سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در جمع مسئولین فرهنگستان زبان و ادب فارسی
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدالله والسلام علی رسول الله و آله
خوشحالم از اینکه لحظاتی را در خدمت طرفداران ادب و دانش و سرمایههای فرهنگی کشور هستیم و از اینکه بخشی از آرزوهایی که برای تجدید حیات فرهنگ و ادب فارسی در سرمان میپروراندیم تحقق یابد، خوشحالیم. همّت زیادی لازم دارد که ما این راه را به پایان برسانیم. فرصت مناسبی است که با محتوایی که جامعه اسلامی ایران پیدا کرده، زبان فارسی مسئولیت انجام رسالت پیامرسانی ایرانیهای دانشمند، پراستعداد و مستعد مطرح شدن را به دنیا برساند.
خود شما میدانید که زبان موقعی میتواند فراگیر و حامل پیام و محتوای سازنده است که فنی باشد. الفاظ به تنهایی کارساز نیستند. زبان با محتوا شروع میشود و جاذبه، اعتبار و احترام پیدا میکند.
مدتی بود که ایران از دغدغه پیامرسانی و جلوداری حرکتهای سازنده دور بود. ایران با سابقه مشعشعی که دارد، گواه خوبی است که ایرانیها حق و امکان آن را دارند که قافله سالار یک حرکت انسانی و فکری باشند. در اولین فرصتی که شرایط تاریخی اجازه داد، ایران توانست حرکت نماید و خودش را مطرح کند. در مدت کوتاهی، تاریخ، با چند پیام سیاسی، دینی و اجتماعی که توسط امام به عنوان رهبر دریافت کرد، دوران مبارزه را آنچنان پشت سر گذاشت که هر چیزی بنام انقلاب به سبک ایران جای خودش را در دنیا باز کرد. اگر چه بوقهای تبلیغاتی استکبار نگذاشتند و نمیگذارند که خیلی اثر کند، ولی نتوانستند آن را خاموش کنند و هنوز هم به همین عنوان مطرح است.
دوران تثبیت انقلاب را به گونهای پشت سر گذاشتند و یک مقدار با دیکتاتوریهای معمول دنیا مواجه شدند و یک مقدار هرج و مرجهای داخلی بعد از انقلاب را که به جنگ داخلی و خونریزیها و برادرکشیها انجامید، تحمل کردند و خود را در زیر یک پرچم و یک قانون اساسی و یک جغرافیای واحد نگه داشتند.
دوران دفاع را به گونهای گذراندند که دفاع به سبک ایران اسلامی آرزوی هر ملت و کشور خواهان استقلال است. تنها و روی پای خودش و با امکانات خودش و با پایمردی و ایثار مردم، پوزه همه دشمنان گردن کلفت را که پشت سر حزب عراق سنگر گرفته بودند، به خاک مالید و بدون هیچ دستاوردی آنها را از مرزهای خودش بیرون کرد. برای اولین بار در جنگهای گرفتار شده ایران که در گذشته هم اینجوری بود، نه تنها خاکش را از دست نداد، بلکه با تدبیر در خانه دشمن، به وسیله سازمان مللی که زیر نفوذ آمریکا، اسرائیل و حامیان دیگر عراق بود، عراق را محکوم و حقانیت کشور خودش را ثابت کرد.
پس از آن، در دوران سازندگی، در شرایطی که هیچ کس باور نمیکرد، ایران با دست خالی بیرون آمده از هشت سال جنگ که بسیاری از امکاناتش را در جنگ از دست داده بود و بسیاری از مردهای ایرانی به خاطر آن شرایط از ایران رفته بودند، زندگی خود را شروع کند و تحت فشار آمریکا، اسرائیل و همه باندهای استکبار و با همه محدودیتهای اقتصادی که بر ما تحمیل کرده بودند، نشان دادیم که اگر ملتی مسلمان باشد، میتواند خودش را بسازد و نیازهایش را تأمین کند. شما شاهد این حرکتهای سازنده در همه زمینههای مورد نیاز جامعه هستید. ما اکنون در همه زمینههای علمی، فرهنگی، اقتصادی، کشاورزی، دام، شیلات و صنعت شاهدیم که در همه ابعادش به موفقیت و ثبات رسیدهایم.
من میدانم که بسیاری از دولتهای در حال توسعه جهان سوم الان خوشحالند که از ایران الگو بگیرند و تجربه ایران را بگیرند و منتقل کنند.
زبان فارسی میتواند پیامآور چنین افتخاری از تاریخ ملتی به اندازه تاریخ بیست و سه ساله پیغمبر اکرم (ص) در صدر اسلام باشد. این زبان میتواند با پلاکارد و رشد خودش، این دستاوردها را با تعبیرهای شیوا و زیبا معرفی کند. هر تعبیری را که شما بکار ببرید، باید ترجمه کنند تا برایش معادلی در زبان خودشان پیدا کنند. همانطور که ما الان تعداد زیادی از واژههای غربی را بالاجبار در کشورمان داریم و باید زحمت بکشیم تا معادل آنها را بسازیم. الحمدلله امروز فرهنگستان فارسی و ادب و سایر فرهنگستانهای علوم و علوم پزشکی را داریم پاهایش محکم شده و مقرراتشان کامل است. الحمدلله برحسب اولویت خودشان، شخصیتهای نیرومند علمی و ادبی را همراه خودشان دارند که با اعتبار و احترام توأم است.
این موقعیت خوبی است که در این نقطه از تاریخ در اختیار ادب و فرهنگ گذاشته شده است و شما هستید که باید برای نشر مبانی کمک کنید. ایران زادگاه تجلیل حیات و تمدن واقعی اسلام است که قطعاً تاریخ به جای اینکه توسط عرب و سایر اقوام نوشته شود، توقعش این است که در ایران نوشته شود.
متشکریم که هر روز آثاری از شما منتشر میشود و از این هدیه بسیار بسیار زیبا که واژه خوب ایرانی و حاصل زحمات شماست، تشکر میکنم و امیدوارم که بعداًهم شاهد این هدایا از طرف شما باشیم.
و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته