سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم افتتاح سازههای دریایی و کشتیسازی خلیج فارس
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السلام علی رسول الله و آله
اینجا برای کشور ما یک دنیای جدید است. خیلی مایلم که مردم بیشتر با این منطقه آشنا شوند. در گذشته با دریا و صنایع دریایی بیگانه بودیم. کشور ما از این رشته بسیار بسیار عظیم و استراتژیک مثل اکثریت کشورهای دنیا که محرومند، محروم بود، به جز چند کشور خیلی پیشرفته که قدر این صنایع را از پیش میدانستند و در دوران کشورگشایی و استعماری تجربیاتی داشتند. آنها که با نیروهای دریایی و صنایع دریایی خود دنیا را فتح و غارت کرده بودند، ارزش حضور مؤثر در دریا را لمس کرده بودند و نمیخواستند این قدرت در دنیا تقسیم شود.
مطمئناً برای کشوری مثل ما، این از بخشهای ممنوعه بوده است. به همین دلیل با اینکه بازار عظیم ایران از لحاظ مصرف کشتی و سازههای دریایی و سایر کارهای مربوط به دریا، سهم بزرگی در دنیا دارد، در عین حال در همه صنایع دریایی مجبوریم از آنها استفاده و برنامههای خود را با هزینههای سنگین، ظالمانه و زورگویانه اجرا کنیم. از افتخارات این دوره 8 ساله سازندگی این است که ما راه دریا و حضور مؤثر در دریا را به روی خودمان بازکردیم.
امروز در منطقه صنعتی کشتیسازی خلیج فارس، چند بخش آن را عملاً فعال و در صحنه دیدیم. اول خود بندر، اسکله و تجهیزات است که حقیقتاً یک سرمایه ملی بزرگ است. امروز با چنین سرمایهای در کنار منابع عظیم نفتی دریا و حملونقل عظیم این منطقه و با توجه به اینکه با آسیای میانه و روسیه هم مرتبط شدیم، شاید بتوانیم اینجا را ارزشمندترین نقطه دریایی در ساحل دریاهای دنیا به حساب آوریم که الحمدلله با این تعداد وسیع ابزاری که تهیه شده، میتوانیم فعالیتهای دیگر را بر این محور توسعه بدهیم.
نکته بعدی کشتیسازی است که از آرزوهای دیرین بود. در سفر قبلی که به اینجا آمدم، از تأخیر در کشتیسازی حسرت خوردم و پیگیری کردم. البته به خاطر موانعی که بود، با تأخیر انجام شد، ولی بحمدلله امروز شاهد شروع کار کشتیسازی هستیم که 6 فروند آن را واگذار کردیم، ولی اگر در اینجا بتوانیم توسعه بدهیم، باید در سال دهها فروند کشتی در همه سایزها و اندازهها بسازیم که این حق ما و مردم ماست. خوشبختانه نیروهای فنی و علمی ما آمادگی دارند. باید تسهیلات اداری برایشان قائل شویم و از اینکه منابع را خارجیها بخورند، جلوگیری کنیم. باید به اینجا منتقل کنیم و الان دیگر روشن است که ما کشتیساز هستیم.
بخش دیگر تعمیر کشتی است که نمونههای تعمیر را ما اینجا دیدیم. الان حوضچه طرح گلچین را داریم و با شروع کار ساخت حوضچههای خشک و بزرگ، میتوانیم تا نزدیک 500 هزار تن کشتی را تعمیر کنیم و بسازیم. با توجه به نیاز بسیار جدی که در گزارش مدیر محترم اینجا آمد، دهها فروند کشتی خودمان داریم و دهها فروند کشتی دیگر هم منطقه دارد. آنهایی که سروکارشان با خلیج فارس است و باید سالی چند بار به اینجا سفر کنند، میدانند که بهترین جای آن همین بندرعباس در گلوگاه ورود به خلیج فارس است. منطقه پسکرانه اینجا هم برای پشتیبانی و سرویسدهی کارها مناسب است. نظرم این است که از کارهای مهمی که بعداً باید انجام بدهیم و به محض اینکه برگشتیم تهران انجام خواهم داد، این است که در مرحله اول صاحبان کشتی خودمان را مجبور کنیم که کشتیهایشان را برای تعمیر به اینجا بیاورند. اگر در روزهای اول به اندازه کارگاههای مجهز دنیا آمادگی نداشته باشیم، با درآمد چند کشتی که تعمیر میکنند، اینجا هم مجهز میشود. ما باید پشتیبانی کنیم تا هویتشان را پیدا، نیرو جذب و تجربه کسب کنند و کارهای بهتری را انجام بدهند.
