سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در دیدار قاریان ممتاز قرآن

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

خیلی خوش آمدید و دفتر ما را منوّر کردید، و به‌اینجا صفا آوردید. باید خدمت شما و سایر کسانی که در این دوره، زندگی خودشان را با قرآن عجین کردند، تبریک عرض کنیم.

توفیق و افتخار بزرگی است. انسان ممکن است خودش احساس نکند که چه تفاوتی هست بین حالی که انسان با قرآن مأنوس باشد یا نباشد. ولی واقعیت این است که تفاوت بسیار زیادی است. باید به رادیو قرآن و متصدیان این نهاد تبریک بگویم و از اقدامی که کردند تشکر کنم. یقیناً سهم بسیار بالایی دارند. این‌ها در عمومی شدن فرهنگ قرآن در کشورما بسیار مؤثر هستند.

سال‌ها آرام آرام این برنامه‌ها کار خودش را کرده، و امروز ما شاهد میلیون ‌ها انسان مأنوس با قرآن در کشور هستیم. از کودکان، دانش‌آموزان، دانشجویان، استادان، مردم کوچه و بازار، زن‌ها، مردها، کارمندان دولت، نیروهای مسلّح، طلّاب و همه بخش‌های جامعه، نمونه‌های خیلی خوبی را می‌بینیم که در اثر انس با قرآن شرایط جدیدی را برای زندگی خود و جامعه ما فراهم کردند. حالتی که الآن هست، - چه قرائت قرآن، چه حفظ قرآن، چه تفسیر، چه مسابقات، چه ادبیات قرآن و همه آنچه که به نحوی به قرآن مربوط می‌شود- بسیار خوب است.

این مجموعه فوق‌العاده کارساز است. به تدریج فرهنگی را در جامعه ما خلق خواهد کرد که جزء وجود ما می‌شود. زمانی از این مرحله حساس عبور خواهیم کرد که جامعه ما و فرد فرد نیروهای قرآنی همراه خودشان یک معلّم عربی در حالت خلوت و جلوت دارند. خیلی کار سازنده‌ای است. مطمئناً آثارش در قرن‌ها و نسل‌های آینده باقی می‌ماند. من یک مقدار با تاریخ اسلام و جوامع اسلامی آشنا هستم. تحوّل حضور قرآن را در دوره‌های مختلف در جوامع انسانی در میان مسلمان‌ها می‌دانم. الآن شبیه آنچه را که در ایران دارد اتفاق می‌افتد، نمی‌توانم در دنیا معرفی بکنم.

از لحاظ وسعت کار در بعضی جاها الآن این کار را با جدیت دنبال می‌کنند. مثلاً در کشورهای عربی یا به‌عنوان نمونه در سودان دیدم که به قرآن زیاد توجه می‌کنند. ولی با این شیوه که در ایران است، با عمقی که دارد، با جامعیتی که پیدا کرده، افراد تحصیلکرده و غیرتحصیل کرده، همه طبقات، همه مراحل سنّی و اصناف توجه به قرآن کردند، نیست. در سؤال و جوابها و در مسابقات خیلی خوب متوجه هستند و این نشان فهم عمیق آنان از مفاهیم قرآن است. حرف‌های خوبی از قرآن می‌فهمند. آن‌ها که به‌معانی توجه دارند، فرق می‌کنند. این وضع تا آنجایی که اطلاعات من می‌گوید - بقیه را نمی‌دانم، ممکن است چیزهایی در تاریخ باشد که من مطلع نباشم - تا آنجا که من می‌فهمم، دوره بدیعی در تاریخ توجه به‌قرآن در ملّت‌ها است. به‌همین خاطر امیدوارم جامعه ما بتواند در آینده از این موقعیت استثنایی که به وجود آمده است، خوب استفاده کند. البته این احتیاج به مراقبت دارد. نباید فکر کنیم که کار تمام شد.

اگر پشتیبانی نکنیم و کار را ادامه ندهیم، ممکن است به تدریج فراموش شود. شیاطین خیلی تلاش می‌کنند که ما را از قرآن جدا بکنند. من در زندگی شخصی خودم - البته همه دوران زندگی من زندگی تاریخی است، روستا و شهر و زندان و مدرسه و حتّی به‌این مسئولیت‌های ممتاز که رسیدم بالاخره یک زندگی قابل مطالعه است - هیچ چیزی را به‌اندازه قرآن در نقاط مثبت زندگی خودم مؤثر نمی‌بینم، نقاط منفی که خیلی فراوان دارم، عیب خیلی زیاد دارم. اگر بتوانم نقطه مثبتی پیدا کنم، بیش از همه سهم علیت آن را قرآن می‌دانم.

مطمئنم هر کس با قرآن انس بگیرد، خیلی زود متوجه می‌شود که راه درستی انتخاب کرده است. من به همه شما تبریک عرض می‌کنم. البته نباید مغرور بشویم و فکر کنیم با این مقدار کار وظایف خود را انجام دادیم. این هم لطف دیگری است که خداوند شامل حال ما کرده است که یک تشکر اضافی لازم دارد. همیشه فکر کنید که کم دارید و باید بیشتر پیدا کنید. توصیه بسیار جدّی دیگری که من همیشه به‌کسانی که با قرآن انس دارند، دارم این است که زندگی خود را با قرآن تنظیم کنند. خیلی بد است که ما ظاهراً تابلوی قرآن باشیم، ولی باطن ما با قرآن‌هماهنگی نداشته باشد. در این‌صورت نه تنها سود نمی‌بریم، بلکه ضرر می‌کنیم. انشاءالله سعی کنید خودتآن‌همیشه خودتان را مطالعه کنید. روزبه‌روز به متن و محتوای قرآن نزدیک‌تر شوید. فکر می‌کنم به اذان نزدیک شدیم. پس برای نماز آماده می‌شویم. همه شما خیلی خوش آمدید. به خانه خودتان آمدید.

والسّلام علیکم و رحمه الله