سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در مراسم آغاز عملیات اجرایی سد ماملو و افتتاح فاز اول شهر جدید پردیس
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السلام علی رسول الله و آله
بحمدالله آرزوی دو سه سال پیش ما به یک واقعیت تبدیل شد و باید از همت وزارت نیرو که این کار را با سرعت پیگیری کردند، تشکر کنیم. ما امروز شاهد حضور بردارانمان هستیم که برای شروع کار اجرایی سد در اینجا جمع شده‌اند.
خیلی روشن است که ما در منطقه تهران بین دماوند و ورامین و رباط‌کریم و شهریار تا کرج، هر قدر که آب داشته باشیم و بتوانیم، باید آن را با هر قیمتی که شده، به اینجا منتقل کنیم. اینجا مرکز کشور است و هر قدر که ما در این رابطه سخت‌گیری کنیم، بجاست، چون یک رشد طبیعی در این منطقه وجود دارد.
مهم‌ترین محدودیت اینجا که همیشه روی آن فکر می‌شد، همین مسئله آب است. با گزینه‌هایی که در مجموع وزارت نیرو پیدا کرده، به نظر می‌رسد که تا سال‌های آینده می‌توان به منابع آب اینجا اطمینان پیدا کرد. با آن برنامه‌ای که ما در مازندران داریم و با کانال سراسری که آب شمال را از رامسر تا گنبد در آن کانال متمرکز می‌کنیم، دیگر مازندرانی‌ها به آب سد لار خیلی وابسته نخواهند بود و در سال آینده نیازی به آن ندارند و ما با خیال راحت می‌توانیم آب سد لار و حوضه آن را برای این منطقه درنظر بگیریم.
طرحی که آقایان الان برای بازیافت آب شهر تهران دارند، طرح بسیار مهمی است و فکر می‌کنم که با آن در هر سال می‌توانیم ششصد، هفتصد میلیون متر مکعب آب را با چاه‌ها و با فاضلاب و جمع کردن آب‌های سطحی بازیافت کنیم. این رقم بزرگی است که آب کشاورزی حومه تهران را تأمین می‌کند.
این سد ماملو سد بسیار پربرکتی است(1) ، چون بیش از 200 میلیون مترمکعب آب هرز در کنار تهران را به یک آب سالم و قابل استفاده - هم در شرب و هم در کشاورزی- تبدیل می‌کند که اگر ما در شرب از آن استفاده کنیم، برای بازیافت آب کشاورزی دوباره جواب می‌دهد.
ما امسال به خاطر خشکسالی، اعتبارات انتقال آب زیاران را که در حال اجراست، تقویت کردیم که آقای مهندس زنگنه قول دادند تا زودتر آب را برسانند که امسال هم از این لحاظ مشکلی برای تهران پیش نیاید و انتقال آب به رباط کریم هم که از همه جا تشنه‌تر است، سریع‌تر انجام شود.
مطلب دیگری را که هنوز آقای مهندس زنگنه نگفته‌اند و من فکر می‌کنم که باید بگویم، آبی است که از دشت ورامین عبور می‌کند و به باتلاق‌ها می‌ریزد. ما وقتی برای بازدید از تصفیه‌خانه و جنوب تهران رفتیم، با آقای مهندس زنگنه با هلیکوپتر در مسیر رودخانه پرواز کردیم که ببینیم سرنوشت آن آب چه می‌شود. بعد از آن، ایشان به من اطلاع دادند که ما به این فکر افتادیم که در جنوب هم می‌توان یک سد زد. حدود 200 میلیون متر مکعب (به اندازه ظرفیت همین سد ماملو) آب در زمانی که مصرف نیست، رد می‌شود و می‌رود؛ چون این آب‌ها را نمی‌توان مهار کرد. فاضلاب از آب‌هایی است که اجباراً به جنوب تهران می‌رود و ما نمی‌توانیم آن را جز در نقطه نهایی مهار کنیم. اگر 200 میلیون مترمکعب آب در پایین فشاویه مهار شود، فکر می‌کنم برای کشاورزی آن منطقه، تقویت بسیار جدی است و کشاورزی آنجا از آب بسیار مطمئنی برخوردار می‌شود و تهران هم از آب‌های مزاحم سطحی و آب‌هایی که الان در جنوب تهران به خاطر تراکم آب زیرزمینی فشار می‌آورند، راحت خواهد شد. سلامتی هم برای جنوب تهران خواهد بود.
امروز پیش از آنکه به اینجا بیاییم، با هلیکوپتر در بالای تصفیه‌خانه لویزان پرواز کردیم. به زودی تونل جنوب را به شمال تهران وصل می‌کنیم تا آب‌هایی را که از چاه‌ها برداشت می‌کنیم- که اصلاً در برنامه‌های ما نبود-، به شمال تهران منتقل کنیم. مجموعه برنامه‌هایی که فعلاً در دست اجراست، اطمینانی به منطقه می‌دهد که ما برای سال‌های آینده از جهت آب شرب، کشاورزی و صنعتی در تهران نگرانی نداشته باشیم.
