سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در جمع استانداران سراسر کشور
بسماللّهالرحمنالرحیم
«اَلâحَمâدُالِلّûهِ ربِّ الâعûالَمین وَ اَلصَّلûوهُ وَالسَّلاûمِ عَلیû رَسولِ اللّûهِ واûلی أَعمهü المعصومین».
از زیارت برادران مسؤول اصلی استانها که اهم مسائل اجرایی و مشکلات کارهای کشور به دوش آنهاست، من خوشحالم و امیدوارم این جلسات که شما میگیرید و صحبتهایی که میکنید، نتایج روشنی در دل مشکلاتی که طبعاً در مسایل اداری و اجرایی وجود دارد، داشته باشد و به صورت یک پیشنهادی یا تصمیم، آن جایی که میتوانید تصمیم بگیرید در بیاید و با صراحت و قاطعیت، مسایلی که میفهمید به نفع مملکت است، مطرح کنید و پافشاری کنید روی آن، که به جایی برسیم. من جزئیات این مذاکرات سمینار شما را نمیدانم که درباره آن مسائلی که الان برای شما اولویت دارد و باید حرفی زده بشود در آن باره حرفی بزنیم. چیزهایی به نظر خودم میرسد و مسائلی را از همان دورانی که در وزارت کشور بودم و با استانها رابطه زیادی داشتم در ذهنم هست که ممکن است، مطرح بکنم.
علیرغم آن چه که به نظر میرسد، امسال سال مشکلی ممکن است باشد با
حضور مسائل نفت و مسائل پولی. ما اگر با مسائل کشور خیلی مردانه و با ارادهای قوی برخورد کنیم، نه تنها مشکلات جدیدی نخواهیم داشت بلکه وضع را بهتر میکنیم. تا به حال این چنین بوده، یعنی ما در عمل این چنین دیدیم. مسائلی که به نظرمان در ابتدا مشکل میآمده، وقتی که وارد میدانش میشدیم و حمایت مردم را با خودمان داشتیم کار را به راحتی انجام میدادیم و مشکلات خیلی خوب حل میشد.
در این پنج شش سال مسائلی که بر ما گذشته، هر سالش مسائل خاص خودش را داشته که در همان شرایط ما دیدیم که آیندهمان بهتر از گذشته شده است. در سال 60 که تازه جنگ راه افتاده بود و یک مقدار مسایل حادی پیش آمده بود، ما اینجا در دولت مرحوم شهید رجایی نشسته بودیم و صحبت از بودجه خیلی نازلی میکردیم، همان موقع با آن مشکلاتی که در سال شصت و پنجاه و نه در شرایط ابتدایی جنگ پیش آمده بود، ما دیدیم که سال شصت و دو را بهتر از گذشته گذراندیم و شرایط خیلی بهتر شد. این چیزی که الان دارد پیش میآید، ممکن است واقعاً یک توطئه عمیقی باشد. آنها حساب کرده باشند که ما با کم شدن منابع ارزیمان، مجبور میشویم که جنگ را خاتمه بدهیم. چون در محاسبه آنها، اگر ما پول جنگ را مصرف نکنیم ممکن است نتوانیم مشکلاتمان را حل کنیم. ولی ما باید برعکس این را نشان بدهیم. کشور ما چنین ظرفیتی را دارد و ما اگر با زوایای مسائل درست برخورد بکنیم، میتوانیم معکوس این را برای طراحان این توطئه پیش بیاوریم.
آنها خودشان هم احساس میکنند، یعنی این مسأله برای آنها قاعدتاً باید دشواری بیشتری داشته باشد به صورت ظاهر، چون آن مقداری که آنها به نفت متکی هستند، ما نیستیم. هم خود صدام و هم حامیان نزدیکش ممکن است مثلاً آنها روی ذخائر خود حساب بکنند و فکر کنند که ذخائری دارند، البته برداشت این ذخائر هم از بانکهای جهانی و بیرون آوردن این پولها از آنجا کار آسانی نیست و دشواریش برای آنها بیشتر خواهد شد. آن قدری که در جنگ طرف ما به نفت متکی است، ما نیستیم. تمام جنگش به نفت بسته است، با ابزار کار میکند و همه ابزار هم روی نفت الان میچرخد، این کار را به طور موقت ممکن است با یک چیزی ادامه بدهند، اما در طولانی مدت این کار
خیلی دشوار میشود برای آنها که بخواهند این گونه منافع خودشان را تأمین بکنند.