کار بسیار مهم دیگری که در سالهای اخیر شروع شده، همین ساخت سازههای دریایی است. سکوهای بزرگ برای حفاری و بهرهبرداری در دریا که حقیقتاً این مورد از قلههای افتخارات صنعتی کشور ماست. ما برای بازسازی همین تعداد سکوهای تخریب شده در جنگ هم احتیاج به این صنعت در سالهای آینده داشتیم، چه برسد به اینکه برنامه ما توسعه بهرهبرداری از نفت در دریاست. ما باید در دو، سه سال آینده تولید اینجا را از 450 هزار بشکه به یک میلیون بشکه در روز برسانیم. همه اینها سازههای گران قیمتی را میخواهد. به علاوه برای توسعه پارس جنوبی، پارس شمالی و سایر حوزههای گازی این منطقه که بسیار غنی است، نیاز به دهها میلیارد دلار - این رقم را درنظر بگیرید- سرمایهگذاری ارزی در تجهیزات، سازههای بهرهبرداری، انتقال و سایر خدمات جمعی دریا برای گاز و نفت داریم. این رقم اگر ده میلیارد دلار باشد، یعنی سیصد هزار میلیارد تومان، هر میلیارد دلار سیصد میلیارد تومان میدهد و ده مورد آن سه هزار میلیارد تومان میشود. این رقم، بسیار عظیم است که قبلاً با خرید و وابستگی خارجی و انتقال آن به خارج اینها را میآوردیم و بعد هم برای نگهداری و تعمیر دائماً همین قدر خرج میکردیم. الان این صنعت داخلی شده است.
همین کارخانه ماشینسازی اراک را که الان آقای مهندس ابراهیمی میسازند، 6 میلیارد تومان برای همین سکوها و سکوهای دیگری که میسازند، پول میدهند. فقط مزد ساخت را ببینید! شما 6 میلیارد تومان مزد ساخت میدهید، مواد آن جداگانه است و کارهای پشتیبانی و جنبی که دارند، جداست که باید آن کارها را هم بکنند. میبینید چه رقم بزرگی به نیروهای انسانی و فنی کشور تزریق میشود! این یک گوشه از کار است.
اگر سکوهای پارس جنوبی، پارس شمالی و سایر سکوهای تخریب شده را حساب کنیم، این رقم دهها برابر میشود. سه شرکت فعال و بیش از 200 شرکت دستاندرکار مربوط به اینها دارند کار میکنند. بچههای خودمان، تحصیلکردهها، مهندسین که از دانشگاهها بیرون میآیند، تکنسینها، جوشکارها، کارگران ماهر، حملونقل و همه زمینههای کار کشور در رابطه با همین سازههای دریایی فعال شدهاند. قبلاً همه این مبالغ را خارجیها میخوردند، آلمانیها، انگلیسیها، ژاپنیها و کرهایها میبردند. خیلی رقم بزرگی است. ما خودمان را به کارهای کوچک در کشور و به چیزهایی که هر چند آنها هم در جای خودش لازم است، سرگرم میکردیم. اقیانوس را به خارجیها دادیم و خودمان داریم در حوضچههای کوچک بازی میکنیم. در سالهای گذشته، خیلی ضرر کردیم و عقبماندگی آن خیلی زیاد است.
این هوشیاری که فعلاً پیدا شده و همه دارند تلاش میکنند که کار خودمان را خودمان انجام بدهیم، بسیار بسیار زیباست. اینکه گفتند ده میلیارد دلار، دستکم گرفتند، رقم خیلی از این بالاتر است. در ادامه کار هم هر کدام از میدانهای بعدی را در مناقصهها داریم. آنها شرکتهای خارجی بودند و هرچه میخواستند، از کشورهای جنوبی مثل خودمان رقیب میگرفتند. ما که به میدان آمدیم، دیدیم در مناقصهها از آنها هم میبریم و کارهای آنها را هم میگیریم. در دریای خزر هم وارد شدیم و در سایر مناطق دنیا هم میتوانیم وارد شویم.
الان جزو سازندهها و طراحان مهم این بخش هستیم. خوشبختانه با راه افتادن فولاد آلیاژی در هفتههای آینده، از این به بعد مواد موردنیاز هم در کشور ساخته میشود که کاملاً خودکفا و کارهای خود را در داخل کشور انجام میدهیم.
ساخت شهرک صنعتی دریایی فکر خوبی بوده که آقای مهندس نعمتزاده کردند و یا شروع شده است. از همه صنعتگران کشور دعوت میکنم به اینجا بیایند که آیندهدار است. در اینجا بسیار پرکار و فعال خواهند شد. بیایند غرفه بزنند و در تعمیر، ساخت و سایر بخشهای دریایی کار کنند.
شنیدم که بناست دانشگاه امیرکبیر شعبهاش را در اینجا دایر کند که این هم کار بسیار خوبی است. با میدان کار نیروهایش را تقویت میکند. آنهایی که از کلاس به این بندر میآیند و کارهای آزمایشهای علمی را انجام میدهند، خیلی آسان میتوانند به جای تئوری یک دانشمند عملی و میدانی شوند.
به هر حال باید خداوند را شکر کنیم که این توفیق را داد و این دروازه بسیار بسیار باارزش باز شد. فکر میکنم یکی دو سال احتیاج به پشتیبانی جدی اداری و روحی دارید که همه اینها تثبیت و تحکیم شود. موفق باشید و خداوند به شما توفیق بیشتر عنایت کند.
والسلام علیکم و رحمه الله