سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در جمع فارغ‌التحصیلان سازمان پرورش استعدادهای درخشان
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السلام علی رسول الله وآله
خدمت شما مسئولین و دانش‌آموختگان این بخش با ارزش تعلیم و تربیت کشور اسلامی خوش‌آمد عرض می‌کنیم و از شما استعدادهای درخشان برای ابراز لطفی که به بنده کردید، صمیمانه متشکرم. البته هدیه واقعی شما همین کار خودتان، تحصیل خوب و پرورش استعدادهاست. عزیزترین ذخیره الهی برای بشر، همین استعدادهای مثبت، درخشان و خیلی روشن است. بهترین ودیعه الهی روی زمین، به انسان‌ها، از میان همه موجوداتی که ما می‌شناسیم، همین سرمایه عقل، خرد، استعداد، درک و تفهیم است. اگر این را از انسان بگیریم، با حیوان و با جمادات دیگر تفاوتی ندارد. ما با همین استعدادها امتیاز پیدا کرده‌ایم و فصل مفید انسان و موجودات دیگر همین جاست. حتی موجودات بسیار مقدسی مثل جن و فرشته‌ها داریم که استعدادهایشان به صورتی که ما داریم، نیست. آنها هر چه دارند، نقد است. خداوند در وجود همه انسان‌ها چیزی را به ودیعه گذاشته که یک ماده خاص و نیروی قابل توسعه و بی‌پایان است که رشد و کمالش تمام نمی‌شود. هر قدر این نیرو و این استعدد در انسان بیشتر باشد، امتیاز واقعی دارد و یک موهبت الهی است. وظیفه ما به عنوان انسان و به خصوص مدیران جوامع، این است که از این نعمت و ودیعه الهی بهترین استفاده را بکنیم و شکر درست خداوند این است که این عزیزترین و تواناترین
اثر خلقت الهی و آفرینش را درست پاس بداریم و آن را متبلور کنیم.
بنابراین توجه به استعدادهای درخشان و فراهم کردن وسایل رشد و توسعه اینها یک وظیفه جدّی برای جامعه است. برای هر فرد مستعدی هم وظیفه شخصی است که این لطف خداوند را نادیده نگیرد و ضایع نکند. خرد کردن استعدادها به طور کلی ظلم به بشریت و خداست. در هر سطحی، هر چه نعمت، عزیزتر باشد، خرد کردن آن هم ظلم بیشتری است. ما حرکت مثبت و موفقی در توجه به استعدادهای جوان‌هایمان داشتیم که آثارش را کم و بیش داریم می‌بینیم. منتها اثر این حرکت در درازمدت خودش را نشان می‌دهد. کسانی که هنوز دانش‌آموزند و دانشجو هستند و فارغ‌التحصیل جوانند، در آن بخش اول راه هستند. به مسیر میانه و انتهایی که برسیم، آن موقع است که این حرکت را توانسته‌ایم سامان بدهیم و از آثارش استفاده کنیم.
آنچه که امروز در دنیا می‌بینید، اعم از پیشرفت، توسعه و تکامل، عمدتاً مخلوق همین استعدادهاست. انسان‌های استثنایی پیدا شدند، مخترع شدند، برقی در ذهنشان زده شد و قوانینی را کشف کرده‌اند که رازی از این جهان عظیم و پیچیده را فهمیده‌اند و آن را به یک علم، صنعت و تکنولوژی تبدیل کرده‌اند و در اختیار بشر گذاشته‌اند. پس از آن، دیگران این را تحصیل می‌کنند و خیلی‌ها در مراحل بعدی شریک می‌شوند. ما مطمئن هستیم که می‌توانیم با توجه به اکثریت این کمالی که امروز از سالهای قدیم و گذشته داریم، انتظار داشته باشیم که استعدادهای زمان ما هم گام‌های مؤثری را با اتکاء بر دستاوردهای مهم گذشتگان، برای آینده و نسل‌های نو، به تاریخ تقدیم کنند که شما در این مسیر دارید زحمت می‌کشید. البته کل برنامه‌های وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و علوم در دانشگاه‌ها و مدارس در این مسیر است و کسانی هستند که باید گام‌های مؤثری را بردارند.
ما به عنوان مسئولین اداره‌کشور از این جهت وظایفی داشتیم که سعی کردیم با عدالت انجام دهیم و مرتکب تبعیض نشویم. اگر جریانی به نام آموزش استعدادهای درخشان به وجود آوردیم و تربیت کردیم، در جهت دیگر حرکت وسیع و پرخرجی را شروع کردیم تا همه بچه‌های کشور و نونهال‌هایمان را برای تحصیل و رشد، پوشش بدهیم. در این حرکت عظیم هزاران روستایی را که از مدرسه، تعلیم و تربیت و آشنایی با تمدن کلی محروم بودند، وارد این زنجیره و مشکل تعلیماتی آنها را حل کردیم.
در سالهای اخیر روستاهایی که اصلاً خواب مدرسه را نمی‌دیدند، امروز دارای مدرسه خوب، شبیه تهران و جاهای دیگر و معلمان خوب هستند و کتاب و آزمایشگاه که به همه جا می‌دهیم، به آنجا هم می‌دهیم و یک قدم جلوتر رفتیم که بسیار هم برای کشورداری بار سنگین مالی است و عدالت را به حق اجرا کردیم. روستاهای کوچکی در سراسر کشور هستند که مثلاً شش خانوار، کنار چشمه و
چاهی جمع شدند و زندگی می‌کنند یا عشایر که در بیابان‌ها و دشت‌ها هستند و زمستان و تابستان جایشان را عوض می‌کنند و دنبال گوسفندها و دام‌هایشان برای امرار معاش حرکت می‌کنند. در چنین مناطقی، مدارس شبانه‌روزی درست کردیم، چون برای بچه‌های اینها مثلاً در روستایی که دارای هفت خانوار هستند، امکان ساخت مدرسه وجود ندارد. در مناطقی مدارس شبانه‌روزی درست کردیم و بچه‌ها را با اتوبوس و ماشین‌های سواری جمع می‌کنند و می‌آورند که هفتگی و ماهانه در آنجا می‌مانند. هزینه‌های زندگی اینها را می‌دهیم، رفت و آمدشان را به عهده می‌گیریم و امکان تحصیل را برای آنها فراهم می‌کنیم. الان صدها مدرسه از این نوع در سراسر کشور وجود دارد و هر روز هم دارد اضافه می‌شود که بچه‌های فقرا امکان تحصیل داشته باشند و زیر پوشش تربیت مستمر قرار بگیرند.
ما باید از انسان‌های صالح بومی بهره‌برداری کنیم. مقدمات کار فراهم است که انشاءالله جوانان ما بتوانند در مرحله بهره‌برداری از تأمین زیربناها و پایه‌ها هم استعداد خودشان را نهفته نکنند و بروز بدهند و بتوانند سربازان خوبی برای کشورشان باشند.
با توجه به اینکه سرماخوردگی شدید داشتم، سعی کردیم که برنامه را در حد متوسط و حداقل ممکن برگزار کنیم و از شما عذرخواهی می‌کنیم که صحبتم را کوتاه کردم.
والسلام علیکم و رحمه الله