سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در جمع علما و روحانیون اهل سنت
بسماللّهالرحمنالرحیم
از اینکه میبینم جوانهای اهل سنّت فعال شدهاند و مدارس را اداره میکنند خیلی امیدوارتر میشوم. ما طلبهها خودمان معتقدیم، عمده چیزهایی که بهدست آوردهایم به دلیل فعّالیت طلبههای جوان بود. جوانها میدان دارهای خوبی میتوانند باشند و نشاط بیشتری دارند.
حالا نداریم. از جوانیمان این فکر را داریم و برای جهان اسلام هم فکر داریم. این فکر بهعنوان شیعه فقط برای خودمان نیست، چون شیعه از لحاظ آماری در حدود 101 جمعیت مسلمان دنیاست. بر فرض ما همه شیعه را هم انقلابی کنیم و همه جا انقلاب شیعی باشد، انقلاب اسلامی کامل نیست. اگر دنیای اسلام با ما همراه نباشد، ما در مقابل کفر ضعیف و کم هستیم. در صورتی که اگر دنیای اسلام انقلاب کند، ما همگی در مقابل کفر الحادی، مسیحی یا یهودی یا بودیسم یا هندوئیسم نیرومندیم. ما این طور فکر میکنیم.
در زمانی که پیروز نشده بودیم، در قم و تهران ما بیشتر حرفهای علمایی مثل سیّد قطب، علمای الازهر، الجزایر و دیگر علمای اسلامی را بازگو می کردیم. این طور نبود که تحجّر داشته باشیم که بگوییم آنها سنیاند و ما شیعه، چرا حرفهای آنها را به مردم بگوییم. کتابهای آنها را ترجمه میکردیم، مقالات را براساس افکار آنها مینوشتیم. زمانی بود که حوزه قم و وعّاظ ما بهطورکلی همه به افکار انقلابیون سنی کشورهای عربی مسلح بودند. وضع ما این طوری بود. حالا هم همین جور فکر میکنیم. یکی از آرزوهای ما در اوایل کار این بود که یک دانشگاه سطح بالایی برای اهل سنّت درست کنیم که طلبههای شما نیاز نداشته باشند بروند جاهای دیگر و تحصیلات عالیشان را بگذرانند، بلکه از جاهای دیگر بتوانند بهاینجا بیایند. اینها از آرزوهایمان است. انشاءاللّه یک روزی با امکانات دولتی و وجوه شرعی که در اختیار ما هست، انجام خواهیم داد. بنابراین ما فکر میکنیم خارج از ایران هم، باید با اهل سنّت همکاری کنیم، حالا ایران که جای خود دارد. بعضی چیزها هم تحقیقآ پیش میآید، نقاط منفی، در محیط شما و ما هم هست.
قرنهاست که فرهنگ استعماری دارد تخم تفرقه را اینجا میکارد. عوام ما مراسمی برای تفرقه در گذشته میگرفتند که باید آنها را کمکم و بهتدریج از ذهنها بیرون کنیم. اهانت کردن به شخصیتهای سایر مذاهب در گذشته در ایران معمول بوده و یک زمانی ثواب به حساب آمد، بهخاطر همین فرهنگ تفرقهای که کاشته بودند. اینها را بهاین آسانی هم نمیشود از زبان و فرهنگ مردم خارج کنیم. باید کمکم کار کنیم که ما هم داریم میکنیم و در این جهت پیش میرویم.
بنابراین، سیاست جمهوری اسلامی این است که با مذاهب اسلامی همفکری شود و با کفر مبارزه شود. ما الان همهمان در مقابل کفر مادّی مارکسیسم یا کاپیتالیسم تهدید میشویم. حتی عربستان سعودی وهابی هم دارد از آنجا تهدید میشود. مصر هم از آنجا تهدید میشود. عراق هم که دارد با ما میجنگد، باز دارد از همان جا تهدید میشود. مسیحیّت اقلیّت در لبنان به پشتیبانی آنها دارد بر اکثریت مسلمانهای شیعه و سنّی حکومت میکند. لازم است که اشخاص مخصوصآ علما آگاهی داشته باشند و نگذارند که آن انحرافات گذشته، مانع همکاری و اتحّاد شود.
من قبول میکنم در بین ما ممکن است روحانیّت ما و جاهای دیگر، گاهی رادیو و تلویزیون مسایلی مطرح کنند، ولی اینها سیاست جمهوری اسلامی نیست. یقینآ شما بدانید. آن نکتهای هم که جنابعالی تذّکر دادید، برای من نکته خوبی بود که شما ممکن است هدایایی از مردم معمولی اهل سنت ایرانی در خارج داشته باشید که دارید. این در ذهنم نبود. البتّه به ما هم گفته بودند و همین حالا هم ما گزارشات و حرفهایی داریم که کمکهایی از دولتهایی مثل عربستان میرسد. این نکته، نکته خوبی بود، من امیدوارم که اهل سنت ایران بعدآ هم همه جا همین جور پاک بمانند و با همکاری بتوانیم اسلام را تقویت کنیم. نویدی که شما دادید که علمای اهل سنت رشد کردهاند و در خیلی جاها کمبود روحانی را جبران کردهاید، این برای ما خیلی خوشحال کننده بود.
ما هم غصّه میخوردیم. من قبلا این خبر را داشتم که در محیط اهل سنت روحانی خیلی کم است و مردم نوعآ مراسم و مناسکشان را نمیدانند و نمیتوانند خوب انجام بدهند. این برای ما اسباب غصّه بود که چرا مسلمانها این جور باشند. این خودش یک نوید خوبی بود.
بیشک اگر شما هم اجازه ندهید که شیاطین به میان شما بیایند و از آن زمینه فرهنگی گذشته، سوء استفاده کنند، ما هم مواظب هستیم. لغرشهای کوچکی که از افراد پایین دو طرف دیده میشود، قابل گذشت است. باید توجیهشان کرد. باید گذشت کرد.
سلام بنده را شما به همه طلبهها و آقایان علما برسانید و از طرف من قول بدهید که ما حمایت میکنیم هم از اهل علم شما، به خاطر رشد بیشتر و هم از اینکه شما بتوانید در ایران آزادانه و بدون هیچ مانعی به مناسک و مراسم و سنتهایی که مذهبتان برای شما آورده، عمل کنید.
انشاءاللّه همهمان بتوانیم رضایت خداوند را جلب کنیم و بتوانیم امت واحده اسلامی باشیم. ما هیچ گله جدّی از شماها نداریم. در کردستان علمای شما و ما با هم دارند شهید میشوند. این مقدار حرفهایی که پیش میآید، بین خودمان هم هست. ما با آقای شریعتمداری هم حرف داشتیم. با علمای شیعه دیگر در جاهای دیگر هم حرف داشتیم. این چیزها گاهی پیش میآید.
انشاءاللّه ما بعدآ در عراق، میدان همکاری شیعه و سنی را بیشتر خواهیم دید و نمونه انقلاب ما در عراق هم پیاده شود و در پاکستان هم بشود و در افغانستان هم بشود.
والسلام علیکم و رحمهاللّه وبرکاته