ما ممکن است در بعضی مسائل به نفت متکی باشیم، ولی آن مقدار را میتوانیم تأمین بکنیم. در این مدت صادراتمان را که معمولاً معدلگیری میکنیم همیشه زیر یک میلیون و نیم بشکه بوده، البته در صورتی که اگر بنا باشد، اینها نظام اوپک را بر هم بزنند و بخواهند این جوری رفتار بکنند ما با اهرم بازاری که داریم، قسمت اعظم ارزان شدن نفت را میتوانیم با بالا بردن تولید به طور موقت جبران بکنیم. در تمام این دوره از سهم اوپکمان خیلی کمتر برداشت کردیم. در عین حال همان طور که میبینید ما خودمان را نگه داشتیم و جنگ را هم ادامه دادیم ولی اگر بنا باشد که اینها نظام را بر هم بزنند، ما با متنوع کردن مراکز صدور نفتمان که یکی از کارهای خوبمان بود که در این چند ماه اخیر شده، الان ما میتوانیم بیشتر از آن مقدار نفتی که نیاز داریم صادر کنیم. ما در جاهای مختلف میتوانیم نفت برداشت بکنیم و امکاناتی هم الحمدلله تأمین کردیم که بهزودی آثارش را میبینید که امنیت بیشتری هم به دریا خواهیم داد. بنابراین برای ما حل این مضیقه که آنها فکر میکنند ایجاد کردهاند، آسانتر از کار خودشان است و دشواریی که برای عراق و برای حامیان عراق پیش خواهد آمد، تحقیقاً دشواری عمدهای خواهد بود. بنابراین اگر توطئه باشد که هست ظاهراً، امیدواریم که این توطئه هم، چاهی باشد که جلوی پای خودشان کندهاند.
ثمره دیگری که ما باید از این وضع بگیریم یک مقدار به شما مربوط میشود. ما باید از این شرایط استفاده بکنیم و مسائلی که مردم در شرایط وفور ارز دنبالش نمیروند یا مسؤولان خیلی احساس ضرورت نمیکنند و نمیروند، الان بروید دنبالش. طبق پیش بینیهایی که به طور محاسبهای شده ما باید در کشاورزی خودمان از این شرایط استفاده بکنیم و برای این یک حالت بهتری بهوجود بیاوریم.
برای صادراتمان شما باید در استانها دقت بکنید که کانال های صدور را به یک شکلی تبدیل به ارز بکنید. برای صدور بعضی از اقلام ممکن است مشکلات داشته باشید. الان که شرایط کشور هم مساعد میشود، گمرکها و
مأمورین همه باید همکاری بکنند با این مسأله، و مردم هم یک مقداری تحمل بکنند. بعضی از کالاها که قابل صدور است و باید الان مردم استفاده نکنند، در مورد اینها توضیحاتی به مردم داده شود. و شما هم آن نقطههای ارزدار را پیدا کنید که خیلی فراوان است. نباید شما فکر کنید این رقم کوچکی است. بسیاری از چیزهایی که همین طور الان در دست و پا دارد اتلاف میشود یا با اسراف مصرف میشود اینها را میشود تبدیل به ارز کرد، باید روی اینها حساب بکنید. بخشی از نیازهای امروزی خصوصیمان را باید در این رابطه ما تأمین بکنیم و این کار را هم باز شما به عنوان چشم و گوش نزدیک جمهوری اسلامی در استان باید تحقیق بکنید و پیدا بکنید آن کالاهایی که میتواند در مقابل کالاهایی که از کشور میرود، برگردد. یک جور اُرگانیزمی تنظیم بشود که با سرعت تبادل انجام بشود.
