سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در دیدار با مدیران کل صنایع استانها و مدیران کارخانجات سیمان
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدالله والسلام علی رسول الله وآله
همکاران خوب ما، نیروهای ستادی و مدیران در صحنه و مدیران بخش سیمان خیلی خوش آمدند. من نباید در این جلسه بسیار مهم، زیاد حرف بزنم، چون جلسه بعد، اولین جلسه مجمع است و تأخیر من مناسب نیست. باید به موقع به آنجا بروم و حرفهایم را برای جلسه بعدی میگذارم. همانطور که ایشان گفتند، ما میخواهیم برنامههای شما برای سال 2000 را ببینیم. بنابراین آن جلسه را زودتر خواهیم گذاشت.
بنده از زحماتی که شما در صنعت کشیدید، کاملاً راضی هستم و این ارقامی که آقای مهندس نعمتزاده گفتند، حقیقتاً برای کشور و انقلاب، افتخارآمیز و برای آینده امیدوارکننده است. مقداری طول کشید تا بتوانیم صنعت را به رونق برسانیم و در جامعه باور ایجاد کنیم. سیاست کشور روی توسعه صنعت است، چون از قدیم این فرهنگ در کشور، مثل خوره مردم ما را میخورد که اینجا باید صنعت مونتاژ باشد و ما مصرفکننده باشیم.
بحمدالله سیاستها عوض شد و سیاست درست پیش آمد. بخش صنعت محور است. گرچه ما اهمیت فوقالعادهای برای کشاورزی قائل هستیم، اما کشاورزی هم با صنعت میتواند رشد کند. کشاورزی دیمی، قدیمی و سنتی که میدان ندارد. آب محدود، ما را محکوم میکند که هم برای حفظ و هم برای مصرف آبها و هم برای نحوه کشاورزی از صنایع مدرن و از آخرین دستاوردها استفاده کنیم. بنابراین صنعت به همه بخشهای کشور خدمت میکند و این پایه را باید محکم کنیم. با همین فکر سرمایهگذاریهای خوبی انجام شد. گرچه اگر دستمان باز بود، خیلی بیش از این کار میکردیم.
این شاخصها و آماری که آقای وزیر صنایع امروز گفتند،(1) اگر همینطور در اختیار مردم قرار بگیرد، عامه مردم را خیلی خوشحال میکند. صنعتگران کم و بیش میدانند، ولی شاید مردم به این صورت ندانند. کیفیت و همچنین کمیت صنعت، روال رو به رشدی داشته و یک مقدار مشکلات ارزی داشته و در دو سال گذشته وقفهای به وجود آورد که همان وقفه هم میتواند برای ما سازنده باشد. چون توجه شد به اینکه باید به فکر باشیم تا ارز خود را از داخل خود صنعت دربیاوریم.
رشد خوب صادرات صنعتی در دو سال اخیر نشان میدهد که این مسئله جدی است، با اینکه به خاطر اینکه مسائل داخلی که پیدا کرده بودیم، صادرات شما را محدود کردیم و آن آزادی سالهای قبل را نداشتید. سیاستی که خیلی خوب میتواند صنعت را رشد بدهد، این است که واقعاً دستتان باز باشد تا بتوانید در دنیا رقابت کنید. نباید صادرات را محدود کنیم و باید ارز صادرات را به خودتان بدهیم تا با حرکتی که میتوانید خودتان تنظیم کنید، کار کنید. اما سیاستهای خاصی که در دو سال اخیر تحت شرایط خاصی انتخاب شد، این محدودیت را لازم داشت و ما هم از آنچه که انجام دادیم، راضی هستیم. به خاطر اینکه اگر نمیشد، ممکن بود همه چیز را از پایه زیر سؤال ببرد. الان آرامشی در کشور به وجود آمده که گرچه حرکت آرامتر شد، ولی این حرکت مطمئنتر ادامه پیدا میکند.
خوشبختانه وضع ارز ما قابل اعتماد است. امیدواریم امسال بیش از سال گذشته، به شما ارز بدهیم و میدانیم که کالاهای واسطه در کشور زیادتر شده است. ارز را هم خودتان تولید کردید و مواد اولیه در بخشهای فولاد، آلومینیم، مس و مواد پتروشیمی و معدنی بیشتر شده است.
بنابراین به همه ابعاد که نگاه میکنیم، سال جاری را باید سال خوبی حساب کنیم. به تدریج باید فضا را باز کنیم تا شما از ارز خودتان بیشتر استفاده کنید. به خاطر اینکه شوک به بازار ارز وارد نکنیم که آثار منفیاش به شما هم برمیگردد، این کار هم باید به تدریج انجام شود. صنعت ما در دنیای خارج از ایران اعتبار پیدا کرده و شما در انواع ایزو نه هزارها* وارد شدید که این میدان جدیدی را در خارج برای شما باز میکند.
