی‌خواهد.
باید دو وزارتخانه راه و نیرو هر یک مسئولیت خودشان را انجام دهند. هرچه جلوتر برویم، گرانتر می‌شود. پولی هم که شما به صاحبان زمین می‌دهید، در داخل کشور است و صرف کارهای دیگر می‌شود و گردش پول انجام می‌شود. اگر این کانال با اتوبان در این سه استان ایجاد شود، مسائل حمل و نقل منطقه را حل می‌کند.
در کنارش اگر راه‌آهن ایجاد شود، رفت و ‌آمد مردم بسیار آسان خواهد شد. محاسباتی که تا به حال شنیدم محاسبات شفاهی بود و محاسبات کتبی و با ارقام مشخص نشنیدم و باید در حد مقدور محاسبه شود.
در کشور به ناچار باید بدنبال آبیاری تحت فشار برویم. شما می‌دانید که چقدر آب در مزارع استان گیلان و مازندران تلف و چقدر زیاد مصرف می‌شود و چقدر زمینها را ضایع می‌کند! محاسبات همه‌جانبه درخصوص موجودی و مصرف آب انجام دهید. گاهی بهانه‌هایی در خصوص محیط زیست می‌آورند که این کار موجب حفظ محیط زیست می‌شود. هم زمینها را نگه می‌داریم و هم از هرز رفتن آب جلوگیری، آب زیادی کنترل و بهینه مصرف می‌شود. در آن صورت شما فرماندهی آب راخواهید داشت، ولی الان آب فرماندهی می‌کند. سیل بزرگی که می‌آید، همه ما باید خودمان را با آن منطبق کنیم. ولی اگر این طرح انجام شود، این‌گونه اتفاقات نخواهد افتاد. ‌این کانال سیلهای بسیار بزرگ را جذب و آ‌بها را نگه‌داری می‌کند.
با محاسبات ساده آب بسیاری اضافه خواهد آمد و از آن در خیلی از جاهای دیگر می‌توانیم استفاده کنیم و چیزهای زیادی هم می‌توانیم از این آب بدست آوریم و گام توسعه‌ای همه جانبه‌ و گام رفاهی بسیار بزرگی برای سه استان خواهد بود. سه استان ما با این کانال سراسری برای همیشه، بیمه واقعی ازابعاد مختلف رفاهی، توسعه‌ای، انسانی و حوادث خواهند شد.
به هر حال امروز چاره دیگری نداریم، چون نیروی انسانی، طرح، ابزار کار و تقاضای جدی هم داریم و سرمایه هم در دنیا خیلی بیشتر از اینهاست. همین طرح را می‌توان از ابعاد مختلف تعریف کرد و در جاهای مختلف برنامه‌های سیاحتی را دید و گردشگری را برای بدست آوردن سود فراوان رونق بخشید. می‌توانیم صدها شرکت نیرومند سرمایه‌ای را در این طرح بکار بگیریم. این بخش نیازمند حضور دولت است که پشتیبان و نمایندگان سه استان پشتیبانی کنند و همه کشور باید در این کار همراهی کنند. چون این طرح افتخاری برای کشور ما خواهد بود.
اگر ما این کار را انجام ندهیم، در آینده دیگران این کار را انجام خواهند داد. فعلاً مطرح شده و بخشی از آن در جایی شروع شد. انجام مطالعات‌و سایر مراحل جدّی گرفته و جوابهای مشخصی به مسئولان داده شود و مردم استان هم در جریان قرار بگیرند.
در مسائل کشاورزی در استان گلستان حرفهای بزرگی برای زدن است. پانصد هزار هکتار زمین مرغوب کشاورزی کم نظیر و هوای بسیار مساعد، امکان تأمین آب و داشتن بازار خوب برای این محصولات داریم که اگر نتوانیم از این نعمتهای آماده استفاده کنیم، خیلی بد می‌شود. وجود بیکاری در استان علامت بسیار بدی است و درچنین استانی مردم نباید بیکار باشند. مسائل صنایع تبدیلی و جنبی وجود دارد. دریای خزر از هدیه‌های الهی برای کشور و شما مردم گلستان است که در نقطه بسیار جالبی هستید. جزیره زیبای‌آشورا ده نگین بسیار زیبایی در شرایط فعلی است. در دوره‌هایی‌که روسها و شورویها بودند، اینجا کمی بسته بود. می‌توانیم آشوراده را به جای بسیار زیبایی تبدیل کنیم که همسایگان شوق سفر به اینجا را داشته باشند. اگر این منطقه در محرومیت بارز باشد، نشان‌دهنده کم توجهی ماست. اگر چنین سرمایه طبیعی در اختیار آدمهای پول ساز دنیا بود، اینجا را به جایی خیلی مشهور و دوست داشتنی در دنیا تبدیل می‌کردند.
استانهای مازندران و گلستان در ایران اسلامی و جنوب دریای خزر نعمتی‌برای کشورهستند.کشورهای همسایه می‌گویند که خداوند وقتی تقسیم می‌کرد، بهشت را به شما و جهنم را به ما داد. هر جای کشورهای اطراف دریای خزر کویر است، ولی ساحل کشور ما زیباست. باید از آن بهره بگیریم.
البته انسانهایی که در چنین محیط‌های مستعدی زندگی می‌کنند، خیلی کوشا نمی‌شوند. ما که در کویر بزرگ شدیم، به گونه دیگری هستیم. وقتی چشمه آب و درختی را می‌بینیم، حالت خاصی به ما دست می‌دهد. جویبار کوچک برای ما منظره زیبایی است. شما در جای پرآبی قرار گرفتید و هرجا که قدم می‌گذارید، سرسبز است. انشاءالله تلاش کنید که اینجا را خیلی بهتر اداره کنید.
بنده صمیمانه از بخش آب وزارت نیرو تشکر می‌کنم. امیدوارم به بقیه آرزوهایی که دارید یعنی سیصد سدی که باید بسازیم، برسید.
لازم است آقای اردکانیان درخصوص سدسازی با کمیت بالا در چین گزارش تاریخی تهیه کند. طبیعت آنها هم شبیه ماست که نصف سدهای دنیا در چین است. کارهای انسانی زیادی در آنجا انجام شده است. ما هم به نسبت آب، زمین و نیاز باید در این بخش جلو برویم که حداکثرش صد و بیست و پنج میلیارد است.
و السّلام علیکم و رحمه الله و برکاته