در مورد سرباز که یک مسأله مهمی است، الان هم جنبه نظامی دارد و هم جنبه روانی دارد و هم جنبه اقتصادی دارد. یک مسأله این است که شما باید با ستاد پشتیبانی جنگی همکاری کنید تا جذب نیروهای مشمول برای خدمت سربازی را در دستور کار خود قرار دهند. ما الان تعداد زیادی از نیروهای جوانمان که در سن سربازی هستند به خاطر اینکه نوعاً جبههها با داوطلبان پر شده و یا آنهایی که یک مقدار تنبل بودند و یا محافظهکار بودند نیامدند. با این لایحه جدیدی که گذشت، طرح جدیدی که گذشت باید پشت کار را شما بگیرید، سختگیری کنید و ژاندارمری، شهربانی، کمیتهها، بسیج، سپاه و همه در این راه همکاری بکنند و با قدرت معنوی که این ستاد پشتیبانی دارد این کار را انجام بدهند. الان شما اگر ماهی حدود پنجاه هزار نفر سرباز بفرستید، قدرت جذبش را داریم و این مقدار نیرو که الان در جامعه هست، به عنوان نیروی بیکار فشاری هم روی دوش شما هستند. ما اگر امسال مثلاً در این دوازده ماه، پانصد هزار- ششصد هزار سرباز را بتوانیم جذب بکنیم، یک مقدار مشکل نیروهایی که فشار میآورند در بازار کار، حل میشود و هم یک مقدار مشکل جنگ حل میشود.
باید حقوق بدهیم به کسانی که در جنگ بودند. اینها سربازند و باید بروند جنگ. اینهایی که وظیفشان بوده نرفتند، بروند و از لحاظ معنوی این درست
نیست که یک عدّه در جمهوری اسلامی راست راست بگردند، در موقع جنگ و دیگران بار آنها را تحمل بکنند. روی این فشار بیاورید. الان کار شما انشاءاللّه هم جنبه معنوی دارد، هم جنبه مادی دارد و هم در جنگ میتواند مؤثر باشد و هم در حل بعضی مشکلات میتواند مؤثر باشد.
مسایلی که اشاره کردند جناب آقای محتشمی که در مجلس یک کارهایی بکنند، ما باید اینها را از شما انتظار داشته باشیم. شما از همین سمینارتان و امثال این سمینار یا برنامههای دیگری که دارید، لایحه تنظیم کنید تا از طریق دولت بیاید مجلس، شما نباید انتظار داشته باشید که در مجلس آقایان و نمایندهها طرحهایی تهیه کنند که آن طرحها مشکلات استانداران را بتواند حل بکند. این مشکلات را شما احساس کردید و با همه وجودتان دارید میفهمید. آن مقررات دست و پاگیری که احیاناً وجود دارد، اینها را شما رسیدگی کنید. در جاهایی مثل همین سمینارها طرحهایی به دولت بدهید و دولت تبدیل به لایحه کند. این لایحهها را دولت به مجلس بیاورد و یا از طریق وزارت کشور به مجلس بدهد. من فکر نمیکنم نمایندگان الان طرفدار تمرکز امور در تهران باشند. این سیاست نیست و تا آن جایی که من با روحیه نمایندگان آشنا هستم چنین چیزی مطلوب نیست. اکثراً مایلند مسائل استانها در استانها حل بشود. نمایندگان کسانی هستند که به خاطر وضع زندگی گذشتهشان و ارتباطات، الان خودشان مشکلات استانها را میفهمند و برای آنها قابل درک است. به محض اینکه چیزی مطرح بشود، اکثریت نمایندهها تمایلشان به سریعتر کردن کارهای اداری کشور است. اینکه نماینده بیاید پیش قدم بشود و یک طرحی بدهد، مشکل است. اولاً پخته نمیتواند باشد و ممکن است نواقصی داشته باشد. اینها کارهای اجرایی است. اگر شما خودتان طرح ها را آماده کنید و بفرستید، من به شما قول میدهم که ما آمادگی داریم این سیاست را که از اول انقلاب هم مطرح بود که مسایل استانها و استاندارها در شورای هیئت دولت تصویب بشود، ما دنبال همان فکر هستیم.
