سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در دیدار میهمانان خارجی شرکت‌کننده در مراسم مجمع جهانی اهل بیت (ع)
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله والسّلام والصّلاه علی رسول الله و علی آله الاجمعین
شما نزدیک‌ترین و صمیمی‌ترین دوستان و همکاران ما در حرکت جدید جمهوری اسلامی ایران هستید و ما واقعاً نزدیک‌تر و مطمئن‌تر از شما در خارج از ایران نداریم.
باید از مجمع جهانی اهل بیت (ع) تشکر کنم که ترتیب این اجتماع را دادند. تلاشی که برادرمان آقای تسخیری کردندو گزارش کوتاهی که از ایشان شنیدم، مرا امیدوار ساخت که از این اجلاس نتیجه تحکیم وحدت اهل بیت (ع) بگیریم.
ما اگر درست حرکت کنیم، مکتب شیعه که همان اسلام خالص و مورد نظر شارع مقدس است، می‌تواند در آینده جایگاه خود را احراز کند. این به موقعیت ممتاز و فرصت مناسب پیروزی انقلاب اسلامی در ایران که پایگاه مناسب و جایگاه پرمستمعی برای عرضه افکار اهل‌بیت (ع) است، بر می‌گردد که مورد قبول همه فرق اسلامی هستند. کسی در دنیای اسلام و تاریخ اسلام منکر فضیلت اهل بیت (ع) که محور حرکت هستند، نیست. در میان اهل بیت (ع)، علی (ع)، دوّمین شخصیت جهان اسلام بعد از پیامبر (ص)، نقطه مرکزی این جریان بر حق است. شخصیتی که همه فرق اسلامی در موقعیت و افتخارات ایشان متفق القول هستند.
در این مدت ۱۴۰۰ سال تاریخ خود، برای اقتداء الگویی مناسب‌تر از علی (ع) پیدا نمی‌کنیم. این حرف ما نیست. این حرف همه فرق اسلامی است. شخصیت‌های بسیار ممتاز زمان پیامبر (ص) از قبیل سلمان و اباذر و همه کسانی که مورد اتفاق تاریخ دانان هستند، به این حرکت انتساب دارند.
در طول تاریخ هم شیعه همیشه مواضع و نظرات مترقی، عادلانه و ارزشمندی دارد. فکر ضد ظلم و ضد تجاوز هیچ وقت از شیعه جدا نشده است. عدلت خواهی همیشه در صدر برنامه‌های شیعیان در تاریخ بود که جوهر اسلام در احکام اسلامی است.
در هر مقطعی که لازم شده، جمعیت شیعه برای اقامه عدل قیام کرده و قربانی داده است. همیشه کلیات اسلام را مدّ نظر داشته که اصل اسلام آسیب نبیند. زندگی علی (ع) و دیگر ائمه و بزرگان شیعه را می‌توانید به عنوان توجه به مصلحت عامه مسلمین مدّنظر داشته باشید. هیچ وقت نمی‌گذاشتند مسئله‌ای مانع منافع کلّی اسلام باشد. چون برای همه و همیشه اصل حفظ اسلام و قرآن بوده است.
بُعد دیگر افتخارات ما خدمات علمی و فنی است که شیعه در طول تاریخ، به دنیای اسلام کرده است. آثاری که از ائمه و بزرگان ما در تاریخ مانده، به حقیقت سرمایه‌های بزرگی است. مطالبی که از علی (ع)، امام باقر (ع) امام صادق (ع) و سایر ائمه (ع) در اختیار ماست، تحقیقتآ سرمایه‌های بی پایان و سازنده‌ای است که اقیانوس بیکرانی از علم و فضیلت را در خود جای داده است.
کم هستند ائمه تاریخ اسلام که علوم آنان به مراکز مهم تعلیم و تربیت نرسد. اگر در مقاطعی از تاریخ توفیق پیدا کرده‌اند که حکومت را در دنیای اسلام داشته باشند، آنجا الگوگیری تاریخ هستند. حکومت کوتاه امیرالمؤمنین (ع)، همان دوره کوتاه امام حسن (ع) و زندگی کوتاه امام رضا (ع) در دورانی که به عنوان ولایت عهدی ظهور کردند، این‌گونه بود. حکومت‌های شیعه، حکومت فاطمیون در مصر و آل بویه در بغداد و ایران از نمونه‌های دیگر ارزشمند تاریخ اسلام است.
