سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در جلسه شورای اداری استان خراسان رضوی
بسمالله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السّلام علی رسولالله و آله
من فکر میکنم مجموعه سه استان خراسان باید نقش بسیار مهمی را در کشور و منطقه به عهده بگیرد. آن چیزهایی که در ذهن ما بود، در دوره مسئولیت اجرایی، چیزهای مشخصی است که جناب آقای محمدزاده به آنها اشاره کردند. من یک مشکل برای استان شما میبینم و آن مسأله کمبود آب است که از این جهت نهایت تلاش خود را بکنید که هیچ آبی از این استان هدر نرود و باید در مصرف آب شیوههای نوین و باصرفه را جدی بگیرید. چون ممکن است استعداد استان با محدودیت آب، دچار عقبافتادگی شود و نتوانید این استعدادها را نقد کنید.
اگر همین آب موجود را خوب حفظ و درست مصرف کنید و در بخش کشاورزی از شیوههای جدید استفاده کنید، مشکلی نخواهید داشت.
سد دوستی یکی از آرزوهای من بود، هر وقت احساس میکردم کند شده، بدون اینکه مسئولیت مستقیم داشته باشم، دخالت میکردم و از آن طرف مرز کمک میخواستم. فکر میکردیم راهکار دیگری هست که آبهای بیشتری را بیاوریم که احتیاج به شرایط ویژهای دارد.
مسأله کریدور شمال و جنوب که حمل و نقل مطرح میشود و شما هم اشاره کردید، برای گردشگری و حمل و نقل کشور و منطقه اهمیت زیادی دارد. این کریدور منحصر به خراسان نیست، از قفقاز به طرف جنوب، آذربایجان، گیلان و ... است. از مرکز هم به سوی سه استان شمال است، بخش شرقی هم در خراسان است، وقتی خط ریلی ما در سرخس متصل شده، خیلی از ناظران آنجا را به کانال سوئز تشبیه کردند که درست است. ظرفیتی که ما میتوانیم برای حمل و نقل از طریق یک راهآهن مناسب بوجود آوریم، بسیار بالاست. شمالیترین نقطه کره زمین تا جنوبیترین نقطه کره زمین، در بخش مرکزی به اینجا وابسته میشود.
در بخش دوم که با مشهد اجرا شد، امکانات فراوانی دیده شده بود. شرق و غرب هم اینگونه است و این یک طرح ملی است و باید از این ظرفیت خدادادی بهتر استفاده کنید.
طرح بزرگی در اواخر دولت من برای مجموعه صنایع فولاد و حمل و نقل و نیروگاه بود که آنموقع برای طبس، خاف، نیشابور و ارتباط با خزر طراحی شده بود که قسمتی از آن اجرا شده بود و باید تکمیل شود. این کار موقعیت بسیار بالایی برای استان خراسان دارد. گرچه طبس به استان یزد رفت، ولی یزد هم به ایران تعلق دارد. منابع عظیم زغال سنگ طبس و سنگ آهن در خاف، موقعیت نیشابور و ... بود که خط بافق- مشهد نقطه مرکزی آن بود که خراسان را از جهت صنعتی و حمل و نقل یک گام به جلو میبرد که قسمتی از آن اجرا شد. ولی هنوز با اهدافی که در نظر گرفته بودیم، خیلی فاصله داریم.
بعد از آزادی افغانستان، ما به افغانستان به عنوان همراه نیرومند و نفسکشی برای خراسان نگاه میکردیم و هنوز هم نگاه میکنیم که از وظایف مهم خراسانیهاست که این ارتباط را ریشهدار و عمیق کنند که هرکس در آنجا باشد، چارهای جز تسلیم واقعیت شدن نداشته باشد و این زمینه از هرجهت آماده است.
در مورد تفاهمهای فکری برای نفوذ واقعی، برادرانه و همکاری در کشورهای آسیای مرکزی برنامه داشتیم که متأسفانه بعد از سالهای دولت من، تا به حال آن تفکر به عقب برگشته است. در تاجیکستان فرض بر این بود که میتوان حدود پنجاه هزار مگاوات برق آبی تولید کرد که آب فراوان و ارتفاعات داشت. از قسمتهایی از آنجا بازدید کردم. با مسئولان تاجیکستان به این فکر افتاده بودیم که ایران با جذب سرمایههای جهانی متصدی استحصال این منبع عظیم برق شود و آنها از طریق ایران به بازار مصرف درغرب ایران متصل شوند که جذب سرمایه میشد. ایران هم با قدرت سدسازی و زبانفارسی میتوانست در آنجا حرف بزرگی را بزند و قرار شده بود که خراسان پشتیبان این طرح بزرگ باشد، فکر میکنم هنوز هم از دست نرفته ومیتوان این کار را کرد. ما کار را از سد سنگ توده آنها آغاز کردیم که تعقیب نشد.