اوایل انقلاب ما صحبت خود گردانی میکردیم. مسائل کردستان که پیش آمد، یک مقدار قضیه را جوی کرد، یعنی زمینه را خراب کرد. اصلاً مسائل کردستان زمینه را در ذهن مردم، در ذهن جامعه، در ذهن مسؤولان ضعیف کرد
که اگر ادعای خود مختاری و این قبیل چیزها و یا خود گردانی که آن موقعها مطرح شد و در پشتش یک اهداف ناصحیحی هم بود که آن نیز مقداری را خراب کرد والا من فکر می کنم سیاست اصلی جمهوری اسلامی در گذشته هم همین بود، حالا هم میتواند همین باشد. سعی کنید در استان ها کارها را به گونهای تنظیم کنید که همان جا حل شود و به تهران محول نشود. گرفتاری های شما آن طور پیچیده نشود که بخواهد از کانالهای خیلی تنگ و پرپیچ و خمی عبور بکند. ما هم این را قبول داریم، مجلس هم قبول دارد و بستگی به این دارد که شما که الان کارشناس این مسائل هستید، بتوانید طرح روشن بدهید. آن چیزهایی که فکر میکنید اینها در استانها قابل حل است و ضرورت ندارد که به تهران بیاید، اینها را مشخص کنید. لابد در این سمینارتان اینها قابل طرح بوده، مطرح هم کردید. من نمیدانم طرح کردید یا نه، اگر بکنید و دنبال این کار بروید، موفق خواهیم شد انشاءاللّه.
در کنار همه این مسائل یک مقدار ما توکل خودمان را به خداوند باید زیاد بکنیم. خداوند در تمام دوران انقلاب از موقعی که ملت ما در صحنه آمد و استحقاق رحمت خدا را پیدا کرد، همیشه پیشاپیش این رحمت را بر ما نازل کرده است. ما هر وقت در مقابل خودمان یک مشکلی را مجسم میکردیم و فکر میکردیم که این ممکن است سخت باشد. دیدیم وقتی که اتکاء میکنیم به خدا، اینها مثل ابزار جلوی ما عقب میروند، نمونه آن همین امسال است. ما هیچ به فکر این که دشمنان ما برنامههایی از لحاظ اقتصادی و نظامی چیدهاند و این تهاجم جدید را آغاز کردهاند، نبودیم. ولی خداوند به ذهن امام انداخت و اول سال چنین دستوری دادند و چنین جوی در جامعه بهوجود آمده است. حضور همین مردم در صحنه بسیاری از مشکلات را حتی مشکلات جهانی را، حل میکند.
آنهایی که چشم سوئی به نظام ما داشته، وقتی میبینند که مردم این جوری هستند، تحت تأثیر قرار میگیرند. اصلاً هیچ آدمی نیست که این مناظر را ببیند و تحت تأثیر قرار نگیرد و تجدید نظر نکند در مسأله خودش. خود ما، که الان مثل ماهی توی آبیم و شب و روز با این مردم هستیم و میبینیم این مردم را و لمس میکنیم، شماها که در استانها هستید، وقتی که میبینید این همه مردم
وقتی که هزار هزار نفر این جور جمع میشوند و این طوری به جبهه میروند، و وقتی که میبینیم معنویت حاکم است بر مردم، فداکاری حاکم است براین مردم، چقدر آدم قلبش محکم میشود. دشمنان ما که اصلاً تا به حال چنین منظرههایی ندیدند، وقتی اینها را میبینند، طبعاً فکر میکنند که باید برای این کشور حساب جدیدی باز کنند که کردند. خیلی چیزها الان دارد اتفاق میافتد.