رشد صادرات شما نشان این است و در داخل هم با این استانداردها اعتماد پیدا شده است. امروز مردم در اکثر محافل خیلی از محصولات صنعتی را با محصولات خوب دنیا قابل مقایسه میدانند. در ایران فرهنگ خارجی پسندی که خیلی مزاحم بوده، به تدریج دارد جای خودش را به اعتماد به صنایع داخلی میدهد. من احساس میکنم تحول میمون و مبارکی دارد اتفاق میافتد و شما هم باید با مطمئنتر کردن محصولات و با معرفی کردن بهتر و با تبلیغات و آشنا کردن مردم، به کیفیت خوب صنایع کمک کنید. در مواردی که در کیفیت مسامحه میکنند، سختگیری کنید. ما باید استاندارد و همچنین معرفی کردن کالاهای خوب و امتیاز دادن به صنعتگران قابل اعتماد را جدی بگیریم.
صنعت سیمان همانطور که آقای نعمتزاده گفتند، ملاک سازندگی کشور است. با قیمت نازلی که درنظر گرفتیم، گرچه یک مقدار کار شما را مشکل میکند، مردم، جامعه، صنعت و سازندگی را با همین ملاحظه تقویت میکنیم. به تدریج هم این کار را خواهیم کرد. باید از تولید سیمان به اندازه کافی برای نیاز داخلی و صادرات مطمئن شوید و با این تعداد زیادی کارخانه که به زودی افتتاح میشوند، به آن مرحله میرسیم. زمان زیادی طول نمیکشد. شاید انشاءالله تا اواخر سال آینده به آن ظرفیت خوب برسیم. آن موقع میتوانیم تصمیمات مطمئنتری روی منافع کارخانهها بگیریم. گرچه از وضعی که تا به حال بوده است هم نباید ناراضی بود. منتها من فکر میکنم بهتر از این باید بشود.
از میدانهای بسیار بسیار جالب شما صادرات خدمات مهندسی و فنی است که خوشبختانه این دریچه باز و حرکت معکوس شده است که تحول خیلی بزرگی در کشور است. کاری که هیچ کس فکر نمیکرد که ما از طلسم واردت در ابعاد فنی، مهندسی و کالا، نجات پیدا کنیم. این حرکت معکوس و باز شدن دروازههای کشورهای دیگر به روی شما شروع خوبی است. انشاءالله با حسن عمل و کار خوب بتوانید قدمهای اولیه را برای قدمهای بزرگ آینده سرمایه کنید.
ارقامی را که برای سال 1400 گفتید، رویایی نمیدانم، بلکه آنها را واقعی میدانم و انشاءالله به شما هم کمک خواهیم کرد. در حقیقت به خودمان کمک میکنیم. شما به ما کمک میکنید و بخش صنعت تا حدود زیادی در این سالها برنامه را سرافراز کرد. صنعت هم محدود به محدوده کار شما نیست. صنایع شما در خیلی از کارخانهها در وزارت نیرو، وزارت نفت، وزارت مخابرات و سایر جاهایی که خودشان متصدی صنعت هستند، مثل معادن، فلزات و همه جا خیلی کارگشاست. به هر حالا این بنیه صنعتی از آنها پشتیبانی و مدیریت آنها را قوی میکند.
ارقامی که آقای مهندس نعمتزاده گفتند، بیشتر در محدوده شما نبود. ولی اگر این ارقام را با دیگر دستاوردهای صنعتی با هم مطرح کنیم، خیلی گویاتر میشود.
به هر حال بنده از محبتی که کردید، صمیمانه تشکر میکنم. از هدیهای که به عنوان قدردانی از برنامه دادید که مال خود شماست، تشکر میکنم. انشاءالله باز هم شما را خواهیم دید.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
* اصطلاح «ایزو» از حروف اختصاری International Organization for Standardization به مفهوم سازمان بینالمللی استانداردسازی است که یک مجمع بینالمللی از سازمانهای استاندارد کشورهای عضو، آن را تشکیل میکند. ایزو یک شبکه از مؤسسات استاندارد ملی در 147 کشور دنیاست که بر پایه یک مرکز در هر کشور و یک مرکز اصلی در شهر ژنو سوئیس فعالیت میکند و وظیفه هماهنگی مراکز مختلف را دارد. ایزو یک مؤسسه غیردولتی است، یعنی هر کدام از اعضای آن الزاماً نماینده ملی کشور خود نیستند. ایزو مانند یک پل ارتباطی عمل میکند که هم رضایت کسب و کار و هم درخواست عموم را تأمین میکند. در سال 1987 میلادی کمیته فنی 176 سازمان ایزو (ISO/TC 176) سری استانداردهای ISO 9000 را به جهانیان ارائه نمود. هدف از تدوین این سری استادندار، به وجود آوردن الگویی بینالمللی برای پیادهسازی و استقرار سیستمهای مدیریت و تضمین کیفیت بوده که مورد استقبال فراوان در سطح دنیا قرار گرفت. سیستم های مدیریت کیفیت به منظور حفظ سطح کیفیت تعریف شده و بهبود کیفیت از طریق اصلاح فرایندها، در سازمان پیادهسازی میشود. در واقع استاندارد ایزو به یک محصول خاص داده نمیشود، بلکه فرایند تولید کالا یا خدمات را در یک واحد تجاری مورد ارزیابی قرار میدهد.