سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در جمع مسئولان مالیاتی کشور
بسم‌اللّه‌الرحمن‌الرحیم
«اَلâحَمâدُالِلّûهِ ربِّ الâعûالَمین وَ اَلصَّلûوهُ وَالسَّلاûمِ عَلیû رَسولِ اللّûهِ و آلِهِ أَجâمَعیüنâ»
در نظام مالیاتی جمهوری اسلامی ایران، هدف سیستم مالیاتی کشور نزدیک کردن درآمد و مصرف و کاهش فاصله بین مردم است.
آنچه از مجموع مطالعات و برخوردها برمی‌آید، به‌نظر می‌رسد، در گذشته بدآموزی مالیاتی در مردم بود و ریشه اساسی این بدآموزی فاصله‌ای بود که در گذشته بین مردم مسلمان و نظام حاکم وجود داشت.
مردم حکومت‌ها را غاصب می‌دانستند، افراد صالح، وارد نظام نمی‌شدند و اگر هم وارد می‌شدند با اجازه خاص بوده است. اخیرآ نیز که شکل مبارزه پیدا کرده بود، افراد به‌صورت نفوذی وارد می‌شدند. بنابراین مسائل حکومتی با ملت انسجام نداشت، به ویژه در بعد مالی که مسلمانان این گونه می‌اندیشیدند و این ریشه فرهنگی بر مردم نفوذ کرد که نه تنها وظیفه مالیاتی را برای خودشان تشخیص نمی‌دادند، بلکه هر قدر می‌توانستند از مالیات فرار می‌کردند.
تردید در پرداخت مالیات هنوز بین برخی از تحصیل‌کرده‌های دینی وجود دارد. برخی‌ها فکر می‌کنند مالیات یک جریان شرعی نیست، حتی در نظام اسلامی و فکر می‌کردند که مالیات، همان خمس و زکات و وارد دیگر است. البته آنها جزو بودجه حکومت است. اما ماهیت آن، متفاوت با مالیات است.
زمانی که لایحه مالیات به مجلس آمد به‌طور جدی، در بین مراجع دینی بحث شد تا اینکه امام مسأله را حل کردند، وگرنه می‌توانست فتنه‌ای پدید آورد، در حالی که در زمان حکومت پیامبر و
حضرت علی نیز مالیات وجود داشت.
مشکل دیگر این است که هرکس مالیات می‌دهد، به‌شکل آن را به جامعه منتقل می‌کند. ممکن است دولت درآمدی داشته باشد و مالیات را از افرادی که مالیات می‌دهند بگیرد، ولی در عمل مالیات را مصرف کننده می‌پردازد. وضع در حال حاضر این طور است که اگر شما، مبلغی را از مستغلات بگیرید، دو سال دیگر این مالیات از مستأجر به‌شکل دیگری گرفته می‌شود. مردم وقتی مالیات می‌دهند به‌نحوی آن را منتقل می‌کنند، به‌جز قشر حقوق بگیر که نمی‌تواند آن را انتقال دهد. اگر مالیات این گونه باشد، نه تنها هدف مالیاتی را تأمین نمی‌کند بلکه ضد آن نیز هست.
یکی از هدف‌های مالیات آن است که درآمد و مصرف را به‌هم نزدیک کنیم و فاصله بین مردم را کم کنیم. اگر مردم مالیات را وظیفه ملی و دینی خود بدانند مانند خمس و زکات، ریشه فکری و تربیتی در سطح جامعه لازم دارد. تحقیقآ در حکومت اسلامی، بین مالیات ندادن و خمس ندادن تفاوتی نیست. این فتوای امام است.
اکنون شما ابزار دینی را در اختیار دارید. فتوای مرجع تقلید موجود است و مبانی اسلامی هم گفته شده و نیز شیوه‌های تبلیغی هم برای آگاهی مردم بسیار مهم است و آنگاه ما می‌توانیم مدعی ارائه الگوی موفق مالیات اسلامی در دنیا باشیم.