این موضع ضعفی که الان فرانسویها در مقابل جمهوری اسلامی دارند، از این قبیل است. فرانسه یک گردن کلفتی است. مخصوصاً این گُلیستها و بعدیها که سر کار آمدهاند. در مقابل آمریکا حاضر نیستند خم بشوند. آنها خودشان را یکی حساب میکنند. اما این مقاومتهای مردم و این ثبات و این استحکامی که در این ملت میبینند، بالاخره سیاست مدار هستند و درک دارند و میتوانند تحلیل بکنند روی اینکه این نظام و این جامعه و این راه ماندنی است و قوی است و پشتوانه دارد، بنابراین تجدید نظر میکنند. ما با فداکاری خودمان و با فداکاری مردممان و با تلاشمان راه مشکلی را که آغاز کردیم پیمودیم و میتوانیم با قدرت و با اتکاء به خداوند بپیماییم و من مطمئنم که این جمهوری بالاخره در این منطقه در مستضعفان دین آن اثر قطعی خودش را خواهد کرد و روزی باعث نجات مردم میشود. همین چیزهایی که الان مردم در مقابل آمریکاییان نشان میدهند، اینها اثباتش یک مقدار مشکل است، اما آدم عاقل میتواند بفهمد که این از آثار انقلاب اسلامی ایران است که آمریکا یک غلطی کرد و رفت به لیبی حمله کرد.
الان در سراسر دنیا ما میبینیم که یک بیداری در مردم دنیا ایجاد شده است، تقریباً تمام دنیا حتی در خود آمریکا در مقابل یک تجاوز زشتی که انجام شد، دنیا عکسالعمل نشان داد. ما نباید انتظار داشته باشیم که جامعه اقتصادی اروپا آن وزراءشان این کارها را بکنند. آنها ماهیتشان همین است و تا زنده هستند متجاوزند، اما دنیا خیلی عکسالعمل نشان داد با این همه تبلیغی که اینها کردند. مسأله تروریسم را آن قدر دربارهاش حرف زدند و تروریسم را آن قدر زشت معرفی کردند که معلوم شد مردم گوششان خیلی بدهکار به آن حرفها نیست. وقتی آدم نگاه میکند به این وضع در دنیا، امیدوار میشود که دنیا علیرغم بمباران تبلیغاتی که دارد میشود، ملتها گوشهای بازی دارند و
حقایق را هم میبینند. به عدالت توجه دارند و به زشتی ظلم توجه دارند. جمهوری اسلامی ندایی را داد و مقاومت کرد.
تحقیقاً بخشی از این حرکتها، معلول مقاومتهای ماست، مردم امیدوار شدند به دنیا و انشاءاللّه با حل مشکلاتمان و با تحکیم بیشتر این نظام، روزی را باید بهوجود بیاوریم و در پیش داشته باشیم که این الگو را برای دنیا ثابت بکنیم و در اختیار همه مردم دنیا بگذاریم که کسی نیست که در مقابل اراده یک ملت مقاوم ایثارگری بایستد و شکست بدهد یک ملت را که این ثمره بسیار خوب جهانی این انقلاب میشود. ما امروز در دنیا پشتیبانهای خیلی خوبی داریم، علیرغم دشمنان زیادی هم که به ما میتازند، بالاخره انسانهای فراوانی هم هستند در دنیا که انسانهای حق خواهی هستند که این حرفها را میفهمند و حمایت میکنند و در کل میخواهم نتیجه بگیرم، هم در داخل و هم در خارج و هم در شرایط بینالمللی و هم در شرایط داخلی، از اول روند ما تحکیمی و تکاملی بوده و مشکلات هم همیشه برای ما زاینده و سازنده بوده و این توطئه جدید استکبار را هم انشاءاللّه با همکاری شما و حمایت مردم میشکنیم و سال آینده قویتر از امسال در عرصه جهانی با خیال راحت و اراده محکم و با اتکاء برلطف خداوند، انشاءاللّه حضور خواهیم داشت.
والسلام علیکم و رحمهاللّه و برکاته