سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در دیدار فرهنگیان و فرهیختگان زابل
بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السلام علی رسول الله و آله
باید از محبتی که فرمودید و به ما فرصت دادید لحظاتی در محضر اندیشه قلم و بیان و اندیشمندان این خطه باشیم، ممنون باشیم. از حرفهای خوب و عالمانه‌ای که دکتر دهمرده، دکتر معین، دکتر نامجو وآقای گلستانی مطرح کردند استفاده کردم.
الحمدلله سیستانی‌ها خوش بیان هستند و خوب می‌توانند مطالبشان بیان کنند و نکته‌یابی و نکته‌گویی شما برای من جالب بود. من سعی می‌کنم خیلی مختصر صحبت کنم تا به جلسات بعدی برسیم.
حرفهای شما گویایی این مسأله بود که باید حقوق سیستان تأمین شود و تا جایی که استحقاق منطقه است، به آن رسیدگی شود و هیچ‌کس در نظام منکر این امر نیست و همه ما از قبل از پیروزی انقلاب می‌دانستیم که سیستانی‌ها در تاریخ ایران و تاریخ اخیر مشکل داشتند که شاید به خاطر خشکسالی‌ها و ناامنی‌ها این اتفاقات می‌افتاد، اما مجموعه عواملی است که باید روی آن حساب کرد.
فکر می‌کنم خودتان درحال حاضر راه درست را پیدا کردید و ما هم کمک کردیم. با مجموعه نیروهای فرهنگی و علمی که امروز در سیستان هستند، فرصتی استثنایی شده که بتوانید از این موقعیت کارشناسانه استفاده و راهکارهای مناسب برای بهتر شدن وضع منطقه پیدا کنید. از لحاظ کلی ما بطور جدّ تأکید می‌کنیم که اینجا منطقه‌ای استراتژیک است و نگه داشتن اینجا بصورت منطقه‌ای مرفه، آسوده و راحت وظیفه‌ای حکومتی و ملی است. جاهای دیگر هم هست که همین خاصیت و وضعیت را دارند، ولی سیستان یکی از جاهای پرجاذبه برای مسائل امنیتی و اساسی است.
بنابراین این پذیرش در منطقه نباید جای نگرانی ایجاد کند. در آمایش سرزمینی در مجمع تشخیص امتیازات زیادی به این منطقه تا چابهار داریم. بنابراین این در سیاست نظام است. شما می‌گویید باید منابع رفاهی را در اینجا متنوع کنید که تنها به کشاورزی و دامداری وابسته نباشید و صنعت و گردشگری و خیلی چیزهای دیگر داشته باشید. ولی در هر صورت باید متوجه طبیعت اولی سیستان باشید.
به هرحال اگر همه چیز درست باشد و آب و کشاورزی و فضای سبز نباشد، این شنهای روان موجب آزار و اذیت خواهند شد. باید برنامه‌ریزی و فضا را درست کنید. خوشبختانه الان ظرفیت خوبی دارید. امروز عصر موفق شدم از مرکز تحقیقات وابسته به دانشگاه زابل که آقای دهمرده خیلی عالمانه آنجا را تنظیم کردند، دیدن کنم. جای خیلی مناسبی است. شما دانشگاههای خوب، مردم با استعداد و تیزهوش و جوانان خیلی مستعدی دارید، پانزده هزار دانشجو در این شهرستان امتیاز بسیار خوبی است. بیایید از این استعدادهای درخشان و مرکز تحقیقات که به طرف کاربردی حرکت کردید، استفاده و همه دردها و نیازها را به خوبی شناسایی و برای آنها راههای اجرایی، علمی و کاربردی طراحی کنید و به سطح انبوه برسانید که می‌توانید به خوبی از این امکانات استفاده کنید. تأکید ما در مسأله حفظ آبها و بهره‌برداری درست از آن است.
تاریخ سیستان نشان می‌دهد که بطور میانگین حدود چندین میلیارد متر مکعب آب از طرق مختلف برای شما ایجاد می‌شود. اگر نگذاریم به هدر برود، خیلی خوب است. عکسهای ماهواره‌ای نشان می‌دهد که وقتی هامون خشک است، آبهای عطیمی وارد زابل و از آنجا خارج شده است. ظرفیتهای بسیاری دارید که می‌توانید از طریق چاه نیمه‌ها و گود خاتم آن را ذخیره کنید و دریچه هامون را به گونه‌ای تنظیم کنید که اگر خواستید آب بیرون برود، این اتفاق بیفتد و شما آن را هدایت کنید. نه اینکه آب برای شما تعیین تکلیف کند.
سدسازی برای ما کاری آسان و طبیعی است و از این طریق می‌توانید از آب محافظت و در طول سال از آن بهره‌برداری کنید. ظرفیت آب اینجا حدود دوازده میلیارد مترمکعب است، لذا از این مقدار آب حفاظت کنید. اگر هامون ظرف سه سال پر می‌شود، نباید اجازه دهیم این آب به هدر برود.
برای مصرف آب از سیستم گلخانه‌ای استفاده کنید و دامداریها عالمانه‌تر. در اینجا پرورش شتر مرغ را دیدیم که چگونه و به چه سرعتی تولید می‌شود! به چه حجمی می‌تواند بازده داشته باشد! این کار می‌تواند در خانه‌ها و روستاها هم تولید شود. دامهای اصیل در اینجا هست که در خیلی از جاهای کشور از آنها استفاده می‌شود. لذا دام، طیور، کشاورزی، باغداری و صنایع دستی می‌توانند برای شما منبع باشند تمام اینها کارهایی است که به درد منطقه می‌خورد. مخصوصاً با هدف که الان طراحی شده که اینجا مرکز اساسی کریدور شمال و جنوب شود. در گذشته کشورهای شمال، پشت پرده آهنین بودند و الان مرکزی است که بهترین مسیر برای آسیای مرکزی و بالاتر از آن، یعنی روسیه هستیم. سرزمینهای بزرگ هندوستان و چین، هم مایلند که از طریق دریا راه میانبری داشته باشند. هندیها آمادگی دارند که سرمایه‌گذاری کنند. لذا خیلی کار سختی نیست که اینجا را شاهراه شمال و جنوب کنیم و ایستگاه مهم این مسیر باشد.
تجارت و خدمات بازرگانی امروز در ثروت دنیا حرف بزرگی را در اداره و ثروت و اقتصاد می‌زنند. در قدیم جاده ابریشم را تعریف کردند که الان باید به شکل امروزی و جدید شکل بگیرد. ما موقعیت بسیار بالایی داریم.
می‌توانیم در چاه‌بهار بهترین مراکز بندری را داشته باشیم، در ساحل اقیانوس با ویژگیهای خاص آن و شرایطی که اینجا دارد، حتماً در آینده مرکز عبور و مرور مهمی را خواهیم داشت که نبض ارتباطات خواهد بود.
شهر سوخته مظلوم است و باید برای افتخارات سیستان و بلوچستان از این شهر استفاده کنیم که چیزهای عظیمی در این شهر هست. همه شما افتخارات این منطقه را می‌شناسید که این امر برای ما خیلی با اهمیت است. در گذشته بعد از مالیات مصر، مالیات سیستان در درجه بعدی قرار داشت. باید تحقیق کرد که چرا الان این شرایط نیست؟
بنابراین الان هم باید از آبها به نحو درست در صنعت و کشاورزی و چیزهای دیگر بهره بگیریم. تا در جایی آب نباشد، تمدن هم خلق نخواهد شد و به اندازه آب می‌توان تمدن خلق کرد. الان با این دانشگاهها و استعدادها و ظرفیت طبیعی و تکنولوژی جدید دنیا و موقعیت طبیعی منطقه و توجه حکومت، می‌توانیم اینجا را به یکی از نقاط حساس کشور تبدیل کنیم.
در چشم‌انداز 20 سالهای که مطرح است، فقط روی حروف و کلمات تکیه نکردیم، روی همه مسائل بحثهای کارشناسی دقیقی صورت گرفته است و برنامه‌ای تدوین شده که اگر با برنامه‌ها و بودجه‌های سالانه و روشهای اجرایی خاص اجرا شود، ایران به عظمت واقعی خود خواهد رسید. مجموعه ایران بسیار بسیار ارزشمند است. یکی از پرسابقه‌ترین تمدنهای دنیا به خاطر طبیعت در ایران است و در عصر ارتباطات موقعیت ما بهتر و بیشتر شده است. موقعیت استراتژیک و جغرافیایی سیاسی کشور ما بسیار ارزشمند و منابع ما بسیار زیاد است و خداوند هم با ماست.