این‌ها نشانه‌های خوب افکار مدیریتی و سیاسی مکتب حق و حکومت شیعه در مناطق مختلف هستند. حوزه‌های علمیه‌ای مثل حوزه علمیه نجف و قم و حوزه‌های کوچکتر و در گذشته تأسیس دانشگاه‌هایی که با فکر اهل بیت (ع) به وجود آمده، مثل جامعه الازهر، نمونه‌های دیگری است که می‌تواند معرف راه ما باشد.
حرکت‌هایی که علمای شیعه در دوران و در تاریخ معاصر ما، در مقابل فجیع‌ترین جریان استکباری و استعماری بروز دادند، علل دیگری از نشانه‌ها و حقانیت ما است.
به خاطر جهادی که با لوای شیعه در عراق در زمان حکومت عثمانی با انگلیس و سایر استعمارگران غرب داشتند، کارهای بزرگی که پیش‌قراولان مبارزه با استکبار مثل سید جمال‌الدین اسدآبادی، در کلّ جهان اسلام کردند، مجاهدات افتخارآمیزی که علمای شیعه در ایران در مقابل انگلیس‌ها و روس‌ها و سایر ستمگران معاصر داشتند، امروز روشن‌ترین حرکت عدالت خواهانه و ضد ظلم و تجاوز در انقلاب اسلامی ایران تبلور کرده که شاخه‌های آن در عراق، لبنان و جاهای دیگر خود را نشان می‌دهد.
این مجموعه‌ای که من فهرست وار اشاره کردم، می‌تواند نشانگر راه و آرمان‌های ما باشد. اجتماعی که نمایندگان بیش از ۸۰ کشور تشکیل داده‌اند، می‌تواند نشانگر راه و آرمان‌های ما باشد. چنین میراث گرانبهایی را در اختیار دارند. من نمی‌دانم کدامیک از مکاتب و فرق و ادیان می‌توانند این مقدار افتخارات غیرقابل انکار را در تاریخ خود نشان دهند. البته اشکالاتی هم دارد، که در جاهای دیگر هم این اشکلات وجود دارد.
ما با چنین سرمایه و پرونده‌ای می‌توانیم بهترین مطالب را در دنیا مطرح و راهه‌ای عالی نجات بشر را ترسیم کنیم. ما به نمایندگی از شما در ایران و در سراسر دنیا این کار را کرده‌ایم و شما را از صمیمی‌ترین همکاران و همفکران خود می‌دانیم. از مشکلات این مسیر اطلاع داریم و می‌دانیم که راه بسیار پر مشقتی است.
ولی گذشتگان ما هیچ وقت به خاطر سختی راه، شانه از مسئولیت خالی نکرده‌اند و ما هم امیدواریم که در این راه خسته نشویم و بتوانیم ادامه دهیم. این بار علایم امداد غیبی و توجه خاص الهی را در حرکت مبارک خود می‌بینیم. همین که شروع این حرکت از ایران است، خودش یک اتفاق مبارک است.
ایران کشور بسیار نیرومند و سرزمینی بسیار غنی است. مردم با استعداد و قابل ستایشی دارد. منابع مادی ایران بسیار ارزشمند و فراوان است. موقعیت جغرافیایی ایران از لحاظ مسائل مهم استراتژیک امروز دنیا، امتیاز دیگری است که در اختیار انقلاب خالص اسلامی ایران قرار دارد. سابقه تمدن طولانی در ایرآن‌هم در محاسبات امروز، ارزش بسیاری برای پشتیبانی از انقلاب ایران دارد. شیعیان جهان، امروز پایگاهی قابل اطمینان مثل ایران پیدا کرده‌اند که در گذشته برای آنان چنین اتفاقی رخ نداده بود.
قرن‌هاست که ایران حاکمیت شیعه دارد؛ اما در گذشته با این ویژگی‌هایی که انقلاب ما شروع کرده؛ نبود. این حوزه‌های علمیه که ده‌ها ههزار دانشمند و صدها مجتهد عالی قدر را در خود دارد، هیچ وقت در تاریخ شیعه به این وسعت نبود. با شرایطی که امروز در دنیا است و ما آن را عصر ارتباطات می‌دانیم؛ زمان مناسبی است که مردم از ما یاد بگیرند.
برای اجلاس شما توصیه‌هایی دارم. نمی‌دانم در کمیسیون‌ها و جمع‌بندی‌های خود به آن‌ها رسیده‌اید یا نه؟ ما اگر در عرضه کردن آرمان‌ها و اهداف خود دقت به خرج ندهیم و افکار خالص را عرضه نکنیم، تحقیقاً موفقیت حاصل نخواهیم کرد. باید بپذیریم که پیرایه‌هایی به مکتب و رفتار ما بسته شد که اینان جزو معارف اصلی ما نیست و افکاراصلی اهل بیت (ع) را آلوده می‌کنند. ممکن است از آداب و رسوم هر مکتبی به مکتب خالصی اضافه شده باشد یا ممکن است گاهی نظر بعضی دانشمندان بوده که از ابتکار خود استفاده و اشتباه کردند.