آقای مهندس زنگنه گفتند که تا یک هفته دیگر جواب می‌دهند. اگر بتوانیم برای شهر پردیس مستقیماً از آب سد لار استفاده کنیم، از هزینه بسیار سنگین پمپاژ نجات پیدا می‌کنیم. در طرح فعلی آقایان، 400 متر پمپاژ از لتیان به پردیس است که قیمت آب به خاطر این 400 متر، خیلی گران تمام می‌شود و در طول بهره‌برداری طبعاً انرژی گران خواهد شد و به این قیمت‌ها نمی‌ماند. اگر بتوانیم از سد لار آب بیاوریم، خیلی راحت می‌شود و حدود 10 میلیارد تومان تفاوت سرمایه‌گذاری است. 10 میلیارد تومان رقم خیلی کمی است، یعنی حدود 30 میلیون دلار. ما 30 میلیون دلار انرژی را باید بعداً صرف پمپاژ کنیم، به خاطر اینکه هر چه انرژی مصرف می‌کنیم، ارزی است و می‌توانیم آن را بفروشیم و تحصیل ارز کنیم که در مدت کوتاهی این 30 میلیون دلار را برمی‌گرداند. قطعاً به نفع خود ماست که به فکر تونل باشیم.
این کار خیلی آسان است، اشتغال‌زایی است و هزینه ارزی ندارد. ما باید این گزینه را انتخاب کنیم. وصل کردن و فراهم کردن خط‌های لوله گران تمام می‌شود و سرمایه‌گذاری برای آن مشکل است و گران تمام می‌شود. من تصمیمم را گرفته‌ام، اگر آقایان هم با این طرح موافقت کنند، در آنجا هم از آن آب استفاده می‌کنیم.
انشاءالله که این کارها عملی شود. به مردم ورامین تبریک می‌گوییم که این طرح بالاخره خواسته آنها را تأمین خواهد کرد و کمکی برای آنها خواهد بود. متشکریم.
والسلام علیکم و رحمه الله
***************************************************************
1- سرانجام بعد از گذشت ۸ سال بهره برداری سد مخزنی «ماملو» آغاز شد. عملیات احداث این سد به منظور تامین آب اراضی زراعی دشت ورامین و پاکدشت و تامین بخشی از آب شرب جنوب تهران از سال ۸۱، با اعتبار ۱۲ هزار میلیارد ریالی بر روی رودخانه جاجرود آغاز شده بود.
در مراسم بهره‌برداری از این سد، «محمود احمدی‌نژاد»، رییس‌جمهوری با تاکید بر لزوم سرمایه‌گذاری در بخش ذخیره آب در کشور گفت: «باید برای احداث سدهای جدید سرمایه‌گذاری کنیم، اما نکته مهم‌تر ایجاد نهضتی بزرگ برای استفاده درست از آب است.» وی افزود: «دولت برای سال آینده ۵۰ هزار میلیارد ریال منابع برای اصلاح شیوه آبیاری اراضی زراعی اختصاص داده است و مسوولان باید با بسیج کشاورزان، الگوسازی مصرف آب را در کشور کلید بزنند.»به گزارش پایگاه خبری وزارت نیرو به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، وی با اشاره به بیش از ۱۰۰ میلیارد مترمکعب منابع آب کنونی کشور، پیش‌بینی کرد: «در سال باید ۳۰۰ میلیون تن محصول تولید شود که این کار شدنی است.» «احمدی‌نژاد» اظهار کرد: «امیدوارم با اقدام‌هایی که تدارک دیده شده است، بتوانیم ظرف ۳-۲ سال آینده سامانی به شیوه‌های کنونی مصرف آب بدهیم و بتوانیم بهره‌وری از آب را حداقل به سه برابر برسانیم.» رییس‌جمهور در ادامه با انتقاد از شیوه مصرف انرژی در بخش‌های دولتی، اظهار کرد: «از مسوولان می‌خواهم بیشترین تعرفه‌های آب و برق را برای بخش‌های دولتی تعیین کنند تا رعایت الگوهای مناسب مصرف در این بخش‌ها اعتبار پیدا کند.» رییس جمهور همچنین خواستار اتخاذ تدابیر مناسبی برای استفاده از مواهب گردشگری دریاچه سد ماملو شد.در ادامه این مراسم، «مجید نامجو»، وزیر نیرو با بیان اینکه سهم بخش خصوصی در بخش آب و برق تا پایان سال جاری به ۳۱ درصد افزایش می‌یابد، گفت: «امسال ۳۰ هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت در بخش برق فروخته شده است اما در بخش آب بخشی فروخته و بخشی باقی مانده است که رییس‌جمهوری باید دستور اخذ مجوز فروش آن را صادر کند.»وزیر نیرو گفت: «همچنین افزون بر ۱۰ میلیارد یورو اعتبار فاینانس خارجی برای اجرای پروژه‌های آب و برق لحاظ شده است که باید مجوز قانونی آن برای اخذ این اعتبار صادر شود.» وزیر نیرو در پایان اظهار کرد: «در زمینه تامین اعتبار طرح‌ها سه تفاهمنامه با بانک‌های ملی، سپه و صادرات به امضا رسیده است.» بر اساس این گزارش، سد خاکی ماملو در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی تهران و به عنوان نزدیک‌ترین سد به پایتخت قرار گرفته است. سد «ماملو» نزدیک به ۳۰ هزار شغل را برای کشاورزان ایجاد کرده و نزدیک به یک میلیون نفر را نیز زیرپوشش آب شرب قرار خواهد داد. این سد با ارتفاع ۸۹ متر از پی حجمی افزون بر ۲۴۰ میلیون مترمکعب را در خود ذخیره می‌کند. تامین ۹۰ میلیون مترمکعب آب زراعی دشت‌های ورامین و پاکدشت و افزون بر ۱۲۰ میلیون مترمکعب آب شرب جنوب تهران و نیز نزدیک به ۳۰ میلیون مترمکعب آب صنعتی از جمله ویژگی‌های سد «ماملو» است.
تصاویر ضمیمه