صاحب مکتبی هستیم که کسی مثل علی‌بن ابیطالب (ع) الگوی ماست که همه دنیا آرزو دارند که چنین الگویی داشته باشند و زندگیشان را با او هماهنگ و مطابقت نمایند. خداوند هم در شرایط مختلف به ما کمکهای بزرگی کرده و آخرین کمک شرایطی است که در اطراف ماست و می‌بینید که چگونه خداوند دشمنان را از پا در می‌آورد و صدام و منافقین چه روزگاری پیدا کردند و آنها چقدر به ما ظلم کردند و آمریکا در چه باتلاقی گرفتار شده است و امروز باید جواب دهد.
در خبرهای امروز آمده بود که طی این دوسال حدود دویست میلیارد دلار هزینه کرده است و برای بودجه امسال حدود هشتاد میلیارد دلار درخواست کرده که در عراق هزینه کند. اینها به دنبال پول و نفت ارزان آمده بودند و می‌خواستند دشمنان خودشان را بکشند که خودشان بطور مرتب تابوت سربازان خودشان را به آمریکا می‌فرستند که خیلی گرفتار شدند.
خواجه نصیرالدین در برابر خون‌خواریهای مغول مکتب اهل بیت(ع) را نجات داد و عراق را مرکز تشیع قرار داد که کار عظیمی بود و همین کار بوسیله حوزه علمیه نجف در حال تکرار است و علمای نجف این کار را انجام می‌دهند و خداوند به دست دشمن اسلام دشمن دیگری را از بین برد و امروز در شرایطی که آمریکا کشته می‌دهد و هزینه می‌کند، عراقیها به حق خود می‌رسند که در گذشته حق اکثریت آنها ضایع می‌شد. انشاءالله انتخابات آنها به نتیجه برسد و ببینید که خداوند ظالمین را به وسیله خودشان از زمین محو می‌کند و مظلومان را به حق خودشان می‌رساند. لذا تدبیر باید همراه با شجاعت و اقدام باشد، دنیای اسلام ضمن اینکه در معرض تهدید است، در شرایط یک فرصت استثنایی است. یک میلیارد و نیم مسلمان و حدود 57 کشور هستند که نزدیک 20% تولید ناخالص جهانی را دارند، ولی آمریکا با دست خود و با کارهایی که در عراق، فلسطین و افغانستان کرد، نفرت این جمعیت عظیم را نسبت به خود بیشتر کرد.
الان ملتهای اسلامی بیدار شدند و انقلاب اسلامی هم در این بیداری و هوشیاری نقش بسیار بزرگی را ایفا کرد. هرچند بلندگوهای گوش خراش استکباری و صهیونیسم عربده‌های زیادی کشیدند و نگذاشتند بسیاری از حقایق انقلاب اسلامی به گوش مردم دنیا برسد، ولی همین مقدار که رسیده، موج آن کار خود را کرده و اثرگذار بوده است. الان بسیاری از ملتهای اسلامی هوشیار و بیدار هستند و اگر دولتهای آنها روابط نادرستی با اجانب دارند و از آنها فرمانبری می‌کنند، ولی ملتهای آنها هوشیار هستند. آینده برای امت اسلامی آینده قابل توجهی است، البته رهبران، بزرگان و دانشمندان و اهل قلم و بیان باید با هوشیاری این وضع را هدایت کنند و اسلام را به موقعیت خود برسانند.
هیچ مکتب دیگری چه از نوع مکاتب مذهبی و سیاسی به اندازه اسلام نه ظرفیت اسلامی دارد و نه نیروی انسانی و نه جاذبه‌ای برای انسانها دارد. لذا این شرایط زمانه ماست، اما سنت الهی و شرایط زمان طوری است که رسیدن به نتیجه بدون مبارزه، مقاومت و تلاش مقدور نیست و خداوند هم قومی را که استحقاق ندارد، بالا نمی‌آورد. ما باید قدم برداریم و خداوند هم به ما کمک خواهد کرد و به کار ما برکت می‌دهد.
همین حرف برای زندگی و آباد کردن منطقه سیستان شما هم مصداق دارد که زمینه‌ها‌مساعد است. تلاش کنید و ما امیدواریم شاهد باشیم که شما در سالهای آینده بر طبیعت مسلط شوید و خشکسالی را مهار کنید و از این فرصت بهره بگیرید و از منابع خوب استفاده کنید و دیگران هم وظایف خودشان را نسبت به شما انجام خواهند داد.
والسّلام علکیم و رحمه الله