نکته دومی که ممکن است راه ما آسیب ببیند، اختلافات شیعه و سنی است که در خیلی از جاها بروز می‌کند. گاهی منجربه خونریزی و کشتار و تهمت‌ها می‌شود که می‌تواند بسیار مضر باشد و مانع حرکت فکری و طبیعی اسلام شود. اگر صدر اسلام را ببینیم، انسان‌های صدر اسلام را ببینیم و هم جوشی بین بزرگان شیعه و فرق اهل سنت را ببینیم، خیلی برای ما روشن می‌شود که زندگی مشترک با همه فرق اسلامی مقدور و میسّر و بدون جنگ و خونریزی قابل دسترسی است؛ مخصوصاً برای برادران و خواهران شیعی که در کشورهای دنیا هستند، نیز ملاحظه این جهات بسیار مهم است.
ما طبیعت دولت‌ها، حکومت‌ها، ادیان و ارباب ادیان را می‌دانیم. این نزاع‌ها می‌تواند خیلی به ضرر اقلیت‌ها باشد که برادران ما در سراسر دنیا با مراعات و حفظ آن خود و فرقشان را درست کنند. البته ما اگر همه این‌ها را مراعات کنیم، به خاطر ماهیت ظلم ستیزی که داریم، معمولاً تحت فشار قرار می‌گیریم. همین وضعی که در ایران هست، در آمریکا و سایر جاها هم وجود دارد. ولی مسئله عدالت‌خواهی و ظلم‌ستیزی یکی از اصول است و نمی‌توانیم خود را از آن جدا ببینیم. به علاوه این یک اصل پذیرفته شده در میان مردمان با فضیلت دنیاست که حمایت از ظلم‌ستیزی را جزو دین می‌دانند.
ما در ایران مشغول ساختن کشوری هستیم که نمونه یک کشور مستقل صاحب رسالت و فکر است. ایران در دوران کوتاه بعد از پیروزی انقلاب، گام‌های بسیار بلندی برداشته است.
بسیاری از رشته‌هایی را که ما را به دنیای کفر وابسته می‌کرد، پاره کردیم و آزاد شدیم. هنوز هم مشغول هستیم که بقایای این وابستگی را قطع کنیم. نمی‌گویم که نمی‌خواهیم با دیگر کشورها ارتباط داشته باشیم، بلکه نمی‌خواهیم وابسته باشیم. از لحاظ تربیت نیروهای انسانی در همه رشته‌ها و بخش‌ها و به دست گرفتن تکنولوژی در بسیاری از نیازهای عصر، به خودکفایی و آوردن صنایعی که امروز برای ما ضروری است، دست یافته‌ایم.
تقویت نیروهای نظامی، به‌خصوص صنایع نظامی و تقویت بنیه‌های فرهنگی و اسلامی که از لحاظ روحی وابسته نباشیم، همه در سایه استقلال سیاسی به دست آمد. هیچ کسی نیست که به ما بگوید این کار را انجام بدهیم یا ندهیم. تلاش زیادی کردیم تا احکام اسلام و فقه به صورت قانونی در کشور اجرا شود. هنوز هم در راه هستیم و باید کمی تلاش کنیم تا به استقلال نهایی دست یابیم.
در این مدت آماده شدیم و قدرت دفاع پیدا کردیم تا بتوانیم در کشورهای جهان سوم قابل مطرح باشیم. ایران می‌تواند مثل شرکت‌های غربی در عمران و آبادی و اجرای طرح‌های مختلف در کشورهای جهان سوم نقش داشته باشد. در کارهای مهمی مثل: نفت، گاز، نیروگاه، پتروشیمی، مخابرات، صنایع نظامی و دفاعی و آنچه که امروز لازم است؛ مثل ساختن سد و ماشین‌های تولیدی و غیره، در همه این زمینه‌ها مثل کشورهای پیشرفته دنیا در هر جا که بپذیرند، می‌توانیم حضور مؤثر داشته باشیم. برای ۲۰ سال عمر ملت، آن‌هم همراه با جنگ و مسائل انقلاب، این چنین پیشرفت‌ها حقیقتاً افتخارآمیز است. ما این را از آثار حاکمیت اسلام و قرآن می‌دانیم.
از حضور شما در اینجا خیلی متشکرم و برای سلامتی و سعادت شما دعا می‌کنم.
والسّلام علیکم و رحمه الله