لذا شما سه استان خراسان امکان خودتان را هماهنگ کنید، امکانات ملی هم از شما پشتیبانی میکند. نیروهای خوب استان خراسان و تجربههای خوب کشاورزی و صنعتی را دارید و از بخشهای انرژی استفاده کنید. فکر میکنم مصرف درست مازاد گاز ترکمنستان، در خراسان است. یعنی صرفه اقتصادی و سیاسی در این کار است. باید با ترکمنستان معامله کلانی روی گاز با قیمت مناسب بکنیم. الان ما گاز ترکمنستان را حدود چهل دلار میخریم و به ترکیه حدود 210 دلار میفروشیم. نیازی به سرمایهگذاری هم ندارد. چون لولهها به هم وصل است. ما گاز را در جایی مصرف میکنیم و مازاد گاز را میفروشیم. موقعیت ممتاز ما موجب میشود که ما با هر شرکت دیگری در گاز ترکمنستان رقابت کنیم، کار ما به نفع ترکمنستان و ایران است. شما میتوانید از این منبع، بسیار استفاده کنید.
اگر اختیارات استانها را بیشتر کنند و شجاعت تصمیمگیری را به استانها بدهند و بتوانید این کارها را به عهده بگیرید، کار بزرگ تاریخی را انجام دادید. این کار موجب افزایش امنیت خواهد شد.
مسأله امام رضا(ع) و مرکزیت ولایت از دو جهت، امام معصوم و ولایت امر خود ما، ولی فقیه به خراسان مربوط میشود. شما این مرکزیت را دارید. باید از این موقعیت ممتاز بیشتر استفاده کنید. هرچه که پیش میرویم، جمعیت زائرین بیشتر میشود و اگر امکانات ارتباطی را تقویت و خط قطار سریع و مطمئن ایجاد کنیم، باعث رونق میشود که شما به دنبال آن هستید و من هم روی این مسأله خیلی جدّی هستم که اگربتوانم، حمایت کنم. اگر خطوط هوایی را تقویت کنید، خیلی بیش از این گردشگری استان شکل خواهد گرفت که سالم، سازنده،اسلامی وانسانی است.همه تباهیهاییکهدر گردشگریهای معمولی اتفاق میافتد، در اینجاجز فضیلت، دعا، روحیه خوب و خیرخواهی نخواهد بود. بهترین گردشگران از همه جا به اینجا جذب خواهند شد.
اگر قدری وسعت نظر باشد، سرمایههایی را با خودشان خواهند آورد. بگذارید کسانی که پول زیاد دارند و دنبال جای درستی میگردند، بتوانند بیایند. اگر اطراف حرم و بخش فرسوده را با آنها مشارکت کنید، یکی از زیباترین نقاط دنیا با محوریت حـرم خواهد شد. از حرم هرچه عقبتر میشود، شرایط زمینی بهتر است. این کار مدیریت قوی میخواهد و خیلی تأخیر دارد.
فکر میکردم اولین قطعه آن در دوران دولت من ساخته میشود، ولی هنوز اولین قطعه ساخته نشده است. شاید این تأخیر ادله قابل قبولی هم داشته باشد. به نظر من نباید این تأخیر اتفاق میافتاد و الان نگذارید بیش از این به تأخیر بیفتد.
ایران باید سرمایهگذاری کنـد، اولویت را به کسانی بدهید که عاشق اینجا هستند و فقط برای امامرضا(ع)، مشهد و مردم خراسان میآیند. در اولویت بعدی هم میتوان از سرمایههای خوبی بهره گرفت.
به هرحال این مجموعهای که اشاره کردم و فقط چیزهایی را که شما میدانید، تکرار کردم، به خاطر این است که ما در مرکز کشور، با علاقه مسائل خراسان را پیگیری میکنیم و اینجا را مثل جان خودمان دوست داریم. من به عنوان یک طلبه به حوزه علمیه خراسان بسیار بسیار علاقمندم که به خاطر گذشتههایش است.
اینجا یکی از مراکز مهم پشتیبانی انقلاب بود. طلبههای مشهد جزوبهترین نیروهایی بودند که در جریان مبارزه در صحنه بودند. مقام معظم رهبری،آیتالله طبسی وآیتالله شهید هاشمینژاد، سه استوانه نیرومند انقلاب در این حوزه بودند، امروز اگر یکی از آنها نیستند، دو نفر دیگر هستند و فعالند. ما از لحاظ عاطفی وابسته هستیم و خیلی از تصمیمگیران کشور مثل من هستند. همه مدیران عاشق اینجا هستند. شما هیچوقت احساس غربت و تنهایی نکنید و بدانید هرقدر خراسان توسعه پیدا کند و زندگی مردم بهتر شود، همه مردم ایران خوشحال خواهند شد. ممکن است گاهی حسادتی برای برخی استانها پیش بیاید، ولی کسی با مشهد چشم هم چشمی ندارد و همه اینجا را خانه خودشان میدانند که خانه دوم آنهاست.
امیدواریم از این شرایط که وجود دارد، استفاده کنید. خداوند به ما توفیق بدهد از این دامهایی که بر سرراه ما گستردهاند، با تدبیر، هوشیاری، صبر و تأمل عبور کنیم و بار دیگر نشان بدهیم که اینجا آسیبناپذیر است.
والسّلام علیکم و رحمه الله